Phong trào đấu tranh chống mặt trái của toàn cầu hóa – những vấn để đặt ra hiện nay hải k19

MỞ ĐẦU
1.Tính cấp thiết của đề tài:
Toàn cầu hóa là một từ thông dụng và đối với nhiều người nó liên
quan tới nỗi sợ hãi do sự thất nghiệp và mất cân đối ngày càng tăng trên
phạm vi quốc gia và quốc tế. Ngược lại, những người khác nhìn nhận toàn
cầu hoá tạo ra cơ hội mang lại sự tiến bộ cho loài người trên toàn thế giới.
Như vậy, đánh giá toàn cầu hoá trải rộng trên sự đa dạng tư duy giữa địa
ngục và thiên đường. Không thể phủ nhận được rằng toàn cầu hoá trải dài trên
tất cả các lĩnh vực kinh tế xã hội. Tất cả các định nghĩa đều có điểm chung là
nhấn mạnh sự quốc tế hoá cao độ về kinh tế. Toàn cầu hoá nghĩa là sự phân
công lao động ngày càng mạnh mẽ trên phạm vi toàn thế giới, thể hiện qua sự
phân chia các quá trình sản xuất thành nhiều bậc tại các địa điểm khác nhau.
Điều này thể hiện trước hết trong sự tăng trưởng nhanh chóng của việc kinh
doanh hàng hoá quốc tế, đầu tư nước ngoài trực tiếp cũng như trong sự hoà
nhập của các thị trường vốn dẫn tới sự phụ thuộc ngày càng tăng của các thị
trường và quá trình sản xuất ở các nước khác nhau.
Sự lan tỏa của cơn lốc “toàn cầu hóa ” đã không chỉ làm cho nền kinh
tế thị trường phát triển sâu rộng trên phạm vi toàn thế giới đem lại sự cạnh
tranh như vũ bão của kinh tế các quốc gia. Đó chính là động lực để làm cho sự
phát triển của khoa học công nghệ phát triển không ngừng nhanh chóng tác
động trực tiếp tới trình độ và tính chất của lực lượng sản xuất theo hướng hiện
đại hóa và xã hội hóa, không những thế nó còn tác động tới việc phân
công lao động quốc tế, tạo ra những ranh giới rõ nét giữa các lực lượng lao
động có tính chất và trình độ khác nhau. Điều đáng đề cập trong tác động của
toàn cầu hóa là sự phát triển của công nghệ thông tin một cách choáng ngợp,
phong phú và đa dạng, nó đã làm rút ngắn khoảng cách giữa các quốc gia,
tăng thêm mới quan hệ hữu nghị và tình đoàn kết các dân tộc với nhau.
Để thấy rõ hơn điều này tôi đi vào nghiên cứu vấn đề “ Phong trào đấu
tranh chống mặt trái của toàn cầu hóa và những vấn để đặt ra với nước
ta hiện nay” làm đề tài tiểu luận học phần “các phong trào chính trị - xã
hội quốc tế”.

1


2. Tình hình nghiêm cứu đề tài
Chúng ta phải công nhận rằng những tác động tích cực mà toàn cầu
hóa mang lại là vô cùng to lớn, làm thay đổi cả một xã hội cùng với nhiều
lĩnh vực trong xã hội ấy. Nhưng chúng ta không thể đắm chìm trong những
đổi thay tích cực đó mà quên đi mặt trái của toàn cầu hóa mang lại cho xã
hội và cần phải chống lại những mặt trái đó như thế nào mới là vấn đề cấp
thiết hiện nay.
Từ khi sinh ra nó đã mang trong mình những hạn chế nhất định và cho
đến nay, khi nó càng trở nên lớn mạnh và phát huy tác dụng to lớn thì mặt
trái của nó càng ngày càng hiện rõ hơn. Đó là sự lũng đoạn của chủ nghĩa
tư bản độc quyền, kèm theo nó là mâu thuẫn tư bản càng trở nên gay gắt và
thành mâu thuẫn mang tính quốc tế hóa, tạo ra một sự cạnh tranh bất công
bằng trên thị trường. Thêm vào đó là ranh giới giàu ngèo càng trở nên rộng
lớn hơn trong khi sự giàu sang vô độ của những thế lực biết tận dụng toàn
cầu hóa thì sự nghèo đói, bần cùng hóa của những người yếu thế càng tăng
cao. Về văn hóa thì sự xâm nhập ồ ạt của các dòng văn hóa Mỹ đã làm đầu
độc và tổn hại văn hóa dân tộc. Đặc biệt là nguy cơ đe dọa độc lập chủ
quyền và toàn vẹn lãnh thổ các quốc gia là vấn đề nguy cấp nhất.
3. Mục đích nghiên cứu đề tà:
Nghiên cứu vấn đề này một mặt tìm hiểu rõ hơn quá trình toàn cầu
hóa và phong trào đấu tranh chống toàn cầu hóa, cụ thể là sự ra đời, phát
triển, tổ chức và hoạt động của toàn cầu hóa và phong trào đấu tranh chống
toàn cầu hóa. Từ đó thấy rõ tầm quan trọng của phong trào chống toàn cầu
hóa hiện nay.
Tiểu luận đã góp phần phân tích, làm rõ và thấy được thực trạng của
phong trào đấu tranh chống toàn cầu hóa hiện nay trên thế giới nói chung
và Việt Nam nói riêng.

Từ đây thấy được các vấn đê đặt ra và triển vọng của phong trào đấu
tranh chống toàn cầu hóa. Đưa ra một số giải pháp góp phần đưa đến thắng
lợi của phong trào này trong giai đoạn hiện nay.
2


4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu:
Từ tính cấp thiết và mục đích của vấn đề, tiểu luận tập trung vào các
đối tượng và phạm vi nghiên cứu sau:
• Phong trào chống mặt trái của toàn cầu hóa: Sự ra đời. đặc điểm, Nội

dung, hình thức, một số bài học kin nghiệm
•Việt Nam với phong trào chống toàn cầu hóa
5. Cơ sở và phương pháp nghiên cứu:
Căn cứ vào tình hình thực tế của phong trào toàn cầu hóa mà cụ thể
là mặt trái của nó đối với các quốc gia trên thế giới và thực trạng phong
trào đấu tranh chống mặt trái toàn cầu hóa hiện nay, chúng ta thấy cấp thiết
phải đẩy mạnh hơn nữa phong trào và có những biện pháp thích hợp để
đem lại hiệu quả cao nhất. Sớm ý thức được tính khách quan của xu thế
toàn cầu hóa và mặt trái của nó Việt Nam ta đã là quốc gia tích cực và chủ
động trong phong trào đấu tranh chống mặt trái của toàn cầu hóa
6. Ý nghĩa thực tiễn:
Mặt trái của toàn cầu hóa đặt các quốc gia dân tộc đang phát triển
đứng trước nguy cơ bị các giá trị phương Tây, nhất là các giá trị văn hóa
Mỹ xâm nhập ồ ạt, làm tổn hại bản sắc văn hóa dân tộc. Mặt trái của toàn
cầu hóa còn tạo ra nguy cơ đe dọa độc lập dân tộc, chủ quyền quốc gia,
toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia dân tộc... Vì vậy cần phải xuất hiện
phong trào chống mặt trái của toàn cầu hóa.
Nhìn chung, Phong trào chống mặt trái của toàn cầu hoá hiện nay
đang có nhiều chuyển biến mới và mang nhiều sắc thái mới, nhưng tính

tích cực vẫn là sắc thái chính. Với tính chất này, Phong trào chống mặt trái
của toàn cầu hoá đang góp phần quan trọng vào việc xây dựng một thế giới
công bằng, bình đẳng và tốt đẹp hơn.

