?
,
,
'
,
Catn nang nh~n biet cay thuoc gom 100 loai cay thuoc dUQ'C xay dvng v6·i ml.,1C dich giup sinh vien
nh~n thuc cay thuoc de dang, chinh xac va thu~n ti~n han. Cac cay thuoc dUQ'C lva ch9n trong cuon cam
nang dva tren danh m1.1c cay thu6c cdn nh~n thuc trong chuang trinh thvc t~p 1non Thvc v~t duqc, c6
b6 sung cac cay thu6c trong Danh tTI\lC thu6c thi€t y€u ldn VT (2013 ). Noi dung trinh bay v6i m6i cay
thu6c trong cu6n cfim nang bao g6m: (1) Ten thuang dung; (2) Ten khoa hoe; (3) HQ, kem theo ten ho
ti€ng Vi~t; (4) Ten khac (bao g61n ea cac ten cay b~ng ti€ng cac dan toe 6' Vi~t Nam, ten ti€ng Anh, ten
ti€ng Lao, ten ti€ng Catnpuchia va ten ti€ng Trung Qu6c n€u c6 ); ( 5) Bi;ic di€1n nh~n d~ng; ( 6) Ghi chu:
cac thong tin ve cay doc, Danh ml.,1C thu6c thi€t y€u ldn VT, Sach do Vi~t Nmn (2007); (7) Anh tnau:
ph§.n anh mau cay thu6c bao g6m nhi€u anh, kem theo anh hoa, qua (n€u c6) va anh chvp cac di:ic diem
de d~ nh~n bi@t, phan bi~t cac loai v6i nhau.
Khong phai luc nao sinh vien cung c6 the vao Vucrn thi.rc v~t de th~rc t~p nh~n thfrc cay thu6c, cung
nhu khong phai luc nao cung c6 nguo·i hu&ng d~n di kem. Mot cu6n cfim nang nh~n thfrc cay thu6c v&i
d§.y du thong tin, hinh anh mau Cung nhu ghi Chu CaC di:ic diem d€ nh~n bi€t hy VQng Se giup sinh Vien
ti~n lqi, chu d()ng duqc thai gian trong h9c t~p.
,
,
,
-~
'
'
Trong qua trinh bien so~n, mi:ic du rat co gang nhung khong the tranh khoi nhCi'ng khiem khuyet.
Ch(1ng toi rat mong du9·c y kien dong g6p va phe binh cua cac dong nghi~p va cac b~n sinh vien de sfra
chCi'a cho hoan thi~n ho·n.
,
,
.........
,
,
,
'
?
1
Ha N(Ji, thang 3 nan1 2016
Cac tac gia
Barleria cristata L.
Ho. O r6 - Acanthaceae
Ten khac: Blue bell barleria, Philippine violet (English); 1~x ~± ~~ Jia du
juan - Gia do quyen (Chinese)
f>~c diem nh~n d~ng: Cay b~i, dot ph6ng len. La mQc d6i, c616ng.
Hoa mau tfm, 2 m6i. La bac h1nh elip, c6 rang nhQn nhugai omep
Clinacanthus nutans (Burm.f.) Lindau
Ho O r6 - Acanthaceae
Ten khac: Blm bjp, Xuang khi; m~ 0~16 Ezui hua - Ng~c chuy hoa (Ch inese)
f>~c diem nh~n d~ng: Cay b~i, dot hoi ph6ng len. La mQc d6i, nhan
bong
Justicia gendarussa Burm. f.
Ho O r6 - Acanthaceae
Ten khac: Thuoc tr~c, Tan Cu'U, Tan giao; Ba cham phon (Thai); ma nom l~y
(Dao); 1J'~Q ~ Xiao bo gu -Tieu bac cot (Chinese)
f)~c diem nh~n d~ng: Cay b~i, mau tfm, dot phong len. La m9c doi,
hlnh elip h~p, dai. Hoa ffiQC nach la, hai moi, moi nhan va c6 dom tfm.
a
Phlogacanthus turgidus Lindau
Ho. O r6 - Acanthaceae
Ten khac: Th Uong son tfa, Hoa r6 phu
f>~c diem nh~n d~ng: Cay b~i, dot phong len. La m9c d6i. C~m hoa
tren ng9n. Hoa mau tfm, chia hai moi, h9ng trang (phan moi duoi) mau vang.
Pseuderanthemum palatiferum (Wall.) Radlk.
