PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH tế mô HÌNH NUÔI cá rô ĐỒNG tại HUYỆN LONG mỹ TỈNH hậu GIANG

TR
NG
I H C C N TH
VI N NGHIÊN C U PHÁT TRI N BSCL
-----

NGUY N T N NGUYÊN

PHÂN TÍCH HI U QU KINH T MÔ HÌNH
NUÔI CÁ RÔ
NG T I HUY N LONG M
NH H U GIANG

LU N V N T T NGHI P

N TH

- 2010

IH C


TR
NG
I H C C N TH
VI N NGHIÊN C U PHÁT TRI N BSCL
-----

NGUY N T N NGUYÊN

PHÂN TÍCH HI U QU KINH T MÔ HÌNH

NUÔI CÁ RÔ
NG T I HUY N LONG M
NH H U GIANG

LU N V N T T NGHI P
IH C
Chuyên ngành: PHÁT TRI N NÔNG THÔN
Mã ngành: 52 62 01 01

Cán b h ng d n khoa h c
PGS.TS VÕ TH THANH L C

N TH

- 2010


CH P NH N LU N V N C A H I

NG

Lu n v n i h c ính kèm theo ây, v i
tài: “Phân tích hi u qu kinh t mô
hình nuôi cá rô ng t i huy n Long M t nh H u Giang ” do sinh viên Nguy n
n Nguyên th c hi n và báo cáo ã
c H i ng ch m lu n v n thông qua.
y viên

Th ký

Ch t ch H i

ng

TS NGUY N PHÚ SON

i


I CAM OAN

Tôi xin cam oan ây là công trình nghiên c u c a b n thân. Các s li u, k t qu
nghiên c u trình bày trong lu n v n là hoàn toàn trung th c.

Nguyên T n Nguyên

ii


TI U S

CÁ NHÂN

và tên: Nguy n T n Nguyên

Gi i tính: Nam

m sinh: 1989
Quê quán: Xã V nh Thu n ông, huy n Long M , t nh H u Giang.
Ngh nghi p hi n nay: Sinh viên Phát tri n nông thôn khóa 33 (2007 – 2011),

tr

ng

Ch

i h c C n Th .
hi n nay: S 76, p 2, xã V nh Thu n

ông, huy n Long M , T nh H u

Giang.
tên cha: Nguy n V n Tr n

m sinh: 1961

Ngh nghi p: Làm ru ng
Ch

hi n nay: S 76, p 2, xã V nh Thu n

ông, huy n Long M , T nh H u

Giang.
tên m : Lê Th Th y

m sinh: 1961

Ngh nghi p: Làm ru ng
Ch

hi n nay: S 76, p 2, xã V nh Thu n

Giang.

iii

ông, huy n Long M , T nh H u


IC M

Kính dâng cha m kính yêu, ng
ng

N

i ã sinh thành, d y d và nuôi d

ng con nên

i.

Xin chân thành c m n PGS.Ts Võ Th Thanh L c ã t n tình h

ng d n, nh c nh ,

ch nh s a và góp ý cho em trong su t quá trình th c hi n lu n v n này.
Xin chân thành bi t n các th y cô Vi n Nghiên c u – Phát tri n
u Long, tr

ng

ng B ng Sông

i h c C n Th c ng nh các th y cô khác ã t o m i

u ki n

và ch d n cho tôi khi th c hi n lu n v n.
Xin chân thành cám n các chú, các anh, các ch

ch c c th y s n H u Giang,

trung tam khuy n nông huy n Long M , và bà con nông dân t i

xã V nh Thu n

ông và V nh Vi n, huy n Long M , t nh H u Giang ã t n tình giúp

con hoàn

thành lu n v n này.
Xin cám n các b n sinh viên Vi n Nghiên c u – Phát tri n

ng B ng Sông C u

Long ã có nh ng góp ý và nhi t tình h tr tôi trong su t quá trình làm lu n v n.

iv

TÓM T T
Long M có
nh ng i t
giá tr kinh t
nhanh và ph
nhi u, có th

a hình thu n l i và sông ngòi ch ng ch t nên cá rô ng là m t trong
ng thích nghi r t t t v i
u ki n vùng t Long M , d nuôi và có
cao, c bi t n i ây có ngu n gi ng là cá rô u vuông phát tri n r t
n l n di n tích t
ây là t b nhi m phèn còn b b hoang khá
t n d ng nuôi cá rô ng có hi u qu r t cao. Hi n nay mô hình nuôi

cá rô ng r t phát tri n, vì th
tài “Phân tích hi u qu kinh t mô hình nuôi cá rô
ng t i huy n Long M , t nh H u Giang”
c th c hi n.
tài
c th c hi n
trong 6 tháng,
u tra 40 h
hai xã V nh Thu n ông và V nh Vi n thu c huy n
Long M , trong ó có 20 h di n tích th nuôi cá rô ng t 0,5 ha tr lên và 20 h
di n tích th nuôi cá rô ng nh h n 0,5 ha. K t qu nghiên c u cho th y, mô hình
nuôi có chi phí là 1.145.400.000 ng/ha, doanh thu t 1.462.810.000 ng/ha,
mang l i l i nhu n r t cao 317.410.000 ng/ha, t s l i nhu n/doanh thu c a mô

hình là 22% (m t tr m ng doanh thu có 22 ng l i nhu n), t s l i nhu n/chi
phí c a mô hình là 28% (m t tr m ng chi phí b ra s thu
c 28 ng l i
nhu n) và t su t u t (doanh thu/chi phí) c a mô hình là 1,28 l n l n h n 1
ch ng t r ng mô hình mang l i hi u qu cao.

