skkn một số BIỆN PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG bài VIẾT tập làm văn THEO PHƯƠNG THỨC tự sự kết hợp yếu tố MIÊU tả VÀ BIỂU CẢM ở HỌC SINH KHỐI 8

MỘT SỐ BIỆN PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG BÀI
VIẾT TẬP LÀM VĂN THEO PHƢƠNG THỨC T S KẾT HỢP
YẾU TỐ MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM Ở H C SINH KHỐI
T Ƣ NG THCS NGUYỄN NH CHIỂU
I . LÍ DO CH N Ề TÀI
Tập làm văn là một trong ba phân môn quan tr ng của bộ môn Ngữ văn. Phân môn
nà

c

nh gi là h

Bởi ể viết

i v i h c sinh h i

c một bài tập làm văn

n i ri ng và h c sinh ph thông n i chung

ng

ủ

ha và sâu s c theo

u c u của ề th

h c sinh hông ch n m vững l thu ết rồi vận dụng vào thực hành ể làm bài nh c c bộ
môn tự nhi n Toán, ật l ha
làm ph

ng ti n biểu

văn

o văn ch

ng là bộ môn ngh thuật d ng ngôn t

t những v n ề di n ra trong

biết và c tâm hồn c m thụ
vững ph

ah c
ậ

ể viết

c một bài văn

ng ph p c ch làm ết h p v i sự t du

u nhi n c ch làm bài văn theo

i s ng xung quanh b ng v n hiểu

ng ph

ng và ha th h c sinh c n n m

s ng t o về ngôn t trong qu tr nh hành

ng th c biểu

t mà ề n u ra ch a

c cụ

thể h a l thu ết một c ch chi tiết mà ph n l n h c sinh c n dựa vào vi c l nh hội c m thụ
c c văn b n

h c ể r t ra nội dung ph

ng ph p, c ch làm

b n quan tr ng bởi nếu h c sinh ch a tiếp thu và hiểu

â

c em là hâu c

c một c ch th u

o c i ha

p về nội dung ngh thuật của văn b n ha một bài văn tham h o trong ch
gi o hoa th c c em ch a c thể th u hiểu
ph m c ng nh

h c sinh c n biết c ch t du
t câu

ng

t trong văn b n

ng tr nh s ch

ngh a ph n nh và gi o dục của t c

hông thể r t ra bi n ph p ngh thuật ph

th ng ngôn t mà nhà văn di n
t

c hết

c i

ng th c biểu

t cụ thể qua h

au hâu l nh hội và c m thụ văn b n th

s ng t o li n h thực tế trau dồi v n t

r n lu n c ch d ng

n và hay ể thực hi n viết o n văn bài ập làm văn theo

u c u của ề

nêu ra.
iều mà h c sinh th
iểu ph

ng th c biểu

h và l ng t ng hi viết bài là ch a phân bi t cụ thể t ng

t mà ề

uc u t

c c em t m

th c ể viết r t s sài h i h t Bởi ch ng ta ều biết ph
Tập làm văn là r t a d ng thậm ch
ếu: ự sự mi u t

lập dàn

ng th c biểu

và

nh h

ng iến

t trong phân môn

c g i là ph c t p c b n c s u ph

ng th c chủ

biểu c m ngh luận thu ết minh và hành ch nh công vụ Tuy nhiên

trong qu tr nh viết bài hông ph i ta rập huôn ch sử dụng một ph
v

O

ng th c c b n ể
1


hành văn mà ể bài làm viết
ho t hi u qu c c ph
văn - h c
mi u t

ng th c biểu

biểu c m.

ục ti u của

hông

i h i ng

t trong bài viết của m nh. Trong ch

i v i h c sinh bậc

ng th c tr n th

ng th c biểu

t mà ề

ra

ậ

n i ri ng

u c u c c em c n nghi m t c
c bi t ph i n m vững

c cụ thể thế nào là ếu t tự sự

ếu t biểu c m vận dụng lồng gh p ba ếu t tr n trong một bài viết là lồng

văn th nội dung s ra sao

o vậ

u t mi u t

ăn b n

thực hi n nghi m t c c c tiến tr nh của một bài viết t du
t

biểu c m trong o n văn bài

ể viết t t bài văn tự sự ết h p c c ếu t mi u t biểu

c m th c c em c n n m vững iến th c ở ba phân môn:
di n

c c sự vi c

iếng i t

u c u hiểu

gh p nh thế nào Nếu hông lồng gh p c c

d ng t

ng th c tự sự ết h p ếu t

n i chung và h c sinh h i

trong h c tập n m vững iến th c ở phân môn ăn b n

ếu t mi u t

ng tr nh Ngữ

u c u trên nh m gi p bài viết giàu h nh nh giàu t nh

ể h c sinh làm t t d ng văn theo ph

c ch làm theo ph

i viết ph i biết ết h p linh

n thu n là ể suông ha ch mang t nh li t

â qu là một iều h
ậ

sâu s c thì

u c u h c sinh viết bài Tập làm văn theo ph

,

biểu c m ch

ng ha

iếng

h p ếu t mi u t biểu c m

ập làm văn

s ng t o linh ho t trong vi c

â dựng câu chu n c t nh t nh hu ng và giàu

là một trong những bi n ph p gi p h c sinh h i

i t

ch t nh

viết bài văn theo ph

â

c em

ng th c tự sự ết

t hi u qu cao h n

II TH C T ẠNG
hế nh ng ể l nh hội c m thụ, t du
ếu t mi u t và biểu c m ở h c sinh h i
vậ b n thân là một gi o vi n d
nghi n c u t m t i su ngh

