Tình hình mắc bệnh viêm tử cung ở đàn lợn nái tại trại lợn của công ty DABACO xã Ngọc Vân huyện Tân Yên tỉnh Bắc Giang và thử nghiệm một số phác đồ điều trị (Khóa luận tốt nghiệp)

1

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM THÁI NGUYÊN
-------

-------

LÊ V N VUI

Tên

tài:

“TÌNH HÌNH M C B NH VIÊM T

CUNG

ÀN L N NÁI T I

TR I L N C A CÔNG TY DABACO THU C XÃ NG C VÂN –
HUY N TÂN YÊN – T NH B C GIANG VÀ TH
PHÁC

NGHI M M T S

I U TR B NH”

KHÓA LU N T T NGHI P

H

ào t o : Chính quy

L p

: K42 - Thú y

Khoa

: Ch n nuôi - Thú y

Khóa h c

: 2010 - 2015

Thái Nguyên, n m 2014

IH C


2

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM THÁI NGUYÊN
-------

-------

LÊ V N VUI

Tên

tài:

“TÌNH HÌNH M C B NH VIÊM T

CUNG

ÀN L N NÁI T I

TR I L N C A CÔNG TY DABACO THU C XÃ NG C VÂN –
HUY N TÂN YÊN – T NH B C GIANG VÀ TH
PHÁC

NGHI M M T S

I U TR B NH”

KHÓA LU N T T NGHI P

H

IH C

ào t o : Chính quy

L p

: K42 - Thú y

Khoa

: Ch n nuôi - Thú y

Khóa h c

: 2010 - 2015

Gi ng viên h

ng d n: TS. Tr n Th Hoan

Thái Nguyên, n m 2014


3

L IC M

Trong su t th i gian h c t i tr
tình c a các th y cô trong tr
nuôi Thú y, tr

thành ch

ng

ng,

N

ng, tôi ã nh n

c s giúp

t n

c bi t là các th y cô trong khoa Ch n

i h c Nông lâm Thái Nguyên.

n nay tôi ã hoàn

ng trình h c t p và th c t p t t nghi p.

Nhân d p này, tôi xin bày t lòng bi t n chân thành và l i c m n sâu
s c t i Nhà tr

ng, các th y cô giáo trong khoa Ch n nuôi Thú y.

tôi xin g i l i c m n t i cô TS.
tr

ng

, gi

i h c Nông lâm Thái Nguyên ã t n tình h

th i gian th c t p

c bi t,

tôi hoàn thành

ng d n tôi trong

tài t t nghi p này.

Tôi xin chân thành c m n cán b công nhân viên tr i l

Công ty

DABACO thu c Xã Ng c Vân - Huy n Tân Yên - T nh B c Giang ã t o
i u ki n giúp

tôi hoàn thành

tài trong quá trình th c t p t i c s .

Tôi xin c m n b n bè và ng

i thân ã t o i u ki n giúp

viên tôi trong su t th i gian h c t p, th c t p

hoàn thành

,

ng

tài này.

Trong quá trình th c t p, b n thân tôi không tránh kh i nh ng thi u sót.
Kính mong

c s quan tâm giúp

c a các th y cô

tôi

c tr

thành h n trong cu c s ng sau này.
Tôi xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, tháng 11 n m 2014
Sinh viên

Lê V n Vui

ng

4

L I NÓI

hoàn thành ch
ph

ng trình

U

ào t o trong Nhà tr

ng, th c hi n

ng châm h c i ôi v i hành, lý thuy t g n li n v i th c ti n s n xu t,

th c t p t t nghi p là giai o n cu i cùng trong toàn b ch
c a t t c các tr

ng

i h c nói chung và tr

ng

ng trình h c t p

i h c Nông lâm Thái

Nguyên nói riêng. Giai o n th c t p chi m m t v trí h t s c quan tr ng
v i m i sinh viên tr

c khi ra tr

ng.

ây là kho ng th i gian

c ng c và h th ng hóa toàn b ki n th c ã h c,
làm quen v i th c ti n s n xu t, t
c ph

i

sinh viên

ng th i giúp sinh viên

ó nâng cao trình

chuyên môn, n m

ng th c t ch c và ti n hành công vi c nghiên c u, ng d ng các

ti n b khoa h c k thu t vào th c ti n s n xu t, t o cho sinh viên có tác
phong làm vi c úng

n, sáng t o,

b có chuyên môn, áp ng
s nghi p phát tri n

tN

khi ra tr

h

ng

c.
cs

ng ý c a khoa Ch n nuôi

i h c Nông Lâm Thái Nguyên.

c s nh t trí c a giáo

ng d n và s ti p nh n c a c s , em ã ti n hành th c hi n

hình m c b nh viêm t

i cán

c yêu c u th c ti n, góp ph n x ng áng vào

Xu t phát t quan i m trên và
Thú y, tr

ng tr thành m t ng

cung

tài : “Tình

àn l n nái t i tr i l n c a Công ty

DABACO thu c Xã Ng c Vân - Huy n Tân Yên - T nh B c Giang và th
nghi m m t s phác

i u tr b nh"

Do th i gian th c t p có h n, ki n th c chuyên môn còn nhi u h n ch
nên trong b n khóa lu n t t nghi p này không tránh kh i nh ng h n ch và
thi u sót. Em r t mong nh n
b n bè,

ng nghi p

cs

b n khóa lu n

óng góp ý ki n c a các th y cô giáo, c a
c hoàn thi n h n.

Em xin chân thành c m n!