3


CHƯƠNG I: MỘT SỐ NỘI DUNG CƠ BẢN VỀ PHONG TRÀO ĐẤU
TRANH CHỐNG TOÀN CẦU HÓA
1.1. Một số khái niệm cơ bản
+) Toàn cầu hóa
Thuật ngữ toàn cầu hoá xuất hiện những năm 1950, với sự phổ biến các
phương tiện vận tải có động cơ và sự gia tăng các trao đổi thương mại;
được chính thức sử dụng rộng rãi từ những năm 1990 của thế kỷ thứ 20.
"Toàn cầu hóa" có thể có nghĩa là:
•

Sự hình thành ngôi làng toàn cầu - dưới tác động của những tiến bộ

trong lĩnh vực tin học và viễn thông, quan hệ giữa các khu vực trên thế
giới ngày càng gần gũi hơn, cộng với sự gia tăng không ngừng về các
trao đổi ở mức độ cá nhân và sự hiểu biết lẫn nhau cũng như tình hữu
nghị giữa các "công dân thế giới", dẫn tới một nền văn minh toàn cầu.
•

Tác động tiêu cực của các tập toàn đa quốc gia tìm kiếm lợi nhuận -

việc sử dụng các phương tiện luật lệ và tài chính mạnh mẽ và tinh vi để
vượt qua giới hạn của các tiêu chuẩn và luật pháp địa phương hòng lợi
dụng nhân công và dịch vụ của các vùng phát triển chưa đồng đều lẫn

nhau.
•

Sự lan rộng của chủ nghĩa tư bản từ các quốc gia phát triển sang

các quốc gia đang phát triển.
Tóm lại:
Toàn cầu hóa được định nghĩa một cách khách quan nhất là sự phụ thuộc
qua lại không ngừng giữa các quốc gia và các cá nhân. Sự phụ thuộc qua
lại có thể xảy ra trên lĩnh vực kinh tế,công nghệ, môi trường, văn
hoá hay xã hội.... Rõ ràng cần phân biệt toàn cầu hoá kinh tế với khái niệm
rộng hơn là toàn cầu hoá nói chung.
4


+) Mặt trái của toàn cầu hóa
Mỗi một vấn đề luôn mang trong mình hai mặt đối lập đó là mặt tích
cực và mặt tiêu cực, cái chính là mặt nào lớn hơn và lấn át mặt kia sẽ quyết
định tới sự tồn tại của vấn đề hay vật thể đó. Toàn cầu hóa cũng vậy, ra đời
với rất nhiều tác dung cho xã hội nhưng cũng mang không ít những hạn chế
tiêu cực, đó chính là mặt trái của toàn cầu hóa.
Mặt trái của Toàn cầu hóa những hệ quả tiêu cực mà quá trình ra đời
và phát triển của toàn cầu hóa mang lại, gây khó khăn, trở ngại và nguy cơ
đối với các quốc gia trên thế giới.
Theo nghiên cứu những mặt trái đó là sự lũng đoạn của chủ nghĩa tư
bản độc quyền một cách rộng lớn và sâu sắc trên quy mô toàn cầu, đặc biệt
là lĩnh vực kinh tế đẫn đến nguy cơ một số quốc gia yếu bị thâu tóm. Trong
chính trị, nguy cơ xâm phạm độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ đang
ngấp nghé. Đối với xã hội thì ranh giới giàu nghèo đang ngày một tăng cao
làm cho thế lực tư bản đã giàu ngày một giàu thêm và những dân nghèo đã

nghèo lại càng nghèo thêm. Trong lĩnh vực văn hóa đó là sự xâm nhập ồ ạt
của những giá trị văn hóa Phương tây đã làm tổn hại đến nền văn hóa của
các nước.
Chúng ta không thể phủ nhận những giá trị tích cực mà toàn cầu hóa
mang lại nhưng bên cạnh đó chúng ta cũng phải nhìn nhận đúng và có
những biện pháp ngăn chặn những tiêu cực đang tồn tại và ngày càng phát
triển, đây cũng là động lực để cho phong trào đấu tranh chống mặt tái của
toàn cầu hóa ra đời và phát triển.
+) Phong trào đấu tranh chống toàn cầu hóa
Phong trào chống mặt trái của toàn cầu hoá là một tập hợp lực lượng
chính trị - xã hội rộng rãi trên toàn cầu, nó chứa đựng nhiều tiềm năng cách
mạng của cuộc đấu tranh chống toàn cầu hoá tư bản chủ nghĩa, bảo vệ độc
lập dân tộc, chủ quyền quốc gia.

5


Phong trào này không có tên gọi thống nhất. "Chống toàn cầu hoá" là
thuật ngữ mà báo chí hay dùng nhất. Ngay chính các nhà hoạt động xã hội
như Noam Chomsky đã cho rằng tên này không có ý nghĩa gì cả vì mục
tiêu của phong trào là toàn cầu hoá sự công bằng. Trên thực tế, có một tên
phổ biến là "phong trào đòi công bằng toàn cầu". Nhiều nhà hoạt động xã
hội cũng tập hợp dưới khẩu hiệu "có thể có một thế giới khác", từ đó ra đời
những tên gọi như altermondisme hay altermondialisation, đến từ tiếng
Pháp. Do không thống nhất trong cách gọi và tính chất của phong trào nên
tên gọi chính xác hơn cho phong trào này là “ Phong trào chống mặt trái
của toàn cầu hóa”. Phong trào này xuất hiện khi quá trình toàn cầu hóa xuất
hiện và ngày một lớn mạnh thu hút đông đảo các quốc gia tham gia, ngày
nay đã trở thành một hiện tượng mới được dư luận thế giới ủng hộ và chú
ý. Đó là sự tập hợp các lực lượng để khắc phục những mặt trái của toàn cầu