s ng t o khi viết một bài văn tự sự ết h p

ng hay sâu s c không ph i là iều d dàng

môn Ngữ

ăn h i 8, tôi r t trăn trở

ể t m ra nhiều ph

ng ph p gi ng d

hông ng ng

hi u qu h n nh m

gi p h c sinh hiểu vận dụng và s ng t o một c ch linh ho t h năng â dựng t nh tiết câu
chu n lựa ch n ếu t mi u t biểu c m th ch h p ể lồng gh p trong bài viết theo ph
th c biểu

t tr n

1. ề

c qu

c sinh l p - ở l a tu i d

im

i lăm c n hồn nhi n ngâ th

em ăn ch a no lo ch a ỹ c m nhận m i v n ề của cuộc s ng ch a
c c em s

ng

h l nh hội và c m thụ

c ch nh

c

O

ủ và sâu s c n n

ủ những v n ề mà ề văn

c bi t, n i th d nh ng ch p b t ể viết về một v n ề trôi ch
v

ngh ch ng m các
t ra

m ch l c giàu
2


h nh nh và giàu s c g i c m th qu là hông d dàng

i v i c c em h c sinh h i -bậc

THCS.
ột bộ phận hông nh h c sinh trong tr

ng c hoàn c nh inh tế c n h

hăn

h ng ngà c c em tranh thủ ngoài gi h c phụ gi p b m làm vi c nhà n n hông c th i
gian ể c c em nghi n c u s ch vở trau dồi v n t , lu n c ch di n
tr

ng do b m

quan tâm
mu n

ôn

c nh c nhở

i h năng

ph

ng ti n thông tin

i ch ng nh ti vi

i n tho i

c s ch lu n t

o

c c

c viết.

ột ph n l n h c sinh trong

hội hi n

i hông c n m

c c em ch tập trung h c c c môn tự nhi n nh

c c em su ngh r ng h c c c môn tự nhi n d t m vi c làm trong t
ngu n nhân tr n hiến c c em r t h hửng về vi c
p trong văn ch

c phụ hu nh

iểm tra bài vở c c em hoàn toàn tự do th ch làm g mà m nh

ph t triển ph biến n n c c em th ch em h nh nh h n vi c

văn tha vào

h n l n h c sinh ở

i làm công t t s ng ến t i m i về n n c c em ch a

uộc s ng ch ng ta ngà na

em c ng l

t

m n m i về bộ môn ngữ
o n

nh

ng lai

a

Bởi

h nh v những

c văn b n nghi n c u những iều ha

ng và thậm ch c c em hông biết c ch hành văn hi viết o n văn bài

văn mà ề n u ra
2. ề c ủ qu
Gi o vi n ch a ch

h

ng dẫn cho h c sinh ph

b n trong tiến tr nh viết o n văn bài văn theo
c

it

ng h c sinh ể h

ng dẫn g i

các em hi viết. rong c c gi d
ồ d ng d

h c hi u qu

ng ph

ng ph p c ng nh c c b
ng th c

u c u ch a phân lo i

và hu ến h ch h năng t du

ăn b n

cc

s ng t o của

ập làm văn gi o vi n ch a ch tr ng sử dụng

tranh nh clip vv

Bởi văn ch

ng th

ng mang t nh t o h nh

và g i c m
h n l n c c em ch a
nghi m t c hi viết

c

nh

hông thực hi n

theo iểu c p bi l i những bài mẫu ho c l
cách máy móc những g i

của gi o vi n

chữ viết vô c ng c u th d ng t

t câu t

c

ng ph

ủc cb

ng ph p viết văn ch a thật sự

c hi viết bài nhiều em c n viết bài

i su ngh làm theo iểu cho ong hiểu một
c em viết bài v i th i ộ m t m i ch n n n
ti n di n văn ch a

ng v i phong c ch ngôn

ngữ ngh thuật vv

v

O

3


 Chính những ngu n nhân tr n dẫn ến ết qu bài viết ập làm văn của h c sinh l p
iểm c n r t th p l i bài viết c n h nhiều nhiều bài ch a
viết s

t

uc u

ụ thể iểm bài

của c c em nh sau:

Lớp

Sĩ số

Giỏi

Khá

8/4

38

02

6

16

11

03

8/5

37

01

5

14

12

04

ua b ng ết qu
bài viết ch a

t

Yếu

Trung bình

ta th : iểm h gi i của c c em c n h n chế
u c u c n r t nhiều

iểm ếu

ng ề t m

và biểu c m
III

lập dàn

m những

là ngu n nhân hiến một gi o vi n d

tôi luôn ph i trăn trở c g ng t m nhiều bi n pháp t ch cực hi u qu
nh h

Kém

văn nh

ể gi p c c em hiểu

chi tiết viết o n văn bài văn tự sự ết h p ếu t mi u t

t hi u qu cao h n

Ổ CHỨC HỰC HIỆN ĐỀ ÀI
ể nâng cao ch t l

ng bài viết ập làm văn theo ph

ng th c tự sự ết h p ếu t

mi u t biểu c m ở l p , theo tôi c n p dụng một s bi n ph p sau:
1.Cơ sở lý luận:
Môn ngữ văn là sự t ch h p của ba phân môn:

ăn b n- Tiếng

phân môn nà c m i quan h g n b mật thiết v i nhau
tiếp nhận và t o lập văn b n

i t- ập làm văn

ba

hông thể t ch r i trong qu tr nh

u m i phân môn ề cập ến nội dung h c nhau nh ng luôn

c sự nh t qu n ch t ch về h th ng iến th c iếng i t nh m gi p ng
v n iến th c sâu rộng ở môn h c ể vận dụng vào thực tế
n i quan tr ng là n i luôn i ôi v i hành viết)
giữa nội dung và h nh th c tr nh bà

i h c trau dồi c

c văn hông ch là ể hiểu và

hi viết t o lập văn b n c n nh t qu n

Chúng ta biết r ng một t c ph m văn h c c gi tr về

nội dung và

c s c về ngh thuật ch

hi t c ph m

t

c sự hài h a về nội dung và

h nh th c

là sự nh t qu n giữa vi c ch n ề tài c ch triển hai ề tài, c ch â dựng h

th ng t nh hu ng cho câu chu n.

