SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THÁI BÌNH
ĐỀ CHÍNH THỨC
Đề thi gồm 01 trang
ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN THÁI BÌNH
NĂM HỌC 2018 – 2019
MÔN THI: TOÁN
(Dành cho tất cả các thí sinh)
Thời gian làm bài: 120 phút (Không kể thời gian giao đề)
Câu 1: (2,5 điểm) Cho biểu thức:
x−4
1
1
P=
+ 1÷:
với x ≥ 0; x ≠ ; x ≠ 1; x ≠ 4 .
4
x − 3 x + 2 2x − 3 x + 1
a) Rút gọn biểu thức P.
b) Tìm x sao cho P = 2019 .
10
c) Với x ≥ 5 , tìm giá trị nhỏ nhất của T = P + .
x
Câu 2: (0,75 điểm)
1
1
Cho hai đường thẳng (d1): y = mx + m và (d2): y = − x + (với m là tham số, m ≠ 0 ). Gọi I(
m
m
x0 ; y0 ) là tọa độ giao điểm của hai đường thẳng (d1) với (d2). Tính T = x02 + y02 .
Câu 3: (1,25 điểm)
Gọi x1 ; x2 là hai nghiệm của phương trình: x 2 + (2 − m) x − 1 − m = 0 (m là tham số).
a) Tìm m để x1 − x2 = 2 2 .
1
1
+
b) Tìm m sao cho T =
đạt giá trị nhỏ nhất.
2
( x1 + 1) ( x2 + 1) 2
Câu 4: (1,5 điểm)
a) Giải phương trình:
4 x + 8072 + 9 x + 18162 = 5 .
x3 − y 3 + 3x 2 + 6 x − 3 y + 4 = 0
b) Giải hệ phương trình: 2
2
x + y − 3x = 1
Câu 5: (3,5 điểm)
Cho đường tròn tâm O bán kính a và điểm J có JO = 2a. Các đường thẳng JM, JN theo thứ tự
là các tiếp tuyến tại M, tại N của đường tròn (O). Gọi K là trực tâm của tam giác JMN, H là
giao điểm của MN với JO.
a) Chứng minh rằng: H là trung điểm của OK.
b) Chứng minh rằng: K thuộc đường tròn tâm O bán kính a.
c) JO là tiếp tuyến của đường tròn tâm M bán kính r. Tính r.
d) Tìm tập hợp điểm I sao cho từ điểm I kẻ được hai tiếp tuyến với đường tròn (O) và hai
tiếp tuyến đó vuông góc với nhau.
Câu 6: (0,5 điểm)
Cho x, y, z là ba số thực không âm thỏa mãn: 12 x + 10 y + 15 z ≤ 60 . Tìm giá trị lớn nhất của
T = x2 + y 2 + z 2 − 4x − 4 y − z .
-------------------- HẾT -------------------Họ và tên thí sinh: ....................................................
Chữ kí của giám thị 1: ..............................................
Số báo danh: .........................................
Chữ kí của giám thị 2: ..........................
HƯỚNG DẪN GIẢI VÀ BIỂU ĐIỂM DỰ KIẾN:
Câu
Phần
Nội dung
x−4
1
P=
+ 1÷:
x − 3 x + 2 2x − 3 x + 1
x +2
x −2
=
+ 1 × x − 1 2 x − 1
x −1
x −2
x +2
=
+ 1÷× x − 1 2 x − 1
x −1
(
(
a)
Điểm
)(
)(
)
)
(
( x + 2 + x − 1) ×( 2
= ( 2 x + 1) ×( 2 x − 1)
=
(
)(
)(
)
)
1.0
)
x −1
= 4x −1
Câu 1
(2,5đ)
b)
c)
Câu 2
(0,75đ
)
1
Vậy P = 4 x − 1 với x ≥ 0; x ≠ ; x ≠ 1; x ≠ 4 .
4
1
Với x ≥ 0; x ≠ ; x ≠ 1; x ≠ 4 , ta có:
4
P = 2019 ⇔ 4 x − 1 = 2019 ⇔ x = 505 (thỏa mãn ĐK)
Vậy với x = 505 thì P = 2019 .
10
10 2 x 10 18 x
+ +
−1
Xét T = P + = 4 x − 1 + =
x
x
5
x
5
2 x 10
2 x 10
+ ≥2
× =4
Áp dụng BĐT Côsi, ta có:
5
x
5 x
2 x 10
=
⇔ x = 5 (do x ≥ 0)
Dấu “=” xảy ra ⇔
5
x
18 x
≥ 18 (vì x ≥ 5 )
Lại có:
5
⇒ T ≥ 4 + 18 − 1 = 21
Vậy min T = 21 tại x = 5 .
