MỤC LỤC
STT
1
1.1
1.2
1.3
1.4
2
2.1
2.2
a
b
2.3
2.4
3
3.1
3.2
PHẦN MỤC LỤC
MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
NỘI DUNG
Cơ sở lý luận
Thực trạng
Thuận lợi
Khó khăn
Biện pháp thực hiện
Biện pháp 1: Khảo sát về CSVC, trang thiết bị và cảnh
quan môi trường bên trong và môi trường bên ngoài
Biện pháp 2: Tham quan và học hỏi những trường điểm
trong tỉnh
Biện pháp 3: Thành lập ban chỉ đạo phong trào và phân
công nhiệm vụ.
Biện pháp 4: Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường
bên trong và ngoài.
Biện pháp 5: Kiểm tra và bồi dưỡng chuyên môn cho
giáo viên để tạo môi trường luôn xanh, sạch, đẹp
Biện pháp 6: Phối hợp giữa cha mẹ và cộng đồng trong
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Biện pháp 7: Tham mưu với chính quyền địa phương và
công tác xã hội hóa giáo dục.
Kết quả
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT
Bài học kinh nghiệm
Kết luận
Tài liệu tham khảo
Danh mục
Trang
1
1
2
3
3
3
3
4
4
4
5
5
6
7
8
16
18
20
21
22
22
23
25
26
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Trong mỗi chúng ta, là CBQL mầm non, trái tim luôn trăn trở mong tìm ra
giải pháp để xây dựng nhà trường, nơi quản lý và gắn bó ngày một xanh, sạch,
đẹp và an toàn, là tổ ấm chan hòa tình thân ái. Với thông điệp: “Môi trường
xanh, sạch, đẹp là cái nôi ươm mầm tương lai của trẻ” càng thôi thúc tôi suy
nghĩ, những mong tìm ra biện pháp xây dựng trường mầm non Hoằng Quỳ thành
một môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm để ở đó trẻ được tham gia các
hoạt động tích cực cùng giáo viên với nhiều đồ dùng đồ chơi đa dạng, hấp dẫn
khuyến khích trẻ thực hiện theo nhiều cách khác nhau. Đồ chơi trong lớp luôn
đa dạng, phong phú bằng các nguyên vật liệu sẵn có của địa phương được tận
dụng hợp lý để tạo nhiều cơ hội cho trẻ lựa chọn học liệu và hoạt động với sự
gợi ý, hướng hẫn, trò chuyện của giáo viên nhằm giúp trẻ tư duy.
Có lẽ, hằn trong sâu thẳm trái tim của mỗi giáo viên mầm non còn niềm
vui nào hơn khi mỗi buổi sáng khi đến trường, nhìn vào ánh mắt thơ ngây của
các bé, niềm tin của phụ huynh, sự tận tụy trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ
của tập thể giáo viên, với trách nhiệm là người quản lý, luôn nhắc nhở tôi và
đồng nghiệp cần phải làm gì để đáp ứng niềm mong mỏi đó, đáp ứng nhu cầu
vui chơi và học tập của con trẻ, phải xây dựng cho các con một môi trường giáo
dục thân thiện, gần gũi và thân thương nhất để các con được trải nghiệm, học tập
và vui chơi, được hoà mình vào thiên nhiên trong một ngôi trường khang trang
rộng rãi với môi trường trong và ngoài lớp đều dựa trên sự phát triển của trẻ.
Với mong ước xây dựng cho trẻ một ngôi trường để “Mỗi ngày đến
trường là một ngày vui” tập thể cán bộ giáo viên, nhân viên trường mầm non
Hoằng Quỳ luôn xác định “ Giáo dục không chỉ chuẩn bị cho cuộc sống mà
giáo dục phải chính là cuộc sống của trẻ”, vì vậy nhà trường đã chung tay xây
dựng cho các con một môi trường học tập và vui chơi thân thiện, gần gũi, chan
hòa tình thân ái, luôn lấy niềm khát khao và nhận thức của trẻ làm kim chỉ nam
để tạo một môi trường hoạt động trong và ngoài lớp cho các bé thật sự là ngôi
nhà thứ 2.
“Xây dựng một môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” phát huy tối
đa nội lực của nhà trường để giáo viên giúp trẻ được hòa mình với các bạn cùng
trang lứa cùng học, cùng chơi, cùng ăn, cùng ngủ và rèn cho trẻ kỹ năng giáo
tiếp, nhận thức, tình cảm xã hội. Để làm được điều đó, đòi hỏi giáo viên phải có
nhiều kinh nghiệm, sáng tạo và nhạy bén trong khi tiến hành. Và đặc biệt,cần sự
bồi dưỡng của cán bộ quản lý, sự giúp đỡ, chia sẻ công việc của phụ huynh, lãnh
đạo địa phương, đặc biệt công tác xã hội hóa giáo dục để huy động sức mạnh
của cộng đồng cùng đồng sức, đồng lòng ủng hộ cơ sở vật chất, đáp ứng nhu cầu
hoạt động của trẻ theo chương trình đề ra.
Trường mầm non Hoằng Quỳ được UBND xã khởi công xây dựng vào
tháng 6 năm 2017 với tổng đầu tư là 14.600.000.000đ với 5.000m 2 với mục tiêu
của địa phương xây dựng trường đạt chuẩn Quốc gia mức độ 2. Song song với
sự chỉ đạo sát sao của Phòng GD, sự quyết tâm cao độ của Đảng uỷ- UB cũng
như sự đồng thuận của nhân dân trong xã. Tinh thần hăng say miệt mài chịu
1
thương chịu khó của tập thể CB-GVNV, và đặc biệt hơn nữa sau khi được đi tiếp
thu chuyên đề “ Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” do SGD
tổ chức, được tham quan và học tập trước sự đổi mới của trường MN Nam Ngạn
và sự chuyển mình đi lên không ngừng về mọi mặt của trường MN Hoa MaiThành phố Thanh Hoá càng thôi thúc tôi trăn trở với cương vị là Hiệu phó
chuyên môn mình sẽ làm gì để trong năm học này xây dựng ngôi trường mới
phải khang trang, sạch đẹp, thân thiện, trang trí môi trường bên trong và bên
ngoài phải thật sự gần gũi, dựa trên sự phát triển và nhu cầu vui chơi học tập của
trẻ. Ngôi trường mới phải là một ngôi trường đẹp và an toàn, là tổ ấm chan hoà
tình thân ái, phải tạo dựng được nhiều góc mở, nhiều sân chơi bên trong và
ngoài lớp học để tạo được niềm hứng khởi cho trẻ đến trường. Niềm mong mỏi
đó là động lực, là kim chỉ nam cho tôi không ngừng học hỏi các trường trong
huyện, trong tỉnh và tham khảo sự chỉ đạo của Phòng GD vì vậy có thể nói đền
giờ đây trường mầm non Hoằng Quỳ đã là một ngôi trường khang trang, sạch
đẹp, được chào đón các trường trong huyện về tham quan.
Nhận thức được vai trò to lớn của nội dung này, với tâm huyết của mình,
tôi đã nghiêm túc nghiên cứu các văn bản từ cấp trên, khảo sát tình hình thực tế
của nhà trường để xây dựng đề tài: “ Một số biện pháp xây dựng môi trường
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” góp phần xây dựng trường mầm non Hoằng
Quỳ ngày một đổi mới, đáp ứng niềm mong mỏi của phụ huynh và niềm tin của
lãnh đạo địa phương đã dành cho nhà trường trong những năm qua, đặc biệt gắn
với kế hoạch triển khai chuyên đề “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm”trong thời gian tới.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Nâng cao nhận thức và năng lực cán bộ quản lý, giáo viên trong việc tổ
chức xây dựng và sử dụng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp
với điều kiện cụ thể của trường, lớp và địa phương.
Giúp giáo viên nâng cao kiến thức, kỹ năng làm đồ dùng, đồ chơi, trang
trí lớp, xây dựng môi trường bên trong và bên ngoài lớp sạch, đẹp, thân thiện.
Từ đó giúp giáo viên có sự sáng tạo, linh hoạt, trong việc tạo dựng môi trường
trong và ngoài lớp để dạy trẻ theo phương châm dựa trên sự phát triển của trẻ.
Tạo được môi trường mở, gần gũi và thu hút trẻ tham gia các hoạt động
trải nghiệm, hoạt động thực hành. Môi trường được thiết kế linh hoạt có sự thay
đổi theo chủ đề để đưa trẻ đến với thế giới nhiều màu sắc.