ể ề tài t nh hu ng câu chu n sinh ộng h p dẫn th

i viết ph i biết sử dụng v n t

vận dụng linh ho t hi u qu c c bi n ph p ngh thuật

ng

một c ch h p l mà ộc

o

nh vậ bài viết m i thu h t ng

v

O

i

c ng

i nghe

4

a


n i t m l i ể viết

c bài văn theo

ng thể lo i th c n n m vững c ch làm lồng gh p

linh ho t iến th c ba phân môn: ăn b n
2..Nộ du
ể viết

,b

p

p t ực

iếng i t

và c c

c bài ập làm văn theo ph

ập làm văn

ả p

p củ đề tà

ng th c tự sự ết h p v i ếu t mi u t và

biểu c m tr n l p ho c ở nhà th ch ng ta thực hi n cụ thể hi u qu c c b
2.1 Gi o vi n c n

nh h

ng cho h c sinh hiểu r ng:

c tr ng của bài viết tập làm

văn là bài thực hành của hai phân môn văn b n và tiếng i t ch
năng lực thông th

ng tr nh c ng phân c c tiết

ụ thể: r

m

i ngh s

Ngu n

thực

ều l

hông ch ghi l i những c i
iếng

i tc

iến th c li n quan ể gi p

t ch t li u cuộc s ng h ng ngà ,

c rồi mà c n mu n n i một iều g m i

nh hi- iếng n i của văn ngh

i s ng b ng h th ng ngôn t

vựng

c hi iểm tra bài viết bao gi phân

ăn b n và iếng

c c em hiểu r ng nội dung t c ph m văn ngh
nh ng ng

hông ph i là bài iểm tra

ng nh c c môn h c ch c n h c thuộc bài n m vững l thu ết và vận

dụng vào thực hành làm bài tập là ong
ph i ch

c nh sau:

Ngh a là t những câu chu n trong hi n
i t c c em c n c

năng vận dụng v n t

ể t i hi n l i câu chu n b ng l i văn của m nh một c ch sinh ộng h p dẫn làm

th n th c bao tr i tim ng

i

c ng

i nghe

ậ

ể

t

c

năng

th b

c

u ti n

c c em c n n m ch c nội dung ngh thuật qua c c tiết văn b n ph i r n lu n trau dồi và
mở rộng v n t qua c c tiết iếng

i t ở bộ môn Ngữ văn

ch giúp các em r n lu n tri th c gi o dục
vựng iếng

i t phong ph

o

o

bộ môn Ngữ văn hông

c nhân ph m hiểu và trau dồi v n t

a d ng mà còn gi p c c em r n lu n

năng n i thông viết

th o t t c những v n ề di n ra trong cuộc s ng ung quanh v i tr nh thự h p l b cục
ch t ch c ch lập luận h p dẫn theo t ng ph

ng th c biểu

t cụ thể.

V d :
ể gi p h c sinh hiểu
b n

c chủ ề của văn b n là g

c thể hi n ở iểm nào

th ng câu h i trong tiết:

văn b n ều oa quanh h i về văn b n:
phân môn ập làm văn th ch ng ph i
ăn b n
những bài

iếng

i t ha sao Sau

h c li n h c m nhận

ôi i h c” hanh

nh th ng nh t về chủ ề của
nh

ậ

ểc

iến th c về

u ti n c c em c n n m vững iến th c ở phân môn
c c em ết h p những hiểu biết và t ch l
ng

tri th c t

n những v n ề trong thực tế cuộc s ng c li n

quan ến iến th c văn h c rồi vận dụng vào bài viết theo
v

nh th ng nh t về chủ ề của

O

u c u mà ề n u ra. Bởi l ở
5


d ng ề tập làm văn theo ph
ch

ng tr nh Ngữ văn

những

ng th c tự sự ết h p c c ếu t mi u t và biểu c m ở

h c

ều ha h i về những hi n t

ni m h qu n về bu i tựu tr

quên của em v i ng
u qu

i thân th

ng mà em nh nh t

cô ha b n b

ng

ể về những

ể về một vi c t t mà em

làm hiến em nh m i

thăm qu ha chu ến tham quan du l ch mà em nh nh t vv
tr n th c c em c n h c c ch triển hai

ni m

ểl i
p

h

ể về loài câ ho c con vật nuôi mà em

ể câu chu n về một l n em m c hu ết iểm hiến b

buồn l ng

i s ng nh :

m ho c th

ể

cô gi o

ni m một chu ến về

ể viết

c những d ng ề

â dựng t nh hu ng tru n c ch lồng gh p ếu t

mi u t biểu c m vào câu chu n t o t nh sinh ộng h p dẫn cho bài văn mà hông b l c
sang ph

ng th c biểu

t h c thông qua c c tiết văn b n

ồng

c v b ” Ngô

Ngu n

cn

t

ha văn b n

h c nh
o

rong l ng m ”
c” Nam

ao B n

c nh l nh hội c m thụ tri th c qua c c tiết h c văn b n th h c sinh c n ph i vận dụng h
năng t du

s ng t o trong vi c di n

ph m

c tinh th n nhân

o

ph i v t b
h

ng

tn

o l s ng

ph ph n th i quen
c

t vận dụng c sự tr i nghi m thực tế trau dồi nhân

ng-sai h c h i ph t hu những iều ha l

u ti u cực nung n u tình c m gia

nh t nh yêu qu

u thiên nhiên, con vật nuôi ha v n vật trong cuộc s ng ung quanh ể

viết
Nh vậ mu n bài viết

t hi u qu cao thì b t buộc h c sinh c n ph i hiểu r ng: hi

viết bài c n biết vận dụng những iến th c

h c ở hai phân môn văn b n và tiếng

em â là bài thực hành thể hi n sự nhận biết và thông hiểu của m nh sau hi
những iến th c ở hai phân môn tr n

au

i t
ch c

h c sinh vận dụng những hiểu biết về iến

th c r n lu n c ch hành văn ở phân môn ập làm văn và năng lực của b n thân ể viết bài
văn Không chép l i bài văn ở s ch tham h o

hông ể lể dài d ng lủng củng l p t

dung s sài thiếu h nh nh di n uôi nh n i t ngữ hông c t nh văn ch
t bi t h c sinh c n hiểu

c â

ng ngh thuật.