5

DANH M C CÁC T , C M T

Cs

: C ng s

Nxb : Nhà xu t b n
P

: Th tr ng

STT : S th t
TT

: Th tr ng

VI T T T


6

DANH M C CÁC B NG
Trang
B ng 1.1: L ch phòng b nh c a tr i l n nái ................................................... 15
B ng 1.2: K t qu công tác ph c v s n xu t ................................................ 21

B ng 2.1: M c cho nái n (nái nuôi con/ ngày êm)...................................... 52
B ng 2.2: S

b trí thí nghi m .................................................................. 54

B ng 2.3: i u tra quy mô àn l n nái 3 n m tr l i ây c a tr i .................. 56
B ng 2.4: T l viêm t cung
B ng 2.5: T l và c

ng

àn l n nái trong 3 n m .................................... 57
nhi m b nh viêm t cung theo l a

B ng 2.6: T l nhi m b nh viêm t cung
B ng 2.7: T l và c

ng

............... 58

i u ki n khác nhau .................. 59

nhi m b nh viêm t cung theo gi ng l n ......... 60

B ng 2.8: K t qu

i u tr b nh viêm t cung theo phác

i u tr ............... 61

B ng 2.9: K t qu

i u tr b nh viêm t cung và kh n ng sinh s n c a l n nái

sau khi kh i b nh .......................................................................................... 62
B ng 2.10. H ch toán chi phí thu c i u tr cho 1 nái kh i b nh ................... 64
B ng 2.11: M t s ch tiêu sinh lý sinh s n c a l n nái sau i u tr ............... 65


7

M CL C
Trang
Ph n 1 CÔNG TÁC PH C V S N XU T .................................................. 1
1.1. i u tra tình hình c b n…………………………....................................1
1.1.1. i u ki n t nhiên ................................................................................. 1
1.1.1.1. V trí

a lý ........................................................................................ 1

1.1.1.2. i u ki n
1.1.1.4. Ngu n n

a hình

t ai .................................................................. 1

c ....................................................................................... 2

1.1.2. Tình hình kinh t - xã h i ...................................................................... 3
1.1.2.1. Tình hình dân c xung quanh tr i ...................................................... 3
1.1.2.2. C c u t ch c c a tr i, c s v t ch t k thu t ................................. 3
1.1.2.3. Tình hình phát tri n y t giáo d c ...................................................... 5
1.1.3. Tình hình s n xu t nông nghi p ............................................................. 6
1.1.3.1. Tình hình s n xu t ngành ch n nuôi................................................... 6
1.1.3.2. Tình hình s n xu t ngành tr ng tr t ................................................... 7
1.1.4. ánh giá chung...................................................................................... 7
1.1.4.1. Thu n l i ........................................................................................... 7
1.1.4.2. Khó kh n ........................................................................................... 8
1.2. N i dung, ph

ng pháp và k t qu ph c v s n xu t.........................8

1.2.1. N i dung ph c v s n xu t .................................................................... 8
1.2.1.1. Công tác ch n nuôi ............................................................................ 8
1.2.1.2. Công tác thú y.................................................................................... 9
1.2.2. Ph

ng pháp th c hi n .......................................................................... 9

1.2.3. K t qu công tác ph c v s n xu t ....................................................... 10
1.2.3.1. Công tác ch m sóc nuôi d
1.2.3.2. Phát hi n l n nái

ng……………………………………10

ng d c............................................................... 12

1.2.3.3. Th tinh nhân t o cho l n nái .......................................................... 12

8

1.2.3.4. Công tác thú y.................................................................................. 13
1.2.3.5. Các ho t

ng khác t i c s ........................................................... 20

1.3. K t lu n và

ngh ................................................................................. 21

1.3.1. K t lu n ............................................................................................... 21
1.3.2.

ngh ................................................................................................ 22

Ph n 2 CHUYÊN
2.1.

tv n

NGHIÊN C U KHOA H C ..................................... 23

.............................................................................................. 23

2.1.1. M c ích c a

tài.............................................................................. 24

2.1.2. M c tiêu c a

tài .............................................................................. 24

2.1.3. Ý ngh a

tài ...................................................................................... 24

2.2. T ng quan tài li u ................................................................................... 25
2.2.1. C s khoa h c .................................................................................... 25
2.2.1.1. C u t o gi i ph u và sinh lý c quan sinh d c cái ............................. 25
2.2.1.2.

c i m sinh lý, sinh d c c a l n nái .............................................. 28

2.2.1.3. Sinh lý lâm sàng ............................................................................... 30
2.2.1.4. Quá trình viêm t cung ..................................................................... 31
2.2.1.5. Các b nh th

ng g p v viêm t cung .............................................. 33

2.2.1.5.1. Viêm c t cung (Cervitis)............................................................. 33
2.2.1.5.2. Viêm t cung ................................................................................. 33
2.2.1.6. M t s nguyên nhân gây viêm t cung ............................................. 37
2.2.1.7. M t s b nh khác

ng sinh d c c a l n nái ............................... 38

2.2.1.8. Bi n pháp phòng và tr b nh viêm t cung ........................................ 41

2.2.2. Thành ph n hóa h c và c ch tác d ng c a thu c s d ng trong
tài .................................................................................................................. 43
2.2.3. Tình hình nghiên c u trong n

c và ngoài n

c..................................... 47

2.2.3.1. Tình hình nghiên c u trong n

c ...................................................... 47

2.2.3.2. Tình hình nghiên c u ngoài n

c ..................................................... 49


9

2.3.

it

2.3.1.

ng, n i dung, và ph

it

ng pháp nghiên c u .................................. 50

ng, th i gian và a i m nghiên c u .......................................... 50

2.3.2.1. N i dung nghiên c u ........................................................................ 51
2.3.2.2. Các ch tiêu theo dõi ......................................................................... 51
2.3.2.3.V t li u nghiên c u............................................................................ 51
2.3.2.4. N i dung ti n hành ........................................................................... 51
2.3.2.5. Tình hình nhi m b nh viêm t cung c a l n nái ............................... 52
2.3.3. Ph

ng pháp nghiên c u ..................................................................... 53