Giúp trẻ được tăng cường tham gia các hoạt động trải nghiệm, khám phá,
tìm hiểu môi trường giáo dục bên trong và bên ngoài lớp nhằm phát triển toàn
diện về thể chất, ngôn ngữ, tình cảm, thẩm mỹ và kỹ năng sống cho trẻ mầm
non.
Đẩy mạnh việc xây dựng và tổ chức hoạt động cho trẻ học bằng chơi,
bằng trải nghiệm, để thu hút trẻ đến trường đi học chuyên cần.
Huy động sự tham gia của cha mẹ và cộng đồng trong việc xây dựng môi
trường trong và ngoài lớp học, qua đó tạo sự gắn kết giữa nhà trường gia đình và
xã hội trong quá trình chăm sóc giáo dục tất cả vì trẻ thơ.
2
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Trường mầm non Hoằng Quỳ, Hoằng Hoá, Thanh Hoá
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu lý luận
Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Phương pháp quan sát
Phương pháp đàm thoại
Phương pháp kiểm tra đánh giá
2. NỘI DUNG CỦA SKKN
2.1. Cơ sở lý luận
Môi trường trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự nhiên, xã
hội cần thiết trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ. Xây dựng
môi trường thân thiện là đảm bảo an toàn về mặt tâm lý cho trẻ, trẻ thích đến
trường, mong muốn đi học, trẻ thường xuyên được giao tiếp với các bạn, với cô
giáo, và những người xung quanh một cách vui tươi lành mạnh, an toàn. Đảm
bảo cho trẻ tham gia tích cực, chủ động vào các hoạt động. Mỗi trẻ đều có cơ hội
phát triển tối ưu những tiềm năng sẵn có để hình thành những kĩ năng cần thiết
cho cuộc sống.
Xuất phát từ cơ sở đó, có thể khẳng định rằng môi trường có tính chất
quyết định đến cả thể chất và tinh thần của trẻ, bởi lẽ khi trẻ được học tập trong
một môi trường tốt, sạch, đẹp và an toàn thì trẻ sẽ phát triển tốt, phát huy khả
năng tối đa những gì vốn có vì mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác
nhau về thể chất, tình cảm, xã hội, trí tuệ, hoàn cảnh gia đình, văn hoá và tâm lý.
Do đó mỗi đứa trẻ có hứng thú và cách học khác nhau, trẻ cần một môi trường
học tập tốt khi có người lớn hỗ trợ và mở rộng những gì chúng đáng hứng thú và
đang thực hiện.
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là việc giáo viên tạo ra các điều kiện, các
cơ hội để mọi đứa trẻ được chủ động, sáng tạo, tích cực hoạt động, tự chiếm lĩnh
kiến thức và kinh nghiệm. Để đạt được điều này GV cần nắm được hứng thú,
nhu cầu, trình độ, khả năng của từng trẻ trong lớp để mỗi đứa trẻ đều có cơ hội
để thành công.
Cho trẻ tiếp xúc với môi trường giúp trẻ tích cực chủ động tham gia vào
các hoạt động, làm việc theo nhóm để được trải nghiệm, trao đổi, chia sẻ và
trình bày ý kiến của mình. Đặc biệt, trẻ biết suy nghĩ và vận dụng những điều
được học vào thực tế cuộc sống, giải quyết các tình huống mà trẻ đã gặp phải,
bắt chước và nhập vai theo người lớn, tập làm những công việc của người
lớn...Từ đó giúp trẻ mạnh dạn tự tin, phát huy khă năng sáng tạo khi tham gia
các hoạt động và phát triển toàn diện về thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm.
Có thể nói, việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là
thực sự quan trọng và cần thiết. Nó được ví như người giáo viên thứ 2 trong
công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm thoả mãn nhu cầu vui chơi và hoạt
động của trẻ, thông qua đó nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn
diện. Một môi trường sạch sẽ, an toàn có sự bố trí chơi và học, trong lớp và
ngoài lớp phù hợp có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của
3
trẻ mà còn thoả mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết và kích thích trẻ hoạt
động tích cực, sáng tạo. Môi trường giao tiếp thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ
với môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giãi bày tâm sự,
nguyện vọng, mong ước của trẻ với cô, với bạn bè, nhừ vậy mà cô hiểu trẻ hơn,
trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động
cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn.
2.2. Thực trạng.
a. Thuận lợi:
Được sự hướng dẫn, góp ý, chỉ đạo cụ thể và sát sao của phòng GD&ĐT
huyện hoằng Hóa đã cung cấp hình ảnh về một số trường mầm non trong tỉnh về
phong trào đạt hiệu quả.
Nhà trường luôn nhận được sự quan tâm của Đảng ủy- ủy ban, các cấp
lãnh đạo, các ban ngành đoàn thể trong xã.
Bản thân được tham gia chuyên đề: “Xây dựng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm” do SGD tổ chức và tham quan tại trường MN Nam Ngạn và
Trường MN Hoa Mai nên cũng học hỏi được ít nhiều trong việc xây dựng môi
trường bên trong và ngoài lớp học.
Có đội ngũ giáo viên trẻ về tuổi đời, mạnh về bằng cấp, vững về chuyên
môn nghiệp vụ, nhiệt tình, năng động, sáng tạo, yêu nghề, mến trẻ, ham học hỏi,
đa số đều là người địa phương, đều đạt trình độ chuẩn và trên chuẩn nên thuận
lợi trong quá trình thực hiện.
Năm học 2017-2018 tổng số học sinh của nhà trường là 370 trẻ, phần đa
các bé đều chăm ngoan học giỏi, đi học đầy đủ và chuyên cần, có thói quen nề
nếp và biết tham gia các hoạt động vệ sinh trường lớp cùng cô.
Đa số phụ huynh rất quan tâm đến việc chăm sóc giáo dục trẻ tại trường,
luôn ủng hộ giáo viên sưu tầm các nguyên vật liệu để làm đồ dùng đồ chơi, sưu
tầm cây cảnh, cây xanh, tranh ảnh…phục vụ cho các môn học. Đặc biệt phụ
huynh luôn quan tâm, giúp đỡ nhà trường trong các hoạt động, các ngày hội
ngày lễ, ủng hộ về tinh thần và vật chất để nhà trường hoàn thành xuất sắc mọi
nhiệm vụ được giao.
b. Khó khăn:
Năm học 2017-2018 trường MN Hoằng Quỳ đang trong gia đoạn xây
dựng trường chuẩn Quốc Gia mức độ 2 nên giai đoạn đầu trẻ phải học dồn về
khu Quỳ Chử, số trẻ đông, quá tải, còn lại 2 thôn học tạm nhà văn hoá nên khó
khăn trong việc tổ chức môi trường cho trẻ hoạt động.
Hệ thống trang thiết bị đồ dùng, đồ chơi còn thiếu thốn, chưa phong phú
đa dạng, đồ chơi mở ít phần lớn là đồ chơi mua sẵn.
Một số giáo viên tuổi cao chưa biết ứng dụng CNTT nên ảnh hưởng cho
quá trình triển khai chuyên đề và học tập trên mạng để tham khảo những trường
điển hình về bổ sung cho lớp. Nhiều GV chưa có kinh nghiệm, thiếu kiến thức
kỹ năng trong việc tìm ra các biện pháp sáng tạo, xây dựng môi trường mà lớp
mình được giao trong phong trào xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm thực sự có hiệu quả, việc lồng ghép đưa vào các hoạt động còn chưa
linh hoạt, chưa khéo léo, chưa khoa học. Nhiều giáo viên khi triển khai nội dung
4
này còn mang nặng hình thức qua loa, đại khái, chưa thu hút được học sinh và
phụ huynh trong lớp cùng tham gia.
Hoằng Quỳ là xã thuần nông, phần đa phụ huynh đều làm nông nghiệp, số
phụ huynh trẻ đi làm thuê xa nhà để con cho ông bà trông còn nhiều, nên điều
kiện về kinh tế khó khăn, còn một số ít phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến
bậc học mầm non, chưa ủng hộ cao cho nhà trường khi triển khai xây dựng “
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”.