v


CL C
CH P NH N LU N V N C A H I

NG ....................................................i

I CAM OAN ................................................................................................ii
TI U S

CÁ NHÂN ......................................................................................... iii

I C M T .....................................................................................................iv
TÓM T T............................................................................................................v
C L C...........................................................................................................vi
DANH M C B NG ............................................................................................x
DANH M C HÌNH ............................................................................................xi
Ch

ng 1................................................................................................................1
U................................................................................................................1
1.1 M
U.......................................................................................................1

1.2 M C TIÊU NGHIÊN C U.........................................................................2
1.2.1 M c tiêu t ng quát.................................................................................2
1.2.2 M c tiêu c th ......................................................................................2
1.3 CÂU H I NGHIÊN C U ...........................................................................2
1.4 GI I H N PH M VI NGHIÊN C U........................................................3
1.4.1 Gi i h n n i dung nghiên c u...............................................................3
1.4.2 Gi i h n không gian nghiên c u...........................................................3
1.4.3 Gi i h n th i gian nghiên c u...............................................................3
1.5 K T QU MONG
I ...............................................................................3
1.6
IT
NG TH H
NG......................................................................3
Ch ng 2................................................................................................................5
C KH O TÀI LI U .....................................................................................5
2.1 T NG QUAN A BÀN NGHIÊN C U ...................................................5
2.1.1 T nh H u Giang .....................................................................................5
2.1.1.1 V trí..................................................................................................5
2.1.1.2
u ki n t nhiên .............................................................................6
2.1.1.3 Tài nguyên thiên nhiên ......................................................................6
2.1.1.4 Xã h i ...............................................................................................7
2.1.1.5 Kinh t ..............................................................................................8
2.1.1.6 Giao thông ........................................................................................9
2.1.2 Huy n Long M .....................................................................................9
2.1.2.1 V trí..................................................................................................9
2.1.2.2
u ki n t nhiên ...........................................................................10
2.1.2.3 Kinh t - xã h i................................................................................11

2.1.3 Tình hình th y s n...............................................................................13
2.1.3.1 Tình hình s n xu t th y s n H u Giang n m 2009 ..........................13

vi


2.1.3.2 Tình s n xu t th y s n Long M n m 2009 ..................................... 16
2.2 L
C KH O TÀI LI U ..........................................................................19
2.2.1 T ng quan v
c
m sinh h c cá rô ng.......................................19
2.2.2 K thu t nuôi cá rô ng.....................................................................19
2.2.3 Nghiên c u v k thu t........................................................................19
2.2.4 Thu n l i và khó kh n trong s n xu t cá rô ng .............................10
2.2.4.1 Thu n l i.........................................................................................20
2.2.4.2 H n ch ...........................................................................................21
2.2.5 nh h ng phát tri n.........................................................................21
Ch ng 3..............................................................................................................23
PH
NG PHÁP LU N VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U......................23
3.1 PH
NG PHÁP LU N............................................................................23
3.1.1 Các khái ni m v th y s n...................................................................23
3.1.1.1 Khái ni m nuôi tr ng th y s n ........................................................23
3.1.1.2 Khái ni m nuôi thâm canh...............................................................23
3.1.1.3 Khái ni m nuôi bán thâm canh.......................................................23
3.1.1.4 Hình th c nuôi ao ...........................................................................24
3.1.1.5 Các y u t s n xu t .........................................................................24

3.1.2 Các khái ni m c b n v kinh t .........................................................24
3.1.2.1 Doanh thu (DT)...............................................................................24
3.1.2.2 Chi phí s n xu t (CP)......................................................................24
3.1.2.3 L i nhu n (LN) ...............................................................................24
3.1.2.4 T su t l i nhu n trên doanh thu.....................................................24
3.1.2.5 T su t l i nhu n trên chi phí..........................................................24
3.1.2.6 T su t u t (TS T).....................................................................25
3.1.2.7 Hi u qu kinh t ..............................................................................25
3.1.3 Phân tích SWOT..................................................................................25
3.1.3.1
m m nh......................................................................................26
3.1.3.2
m y u .........................................................................................26
3.1.3.3 C h i .............................................................................................26
3.1.3.4 Nguy c ...........................................................................................26
3.2 PH
NG PHÁP NGHIÊN C U..............................................................27
3.2.1 Ph ng pháp thu th p s li u .............................................................27
3.2.1.1 Tiêu chu n ch n h
u tra............................................................28
3.2.1.2 Các b c ti n hành u tra h .......................................................28
3.2.1.3
u tra nông h .............................................................................28
3.2.1.4 N i dung nghiên c u chính trong b ng câu h i ...............................28
3.2.2 Ph ng pháp phân tích .......................................................................29
3.2.2.1 Ph ng pháp th ng kê mô t (m c tiêu 1 và 2)................................29
3.2.2.2 Phân tích hi u qu tài chánh (m c tiêu 2) .......................................29
3.2.2.3 Ph ng pháp h i quy t ng quan (2)..............................................30
3.2.2.4 Phân tích SWOT (m c tiêu 3) ..........................................................40
Ch ng 4..............................................................................................................41

