VI KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT

VI KHUẨN ĐƯỜNG
RUỘT


MỤC TIÊU BÀI GIẢNG
1. Nêu các tích chất chung của VKĐR
2. Phân loại VKĐR
3. Phân biệt 3 loại KN của VKĐR
4. Mô tả tích chất vi sinh học của E. coli
5. Nêu khả năng gây bệnh của E. coli
6. Kễ 4 loại Shigella và khả năng gây bệnh

của chúng
7. Nêu tính chất vi sinh học và khả năng
gây bệnh của Salmonella


NỘI DUNG
1. Tính chất chung của VKĐR
2. Phân loại VKĐR
3. VKĐR : hình dạng, tính chất khuẩn lạc,

4.
5.
6.
7.

tính chất sinh hóa, kháng nguyên,
Bacteriocin, độc tố.
E. coli
Shigella

Salmonella
Một số VKĐR khác


VI KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT
Tính chất chung :
 Trực khuẩn Gram âm
 Di động hoặc không di động
 Kỵ khí tùy nghi
 Lên men Glucose
 Lên men hoặc không lên men Lactose
 Sinh hơi hoặc không sinh hơi
 Khử nitrate thành nitrite
 Oxidase(-)
 Mọc trên các môi trường nuôi cấy thông thường


VI KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT
Phân loại
Tộc I: ESCHERICHIEAE

Giống I: Escherichia
Giống II: Shigella
Tộc II: EDWADSIELLEAE
Giống I: Edwardsiella
Tộc III: SALMONELALEAE Giống I: Salmonella
Tộc IV: CITROBACTEREAE Giống I: Citrobacter
Tộc V: KLEBSIELLEAE
Giống I: Klebsiella
Giống II: Enterobacter

Giống III: Hafnia
Giống IV : Serratia
Tộc VI : PROTEAE
Giống I: Proteus
Giống II: Morganella
Giống III: Providencia
Tộc VII: YERSINIEAE
Giống I: Yersinia
Tộc VIII: ERWINIEAE
Giống I: Erwinia


VI KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT
Phân loại
Các giống khác :

Giống Cedecea

Giống Moellerella

Giống Tatumella

Giống Obesumbacterium

Giống Rhanella

Giống Ewingella

Giống Kluyvera


Giống Xenohabdus

Giống Budvicia


VI KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT
Hình dạng :

Trực khuẩn Gram âm

Xếp rải rác, thành cặp

Kích thước 1-1,5μm x 2-6μm

Có chiên mao

Không sinh nha bào

Một số có nang


VI KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT
Tính chất khuẩn lạc :
Dạng S : nhẳn, bóng, 2-3 mm, môi trường
đục đều.
Dạng R : khô, xù xì, lắng cặn ở đáy ống
môi trường
Dạng M : nhày nhớt.

VI KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT
Tính chất sinh hóa :
Di động
Lên men các loại đường : glucose,
lactose, sucrose…
Sinh enzym : urease, phenylalanine,
lysindecarboxylase…
Sinh H S
2


VI KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT
Kháng nguyên :
KN O
KN vách tế bào
Cấu tạo bởi lipopolysaccharide
150 loại khác nhau
Chịu nhiệt (1000C/ 2 giờ)
Kháng cồn
Bị hủy bởi formol 50%
Rất độc
Tạo phản ứng ngưng kết O


VI KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT
Kháng nguyên :
KN H
Cấu tạo bởi protein
> 50 loại khác nhau
Không chịu nhiệt

Bị hủy bởi cồn 50% và các proteinase
Không bị hủy bởi formol 50%
Tạo phản ứng ngưng kết H


VI KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT
Kháng nguyên :
KN K
Nằm ngoài KN O  ngăn cản phản ứng
ngưng kết O
Chỉ có ở một số loại VK
Cấu tạo bởi polysaccharide hoặc protein
>100 loại khác nhau
Có liên hệ với độc tính của VK


VI KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT
Bacteriocin
Chỉ có ở một số VK
Có tác dụng kháng khuẩn
Do plasmid điều khiển
Định týp VK bằng Bacteriocin


VI KHUẨN ĐƯỜNG
RUỘT
Độc tố :
Nội độc tố

Có ở hầu hết VKĐR


Là một lipopolysaccharide

TLPT cao (100.000-900.000)

Bền với nhiệt


VI KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT
Độc tố :
Ngoại độc tố

Có ở một số VK

Có vai trò bệnh lý quan trọng


E.coli - Tính chất vi sinh học










Trực khuẩn Gram âm
Hầu hết có chiên mao

Một số chủng có nang
Lên men nhiều loại đường
Lactose (+)
Indol (+)
H2S (-)
Citrate (-)
Urease (-)


E.coli - Tính chất vi sinh học




KN O : 160 yếu tố
KN K : 100 yếu tố
KN H : 50 yếu tố
 rất nhiều týp huyết thanh.


E.coli - Tính chất vi sinh học


E.coli - Tính chất vi sinh học


E.coli - Tính chất vi sinh học


E.coli - Tính chất vi sinh học

E.coli - Tính chất vi sinh học


E.coli : Khả năng gây bệnh
Các loại E. coli gây bệnh :

EPEC-Enteropathogenic E. coli

ETEC-Enterotoxigenic E. coli

EIEC-Enteroinvasive E. coli

EAEC-Enteroaderent E. coli

EHEC-Enterohaemorrhagic E. coli


E.coli : Khả năng gây bệnh







Nhiễm khuẩn đường tiểu
Nhiễm khuẩn huyết
Viêm màng não

Tiêu chảy
Viêm phổi
Nhiễm khuẩn vết thương


E.coli : Khả năng gây bệnh
Tiêu chảy do E. coli :
EPEC : tiêu chảy ở trẻ <2 tuổi (týp O 26, O
44, O 86, O 111, O 112, O 114, O 119…)
ETEC : Tiêu chảy ở du khách
Tiết độc tố LT và ST
EIEC : VK xâm lấn niêm mạc ruột
Tiêu phân đàm máu
EHEC : Viêm đại tràng xuất huyết
Hội chứng HUS