2.3. Biện pháp thực hiện
Từ những thuận lợi và khó khăn nêu trên, với cương vị là hiệu phó chuyên
môn, được Đ/C Hiệu trưởng phân công xây dựng chuyên đề tôi đã trăn trở và đề
xuất với Đ/C Hiệu Trưởng tìm ra các biện pháp hữu ích nhất nhằm chỉ đạo giáo
viên xây dựng trường mần non Hoằng Quỳ theo chuyên đề: “ Xây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” với những biện pháp cụ thể như sau:
Biện pháp 1: Khảo sát về CSVC, trang thiết bị và cảnh quan môi trường
bên trong và môi trường bên ngoài
Bản thân chủ động đề xuất với Hiệu trưởng cho thành lập ban xây dựng
chuyên đề gồm các thành viên: “ Ban giám hiệu nhà trường, ban chấp hành công
đoàn, ban chấp hành chi đoàn, ban thanh tra nhân, tổ trưởng chuyên môn các
khối” cùng bàn bạc và rà soát đánh giá các hạng mục cũng như môi trường bên
trong và môi trường bên ngoài của nhà trường tại khu mới, Khảo sát lại các đồ
dùng và trang thiết bị, đặc biệt là đồ chơi tự tạo để tìm ra những đồ dùng có thể
sử dụng, đồ dùng phải làm mới tại khu cũ. Xác định đây là một năm vô cùng
khó khăn đối với nhà trường vì một lúc phải song song 2 nhiệm vụ, vừa tổ chức
chăm sóc giáo dục trẻ đảm bảo ăn bán trú 100%, vừa phải tập trung xây dựng
trường để đề nghị SGD về thẩm định công nhận chuẩn Quốc Gia mức độ 2 vào
năm 2017, vừa tập trung xây dựng chuyên đề “ Xây dựng môi trường giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm”. Từ đó xác định trọng tâm của chuyên đề về ưu điểm,
nhược điểm, việc làm được, chưa làm được trong những năm qua, để tập trung
vào những nội dung cần phải thực hiện trước mắt và thực hiện lâu dài, lên kế
hoạch cho thời gian tới.
Tôi tiến hành khảo sát các tiêu chí “ Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm” tại các nhóm lớp như sau:
Đạt
STT
Nội dung khảo sát
Số lượng
tỷ lệ
1 Việc xây dựng môi trường bên trong và bên ngoài 7/14 Lớp 50 %
lớp học
2 Kiểm tra việc xây dựng kế hoạch của các nhóm lớp 10/14 lớp 72 %
3 Giáo viên có đổi mới sáng tạo trong việc tổ chức 7/14 lớp
50 %
hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
4 Đánh giá sự phát triển của trẻ ở các nhóm lớp
7/14 lớp
50 %
5 Sự sáng tạo của giáo viên khi thực hiện chuyên đề
7/14 lớp
50 %
6 Sự phối hợp giữa nhà trường , cha mẹ và cộng đồng 10/14 lớp 72 %
trong giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
5
Ngoài kết quả thực tế nêu trên, tôi tiến hành khảo sát về cơ sở vật chất,
môi trường bên trong và bên ngoài của khu mới để lên kế hoạch cho chuyên đề:
Khu trung tâm 2 tầng đang xây dựng với môi trường bên trong gồm 14
phòng học, 10 phòng chức năng, Diện tích hiên hè trước và hè sau rộng rãi, nhà
vệ sinh khép kín theo tiêu chuẩn...
Môi trường bên ngoài gồm có sân khấu 100m2. sân chơi rộng rãi có thể
bố trí sân chơi giao thông, sân vận động, khu vực chơi với cát, đá, sỏi, bồn hoa,
khu vực vườn rau, vườn cổ tích.
Hệ thống cây xanh của nhà trường phía sau đều có cây bóng mát 10 năm
tuổi, phía trước sân 50% cây xanh cũ tán to, 50% cây xanh vừa trồng nên cần bố
trí các đồ chơi ngoài trời hợp lý.
Có thể tận dụng sân khấu làm khu ẩm thực và khu chợ quê cho các lớp
tham gia thi “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” cấp trường.
Dưới các tán cây to giữa sân tổ chức các trò chơi dân gian...
Sau khi cùng các thành viên nhà trường kiểm tra thực tế môi trường bên
trong và bên ngoài để có biện pháp sát thực với tình hình đặc điểm nhà trường.
Biện pháp 2: Tham quan và học hỏi những trường điểm trong Tỉnh
Sau khi khảo sát thực tế nhà trường, tôi tham mưu để cử một số thành
viên là tổ trưởng chuyên môn các khối đi tham quan một số trường điểm trong
tỉnh có bề dày về kinh nghiệm xây dựng môi trường bên trong và bên ngoài đạt
kết quả cao như trường MN Hoa Mai, trường MN Tân Sơn, trường MN Thanh
Xuân Nam, trường MN Nam Ngạn ( Thành phố Thanh Hoá) để học tập và xây
dựng kế hoạch cho nhà trường và các nhóm lớp.
Từ kết quả tham quan ban chỉ đạo chuyên đề cùng bàn bạc và lên kế
hoạch xây dựng chuyên đề cho nhà trường phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng
giáo viên. Đảm bảo 100% giáo viên đều nắm bắt và lên kế hoạch cho lớp.
Biện pháp 3: Thành lập ban chỉ đạo phong trào và phân công nhiệm vụ.
Ngay từ đầu năm học, nhà trường bám vào công văn số 370/PGD&ĐT
V/v tổ chức Cuộc thi: “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”
giai đoạn 2016-2020 tôi tham mưu với đ/c Hiệu Trưởng lên kế hoạch họp nhà
trường phân công, công việc cho từng thành viên thật cụ thể và sát thực. Đ/C
hiệu trưởng nhà trường là trưởng ban chỉ đạo, với cương vị là hiệu phó chuyên
môn, tôi được Đ/C Hiệu trưởng phân công là phó ban chỉ đạo và hướng dẫn giáo
viên trong nhà trường biết cách triển khai chuyên đề thật sự hiệu quả, theo dõi
việc xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện môi trường của giáo viên, Đ/C
Hiệu phó dinh dưỡng lập kế hoạch mua sắm và trang thiết bị CSVC; tập thể giáo
viên trong nhà trường là các thành viên.
Họp nhà trường và phân công nhiệm vụ
6
Tôi thiết nghĩ rằng, để chuyên đề thành công và tạo được diện mạo mới
cho nhà trường, làm tiền đề cho công tác đón chuẩn cần phải huy động sự tham
gia lớn mạnh của các tổ chức trong nhà trường, phát động phong trào thi đua
trong CBGV, ban thanh tra nhân dân có trách nhiệm kiểm tra, giám sát. Tổ
chuyên môn các khối đăng ký chuyên đề của tập thể và cá nhân về “ Xây dựng
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”, từ đó lựa chọn và có kế hoạch triển
khai phấn đấu trong khi thực hiện giữa các lớp để tạo không khí thi đua sôi nổi
và động viên, khen thưởng kịp thời những lớp có sáng tạo và hoàn thành tốt
chuyên đề đặt ra.
Để chuyên đề có sức đổi mới và lan tỏa, cần phải quan tâm tới quy chế tập
trung dân chủ, vì vậy trong cuộc họp đầu năm tổ chức cho giáo viên thảo luận và
đăng ký kế hoạch cho lớp, BGH bổ xung và góp ý kịp thời.
Ban chỉ đạo tổ chức kiểm tra đánh giá về việc thực hiện chuyên đề của
từng lớp, tổng kết đánh giá từng tuần, từng tháng, từng quý...những việc làm
được, những việc cần quan tâm hơn, việc chưa làm được, mặt yếu, mặt mạnh
của các lớp, lựa chọn lớp tiêu biểu để tuyên dương, tổ chức hội thảo, chia sẻ
kinh nghiệm để có các giải pháp cho các tháng tiếp theo.
Tóm lại, việc chủ trương phối hợp thực hiện là bước quan trọng để tạo
nên thành công kế hoạch đề ra. Vì qua việc làm này, mọi giáo viên có liên quan
nhận thức rõ công việc mà mình sắp thực hiện, thấy vai trò, trách nhiệm của bản
thân trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao, từ nhận thức đúng đắn sẽ đi đến
hành động đúng.
Biện pháp 4: Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường bên trong và ngoài.