T QU VÀ TH O LU N .............................................................................41

vii


4.1 ÁNH GIÁ HI N TR NG VÙNG NUÔI................................................41
4.1.1 Th c tr ng s n xu t cá rô ng qua các n m ....................................41
4.1.2 Phân b di n tích nuôi cá rô ng các xã ........................................42
4.1.3 Th i v s n xu t cá rô ng trong n m..............................................43
4.1.4 Thông tin các h
u tra.....................................................................43
4.1.4.1 S l ng và a m ph ng v n .....................................................43
4.1.4.2 Thông tin c b n các h
u tra .....................................................43
4.1.4.3 Trình
h c v n .............................................................................44
4.1.4.4 C c u s n xu t c a h nuôi cá rô ng.........................................45
4.1.4.5 Ho t ng nuôi cá rô ng n m 2009 .............................................45
4.1.4.6 Nh ng h tr trong quá trình nuôi cá..............................................50
4.1.4.7 Vay v n nuôi cá...............................................................................51
4.1.4.8 Tiêu th ...........................................................................................53
4.1.4.9 Ph ng h ng phát tri n ................................................................54
4.1.4.10 Thu n l i, khó kh n và gi i pháp trong khâu nuôi.........................55
4.2 PHÂN TÍCH HI U QU TÀI CHÁNH CÁ RÔ
NG .........................60
4.2.1 Doanh thu.............................................................................................60
4.2.2 Giá thành s n xu t c a mô hình .........................................................61
4.2.3 L i nhu n.............................................................................................62
4.3 SO SÁNH HI U QU TÀI CHÁNH MÔ HÌNH NUÔI CÁ RÔ
NG

VÀ CÁ THÁT LÁT CÒM .............................................................................63
4.5 PHÂN TÍCH SWOT ..................................................................................65
4.5.1
m m nh...........................................................................................65
4.5.2
m y u...............................................................................................66
4.5.3 C h i ...................................................................................................66
4.5.4 Thách th c ...........................................................................................67
4.5.5 Các chi n l c thích ng .....................................................................67
4.5.5.1 Chi n l c t phá (K t h p m t m nh và c h i) ..........................67
4.5.5.2 Chi n l c chu n b (K t h p m y u và c h i) ..........................67
4.5.5.3 Chi n l c phòng th (K t h p m y u và thách th c) .................67
4.5.5.4 Chi n l c gi m r i ro (K t h p m m nh và thách th c) ............68
4.6 CÁC GI I PHÁP .......................................................................................68
4.6.1 Nh ng v n
c n gi i quy t ...............................................................68
4.6.1.1 u vào ng i s n xu t ..................................................................68
4.6.1.2 Ng i s n xu t................................................................................68
4.6.1.3 Nhà doanh nghi p ...........................................................................68
4.6.1.4 Nhà khoa h c ..................................................................................68
4.6.1.5 Nhà n c ........................................................................................68
4.6.2 Gi i pháp..............................................................................................69
4.6.2.1 u vào ng i s n xu t ..................................................................69
4.6.2.2 N ng cao ki n th c ng i s n xu t .................................................69
4.6.2.3 Nhà doanh nghi p ...........................................................................69
4.6.2.4 Nhà khoa h c ..................................................................................69
4.6.2.5 Nhà n c ........................................................................................69

viii

Ch

ng 5..............................................................................................................71
T LU N VÀ KI N NGH .............................................................................71
5.1 K T LU N ................................................................................................71
5.2 KI N NGH ...............................................................................................72
TÀI LI U THAM KH O...................................................................................74

ix


DANH M C B NG
ng 2.1: Th ng kê hi n tr ng s d ng t c a t nh H u Giang n m 2009 ..............8
ng 2.2: C c u di n tích và các hình th c nuôi th y s n ....................................19
ng 2.3: C c u s n l ng th y s n.....................................................................21
ng 2.4: Di n tích nuôi th y s n n m 2009..........................................................23
ng 2.5: S n l ng th y s n n m 2009................................................................24
ng 3.1: Ph ng pháp thu th p s li u.................................................................36
ng 3.2: S l ng m u và a m ph ng v n ....................................................37
ng 4.1: Di n tích nuôi cá rô ng huy n Long M .............................................41
ng 4.2: Di n tích theo các xã/th tr n n m 2009.................................................42
ng 4.3: S l ng m u và a m ph ng v n ....................................................43
ng 4.4: Thông tin c b n v các h nuôi cá rô....................................................44
ng 4.5: Trình
hoc v n ...................................................................................44
ng 4.6: T ng h p c c u s n xu t các h nuôi cá rô ng ..................................45
ng 4.7: Di n tích, n ng su t, s n l ng c a các h
u tra................................46
ng 4.8: Di n tích, n ng su t, s n l ng và lao ng các h