2.3.3.1. Xác

nh m t s ch tiêu lâm sàng c a nái kh e và nái viêm t

cung .............................................................................................................. 53
2.3.3.2. Ph

ng pháp theo dõi thu th p thông tin .......................................... 53

2.3.3.3. Ph

ng pháp x lý s li u ................................................................ 54

2.3.3.4. Ph

ng pháp i u tr ......................................................................... 54

2.4. K t qu nghiên c u và th o lu n............................................................. 56

2.4.1. Quy mô àn l n nái 3 n m tr l i ây .................................................. 56
2.4.3. T l và c

ng

nhi m b nh viêm t cung theo l a

2.4.4. T l nhi m b nh viêm t cung
2.4.5: T l và c

ng

..................... 57

i u ki n th i ti t khác nhau ........... 59

nhi m b nh viêm t cung theo gi ng l n................ 60

2.4.6. K t qu

i u tr b nh viêm t cung theo phác

i u tr ..................... 61

2.4.7. K t qu

i u tr b nh viêm t cung và kh n ng sinh s n c a l n

nái sau khi kh i b nh ..................................................................................... 62
2.4.8. M t s ch tiêu sinh lý sinh s n c a l n nái sau i u tr ....................... 64

2.5. K t lu n, t n t i và

ngh ..................................................................... 66

2.5.1. K t lu n ............................................................................................... 66
2.5.2. T n t i ................................................................................................. 67
2.5.3.

ngh ................................................................................................ 67

TÀI LI U THAM KH O ............................................................................. 68


1

Ph n 1
CÔNG TÁC PH C V S N XU T
1.1. i u tra tình hình c b n
1.1.1. i u ki n t nhiên
1.1.1.1. V trí

a lý

Tr i l

n DABACO là m t

n v ch n nuôi gia

công thu c t ng công ty DABACO óng trên

a ph n hành chính xã Ng c Vân

phía tây c a huy n Tân Yên, t nh B c Giang

c

Vân

phía ông giáp xã Song Vân, Ng c Thi n; Phía tây giáp xã Vi t Ng c

và L

ng Phong (Hi p Hòa); Phía b c giáp xã Song Vân; Phía nam giáp xã Vi t

Ti n (Vi t Yên). Nhìn chung ây là m t v trí khá thu n l i cho m t tr i ch n
nuôi vì nó xa khu công nghi p, xa khu dân c và

ng giao thông chính nh ng

v n thu n ti n cho v n chuy n th c n và xu t l n.
1.1.1.2. i u ki n

a hình

Tr i
khu v c

t ai
ch n nuôi l n DABACO n m trên

ng b ng,

a hình t

ng

i b ng ph ng, di n tích t nhiên là

617,38 ha trong ó:
-

t nông nghi p 436,22 ha g m:
t s n xu t nông nghi p 399,78 ha.
t nuôi tr ng th y s n 26,72 ha.
t nông nghi p khác 9,72 ha.

-

t phi nông nghi p 181,16 ha g m:
t

65,22 ha.

t chuyên dùng 82,62 ha.
t tín ng

ng tôn giáo 1,32 ha.

t ngh a trang, ngh a

t sông su i và m t n

a bàn thu c

a 3,26 ha.
c chuyên dung 13,53 ha.


2

t ch a s d ng 18,47 ha
1.1.1.3. Th i ti t khí h u
Tr i ch n nuôi
có khí h u nhi t

ch n nuôi l n DABACO n m trong khu v c

i gió mùa. Phân ra làm 4 mùa: xuân, h , thu, ông, chia

hai mùa rõ r t.
Mùa hè nóng m m a nhi u t tháng 5

n tháng 10 hàng n m, l

ng

m a chi m 85 %, nhi u nh t tháng 7, 8. Mùa ông l nh, khô, ít m a, kéo dài
t tháng 11

n tháng 4 n m sau. L

ng m a kho ng 15%.

Khí h u c a xã Ng c Vân có nh ng

c tr ng sau:

Nhi t

trung bình c a xã: 22 - 23oC.

Nhi t

cao nh t: 35 - 38oC (tháng 6, 7)

Nhi t

th p nh t: 14 - 17oC (tháng 11, 12)

m

không khí trung bình/n m: 70 - 75 %. Tháng cao nh t là 85 %,

tháng th p nh t là 65 %.
V i i u ki n khí h u nh v y nhìn chung thu n l i cho phát tri n c v
tr ng tr t l n ch n nuôi. Tuy nhiên, c ng có nh ng giai o n i u ki n khí
h u thay

i th t th

ng nh h n hán, l l t, mùa hè có ngày nhi t

(37 - 39oC), mùa ông có ngày nhi t

r t cao

i 10oC) nh h

ng x u

c l y t gi ng khoan,

mb o

r t th p (d

n s n xu t nông nghi p.
1.1.1.4. Ngu n n
Ngu n n
n

c s ch và

c
c t ch n nuôi c a tr i

nhu c u sinh ho t cho công nhân và n

tr i ngay c mùa hè oi b c. Ngu n n
t n d ng n

c t nhiên.

c cho tr ng tr t

c dùng cho l n trong
c l y t ao cá và


3

1.1.2. Tình hình kinh t - xã h i
1.1.2.1. Tình hình dân c xung quanh tr i
Ng c Vân có t ng s dân 9.281 ng
5.196 ng

i, n 4.085 ng

T ng s ng

in m

24 thôn, trong ó nam

i.

i trong

tu i lao

Lao

ng nam 2.790 ng

Lao

ng n 2.362 ng

ng 5.152 ng

i trong ó:

i.
i.