Ho. O ro - Acanthaceae
Ten khac: Hoan ng9c; wJG ~ Shan ke gu - Son xac cot (Chinese)
f>~c diem nh~n d~ng: Cay b~i, c16t hoi phong len. La m9c c16i, c6
o
long, xanh bong. C~m hoa tren ng9n. Hoa mau trang, c6 c16m tfm moi.
Achyranthes aspera L.
Ho. Rau den - Amaranthaceae
Ten khac: Nguu tat nam; Thfn hong mia, Chau nau mia (Dao); Nha khoanh
ngu (Tay); Co nha 11n ngu (Thai); Vat tao (Giay); Prickly Chaff-flower (English);
Nha khoi ngoo nhay, Nha phan ngoo nhay (Laos); Adat k6 sar (Khmer);± tf=
nJTu niu xi -Th6 nguu tat (Chinese)
E>~c diem nh~n d~ng: Co dung. La m9c doi. C~m hoa bong otren
ng9n. La dai kh6 xac
Ghi chu: Danh m~c thuoc thiet yeu Ian VI
Celosia argentea L.
Ho. Rau den - Amaranthaceae
Ten khac: Mao ga duoi luan; Mao cay khao (Tay); Chay gun p~ (Dao);
Cock's comb, Lagos spinach (English); -t ffl Qing xiang -Thanh tuang (Chinese)
f>~c diem nh~n d~ng: Co dung. La m9c so le, choi nach c6 la nho
trong nhu la kem. C~m hoa bong. Hoa mau trang ho~c hai tfm, la dai kh6 xac.
Cyathula prostrata (L.) Blume
Ho. Rau den - Amaranthaceae
Ten khac: CU'dc dai; Tham blau" (Mong), Vat tao (Giay), ~p cho no mia
(Dao); Love charm herb (English); if _
Yi Bei xian - Boi hi~n (Chinese)
E>~c diem nh~n d~ng: Co bo, than thlJ'ong hai c16. La m9c c16i. C~m
hoa bong ng9n, c6 m6c do la dai cua hoa bat th~ t~o than h.
a
Crinum asiaticum L.
H9 Thuy tien-Nang - Amaryllidaceae
Ten khac: Chu6i nu6'c, Toi voi; Cap g~n (Tay); Co l~c qu~n (Thai); Cape lily,
Crinum lily, Poison bulb (English); Varn xon (Laos); Prateal sbon (Khmer);
Wen zhu Ian - Van chau Ian (Chinese)
l* '/
x
E>~c diem nh~n d,ng: La h1nh dai dai. C~m hoa tan tren can dai. Hoa
mau trang, thorn.
Ghi chu: Danh m~c thu6c thiet yeu Ian VI
Hymenocallis littoralis (Jacq.) Salisb
H9 Thuy tien-Nang - Amaryllidaceae
Ten khac: B~ch trinh bien; Euchar lily, Spider lily (English); 7J<~~ Shui
gui jiao -Thuy quy tieu (Chinese)
E>~c diem nh~n d,ng: Tr6ng gi6ng Nang (Crinum asiaticum L.), tuy
nhien phan day cac nhi han lien thanh 6ng d~ng trang, mau trang.kheua,
Khua sa em,
Mangifera indica L.
Ho. Dao Ion
. hot
. - Anacardiaceae
Ten khac: Mac moang (Tay); Indian mango, Mango (English); Lloong diub'
(Nya Hon), Mwangx (Laos); Svaay (Khmer); ~
(Chinese)
*- Mang guo - Mang qua
£.l~c diem nh~n dcllng: Cay go, la mQC so le, mui thorn d~c trlfng
Pegia sarmentosa (Lecomte) Hand.-Mazz.
Ho. 8ao Ion
. hot
. - Anacardiaceae
*
Ten khac: Mac moang (Tay); Indian mango, Mango (English); Lloong diub'
(Nya Hon), Mwangx (Laos); Svaay (Khmer); ~
(Chinese)
Mang guo - Mang qua
E>~c diem nh~n d~ng: Cay go, la mQC so le, mui thorn d~c trl.fng
Desmos chinensis Lour.
Ho. Na - Annonaceae
Ten khac: 1PY.J.I )1\ Jia ying zhua - Gia ung trao
E>~c diem nh~n d,ng: B~i leo. La mQC so le 2 hang tren m9t m~t
phang (trong gan gi6ng la nhan, nhung nhan la la kep long chim). Hoa mau
3, tham.