hông ph i là bài iểm tra iến th c thông th

c c môn h c h c mà là bài iểm tra năng lực l nh hội và c m thụ văn ch
t thành văn b n theo ph

ng nh

ng thông qua h

th ng ngôn t ngh thuật c sự ết h p giữa tri th c văn h c và sự am hiểu thực tế
di n

nội

i s ng

ng th c tự sự ết h p ếu t mi u t và biểu c m b ng

ngôn t của ch nh b n thân c c em

v

O

6


2.2 hế nh ng hi viết bài h c sinh hông ch d ng l i hiểu
nh h

theo

ng nh tr n mà c c em c n n m vững vận dụng

viết bài tập làm văn
viên c n

nh h

ể c c em hiểu thực hi n t t c c b

h c sinh bậc

viết của c c em ch a
a. T
h

lập dàn

c c b n khi

hi gi ng d

giáo

bài tập làm văn

â

i v i h c sinh l p

nói riêng và

nói chung mà ph n l n c c em ều b qua h c sinh ch ngh

viết bài tập làm văn là

ục

c th bài viết

ủc cb

c viết bài th

ng ch dẫn cho h c sinh cụ thể c ch t m

c em là c c tiến tr nh hông thể thiếu hi viết văn

c

c ề rồi viết
ý.

c nà là gi p c c em

ng th c tr nh bà

c su ngẫm và hiểu

nội dung s viết gồm những

yêu c u của ề th c c em m i t m
ủ ch nh

â c ng là một trong những ngu n nhân hiến bài

t hi u qu

iểu ề

ch của b

n thu n:

c biết o

c

nào

c

triển hai c c ý

c tr ng tâm của ề

c ề

uc u

u c u những gì?
ề và

c

nh

ng

t m theo một b cục h p l ,
hông lang man ha viết sai và

l c sang ề h c Bởi v m i v n ề

t ra trong s ch vở và cuộc s ng là r t a d ng c

những ề d b nh m lẫn và c một s

h i gi ng nhau

Ví dụ
Nếu đề văn yêu cầu: Kể ề lo i cây

e

là tự sự nh ng ể bài văn giàu h nh nh và giàu c m

c

i v i ề nà ph

c th

hi ể chi tiết về loài câ các em

c n ết h p ếu t mi u t và biểu c m ể loài câ
m t ng
do

i

c

c em c n

nh

c r ng:

c sinh ộng giàu h nh nh trong

ề văn tr n

ếu t tự sự là ếu t ch nh

c c em c n â dựng h th ng sự vi c ch nh của bài viết nh : m ể loài câ g
c trồng hi nào

g cho gia
ut

âu

nh em và môi tr

g g n b v i loài câ
b t

c

ng th c ch nh

i chăm s c
ng

u tr nh ra hoa

v

âu di n ra nh thế nào
c t nh c m của em

â mang l i l i ch

ết tr i của hoa ra sao

mc

ni m

c sinh c n lựa ch n ngôi ể th tự ể h p l câu chu n
ết th c ra sao . X c

biểu c m lồng gh p vào bài ể gi p ng
cc m

â l n l n nh thế nào

â

i

c h nh dung về h nh nh loài câ

i v i loài câ

t phụ n n c c em n n ch n những

nh c c ếu t phụ là mi u t và
c m nhận

u : ếu t mi u t và biểu c m là ếu

c iểm ti u biểu của loài câ

ề mi u t và bà t c m

xúc hông n n sa vào mi u t và biểu c m

v

O

7


Nếu đề văn yêu cầu: Loài cây em yêu.
ph

ng th c biểu

sự và m u t -

ch ch n những

ni m về tu i h c trò

nh

c iểm sự vi c ti u biểu của loài câ g n v i những

ni m trong cuộc s ng của em ể ể và mi u t , thông qua hình

c c em s bộc lộ su ngh c m

sâu l ng và rung ộng l ng ng

i

c của m nh một c ch chân thành thiết tha

d ng ề nà

ếu t biểu c m

ng vai tr quan tr ng

u n u t trong bài văn c n ếu t tự sự và mi u t là ếu t phụ gi p ng
c m

c

t ch nh là biểu c m ngoài ra c c em c n ết h p th m ếu t phụ là tự

u

nh sự vi c

i v i ề nà th c c em c n

i viết h i g i

c
b. Lập d n ý:
i v i h c sinh

qua ph n t m

ểc

và lập dàn

c bài viết
tr

ủ

c hi viết bài Bởi ở l a tu i và iến th c của c c em th

hông thể nào ch su ngh và ch p b t là viết
ề Nếu h c sinh hông t m

và lập dàn

c s p ếp theo tr nh tự h p l
di n

t dùng t

mà hông c

th

t câu b cục bài văn hông

ng t

viết theo ph

c một bài văn hoàn ch nh theo

th bài viết d dẫn ến s sài thiếu

ủ ý. Nội dung bài văn s dẫn ến thiếu
ề h c

ng và ha th c c em hông thể b

sai

hiến c c em s

c bi t ở d ng bài văn

ụ thể: di n biến câu chu n c n lựa ch n c c sự
là c sở ể ng

i viết d lồng

u : c c ếu t tự sự mi u t biểu c m c n an en

lồng gh p ch t ch logic v i nhau trong t ng câu văn
ộc lập nh vậ c ng d

hăn trong vi c

biểu c m trong văn tự sự th h c sinh

vi c mang t nh ột ph cao trào ga c n ho c h p dẫn bởi

r

hông

ho c ôi hi c ng dẫn ến vi c viết l c sang

ng th c lồng gh p c c ếu t mi u t

gh p c c ếu t mi u t biểu c m

c c

m b o ba ph n ho c giữa c c ph n ch a

t câu trở n n lủng củng r i r c ngh o nàn vv

c n â dựng m ch câu chu n h p dẫn

h

u c u của

o n văn

hông n n t ch bi t ri ng

hiến cho bài văn r i r c

V d :
ể viết

ng

ủ và ha

i v i ề văn:

ểl i

ni m h qu n trong một

chu ến về thăm qu ha chu ến tham quan du l ch hiến em nh m i ”

c em c n lập dàn

chi tiết cụ thể nh sau
c

nh h th ng sự vi c ch nh của chu ến về thăm qu ha chu ến tham quan du

l ch hiến em nh m i

c

nh ngôi ể: ể theo ngôi th nh tv

ng em” ho c tôi”
O

8


r nh tự di n biến c c sự vi c theo hông gian th i gian h p l
ự iến c c ếu t mi u t biểu c m s lồng gh p trong bài
c em c n n m vững iến th c về c ch viết ở c c bài văn
tự sự ết h p ếu t mi u t và biểu c m nh văn b n
b n

n quà sinh nhật” ở tiết lập dàn

h c theo ph

ôi i h c” hanh

ng th c

nh ho c văn

cho bài văn tự sự ết h p ếu t mi u t và biểu

c m ể â dựng nội dung câu chu n h p dẫn lôi cu n ng

i

c

A. Mở bà
Gi i thi u l do về thăm qu
i

ể l i cho em n t

i tham quan du l ch

ng c m

i v i ai th i gian nào Chu ến

c h qu n g

B. Thân bài:
r
ti n g

c hi i em và m i ng

âm l c m

c tr

hi i l c m

gi

i c sự chu n b hành l nh thế nào

c chu ến i nh
c

c ng em c biểu hi n về ngo i h nh, c m
ến n i

nh nh g

nh thế nào
cg

c g ha

h c g so v i

c của em ra sao

i ng

i i

hông

ng c m

c nh t

i n biến sự vi c di n ra

g i l i cho em những h nh nh

ni m c m

h qu n
r

ng

in i

ng i nh thế nào

tâm tr ng c m

ể l i cho em n t

nh vật con ng

ng

thế nào?

m nhận c nh vật tr n

c nh vật n i em sinh s ng hông

i b ng ph

c hi về l i nhà sự chu n b hành l quà c p nh thế nào

i em c su ngh c m

cg

hông Quang c nh l c

c

p chia ta m i

ể l i cho em n t

ng g

không?
hi về l i n i em sinh s ng tr n tàu
huâng m

e

tâm tr ng của em c l u lu ến bâng

c g không?

C. K t bà :
Bộc lộ c m

t

c su ngh của em sau chu ến i

ng nào h qu n trong em? m mong

c. Tiến
â

n

iế

chu ến i

c h a h n g sau chu ến i

ể l i niềm vui, n
hông

ộ b i ăn o n c ỉn :

c em là hâu chủ ếu quan tr ng nh t trong tiết viết bài tập làm văn Sau

hi t m và lập dàn chi tiết h c sinh dựa tr n dàn bài và tiến hành viết thành o n văn bài
v

O

9

văn hoàn ch nh v i b cục ba ph n d u hi u của m i ph n là l i
u ti n

c sinh c n l u

ch t ngữ c n

trong vi c d ng t

c ch di n

u d ng viết hoa chữ c i

t

ăn viết h c v i văn n i ở

c lựa ch n nghi m ng t ph i mang t nh ngh thuật t nh th m mỹ và t nh

hàm s c c nh vậ l i văn trong bài m i trong s ng giàu h nh nh và t nh biểu c m ý t
trong bài văn c ng

c biểu hi n rõ ràng h n

n m vững c ch di n

t trong c c văn b n

tiếng

i t

n nữa ể h th ng t ngữ

c nhiều s ch b o tra t
các bi n ph p tu t
nhân h a

n dụ ho n dụ

h c trau dồi v n t vựng thông qua c c bài
c phong ph

a d ng chu n

i t n m vững ngh a của t

p

i p ngữ li t

vv.. B n c nh

hiểu

c th c c em c n
c t c dụng của

c c em c n l u

ng ch nh t sử dụng d u câu ch nh

ng h nh t t

lôgic

ch

uc u

c c t n i hi u qu . ử dụng linh ho t hi u qu h th ng t

ng thanh Ngoài ra h c sinh c n l u

th tự tr nh bà nh

về chữ viết

c m ch văn trôi ch

c m i li n h ch t ch b sung h tr cho nhau ể làm s ng t mục

của ề b ng c c c p quan h t
t

c iều nà th h c sinh c n

ể hi viết c c em vận dụng linh ho t hi u qu c c bi n ph p so s nh

ph i rõ ràng s ch
giữa c c

iển tiếng

u n làm

u c u ở tr n.

