Thành ngữ

Thµnh
ng÷

1. Bµi tËp :
N­íc non lËn ®Ën mét m×nh
Th©n cß lªn th¸c xuèng ghÒnh bÊy nay
NhËn xÐt cÊu t¹o cña côm tõ g¹ch ch©n

lªn th¸c xuèng ghÒnhlªn trªn th¸c xuèng d­íi ghÒnhlªn ghÒnh xuèng th¸c
 CÊu t¹o cña côm tõ “lªn th¸c
xuèng ghÒnh” cè ®Þnh.
2. NhËn xÐt :


Thµnh ng÷ lµ lo¹i côm tõ cã cÊu t¹o cè
®Þnh, biÓu thÞ mét ý nghÜa hoµn chØnh.

1. Bµi tËp 1 :
Côm tõ “lªn th¸c xuèng ghÒnh” cã nghÜa lµ
g×? T¹i sao nãi “lªn th¸c xuèng ghÒnh”?

lªn th¸c xuèng ghÒnh:
Tr¶i qua nhiÒu phen gian nan, nguy hiÓm

Nhanh nh­ chíp:
Hµnh ®éng nhanh nh­ chíp

 NghÜa cña côm tõ “lªn th¸c xuèng ghÒnh” b¾t
nguån tõ phÐp Èn dô, hiÓu theo nghÜa bãng.
 NghÜa cña côm tõ “Nhanh nh­ chíp” b¾t

nguån tõ phÐp so s¸nh hiÓu theo nghÜa ®en
 §Æc ®iÓm vÒ nghÜa:

1. Bµi tËp 1 :
X¸c ®Þnh vai trß ng÷ ph¸p cña thµnh ng÷
trong c¸c c©u sau:

b. Lá lành đùm lá rách là truyền thống
quý báu của dân tộc ta.
b. Lá lành đùm lá rách là truyền thống
quý báu của dân tộc ta.
Chủ ngữ
a. Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non
a. Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non
Vị ngữ

c. Cách nói một tấc đến giời của nó khiến
mọi người rất khó chịu.
b. Lá lành đùm lá rách là truyền thống
quý báu của dân tộc ta.
Chủ ngữ
c. Cách nói một tấc đến giời của nó khiến
mọi người rất khó chịu.
phụ ngữ

1. Bµi tËp:
X¸c ®Þnh vai trß ng÷ ph¸p cña thµnh ng÷
trong c¸c c©u sau:

Tìm các thành ngữ đồng nghĩa với hai
thành ngữ sau:
Nước đổ lá khoai
Lòng lang dạ thú
Nước lã ra sông
Nước đổ đầu vịt
Như nói với đầu gối
Như đấm bị bông
Lòng chim dạ cá
Lòng lang dạ sói

Điền các từ và nhóm từ sau vào
chỗ trống và nhận xét nghĩa
của chúng?
khỏi vòng cong đuôi
ăn cháo đá bát
Tráo trởPhản trắc
Bội bạc
qua cầu rút ván
Nó là kẻ...

Nó là kẻ khỏi vòng cong đuôi
Nó là kẻ ăn cháo đá bát
Nó là kẻ tráo trở
Nó là kẻ phản trắc
Nó là kẻ bội bạc
Nó là kẻ qua cầu rút ván
Nhóm từ đồng

nghĩa với nhau
Nhóm
thành ngữ
đồng
nghĩa với
nhau.

c. NhËn xÐt 3:
 C¸c thµnh ng÷ ®ång nghÜa cã thÓ
thay thÕ nhau mµ kh«ng lµm thay ®æi
ý nghÜa cña c©u.

B¶y næi ba ch×m: sèng lªnh ®ªnh, gian
tru©n, lËn ®Ën.
T¾t löa tèi ®Ìn: Lóc khã kh¨n ho¹n n¹n

2. Nhận xét:

Thành ngữ có thể làm chủ ngữ, vị ngữ trong
câu hay làm phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm
động từ...

Thành ngữ ngắn gọn, hàm súc, có tính hình tư
ợng, tính biểu cảm cao.


Bài 1
Xác định thành ngữ trong các
câu sau và giải thích ý nghĩa
các thành ngữ đó

a. C¸c chiÕn sÜ bé binh nhanh nh­ giã lao
m×nh qua mÊy l­ît d©y thÐp gai bÞ ®¹n
®¹i b¸c vo cuén l¹i.
Nhanh nh­ giã:
Di ®éng nhanh nh­ giã thæi

b. Dân số ngày một tăng, không có kế
hoạch lao động và phân phối tốt thì sao
no đủ được, miệng ăn núi lở, bao nhiêu
mà chả hết.
Miệng ăn núi lở:
Việc ăn hàng ngày rất tốn kém, chỉ
ăn thì bao nhiêu cũng hết.

c. Ng­êi n¸ch th­íc, kÎ tay dao
§Çu tr©u mÆt ngùa µo µo nh­ s«i.
§Çu tr©u mÆt ngùa
KÎ c«n ®å, ngang ng­îc, nanh
¸c.

d. T×nh cê ch¼ng hÑn mµ nªn
M¹t c­a m­íp ®¾ng ®«i bªn mét ph­êng.
M¹t c­a m­íp ®¾ng:
ChØ lo¹i ng­êi l­u manh, cÆn b trong x · ·
héi.