hóa, hạn chế những tiêu cực và bảo vệ sự tồn tại của quốc gia mình
1.1.1. Sự ra đời phong trào chống mặt trái của toàn cầu hóa
+) Những nhân tố dẫn đến sự ra đời của phong trào chống mặt trái
của toàn cầu hóa
- Những mặt trái của toàn cầu hóa:
Càng phát triển thì toàn cầu hóa càng mang lại cho xã hội nhiều hệ
quả tiêu cực hơn, đây là nguyên nhân chủ yếu và trực tiếp dẫn đến sự ra đời
của phong trào chống mặt trái của toàn cầu hóa. Cụ thể:
Về kinh tế: Sự phát triển của toàn cầu hóa kèm theo đó là sự mở cửa
hội nhập kinh tế của nhiều nước trên thế giới. Điều này làm cho nhiều nước
phải chịu sự ràng buộc những quy tắc kinh tế mới của một số nước Tư bản
lập ra phần lớn mang tính áp đặt và bắt buộc nhằm khống chế và áp lực cho
các nước tham gia. Bởi các nước tham gia có hoàn cảnh và thế mạnh khác
nhau, khi thực hiện luật chơi chung các nước kém phát triển sẽ chịu sự
cạnh tranh không bình đẳng và sự điều tiết bất hợp lý của các nước giàu
6


mạnh hàng đầu.Bằng sự cạnh tranh bất bình đẳng và không hợp lý trong cơ
chế điều tiết thì sự chèn ép của các nước lớn càng tăng. Từ đây, mối quan
hệ quốc tế càng trở nên phức tạp và gay gắt hơn.
Về chính trị: Xu thế toàn cầu hóa có tác động rất lớn trong lĩnh vực
chính trị. Điều này có nghĩa là xu thế toàn cầu hóa đang tạo ra nguy cơ đe
dọa độc lập dân tộc, chủ quyền quốc gia, toàn vẹn lãnh thổ và vai trò của
nhà nước…Các nước Đế quốc lớn đang ngày càng bành trướng với mục
tiêu thiết lập một trật tự thế giới mới dưới sự chi phối của họ. Thực tế đó đã
là nguyên nhân thúc đẩy cho các nước nghèo, yếu về kinh tế, non về chính
trị tiến hành phong trào đấu tranh giành quyền lợi cho mình.
Về văn hóa: Xu thế toàn cầu hóa đặt nền văn hóa của các quốc gia
trước ngưỡng cửa của sự xâm nhập ồ ạt, một cách vô ý thức của nền văn

hóa phương Tây mà chủ yếu là Mỹ. Lợi dụng sự phát triển của khoa học
thông tin và truyền thông để đưa nền văn hóa ngoại lai vào sâu, vào sát làm
mất đi những giá trị văn hóa truyền thống vốn có của mỗi quốc gia nhằm
đồng nhất chúng với nền văn hóa phương Tây. Thông qua điều này góp
phần thâu tóm, chi phối tiến tới xâm chiếm toàn bộ hệ thống thế giới.
Về an ninh quốc gia: Có thể thấy xu hướng toàn cầu hóa đang đặt ra
cho nền an ninh mỗi quốc gia những vấn đề mới và khác so với trước. Sự
phát triển nhảy vọt của vũ khí đã đe dọa đến an ninh quốc gia ngày một
phức tạp hơn, làm cho cục diện an ninh toàn thế giới càng trở nên gay gắt.
Vì vậy, “ ngày càng có nhiều nước đặt vấn đề an ninh quốc gia như là một
mục tiêu và thành tố của chiến lược phát triển tổng thể đất nước, gắn chặt
vấn đề này với các yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường,
giũ gìn bản sắc văn hóa dân tộc và phát triển con người”
- Sự phát triển của các tổ chức phi chính phủ.
Tổ chức phi chính phủ (NGO) là thuật ngữ chỉ những tổ chức không
thuộc chính phủ, ra đời khi hội tụ đủ các điều kiện: là tổ chức mang tính xã

7


hội nhằm giải quyết các vấn đề xã hội; Là hoạt động phi lợi nhuận. Các dự
án hoạt động không phụ thuộc vào chính phủ của nó.
Những tổ chức này là lực lượng chủ yếu giữ vai trò trong mặt trận
đấu tranh chống mặt trái toàn cầu hóa. Tiếng nói của NGO đã gây sức ép
với chính phủ đòi giải quyết một số vấn đề liên quan đến toàn cầu hóa, với
tư cách là những kênh thông tin đã có những hoạt động kinh tế làm ảnh
hưởng đến môi trường.
- Sự ra đời của các phong trào chính trị - xã hội.
Cùng với sự phát triển của toàn cầu hóa là sự ra đời các phong trào,
các diễn đàn chính trị - xã hội khác nhau trên thế giới. Bên cạnh phong trào

không liên kết thì các phong trào và diễn đàn khác tồn tại, hoạt động ngày
một phát triển như: Diễn đàn Sao Paulo là diễn đần của Đảng và phong trào
cánh tả ở Mỹ latinh với mục tiêu là chống chủ nghĩa Đế quốc, chủ nghĩa tự
do mới, xây dựng xã hội tốt đẹp hơn.
Diễn đàn xã hôi thế giới (WSF) : Diễn đàn quy tụ hơn 100.000 các
nhà hoạt động xã hội của 157 quốc gia, có nhiều nhà hoạt động uy tín trên
thế giới. Dù không đưa ra tuyên ngôn nhưng những phản kháng xã hội
mang lại tính toàn cầu, điều chỉnh quá trình toàn cầu hóa nhân bản
Diễn đàn thế giới các phương án thay thế (FMA): Diễn đàn này tập
trung tất cả các thành viên và tổ chức trên thế giới với mục tiêu hỗ trợ cho
các quá trình đang lên với sự đồng quy quốc tế của các phong trào và các
tác nhân xã hội.
Ngoài những tổ chức và diễn đàn này thì còn có hàng trăm các diễn đàn
khá đang cố gắng đấu tranh nhằm xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn. Đây chính là
cơ sở về mặt tổ chức cho sự ra đời phong trào cống mặt trái toàn cầu hóa.
1.1.2. Sự phát triển của phong trào chống mặt trái của toàn cầu hóa
Xuất hiện mầm mống từ những năm 80 của thế kỷ XX, từ những
phong trào dân chủ tập hợp nhau lại để tìm phương án khắc phục hạn chế
của toàn cầu hóa với khẩu hiệu “ một thế giới khác là có thể”.
8


