Quản lý chất thải rắn sinh hoạt thành phố hoà bình đến năm 2030 (tt)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ XÂY DỰNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI

TRƯƠNG VĂN TÂM
KHOÁ: 2011 – 2013

LUẬN VĂN THẠC SĨ
TÊN ĐỀ TÀI

QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN SINH HOẠT THÀNH PHỐ
HỒ BÌNH ĐẾN NĂM 2030

CHUN NGÀNH: QUẢN LÝ ĐƠ THỊ & CƠNG TRÌNH
MÃ SỐ: 60.58.01.06

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. MAI THỊ LIÊN HƯƠNG

Hà Nội – Năm 2013


MỤC LỤC
Trang
Lời xảm ơn.
Lời cam đoan.
Mục lục
Danh mục các ký hiêu, các chữ viết tắt.
Danh mục các bảng biểu

Danh mục các hình
A. PHẦN MỞ ĐẦU.....................................................................................................1
1.Tính cấp thiết của đề tài.........................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu .............................................................................................2
3. Nội dung nghiên cứu .............................................................................................2
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu .....................................................................2
5. Phƣơng pháp nghiên cứu .....................................................................................2
B. PHẦN NỘI DUNG ................................................................................................3
CHƢƠNG I : TỔNG QUAN THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ
CTRSH TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ BÌNH.......................................3
1.1. Một số khái niệm.................................................................................................3
1.1.1. Khái niệm chất thải, chất thải rắn................................................................3
a. Chất thải.............................................................................................................3
b. Chất thải rắn......................................................................................................3
c. Chất thải rắn sinh hoạt.....................................................................................3
1.1.2. Chất thải rắn thông thƣờng, chất thải rắn nguy hại……........................3
a. Chất thải rắn thông thường.............................................................................3
b. Chất thải rắn nguy hại......................................................................................4


1.1.3. Quản lý chất thải rắn ......................................................................................4
1.2. Giới thiệu chung về thành phố Hồ Bình.......................................................6
1.2.1. Điều kiện tự nhiên............................................................................................6
a. Vị trí địa lý.........................................................................................................6
b. Địa hình, khí hậu...............................................................................................7
1.2.2. Hiện trạng kinh tế - Xã hội.............................................................................8
a. Dân số.................................................................................................................8
b. Tình hình phát triển kinh tế - Xã hội...............................................................9
1.2.3. Hiện trạng hạ tầng kỹ thuật.........................................................................11
a. Hiện trạng hệ thống giao thông....................................................................11

b. Hiện trạng cấp nước.......................................................................................12
c. Hiện trạng cấp điện và chiếu sáng đô thị.....................................................13
d. Hiện trạng hệ thống thông tin liên lạc.........................................................13
e. Hiện trạng hệ thống thoát nước mưa, thoát nước thải...............................13
f. Hiện trạng quản lý CTR và nghĩa trang........................................................14
1.3. Thực trạng quản lý CTRSH tại thành phố Hồ Bình...............................15
1.3.1. Nguồn phát sinh, khối lƣợng, thành phần CTR......................................15
a. Nguồn gốc phát sinh CTRSH trên địa bàn TP Hồ Bình...........................15
b. Khối lượng CTRSH trên địa bàn TP Hồ Bình...........................................18
c. Thành phần CTRSH trên địa bàn TP Hồ Bình..........................................20
1.3.2. Thực trạng phân loại, tái chế, tái sử dụng CTRSH................................21
a. Thực trạng phân loại CTRSH........................................................................21
b. Thực trạng tái chế, tái sử dụng CTRSH.......................................................22
1.3.3. Thực trạng thu gom,trung chuyển, vận chuyển......................................22
a. Thực trạng thu gom CTRSH..........................................................................22
b. Thực trạng trung chuyển, vận chuyển..........................................................26


1.3.4. Thực trạng xử lý CTRSH.............................................................................28
1.3.5. Thực trạng về cơ cấu tổ chức QLCTR ở TP Hồ Bình.........................31
a. Q trình hình thành và phát triển của cơng ty..........................................31
b. Cơ cấu tổ chức quản lý CTRSH ở TP Hồ Bình.........................................32
c. Nhân sự trong cơng tác quản lý CTRSH ở TP Hồ Bìn.............................34
d. Cơ sở vật chất, máy móc thiết bị...................................................................37
1.4. Đánh giá thực trạng về quản lý CTRSH thành phố Hoà Bình................38
1.4.1. Đánh giá về cơng tác quản lý kỹ thuật.......................................................38
a. Đánh giá về công tác phân loại CTRSH......................................................38
b. Đánh giá công tác thu gom vận chuyển CTRSH.........................................40
c. Đánh giá về công tác xử lý CTRSH..............................................................41
1.4.2. Đánh giá về công tác quản lý CTR.............................................................43

