Quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp trường tiểu học Ngô Sĩ Liên, thành phố Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang (Luận văn thạc sĩ)

B GIO DC V O TO
HC VIN QUN Lí GIO DC
_____________
______________

TRN TH NHN

QUảN Lý HOạT ĐộNG GIáO DụC NGOàI GIờ LÊN LớP
TRƯờNG TIểU HọC NGÔ Sĩ LIÊN, THàNH PHố BắC GIANG,
TỉNH BắC GIANG
Chuyờn ngnh: Qun lý giỏo dc
Mó s: 60 14 01 01

LUN VN THC S QUN Lí GIO DC

Ngi hng dn khoa hc: TS. Lấ TH NGC THY

H NI - 2015


LỜI CẢM ƠN
Sau một thời gian học tập, nghiên cứu và triển khai đề tài: “Quản lý
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trường Tiểu học Ngô Sĩ Liên, thành
phố Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang”. Đến nay tôi đã hoàn thành luận văn của
mình.
Tôi xin gửi lời cảm ơn tới các thầy giáo, cô giáo của Học viện quản lý
giáo dục đã tạo điều kiện để tôi hoàn thành khóa học thạc sĩ Quản lý giáo dục.
Tôi xin được gửi lời cảm ơn đến các nhà khoa học đã chỉ dạy, cung cấp tài
liệu cho tôi trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu luận văn. Đồng thời tôi
xin gửi lời cảm ơn tới toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh
trường Tiểu học Ngô Sĩ Liên, thành phố Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang nơi tôi

đang công tác.
Để hoàn thiện luận văn này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn, tình cảm kính
trọng sâu sắc tới cô giáo hướng dẫn tôi - Tiến sĩ Lê Thị Ngọc Thúy, người đã
động viên, tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và
hoàn thiện luận văn này.
Mặc dù có rất nhiều cố gắng, song luận văn còn có những thiếu sót,
kính mong nhận được sự góp ý và giúp đỡ của Hội đồng khoa học, quý thầy
cô cùng các bạn đồng nghiệp để luận văn của tôi hoàn thiện hơn.
Tôi chân thành cảm ơn!
Hà Nội, tháng 10 năm 2015
Tác giả

Trần Thị Nhàn


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
CBQL
BGH
CB, GV, NV
HS
HĐGDNGLL
VHTC
HSTH
TH
TT
CĐGD
GDNGLL
GD-ĐT
TP
GV

PH
GD
ĐCS
CSVC
CBGV
TG
CB
NV
KNS
GDTH
THCS
LKH
HĐGD
NGLL
UBND
TPT
GDHS
ĐTB
HĐTQ
XDKH

Cán bộ quản lý
Ban giám hiệu
Cán bộ, giáo viên, nhân viên
Học sinh
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
Văn hóa tổ chức
Học sinh tiểu học
Tiểu học
Tuyên truyền

Chủ điểm giáo dục
Giáo dục ngoài giờ lên lớp
Giáo dục và Đào tạo
Thành phố
Giáo viên
Phụ huynh
Giáo dục
Đảng cộng sản
Cơ sở vật chất
Cán bộ giáo viên
Thế giới
Cán bộ
Nhân viên
Kĩ năng sống
Giáo dục tiểu học
Trung học cơ sở
Lập kế hoạch
Hoạt động giáo dục
Ngoài giờ lên lớp
Ủy ban nhân dân
Tổng phụ trách
Giáo dục học sinh
Điểm trung bình
Hội đồng tự quản
Xây dựng kế hoạch


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1
1. Lí do chọn đề tài .................................................................................................1

2. Mục đích nghiên cứu ..........................................................................................4
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ....................................................................4
4. Giả thuyết khoa học ............................................................................................4
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ..........................................................................................4
6. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................5
7. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................................5
8. Những luận điểm mới .........................................................................................6
9. Kết cấu của đề tài ................................................................................................6
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
NGOÀI GIỜ LÊN LỚP TRƯỜNG TIỂU HỌC ....................................................7
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu ..........................................................................7
1.1.1. Ở nước ngoài ............................................................................................7
1.1.2. Ở Việt Nam ...............................................................................................8
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài ...............................................................10
1.2.1. Quản lý giáo dục và quản lý nhà trường ................................................10
1.2.2. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp và quản lý hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp ...............................................................................................14
1.2.3. Quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo các giá trị VHTC ...16
1.3. Nhà trường tiểu học trong hệ thống giáo dục quốc dân.................................25
1.3.1. Mục tiêu nhà trường tiểu học .................................................................25
1.3.2. Vị trí, vai trò, chức năng của hiệu trưởng trường tiểu học .....................26
1.3.3. Đặc điểm học sinh tiểu học ....................................................................27
1.4. Cơ sở pháp lý của quản lý HĐGDNGLL trong trường tiểu học ...................27
1.5. Nội dung quản lý HĐGDNGLL của nhà trường tiểu học .............................28
1.5.1. Hoạt động nhận diện các giá trị văn hóa tổ chức trong mục tiêu của
HĐGDNGLL ở cấp Tiểu học ...........................................................................28
1.5.2. Xây dựng chương trình HĐGDNGLL theo các chủ điểm từ tiếp cận
các giá trị văn hóa tổ chức ................................................................................29
1.5.3. Tạo dựng các giá trị văn hóa nhà trường trong hình thức tổ chức
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ...............................................................30