của m nh một c ch chân thành

ph i nh t qu n trong c ch

ng hô

iều quan tr ng là c c em ph i biết bộc lộ t nh c m

c m ộng thông qua các sự vi c và h nh nh mà c c em

ch n l c mà hông l c sang văn t ho c biểu c m
V d :
Khi mi u t
mi u t

d ng t

nh qu d a,

huôn m t của nhân vật, h c sinh ph i lựa ch n chi tiết n i bật nh t ể

bi n ph p ngh thuật cho ch nh

c K ông nên iế :

u cô gi o tr n

ôi lông mà nh nh nh b ch àn hai con m t tr n nh hai h n bi ve ho c

nh hai hột nh n răng tr ng
a ” Nếu d ng t

ều nh những h t b p

bi n ph p so sánh c ch

huôn m t của nhân vật hông

i ng c

ng hô và di n

c mi u t cụ thể mà hi

i lộ rõ hai hàm răng tr ng
t nh trên th

c c m th

hông những

r t buồn c

i, bởi

vi c d ng t ch a h p l sử dụng sự vật sự vi c d ng ể so s nh thiếu t nh th m mỹ
C ce
d

i ôi m t

nữa
tr ng

hi cô c

nên iế :

ô em c

ôi m t tr n oe s ng l p l nh

là chiếc m i cao và mi ng h nh tr i tim môi
i huôn m t càng inh

hồng nh thoa son

o

m i l n nh n cô, em c m th

u qu cô nh m của m nh Nhiều l c em th m ao
v

p r ng ng i b n
n thế

p và thân thi n làm sao bởi iểm tr n hàm răng

là chiếc răng hểnh r t c duyên g i c m

thân thi n và

iểm

O

r t

c: gi cô gi o là m hay
10


ng

i thân ruột th t trong gia

u nh n
d

nh ể em luôn

au m i tiết d , em càng

u qu

c g p g và tr chu n h c h i th

ng

c m n cô nhiều h n. Nh sự quan tâm d

d u d t của cô mà em và c c b n hiểu biết

c r t nhiều iều ha

p trong cuộc

s ng ”
hi ể di n biến sự vi c hông n n ể suông di n
văn ch

ng l p t

t lủng củng ngôn ngữ thiếu t nh

sai ch nh t .

V d :
năm ngo i em

c m dẫn về qu ch i qu em ở

ch i cây, qu em c nhiều
ngõ

nh r ch qu em ai c ng r t vui

n Giang qu em c nhiều
hi về qu bà ngo i

n em bà ôm em và em c ng ôm bà Bà dẫn em vào nhà

chu n rồi dẫn em ra v

n h i tr i câ

ra tận

m t ăn c m rồi n i

n bà em c nhiều tr i câ nh tr i m t tr i i

tr i v sữa nh ng em th ch ăn nh t là m n c l c ho tộ ăn tr i s u ri ng v tr i s u ri ng
th m và b o nh ng nhiều ng
ch i ra

nh em th

i hông quen ăn th g i là th i

nhiều b n nh tu i em nh ng c o d a r t gi i c n em th

ch o d a mà em c ng r t th ch ăn d a
mai dậ m n i c

ồi bà c n dẫn em ra

ng b hành l

m r t b n v ch a

au

nh

hông biết

bà dẫn em về nhà ăn c m t i rồi i ngủ

ể i về

ng

ậ là chu ến về qu của em h qu n nh thế

c i ch i nhiều

hu ến i

ể l i cho em nhiều cả

ng ĩ

h t ”
a th
thiếu

o n văn trên di n

t lủng củng do l p t

di n biến câu chu n qu s sài

ch a lựa ch n t ngữ giàu h nh nh ể g i t biểu c m

ngà thiếu t nh ngh thuật hàm s c bài viết thiếu t nh văn ch
h ng ta n n di n

au nhiều năm a qu

nh t ch c chu ến về thăm qu

gia

nh em

nhân d p

ch p nhận a qu h

ng ến

t

ngh h năm ngo i b m qu ết

ể thăm s c h e ông bà và h hàng ruột th t

m n quà mà ba m dành t ng em sau một năm h c ết th c
qu

ng

t l i nh sau:

ể thuận l i trong công t c của b
ồng Nai sinh s ng

ử dụng ngôn ngữ n i h ng

ậ là em

c ng là

c một chu ến về

ngh a nhiều l u lu ến mà m i ến tận bâ gi em vẫn ch a nguôi
u em ở tận miền rung a ôi n i mà m i ng
gà ăn s i Bởi l n i â th

i th

ng v r ng m nh

t ch ăn

ng h ng ch u nhiều trận b o càn qu t vào m a m a hiến

cho c nh vật ti u iều bao của c i mồ hôi công s c cà c
v

O

của ng

i nông dân ều trôi
11


theo d ng n
m nh

cl

a hô n ng n ng nung ng

t hô c n s i

m it

i

hế nh ng trong tâm tr em h nh nh qu h

p m p t nh ng

i Bởi thi n tai h n h n c

dân ở â vẫn qu ết tâm h c phục h
nà

em vẫn th

i hiến m i c câ h o a ch c n tr ra

ng ha nghe b m

hăn v

n l n t ngh o h

ể về cuộc s ng của ng

ng

in i â

bởi em r t mu n

c g p l i ông bà d ng h và

a danh c c v ng miền tr n
s

tn

ng ngập tràn mà hông c m

c

vậ
c

ểc

i

c hiểu biết

i dân miền trung và theo dõi
c nh thế Nh ng trăm nghe

ể tận m t nh n th

c nh vật con

c tham quan mở rộng t m hiểu biết về

khi nghe b m b o h về qu là l ng em vui

c nào c thể di n t hết

ể chu n b cho chu ến i tr
s m một s

c về thăm qu

nh vẫn

h c nghi t nh thế nào th ng

thông tin b o ài th i sự h ng ngà n n em m i c m thụ
không b ng một th

ng B nh

m

c

hôm em

c m dẫn ra ch

ồ d ng c n thiết và c vi c mua quà biếu ông bà d ng h

uân à mua

Bởi m b o: lâu lâu

m i về qu n n m nh c n mua nhiều th một ch t v l i miền Nam phong ph hoa qu n n
m mua r t nhiều tr i câ về làm quà cho bà con l i
lửa t t