Thực hiện phương châm " Mỗi ngày đến trường là một ngày vui" " giáo
dục không chỉ chuẩn bị cho cuộc sống mà giáo dục phải chính là cuộc sống của
trẻ". Chính vì thế bản thân tôi xác định tầm quan trọng của việc xây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là việc làm vô cùng cần thiết và đó là trách
nhiệm của toàn đội ngũ giáo viên trong trường, của gia đình trẻ và cộng đồng xã
hội. Sự tham gia của trẻ chính là chủ thể của quá trình giáo dục.
Nhận thức rõ, xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong
trường MN bao gồm: môi trường trong lớp; môi trường ngoài lớp và môi trường
xã hội là điều kiện để giáo viên trong trường tổ chức các hoạt động đáp ứng nhu
cầu hứng thú của trẻ dưới những hình thức chơi bằng học, học bằng chơi nên tôi
đã hướng dẫn giáo viên lập kế hoạch, thiết kế môi trường giáo dục hấp dẫn, có
đủ nguyên vật liệu, các góc chơi trong lớp và ngoài trời đảm bảo an toàn, sạch
sẽ, bảo dưỡng tốt, gọn gàng để hỗ trợ học và phát triển của trẻ.
Xây dựng môi trường bên trong
Đối với môi trường hoạt động của trẻ trong lớp, tuỳ vào độ tuổi, đặc điểm
của trẻ tôi yêu cầu các lớp phải thực hiện một số nội dung như sau:
Bằng kết quả việc tham quan các trường bạn, tôi cùng giáo viên tham
khảo trên mạng và cùng xây dựng ý tưởng để làm đồ dùng cho trẻ chơi các góc,
đồ dùng dạy học từ các nguyên liệu sẵn từ địa phương vào ngày thứ 7 và chủ
nhật để hướng dẫn cho những giáo viên không tham gia đoàn thực tế. Trong quá
trình làm tôi tổ chức cho giáo viên làm đồ dùng, đồ chơi theo khối, mỗi khối cử
7
ra một khối trưởng để đôn đốc và theo dõi cũng như sẽ tổng hợp báo cáo với
BGH cần mua bổ sung những vật liệu gì cho quá trình thực hiện.
Giáo viên sẽ có kế hoạch huy động phụ huynh sưu tầm các nguyên vật
liệu của các gia đình mang đến để đội giáo viên cao tuổi làm vệ sinh sạch sẽ và
phơi khô cho những phế liệu nói trên và bàn giao cho giáo viên thực hiện.
Giáo viên làm ĐDDDC sáng tạo
Sau khi chuẩn bị đầy đủ các yếu tố tôi sẽ cho giáo viên tổ chức thực hiện
xây dựng môi trường trong lớp với những đồ chơi phải đảm bảo tính thẩm mỹ,
đẹp, sạch, và an toàn phù hợp với độ tuổi giáo viên đang chủ nhiệm. Đồ chơi
phải mang tính mở, ưu tiên và chấm điểm cao với những đồ chơi có thể chuyển
động và tháo lắp được. Yêu cầu khi xây dựng môi trường trong lớp giáo viên
cần đảm bảo:
Phòng học các lớp GV cần trang trí và trưng bày sao cho phòng học cần
đủ ánh sáng, thoáng mát về mùa hè, ấm áp về mùa đông, các trang thiết bị đảm
bảo an toàn, vệ sinh. Môi trường trong lớp được thiết kế trang trí những con vật
đáng yêu, gần gũi xung quanh trẻ, cửa ra vào được trang trí những dây tua nhẹ
nhàng kết hợp các con số. Gv phải sắp xếp hợp lý góc yên tĩnh xa góc ồn ào. Để
lớp học thêm lôi cuốn trẻ vào các hoạt động, cô giáo đã lựa chọn tạo nên một
môi trường trong lớp với những màu sắc sinh động, những nhân vật nghộ
nghĩnh, hấp dẫn trẻ. Môi trường lớp học có không gian, cách sắp xếp phù hợp
gần gũi, quen thuộc với cuộc sống hàng ngày của trẻ. Môi trường luôn thay đổi
theo chủ đề, tích cực trong hoạt động nâng cao chất lượng CSGD trẻ toàn diện.
Ví dụ: Lớp 3 tuổi trang trí khác, lớp 4 tuổi trang trí khác, lớp 5 tuổi trang
trí khác để phù hợp với nhận thúc của trẻ, phát huy tố chất bên trong của mỗi
đứa trẻ.
Hình ảnh 1/14 phòng học trong trường
Đồ dùng, đồ chơi trong các góc phong phú về thể loại: có loại tự làm, mua
sẵn, có đồ dùng đã hoàn thiện, có đồ dùng chưa hoàn thiện để trẻ chơi. Đồ dùng,
đồ chơi, nguyên vật liệu được sắp xếp hấp dẫn, hợp lý kích thích hứng thú hoạt
động của trẻ, trẻ có thể dễ thấy, dễ lấy, dễ sử dụng và dễ cất đi khi chơi xong.
Trong góc chơi, đồ dùng, đồ chơi nguyên vật liệu ở các góc hoạt động phù
hợp với kế hoạch giáo dục của từng chủ đề cũng như sở thích và khả năng của
trẻ. Môi trường trong lớp thuận lợi tạo cơ hội cho mọi trẻ được tham gia hoạt
động một cách tích cực.
Ví dụ: Góc nghệ thuật cho trẻ đan các dây xốp đã cắt tạo thành cái áo,
nón, quần trong chủ đề Gia đình, đan tạo thành các con vật ở chủ đề Động vật để
rèn khă năng tập trung và đức tính kiên trì của trẻ.
8
Hình ảnh các bé 5T đang đan các con vật
Ở từng góc chơi yêu cầu giáo viên cung cấp kiến thức cho trẻ hoạt động
bằng các tranh ảnh minh họa rõ ràng, dễ hiểu, giúp trẻ chơi tích cực. Góc học tập
của trẻ tùy theo từng chủ đề, giáo viên đã lựa chọn nội dung chơi, trò chơi được
thể hiện trên các bảng biểu phù hợp với từng độ tuổi khác nhau. Các bảng chơi
của trẻ có mẫu chơi gợi ý rõ ràng tạo cho trẻ có cơ hội tham gia chơi khám phá
nội dung, kiến thức của chủ đề, một cách tích cực, giúp trẻ có nhận thức tốt hơn,
hình thành bước đi đầu tiên để phát triển toàn diện.
Ví dụ: Góc học tập có thể gắn tạo thành các con số, chữ cái. Xếp hoặc nối
cho đủ số lượng...
Các góc chơi, đồ chơi đáp ứng nhu cầu, hứng thú và khả năng khác nhau
của trẻ. Khi trẻ được vào góc chơi trẻ được tự do lựa chọn theo nhu cầu, khả
năng của bản thân, được tự chọn góc chơi, trò chơi, nhóm chơi, vai chơi và đồ
chơi mà trẻ thích. Trẻ em chơi mà học, học bằng chơi, vì vậy đồ dùng, nguyên
vật liệu là vô cùng quan trọng. Có nhiều nguyên vật liệu giúp giúp kích thích
hứng thú trải nghiệm của trẻ, giúp trẻ sáng tạo trong khi chơi mà học.
Trong lớp học đồ dùng đồ chơi, nguyên vật liệu ở các góc hoạt động phù
hợp với kế hoạch giáo dục cùng với sở thích và khả năng của trẻ. Các vật liệu
mang tính mở kích thích khả năng tưởng tượng và sự sáng tạo của trẻ khi chơi.
Cũng giống như đồ dùng đồ chơi có sẵn việc đưa các nguyên vật liêu tự nhiên
như lá cây, xốp màu, rơm len, vải vụn hỗ trợ việc học tập của trẻ, kích thích các
giác quan nhận thức của trẻ.
Phải tạo được điểm hấp dẫn nhất với trẻ chính là các góc chơi có đa dạng
đồ chơi được bố trí mở. Đồ dùng, đồ chơi và các nguyên vật liệu được sắp xếp
gọn gàng, ngăn nắp, dễ thấy, dễ lấy, dễ cất, có kí hiệu riêng.
Ví dụ: Góc chơi học tập ký hiệu thẻ quyển sách, Góc xây dựng ký hiệu
ngôi nhà, góc nghệ thuật ký hiệu bông hoa, góc phân vai ký hiệu cái mũ và
rau,củ, quả.
Các góc chơi bố trí hợp lí và thay đổi theo từng chủ đề, góc hoạt động
cần yên tĩnh bố trí xa góc ồn ào. Có sự tạo khoảng cách, ranh giới giữa các góc
chơi.