1.5.4. Phát triển năng lực tương tác giữa giáo viên, học sinh và cộng đồng
trong hoạt động GDNGLL hướng tới tiếp cận các giá trị văn hóa tổ chức ......31
1.5.5. Các hoạt động đánh giá HĐGDNGLL thông qua tiếp cận các giá trị
văn hóa tổ chức .................................................................................................32
1.5.6. Xây dựng chính sách và điều kiện thực hiện HĐGDNGLL theo tiếp
cận các giá trị văn hóa tổ chức .........................................................................34
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động GDNGLL ..............................36
1.6.1. Yếu tố khách quan ..................................................................................36
1.6.2. Yếu tố chủ quan ......................................................................................37
Tiểu kết chương 1 ....................................................................................................40
Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI
GIỜ LÊN LỚP TRƯỜNG TIỂU HỌC TP BẮC GIANG, TỈNH BẮC
GIANG .....................................................................................................................41
2.1. Vài nét về khách thể nghiên cứu ....................................................................41
2.2. Thực trạng hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp và quản lý hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp trường tiểu học Ngô Sĩ Liên, thành phố Bắc
Giang, tỉnh Bắc Giang ..........................................................................................42
2.2.1. Mô tả nội dung khảo sát .........................................................................42
2.2.2. Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trường tiểu
học Ngô Sĩ Liên, thành phố Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang..................................44
2.3. Nhận định về thực trạng quản lý HĐGDNGLL trường Tiểu học Ngô Sĩ
Liên, TP Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang ....................................................................77
2.3.1. Mặt mạnh ................................................................................................77
2.3.2. Những tồn tại - hạn chế ..........................................................................78
Tiểu kết chương 2 ....................................................................................................79
Chương 3 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI
GIỜ LÊN LỚP CỦA HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG TIỂU HỌC NGÔ SĨ
LIÊN, THÀNH PHỐ BẮC GIANG, TỈNH BẮC GIANG ..................................80

3.1. Các định hướng đề xuất biện pháp HĐGDNGLL tại trường tiểu học Ngô
Sĩ Liên ...................................................................................................................80
3.2. Nguyên tắc định hướng xây dựng biện pháp .................................................80
3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ...........................................................80
3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống .........................................................81
3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn .........................................................81


3.2.4. Nguyên tắc đảm bảo tính kết hợp ...........................................................82
3.2.5. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ ..........................................................82
3.3. Các biện pháp quản lý của hiệu trưởng về HĐGDNGLL ở trường tiểu
học Ngô Sĩ Liên, TP Bắc Giang ...........................................................................83
3.3.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên,
nhân viên và toàn thể học sinh về tiếp cận các giá trị văn hóa tổ chức trong
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ...............................................................83
3.3.2. Biện pháp 2: Xây dựng chương trình phát triển HĐGDNGLL theo
tiếp cận các giá trị văn hóa tổ chức ..................................................................86
3.3.3. Biện pháp 3: Đổi mới các hình thức tổ chức HĐGDNGLL để phát
huy các giá trị văn hóa tổ chức của nhà trường ................................................87
3.3.4. Biện pháp 4: Phát triển năng lực tương tác giữa giáo viên, học sinh
và cộng đồng trong HĐGDNGLL hướng tới tiếp cận các giá trị văn hóa
tổ chức ..............................................................................................................89
3.3.5. Biện pháp 5: Xây dựng chính sách đánh giá văn hóa tổ chức trong
HĐGDNGLL ....................................................................................................90
3.3.6. Biện pháp 6: Xây dựng chính sách và điều kiện thực hiện
HĐGDNGLL theo tiếp cận các giá trị văn hóa tổ chức ...................................92
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp ....................................................................96
3.5. Khảo sát mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ........................97
3.5.1. Mục đích khảo nghiệm ...........................................................................97
3.5.2. Nội dung khảo nghiệm ...........................................................................97

3.5.3. Đối tượng khảo sát..................................................................................98
Tiểu kết chương 3 ..................................................................................................102
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .......................................................................103
1. Kết luận ...........................................................................................................103
2. Khuyến nghị ....................................................................................................105
TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................106

PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1.

Nhận thức về xây dựng mục tiêu HĐGDNGLL của trường ................45

Bảng 2.2.

Nhận thức về xây dựng chương trình HĐGDNGLL ...........................46

Bảng 2.3.

Tầm quan trọng của tổ chức HĐGDNGLL..........................................48

Bảng 2.4.

Điều kiện phục vụ HĐGDNGLL của trường .......................................48

Bảng 2.5.

Đánh giá biểu hiện các giá trị văn hóa trong HĐGDNGLL ................49

Bảng 2.6.

Thực hiện HĐGDNGLL của GVCN, GVBM .....................................50

Bảng 2.7.

Nhận thức về tác dụng và hình thức tổ chức HĐGDNGLL của
HS .........................................................................................................52

Bảng 2.8.

Hứng thú của HS về nội dung HĐGDNGLL .......................................54

Bảng 2.9.

Hứng thú của HS về hình thức tổ chức HĐGDNGLL .........................56

Bảng 2.10. Tương quan giữa các yếu tố nhận thức của HĐGDNGLL ..................57
Bảng 2.11. Đánh giá thực trạng nhận diện các giá trị VHTC của nhà trường ......59
Bảng 2.12. Nhận thức về các giá trị cốt lõi VHTC của nhà trường .......................61
Bảng 2.13. Thực trạng xây dựng chương trình HĐGDNGLL của nhà trường .....62
Bảng 2.14. Thực trạng tạo dựng các giá trị văn hóa trong hình thức tổ chức
HĐGDNGLL của trường .....................................................................63
Bảng 2.15. Thực trạng phát triển năng lực tương tác giữa giáo viên và học
sinh trong HĐGDNGLL của trường ....................................................64
Bảng 2.16. Thực trạng về đánh giá các HĐGDNGLL của nhà trường ..................65
Bảng 2.17. Thực trạng về công tác xây dựng chính sách và điều kiện thực
hiện HĐGDNGLL của nhà trường.......................................................66
Bảng 2.18. Khảo sát thực trạng tổ chức thực hiện HĐNGLL của nhà trường ......68

Bảng 2.19.

Khảo sát thực trạng công tác chỉ đạo thực hiện HĐGDNGLL ...........71

Bảng 2.20. Tổng hợp đánh giá yếu tố ảnh hưởng đến thực trạng quản lý
HĐGDNGLL của trường .....................................................................73
Bảng 3.1.

Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết của các biện pháp quản lý ...........98

Bảng 3.2.

Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp quản lý ............100


DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
Sơ đồ 1.

Quan hệ các chức năng quản lý ...........................................................12

Sơ đồ 2.

Nội dung quản lý HĐGDNGLL của nhà trường tiểu học ...................35

Sơ đồ 3.