Khởi đầu của phong trào vào tháng 8-1999 tại hội nghị cấp cao của
G7 và bùng phát dữ dội vào tháng 11-1999 tại hội nghị thượng đỉnh của
WTO mới vạch ra chiến lược cụ thể. Bắt đầu từ đây, hàng loạt các sự kiện
và tổ chức họp và đề ra những chiến lược cho phong trào chống mặt trái
toàn cầu hóa, đặc biệt là vào năm 2000 đã diễn ra không ít các cuộc họp về
vấn đề này.
Phong trào không chỉ đáng chú ý bởi số lượng các cuộc họp mà còn
thu hút đông đảo các lực lượng tham gia với hàng chục các nhóm xã hội

khác nhau, các tổ chức phi chính phủ, hội liên hiệp,…từ những địa vị khác
nhau hay mục đích khác nhau đều tụ họp và gắn kết nhau lại trong cuộc
đấu tranh chống toàn cầu hóa bởi mặt trái của toàn cầu hóa mang lại và thái
độ không chấp nhận thực tế. Các lực lượng được chia thành các nhóm khác
nhau: Chống toàn cầu hóa từ cực hữu được tiến hành bởi nhóm bảo thủ.
Thứ hai là chống toàn cầu hóa từ cực tả, nhóm này chống toàn cầu hóa vì
chống Mỹ và các quốc gia phương Tây. Thứ ba, chống toàn cầu hóa vì môi
sinh và chống toàn cầu hó vì chống bất công.
Mặc dù có sự khác nhau về đẳng cấp hay vị trí xã hội và có các mục
đích khác nhau lưc lượng tham gia phong trào đều đại diện cho phe yếu
thế và chịu thiệt thòi trên thế giới vì thế mà họ đều đấu tranh để phản đối sự
lũng đoạn của tư bản.
1.2. Mục tiêu, tính chất và đặc điểm của phong trào chống mặt trái của
toàn cầu hóa.
1.2.1. Mục tiêu của phong trào chống mặt trái của toàn cầu hóa.
Mục tiêu của phong trào là hướng vào khắc phục và ngăn chặn
những tiêu cực đó để có thể phát huy những tích cực.
Mục tiêu chung của phong trào là chống chủ nghĩa tư bản lợi dụng
toàn cầu hóa để áp đặt toàn cầu hóa tiêu cực, phi nhân tính, chống lại sự

9


lũng đoạn của hệ thống quyền lực tư bản độc quyền quốc tế, đồng thời
hướng tới xây dựng một thế giới mới dân chủ, công bằng và nhân văn hơn.
Nói cụ thể hơn về mục tiêu của phong trào hiện nay là chống các mặt
trái, thách thức và hệ quả tiêu cực của toàn cầu hóa trên các lĩnh vực trong
đời sống.
• Về xã hội, kinh tế thì chống sự phân công không bình đẳng
của chủ nghĩa tư bản, chống sự thâu tóm và lũng đoạn của chủ

nghĩa tư bản trong kinh tế và thương mại.
• Về chính trị - xã hội thì bảo về độc lập dân tộc, chủ quyền
quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ, xóa bỏ ranh giới giàu ngèo đang
ngày một sâu rộng, bảo vệ lợi ích cho mỗi công dân và quốc gia.
• Về văn hóa – tư tưởng, đấu tranh bảo vệ nhưngc giá trị văn
hóa vốn dĩ đang tồn tại và vận động theo một nguyên lý nhất
định. Tuyên truyền nhằm giữ vững tư tưởng vững chắc về đấu
tranh chống mặt trái của toàn cầu hóa.
1.2.2. Tính chất của phong trào chống mặt trái của toàn cầu hóa
Là một phong trào đa dạng về mục đích và lực lượng nên phong trào
chống mặt trái toàn cầu hóa mang những tính chất tương đồng, cụ thể:
+) Tính phi tập trung: Được tổ chức theo chiều ngang. Không có
một hệ thống từ trên xuống. Trong các cuộc họp cũng không có người lãnh
đạo hay chủ trì nhất định. Nguyên nhân là do tự nguyện, mục đích và do lợi
ích của toàn thế giới. Phong trào tổ chức theo hoạt động của xã hội tức là
theo các vấn đề của các nhóm xã hội, không có một hình thức công bố nào
chính thức mà thương thông qua các phương tiện truyền thông, gia nhập và
rút lui cũng thông qua các phương tiện truyền thông mà thôi. Điều này thể
hiện tính không tập trung của phong trào tạo nên mặt hạn chế của phong
trào dễ bị dập tắt và không triệt để.

10


+) Tính quần chúng rộng rãi: Xuất phát từ nhiều tổ chức và phong
trào khác nhau với những mục đích khác nhau đại diện cho từng nhóm lợi
ích khác nhau không kể địa vị đẳng cấp hay xuất phát từ những ngành nghề
khác nhau với những trình độ khác nhau. Vì vậy nó thu hút được sự tham
gia của nhiều tầng lớp như công nhân, nông dân, học sinh, sinh viên, nghệ
sĩ, tôn giáo, môi trường,…bất kỳ ai cũng có thể tham gia miễn là cùng

chung mục đích chống mặt trái toàn cầu hóa.
+) Tính đa dạng: Mang tính tự nguyện và độc lập cao nên có sự đa
dạng về tổ chức, lực lượng tham gia và cả về chính trị tư tưởng cũng khá đa
dạng. Điều này phản ánh tính đa dạng, phức tạp về vấn đề phức tạp của thế
giới hiện nay. Đây cũng là minh chứng cho việc chủ nghĩa tư bản đang bị
sự phản đối của nhiều tầng lớp trong xã hội.Tính đa dạng cũng thể hiện
trong việc hình thành nhiều mâu thuẫn trong nội bộ phong trào do động cơ,
đòi hỏi và mục đích khác nhau của các lực lượng nên không tránh khỏi các
mâu thuẫn diễn ra. Bên cạnh đó, là đa dạng về tư tưởng và quan niệm của
các lực lượng tham gia do khi tham gia các lực lượng có trình độ và nhận
thức khác nhau nên nhìn nhận về mặt trái của toàn cầu hóa của các lực
lượng khác nhau từ đó có tư tưởng đa dạng
+) Tính hòa bình, không bạo lực: Nói là đấu tranh nhưng phong trào
chống mặt trái toàn cầu hóa lại là cuộc đấu tranh không bạo lực mà bằng
hình thức biểu tình hay bằng lời trên các diễn đàn, họ phản đối bạo lực nên
tính hòa bình trong phong trào khá cao. Mặc dù không tránh khỏi có một số
bộ phận cực đoan tiến hành những hành động bạo lực nhưng nhìn chung thì
phong trào luôn đề cao tính hòa bình và không bạo lực.
1.2.3. Đặc điểm của phong trào chống mặt trái toàn cầu hóa
+) Tình hình chống toàn cầu hóa rất phức tạp.
Mọi lý luận đều phê bình toàn cầu hóa và ủng hộ phong trào chống
toàn cầu hóa nhưng như đã phân tích tính chất của phong trào mang tính đa
11


dạng về mọi mặt nên trong quá trình tiến hành còn tồn tại rất nhiều phức
tạp cần được giải quyết.
+) Phong trào chống toàn cầu hóa ở các khu vực không giống nhau.
Điều này là đúng vì hoàn cảnh mỗi quốc gia không giống nhau và
điều kiện khách quan và chủ quan cũng khác nhau vì vậy ở Đông Á khác