Ví dụ: Góc xây dựng xa góc nghệ thuật, góc xây dựng gần cửa ra vào
Các góc hoạt động có ranh giới rõ ràng, có lối đi cho trẻ dễ di chuyển
được bày biện trang trí phù hợp, hấp dẫn, màu sắc sinh động, những nhân vật
nghộ nghĩnh. Đồ dùng, đồ chơi trong các góc phong phú về thể loại: có loại tự
làm, mua sẵn, có một số nguyên vật liệu mang tính mở như lá cây, dây len, hột
hạt…có một số sản phẩm đã hoàn thiện, có những sản phẩm chưa hoàn thiện ,có
một số sản phẩm mua sẵn và một số sản phẩm cô và trẻ tự làm để trẻ chơi. Một
số đồ dùng đồ chơi mang đặc trưng màu sắc văn hóa địa phương của quê hương
như gói nem ở góc phân vai...
Trong khi chơi với các trò chơi ở góc trẻ mô phỏng bắt chước lại những
hành động, việc làm của người lớn trong cuộc sống hàng ngày giúp trẻ hình
thành các kỹ năng xã hội. Vì vậy mà quan hệ giữa cô và trẻ, giữa người lớn với
trẻ phải thể hiện tình cảm yêu thương, thái độ tôn trọng, tin tưởng trẻ, tạo cơ hội
cho trẻ được bộc lộ những suy nghĩ, tâm tư, nguyện vọng của mình. Tạo cho trẻ
9
sự giao tiếp và thể hiện sự quan tâm của mình đối với mọi người, đối với sự vật
hiện tượng xung quanh. Mọi cử chỉ lời nói, việc làm của cô giáo và người lớn
phải luôn mẫu mực để trẻ noi theo. Mối quan hệ giữa trẻ với trẻ là quan hệ bạn
bè cùng học, cùng chơi, đoàn kết, hợp tác, chia sẻ, đồng cảm, học hỏi lẫn nhau,
đảm bảo môi trường giao tiếp thân thiện, hòa đồng ấm cúng, cởi mở giữa cô với
trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi trường xung quanh.
Ví dụ góc phân vai giáo viên cho trẻ nhập vai chơi Phòng vé để trẻ được
làm quen với những trò chơi mới, khám phá công việc của sân bay, trải nghiệm
công việc của người lớn.
Ngoài ra tôi còn hướng dẫn giáo viên tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt
động tập thể, được tìm tòi khám phá,trải nghiệm,thể hiện những năng khiếu như
nhảy khiêu vũ, múa hát ,trò chơi kitsmat vào các buổi chiều theo lịch nhà trường
đã lên cho các lớp.
Xây dựng môi trường ngoài lớp học
Môi trường ngoài lớp học là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động
nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện trẻ. Trẻ cần một môi trường
ngoài trời hấp dẫn, an toàn, sạch sẽ, với nhiều cơ hội giúp trẻ khám phá, tìm tòi,
trải nghiệm và sáng tạo khi trẻ học và chơi. Vì vậy yêu cầu giáo viên cần thực
hiện một số nội dung của trò chơi tập thể như sau:
Hướng dẫn giáo viên lên kế hoạch xây dựng sân chơi vận động phù hợp với
khuôn viên nhà trường bằng việc sưu tầm các nguyên vật liệu như lốp cũ, vào
các gia đình trong xã làm mộc để huy động ủng hộ những tấm gỗ mỏng kết hợp
với lốp làm nên những
chiếc
bênh.
Xác
định
nguyên
liệu chủ yếu làm
Hình
ảnhghế
cácbập
bé 5T
đang
chơi
quầy
vé máy
sân chơi vận động là lốp nên tôi tổ chức cho
bay giáo viên đến các gia đình sửa xe ô
tô và xe máy trong xã xin về được hon 100 lốp xe, tổ chức cho giáo viên đánh
chùi sạch sẽ vào các buổi chiều tan trẻ, để khô và sơn màu.
Đối với môi trường giáo dục ngoài lớp học khi xây dựng tôi hướng giáo
viên phải lấy trẻ làm trung tâm, môi trường đó phải là nơi giúp trẻ có nhiều cơ
hội được tự do khám phá, tìm tòi, trải nghiệm khi trẻ học và chơi. Các khu chơi
ngoài trời cho trẻ chơi đều được tận dụng mọi nơi có cây xanh bóng mát. Khu
vực sân khấu ngoài trời, các góc chơi ngoài trời đều được qui hoạch phù hợp,
thân thiện với trẻ, sắp xếp an toàn, sạch sẽ để hỗ trợ việc học cho trẻ. Các khu
vực hoạt động ngoài trời được xác định rõ ràng, có các khu vui chơi khác nhau,
khu vui chơi cát, nước, sỏi. Khu vui chơi phát triển vận động, Sân chơi giao
thông, khu vườn trồng cây, rau, hoa được bài trí phía sau khu chơi các trò chơi
xây dựng, khu chơi kéo co, các trò chơi dân gian …phù hợp với điều kiện thực
tế của trường. Ở các khu vui chơi cho trẻ có đa dạng các đồ chơi, học liệu đảm
bảo an toàn vệ sinh. Mỗi khu vực hoạt động có nhiều loại học liệu, đồ chơi và
phương tiện phù hợp với đặc điểm của trẻ. Các khu vui chơi tạo không khí giao
tiếp tích cực kích tích hứng thú hoạt động của trẻ. Mỗi ngày ra hoạt động ngoài
trời đảm bảo trẻ được tham gia vào các trò chơi ở các khu vui chơi khác nhau
với đầy đủ các loại đồ chơi, học liệu hấp dẫn. Trẻ được tham gia các trò chơi tại
10
góc sân vận động như bò chui qua cổng, ném bóng vào rổ, nhảy bao bố, đi trên
cầu khỉ, bật, trèo thang dây làm bằng lốp xe …
Tận dụng hành lang rộng rãi bên ngoài tôi đã chỉ đạo giáo viên xây dựng
góc khám phá khoa học. ở đây trẻ được chơi với
cácảnh
trò chơi
với động
cát, nước, đá,
Hình
sân vận
sỏi, như trò chơi đong nước, pha màu, đong đo cát, in hình trên cát, chơi các trò
chơi với vật nổi, vật chìm, vật gì tan, không tan trong nước, chơi câu cá….Trò
chơi khám phá khoa học tạo cho trẻ hứng thú trải nghiệm
các kiến thức khác nhau. Không chỉ được tham gia vào các trò chơi khám phá,
ra hoạt động ngoài trời trẻ còn được chăm sóc cây hàng ngày, bắt sâu cho cây,
chăm sóc cây cối. Các loại cây rau được trẻ chăm sóc trẻ được nhìn thấy quá
trình phát triển của cây.
Xây dựng môi trường xã hội
Là môi trường được tạo nên bởi sự tương tác gữa cô và trẻ, giữa trẻ với
trẻ, giữa trẻ với những người xung quanh. Cách người lớn tương tác với trẻ ảnh
hưởng tới cách trẻ tương tác với trẻ khác, cách chơi mà học. Sự tương tác và
mối quan hệ đó đảm bảo an toàn về mặt tâm lý cho trẻ, luôn tôn trọng hướng
thú, sở thích, nhu cầu và phát triển mọi tiềm năng của trẻ. Trong chuyên đề này,
chúng tôi muốn giữ gìn một môi trường xã hội tốt đẹp trong nhà trường hướng
đến mục tiêu chăm sóc giáo dục trẻ toàn diện theo quan điểm lấy trẻ làm trung
tâm. Cô giáo và những người xung quanh trẻ cần tạo không khí giao tiếp tích
cực, tạo mối quan hệ gần gũi yêu thương, kích thích hứng thú hoạt động của trẻ.
Vì vậy tôi đã hướng dẫn giáo viên xây dựng một số khuôn viên cụ thể như:
Tổ chức xây dựng sân chơi giao thông. Với lợi thế sân nhà trường vuông,
rộng rãi, có bóng mát của những cây lâu năm nên chúng tôi xây dựng sân chơi
giao thông ngay giữa sân trường với nguyên liệu từ lốp và huy động phụ huynh
có điều kiện ủng hộ xe đạp, xe đồ chơi của trẻ để trẻ thực hành thường xuyên
vào các giờ hoạt động ngoài trời...