u tra ...................46
ng 4.9: Di n tích, n ng su t, s n l ng và lao ng các h
u tra ...................47
ng 4.10: Cá gi ng..............................................................................................47
ng 4.11: Phân tích chi phí..................................................................................49
ng 4.12: H tr k thu t ....................................................................................50
ng 4.13: Phòng tr b nh .....................................................................................50
ng 4.14: H ng d n tr b nh..............................................................................51
ng 4.15: Vay v n nuôi cá...................................................................................51
ng 4.16: Ngu n vay v n ....................................................................................52
ng 4.17: Th i gian và lãi su t vay v n ...............................................................52
ng 4.18: Ho t ng bán .....................................................................................53
ng 4.19: Xu h ng m r ng di n tích................................................................54
ng 4.20: Xu h ng u t ..................................................................................55
ng 4.21: Thu n l i trong khâu nuôi cá ...............................................................56
ng 4.22: Khó kh n trong khâu nuôi cá ...............................................................57
ng 4.23: Gi i pháp trong khâu nuôi cá ...............................................................58
ng 4.24: Phân tích doanh thu .............................................................................60
ng 4.25: Giá thành s n xu t c a mô hình ...........................................................61
ng 4.26: Phân tích l i nhu n ..............................................................................62
ng 4.27: Các y u t nh h ng n l i nhu n khi nuôi cá rô ng.....................64

x


DANH M C HÌNH

Hình 2.1: B n
Hình 2.2: B n

t nh H u Giang (ngu n: www.haugiang.gov.vn) .......................... 6
huy n Long M (ngu n: www.haugiang.gov.vn)....................... 14

xi


Ch

ng 1

U
1.1 M

U

Long M thu c t nh H u Giang cách th xã V Thanh kho ng 21 km v phía nam,
cách thành ph C n Th 60 km, có m t tuy n T nh l ch y qua là T nh l 931
c
i t Qu c l 61. Huy n Long M có 36.612 ha di n tích t nhiên (2009) và
162.344 nhân kh u (2009), có 15 n v hành chính tr c thu c, g m 13 xã và 3 th
tr n. Di n tích nuôi th y s n là 4.281 ha v i s n l ng 26.206 t n, trong ó di n
tích nuôi cá rô ng là 151 ha v i s n l ng 7.097 t n (tr m khuy n nông Long M ,
2009). Cá rô ng r t phù h p phát tri n huy n Long M và r t phát tri n các
vùng ông Nam B . Ngành nông nghi p c ng xác nh th y s n là th m nh sau
cây lúa, mía
t ng GDP c a ngành trong n m nay và nh ng n m ti p theo
huy n Long M . Ch có cá tra là áng lo ng i v
u ra và th tr ng giá c , còn cá
rô ng có u ra n nh. Long M l i là vùng t ch u nh hu ng b i phèn và
ph n l n các h gia ình có di n tích canh tác t nông nghi p ít cho nên vi c phát

tri n mô hình nuôi cá rô ng là phù h p nh t. Bên c nh ó Long M còn có h
th ng sông ngòi ch ng ch t ch u nh h ng b i hai ch
tri u: là nh t tri u và bán
nh t tri u, ã t o s chênh l ch c t n c, dòng ch y y u thích h p v i t p quán sinh
tr ng c a nhi u loài th y s n n c ng t, trong ó có cá rô ng.
Cá rô

ng

c coi là m t trong nh ng s n ph m th m nh c a Long M trong

nh ng n m g n ây và có ti m n ng phát tri n r t l n
a ph ng, mô hình nuôi
cá rô ng t o vi c làm, t n d ng di n tích m t n c và s d ng th i gian nhàn r i
t ng thu nh p cho nông dân, nh t là nông dân nghèo nông thôn.
c bi t là
mang l i hi u qu kinh t r t cao. Tuy nhiên th i gian qua u t nghiên c u và
phát tri n cá rô ng còn nhi u h n ch . Vì th s n xu t cá rô ng c a huy n ch a
phát huy h t l i th và tìm n ng s n có
góp ph n t ng tr ng kinh t , t o vi c
làm và t ng thu nh p cho nông dân, nâng cao s c c nh tranh và m r ng th tr ng
trong th i gian t i. Do v y
tài nghiên c u hi u qu kinh t c a cá rô ng s
mang l i nhi u l i ích thi t th c.

1


1.2 M C TIÊU NGHIÊN C U
1.2.1 M c tiêu t ng quát

tài nghiên c u v hi u qu kinh t c a cá rô ng Long M , H u Giang nh m
hi u rõ tình hình s n xu t cá rô ng và
ra nh ng gi i pháp phát tri n cá rô ng,
nâng cao thu nh p h nuôi và góp ph n phát tri n kinh t huy n Long M t nh H u
Giang.
1.2.2 M c tiêu c th
(1)

ánh giá hi n tr ng s n xu t cá rô

ng t i huy n Long M , t nh H u Giang

trong th i gian qua.
(2) Phân tích hi u qu kinh t c a nh ng h nuôi cá rô
(3) Phân tích
m m nh,
rô ng huy n Long M .
(4)

ng.

m y u, nh ng c h i và thách th c trong s n xu t cá

ra nh ng gi i pháp thích h p

phát tri n cá rô

ng.