T ng s h gia ình 2.472 h trong ó:
H làm nông nghi p 1.929 h .
H làm d ch v , công nghi p 230 h .
H làm th

ng nghi p 105 h .

H khác 208 h .
Tr i l n

ch n nuôi l n DABACO óng trên

Ng c Vân, m t xã nông nghi p c

a bàn xã

cho nên dân c xung

quanh tr i ch y u là nông dân sinh s ng,

nh canh

nh c b ng ngh nông

nghi p, m t ph n nh làm hàng th công và buôn bán nh . Ngoài ra có m t
s gia ình là cán b viên ch c nhà n

c.

Nhìn chung, dân c xung quanh tr i

u có trình

dân trí khá cao cho

nên c ng t o i u ki n cho s phát tri n c a tr i.
1.1.2.2. C c u t ch c c a tr i, c s v t ch t k thu t
* C c u t ch c c a tr i
Tr i có
t , có ban lãnh
m t

i ng cán b khoa h c k thu t gi i, giàu kinh nghi m th c
o tr i n ng

ng nhi t tình v i công vi c.

c bi t tr i có

i ng công nhân yêu ngh và ã có nhi u kinh nghi m trong ngh . Tr i

g m 16 ng

i

c c c u nh sau:

Qu n lý: 1 ng

i.

K thu t: 1 ng

i.


4

Ph c v : 1 ng

i.

B o v kiêm i n n
Lao

c: 1 ng

ng tr c ti p: 13 ng

i.

i.

*C s v t ch t k thu t.
+ H th ng chu ng tr i.
Khu s n xu t c a tr i

c

t trên khu

t cao, d thoát n

trí tách bi t v i khu hành chính và h gia ình. Chu ng
h

ng ông Nam,

c,

cb

c xây d ng theo

m b o mát v mùa hè, m áp v mùa ông. Xung quanh

khu s n xu t có hàng rào bao b c và có c ng vào riêng.
Khu chu ng dành cho ch n nuôi l n có t ng di n tích 3600 m2, h th ng
chu ng tr i v i quy mô phù h p v i h

ng ch n nuôi công nghi p, h th ng

chu ng l ng, n n sàn bê tông cho l n nái và sàn nh a cho l n con, cùng v i
máng u ng t

ng. Tr i chia làm 2 khu: khu nái

và khu nái b u. Khu nái

có 8 dãy, chia làm 2 chu ng A, B. M i khu g m 4 dãy dành cho l n
ó: 1 dãy dành cho l n ch

, 1 dãy dành cho nái nái ang

trong

, 1 dãy dành cho

nái nuôi con, 1 dãy dành cho heo con cai s a. Khu nái b u g m 6 dãy: 1 dãy
dành cho n c, nái v a cai s a, nái ang lên gi ng và ang ph i, 2 dãy dành cho
nái ch a k 1, còn 3 dãy dành cho nái ch a k 2

u chu ng có h th ng dàn

mát, cu i chu ng có l p qu t gió, h th ng che ch n kín áo t o thoáng mát v

mùa hè, m áp v mùa ông. Cu i m i ô chu ng
n

c th i. H th ng n

cung c p n
n

c u ng t

c t m cho l n và n

c s ch

c

u có h th ng thoát phân và

a v t ng ô chu ng

ng cho l n, m i chu ng

m b o cho vi c

c trang b 1 máy b m

c r a chu ng hàng ngày. Bên c nh dãy chu ng ph i

có xây d ng phòng làm tinh l n v i

y

ti n nghi nh : kính hi n vi, nhi t

k , èn c n, máy ép ng tinh, t l nh b o qu n tinh, n i h p, panh, kéo… Bên
c nh chu ng

cách 5m là dãy chu ng nuôi l n cai s a, ti p theo là chu ng


5

cách ly

nuôi l n h u b . Nhìn chung khu v c chu ng nuôi xây d ng khá h p

lý, thu n l i cho vi c ch m sóc, i l i, u i l n t i các dãy chu ng.
Ngay c nh khu s n xu t l n, tr i có xây d ng 2 phòng sát trùng, 1 kho
thu c và cám, 1 phòng k thu t. C nh c ng vào tr i là nhà b o v , có l p h
th ng máy sát trùng, khi có ng

i, ph

ng ti n xe vào tr i

u sát trùng k

phòng d ch b nh lây lan. Ti p

n là 2 dãy phòng cho công nhân, nhà b p và

công trình ph .
ph c v cho s n xu t, tr i còn xây d ng m t gi ng khoan, hai b
ch a n

c, m t máy b m n

c,

m b o cung c p n

c s ch cho s n xu t và

cho sinh ho t.
* Các công trình ph tr khác
Ngoài ch n nuôi l n tr i còn xây d ng chu ng tr i ch n nuôi chim b
câu v i di n tích 150 m2. Xung quanh tr i có di n tích tr ng cây xanh 3.600
m2, l

i i n n i tr i 1.000 m, biogas x lý n

c th i 200 m3. Ao h 1500 m2

ao nuôi cá t n d ng cám th a, nhau thai và heo con ch t trong ch n nuôi.
1.1.2.3. Tình hình phát tri n y t giáo d c
V y t : Ng c Vân có 1 tr m y t v i 8 cán b nhân viên trong ó 1
bác s kiêm tr m tr

ng, 7 y s , 24 y t thôn, 24 c ng tác viên dân s , có

trang thi t b c n thi t cho vi c khám ch a b nh c a ng

i dân

y

tuy n

c s .
V giáo d c: Ng c Vân có h th ng tr
tr

ng ti u h c, 1 tr

ng trung h c c s

b giáo viên có trình

u

a ph

ng th

phong trào d y và h c

ng m m non, 1

t chu n qu c gia,

và n ng l c công tác t t, c s v t ch t

hóa, h c sinh ngoan có truy n th ng hi u h c.
nhân dân

ng v i 1 tr

ng xuyên quan tâm
ây phát tri n t t.

c

i ng cán
c kiên c

ng chính quy n và

n s nghi p giáo d c, do ó


6

1.1.3. Tình hình s n xu t nông nghi p
Là

a ph

ng có v trí

a lý,

a hình c ng nh khí h u có nhi u

c

tr ng phong phú cho nên t o cho Ng c Vân có n n s n xu t nông nghi p a
d ng v i

y

các lo i cây tr ng v t nuôi.