Hướng dẫn giáo viên xây dựng gian hàng chợ quê, mỗi lớp một gian hàng
để trẻ được trực tiếp tham gia nhập vai chơi giữa người bán hàng với người mua
hàng, người nấu ăn, sắp xếp bàn ăn. Trẻ được giao tiếp với các bạn nhập vai
chơi như người lớn. Biết các thao tác chế biến đơn giản các món ăn gần gũi
hàng ngày của trẻ.
Nhà trường thường xuyên tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động xã hội
như dâng hương Đền Tến, dâng hương cho Đài tưởng niệm, tham quan những
trò chơi, trò diễn dân gian như nấu cơm cá nước, đua thuyền tại thôn Quỳ Chử.
Tham quan cánh động lúa trước cổng trường...
11
Các cháuHình
được nghe
ôngtham
trưởng
nóihàng
về lịch
sử của đền
ảnh bé
giađền
gian
ẩm
Biện pháp 5: Kiểm tra và bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên để tạo môi
trường luôn xanh, sạch, đẹp
Có thể nói công tác kiểm tra và bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên là
nhiệm vụ quan trọng của người quản lý và cũng là khâu quan trọng của quá trình
xây dựng chuyên đề, vì vậy tôi thường xuyên kiểm tra giáo viên theo kế hoạch
tuần và sau mỗi chủ đề để bổ sung những thiếu sót cùng như giúp giáo viên xây
dựng môi trường cho lớp đạt hiệu quả cao hơn
Ảnh của Thắm phân vai
Phân công công việc cho giáo viên chủ nhiệm, hoặc tổ chuyên môn, giao
cho mỗi lớp một nhiệm vụ như chăm sóc bồn hoa, bồn cây xanh, nhổ cỏ, cắt tỉa,
bảo vệ, tưới cây để tạo khuôn viên cho màu xanh của trường lớp. Mỗi lớp trồng
những loại cây xanh, cây hoa, khác nhau trong khuôn viên nhà trường. sau một
thời gian triển khai, vào những ngày đầu xuân, nhìn vào quang cảnh nhà trường,
với bức tranh sinh động hòa với màu xanh của cây, màu đỏ của hoa loa kèn, màu
vàng của hoa cúc, màu trắng của hoa ngâu, phảng phất trong mùi thơm của hoa
cau.
Chỉ đạo giáo viên có các biện pháp thường xuyên cho trẻ lao động trường
lớp. Giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ môi trường như không vứt rác bừa bãi, chăm
sóc lau lá cây xanh, lau cửa sổ, bàn ghế, đánh chùi sạp ngủ, vệ sinh đồ dùng cá
nhân, đến lớp cất đồ dùng, dép, mũ gọn gàng, lớp học sạch sẽ ngăn nắp, bảo
quản, giữ gìn đồ dùng, đồ chơi, bàn ghế, giá góc và các trang thiết bị trong lớp
với mong muốn lớp sạch, trường sạch…Để đạt kết quả cao khi thực hiện tiêu chí
này tôi cần bố trí mỗi lớp và trong sân trường có thùng đựng rác riêng có nắp
đậy được ký hiệu hình ảnh tuyên truyền bỏ rác vào thùng, hết một ngày thùng
rác phải được gom lại và tráng thùng. Qua việc thực hiện, đã mang lại hiệu quả
thiết thực, trẻ biết bỏ rác vào thùng đúng theo quy định, trường lớp luôn giữ gìn
sạch sẽ.
Trường Hoằng Quỳ, mỗi lớp có nhà vệ sinh riêng sát cạnh lớp nên tôi
nhắc nhở giáo viên thường xuyên kiểm tra công trình vệ sinh, thường xuyên
quét dọn không để có mùi khai gây ô nhiềm môi trường, ô nhiễm lớp học. Giáo
viên phải hướng dẫn trẻ làm quen với nội quy khi đi vệ sinh như phải đổi dép
trước khi di vệ sinh, không vặn nước chảy xuống nền nhà làm trơn và ướt, trước
cửa nhà vệ sinh có tải để học sinh lau dép và đổi dép mới được đi vào lớp. Qua
việc thực hiện trên nên nhà vệ sinh của nhà trường luôn sạch sẽ.
Sắp xếp bàn ghế, các góc chơi trong lớp gọn gàng khoa học phù hợp, khi
học và tổ chức chức các hoạt động xong phải tổ chức cho trẻ cất gọn gàng,
không để tràn lan ra lớp. Và biện pháp này tôi cho các lớp và các tổ chuyên môn
tiến hành kiểm tra chéo và có kết quả báo cáo về BGH về những lớp làm tốt tiêu
chí này trong tháng, để động viên khen thưởng và nhắc nhở kịp thời cho tháng
sau.
Vào những buổi chiều thứ 6 hàng tuần nhà trường tổ chức cho các lớp tổ
chức dọn vệ sinh trong và ngoài lớp, giặt chiều,gối, chăn, màn… quét dọn trước,
12
trong và sau sân trường nên trường lớp lúc nào cũng khang trang, sạch, đẹp,
thoáng mát.
Chỉ đạo giáo viên tổ chức cho cô và trẻ cùng lau chùi giá góc trong lớp,
làm đồ dùng, đồ chơi cùng cô bằng những nguyên vật liệu đã qua sử dụng. Để
làm tốt nội dung này giáo viên phải là người làm gương cho trẻ, luôn có ý thức
hướng dẫn và nhắc nhở trẻ, kiên trì những việc làm hàng ngày có ý nghĩa giúp
cho trường lớp ngày càng xanh, sạch, đẹp. Trên cơ sở đó hình thành cho trẻ kỹ
năng thói quen tốt về hành vi bảo vệ môi trường, xây dựng môi trường xanh,
sạch, đẹp mà còn tạo được nhiều đồ chơi hấp dẫn phục vụ cho quá trình học tập
của trẻ hàng ngày, giúp trẻ hứng thú khi đến trường, biết yêu lao động tự phục
vụ…
Để nâng cao chất lượng cho chuyên đề đạt kết quả tốt tôi tiến hành kiểm
tra thực tế qua những buổi dự giờ, đóng và mở chủ đề, duyệt giáo án để góp ý và
tìm ra các biện pháp tối ưu cho những lớp thực hiện tiêu chí này chưa tốt và
hướng dẫn giáo viên lên kế hoạch cho chủ đề sau thật cụ thể, chi tiết và có thể
học hỏi những lớp làm tốt tiêu chí này.
Ví dụ: Trong chủ đề thế giới động vật, giáo viên cùng trẻ làm đồ dùng, đồ
chơi bằng những nguyên vật liệu đã qua sử dụng trưng bày trong lớp, trong các
giá góc để tạo hứng thú cho trẻ mỗi khi đến trường từ hộp sữa chua, hộp váng
sữa hay các vỏ trứng nhuộm mầu làm những chú gà con xinh đẹp phục vụ cho
các tiết học môi trường xung quanh hay giờ thơ…làm những chú cá đáng yêu
bằng các vỏ trai, vỏ ngao phục vụ cho giờ học Rong và cá…Qua đó vừa giúp trẻ
biết yêu quý cái đẹp biết làm ra cái đẹp, biết hướng tới cái đẹp và biết phối hợp
hoạt động tập thể, yêu thích đến trường và biết tận dụng những đồ dùng đã qua
sử dụng góp phần làm cho môi trường ngày một xanh, sạch, đẹp hơn.
Biện pháp 6: Phối hợp giữa cha mẹ và cộng đồng trong giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm
Với khẩu hiệu “Phụ huynh thân thiện, nhiệt tình”. Đúng vậy, phụ huynh
là một trong những thành tố không thể thiếu trong 3 thành tố xây dựng nên
thành công của chuyên đề đó là: “ Nhà trường- Gia đình và xã hội”. Kết quả xây
dựng chuyên đề triển khai nói riêng và kết quả chăm sóc giáo dục trẻ nói chung
phụ thuộc một phần rất lớn vào việc kết hợp giữa nhà trường và gia đình. Đây là
sự kết hợp 2 chiều cùng mục đích- vì sự phát triển của trẻ thơ, Vì vậy tôi cùng
BGH và giáo viên cần phải chủ động trong việc kết hợp để có các điều kiện
thuận lợi trong chỉ đạo nâng cao chất lượng xây dựng môi trường bên trong và
bên ngoài theo phương châm môi trường thân thiện.