1.3 CÂU H I NGHIÊN C U

tài nghiên c u này nh m tr l i m t s câu h i sau:
(1) Hi n tr ng s n xu t cá rô
(2) Hi u qu kinh t cá rô
(3) Nh ng
cá rô ng

ng
ng

Long M , H u Giang hi n nay nh th nào?

Long M , H u Giang hi n nay ra sao?

m m nh, m y u, nh ng c h i và nguy c trong quá trình s n xu t
Long M , H u Giang là gì?

(4) Nh ng gi i pháp nào
trong th i gian t i?

thúc

y cá rô

ng

Long M , H u Giang phát tri n

1.4 GI I H N PH M VI NGHIÊN C U
1.4.1 Gi i h n n i dung nghiên c u
tài ch i sâu phân tích hi u qu tài chính c a cá rô ng nuôi trong ao. Không

phân tích tác ng v k thu t, môi tr ng, xã h i và m t s
i t ng khác nuôi
t h p v i cá rô ng.

2


1.4.2 Gi i h n không gian nghiên c u
Do
tài nghiên c u không có kinh phí nên ch t p trung hai xã V nh Vi n và
nh Thu n ông có di n tích nuôi cá rô ng nhi u nh t
i di n cho toàn
huy n Long M . Trong m i xã ch ch n ra 20 h
i di n và s ch n 20 h nuôi
có di n tích l n h n 0,5 ha và 20 h nuôi có di n tích nh h n 0,5 ha.
1.4.3 Gi i h n th i gian nghiên c u
tài

c th c hi n trong 6 tháng, t tháng 6

1.5 K T QU MONG

n tháng 11 n m 2010.

I

t qu c a
tài s giúp ch ra
c nh ng v ng m c, nh ng khó kh n c n tr
phát tri n c a ngành hàng cá rô ng Long M trong th i gian v a qua,

a
ph ng có nh ng ch tr ng, chính sách hay t o
u ki n h tr cho nông dân
c thu n ti n h n trong vi c s n xu t và phân ph i s n ph m này. M t khác,
thông qua nghiên c u s giúp cho ng i s n xu t c i thi n k thu t nuôi, nâng cao
ch t l ng s n ph m, h giá thành s n ph m.
Trong th i gian ng n, tài thu th p s li u t nhi u ngu n, khó m b o tính chính
xác, ph ng v n viên thi u kinh nghi m, b n thân tác gi có gi i h n v kinh nghi m
trong nghiên c u nên ít nhi u có nh ng thi u sót nh t nh, nên r t mong s góp ý
a quý th y cô, các b n và nh ng ng i am hi u v ngành hàng này.
1.6

IT
Ng

NG TH H

NG

i tham gia nuôi cá rô

Chính quy n

a ph

ng.

ng.

Các c quan các c p.

Nh ng nhà

u t ti m n ng.

t qu nghiên c u s là tài li u c b n cho các
tài nghiên c u ti p theo
cá rô ng huy n Long M và t nh H u Giang.

3


Ch

ng 2

C KH O TÀI LI U
2.1 T NG QUAN

A BÀN NGHIÊN C U

2.1.1 T nh H u Giang
2.1.1.1 V trí
u Giang là t nh trung tâm
ng b ng Sông C u Long; B c giáp thành ph C n
Th ; Nam giáp t nh Sóc Tr ng; ông giáp sông H u và t nh V nh Long; Tây giáp
nh Kiên Giang và t nh B c Liêu. Lãnh th c a t nh n m trong t a : t 9030'35''
n 10019'17'' B c và t 105014'03'' n 106017'57'' kinh ông. Th xã V Thanh nh l c a t nh - cách thành ph C n Th kho ng 60 km, cách thành ph H Chí
Minh 240 km v phía Tây Nam.

Hình 2.1: B n

t nh H u Giang (ngu n: www.haugiang.gov.vn)

4


2.1.1.2
a.

u ki n t nhiên

a hình

u Giang là t nh n m ph n cu i
ng b ng châu th sông C u Long, a hình
th p,
cao trung bình d i 2 m so v i m c n c bi n. a hình th p d n t B c
xu ng Nam và t
ông sang Tây. Khu v c ven sông H u cao nh t, trung bình
kho ng 1 - 1,5 m,
cao th p d n v phía Tây. Ph n l n lãnh th n m k p gi a
kênh Xáng Xà No và kênh Qu n L - Ph ng Hi p là vùng th p tr ng,
cao trung
bình ch kho ng 0,2 - 0,5 m so v i m c n

c bi n.

b. Khí H u
u Giang có khí h u c n xích o gió mùa. S gi n ng trong n m nhi u, trung
bình 2.300 - 2.500 gi . Nhi t

trung bình cao, kho ng 26,7 – 270C, t ng nhi t
ng n m là 9.8000C. Biên
nhi t trong n m th p, tháng 4 nóng nh t v i kho ng
0
28,6 C, tháng 1 l nh nh t v i kho ng 25,50C. Biên
nhi t gi a ngày và êm dao
0
ng l n, kho ng 7 C, mùa khô chênh l ch cao h n, mùa m a chênh l ch ít h n.
c. Th y v n
u Giang có m t h th ng kênh r ch ch ng ch t v i t ng chi u dài kho ng 2.300
km. Phía Tây Nam c a t nh có các con sông nh : sông Cái L n, sông Ba, sông
c
c, sông N c Trong.... không ch cung c p n c cho sinh ho t và s n xu t,
mà còn là
ng giao thông quan tr ng i kh p n i trong t nh và các t nh trong khu
c.
2.1.1.3 Tài nguyên thiên nhiên
a. Tài nguyên
c b n,

t
t H u Giang có th chia thành 4 nhóm chính sau ây:

-

t phù sa ch y u n m trong ph m vi tác ng m nh c a sông H u, lo i t này
c khai thác s m, l i
c b i p h ng n m nên ã có nh ng bi n i áng k .

