Slide giáo án điện tử bài Ankin

§32
I

ANKIN

ĐỒNG ĐẲNG, ĐÔNG PHÂN, DANH PHÁP
1 Dãy đồng đẳng ankin

C2H2, C3H4, C4H6,... lập thành dãy đồng
đẳng axetilen

Ankan
Anken
Ankin

C-C
C=C
CC

Cn H2n+2 (n  1)
Cn H2n (n  2)
Cn H2n-2 (n2)


§32
I

ANKIN

ĐỒNG ĐẲNG, ĐÔNG PHÂN, DANH PHÁP
2 Đồng phân

Ví dụ: Đồng phân ankin của C5H8 .
Đồng phân vị
(1) CH3 – CH2 – CH2 – C  CH
trí liên kết ba
(2) CH3 – CH2 – C  C – CH3
4

3

2

1

(3) CH33 – CH – C  CH

Đồng phân
mạch
3 - metylbut
- 1 - in
cacbon

isopropyl axetilen
CH3
Ankin (trừ -C2H2 ,- C3H4) có đồng phân
mạch C, đồng phân vị trí liên kết 3.


§32
I

ANKIN

ĐỒNG ĐẲNG, ĐÔNG PHÂN, DANH PHÁP
3 Danh pháp

Có 2 loại

Tên thông thường
Tên thay thế

a. Tên thông thường
HCCH

axetilen

Tên gốc ankyl liên kết với nguyên tử C của
liên kết 3 + axetilen


§32
I

ANKIN

ĐỒNG ĐẲNG, ĐÔNG PHÂN, DANH PHÁP
3 Danh pháp

b. Tên thay thế (IUPAC)
5

4
3
2 1
VD: CH3 – CH – CH2 – C = CH

4 - metylpent - 1 - en

CH3

Tên
anken

=

Tên =
ankin

số chỉ vị trí
số chỉ vị
tên
mạch
tên
- liên kết đôi - en
+
trí nhánh nhánh chính
C=C
Hoàn toàn tương tự anken, đổi “en” thành “in”


§32

II

ANKIN

TÍNH CHẤT VẬT LÍ

Nhiệt độ sôi, khối lượng riêng, tính tan
- Nhiệt độ sôi và khối lượng riêng tăng theo chiều
tăng phân tử khối.
- Nhẹ hơn nước, không tan trong nước, tan nhiều
trong dung môi hữu cơ

Trạng thái
- Ở điều kiện thường: các ankin từ C2  C4 ở thể khí,
từ C5  C17 ở thể lỏng, từ C18 trở đi ở thể rắn.

5


§32
III

ANKIN

ĐIỀU CHẾ

Điều chế trong phòng thí nghiệm
“Đất đèn”
CaC2

Axetilen
H2O

C2H2 + Ca(OH)2

Điều chế trong công nghiệp

2CH4

15000 C
Làm lạnh nhanh

CH≡CH
+ 3H2


§32
Cấu tạo

ANKIN
Liên kết π

R1  C �C  R 2
Liên kết π

Liên kết Ϭ

R1, R2 là H hoặc gốc hiđrocacbon

§32
IV

ANKIN
∏

TÍNH CHẤT HÓA HỌC

∏

ANKIN
Cộng
Tương tự
ANKEN

Oxi hóa
Khác
ANKEN

Thế ion
kim loại

(R-C ≡ CH)

σ


§32
V

ANKIN

ỨNG DỤNG
1 Làm nhiên liệu

Khi cháy axetilen tỏa nhiều nhiệt nên được dùng
trong đèn xì oxi – axetilen để hàn cắt kim loại.


§32
V

ANKIN

ỨNG DỤNG
2 Làm nguyên liệu
Tơ sợi tổng hợp.

Đèn xì
để hàn
cắt kim
loại.

Tổng hợp
các chất
hữu cơ
khác:
anđehit,
axit, este.
Nguyên liệu sản xuất

chất dẻo PVC.


Câu 1:
Chất nào sau đây không tác dụng với
dung dịch AgNO3 trong amoniac?
A But-2-in
B

Propin

C

Etin

D

But-1-in

26s
29s
27s
23s
22s
25s
21s
30s
28s
24s
20s

19s
16s
18s
17s
15s
13s
06s
07s
08s
0s
09s
14s
01s
05s
04s
10s
02s
11s
03s
12s


Câu 2:
Để làm sạch khí etilen có lẫn khí axetilen
ta cho hỗn hợp đi qua dung dịch nào sau
đây?
A Dung dịch Brom dư.
B

Dung dịch KMnO4 dư.

C

Dung dịch AgNO3/NH3 dư.

D

Các cách trên đều đúng.

26s
29s
27s
23s
22s
25s
21s
30s
28s
24s
20s
19s
16s
18s
17s
15s
13s
06s
07s
08s
0s

09s
14s
01s
05s
04s
10s
02s
11s
03s
12s


Câu 3:
Số đồng phân ankin của C5H8 tác dụng
được với AgNO3/NH3 là:
A

5

B

4

C
D

3

2

26s
29s
27s
23s
22s
25s
21s
30s
28s
24s
20s
19s
16s
18s
17s
15s
13s
06s
07s
08s
0s
09s
14s
01s
05s
04s
10s
02s
11s
03s

12s


Câu 4:

Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp 3 ankin
A, B, C thu được 3,36 lít CO2 (đktc) và
18g H2O. Vậy số mol hỗn hợp ankin

đi đốt là:
A đem
0,05
B

0,08

C

0,15

D

0,25

26s
29s
27s
23s
22s
25s

21s
30s
28s
24s
20s
19s
16s
18s
17s
15s
13s
06s
07s
08s
0s
09s
14s
01s
05s
04s
10s
02s
11s
03s
12s


Câu 5:

Ứng dụng thực tế quan trong nhất của

ankin là:
A

dùng để điều chế anken

B

dùng để điều chế chất dẻo PVC

C

dùng để điều chế ankan

D

dùng trong đèn xì để hàn, cắt kim loại

26s
29s
27s
23s
22s
25s
21s
30s
28s
24s
20s
19s
16s

18s
17s
15s
13s
06s
07s
08s
0s
09s
14s
01s
05s
04s
10s
02s
11s
03s
12s