Ngay từ đầu năm học, trong các cuộc họp phụ huynh học sinh lớp, họp
phụ huynh toàn trường tôi hướng dẫn giáo viên triển khai nội dung “ Xây dựng
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” để phụ huynh có thể tham gia phối
hợp, nhằm huy động sức lực, kinh phí để xây dựng bổ xung cơ sở vật chất và
thực hiện phong trào thành công.
Ngoài ra, tôi chỉ đạo giáo viên kêu gọi phụ huynh xây dựng nhà trường
xanh bằng việc phụ huynh có thể hỗ trợ cây xanh, cây bóng mát, cây hoa để giáo
viên và học sinh có thể trồng và cùng nhau chăm sóc giúp cho trường lớp xanh
13
sạch đẹp. Phụ huynh đã hỗ trợ được một số loại cây như: Cây vú sữa, cây
xanh…
Nếu gia đình nào trồng rau thì có thể huy động hỗ trợ vốn cho nhà trường
trồng rau sạch.
Công ty xây dựng Long Giang đã hỗ trợ được 10 ghế đá cho cảnh quan
môi trường bên ngoài.
Với số lượng công việc rất nhiều cho thời gian ngắn nên nhà trường đã
huy động ngày công của phụ huynh trong việc về sinh ngôi trường mới bằng
việc lau chùi phòng, nhóm lớp vào ngày chủ nhật, tạo điều kiện môi trường
thuận lợi cho giáo viên trang trí.
Nhà trường huy động phụ huynh ngày công đổ xe đất màu đổ vào làm
vườn cho các cháu ra thăm quan mở rộng hiểu biết về môi trường xung quanh và
giúp trẻ có rau sạch dùng trong các bữa ăn hàng ngày
Trong công tác phối hợp với cha mẹ trẻ, nhà trường đặc biệt chú ý chỉ đạo
giáo viên phát huy cao công tác chủ nhiệm lớp. Chủ động phối hợp với cha mẹ
trẻ của lớp mình trong việc giáo dục các bé cùng xây dựng môi trường với cô,
chấp hành tốt một số nề nếp, thói quen, quy định trong nhà trường để đảm bảo
an toàn trong vui chơi và học tập.
Do tính chất nhà trường vừa xây dựng vừa tổ chức chuyên đề, thời gian và
lực lượng giáo viên không đủ nên tôi đã chủ động lên kế hoạch trình với BGH
nhà trường huy động sự chung tay của các chàng rể tổ chức sơn, cắt lốp, khoan
và giúp giáo viên hàn xì. Có cả những thời điểm hội rể nhà trường phải làm vào
cả buổi tối cho kịp tiến độ hội thi “ Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm” cấp trường.
Tổ chức kêu gọi các tập thể cá nhân trong xã tham gia ủng hộ phòng máy
tính cho các cháu kết quả đã có phòng máy đầy đủ trang thiết bị giúp các cháu
được tham gia các hoạt động trải nghiệm, thực hành và tái hiện vẽ lại những gì
trẻ đã quan sát được trong khi xem phần mềm KISMAX, qua đó phát triển ghi
nhớ có chủ định của mỗi đứa trẻ.
Tóm lại, trong bất cứ một hoạt động giáo dục nào, nếu nhà trường và giáo
viên tranh thủ được sự phối hợp của cha mẹ trẻ cùng như cộng đồng sẽ góp phần
quan trọng cho sự thành công của hoạt động đó đạt kết quả cao.
Biện pháp 7: Tham mưu với chính quyền địa phương và công tác xã hội hóa
giáo dục.
Tham mưu đúng và trúng, đạt hiệu quả là một trong những yếu tố đóng
vai trò quan trọng đối với sự thành công của chuyên đề. Chính vì vậy trong năm
2017 cùng các đ/c trong BGH tham mưu với Đảng ủy- Ủy ban đầu tư xây dựng
một ngôi trường khang trang, rộng rãi và thoáng mát với kết quả như xây dựng
14
đồng bộ đầy đủ các phòng học và phòng chức năng theo yêu cầu chuẩn 2. Xin
đổ đất màu trông vườn. Công tác xã hội hóa giáo dục có kết quả đáng ghi nhận
đó là. BGH cùng đi với Đ/C Chủ tịch ủy ban, đ/c cán bộ văn hóa vào Công ty
Trách nhiệm hữu hạn Hoa Mai trong thời gian tới ủng hộlàm vườn cổ tích cho
trẻ với tổng số tiền hơn 300 triệu đồng. Với những việc làm hữu hiệu trên đã góp
phần xây dựng môi trường MN xanh sạch đẹp và an toàn đạt kết quả đáng ghi
nhận, trẻ được vui chơi trong môi trường tốt nhất.
2.4 . Kết quả
Sau một năm áp dụng những giải pháp trong quá trình triển khai, trường MN
Hoằng Quỳ chúng tôi đã gặt hái được nhiều thay đổi, trường lớp khang trang,
cảnh quan sư phạm ngày càng xang, sạch, đẹp và an toàn, môi trương trong và
ngoài lớp ngày một đổi mới,chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ được nâng lên, uy
tín của nhà trường được khẳng định, phụ huynh yên tâm gửi con em đến trường
mầm non, mối quan hệ giữa nhà trường với đồng nghiệp, phụ huynh, học sinh
và lãnh đạo địa phương ngày càng thân thiết với kết quả như sau:
STT
Nội dung khảo sát
1 Việc xây dựng môi trường bên trong và
bên ngoài lớp học
2 Kiểm tra việc xây dựng kế hoạch của các
nhóm lớp
3 Giáo viên có đổi mới sáng tạo trong việc
tổ chức hoạt động giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm
4 Đánh giá sự phát triển của trẻ ở các nhóm
lớp
5 Sự sáng tạo của giáo viên khi thực hiện
chuyên đề
6 Sự phối hợp giữa nhà trường , cha mẹ và
cộng đồng trong giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm.
Số lượng
14/14 Lớp
Đạt tỷ lệ
100 %
14/14 lớp
100 %
14/14 lớp
100 %
13/14 GV
93%
14/14 lớp
100 %
11/14 lớp
100 %
3. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT
3.1. Bài học kinh nghiệm.
Sau 2 nămthực hiện triển khai chuyên đề “ Một số biện pháp xây dựng
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”tôi đã rút ra bài học kinh nghiệm đó
là:
Xây dựng kế hoạch hàng năm thật cụ thể, phù hợp với điều kiện thực tế
của nhà trường, đảm bảo tính khoa học, khả thi. Đồng thời phải thường xuyên
điều chỉnh, bổ xung các yêu cầu cần thiết khi thực hiện kế hoạch. Các hoạt động
tổ chức xây dựng môi trường trong và ngoài lớp học phải được duy trì thường
xuyên và trở thành nề nếp ổn định trong nhà trường.
15
Phải có một bộ phận chuyên trách, theo dõi và thường xuyên kiểm tra đôn
đốc và thực hện kế hoạch đề ra.
Phải có sự đồng thuận cao và sự phối hợp chặt chẽ của tất cả các thành
viên trong nhà trường và của cha mẹ trẻ.
Xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm người quản lý không chỉ chỉ
đạo bằng lý thuyết mà người quản lý phải luôn tiên phong, gương mẫu, đi đầu,
cùng làm, cùng thực hiện với giáo viên để tìm ra các biện pháp khả quan nhất
trong khi triển khai.
Giáo viên nên hướng dẫn và cho trẻ tham gia cùng cô để trẻ biết yêu lao
động, biết bảo vệ môi trường, biết làm sạch, làm đẹp trường lớp, biết yêu quý
sức lao động và sản phẩm mình tự làm ra. Xác định môi trường GV xây dựng
phải hướng tới nhu cầu và hứng thú của trẻ, dựa trên hiểu biết và thích nghi của
trẻ. Tuyên dương những trẻ có hành vi tốt bằng hình thức cắm cờ và thưởng bé
ngoan cuối tuần sẽ tạo ra sức thi đua của các trẻ cùng cô xây dựng trường lớp
xanh, sạch, đẹp và an toàn, hình thành ở trẻ thói quen tốt, những hành vi phù
hợp với môi trường. Người quản lý luôn quan tâm tới giáo viên về mọi mặt,
thường xuyên nhắc nhở giáo viên có tinh thần trách nhiệm với nhiệm vụ được
giao, xây dựng tập thể nhà trường đoàn kết, tạo sức mạnh tập thể để thực hiện
tốt phong trào, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà
trường.