-

ph n trung tâm và ph n phía Tây
t phèn ti m tàng. Vào mùa khô,

t phèn chi m di n tích l n nh t, t p trung
a t nh, có 2 lo i là t phèn ho t ng và
th ng có hi n t ng d y phèn.

5


ng 2.1: Th ng kê hi n tr ng s d ng
ng di n tích
Danh m c
(nghìn ha)
n

t c a t nh H u Giang n m 2009

t nông
nghi p

t lâm
nghi p

(nghìn ha)

(nghìn ha)

(nghìn ha)

t chuyên
dùng

t
(nghìn ha)

c

33.115,0

9.420,3

14.816,6

1.553,7

620,4

BSCL

4.060,2

2.560,6

336,8

234,1

110,0

u Giang

160,1

132,4

5,1

11,0

4,2

Ngu n: T ng c c Th ng kê
b. Th c v t
Theo T ng c c Th ng kê, t i th i
m n m 2009, toàn t nh H u Giang có kho ng
5.100 ha di n tích t lâm nghi p. Trong ó, t ng di n tích r ng là 2.500 ha, ch
u là r ng tr ng t p trung m t s lâm tr ng trong t nh, t t l che ph 1,2%.
Th m th c v t t nhiên trên c n khá nghèo nàn v ch ng lo i, ít cá th thân g có
kích th c l n. Th c v t ch y u là nh ng lo i t n mát trong t nhiên.
c.

ng v t
ng v t t nhiên c a H u Giang không giàu nh các t nh lân c n. Ngoài v t nuôi,
ng v t có giá tr kinh t ch y u là các loài th y sinh có ngu n g c sông và n i
ng. ng v t s ng sông quan tr ng nh t có cá, tôm, tép.

d. Khoáng s n
u Giang là m t vùng

cát xây d ng, than bùn.

ng b ng tr , khoáng s n t

ng

i h n ch : ch có

t sét,

2.1.1.4 Xã h i
a. Quy mô và s phân b
Th ng kê s b n m 2009, dân s thành th c a t nh là 136.600 ng i, chi m
16,9%; dân s nông thôn c a t nh là 671.900 ng i, chi m 83,1%. Dân c phân b
không u gi a các vùng trong t nh.

6


b. C c u dân s
- Xét theo
tu i, H u Giang là t nh có dân s tr . T l tr em chi m kho ng 40%
dân s , t l ng i trên 60 tu i ch chi m kho ng 6%.
- Xét v gi i tính, dân s H u Giang có n nhi u h n nam, tuy nhiên, m c chênh
ch không áng k và không thay i nhi u qua các n m.
- V dân t c, H u Giang là t nh có nhi u dân t c cùng c trú. Tính n tháng 102009, t nh H u Giang có 7.533 h
ng bào dân t c thi u s v i 35.268 kh u,
chi m 3,16% dân s , trong ó nhi u nh t là ng bào dân t c Khmer v i 5.537 h ,
25.536 kh u, ng bào Hoa 1.977 h v i 9.530 kh u, các dân t c Ch m, Ê ê,
ng có 58 h v i 202 kh u.

-V

tu i lao

ng, H u Giang là t nh có dân s tr , ngu n lao

ng d i dào.

c. Giáo d c
th ng giáo d c t nh H u Giang bao g m y
các c p h c, ngành h c: m m
non, ti u h c, trung h c c s , trung h c ph thông. Giáo d c m m non hi n nay ã
có các c s
t t c các huy n th , nh ng v n ch a áp ng
c nhu c u xã h i.
Giáo d c ph thông ã có nh ng b
tr ng l p.

c phát tri n, t nh không còn nh ng xã tr ng v

d. Y t
Sau 5 n m tái l p t nh, m ng l i y t H u Giang không ng ng
c c ng c , t ng
ng v c s v t ch t, v
i ng y, bác s , cán b , nhân viên y t .
2.1.1.5 Kinh t
nh H u Giang
c chia tách t t nh C n Th (c ) vào n m 2004. Th i
m ó,
s h t ng c a t nh còn r t h n ch , ngo i tr th xã V Thanh, các huy n còn l i

u thu c vùng sâu, vùng xa c a t nh C n Th tr c ó. Sau 5 n m tái l p, t c
ng tr ng kinh t c a H u Giang khá cao, bình quân g n 11,47%/n m và t ng
i ng u các khu v c kinh t , nâng thu nh p bình quân u ng i n n m
2008 là 10,127 tri u ng/ng i/n m, t ng g p 1,91 l n so v i n m 2003 (n m 2003
là 5,297 tri u ng/ng i/n m). C c u kinh t ã có s chuy n d ch úng h ng:
gi m d n t tr ng khu v c I, t ng t tr ng khu v c II và III. Trong n i b ngành
kinh t có nhi u chuy n bi n theo h ng a d ng s n ph m ngành ngh , ch t l ng