với Âu Mỹ, Đông Âu không như Tây Âu do Đông Á và Đông Âu vẫn còn
trong giai đoạn “Tây hóa” con ủng hộ toàn cầu hóa mà đặc biệt là giới trẻ,
còn Mỹ và Tây Âu thì là trung tâm của toàn cầu hóa.
+) Lực lượng chống toàn cầu hóa bắt nguồn từ các ngành “kinh tế
cũ”chứ không phải ngành “kinh tế mới”. Do sự phân phối lợi ích không
đồng đều nên lợi ích của nhân dân bản địa bị tổn hại nghiêm trọng, mặt
khác lại bị thiên nhiên tàn phá nên họ phản đối toàn cầu hóa.
+) Vì làn sóng chống toàn cầu hóa nên chủ nghĩa dân tộc, chủ nghĩa
bài ngoại tăng lên trên phạm vi toàn cầu sau chiến tranh lạnh thường liên hệ
với nhau. Do người dân bản đại phản đối ngày một nhiều toàn cầu hóa nên sự
hợp tác của các lực lượng này để bảo vệ lợi ích và chủ quyền của mình.
+) Một số nước đang phát triển được lợi khá nhiều trong toàn cầu
hóa thì lực lượng chống toàn cầu hóa lại ít. Một số nước đó là Trung Quốc,
Ấn độ,…Ngược lại, một số nước đã từng chịu ảnh hưởng nặng nề của cuộc
khủng hoảng lại có làn sóng phản đối toàn cầu hóa dữ dội.
+) Chống toàn cầu hóa được coi là chính trị và hình thái ý thức mới
– chính trị và hình thái ý thức của thời đại sau chiến tranh lạnh. Những
người ủng hộ toàn cầu hóa thì cho rằng tác động tích cực của nó là làm cho
người giàu càng giàu thêm và người nghèo thì càng giàu, giúp ích cho việc
giải quyết một số vấn đề kinh tế. Những người chống toàn cầu hóa thì cho
rằng có một số tiến bộ nhưng tai họa còn nhiều hơn.
+) “Mặt trái của toàn cầu hóa đã trực tiếp làm nảy sinh thêm nhiều
tổ chức phi chính phủ, tôn chỉ và sứ mạng của những tổ chức đó là chống
toàn cầu hóa”.
12


CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG VÀ BÀI HỌC KINH GHIỆM TRONG
PHONG TRÀO CHỐNG MẶT TRÁI CỦA TOÀN CẦU HÓA
2.1. Nội dung của phong trào chống mặt trái của toàn cầu hóa

Trước khi tiến hành phong trào thì nội dung đã được xác định rõ. Nội
dung bao trùm và khái quát là nhu cầu thay thế quá trình toàn cầu hóa của
thiểu số và cho thiểu số hiện nay bằng một quá trình toàn cầu hóa mới, của
tất cả và cho tất cả mọi người. Nội dung này được cụ thể là: Chống đói
nghèo trong quá trình thực hiện tăng trưởng kinh tế, chống bất công xã hội
trong lộ trình phát triển, chống tự do mới,…xóa nợ cho các nước chậm phát
triển, bảo vệ môi trường sống, bảo vệ nhân phẩm và văn hóa các quốc gia,
…
Trong những năm gần đây, nôi dung của phong trào được thay đổi và
đề ra ở các cuộc hội nghị và cuộc họp khác nhau tùy vào tình hình và hoàn
cảnh.
Diễn đàn xã hội quốc tế thì đấu tranh đòi: quyền đại diện của công
dân toàn cầu trong các đối thoại thương mại đa phương. Xóa nợ cho các
nước nghèo vì các nước Đế quốc chính là những kẻ có nợ chứ không phải
chủ nợ. Phải tôn trọng chủ quyền kinh tế của các quố gia, tránh sự chi phối
và áp đặt của các nước tư bản lớn. Xúc tiến phát triển bền vững, ưu tiên cho
nhu cầu mỗi quốc gia, lấy nội lực làm chính. Xây dựng một thế giới công
bằng, hài hòa trên mọi lĩnh vực và khía cạnh.
2.2. Hình thức đấu tranh chủ yếu của phong trào chống mặt trái của
toàn cầu hóa.
2.2.1. Các đảng phái, lực lượng chính trị bày tỏ quan điểm, phương
pháp đấu tranh chống mặt trái của toàn cầu hóa.
Phân tích và nhìn nhận rõ mặt trái của toàn cầu hóa đã gây không ít
các tiêu cực cho xã hội các đảng phái và lực lượng chính trị bày tỏ quan
13


điểm của mình trng việc chống toàn cầu hóa. Các đảng đó là Đảng Cộng
sản, đảng công nhân và các đảng cánh tả và các lực lượng trong giới chính
trị. Đây là hình thức đấu tranh thấp nhất chỉ dừng lại ở bày tỏ quan điểm.

Gần đây, các đảng ở Tây âu lên tiếng vạch rõ bản chất, ý đồ của những
chính sách, đạo luật mang nội dung phân biệt đối xử được ngụy biện bằng
những luận điệu sai trái.
Những đảng này còn lên tiếng kêu gọi thay đởi phương hương phát
triển của toàn cầu hóa sao cho đồng đều ở mọi nước. Hình thức này không
phải có thái đột hụ động trước tình hình mà nhằm tránh được sự đàn áp của
chính quyền, bảo toàn được lực lượng và đảm bảo mục tiêu đấu tranh. Hình
thưc này đã được nhiều Đảng tham gia và tiến hành và thu được nhiều kết
quả đáng khích lệ.
2.2.2. Hình thức đấu tranh biểu tình, tuần hành, diễu hành nhân các hội
nghị quốc tế, các thiết chế thương mại, tài chính quân sự và các
hình thức khác.
Hình thức này tập hợp đông đảo các lực lượng có chung mục đích
xuống đường biểu tình đòi lợi ích tạo sức ép cho chủ nghĩa tư bản. Những
hình thức này có ảnh hưởng không nhỏ tới chính sách bất hợp lý của chủ
nghĩa tư bản. Hình thức này vẫn nằm trong khuôn khổ của luật pháp quy
định và góp phần không nhỏ trong việc định hướng cho phong trào chống
mặt trái của toàn cầu hóa.
2.2.3. Đấu tranh trên các phương tiện thông tin đại chúng
Đây là phương tiện ngôn luận cho phong trào và là sự liên hệ của
những tổ chức cho phong trào. Đặc biệt hiện nay sự phát triển như vũ bão
của công nghệ thông tin đã trở thành công cụ cho các nước trong mối liên
hệ của phong trào. Các đợt vận động của phong trào đều tiến hành trên
phương tiện truyền thông đại chúng. Có thể nói đây là hình thức đấu tranh
14


hữu hiệu nhất vừa hợp pháp lại vừa không tốn kém mà thu hút đông đảo và
nhanh chóng trong việc vận động tư tưởng.
2.3. Thực trạng của phong trào chống mặt trái của toàn cầu hóa.