Theo đề bài, ( x0 ; y0 ) là nghiệm của hệ:
1
1
y0 = mx0 + m
2
2
mx0 + m = − x0 +
m x0 + m = − x0 + 1
⇔
⇔
m
m
1
1
y0 = mx0 + m
y0 = − m x0 + m
y0 = mx0 + m
1 − m2
1 − m2
x
=
x =
0 1 + m2
(m 2 + 1) x0 = 1 − m 2
0 1 + m 2
⇔
⇔
⇔
2
y0 = m( x0 + 1)
y = m 1 − m + 1
y = 2m
÷
0
2
0 1 + m 2
1+ m
Do đó:
0.5
1.0
0.75
2
2
1 − m 2 2m 1 − 2m 2 + m 4 + 4m 2 ( 1 + m )
2
2
T = x0 + y0 =
+
=
=
=1
2 ÷
2 ÷
2 2
2 2
1+ m 1+ m
1
+
m
1
+
m
(
)
(
)
2
2
Phương trình: x 2 + (2 − m) x − 1 − m = 0 (m là tham số).
Xét ∆ = (2 − m) 2 − 4(−1 − m) = 4 − 4m + m 2 + 4 + 4m = m 2 + 8 > 0 ∀m
⇒ Phương trình luôn có hai nghiệm phân biệt
x1 + x2 = m − 2
Áp dụng hệ thức Vi-ét, ta có:
x1 x2 = −1 − m
0.25
x1 − x2 = 2 2 ⇔ ( x1 − x2 ) = 8 ⇔ ( x1 + x2 ) − 4 x1 x2 = 8
2
Câu 3
(1,25đ
)
a)
b)
2
⇔ ( m − 2 ) − 4(−1 − m) = 8 ⇔ m 2 + 8 = 8 ⇔ m = 0
Vậy m = 0 là giá trị cần tìm.
1
1
( x1 + 1) 2 + ( x2 + 1) 2 x12 + 2 x1 + 1 + x22 + 2 x2 + 1
T=
+
=
=
( x1 + 1) 2 ( x2 + 1) 2
( x1 + 1) 2 ( x2 + 1) 2
( x1 x2 + x1 + x2 + 1) 2
2
=
( x1 + x2 ) 2 − 2 x1 x2 + 2( x1 + x2 ) + 2 (m − 2) 2 − 2( −1 − m) + 2( m − 2) + 2
=
( x1 x2 + x1 + x2 + 1) 2
(−1 − m + m − 2 + 1) 2
0.5
0.5
m 2 − 4m + 4 + 2 + 2m + 2m − 4 + 2 m 2 + 4 4
=
≥ =1
(−2)2
4
4
Vậy min T = 1 tại m = 0 .
4 x + 8072 + 9 x + 18162 = 5 (ĐK: m ≥ −2018 )
⇔ 2 x + 2018 + 3 x + 2018 = 5
=
Câu 4
(1,5đ)
a)
b)
⇔ 5 x + 2018 = 5
⇔ x + 2018 = 1
⇔ x + 2018 = 1
⇔ x = −2017 (thỏa mãn ĐK)
Vậy nghiệm của phương trình là x = −2017
Dựa theo lời giải của bạn Giang Tien Hai
x3 − y 3 + 3x 2 + 6 x − 3 y + 4 = 0 (1)
2
2
(2)
x + y − 3x = 1
(1) ⇔ ( x3 + 3 x 2 + 3 x + 1) − y 3 + 3 x − 3 y + 3 = 0
⇔ ( x + 1)3 − y 3 + 3( x − y + 1) = 0
⇔ ( x + 1 − y ) ( x + 1) 2 + y ( x + 1) + y 2 + 3( x − y + 1) = 0
⇔ ( x + 1 − y ) ( x + 1) 2 + y ( x + 1) + y 2 + 3 = 0
2
1 3 2
⇔ ( x + 1 − y ) x + 1 + y ÷ + y + 3 = 0
2 4
2
1 3 2
⇔ x + 1 − y = 0 do x + 1 + y ÷ + y + 3 > 0 ÷
÷
2 4
⇔ y = x +1
0.75
0.75
Thay y = x + 1 vào (2) được:
x 2 + ( x + 1) 2 − 3 x = 1
⇔ x 2 + x 2 + 2 x + 1 − 3x = 1
⇔ 2x2 − x = 0
⇔ x(2 x − 1) = 0
x = 0
⇔
x = 1
2
x = 0 ⇒ y = 0 +1 = 1
1
1
3
x = ⇒ y = +1 =
2
2
2
1 3
Vậy nghiệm của hệ phương trình là ( x; y ) ∈ ( 0;1) , ; ÷
2 2
Câu 5
(3,5đ)
0.25
a)
b)
Ta có: OM ⊥ JM (JM là tiếp tuyến của (O))
NK ⊥ JM (K là trực tâm của ∆ JMN)
⇒ OM // NK
Chứng minh tương tự được ON // MK
⇒ OMKN là hình bình hành
Hình bình hành OMKN có hai đường chéo OK và MN cắt nhau tại H
⇒ H là trung điểm của OK.