n c nhau

nhà nội ngo i

i ng em c h o h c mong ến ngà

rong

ồi th i h c mong
B nh

nh - Bến e

m tr

c hi gia

i c ng

ến

pm t

ng qua ô cửa

c l n e ể nhanh nhanh về

nh về qu em hông thể nào ngủ

h s ng c nhà em

l n

cv h oh c

ng tr n chu ến e h ch

ng tr n con

ng về qu là c nh vật hai b n

ng vô c ng l

o em i ban ngà n n em c thể nh n ng m bao qu t c nh vật hai b n
nh b n hông chiếc e gi

ng n m m t m

hi e ch

ồng Nai là ến t nh B nh huận một hung c nh cho ng ng p l

hết

hiến s ng biển dâng trào nh ca h t
c ngâm m nh trong làn n

tr n b c t tr ng ng n

e vẫn băng băng c t tr ng biển anh l i về sau nh

hông
ng

i biển i t Nam âu âu c ng

c anh ch

của e nh ng em vẫn

ôm p b n m nh những ch m d a con tr u qu
h e câ d a mang l i nhiều hữu ch cho
v

m

c g m nh

th s th ch th biết

ng c n i uôi nhau ch

p ng m nh n những tàu d a m xanh um
em b o: N

c d a u ng r t t t cho s c

i s ng của con ng
O

p

ng anh

ng ch cho những c nh vật c ng

m ph n h p dẫn là những hàng d a anh hai b n

c l i v i chiều ch

a phận

t qua trong m t em là b

biển à N trong anh thu h t biết bao du h ch Gi th i r rào b n hai hàng d

bao

m t i

iền ông thân thuộc

iều hiến em n t
lẫm và

m g i là ch t t nh làng ngh a

i

u B nh
12

nh c ng


trồng r t nhiều d a con s tha hồ u ng và ăn c m d a hi về nhà ngo i Nghe m n i thế mà
hiến em càng th m h o h c
của m nh

hế rồi sau

c e ch

nhanh h n ể mau mau

c về ến qu h

ng

em ngủ thiếp i l c nào hông ha , vv.....”

c o n văn trong v dụ tr n cho ta th : câu chu n

c s p ếp theo tr nh tự ể

h p l lồng gh p trong di n biến của chu ến về thăm qu là những ếu t mi u t biểu c m

giàu h nh nh c m
c di n
ch nh t

c t o s c h p dẫn cho ng

t m ch l c trôi ch
p ng

ng ph

biểu c m

i

c bởi m ch ể lôi cu n t ngữ chu n

hông c l i l p t

ng th c tr nh bà mà ề

d ng t

d u câu ha l i

u c u là văn tự sự ết h p ếu t

mi u t và biểu c m

e.

c s

Bởi v c

c

lại b i iế c

n :

c l i bài thì h c sinh m i ph t hi n

sửa chữa nh : l i ch nh t d ng t

t câu di n

c những l i sai c b n ể

t ho c b sung th m những

p th i

c n thiếu

trong qu tr nh viết ể bài văn hoàn ch nh h n
2.3 u nhi n trong qu tr nh viết bài h c sinh c n g p h
th i gian ch a h p l

hông th

ng tiết viết bài tập làm văn là 90 phút, trong th i gian

th một s em vẫn ch a viết ong c em th viết ong tr
iều nà c ng là một trong những ếu t
mà ết qu ch a cao
thực hi n

o

c th i gian theo qu

hiến bài viết của c c em ch a

h c sinh c n l u

h nh
t

phân b th i gian làm bài sao cho h p l

ể

ết qu bài viết

t

nh

u c u ho c

ủ c c thao t c c b n hi viết bài

c iều

hăn bởi vi c phân ph i

t iểm cao

u n

t

h c sinh c n phân b th i gian nh sau:
c sinh c n dành ho ng 15, 20 ph t ể

c-

c

nh

u c u của ề t m

và lập

dàn ý.
60 ho c

ph t h c sinh dành cho vi c viết bài tập làm văn

dành 0 ph t cho vi c viết nh p c c ph n nh mở bài một s
ết bài c c em c n

mb o

ong bài văn hoàn ch nh
nhận

Lưu ý
ch c ph

u n bài viết hoàn thành theo

ng th c tr nh bà

ph t là c c em

ến 0 ph t c c em tranh thủ

t và sửa l i nh ch nh t d u câu d ng t , di n

c c em c thể

o n trong ph n thân bài ho c

c r ng th i gian 0 ph t ho c

h i gian c n l i

rong

viết

c l i bài ể tự

t vv...

ng th i gian qu

nh th h c sinh c n n m

những iến th c c b n về c ch làm văn tự sự ết h p ếu t

mi u t và biểu c m những bài tham h o về văn tự sự ết h p ếu t mi u t và biểu c m
v

O

13


nh

o n tr ch: uộc g p g t nh c v i m sau g n một năm a c ch của ch b hồng tr ch
rong l ng m ” Ngu n