7


ng b c nâng cao, t ng tính c nh tranh, phù h p v i th m nh, ti m n ng c a
ng a ph ng.
2.1.1.6 Giao thông
th ng giao thông H u Giang thu n ti n, n i li n các m ch giao thông v i các
nh
ng b ng Sông C u Long, nên có kh n ng giao l u và thúc y phát tri n
kinh t – xã h i các t nh vùng Nam sông H u và c vùng. Trên a bàn t nh, có hai
tr c giao thông huy t m ch qu c gia là qu c l 1A, qu c l 61. Ngoài ra, tuy n
ng b n i th xã V Thanh, th tr n M t Ngàn và thành ph C n Th , là c u n i
quan tr ng gi a thành ph C n Th v i t nh Kiên Giang và t nh B c Liêu.
ng
i b t nh, g m các tuy n 924 n 933 v i t ng chi u dài 161 km. M ng l i
ng th y, g m có hai tr c giao thông qu c gia kênh Xà No, kênh Qu n L Ph ng Hi p.
2.1.2 Huy n Long M
2.1.2.1 V trí
Huy n n m phía Tây Nam t nh H u Giang; B c giáp th xã V Thanh và huy n V
Th y; Nam giáp huy n H ng Dân c a t nh B c Liêu và huy n Ngã N m c a t nh
Sóc Tr ng; Tây giáp huy n Gò Quao c a t nh Kiên Giang; ông giáp huy n Ph ng
Hi p cùng t nh. V hành chính, huy n bao g m th tr n Long M , th tr n Trà L ng

và 13 xã: Long Bình, Long Tr , Long Tr A, Long Phú, Tân Phú, Thu n H ng,
Thu n Hoà, V nh Thu n ông, V nh Vi n, V nh Vi n A, L ng Tâm, L ng
Ngh a, Xà Phiên.

8


Hình 2.2: B n
2.1.2.2
a.

huy n Long M (ngu n: www.haugiang.gov.vn)

u ki n t nhiên

a hình

Long M n m hoàn toàn trong kho ng gi a vùng Tây sông H u, a hình th p, b ng
ph ng, có h th ng kênh r ch ch ng ch t, trong ó có các tuy n
ng th y quan
tr ng nh : sông Cái L n, kênh Xáng, Nàng Mau, Trà Ban, Qu n L
ng th i còn
có qu c l 61, t nh l 42 i qua cùng v i h th ng
ng liên hi p, liên hi p xã r t
thu n l i cho vi c s n xu t nông nghi p, giao l u và v n chuy n hàng hoá.
b. Khí h u
Long M có khí h u c n xích o gió mùa, ch u nh h ng c a hai mùa gió là mùa
a có gió Tây Nam t tháng 5 n tháng 11 và mùa khô có gió ông B c t tháng
12 n tháng 4 n m sau.
c. Th y v n

Long M có h th ng sông ngòi ch ng ch t, có các con sông l n ch y qua: kênh
Xáng Nàng Mau, kênh Sóc Tr ng, kênh Trà Ban, kênh Qu n L và các h th ng
sông nh . Các con sông này b chi ph i b i hai ch
tri u: nh t tri u do nh
ng sông H u và bán nh t tri u do nh h ng tác ng thông qua sông Cái L n
Kiên Giang và sông N c Trong t B c Liêu
vào, ã t o s chênh l ch c t n c.
Ngoài ra Long M còn ph i ch u nh h ng c a n c m n t các sông Cái
vào.

9


2.1.2.3 Kinh t - xã h i
a. Kinh t
n kinh t ch y u c a Long M là s n xu t nông nghi p. Trong ó tr ng tr t là
ph bi n. Bên c nh cây ch
o là lúa, Long M r t chú tr ng n ngh làm v n
tr ng cây n trái, tr ng hoa màu, ch n nuôi gia súc, gia c m và nuôi cá.
Cây khóm
c tr ng t r t lâu i vùng t phèn, m n huy n Long M và ã
giúp không ít ng i thoát nghèo…Di n tích tr ng khóm huy n Long M t p trung
ch y u xã V nh Vi n và V nh Vi n A, v i kho ng 500 ha. T vùng t phèn
n, ng i dân ã c i t o
làm lúa m t v r i n tr ng tràm, tr ng khóm. Th
nh ng, ch có cây khóm có th bám tr
c và cho thu nh p t ng i cho ng i
dân. Xã V nh Vi n A có di n tích tr ng khóm l n nh t huy n Long M v i h n 300
ha. H u h t vùng t phèn m n u
c tr ng khóm, tràm, mía. Hi n nay, huy n

Long M có 3 nhà máy ch bi n khóm
tiêu th cho nông dân. Ngành nông
nghi p c ng ã quy ho ch vùng nguyên li u khóm v i di n tích t 700 - 1.000 ha.
Hi n t i, thu nh p c a ng i tr ng khóm v n còn th p và b p bênh. Câu chuy n v
u ra n nh cho cây khóm
là bài toán khó.