a. Thuận lợi..........................................................................................................43
b. Khó khăn..........................................................................................................43
CHƢƠNG II: CƠ SỞ KHOA HỌC TRONG CƠNG TÁC QUẢN LÝ
CTRSH THÀNH PHỐ HỒ BÌNH......................................................................45
2.1. Cơ sở lý luận.......................................................................................................45
2.1.1. Nguồn gốc phát sinh, phân loại, đặc điểm thành phần, tính chất CTR
sinh hoạt .....................................................................................................................45
a. Nguồn gốc phát sinh CTRSH.........................................................................45
b. Phân loại CTRSH............................................................................................46
c. Đặc điểm thành phần CTRSH.......................................................................48
d. Tính chất CTRSH............................................................................................50
2.1.2. Dự báo khối lƣợng các nguồn CTRSH phát sinh ở thành phố Hồ
Bình đến năm 2020 ..................................................................................................55
a. Chỉ tiêu phát sinh CTRSH..............................................................................55


b. Chỉ tiêu thu gom CTRSH................................................................................56
c. Dự báo khối lượng, tỷ lệ thu gom, thành phần của CTRSH………..........57
2.1.3. Tác động của CTRSH đến môi trƣờng và sức khoẻ cộng đồng ..........58
a. Ảnh hưỡng đến môi trường nước .................................................................58
b. Ảnh hưỡng đến mơi trường khơng khí .........................................................58
c. Ảnh hưỡng đến mơi trường đất ....................................................................58
d. Ảnh hưỡng đến mỹ quan đô thị ....................................................................59
e. Ảnh hưỡng đến sức khoẻ của con người .....................................................59
2.2. Cơ sở pháp lý về quản lý CTRSH thành phố Hồ Bình...........................60
2.2.1. Các văn bản do các cơ quan Nhà Nƣớc ban hành..................................60
2.2.2. Các văn bản do thành phố, tỉnh Hồ Bình ban hành.............................61
2.2.3. Một số tiêu chuẩn quy phạm về CTR........................................................62
2.3. Định hƣớng quy hoạch phát triển đô thị và quản lý CTRSH TP Hồ
Bình đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030......................................................63

2.3.1. Quan điểm về quản lý CTRSH ...................................................................63
2.3.2. Tầm nhìn .........................................................................................................64
2.3.3. Mục tiêu của quản lý CTRSH đến năm 2030 [20]..................................64
a. Mục tiêu tổng quát..........................................................................................64
b. Mục tiêu cụ thể ...............................................................................................64
2.3.4. Định hƣớng quy hoạch phát triển đô thị TP Hồ Bình ........................65
a. Định hướng về phát triển kinh tế ................................................................65
b. Định ướng phát triển xã hội ............................................,........................... 67
c. Định hướng phát triển đô thị ..................................................................67
2.3.5. Quy hoạch thu gom và xử lý CTR ............................................................69
a. Dự báo lượng CTR........................................................................................69
b. Lộ trình thực hiện phân loại CTRSH tại nguồn tại TP Hồ Bình ……....70


c. Định hướng thu gom và phân loại CTR.......................................................71
d. Quy hoạch cơ sở xử lý chất thải rắn..........................................................71
2.4. Kinh nghiệm quản lý chất thải rắn ở Việt Nam và thế giới.....................73
2.4.1. Kinh nghiệm trên thế giới...............................................................................73
a. Kinh nghiệm của Indonesia...........................................................................73
b. Kinh nghiệm của Singapore.........................................................................74
c.Tại thành phố Hạ Môn, tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc.................................75
2.4.2. Kinh nghiệm ở Việt Nam..............................................................................76
a. Kinh nghiệm của TP. Đà Nẵng.....................................................................76
b. Kinh nghiệm của TP Huế...............................................................................77
CHƢƠNG III: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP QUẢN LÝ CTRSH THÀNH PHỐ
HỒ BÌNH……………………………………………………………………….....79
3.1. Để xuất các giải pháp quy hoạch, quản lý thu gom, vận chuyển và xử lý
CTR thành phố Hồ Bình.......................................................................................79
3.1.1. Đề xuất giải pháp về phân loại CTR tại nguồn........................................79
a. Giải pháp giảm thiểu CTR và phân loại CTR tại nguồn.................................79