Hình bình hành OMKN có OM = ON = a nên là hình thoi
⇒ OM = MK ⇒ ∆ OMK cân tại M
∆ OMJ vuông tại M, có:
OM a 1
·
·
cos MOJ
=
=
= ⇒ MOJ
= 600
OJ 2a 2
⇒ ∆ OMK là tam giác đều
⇒ OK = OM = a ⇒ K ∈ (O; a).
0.75
0.75
c)
OMKN là hình thoi ⇒ MH ⊥ OK tại H
⇒ JO là tiếp tuyến của (M; MH) ⇒ r = MH
∆ OMH vuông tại H
a 3
a 3
·
hay r =
⇒ MH = OM.sin MOH
= a.sin 600 =
2
2
0.75
d)
Giả sử IA, IB là các tiếp tuyến của (O) với A, B là các tiếp điểm
* Phần thuận:
·
·
·
Tứ giác IAOB có AIB
= IAO
= IBO
= 900 nên là hình chữ nhật
Lại có OA = OB = a ⇒ IAOB là hình vuông
⇒ OI = OA. 2 = a 2 ⇒ I ∈ O;a 2
1.0
(
)
* Phần đảo:
Lấy điểm I ∈ O;a 2 thì IO = a 2
(
)
∆ OAI vuông tại A ⇒ IA = OI 2 − OA 2 =
Tương tự tính được IB = a
⇒ IA = IB = OA = OB = a
⇒ Tứ giác IAOB là hình thoi
·
⇒ AIB
= 900
( a 2)
2
− a2 = a2 = a
(
)
* Kết luận: Tập hợp điểm I cần tìm là đường tròn O;a 2 .
Câu 6
(0,5đ)
Dựa theo lời giải của bạn Giang Tien Hai
Xét 5T − (12 x + 10 y + 15 z )
= 5 x 2 + 5 y 2 + 5 z 2 − 20 x − 20 y − 5 z − (12 x + 10 y + 15 z )
= 5 x 2 + 5 y 2 + 5 z 2 − 32 x − 30 y − 20 z
= 5 x( x − 6, 4) + 5 y ( y − 6) + 5 z ( z − 4)
Vì x, y, z ≥ 0 nên từ điều kiện 12 x + 10 y + 15 z ≤ 60 , suy ra
12 x ≤ 60
x ≤ 5
x − 5 ≤ 0
x( x − 6, 4) ≤ 0
10 y ≤ 60 ⇔ y ≤ 6 ⇔ y − 6 ≤ 0 ⇒ y ( y − 6) ≤ 0
15 z ≤ 60
z ≤ 4
z − 4 ≤ 0
z ( z − 4) ≤ 0
⇒ 5 x( x − 6, 4) + 5 y ( y − 6) + 5 z ( z − 4) ≤ 0
⇒ 5T − (12 x + 10 y + 15 z ) ≤ 0
⇒ 5T ≤ 12 x + 10 y + 15 z ≤ 60
⇒ T ≤ 12
0.5
Dấu “=” xảy ra
x( x − 6, 4) = y ( y − 6) = z ( z − 4) = 0
x = y = 0; z = 4
⇔
⇔
12 x + 10 y + 15 z = 60
x = z = 0; y = 6
x = y = 0; z = 4
Vậy max T = 12 khi
x = z = 0; y = 6
Thầy Nguyễn Mạnh Tuấn
Trường THCS Cẩm Hoàng – Cẩm Giàng – Hải Dương