Mối quan hệ giữa các biện pháp quản lý HĐGDNGLL .....................97

Biểu đồ 2.1. Mức biểu hiện nhận thức HĐGDNGLL của nhà trường ....................58
Biểu đồ 2.2a. Biểu đồ biểu thị mối tương quan giữa các mức độ nhận thức của

thực trạng nhận diện các giá trị VHTC ...............................................60
Biểu đồ 2.2b. Biểu đồ biểu thị mối tương quan giữa các mức độ thực hiện của
thực trạng nhận diện các giá trị VHTC ...............................................60
Biểu đồ 2.3. Tương quan giữa các yếu tố ảnh hưởng đến thực trạng quản lý
HĐGDNGLL .......................................................................................76
Biểu đồ 2.4a. Tương quan giữa các mức độ cần thiết của các biện pháp quản lý
HĐGDNGLL .......................................................................................99
Biểu đồ 2.4b. Tương quan giữa các mức độ khả thi của các biện pháp quản lý
HĐGDNGLL .....................................................................................101


1

MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp (HĐGDNGLL) là hoạt động có
mục đích, có kế hoạch, có tổ chức được thực hiện ngoài giờ các môn học trên
lớp. Hoạt động GDNGLL là sự tiếp nối và thống nhất hữu cơ với hoạt động
dạy học, tạo điều kiện gắn lí thuyết với thực hành, góp phần quan trọng vào
sự hình thành và phát triển nhân cách toàn diện của học sinh. HĐGDNGLL
hướng tới phát triển năng lực cho người học ở nhà trường nói chung và nhà
trường Tiểu học nói riêng là một bộ phận quan trọng không thể thiếu được
trong toàn bộ quá trình giáo dục. Biết, hiểu, thiết kế và tổ chức hiệu quả
HĐGDNGLL trong trường tiểu học là một nhiệm vụ quan trọng đối với các
nhà quản lý trong trường phổ thông.
Mục tiêu giáo dục phổ thông của Việt Nam là: đào tạo học sinh phát
triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp; hình
thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực đáp ứng yêu cầu công
nghiệp hóa, hiện đại hóa của xã hội. Trong các nhà trường phổ thông hiện nay
HĐGDNGLL là những hoạt động giáo dục được tổ chức ngoài giờ học các

môn văn hóa. HĐGDNGLL ở Tiểu học có vai trò quan trọng trong việc hình
thành nhân cách, góp phần nâng cao chất lượng học tập và giáo dục toàn diện
cho học sinh. Luật giáo dục năm 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2009) đã xác
định mục tiêu của giáo dục tiểu học là: “Giúp học sinh hình thành những cơ
sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất,
thẩm mĩ và các kĩ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học bậc Trung học cơ
sở”[30]. Nghị quyết Hội nghị trung ương 8, khóa XI về đổi mới căn bản, toàn
diện giáo dục và đào tạo (Nghị quyết số 29-NQ/TW) một lần nữa định hướng
mục tiêu cụ thể đối với giáo dục phổ thông: “Tập trung phát triển trí tuệ, thể
chất, hình thành phẩm chất, năng lực công dân, phát hiện và bồi dưỡng năng


2

khiếu, định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Nâng cao chất lượng giáo dục
toàn diện, chú trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống, ngoại
ngữ, tin học, năng lực và kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực
tiễn. Phát triển khả năng sáng tạo, tự học, khuyến khích học tập suốt đời”[34].
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở tiểu học trong những năm qua đã có
nhiều chuyển biến rõ nét, đã được các cấp quản lý giáo dục, các trường, đội
ngũ giáo viên cũng như cộng đồng quan tâm và có các giải pháp tích cực
nhằm nâng cao chất lượng hoạt động. Hệ thống văn bản chỉ đạo cũng đã đề
cập nhiều đến việc tổ chức HĐGDNGLL, đặc biệt là khi Bộ GD-ĐT phát
động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”
thì việc đầu tư cho HĐGDNGLL, việc gắn giáo dục với cộng đồng đã được
chú trọng nhiều hơn.
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp đã được quy định cụ thể trong
Điều lệ trường Tiểu học ban hành kèm theo Thông tư số 41/2010/TTBGDĐT ngày 30 tháng 12 năm 2010 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, tại Điều
29 đã chỉ rõ: “1. Hoạt động giáo dục bao gồm hoạt động giáo dục trong giờ
lên lớp và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp nhằm rèn luyện đạo đức, phát

triển năng lực, bồi dưỡng năng khiếu, giúp đỡ học sinh yếu phù hợp đặc điểm
tâm lí, sinh lí lứa tuổi học sinh tiểu học; 2. Hoạt động giáo dục trong giờ lên
lớp được tiến hành thông qua việc dạy học các môn học bắt buộc và tự chọn
trong Chương trình giáo dục phổ thông cấp Tiểu học do Bộ trưởng Bộ Giáo
dục và Đào tạo ban hành; 3. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp bao gồm
hoạt động ngoại khoá, hoạt động vui chơi, thể dục thể thao, tham quan du
lịch, giao lưu văn hoá; hoạt động bảo vệ môi trường; lao động công ích và các
hoạt động xã hội khác.”[12]
Hiện nay, HĐGDNGLL trong các nhà trường tiểu học đã có những nội
dung chủ đề phong phú nhưng vẫn còn một số điểm bất cập. Các hoạt động


3

này mới chỉ dừng lại ở các tiết học HĐGDNGLL theo tuần, trong các buổi
hoạt động ngoại khóa, hình thức tổ chức chưa phong phú, chưa tạo được hứng
thú thật sự cho học sinh. Theo Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT ngày
28/8/2014 của Bộ Giáo dục và Đào tạo Ban hành quy định đánh giá học sinh
tiểu học ở ba mặt: Kiến thức- kĩ năng; năng lực; phẩm chất và đi sâu vào rèn
năng lực, phẩm chất cho học sinh tiểu học thông qua HĐGDNGLL là trọng
tâm nhưng giáo viên và người phụ trách chưa hiểu hết tầm quan trọng của nó,
năng lực tổ chức các hoạt động ngoại khóa hạn chế, các nhà quản lý chưa có
được những biện pháp đồng bộ cần thiết để thúc đẩy các HĐGDNGLL. Các
điều kiện tổ chức HĐGDNGLL chưa đầy đủ: thiếu địa điểm, thiếu phương
tiện, các kênh thông tin...
Trường Tiểu học Ngô Sĩ Liên nằm ngay trong lòng thành phố Bắc
Giang, có bề dày truyền thống hiếu học. Cơ sở vật chất khang trang, đáp ứng
mọi điều kiện học tập cũng như phát triển năng lực phẩm chất cho học sinh.
Trong những năm qua, chất lượng giáo dục của nhà trường luôn được đánh
giá là trường có chất lượng giáo dục khá cao của ngành Giáo dục thành phố.