1.1.3.1. Tình hình s n xu t ngành ch n nuôi
a ph

ng ch n nuôi nhi u lo i gia súc gia c m và nuôi th y s n.

Xong ch y u v n là ch n nuôi l n, gà, ngan, v t, trâu, bò, cá. Hi n
ph

a

ng ang phát tri n m nh ngành ch n nuôi l n.
Qua i u tra cho th y

Ng c Vân phát tri n m nh ch n nuôi l n theo

mô hình trang tr i, gia tr i hi n có 2 tr i l n nái gia công quy mô 600 nái/tr i,
15 gia tr i ch n nuôi l n th t quy mô t 100

n 300 con/l a. Hình th c ch n

nuôi nh l trong các gia ình ang thu h p và không phát tri n do không có
lãi ho c b r i ro do d ch b nh. 4 tr i ch n nuôi gà công nghi p quy mô 1000 5000 con/l a. Trâu bò

c ch n nuôi r i rác trong các h dân ch a có quy

mô l n.
Riêng tr

DABACO ch y

l n h u b , cung c p heo con v i ch t l
ngo i trong nhân dân, cung c p
nhân thu n

,

c gi ng và

ng cao nh m m c ích t ng àn nái
c gi ng cho lai kinh t và m t ph n

nuôi th t, v i mong mu n t ng t l n c, ph c v cho công tác

xu t kh u th t l n.
Ngoài l nh v c s n xu t chính là ch n nuôi l n, tr i còn s d ng di n
tích ao h vào vi c ch n nuôi cá th t, t n d ng s n ph m t ch n nuôi l n, t n
d ng

t

nuôi gà, v t và b câu gi ng góp ph n t ng thu nh p và vi c làm

cho công nhân trong tr i.


7

1.1.3.2. Tình hình s n xu t ngành tr ng tr t
Ngành tr ng tr t
s n, l c,

ut

c phát tri n v i nhi u lo i cây tr ng nh lúa, ngô,

ng, khoai tây. Nhóm cây n qu có nhãn, b

chung v n t p trung vào các cây nhóm l

i, chu i. Nhìn

ng th c là ch y u.

Nhi m v chính c a tr i là ch n nuôi cho nên trong nh ng n m v a qua
vi c phát tri n ngành tr ng tr t ch là 1 l nh v c ph . T ng di n tích c a tr i
là 1 ha ph c v ch n nuôi là ch y u. Tr i tri n khai tr ng các lo i cây n
qu (chu i, b

i, nhãn, i), các lo i rau.... nh m xây d ng thành m t mô hình

s n xu t khép kín, cân b ng sinh thái.
1.1.4. ánh giá chung
1.1.4.1. Thu n l i
Ng c Vân có i u ki n t nhiên c ng nh xã h i thu n l i cho ngành
nông nghi p phát tri n m nh,
ngành oàn th ho t

c bi t có b máy

ng chính quy n, các

ng t t có n n p, oàn k t th ng nh t cao. Nhân dân

c n cù ch u khó sáng t o, bi t ti p thu các ti n b khoa h c vào s n xu t, trình
dân trí khá. Là xã anh hùng trong cu c kháng chi n ch ng M và là
ph

a

ng có truy n th ng cách m ng.
V tr

c s quan tâm, t o i u ki n và

có chính sách h tr

úng

n c a các ngành, các c p có liên quan nh : S

Nông nghi p và Phát tri n nông thôn, Trung tâm khuy n nông, công ty v t t
Nông Nghi p, Chi c c thú y nên t o i u ki n cho s phát tri n c a tr i.
Ban lãnh
k thu t gi i,
ngh

o tr i có n ng l c, nhi t tình, n ng

ng, có

i ng cán b

i ng công nhân nhi t tình, có kinh nghi m lâu n m trong
cán b công nhân viên trong tr i là m t t p th

th c trách nhi m cao và có lòng yêu ngh .

oàn k t, có ý


8

1.1.4.2. Khó kh n
M t s tuy n

ng giao thông liên thôn còn thi công ch m ch a

m

b o th i gian gây khó kh n trong vi c i l i c a nhân dân, công tác qu n lý
môi tr

ng ã

c t p trung nh ng ch a hi u qu .