huy n Long M nói riêng và toàn t nh nói chung v n

m 2008, toàn huy n Long M có 342 ha t tr ng khoai lang, t p trung ch y u
là xã Long Bình. Do t ai
ây tr ng th p và ch u nh h ng c a phèn n ng
nên không thích h p tr ng lúa. M y n m tr l i ây, nông dân ã chuy n t 2 v
lúa/n m sang tr ng 1 v lúa ông xuân và 1 v khoai lang. Di n tích tr ng khoai
lang c ng d n d n t ng lên. Do giá bán t ng n m lên xu ng khác nhau nên hi u qu
kinh t c ng lên xu ng khác nhau nh ng nhìn chung cây khoai lang luôn cho thu
nh p cao h n cây lúa r t nhi u.
m 2008, m t s h dân huy n Long M th c hi n b c u khá thành công mô
hình ch n nuôi heo t p trung theo h ng công nghi p. Mô hình có quy mô ch n
nuôi l n, nh ng l i ít t n nhân công, hi u qu kinh t cao, v a m b o y u t môi
tr ng và d ch b nh. Huy n ang khuy n khích nông dân phát tri n ch n nuôi heo
theo mô hình này.
Trong tháng 02-2009, giá tr s n xu t công nghi p - ti u th công trên a bàn Long
t 29 t
ng, nâng t ng giá tr s n xu t công nghi p - ti u th công trong 2
tháng u n m lên trên 60 t
ng, t ng 14% so v i cùng k n m tr c và t 16%

10

ho ch n m. L nh v c ch bi n l ng th c, th c ph m óng vai trò quy t nh
c
phát tri n toàn ngành và chi m kho ng 70% t ng giá tr s n xu t công nghi p
- ti u th công toàn huy n. S d l nh v c s n xu t công nghi p - ti u th công
Long M có t c
phát tri n khá nhanh, ch y u là h t ng c s t ng b c hoàn
ch nh và chính sách thu hút u t ã t o
u ki n cho các doanh nghi p m r ng
quy mô s n xu t, c ng nh nhi u doanh nghi p m i ra

i.

b. Xã h i
Long M là huy n có t l dân s ông nh t, nhì c a t nh H u Giang; là n i có ông
ng bào dân t c Khmer sinh s ng, có p có n 80% là ng i dân t c Khmer. Do
ó, nh n th c c a ng i dân v công tác ch m sóc S c kho sinh s n - K ho ch
hoá gia ình còn h n ch . M t khác, vi c ti p c n, tuyên truy n cho h c ng g p r t
nhi u tr ng i, khó kh n.
Long M là a ph ng có nhi u xã m i chia tách, c s v t ch t còn nhi u khó
kh n, hi n nhi u xã còn ch a có tr m y t . Vì th , nh ng n m qua, chính quy n a
ph ng và ngành y t t p trung xây d ng c s v t ch t, trang thi t b , ào t o i
ng y, bác s cho các tr m y t , nh m ph c v t t cho vi c khám, ch a b nh c a
nhân dân.
giáo d c, sau b n n m th c hi n
án Xây d ng, nâng cao ch t l ng i ng
nhà giáo và cán b qu n lý giáo d c huy n Long M (2005 - 2009), ngành Giáo
c và ào t o Long M

ã có s chuy n bi n tích c c.

11


2.1.3 Tình hình th y s n
2.1.3.1 Tình hình s n xu t th y s n H u Giang n m 2009
a. Di n tích
ng 2.2: C c u di n tích và các hình th c nuôi th y s n

Ch tiêu

VT

m 2009

N m 2008

% so v i % So
KH 2009
m
2008

KH

c TH

ng di n tích nuôi
1. Di n tích nuôi cá

ha

ha

12.182,01
12.120,48

13.000
12.940

12.810,89
12.796,89

98,55
98,89

105,16
105,58

- Cá ao, m ng v n
a. Nuôi th y s n BTC, TC
+ Nuôi cá tra
+ Nuôi cá thát lát

ha
ha
ha
ha

6.471,75
823
171

72

7.130

7.158,29
606,54
186
72,93

100,4

110,61
73,7

+ Nuôi cá rô ng
+ Nuôi cá trê
+ Nuôi cá b ng t ng
b. Nuôi th y s n QC, QCCT

ha
ha
ha
ha

273,8
188
118,23

305,75
22,29

19,82

5.648,73

6.551,75

- Cá ru ng
2. Di n tích nuôi tôm
+ Nuôi Tôm CX
+ Nuôi tôm sú

ha
ha
ha
ha

5.692,46
17,8
17,8

3. Nuôi cá l ng, vèo
+ Cá lóc
+ Cá b ng t ng

cái
cái
cái

2.262
1.886

319

1.318
1.154
107

cái

57

57

+ Cá khác

5.810
60

5.638,6
14
10
4

Ngu n: Báo cáo chi c c th y s n n m 2009
Ghi chú:

BTC: Bán thâm canh;

TC: Thâm canh

QC: Qu ng canh;

QCCT: Qu ng canh c i ti n

12

115,99
97,05
23,33

99,05
78,65

58,27