2.3.1. Những kết quả đạt được
+) Về chính trị:
Trên thực tế, phong trào chống toàn cầu hóa là lực lượng tham gia
tích cực nhất, tạo được vị thế và ảnh hưởng to lớn đến đời sống chính trị ở
nhiều nước và trên trường quốc tế. Hiệu ứng xã hội của phong trào cũng
mang nhiều màu sắc chính trị khá rõ đặc biệt là khi nó kết hợp với phong
trào công nhân và dân tộc, cuộc đấu tranh vì một trật tự thế giới mới có
nhiều tiến bộ hơn khi kết hợp với phong rào công nhân và công đoàn.
Trong điều kiện cụ thể, những mục tiêu xã hội mà phong trào hướng đến
cũng vượt qua tôn chỉ phi chính trị.
Bên cạnh đó, đang có rất nhiều nỗ lực trong việc đẩy mạnh hoàn tất
việc tập hợp các lực lượng tham gia vào phong trào thông qua việc đồng
hóa và chuyển đổi thành xu thế chính trị - tư tưởng. Điều này thể hiện rõ sự
đồng nhất chính trị và cơ cấu hóa tổ chức thể hiện thông qua tiến trình của
Diễn đàn xã hội quốc tế.
Là lực lượng mới nên phong trào đã góp phần lên án và ngăn chặn sự
bành trướng toàn cầu hóa tư bản chủ nghĩa trên phạm vi toàn cầu vì vậy mà
trở thành bạn đồng minh của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. “
Như vậy cùng với sự phát triển củ xu thế toàn cầu hóa, mặt tiêu cực của
toàn cầu hóa sẽ gia tăng và do đó phong trào chống toàn cầu hóa cũng có
bước phát triển mới, sẽ tập hợp được nhiều lực lượng chính trị - xã hội, sẽ
trở thành một phong trào có tác động tích cực tới mọi lĩnh vực của đời sống
thế giới, sẽ là một lực lượng mà các Đảng cộng sản cần có sự liên minh
chiến lược”
+) Về mặt kinh tế:
15


Những thành quả mà phong trào thu được đã buộc các tổ chức
quốc tế phải xem lại và đánh giá đúng về toàn cầu hóa và những tác động

của nó. Về kinh tế, phong trào đã có tác động không nhỏ tới việc đưa ra
chính sách của các tổ chức quốc tế, thậm chí làm thất bại nhiều hội nghị
quan trọng của WTO, IMF, WB,…Nhiều nước đã xóa nợ cho các nước
nghèo, dành nhiều ưu đãi đặc biệt cho các nước đang phát triển, quan
tâm thảo luận nhiều hơn các vấn đề về lao động, môi trường, tăng cường
hướng đạo toàn cầu.
Phong trào đã buộc Ngân hàng thế giới và Qũy tiền tệ thế giới có thái
độ tích cực hơn trong chính sách cũng như hành động. Buộc phải mở cửa
thị trường tư bản nhiều hơn.
Sự phát triển của phong trào chống mặt trái của toàn cầu hóa là lời
cảnh tỉnh cho những thế lực muốn sử dụng toàn cầu hóa như một công
cụ để duy trì sự nô dịch kiểu mới nhằm đặt thế giới trong vòng kiểm soát
của mình.
+) Về mặt xã hội:
Phong trào chống toàn cầu hóa buộc người ta chú ý và nhận ra mặt
trái của toàn cầu hóa, thấy được hiện thực và có chính sách điều chỉnh cụ
thể nhằm hạn chế. Những nội dung của phong trào đã phần nào có tác dụng
nâng cao nhận thức cho mỗi người và tuyên truyền thêm cho phong trào.
Phần nào góp phần thu hẹp giới hạn giàu nghèo trong xã hội, hạn chế sự du
nhập ồ ạt của các giá trị văn hóa phương tây vào văn hóa các nước mình.
2.3.2. Những hạn chế còn tồn tại
Do sự khác biệt quá lớn về lợi ích và thành phần tham gia quá đa
dạng, phức tạp, nên phong trào này không phải là một phong trào có tổ
chức thống nhất và sự lãnh đạo nhất quán trên toàn thế giới, thậm chí
không có một người lãnh đạo cố định. Nói chung, nó còn mang tính tự phát
và chủ yếu hoạt động theo mùa.
16


Phong trào này đại diện cho lợi ích không phải của đại đa số mọi

thành viên trong xã hội mà chủ yếu là của những nhóm ít nhiều chịu tác
động bất lợi của quá trình toàn cầu hóa. Không phải tất cả các người tham
gia phong trào đều chống toàn cầu hóa vô điều kiện. Đa phần chỉ phản đối
hoặc đơn thuần bày tỏ lo ngại của họ với những tác động của quá trình toàn
cầu hóa mà thôi.
Các NGO là lực lượng tổ chức chính của phong trào có vai trò tuy
ngày càng tăng song không thể vượt lên trên các chính phủ và các công ty
xuyên quốc gia nên khó có thể duy trì phong trào mạnh và lâu dài. Hơn thế,
một số nhóm cực đoan luôn gây rối bằng bạo lực không được ủng hộ của
xã hội cũng phần nào làm giảm ý nghĩa tích cực của phong trào.

17


CHƯƠNG III: VIỆT NAM VỚI PHONG TRÀO CHỐNG MẶT TRÁI
CỦA TOÀN CẦU HÓA – NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA
3.1. Phong trào chống mặt trái của toàn cầu hóa ở Việt Nam
Sự tham gia của Việt Nam đối với phong trào chống mặt trái của
toàn cầu hóa được thể hiện rõ nét thông qua những hoạt động tại các diễn
đàn đa phương, các tổ chức và phong trào quốc tế như Phong trào không
liên kết, tham gia nhóm G7, tại diễn đàn kinh tế thế giới (WEF) và Diễn
đàn xã hội thế giới (WSP), tại Liên hợp quốc. Trong tất cả các diễn đàn hay
các phong trào Việt Nam đều tham gia một cách là tạo mối quan hệ hợp tác
và hữu nghị. Khẳng định chỗ đứng của mình trên trường quốc tế và đấu
tranh chống mặt trái của toàn cầu hóa chứng tỏ là thành viên của thế giới.
Nhưng không phải mọt mực phản đối mọi tác động của toàn cầu hóa mà
Việt Nam bên cạnh thúc đẩy việc hợp tác thì còn nỗ lực tham gia chống đói
nghèo, thu hẹp ranh giới giàu nghèo, phát triển hài hòa các lĩnh vực, bảo vệ
môi trường vì lợi ích không chỉ của quốc gia mà của cả nhân dân thế giới.
Đảng ta khẳng định: Tham gia toàn cầu hóa là tất yếu khách quan và

nhận thức đúng tác động của nó là cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Nhấn
mạnh mặt trái của toàn cầu hóa, sự bất ổn và bất công trong quá trình đó
khong phải là phủ nhận nó mà là để hạn chế những mặt tiêu cực đó. Tham
gia phong trào là sự hội nhập chủ động và tích cực nhằm tranh thủ những
điều kiện thuận lợi của quốc tế trong xây dựng đất nước. Nhưng phải hết
sức tỉnh táo trong khi thời cơ nhiều nhưng thách thức cũng không ít, biết
bảo vệ lợi ích của dân tộc và nhân dân ta. Bên cạnh đó, phải biết phối hợp
với các lực lượng chống bạo lực và bảo vệ hòa bình thế giới góp phần vào
cuộc đấu ranh bảo vệ hòa bình thế giới, độc lập dân tộc và tiến bộ của nhân
loại. Sự tham gia của Việt Nam đã được quốc tế đánh giá và ghi nhận như
một thành viên của thế giới. Ngay tại nước nhà thì việc tham gia chống
toàn cầu hóa vẫn diễn ra nhăm xây dựng một nền kinh tế thị trường có định
18