Kinh t c a

a ph

ng ch y u là thu n nông nh ng vi c

hóa vào s n xu t còn ch m, nhân dân ch a m nh d n

a c gi i

u t , t l h nghèo

v n còn chi m không nh , m t b ph n nhân dân còn th p.
Tr i n m gi a

a bàn ông dân, th i ti t di n bi n ph c t p nên khâu

phòng tr b nh g p nhi u khó kh n. Di n bi n d ch b nh và th i ti t n m
2014 ph c t p làm chi phí phòng b nh và ch a tr t ng lên, nh h

ng t i

giá thành.
Do

c i m s n xu t c a ngành ch n nuôi nói chung và ngành ch n

nuôi l n nói riêng là ngành có chu k s n xu t dài, t c
ch m nên lâu h i v n. M t khác
l

ng v n t

ng

u t cho m t k s n xu t òi h i m t

i l n, trong khi ó kinh phí

h p, trang thi t b thú y còn thi u và ch a
1.2. N i dung, ph

quay vòng v n

u t cho s n xu t còn h n

ng b .

ng pháp và k t qu ph c v s n xu t

1.2.1. N i dung ph c v s n xu t
hoàn thành t t công vi c trong th i gian th c t p, tôi ã c n c vào

k t qu

i u tra c b n trên c s phân tích nh ng khó kh n thu n l i c a tr i,

áp d ng nh ng ki n th c ã h c trong nhà tr

ng vào th c t s n xu t k t h p

v i h c h i kinh nghi m c a nh ng cán b

i tr

c, tôi ã

ra m t s n i

dung công vi c nh sau:
1.2.1.1. Công tác ch n nuôi
Tìm hi u v quy trình ch n nuôi các lo i l n: L n nái, l n con theo m ,
l n

c.
N m v ng

c i m c a các gi ng l n có

tr i.


9

Tham gia công tác v sinh, ch m sóc nuôi d
Tham gia

ng àn l n.

cho l n nái, c t uôi, b m nanh, thi n, m hecni cho

l n con, làm úm cho l n con, tiêm vaccine cho l n con.
Tham gia công tác phát hi n l n
l n nái

ng d c và ph giúp ph i gi ng cho

ng d c.

Tham gia l p s sách theo dõi t ng cá th , ghi chép các ch tiêu sinh lý
sinh s n và ti n hành ghép ôi giao ph i phù h p.
Ti n hành

tài nghiên c u khoa h c trên àn l n thí nghi m c a tr i.

1.2.1.2. Công tác thú y
Tiêm phòng vaccine cho àn l n theo quy trình tiêm phòng c a tr i.
Phun thu c sát trùng chu ng tr i, v sinh d ng c ch n nuôi theo quy
trình v sinh thú y.
Ch n oán và i u tr m t s b nh mà àn l n m c ph i trong quá trình
th c t p.
Tham gia vào công tác ch m sóc nuôi d

ng àn l n.

Tham gia vào các công tác khác.
Ti n hành chuyên
1.2.2. Ph

nghiên c u khoa h c trên àn l n nái c a tr i.

ng pháp th c hi n
th c hi n t t n i dung và ph

th c t p tôi ã
lý

thu

ng pháp nghiên c u, trong th i gian

ra k ho ch cho b n thân, s p x p th i gian bi u cho h p

c k t qu t t nh t. Xác

nh cho mình

n, ch u khó h c h i kinh nghi m c a nh ng ng

ng c làm vi c úng
i i tr

c, không ng i

khó, ng i kh .
H c h i cán b thú y t i c s , tr c ti p bám sát c s s n xu t, phát
huy nh ng thu n l i s n có, kh c ph c nh ng khó kh n v trang thi t b k
thu t

hoàn thành t t công vi c.
Tham kh o tài li u chuyên môn.


10

M nh d n áp d ng nh ng ki n th c ã h c vào th c ti n s n xu t. Ch p
hành nghiêm ch nh m i n i quy, quy ch c a nhà tr

ng, c a tr i

ra.

1.2.3. K t qu công tác ph c v s n xu t
Trong th i gian th c t p t i tr i,

c s giúp

c a ban lãnh

o và

i ng cán b công nhân viên trong trang tr i cùng v i s c g ng c a b n
thân tôi ã thu

c các k t qu sau:

1.2.3.1. Công tác ch m sóc nuôi d

ng

Trong quá trình th c t p t i tr i, tôi ã tham gia ch m sóc nái ch a, nái
tham gia

, ch m sóc cho àn l n con theo m

,

n cai s a. Tôi tr c ti p v

sinh, ch m sóc, theo dõi àn l n thí nghi m. Quy trình ch m sóc nái ch a, nái
ch

, nái
+

, àn l n con theo m

n khi cai s a nh sau:

i v i nái ch a:

L n nái ch a

c nuôi ch y u

l n, v sinh, d n phân không

chu ng b u. Hàng ngày vào ki m tra

cho l n n m è lên phân, l y cám cho l n n,

r a máng, phun thu c sát trùng hàng ngày, x t g m, cu i gi chi u ph i
chuy n phân ra kho phân. L n nái ch a

c n lo i cám N – 992, N- 982 v i

kh u ph n n phân theo k ch a, th tr ng, l a

nh sau:

Nái ch a t 1 – 84 ngày:
Lo i heo

Lo i cám

G y

Bình th

ng

Béo

L a1

982

2,2

2,0

1,8

Nái d

992

2,2

1,8 – 2,0

1,8

Nái ch a k 2 (t 85 – 114 ngày):
Lo i heo

Lo i cám

G y

Bình th

ng

Béo

L a1

982

2,4

2,2

2,0

Nái d

992

3,5

2,5 – 3,0

2,0


11

+

i v i nái

:

L n nái ch a
ngày. Tr

c chuy n lên chu ng

tr

c khi chuy n l n lên chu ng ph i

L n chuy n lên ph i

c ghi

Th c n c a l n ch

y

c ngày

d ki n 7 - 10

c d n d p và r a s ch s .

thông tin lên b ng

u m i ô chu ng.