tiếng

i t

t bi t trong qu trình làm bài các em n n tập trung cao ộ nhập vai vào ề

s ng v i ề
ộc

ồng , những iến th c li n quan t hai phân môn văn b n và

iều

s gi p cho c c em giàu h năng su ngẫm

o m ch văn trôi ch

l u

tuông trào h n

hông ch p l i văn mẫu l

hông

c nhiều

t ởng hay,

c sinh thật sự nghi m t c trong hi viết bài

i biếng trong su ngh

ể lủng củng dài d ng lang man,

ng tr ng tâm của ề ho c l c sang v n ề h c

hiến bài viết của em ch a hoàn thành mà th i gian

iều nà c ng là ngu n nhân

hết

V d :
hi ể về m c n ết h p mi u t
h nh nh

huôn m t nụ c

ể nụ c

i của m luôn là

p và ộng lực s ng trong l ng em th em c n ể tâm hồn trở về v i m

trong những ho nh h c v i m ” l c

trong

u của em h nh nh nụ c

hi n hi nào g n v i công vi c g và h nh nh nụ c
m i bộc lộ

c những c m

Nh vậ
h

i

ể

t

i

i của m

u t

ra sao Có nh vậ b n thân em

c chân thành và ng t ngào nh t

c ết qu cao trong tiết viết bài tập làm văn gi o vi n c n

ng cho h c sinh c ch làm c ch lập dàn bài chi tiết

Gi o vi n c n h i g i m ch c m

c niềm sa s a

nh

â dựng m ch câu chu n h p dẫn
u th ch môn h c

ph n hởi hi ến tiết viết bài của c c em Gi o vi n n n hen ng i
iểm tiến bộ về môn h c ở h c sinh d là iểm nh nh t quan tâm
em tập trung viết bài

s ng l i

h m tr bài c n ph t hi n t nh s ng t o

ộc

th c nghi m t c

h ch l

hi ph t hi n

ộng vi n nh c nhở c c
o trong c ch hành văn

của h c sinh sửa chữa cụ thể những h n chế sai s t trong t ng bài viết ể c c em r t inh
nghi m

ộng vi n c c em s ng thực tế t m hiểu h a nhập v i cuộc s ng ung quanh luôn

h c h i trau dồi v n hiểu biết và t nh c m

n h c sinh th ph i thực hi n

c b n nh tr n một c ch linh ho t ết h p v i sự t du
v nt

hi viết

th c nghi m t c hi làm bài

h c h i c ch hành văn triển hai

ủc cb

c

s ng t o li n h thực tế trau dồi

c nhiều s ch b o c c t c ph m văn h c ể

Nếu thực hi n nh tr n th ch c ch n bài viết s

t

c ết qu cao
Ngoài ra, một trong những ph
gi p h c sinh l p

ng ph p c ng

n i ri ng và h c sinh bậc

c em là c hi u qu trong vi c

n i chung viết một bài tập làm văn

hi u qu th trong những tiết tr bài viết gi o vi n c n nhận
v

O

t rõ ràng cụ thể u
14

t

hu ết


iểm về bài viết của h c sinh sửa chữa cho c c em những l i sai c b n về ch nh t
t

t câu di n

ha

t

những bài ch a

ng hô b cục vv
t ể qua

c cho c c em nghe những bài viết

d ng
ng và

gi p c c em r t inh nghi m những l i sai c ng nh ph t

hu những m t t ch cực của b n thân trong tiết viết bài ập làm văn ở tiết tiếp theo
o c trong qu tr nh d

những tiết văn b n c nội dung và ph

ng th c biểu

t

gi ng nh d ng ề văn tự sự ết h p ếu t mi u t và biểu c m thì gi o vi n c n li n h
nh n m nh những iểm n i bật

ếu t ha

văn b n ể gi p h c sinh h c h i ghi nh

h p dẫn về c ch d ng t

t câu di n

t trong

vận dụng trong tiết viết bài tập làm văn của m nh.

IV BÀI HỌC KINH N HIỆM
ua thực tế b n thân p dụng ph
h c sinh l p

ở tr

ng

ng ph p

Ngu n

i m i tiến tr nh viết bài tập làm văn cho

nh hiểu b

c

u

thu

c ết qu

c em h c sinh ph n hởi hăng h i h ng th h n trong tiết viết bài
gi c ch n n n s s t ho c m t m i hi viết

viết văn ể c c em
những ng

c em c m th

hông c n c m

th ch h c văn h n

c tho i m i s ng t o bộc lộ su ngh t nh c m nhận

h quan
c bi t là

t của m nh về

i ung quanh và v n ề trong cuộc s ng

ết qu cho th :
Lớp

Sĩ số

Giỏi

Khá

Trung bình

Yếu

Kém

8/4

38

06

13

15

04

0

8/5

37

05

11

16

05

0

V KẾT LUẬN
ho ến na
làm văn

và ang

quan Nếu
b t
nh h

một s bi n ph p nh m nâng cao ch t l
c p dụng ở t t c c c h i l p b

c

ng môn h c- phân môn tập
u

c toàn thể gi o vi n h ởng ng và hông ng ng

c t nh h nh
ng gi p

t
i m i ph

h

ng ph p n m

h năng h c tập bài viết của h c sinh trong t ng l p ể c sự g i ý,
c ng nh

hu ến h ch

ộng vi n những em c năng lực và sự am

mê viết văn, ph t hu h n nữa t nh s ng t o, h năng hành văn của m nh
dụng h o l o linh ho t ph h p c c b
h c h i chăm ch

c ết qu

c c c hâu trong qu tr nh viết bài. C

c s ch trau dồi v n t
v

c sinh c n p

lu n h năng di n
O

th c ham

t s ng giàu t nh c m
15

u thi n nhi n mở rộng sự hiểu biết về thực tế cuộc s ng
văn của c c em s
theo ph

là
nhận

ng ph p m i Nh ng dẫu sao những g

iến chủ quan của ng
c

iến

ng bài viết tập làm

t ết qu cao h n

r n â là một vài inh nghi m của b n thân
d

th ch t l

t ch luỹ

c sau nhiều năm gi ng

tr nh bà trong chu n ề nà c ng

i viết ch c ch n hông thể tr nh h i sự thiếu s t

ng g p của ồng nghi p và ban gi m h o ể b n thân tôi

và rút ra inh nghi m qu b u p dụng vào qu trình gi ng d
in chân thành c m n

u i c ng em in

t mong
ch ch i

t t nh h thi h n.

nh ch c qu th

cô và ban gi m h o

luôn vui h e h nh ph c và thành công trong cuộc s ng
Xuân Tâm, ngày 02 tháng 01 năm 20
Giáo viên
O

v

O

16