Nhưng bên cạnh đó, HĐGDNGLL vẫn còn chưa phát huy được hết ý nghĩa
thực chất của nó đối với việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, chưa
thực sự được các cấp quản lý và giáo viên đầu tư đúng nghĩa. HĐGDNGLL là
một hoạt động quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện,
thực hiện mục tiêu của giáo dục nhà trường.
Việc định hướng nội dung, hình thức về HĐGDNGLL ở một số trường
nói chung và trường Tiểu học Ngô Sĩ Liên nói riêng chưa có sự sáng tạo.
Quản lý hoạt động ngoài giờ lên lớp chưa mang tính hệ thống trong việc lập
kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra. Một phần nguyên nhân trên là do nhà
quản lý còn thiếu kiến thức và tư duy về quản lý hoạt động này theo tiếp cận
giá trị văn hóa truyền thống. Nhà trường là một xã hội thu nhỏ, những giá trị


4

văn hóa tổ chức của nhà trường sẽ được thể hiện qua các hiện thực sinh động
của nhà trường và đáp ứng được tư duy trực quan của trẻ nhỏ. Giá trị văn hóa
tổ chức nhà trường chính là nền tảng trong việc xây dựng nội dung, tổ chức
các hoạt động phát triển giá trị văn hóa truyền thống của nhà trường nhằm
nâng cao chất lượng giáo dục.
Với các lí do trên, tôi quyết định chọn đề tài nghiên cứu “Quản lý hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp trường Tiểu học Ngô Sĩ Liên, TP Bắc
Giang, tỉnh Bắc Giang” với mong muốn góp phần vào việc nâng cao hiệu
quả giáo dục toàn diện nhân cách người học sinh.
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu lý luận và thực trạng quản lý HĐGDNGLL ở trường Tiểu
học Ngô Sĩ Liên, TP Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang từ đó đề xuất các biện pháp
quản lý HĐGDNGLL nhằm nâng cao chất lượng dạy học đáp ứng đổi mới
giáo dục hiện nay.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

3.1. Khách thể nghiên cứu
Công tác quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Hoạt động quản lý GDNGLL trường Tiểu học Ngô Sĩ Liên.
4. Giả thuyết khoa học
Việc tổ chức HĐGDNGLL cho học sinh tại trường Tiểu học Ngô Sĩ
Liên đã đạt được hiệu quả nhất định. Tuy nhiên nếu lãnh đạo nhà trường có
các biện pháp quản lí HĐGDNGLL được xây dựng dựa trên các giá trị văn
hóa của nhà trường thông qua các nội dung chương trình HĐGDNGLL thì sẽ
vừa nâng cao trong việc quản lý HĐGDNGLL, vừa bám được mục tiêu phát
triển văn hóa nhà trường.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận việc quản lí HĐGDNGLL;


5

- Khảo sát, đánh giá thực trạng việc quản lí hoạt động GDNGLL cho
học sinh tại Trường Tiểu học Ngô Sĩ Liên;
- Đề xuất biện pháp nhằm góp phần nâng quản lí HĐGDNGLL của
hiệu trưởng tại Trường Tiểu học Ngô Sĩ Liên;
- Khảo nghiệm biện pháp.
6. Phạm vi nghiên cứu
- Nghiên cứu một số hình thức tổ chức HĐGDNGLL theo chủ đề tiếp
cận giá trị văn hóa tổ chức của nhà trường;
- Đề tài tập trung nghiên cứu việc quản lí hoạt động GDNGLL của hiệu
trưởng cho khối lớp 4, 5 trong Trường Tiểu học Ngô Sĩ Liên.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Phương pháp phân tích tài liệu liên quan đến văn bản về HĐGDNGLL

trong nhà trường tiểu học, các khái niệm HĐGDNGLL, văn hóa tổ chức, văn
hóa nhà trường.
7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.1. Phương pháp quan sát: Quan sát hoạt động và quản lý của hiệu
trưởng, tổng phụ trách Đội, giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn,…
7.2.2. Phương pháp điều tra: Khảo sát thực trạng tổ chức hoạt động
GDNGLL và quản lý HĐGDNGLL trường Tiểu học Ngô Sĩ Liên, thành phố
Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang.
7.2.3. Phương pháp phỏng vấn: Phỏng vấn BGH, GV, PH, HS về hiệu
quả tổ chức HĐGDNGLL.
7.2.4. Phương pháp chuyên gia: Xin ý kiến chuyên gia về quản lý hoạt động
GDNGLL.
7.3. Các phương pháp thống kê toán học: Sử dụng phần mềm SPSS để chạy
số liệu.