b. Đề xuất mơ hình phân loại CTRSH tại nguồn.............................................79
3.1.2. Đề xuất giải pháp về thu gom và vận chuyển..........................................81
a. Đề xuất giải pháp ngăn ngừa, giảm thiểu, tái chế, tái sử dụng
CTRSH.................................................................................................................81
b. Đề xuất mơ hình thu gom , vận chuyển CTRSH..........................................83
3.1.3. Đề xuất giải pháp xử lý CTRSH TP Hồ Bình........................................86
a. Căn cứ, ngun tắc, tiêu chí và định hướng lựa chọn công nghệ xử
lý...........................................................................................................................86
b. So sánh đánh giá đề xuất lựa chọn công nghệ xử lý..................................89
3.2. Đề xuất cơ cấu tổ chức quản lý.......................................................................91


3.2.1. Đề xuất sơ đồ quản lý CTRSH thành phố Hồ Bình..............................91
a. Phịng Xây dựng..............................................................................................92
b. Phịng Tài ngun và mơi tường...................................................................93
c. Phòng kế hoạch và đầu tư..............................................................................93
d. Phòng KHCN...................................................................................................93
e. Phòng tài chính...............................................................................................94
f. UBND các phường - xã..................................................................................94
g. Cơng ty cổ phần Mơi trường Đơ thị Hồ Bình............................................94
h. Cảnh sát mơi trường.........................................................................................94
3.2.2. Đề xuất bổ sung cơ chế chính sách quản lý CTRSH ở thành phố Hồ
Bình..............................................................................................................................95
a. Cơ chế chính sách thúc đẩy phân loại và giảm thiểu CTRSH tại
nguồn....................................................................................................................95
b. Xây dựng chính sách cho thị trường tái chế....................................................96
c. Xây dựng cơ chế, chính sách ưu đãi và hỗ trợ tài chính áp dụng đối với cơ sở
thu gom, vận chuyển CTR....................................................................................97
d. Huy động các nguồn lực đầu tư vào quản lý CTRSH.....................................98
e. Tăng cường công tác thanh tra, giám sát việc quản lý và xử lý

CTRSH..................................................................................................................99
f. Nâng cao công tác xã hội hóa trong quản lý CTRSH ở TP Hồ Bình...........99
3.3. Sự tham gia của cộng đồng trong quản lý CTR thành phố Hồ
Bình..............................................................................................................................99
a. Tun truyền nâng cao năng lực cán bộ và nhận thức cộng đồng...........99
b. Huy động sự tham gia của cộng đồng trong công tác quản lý
CTRSH...............................................................................................................100


C. PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...........................................................102
1. Kết luận ................................................................................................................102
2. Kiến nghị................................................................................................................103


Lời cảm ơn

hon thnh khúa hc cng nh lun văn này, tác giả xin bày tỏ lòng biết
ơn sâu sắc đến tập thể cán bộ, giảng viên của Nhà trường đã tạo mọi điều kiện
thuận lợi trong thời gian tác giả học tập và nghiên cứu.
Tác giả xin trân trọng cảm ơn TS. Mai Thị Liên Hương, người đã tận tình
hướng dẫn, giúp đỡ, động viên và chỉ bảo tác giả trong suốt quá trình thực hiện
luận văn.
Xin cảm ơn đồng nghiệp và gia đình đã giúp đỡ, động viên và tạo mọi điều
kiện tốt nhất để tác giả hồn thành khóa học.
Xin trân trọng cảm ơn!

Hà Nội, tháng 10 năm 2013

Trương Văn Tâm

Lêi cam ®oan

Luận văn này do chính tơi nghiên cứu. Các số liệu và kết quả nghiên cứu
trong luận văn này là trung thực và các thơng tin trích dẫn đã được chỉ rõ nguồn
gốc.
Tơi xin chịu hồn tồn trách nhiệm về lời cam đoan trên.
Hà Nội, tháng 10 năm 2013
Tác giả

Trương Văn Tâm


THƠNG BÁO
Để xem được phần chính văn của tài liệu này, vui
lịng liên hệ với Trung Tâm Thơng tin Thư viện
– Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội.
Địa chỉ: T.13 – Nhà H – Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội
Đ/c: Km 10 – Nguyễn Trãi – Thanh Xuân Hà Nội.
Email:

TRUNG TÂM THÔNG TIN THƯ VIỆN


C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Việc nghiên cứu xây dựng mơ hình quản lý CTRSH cho thành phố Hồ
Bình trong giai đoạn 2013 – 2030 có ý nghĩa thực tiễn trong việc bảo vệ môi
trường, sức khoẻ cộng đồng và mỹ quan đô thị. Trong phạm vi luận văn này, qua
tìm hiểu kinh nghiệm quản lý CTRSH ở một số địa phương, đồng thời trong quá

trình thực tiễn, khảo sát thực tế ở địa bàn nghiên cứu, ứng dụng các phương pháp
phân tích, so sánh kiểm chứng, mơ hình hố, tác giả đã rút ra một số kết luận
sau.
- Cơng ty cổ phần MTĐT Hồ Bình là cơng ty chịu trách nhiệm chính và
duy nhất về cơng tác thu gom, vận chuyển, xử lý CTR tại TP Hoà Bình. Cơng ty
đang thực hiện rất tốt và hiệu quả trong cơng tác quản lý CTRSH tại TP Hồ
Bình. Đây là công ty cổ phần không chụi sự chi phối của nhà nước là một mơ
hình điển hình, tiên tiến hiệu quả trong cơng tác xã hội hố cơng tác thu gom, xử
lý và quản lý chất thải cần được nhân rộng.
- Thành phố Hồ Bình trong thời gian qua đang thực hiện khá tốt công tác
quản lý CTRSH. Tuy nhiên vẫn còn bộc lộ một số hạn chế cần sớm được khắc
phục như:
+ Tỷ lệ thu gom CTRSH ở TP Hồ Bình đạt ~ 100% nhưng chỉ mới tiến
hành thu gom ở khu đô thị ( gồm 8 phường) và một phần của xã Sủi Ngòi, 7 xã
còn lại chưa tiến hành thu gom do chưa có kinh phí.
+ Trang thiết bị thu gom, vận chuyển còn rất thiếu, đa số các trang thiết bị
đã cũ, chưa đủ đáp ứng so với yêu cầu và tốc độ phát sinh ngày càng nhanh của
CTRSH. Tại một số đường, ngõ hẹp, khi lập quy hoạch không đề cập đến địa điểm


tập kết rác do đó việc cẩu rác nên xe ô tô gặp khó khăn đồng thời làm cản trở giao
thông.
+ CTRSH hiện nay vẫn chưa được phân loại tại nguồn, gây tốn kém và khó
khăn trong cơng tác thu gom, vận chuyển và xử lý.
+ Ý thức của cộng đồng chưa tốt. Vì vậy cịn tồn tại tình trạng đổ chất thải
rắn bừa bãi không đúng nơi quy định làm mất vệ sinh môi trường, mỹ quan đô
thị.
+ Cộng đồng dân cư chưa tham gia vào công tác quản lý CTRSH ở TP Hồ
Bình. Cụ thể như việc lập quy hoạch các khu xử lý CTR ở Hồ Bình.
+ Hiện trạng xử lý CTR hiện tại trên địa bàn TP Hồ Bình đang là vấn đề

nhức nhối của thành phố do: Cơ sở xử lý CTRSH chưa đươ ̣c đầ u tư xây dựng để
phục vụ cho việc xử lý CTRSH , cơng nghệ xử lý rác ở Hồ Bình vẫn cịn lạc
hậu, hầu hết CTRSH ở Hồ Bình được thu gom, vận chuyển đổ đống cho phân
huỷ tự nhiên và đốt thơng thường. BCL hiện nay có diện tích 2 ha là BCL tạm đã
đầy, quá tải và gây ơ nhiễm. Trong khi đó, BCL n Mơng đã xây dựng xong từ
năm 2009, diện tích 20 ha, nhưng vẫn chưa đưa vào sữ dụng được vì vẫn cịn
một số hộ dân sống gần khu vực bãi chôn lấp chưa di dời giải toả được.
- Trên cơ sở phân tích đánh giá thực trạng quản lý CTRSH của TP Hồ
Bình, định hướng phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Hồ Bình đến năm 2030, đúc
kết các kinh nghiệm quản lý CTR của các nước trên thế giới và Việt Nam. Luận
văn đã đề xuất được mơ hình quản lý CTRSH cho TP Hồ Bình như: mơ hình
phân loại CTRSH tại nguồn, mơ hình thu gom vận chuyển CTRSH, đánh giá lựa
chọn công nghệ xử lý CTR phù hợp với tình hình phát triển kinh tế xã hội của
địa phương.