c cho n v i kh u ph n n 3 kg/ngày, chia làm 3

b a sáng, chi u, t i.
L n nái ch a tr

c ngày

d ki n 4 ngày, gi m kh u ph n n xu ng

phân trong tr c tràng không quá l n, t o i u ki n cho l n nái
c l n con b ch t ng t do
cám

n ngày

d , tránh

trong t cung quá lâu. M i ngày gi m 0,5 kg

d ki n còn kh u ph n n là 0,5 kg/con/ngày. N u nái nào

quá g y thì kh u ph n n là 1 kg/con/ngày.
Khi l n nái

c 1 ngày, kh u ph n n t ng d n 1 kg/con/ngày chia làm

ba b a sáng, chi u, t i. i u ch nh l ng th c n cho phù h p nhu c u c a chúng.
+

i v i àn l n con theo m
Sau khi

n khi cai s a nh sau:

1 ngày ti n hành b m nanh ho c mài nanh, c t uôi và

tiêm s t cho l n.
L n con 1 – 3 ngày cho u ng thu c Octamix AC phòng phân tr ng
l n con.
L n con 3 - 4 ngày tu i cho l n con u ng thu c phòng c u trùng.
L n con 5 - 7 ngày tu i ti n hành thi n l n

c.

L n con

c 5 ngày tu i t p cho n b ng cám 4000A hay cám s a.

L n con

c 16 - 18 ngày tu i tiêm phòng Cicro.

L n con

c 21 ngày tu i ti n hành cai s a cho l n.

L n con

ây

c cai s a s m (19 -21 ngày tu i) và

n t r t s m (5 ngày tu i) nh m nâng cao kh i l
hao mòn l n m , t ng s c
nh sau:

c cho t p

ng l n con cai s a, gi m

kháng cho l n con. Cách t p cho l n con n s m

u tiên cho m t ít th c n vào trong máng n

t vào ô chu ng


12

l n con làm quen d n v i th c n. Sau khi l n con ã quen và n
t ng l

c, t t

ng th c n lên.

1.2.3.2. Phát hi n l n nái

ng d c

Qua th c t th c t p t i trang tr i, d

thu t tôi th y l n nái

i s ch b o c a các cán b k

ng d c có nh ng bi u hi n sau:

L n phá chu ng, n ít r i b

n.

Khi cho l n nái i qua các ô chu ng l n
ng tr c ti p thì

c thì v nh tai, khi có tác

ng ì.

L n có bi u hi n b n ch n hay

ng lên n m xu ng, ta quan sát

c

vào kho ng 10 - 11 gi tr a.
C quan sinh d c có bi u hi n: Âm h xung huy t, s ng, m y
d ch ti t ch y ra trong, loãng và ít, sau ó chuy n sang

, có

c dính.

1.2.3.3. Th tinh nhân t o cho l n nái
D

is h

ng d n c a cán b k thu t, chính tôi ã t tay d n tinh cho

m t s l n nái ã có bi u hi n
B

c 1: Tr

ng d c tr

ng d c và ch u

c g m các b

c sau:

c khi d n tinh cho l n nái, tôi ã quan sát tri u ch ng

c ó và ã xác

nh kho ng th i gian d n tinh thích h p nh t.

B

c 2: Chu n b d ng c .

B

c 3: Chu n b tinh d ch

m b o v th tích (80 - 100 ml) và s l

ng

tinh trùng c n có trong m t li u d n tinh 2,5 - 3 t tinh trùng ti n th ng.
B

c 4: V sinh l n nái

B

c 5: D n tinh

B

c 6: Sau khi d n tinh xong, ph i v sinh d ng c s ch s . Sau khi

d n tinh

c 21 - 25 ngày ph i ti p t c quan sát, ki m tra k t qu th thai,

phát hi n nh ng l n cái
k

ng d c nào

ng d c l i

k p th i d n tinh l i. K t qu th thai

c ghi vào k t qu th thai c a chu k

ng d c y.


13

Công tác v sinh ch n nuôi là m t trong nh ng khâu quan tr ng, quy t
nh t i thành qu trong ch n nuôi. Nó bao g m t ng h p nhi u y u t :
không khí,

t, n

c, chu ng tr i...hi u

c t m quan tr ng c a v n

này

nên trong su t th i gian th c t p tôi ã cùng v i công nhân t ch n nuôi c a
tr i th c hi n t t quy trình v sinh thú y, quan tâm t i b u ti u khí h u
chu ng nuôi (luôn thoáng mát v mùa hè, m áp v mùa ông). Hàng ngày
tham gia quét d n v sinh chu ng tr i, kh i thông c ng rãnh thoát n

c.

Tham gia v sinh sát trùng khu v c ch n nuôi, phun thu c sát trùng lên
chu ng tr i, khu v c ch n nuôi...

tránh m m b nh t bên ngoài xâm nh p

vào khu v c ch n nuôi.
1.2.3.4. Công tác thú y
1.2.3.4.1. Phòng b nh
T i tr i l n quy trình v sinh thú y phòng b nh

c th c hi n h t s c

nghiêm ng t, t p trung ch y u vào 2 khâu: v sinh phòng b nh và phòng
b nh b ng vaccine.
* V sinh phòng b nh
V sinh phòng b nh là công tác r t quan tr ng, nó có tác d ng t ng s c
kháng cho v t nuôi, gi m nguy c x y ra d ch b nh, h n ch nh ng b nh
có tính ch t lây lan t
Chu ng tr i