6

8. Những luận điểm mới
- Quản lý HĐGDNGLL theo mục tiêu tiếp cận giá trị văn hóa tổ chức
của nhà trường;
- Đề xuất một số biện pháp quản lý HĐGDNGLL cho hiệu trưởng
trường tiểu học Ngô Sĩ Liên, TP Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang.
9. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, tài liệu tham khảo, phụ lục,
nội dung chính của luận văn được trình bày trong 3 chương
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý HĐGDNGLL trường Tiểu học
Chương 2: Thực trạng quản lý HĐGDNGLL tại trường Tiểu học Ngô
Sĩ Liên, TP Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang
Chương 3: Biện pháp quản lý HĐGDNGLL của hiệu trưởng trường

Tiểu học Ngô Sĩ Liên, TP Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang


7

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
NGOÀI GIỜ LÊN LỚP TRƯỜNG TIỂU HỌC
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu
1.1.1. Ở nước ngoài
Trong quá trình phát triển của khoa học GD, hoạt động dạy- học được
nghiên cứu một cách có hệ thống từ thời J.A.Cômenxki (1592-1670) được coi
là “Ông tổ của nền sư phạm cận đại”. Ông khẳng định: “Học tập không phải
chỉ là lĩnh hội kiến thức trong sách vở mà còn lĩnh hội kiến thức từ bầu trời,
mặt đất, từ cây sồi, cây dẻ”. J.A.Cômenxki ở thời đó đã áp dụng phương pháp
dạy học mới, đặc biệt là việc mở rộng các hình thức học tập ngoài lớp nhằm
khơi dậy và phát huy những khả năng tiềm ẩn, nhằm rèn luyện cá tính cho học
sinh, đã chứng minh cho quan điểm giáo dục mới đầy tính thuyết phục.[7]
Đến thế kỷ XX, A.S. Macarenkô (1888-1939) - nhà sư phạm nổi tiếng
của Nga vào thập niên 20, 30 đã nói về tầm quan trọng của công tác giáo dục
ngoài giờ lên lớp: “Tôi kiên trì nói rằng các vấn đề giáo dục, phương pháp
giáo dục không thể hạn chế trong các vấn đề giảng dạy, lại càng không thể để
cho quá trình giáo dục chỉ thực hiện trên lớp học, mà đáng ra phải trên mỗi
mét vuông của đất nước chúng ta... Nghĩa là trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng
không được quan niệm rằng công tác giáo dục chỉ được tiến hành trên lớp.
Công tác giáo dục chỉ đạo toàn bộ cuộc sống của trẻ”.[31, tr 63]. Trong thực
tiễn công tác của mình, A.S. Macarenkô đã tổ chức các hoạt động ngoại khóa,
câu lạc bộ HS ở trại lao động M. Gorki và công xã F.E. Dzerjinski nhằm cải
tạo trẻ em phạm pháp.Thành công của cuộc thực nghiệm này chính là ở chỗ
Macarenkô không chỉ giáo dục trẻ em phạm pháp trong trường mà ông đã gắn

liền GD trong lao động, trong sinh hoạt tập thể và hoạt động xã hội.


8

Vào những năm 60 - 70, đất nước Liên Xô (cũ) đang trên con đường
xây dựng Chủ nghĩa xã hội, việc GD con người phát triển toàn diện được
ĐCS và Nhà nước Xô viết quan tâm. Các nghiên cứu về lý luận GD nói chung
và HĐGDNGLL nói riêng được đẩy mạnh. Trong sách “ Giáo dục học” tập 3,
tác giả T.A.Ilina đã đề cập tới khái niệm, nội dung và các hình thức cơ bản
của HĐGDNGLL. Quyển “Tổ chức và lãnh đạo công tác giáo dục ở trường
phổ thông”, tác giả I.X. Marienco đã trình bày sự thống nhất của công tác GD
trong và ngoài giờ học, nội dung và các hình thức tổ chức HĐGDNGLL, vị trí
của người hiệu trưởng trong việc lãnh đạo hoạt động GD và các tổ chức Đội
thiếu niên và Đoàn thanh niên.
Như vậy, các công trình nghiên cứu này đã làm nổi rõ tầm quan trọng
của các HĐGDNGLL, hoạt động ngoại khóa và chỉ ra một số biện pháp cần
thiết cho người hiệu trưởng phải làm gì để tổ chức và quản lí tốt các hoạt
động này nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.
1.1.2. Ở Việt Nam
Nghiên cứu về HĐGDNGLL đã thu hút sự quan tâm của các nhà
nghiên cứu, của các nhà giáo trong cả nước bắt đầu từ những năm 80 của thế
kỷ XX đến nay. Song, từ năm 1979 trở về trước đã có một số tài liệu đề cập
đến. Ở giai đoạn này mô tả tên gọi và nội dung khái niệm “hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp” chưa được định hình, nhưng nội hàm cơ bản của khái
niệm đã được đề cập trong “ Thư gửi học sinh” nhân ngày khai trường tháng
9/1945 của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Người viết: “... Nhưng các em cũng nên,
ngoài giờ học ở trường, tham gia vào các Hội cứu quốc để tập luyện thêm cho
quen với đời sống chiến sĩ và để giúp đỡ một vài việc nhẹ nhàng trong cuộc
phòng thủ đất nước”[33]. Trong “ Thư gửi Hội nghị các cán bộ phụ trách nhi

đồng toàn quốc” Hồ Chủ tịch nhắc tới một khía cạnh khác của nội hàm khái
niệm khi Người viết: “ Trong lúc học, cũng cần làm cho chúng vui, trong lúc


9

vui cũng cần làm cho chúng học. Ở trong nhà, trong trường, trong xã hội
chúng đều vui học”.[33, tr101]
Để đáp ứng yêu cầu cải cách GD, đã có nhiều công trình nghiên cứu
làm rõ khái niệm “hoạt động ngoài giờ lên lớp” và xác định các hình thức tổ
chức có chất lượng HĐGDNGLL trong nhà trường.
Tác giả Phạm Lăng khi tìm hiểu hoạt động GDNGLL ở trường trung
học Chu Văn An- Hà Nội đã xác định nhiều hình thức hoạt động GDNGLL
và nhấn mạnh: Nếu tổ chức hoạt động này một cách khoa học sẽ không làm
giảm đi chất lượng các môn học.[26]
Tác giả Nguyễn Văn Thiềm trong bài “Mấy biện pháp giáo dục học
sinh ngoài giờ lên lớp theo địa bàn dân cư” cho rằng chất lượng giáo dục học
sinh ở nhà trường giảm sút có nguyên nhân từ việc tổ chức các hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp bị buông lỏng.[48]
*Các công trình nghiên cứu về quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp:
Đỗ Văn Lợi với nghiên cứu “Một số biện pháp quản lý HĐGDNGLL ở
các trường phổ thông Hermann Gmeiner” [29], đã khẳng định HĐGDNGLL
có vị trí và ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc hình thành và phát triển
phẩm chất, năng lực cho học sinh đồng thời đã chỉ ra được các biện pháp
quản lý như: nâng cao nhận thức cho cán bộ, GV về đặc điểm của trường
phổ thông Hermann Gmeiner; xây dựng đội ngũ quản lý và tổ chức
HĐGDNGLL giỏi về chuyên môn, có tinh thần trách nhiệm cao; nâng cao ý
thức trách nhiệm của đội ngũ cán sự lớp, toàn thể học sinh về việc tham gia
các HĐGDNGLL,…sẽ góp phần tích cực nâng cao hiệu quả giáo dục nói