hướng chủ nghĩa xa hội, một nền chính trị bền vững, văn hóa tiên tiến đậm
đà bản sắc dân tộc, cùng phát triển với thế giới.
3.2. Những vấn đề đặt ra với Việt Nam trong phong trào chống mặt
trái của toàn cầu hóa
Việt Nam đã đạt được những chính sách đổi mới từ hơn 20 năm nay
và đã đạt được những thành tựu đáng phấn khởi như: kinh tế phát triển
nhanh; tổng sản phẩm quốc dân trong nước tăng gấp đôi; kết cấu hạ tầng
kinh tế- xã hội tăng hơn trước. Nền kinh tế từ chỗ thiếu lương thực sang có
dư; từ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp chuyển sang cơ chế thị trường
theo định hướng xã hội chủ nghĩa; từ chỗ chủ yếu có 2 thành phần kinh tế
nay chuyển sang nền kinh tế nhiều thành phần, trong đó kinh tế nhà nước là
chủ đạo. Văn hóa- xã hội có những tiến bộ mới, đời sống tinh thần của
nhân dân được cải thiện rõ rệt. Chính trị- xã hội ổn định; quốc phòng an
nhinh giữ vững. Quan hệ đối ngoại được mở rộng…
3.2.1. Lựa chọn, điều chỉnh mô hình phát triển kinh tế - xã hội

Trong bối cảnh hiện nay của toàn cầu hóa đang có những tác động
tiêu cực như vậy thì việc phải lựa chọn cho mình một mô hình kinh tế - xã
hội phù hợp là việc đầu tiên, cực kỳ quan trọng mà một quốc gia phải tính
đến. Đây vừa là đòi hỏi từ bên trong cua đất nước ta trong quá trình đổi
mới, lại vừa là đòi hỏi do quá trình toàn cầu hóa đặt ra. Phải xác định mô
hình nào là phù hợp với quốc gia mình là rất khó. Đối với Việt Nam thì đó
là mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, có sự quản lý
của nhà nước. Đây là mô hình mà nước ta đã và đang xây dựng trong suốt
thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội và đã được khẳng định là phù hợp với
nước ta. Mô hình này vừa tuân theo những cơ chế của thị trường thế giới,
nhưng trên cơ sở định hướng, dẫn đường và chi phối bởi bản chất và tính
chất của chủ nghĩa xã hội.
19


Tuân theo cơ chế thị trường ở chỗ: Chủ thể kinh tế tham gia hoạt
động kinh tế được tự chủ sản xuất theo pháp luật. Thị trường vừa là căn cứ
vừa là đối tượng của kế hoạch. Tiền tệ hóa, thương mại hóa các quan hệ
kinh tế theo giá cả thị trường. Phải có sự điều tiết và quản lý vĩ mô của nhà
nước nhằm hạn chế tiêu cực của toàn cầu hóa.
Có định hướng chủ nghĩa xã hội là ở chỗ: Mục tiêu phát triển kinh tế
là giải phóng sức lao động, phát huy các nguồn lực trong và ngoài nước để
xây dựng cơ sở vật chất cho xã hội và nâng cao đời sống cho nhân dân.
Phát triển nền kinh tế nhiều thành phần nhưng chú trọng các thành phần tập
thể và sở hữu toàn dân, kinh tế nhà nước là chủ đạo. Khẳng định vai trò quản
lý của nhà nước trong hoạt động kinh tế. Thực hiên phân phối theo năng lực
và hưởng theo nhu cầu. Tăng trưởng kinh tế gắn với công bằng xã hội.
3.2.2. Bảo vệ định hướng chính trị và nền độc lập dân tộc
Như đã nói vấn đề luôn có tính 2 mặt của nó và hội nhập kinh tế
quốc tế cũng vậy, bên cạnh việc thu hút vốn đầu tư nhưng cũng gặp phải

không ít những tác động xấu tới nền chính trị và độc lập dân tộc quốc gia vì
thế phải có định hướng để bảo về quốc gia mình. Một số vấn đề đặt ra là:
Một số quốc gia có đường lối độc lập với các nước Đế quốc luôn là
cái gai trong mắt chúng và sẽ bị cô lập và có thể bị tấn công bất cứ lúc nào.
Đấu tranh kinh tế đã, đang và sẽ là hình thức đấu tranh dân tộc quan trọng
và chủ yếu. Đấu tranh dân tộc đang diễn ra gay gắt trên mặt trận tư tưởng.
Những vấn đề này đặt ra cho các quốc gia rằng bảo vệ chính trị là vô
cùng quan trọng và cấp bách. Nhận thức được vấn đề Đảng ta đã tập trung
giải quyết như sau:
Xây dựng và củng cố hệ thống chính trị với mục tiêu xây dựng và
hoàn thiện nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, bảo đảm quyền lực thuộc về nhân
dân. Khẩn trương xây dựng và hoàn thiện các thể chế chính trị - pháp luật
quốc gia cần thiết. Thực hiện đường lối đối ngoại dựa trên tư duy mới
20


nhằm bảo đảm lợi ích chân chính của dân tộc; tự chủ tự cường phải đi đôi
với đa dạng hóa quan hệ đối ngoại, kết hợp đấu tranh và hợp tác, kết hợp
ngoại giao nhà nước với đối ngoại Đảng và nhân dân.
3.2.3. Lựa chọn chủ trương và giải pháp trong quá trình hội nhập
Đảng ta đã sớm khẳng định được là phải hội nhập và mở rộng quan
hệ quốc tế nhưng trong quá trình đó rất dễ bị hòa tan hay cuốn hút nên phải
lựa chọn những giải pháp và chủ trương tránh nguy cơ đó. Đảng ta đã vận
dụng trên cơ sở tư duy mới: Đổi mới tư duy trong việc lựa chọn đối tác
quan hệ, phải biết ai là địch và ai là bạn để bắt tay hợp tác một cách chính
xác. Với phương châm “ Việt Nam sẽ gia dịc với tất cả các nước nào trên
thế giới muốn giao dịch với Việt Nam một cách thật thà”. Hợp tác quốc tế
đồng thuận bắt đầu từ kinh tế đến nhiều mặt khác. Mềm dẻo, linh hoạt,
năng động trong quan hệ phù hợp với vị trí, điều kiện của nước ta và cả thế
giới. Xây dựng quan hệ ổn định với các nước lớn.