ó phát huy t t ti m n ng c a gi ng.
c xây d ng thoáng mát v mùa hè, mùa ông

ch n c n th n, xung quanh các chu ng nuôi
cách gi

nái l i có các h n

u tr ng các cây l n. Kho ng

c t o cho các chu ng nuôi có

thông thoáng và mát t nhiên. Gi a khu nái sinh s n và l n th
vôi n

c có tác d ng sát trùng,

vôi b t, t

ó h n ch

ng ph m có h

ng th i t i các c a c a m i chu ng

c r t nhi u tác

c che

ng c a m m b nh bên ngoài

l n nuôi trong chu ng. Hàng ngày, hàng tháng

ur c
iv i

u có l ch phun thu c sát trùng

nh k và làm c d i xung quanh khu v c nuôi. Chu ng

c tiêu

c b ng


14

thu c sát trùng F

c

u

hàng ngày,

pha v i t l 1: 2000.
các chu ng

, sau khi cai s a l n con, l n m

c chuy n xu ng

chu ng b u (khu v c ch ph i). Sau khi xu t l n con, các t m an chu ng này
c tháo ra mang ngâm
trong 1 ngày sau ó

h sát trùng b ng dung d ch NaOH 10 %, ngâm

c c s ch, ph i khô. Khung chu ng c ng

x t b ng dung d ch NaOH pha v i n ng
vôi xút. G m chu ng c ng

c c s ch,

loãng, sau ó x t l i b ng dung d ch

c v sinh s ch s , tiêu

c kh trùng k .

2 - 3 ngày ti n hành l p an vào, sau ó u i l n ch

khô

t chu ng b u lên.

* Phòng b nh b ng vaccine
M m b nh có
khi có

kh p m i n i, m i lúc và s n sàng xâm nh p vào c th

c i u ki n thích h p

gây b nh. Do ó, bên c nh vi c v sinh

phòng b nh, thì phòng b nh b ng vaccine luôn
hàng

c tr i coi tr ng và

u v i m c tiêu phòng b nh h n ch a b nh. Do

s n xu t l n gi ng, l n th

t lên

c thù c a tr i luôn

ng ph m nên vi c theo dõi và th c hi n l ch tiêm

phòng chính xác là r t quan tr ng.
Tiêm phòng b ng vaccine là bi n pháp t o mi n d ch ch

ng cho gia

súc ch ng l i m m b nh và là bi n pháp h u hi u nh t hi n nay. Hi u qu c a
vaccine ph thu c vào tr ng thái s c kh e c a con v t, trên c s
tiêm vaccine cho l n kh e m nh

t o

ó tr i ch

c tr ng thái mi n d ch t t nh t cho

àn l n.
Quy trình tiêm phòng cho àn l n c a công ty

b ng 1.1.

c chúng tôi trình bày


15

B ng 1.1: L ch phòng b nh c a tr i l n nái
Lo i l n

Tu i

Phòng

Vaccine -

b nh

Thu c

a thu c

Li u l

2

Tiêu ch y Octamix - AC U ng

2

3 - 4 ngày

C u trùng Bay - Coc

U ng

2

16- 18 ngày

Còi c c

Cicro

Tiêm b p

2

21 ngày

D ch t

SF

Tiêm b p

2

26 tu n tu i

Tai xanh

PRRS

Tiêm b p

2

27 tu n tu i

Khô thai

PV

Tiêm b p

2

L n h u 27 tu n tu i

Gi d i

AD

Tiêm b p

2

b

28 tu n tu i

D ch t

SF

Tiêm b p

2

29 tu n tu i

LMLM

FMD

Tiêm b p

2

30 tu n tu i

Tai xanh

PRRS

Tiêm b p

2

31 tu n tu i

Khô thai

PV

Tiêm b p

2

31 tu n tu i

Gi d i

AD

Tiêm b p

2

L n nái

10 tu n ch a

D ch t

SF

Tiêm b p

2

sinh s n

12 tu n ch a

LMLM

Aftopor

Tiêm b p

2

L n con

ng

(ml/con)

Tiêm

1 - 3 ngày

Thi u s t Fe

ng

(Ngu n: Phòng k thu t trang tr i)
1.2.3.4.2. Công tác ch n oán và i u tr b nh

i u tr b nh cho gia súc
k p th i và chính xác giúp ta

a ra

t hi u qu cao, thì vi c phát hi n b nh
c phác

i u tr t t nh t, làm gi m

t l ch t, gi m th i gian s d ng thu c và gi m thi t h i v kinh t . Vì v y,
hàng ngày tôi và cán b k thu t ti n hành ki m tra, theo dõi àn l n
các ô chu ng

phát hi n ra nh ng con b

ã g p m t s b nh sau:

t tc

m. Trong th i gian th c t p, tôi


16

* B nh viêm t cung
- Tri u ch ng:
L n bi u hi n m t s tri u ch ng ch y u: Thân nhi t t ng cao, n
u ng gi m, l

ng s a gi m, con v t au

n, có khi cong l ng r n, t v

không yên t nh, hay n m úp b ng. Âm h s ng
ngoài d ch viêm màu tr ng
t ng c c nh bã

, t c quan sinh d c th i ra

c ho c ph t h ng, xám

c, có th vón thành

u, mùi tanh, th i kh m.

- Ch n oán: L n b viêm t cung.
- i u tr :
h n ch quá trình viêm lan r ng, kích thích t cung co bóp th i h t
d ch viêm ra ngoài và

phòng hi n t

ng nhi m trùng cho c th , chúng tôi

ti n hành i u tr nh sau:
* Phác

I:

+ Hanmolin - LA, tiêm b p 1ml/10kg TT/2 ngày
+ Oxytocine: 40UI/con/2 - 3l n/ ngày
+ Th t 1 tri u UI Penicilin + 1g Streptomycine
i u tr liên t c trong 3 - 5 ngày.
i u tr 73 nái kh i 72 nái
* Phác

t 98,63 %.

II

+ Bio Genta - Tylo, tiêm b p 1ml/15kg TT/ngày
+ Oxytocine: 40UI/con/2 - 3l n/ ngày
+ Th t 1 tri u UI Penicilin + 1g Streptomycine
i u tr 41 con kh i 39 con
* B nh viêm vú
- Tri u ch ng:

t 95,12%.