Alstonia scholaris (L.) R. Br.
H9 True dao - Apocynaceae
Ten khac: Mo cua; M~y phan (Tay); Co tin pat (Thai); Dung cha do' (Mong),
Cang l116'ng (Giay); Blackboard tree, Devil's tree, Oita bark, Milkwood (English); Tin pet (Laos); Ambeng th ngay, Pope ale (Khmer); it A3t tit Tang jiao shu
-Duong giao th~ (Chinese)
E>~c diem nh~n d~ng: Cay go, la mQC vong, c6 nhva mu trang
Cerbera manghas L.
HQ True Oao - Apocynaceae
*
Ten khac: Muop xac huong, Hai qua tll', M~t sat, Toe sat; Dog-bane,
Pink-eyed cerbera (English); ]lj :tE
Hai mang guo - Hai mang qua (Chinese)
E>~c diem nh~n d~ng: Cay go, lato nhu laxoai, m9c so le. Hoa mau
trang, tarn huong, c6 nhva mu. Chu ycay c6 d9c.
Rauvolfia tetraphylla L.
HQ True Oao - Apocynaceae
Ten khac: Ba g~c cu ba; Bellyache, Bitter bush, Four-leaf devil pepper
E>~c diem nh~n d~ng: Cay b~i nho, than c6 lo VO. La mQC vong,
thuong 4 la, 2to 2 nho.
Rauvolfia vomitoria Afzel.
H9 True Oao - Apocynaceae
Ten khac: Ba g~c phu th9, Ba g~c phi chau, Bau giac; Emetic devil pepper
(English); 11 °± 1 .1t ;t. Cui tu luo fu mu -Thai tho la phu m9c (Chinese)
E>~c diem nh~n d~ng: Cay go nho. La m9c vong 4 la, to gan nhu la
xoai. C6 nhua mu.
Strophanthus divaricatus Hook. & Arn.
H9 True Oao - Apocynaceae
Ten khac: Thu6c ban; Co6c be (Tay); Divaricate strophanthus (English);
~ fiJ
J~
Yang jiao niu - Duong giac nuu (Chinese)
l)~c diem nh~n d~ng: Cay b~i, than c6 lo VO. La m9c d6i tren m9t m~t
phang. Hoa c6 thuy trang keo dai. Qua 2 d~i trong nhu sung con trau. Chu y
cay c6 d9c
Alocasia macrorrhizos (L.) G.Don
H9 Ray - Araceae
Ten khac: Da vu, Ray d~i, Khoai sap, V~t v~o; Wild taro, Elephant's ear
(English); Hua ka pook (Laos); Kadat hora (Khmer); ~ 1E 1$ =f Re ya hai yu
- Nhi~t a hai vu (Chinese)
l>~c diem nh~n d,ng: Cay co to. La to m9c tren cu6ng dai. C~m hoa
bong mo n~c. Qua mau do.
Eleutherococcus trifoliatus (L.) S.Y.Hu
Ho.
Nhan sam -Araliaceae
Ten khac: Tam gia b1, Tam di~p ngO gia; po6c sinh (Tay); Co nam s' lu
(Thai); jJp;t San jia pi - Tam gia b1 (Chinese)
l>~c diem nh~n d,ng: Cay b~i leo. Than va la c6 gai m9c nguqc. La
kep chan vjt, 3 - 5 la chet, m9c so le.
Ghi chu: Sach Vi~t Nam 2007 (EN)
do
Polyscias fruticosa (L.) Harms
Ho.
Nhan sam - Araliaceae
Ten khac: Dinh lang b~i, Goi ea, Nam duang sam; India polyscias, Ming
aralia (English); i¥i5$~ Nan yang shen - Nam duang sam (Chinese)
i>~c diem nh~n d~ng: Cay b~i. La mQC so le, kep long chim 3 Ian, b1a
la chet c6 rang. C~m hoa chum tan
Ghi chu: Danh m~c thu6c thiet yeu Ian VI
Schefflera heptaphylla (L.) Fredin
Ho.
Nhan sam -Araliaceae
Ten khac: Dang chan chim; Ivy tree (English); ft%~~ Ezhang chai Nga chuong sai (Chinese)
f>~c diem nh~n d~ng: Cay b~i. La m9c so le, c6 b~ la, kep chan vjt 57la chet.
Ghi chu: Danh m~c thu6c thiet yeu Ian VI