chung ở các trường học phổ thông.
Giang Thị Khuyên với nghiên cứu “Thực trạng quản lý hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp ở trường tiểu học miền núi huyện Mai Châu- Sơn La”,


10

[24]đã chỉ ra một số biện pháp tổ chức HĐGDNGLL cho học sinh tiểu học có
hiệu quả như: bồi dưỡng nhận thức, kỹ năng hướng dẫn, tổ chức quản lý
HĐGDNGLL cho đội ngũ cán bộ, GV; tăng cường công tác thi đua khen
thưởng; chăm lo xây dựng, quản lý CSVC; kiểm tra đôn đốc việc thực hiện
HĐGDNGLL; phối hợp các lực lượng tham gia tổ chức…
Qua hệ thống nghiên cứu nói trên, cho thấy các tác giả đi sâu vào
nghiên cứu cơ bản về HĐGDNGLL ở trường phổ thông, nghiên cứu thực
nghiệm, tổng kết kinh nghiệm thực tiễn nhằm xây dựng qui trình tổ chức và
đổi mới nội dung phương pháp HĐGDNGLL. Còn các nghiên cứu về quản lý
HĐGDNGLL nói chung ở trường phổ thông và quản lý HĐGDNGLL ở
trường Tiểu học nói riêng hầu như ít được thực hiện nghiên cứu. Qua tìm hiểu
chưa có công trình, đề tài nào nghiên cứu chuyên sâu về quản lý
HĐGDNGLL ở trường Tiểu học thì chưa có ai nghiên cứu về vấn đề này. Bên
cạnh việc khẳng định tính cần thiết của việc tổ chức HĐGDNGLL, những
công trình nghiên cứu này chưa chỉ ra một cách cụ thể việc cần tổ chức và
quản lý HĐGDNGLL. Làm thế nào để HĐGDNGLL hoạt động trong nhà
trường Tiểu học thực sự là một hoạt động thường xuyên có hiệu quả. Các
công trình nghiên cứu chưa chỉ ra cách thức cho nhà quản lý khi tổ chức xây
dựng nội dung HĐGDNGLL theo tiếp cận các giá trị của văn hóa tổ chức, các
mẫu hành vi, các sự kiện văn hóa trong nhà trường. Điều này khiến cho không
ít trường tiểu học vẫn cảm thấy HĐGDNGLL còn là việc làm có tính hình
thức, ép buộc.
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài

1.2.1. Quản lý giáo dục và quản lý nhà trường
1.2.1.1. Quản lý giáo dục
Có rất nhiều các định nghĩa khác nhau về quản lý. Theo những định
nghĩa kinh điển nhất, hoạt động quản lý là các tác động có định hướng, có chủ


11

đích của chủ thể quản lý (người quản lý) đến khách thể quản lý (người bị
quản lý)- trong một tổ chức- nhằm làm cho tổ chức vận hành và đạt được mục
đích của tổ chức.
- Theo Frederick Winslow Taylor (1856-1915), người sáng lập thuyết
quản lý theo khoa học đã định nghĩa “Quản lý là biết được chính xác điều bạn
muốn người khác làm và sau đó hiểu được rằng họ đã hoàn thành công việc
một cách tốt nhất và rẻ nhất”.
- Henry Fayol (1841-1925) đã xuất phát từ nghiên cứu các loại hình
hoạt động quản lý và phân biệt thành 5 chức năng cơ bản: kế hoạch hóa, tổ
chức, chỉ huy, phối hợp và kiểm tra.
Theo các thuyết quản lý hiện đại thì: “Quản lý là quá trình làm việc và
thông qua những người khác để thực hiệc các mục tiêu của tổ chức trong một
môi trường biến động".
Ở Việt Nam, các nhà nghiên cứu cũng có những định nghĩa khác nhau
về thuật ngữ "Quản lý" tùy theo cách tiếp cận khác nhau.
Theo tác giả Nguyễn Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc: “Quản lý là
quá trình đạt đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận dụng các hoạt động
(chức năng) kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo (lãnh đạo) và kiểm tra".[28]
Theo tác giả Đặng Thành Vinh: "Quản lý là một hoạt động có chủ đích,
có định hướng của chủ thể quản lý tác động lên đối tượng quản lý nhằm đạt
mục tiêu tổ chức đề ra và được vận động một cách linh hoạt trong môi
trường.[52]

Chức năng của quản lý là những nội dung và phương thức hoạt động
cơ bản mà nhờ đó chủ thể quản lý tác động lên đối tượng quản lý trong quá
trình quản lý, nhằm thực hiện mục tiêu quản lý.
Hiện nay quan điểm về chức năng quản lý còn nhiều điểm chưa thống
nhất, quản lý là một dạng lao động đặc biệt. Ở nước ta, các nhà nghiên cứu


12

cho rằng quản lý có bốn chức năng cơ bản, có liên quan mật thiết với nhau,
bao gồm: Kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo thực hiện và kiểm tra đánh giá.
Các chức năng chính của hoạt động quản lý luôn được thực hiện liên
tiếp, đan xen vào nhau, phối hợp và bổ sung cho nhau tạo thành chu trình
quản lý.
Trong chu trình này yếu tố thông tin luôn có mặt trong tất cả các giai
đoạn, nó vừa là điều kiện vừa là phương tiện không thể thiếu được khi thực
hiện chức năng quản lý và ra quyết định quản lý "không có thông tin không
có quản lý"
Mối liên hệ giữa các chức năng quản lý được thực hiện qua sơ đồ sau:
Kế hoạch hóa