Tóm lại, để tranh thủ những mặt tích cực và hạn chế những mặt tiêu
cực do toàn cầu hóa mang lại thì có rất nhiều vấn đề đặt ra cho không chỉ
Việt Nam mà cả thế giới đòi hỏi Đảng và Nhà nước ta phải thực sự sáng
suốt và tài tình trong cách lãnh đạo và quản lý. Bằng năng lực và trí tuệ của
mình Đảng và Nhà nước đã dẫn dắt nước ta đi đúng hướng của chủ nghĩa
xã hội.
3.3. Một số kiến nghị về giải pháp chống mặt trái toàn cầu hóa ở Việt
Nam
Trước hết phải phát huy mọi nguồn lực cả bên trong và bên ngoài để
tập trung cho ưu tiên nâng cao trình độ phát triển về mọi mặt, đặc biệt là
kinh tế sớm đưa nước ta thoát khỏi nước nghèo, kém phát triển. Việc này
tạo nguồn lực bên trong để nước ta có thể kháng lại những tác động xấu
hay những bất lợi của hoàn cảnh bên ngoài trong quá trình hội nhập.

21


Đảng phải xác định quá trình hội nhập chính là quá trình tham gia vào toàn
cầu hóa, đây là quá trình vừa đấu tranh vừa hợp tác và cạnh tranh gay gắt, nhiều cơ
hội và không ít thách thức vì vậy cần thực sự tỉnh táo và sáng suốt.
Phải quán triệt và chấp hành sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của
Nhà nước trong quá trình toàn cầu hóa và đấu tranh chống mặt trái của toàn
cầu hóa. Phải có những chính sách cụ thể trong từng lĩnh vực để có mục
tiêu rõ ràng và xác thực cho từng mặt của phong trào.
Nâng cao nhận thức và trình độ cho từng người để có thể nhận thức
đúng đắn về toàn cầu hóa và đấu tranh chống toàn cầu hoá, biết kết hợp với
mục tiêu cá nhân với mục tiêu hòa bình và công bằng xã hội trên thế giới.
Việt Nam ta phải biết lựa chọn và kết hợp nhuần nhuyễn các hình
thức đấu tranh, khai thác hết mọi ưu điểm của các hình thức đó để thu lại
hiệu quả tốt nhất.

Mặt khác, trong lực lượng tham gia phong trào thì Việt Nam thì đủ tư
cách để có đa dạng các lực lượng tham gia dưới nhiều tầng lớp và giai cấp
nhưng phải trang bị cho họ những kiến thức và nhận thức nhất định để có
thể tham gia một cách chủ động
Khi tham gia hội nhập kinh tế thì luôn phải nắm bắt được những quy
luật của thế giới để có thể hòa nhập nhưng phải luôn giữ vững các nguyên
tắc bảo về độc lập dân tộc và chủ quền của quốc gia, toàn vẹn lãnh thổ
nhằm bảo vệ lợi ích của quốc gia dân tộc mình trong bố cảnh này.
Bên cạnh đó, chúng ta vẫn phải giáo dục, vận động nhân dân và có
những chính sách đúng đắn nhằm bào tồn nền văn hóa và bản sắc dân tộc.
Đồng thời kiên quyết đấu tranh chống lại những ý đồ can thiệp vào công
việc nội bộ dưới mọi biểu hiện của diễn biến hòa bình.
Chúng ta đã từng phải trả giá cho việc cấm vận bao vây nền kinh tế
và cô lập về chính trị. Nền kinh tế nước ta đã rơi vào khủng hoảng trầm
trọng, kéo theo nhiều khó khăn, tiêu cực xã hội. Hơn ai hết, chúng ta đã
thấm nhuần bài học kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, với
tinh thần chủ động, sáng tạo, không ngừng học hỏi, vươn lên trong sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước. Việc tham gia vào quá trình toàn cầu
22


hóa và chống lại những mặt trái của toàn cầu hóa sẽ giúp chúng ta đi tắt
đón đầu trong một số ngành công nghiệp mũi nhọn, nâng cao hiệu quả kinh
tế, giữ vững an ninh – chính trị, xã hội.
Những kiến nghị này đưa ra với mong muốn là góp phần nhỏ vào trong
phong trào chống mặt trái toàn cầu hóa trong đất nước ta. Một mặt giúp nươc ta
tranh thủ được những tác động tích cực của toàn cầu hóa nhưng tránh và hạn
chế những mặt tiêu cực còn tồn tại ảnh hưởng tới sự phát triển cư đất nước.

23

KẾT LUẬN
Lịch sử đang diễn tiến và hơn bao giờ hết, nó là kết quả cuả các
cuộc đấu tranh xã hội. Đấu tranh chống toàn cầu hoá tự do mới không
phải là một hiện tượng nhất thời. Nú mang tính đương đại vì nú hội nhập
từng bước những khía cạnh “toàn cầu” của các vấn đề hôm nay. Nú
mang tính lâu dài, dần dần liên kết các lực lượng xã hội, vượt qua các
biên giới quốc gia và những nhạy cảm chính trị. Và việc xác định và phổ
biến những quan điểm khác nhau hiện nay là cần thiết của tiến trình trao
đổi phản ánh những đồng.
Sự ra đời của phong trào chống mặt trái toàn cầu hóa là nhân tố
quan trọng trong ciệc điều chỉnh quá trình toàn cầu hóa cho công bằng
và hợp lý hơn
Nhận thức đúng đắn rằng đang có rất nhiều vấn đề đặt ra cho nước
mình trpng phong trào chống toàn cầu hóa, Việt Nam đã tham gia tích cực
và quá trình toàn cầu hóa nhưng cũng là thành viên trong phong trào chống
toàn cầu hóa nhằm xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn và bảo vệ đất nước
mình. Trong thời gian qua chúng ta đã không ngừng giải quyết những vấn
đề liên quan đến toàn cầu hóa đạt kết quả cao, tuy nhiên cũng không thể
hạn chế hoàn toàn tiêu cực toàn cầu hóa mang lại nhưng phần nào góp phần
vào phong trào thế giới bảo vê các nước đang phát triển và yếu kém.
Xác định là cuộc đấu tranh chống tiêu cực chứ không phải phủ nhận
hoàn toàn toàn cầu hóa nên nước ta đã có những chính sách tập trung phát
huy mặt tích cực và hạn chế tiêu cực, để nước ta ngày một vững mạnh và
phát triển hơn.

24

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

(1).PGS.TS Phạm Minh Sơn: Đề cương bài giảng : Các phong trào chính
trị xã hội Quốc Tế, tr.120
(2). Nguyễn Thị Quế: Phong trào chống mặt trái toàn cầu hóa và vấn đề đặt
ra với Việt Nam. Nxb Chính trị Quốc gia
(3). Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
X, Sđd, tr112.
(4). Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng toàn tập, Nxb Chính trị quốc
gia, Hà Nội, 2007, tr.51.
(5). Hồ Chí Minh. Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia Hà Nội, 2000, tr.578.
(6). Phong trào chống mặt trái toàn cầu hóa và vấn đề đặt ra với Việt Nam
– Nxb Chính trị Quốc gia Hà nội – 2008.

25