2. Kiến nghị
Để tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý CTRSH tại thành phố Hồ
Bình, tác giả kiến nghị:
- Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Bình cần sớm áp dụng mơ hình phân loại
tại nguồn thí điểm tại một số phường và sau đó từ những kinh nghiệm đúc rút
được sẽ nhân rộng trên địa bàn thành phố.
- Để cải thiện môi trường sống, giải quyết tận gốc vấn đề xử lý, thu gom rác
thải, thành phố Hồ Bình cần có các giải pháp quyết liệt và động thái tích cực
hơn để đưa nhà máy xử lý, chôn lấp rác thải Yên Mông vào vận hành trong thời
gian sớm nhất.
- Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Bình và Ủy ban nhân dân các phường, xã
quan tâm đến công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến các văn bản pháp luật về
vệ sinh môi trường cho cộng đồng, thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn từ
việc phân loại rác tại nguồn, đổ rác đúng giờ, đúng nơi quy định.

- Cơng ty cổ phần MTĐT Hồ Bình cần tập trung đầu tư một số trang thiết
bị và cần cải tiến quy trình thu gom để nâng cao hơn nữa hiệu quả và mở rộng
phạm vi thu gom CTRSH trên toàn địa bàn thành phố.


TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Lê Cường (2011), Quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại quận Hà Đông thành phố Hà Nội theo hướng xã hội hóa, Luận văn thạc sĩ Quản lý đô thị,
trường Đại học Kiến trúc Hà Nội;
[2]. Nguyễn Hữu Đoàn (2006), Quản lý CTR tại thị xã Hà Đông đến năm 2020,
Luận văn thạc sỹ Quản lý đô thị, trường đại học Kiến Trúc Hà Nội;
[3]. Cù Huy Đấu, Trần Thị Hường (2009), Quản lý chất thải rắn đô thị, NXB
Xây dựng;
[4]. Đỗ Việt Hà (2012), Quản lý CTR đô thị du lịch Sa Pa tỉnh Lào Cai, Luận
văn thạc sỹ Quản lý đô thị, trường đại học Kiến Trúc Hà Nội;
[5]. Tưởng Thị Hội (2006), Quản lý chất thải rắn và chất thải nguy hại, Viện
Khoa học và Công nghệ môi trường, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội;
[6]. Trần Duy Hùng (2011), Đề xuất giải pháp quản lý hệ thống hạ tầng kỹ thuật
khu nhà ở mới bờ trái Sơng Đà, TP Hồ Bình, tỉnh Hồ Bình, Luận văn thạc
sỹ Quản lý đơ thị, trường đại học Kiến Trúc Hà Nội;
[7]. Dương Bạch Long (2012), Nâng cao hiệu quả quản lý chất thải rắn sinh
hoạt thành phố Nam Định, trường đại học Kiến Trúc Hà Nội;
[8]. Nguyễn Tố Lăng (2004), Quản lý phát triển bền vững - Một số bài học
kinh nghiệm, Tài liệu giảng dạy sau đại học, Trường Đại học Kiến Trúc Hà
Nội;
[9]. Trần Hiếu Nhuệ (2001), Quản lý chất thải rắn, Tập 1, Chất thải rắn đô
thị, NXB xây dựng, Hà Nội;
[10]. Nguyễn Văn Phước (2008), Giáo trình quản lý và xử lý chất thải rắn,
NXB Xây dựng;

[11]. Nguyễn Trung Việt, Trần Thị Mỹ Diệu (2007), Quản lý chất thải rắn
sinh hoạt, Tài liệu môi trường, Công ty mơi trường Tầm nhìn xanh;
[12]. Cổng thơng tin điện tử Chính phủ,
/>binh;
[13] Cổng thơng tin điện tử của bộ tài nguyên môi trường;
[14]. Cổng thông tin điện tử UBND thành phố Hồ Bình,
/>[15]. Cơng ty cổ phần Mơi trường Đơ thị Hồ Bình, Báo cáo thường niên 2010,
2011;
[16]. Cổng thông tin điện tử UBND thành phố Đà Nẵng,
/>[17]. Cổng thông tin điện tử sở tài nguyên và môi trường TP HCM,
/>[18]. Tạp chí khoa học Huế số 50-2010;
[19]. Quy hoạch xây dựng vùng tỉnh Hồ Bình đến năm 2020 (2012), Viện Kiến
Trúc, quy hoạch đô thị và nông thôn;
[20]. Quy hoạch quản lý CTR tỉnh Hồ Bình đến năm 2020, tầm nhìn đến năm
2030 (2013), Viện Kiến Trúc, quy hoạch đô thị và nông thôn.
[21]. Báo cáo thường niên của công ty cổ phần Môi trường Đô thị Hoag Bình
năm 2010, 2011, 2012