Kiểm tra

Thông tin

Tổ chức

Chỉ đạo

Sơ đồ 1. Quan hệ các chức năng quản lý

Quản lý giáo dục là ngành quản lý một lĩnh vực xã hội. Lĩnh vực này
là lĩnh vực điển hình nhất về quản lý con người, quản lý sự hình thành và phát
triển nhân cách.
Quản lý giáo dục ở cấp độ vĩ mô được hiểu là hệ thống tác động có
mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý vào hệ thống giáo dục quốc dân
nhằm huy động và tổ chức thực hiện có hiệu quả các nguồn lực phục vụ cho


13

mục tiêu phát triển giáo dục, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế- xã hội của
quốc gia.
Quản lý giáo dục ở cấp độ vi mô là hệ thống những tác động có mục
đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý vào hệ thống tổ chức giáo dục của nhà
trường nhằm điều khiển các thành tố trong hệ thống phối hợp hoạt động theo
đúng chức năng, đúng kế hoạch, đảm bảo cho quá trình giáo dục đạt được
mục đích, mục tiêu đã xác định với hiệu quả cao nhất.
Như vậy, thuật ngữ "quản lý nhà trường" có thể xem là đồng nghĩa với
quản lý giáo dục ở tầm vi mô. Song cần nhận rõ tác động của chủ thể quản lý
đến nhà trường có hai loại tác động từ bên ngoài và tác động bên trong nhà
trường:
+ Tác động từ bên ngoài là tác động của các cơ quan quản lý giáo dục
cấp trên nhằm hướng dẫn và tạo điều kiện cho các hoạt động dạy học, giáo
dục của nhà trường.
+ Tác động từ bên trong là hoạt động của các chủ thể quản lý của chính
nhà trường nhằm huy động, điều phối, giám sát các lực lượng giáo dục của
nhà trường thực hiện có chiến lược, có hiệu quả các nhiệm vụ dạy học và giáo
dục đặt ra.
Tóm lại, quá trình quản lý giáo dục là hoạt động của các chủ thể quản
lý và đối tượng quản lý thống nhất với nhau trong một cơ cấu nhất định nhằm

đưa hệ thống giáo dục đạt tới mục tiêu dự kiến và tiến lên trạng thái mới về
chất. Quản lý giáo dục vừa là một hiện tượng xã hội, vừa là một loại quá trình
xã hội đồng thời cũng là một hệ thống xã hội.
1.2.1.2. Quản lý nhà trường
Nhà trường là một thiết chế chuyên biệt của xã hội thực hiện chức năng
tái tạo nguồn lực cho xã hội. Quản lý nhà trường là một loại hình đặc thù của
quản lý giáo dục và là cấp độ quản giáo dục vi mô.


14

Khi bàn về quản lý nhà trường, tác giả Phạm Minh Hạc đã đưa ra các
định nghĩa về quản lý nhà trường là: "Quản lý nhà trường là thực hiện đường
lối của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đưa nhà trường vận
hành theo nguyên lí giáo dục để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo
đối với ngành giáo dục, với thế hệ trẻ và với từng học sinh".[16]
Rõ ràng hơn khi tác giả Đặng Thành Hưng cho rằng: "Quản lý trường
học là quản lý giáo dục tại cấp cơ sở trong đó chủ thể quản lý là các cấp chính
quyền và chuyên môn trên trường, các nhà quản lý trong trường do hiệu
trưởng đứng đầu, đối tượng quản lý chính là nhà trường như một tổ chức
chuyên môn- nghiệp vụ, nguồn lực quản lý là con người, cơ sở vật chất kĩ
thuật, tài chính, đầu tư khoa học- công nghệ và thông tin bên trong trường và
được huy động từ bên ngoài trường dựa vào luật, chính sách, cơ chế và chuẩn
hiện có".[20]
Chúng tôi xem định nghĩa này là công cụ nghiên cứu quản lý
HĐGDNGLL của Hiệu trưởng thông qua các nội dung quản lý trong nhà trường.
1.2.2. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp và quản lý hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp
1.2.2.1. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
Có nhiều tác giả đưa ra khái niệm về HĐGDNGLL và nhìn chung các

khái niệm có nhiều điểm tương đồng nhau:
- Theo T.A.Ilina: Công tác giáo dục học sinh ngoài giờ học thường
được coi là công tác giáo dục ngoại khóa. Công tác này, bổ sung và làm sâu
thêm công tác giáo dục nội khóa, trước tiên là phương tiện để phát hiện đầy
đủ tài năng và năng lực của trẻ em, làm thức tỉnh hứng thú và thiên hướng của
học sinh đối với một hoạt động nào đó; đó là một hình thức tổ chức giải trí
của học sinh và là cơ sở để tổ chức việc thực tập về hành vi đạo đức, để xây
dựng kinh nghiệm của hành vi này.[21]


15

- Tác giả Đặng Vũ Hoạt quan niệm: “Hoạt động GDNGLL là việc tổ
chức giáo dục thông qua hoạt động thực tiễn của học sinh về khoa học-kỹ
thuật, lao động công ích, hoạt động xã hội, hoạt động nhân đạo, văn hóa văn
nghệ, thẩm mỹ, thể dục thể thao, vui chơi giải trí..., để giúp các em hình thành
và phát triển nhân cách". [18]
Trong giáo trình HĐGDNGLL tác giả Nguyễn Dục Quang đưa ra khái
niệm: “HĐGDNGLL là bộ phận hữu cơ cùng với hoạt động dạy học tạo nên
sự hài hòa, cân đối của quá trình sư phạm tổng thể nhằm thực hiện hóa mục
tiêu cấp học”.[39]
Còn theo quan điểm chung của các nhà quản lý giáo dục thì:
“HĐGDNGLLL là hoạt động có mục đích, có kế hoạch, có tổ chức được thực
hiện ngoài giờ các môn học trên lớp, là con đường gắn lý thuyết với thực tiễn
nhằm hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho học sinh”.
Từ các định nghĩa trên, có thể thấy rằng: HĐGDNGLL là hoạt động
GD được tổ chức ngoài thời gian học trên lớp. Đây là một trong hai hoạt động
cơ bản, được thực hiện một cách có tổ chức, có mục đích theo kế hoạch của
nhà trường; hoạt động tiếp nối và thống nhất hữu cơ với hoạt động học tập
trên lớp, nhằm góp phần hình thành và phát triển nhân cách HS theo mục tiêu

đào tạo, đáp ứng những yêu cầu đa dạng của xã hội đối với thế hệ trẻ.
HĐGDNGLL do nhà trường tổ chức và quản lý với sự tham gia của các
lực lượng xã hội. Nó được tiến hành tiếp nối hoặc xen kẽ hoạt động dạy - học
trong phạm vi nhà trường hoặc trong cộng đồng. Hoạt động này diễn ra trong
cả năm học và cả thời gian nghỉ hè để khép kín quá trình sư phạm, làm cho
quá trình này được thực hiện ở mọi nơi mọi lúc.
1.2.2.2. Quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
Có rất nhiều cách hiểu khác nhau về quản lý HĐGDNGLL và dưới góc
độ tiếp cận của đề tài này, chúng tôi xin đưa ra một khái niệm:


16

Quản lý HĐGDNGLL là quá trình tác động có mục đích (lập kế hoạch,
tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra) của chủ thể quản lý nhà trường (Ban giám hiệu và
đứng đầu là hiệu trưởng) đến đối tượng quản lý chính là hoạt động ngoài giờ
lên lớp của giáo viên và học sinh nhằm hình thành và phát triển nhân cách
của học sinh và thực hiện chiến lược phát triển giáo dục chung của nhà
trường.
Quản lý HĐGDNGLL của CBQL nhà trường thực chất là quản lý mục
tiêu, nội dung, nhiệm vụ, phương pháp tổ chức HĐGDNGLL trên cơ sơ quản
lý lập kế hoạch, quản lý chỉ đạo thực hiện kế hoạch HĐGDNGLL, kiểm tra
đánh giá HĐGDNGLL của CBGV, nhân viên và HS cũng như các điều kiện
CSVC môi trường, yếu tố chủ quan, khách quan, công tác phối kết hợp của
các đoàn thể, lực lượng xã hội, ban ngành địa phương đối với việc thực hiện
HĐGDNGLL. Chúng tôi sử dụng khái niệm trên làm công cụ cho đề tài.
1.2.3. Quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo các giá trị VHTC
1.2.3.1. Văn hóa tổ chức
Định nghĩa văn hóa tổ chức được đưa ra bởi nhiều nhà nghiên cứu.
Theo Eldrige và Crombie "Nói đến văn hóa của một tổ chức là nói đến một

hình thể duy nhất với các tiêu chuẩn, giá trị, tín ngưỡng, cách đối xử...được
thể hiện qua việc các thành viên liên kết với nhau để làm việc. Nét đặc biệt
của một tổ chức cụ thể nào đó được thể hiện ở lịch sử của nó với những ảnh
hưởng của hệ thống cũ, lãnh đạo cũ trong việc xây dựng con người. Điều này
được chứng tỏ ở sự khác biệt giữa việc đi theo thói quen và luật lệ, hệ tư
tưởng cũ và mới, cũng như những sự lựa chọn chiến lược của toàn tổ chức".
(1974)[14]
Tác giả Louis định nghĩa "Văn hóa tổ chức là một tập hợp những quan
niệm chung của một nhóm người. Những quan niệm này phần lớn được các
thành viên hiểu ngầm với nhau và chỉ thích hợp cho tổ chức riêng của họ. Các
quan niệm này sẽ được truyền cho các thành viên mới". (1980)[56]


17

Theo Schein, một tác giả có nhiều nghiên cứu quan trọng về VHTC thì
"Văn hóa" là một hình thức của các giả thiết cơ bản- được phát minh, khám
phá, phát triển bởi một nhóm khi họ học cách đối phó với các vấn đề liên
quan đến việc thích nghi với bên ngoài và hội nhập với bên trong- đã phát huy
tác dụng và được coi như có hiệu lực và do đó được truyền đạt cho các thành
viên mới noi theo. (1985)[57]
1.2.3.2. Các giá trị của văn hóa tổ chức [43]
- Hợp tác: Liên quan đến mức độ mọi người cùng làm việc với nhau,
chia sẻ thông tin và các chiến lược giảng dạy và được khuyến khích tham gia
các thảo luận mang tính xây dựng;
- Đồng nghiệp: Liên quan đến ý thức phụ thuộc lẫn nhau, hỗ trợ nhau
trong công việc và mong muốn trở thành thành viên có giá trị của nhà trường;
- Hiệu quả: Liên quan các việc các liên đới tự xem xét và đánh giá
mình như thế nào? Họ có kiểm soát được số phận mình hay coi bản thân mình
là người vô dụng trong nhà trường? Họ có tôn trọng và mong muốn giảng dạy

tốt không hay chỉ tham dự cho qua chuyện? Ngoài ra, còn có một số đặc trưng
khác như: mong đợi cao, tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau, tham dự vào việc ra
quyết định, bảo vệ và gìn giữ những gì cho là quan trọng, truyền thống, cởi
mở và trách nhiệm...;
- Chuyên nghiệp: Được biểu hiện qua phong cách của các thành viên
trong nhà trường. Và nền tảng của nó được xây dựng từ các kỹ năng nghề
nghiệp và các giá trị đạo đức nghề nghiệp của các giáo viên trong nhà trường.
Hoặc được thể hiện với mối quan hệ có tính chuyên nghiệp trong các nhà
trường, cụ thể là việc kể chuyện và xin qua các ý kiến, viện trợ và trợ giúp,
chia sẻ và phối hợp trong công việc của các thành viên nhà trường... Đó cũng
là một trong những tiêu chí để phân biệt nét văn hóa khác nhau của từng nhà
trường...;