Phải tạo được phong trào xã hội hóa, phụ huynh, lãnh đạo địa phương, để
huy động được nguồn lực tài chính, ủng hộ cơ sở vật chất, sức lao động, huy
động mọi nguồn lực tập trung sức người, sức của để phong trào đạt hiệu quả cao
nhất.
Cán bộ quản lý nhà trường phải tìm hiểu các văn bản chỉ đạo và bám sát
vào hướng dẫn của Bộ, nắm vững được các nguyên tắc khi xây dựng trường lớp
xanh sạch đẹp và an toàn để hướng dẫn giáo viên, biết lồng ghép trong mọi hoạt
động phù hợp với chủ đề, chủ điểm và các môn học. Khuyến khích giáo viên
sưu tầm nhiều cây bóng mát và cây xanh, làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạoThường
xuyên quan tâm kiểm tra, giám sát việc thực hiện các nội dung của phong trào
xây dựng môi trường bên trong và bên ngoài coi đó như một hoạt động chuyên
môn của nhà trường.
Tranh thủ sự hướng dẫn và chỉ đạo, góp ý của Phòng GD huyện khi xây
dựng nội dung các chuyên đề.
Tổ chức cho giáo viên thăm quan học tập những trường xây dựng nội
dung này có hiệu quả.
Hàng tháng, hàng quý tổ chức đánh giá rút kinh nghiệm kịp thời và tuyên
dương những tập thể cá nhân, có nhiều sáng kiến, điển hình tiên tiến và đạt các
tiêu chí tốt khi thực hiện phong trào.
Ngoài ra tôi còn tham mưu với đ/c Hiệu Trưởng tổ chức cho giáo viên thi
giáo viên giỏi trường, giờ dạy mẫu, thảo luận trong những buổi sinh hoạt chuyên
môn, sinh hoạt chuyên đề, tham quan trường bạn, xem qua băng đĩa nhằm nâng
cao chất lượng giảng dạy và tích lũy nhiều kinh nghiệm trong khi triển khai.
3. 2. Kết luận.
16
Bậc học mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục Quốc dân,
có vai trò rất quan trọng trong việc phát triển toàn diện cho trẻ về thể chất, trí
tuệ, thẩm mỹ, tâm hồn trong sáng và hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân
cách. Để nâng cao chất lượng giáo dục mầm non, việc đầu tư cơ sở vật chất để
tạo môi trường xanh, sạch, đẹp và an toàn thân thiện, phát triển giáo viên yêu
nghề, mến trẻ, năng động sáng tạo, để tất cả trẻ đến trường đều được dối xử
công bằng, được yêu thương chăm sóc…để mọi người trong xã hội nhận thức
được rằng môi trường lấy trẻ làm trung tâm là ước mơ của trẻ em và chỉ có thể
tạo ra một môi trường như thế bằng tình yêu thương thật sự, bằng cách hiểu tâm
lý và ước mơ của con trẻ.
Chuyên đề xây dựng phát động trong toàn ngành có ý nghĩa rất quan
trọng trong ngành giáo dục mầm non, bởi vì môi trường lấy trẻ làm trung tâm là
nhiệm vụ quan trọng được đặt lên hàng đầu đối với các nhà quản lý và cô giáo
mầm non , là nguồn động lực, tạo thêm sức mạnh và mở ra cho bậc học ầm non
một tầm nhìn, một hướng đi phù hợp với sự phát triển của xã hội, góp phần giáo
dục sự nghiệp giáo dục nói chung và giáo dục mầm non nói riêng.
Chuyên đề “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” được
phát động như tiếp thêm sức mạnh cho trường mầm non Hoằng Quỳ, đã tạo sự
chuyển biến tích cực trong đội ngũ cán bộ, giáo viên, có sự thay đổi trong công
tác chăm sóc giáo dục trẻ, đáp ứng nhu cầu của phụ huynh. Đặc biệt đúng vào
dịp nhà trường vừa xây dựng xong đang chuẩn bị các hạng mục cho công tác
đón Chuẩn Quốc Gia mức độ 2 và đón xã nông thôn mới. Tôi hy vọng rằng,
chuyên đề “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm giai đoạn
2016-2020” sẽ duy trì và thực hiện tốt trong những năm tiếp theo đối với các
bậc học nói chung và mầm non trong huyện nói riêng vì mục tiêu: “ Mỗi ngày
bé đến trường là một ngày vui”. Tạo cho trẻ có một niềm vui và hạnh phúc khi
được đến trường mầm non, ở đó có môi trường xanh, sạch, đẹp và an toàn, là sự
yêu thương đùm bọc của cô giáo, là môi trường trẻ yêu thích nhất, là ngôi nhà
thứ 2 của trẻ, môi trường tốt nhất cho sự phát triển nhân cách của trẻ, tạo được
niềm tin yêu của gia đình, cộng đồng xã hội đối với trường mầm non. Với kinh
nghiệm nhỏ bé của bản thân trong quá trình quản lý về nội dung: “Một số biện
pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” tại trường mầm
non Hoằng Quỳ năm học 2017-2018, với những kết quả đã đạt được, tôi tự thấy
có thể vận dụng những biện pháp này để thực hiện đối với các trường mầm non
trong huyện và trong tỉnh và nhà trường thật vinh dự và từ hào đạt giải nhất
trong cuộc thi cấp Huyện và giải nhì trong cuộc thi cấp tỉnh về chuyên đề Xây
dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Được huyện chọn nhà trường là
điểm đến của 43 trường trong huyện tập trung về tham dự hội thi “ Bé khoẻ- bé
thông Minh cấp huyện, nhà trường đã vinh dự được đón nhiều đoàn công tác của
huyện bạn như huyện Nga Sơn, Nông Cống và các trường trong huyện về tham
quan.
Qua thực tế công tác quản lý, chỉ đạo thực hiện nội dung xây dựng môi
trường lấy trẻ làm trung tâm cùng với những kinh nghiệm của bản thân và quá
trình nghiên cứu học hỏi đồng nghiệp không tránh khỏi những thiếu sót, hạn
17
chế. Đặc biệt là năm nay nhà trường vừa tổ chức đón Chuẩn nên quá trình chỉ
đạo và thực hiện còn nhiều hạn chế. Vì vậy, tôi rất mong sự góp ý chân thành
của các cấp lãnh đạo và đồng nghiệp để cho đề tài của tôi được hoàn thiện hơn
và đổi mới trong các năm tiếp theo, góp phần đưa nhà trường hoàn thành chuyên
đề “ Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” giai đoạn 2016-2020
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Hoằng Quỳ, ngày 10 tháng 05 năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, không sao chép nội dung của người
khác.
Người viết
Trịnh Thị Dương
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Mô Đun MN1-D Xây dựng trường MN lấy trẻ làm trung tâm
2. Tài liệu xây dựng trường MN lấy trẻ làm trung tâm dự án tăng cường
khả năng sãn sàng đi học cho GVMN.
3. Tài liệu: GDMN: Chia sẻ kinh nghiệm số 32
4. Mô đun QL 1: Xây dựng trường MN lấy trẻ làm trung tâm.
5. Bồi dưỡng chuyên đề xây dựng trường MN lấy trẻ làm trung tâm.
6. Kế hoạch số 2446/SGD&ĐT-GDMN về nội dung Tổ chức Cuộc thi “
Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”
7. Các văn bản, tài liệu, báo, tạo san của ngành về Xây dựng môi trường
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”.
18
DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG
ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT
CẤP SỞ GD&ĐT XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Trịnh Thị Dương
Chức vụ và đơn vị công tác: P.Hiệu trưởng Trường MN Hoằng Quỳ
T
TT
Tên đề tài SKKN
Kết
quả
Cấp đánh giá
Năm học
đánh
giá
xếp loại (Phòng,
đánh giá
xếp loại (A,
sở, tỉnh...)
xếp loại
B hoặc C)
1 Một số biện pháp nâng cao
1
chất lượng hoạt động dạy
trẻ kể chuyện sáng tạo ở trẻ
5 tuổi.
Phòng GD&ĐT
Hoằng
HóaXếp loại A
Thanh Hóa
2 Một số biện pháp nâng cao
2
chất lượng hoạt động dạy
trẻ kể chuyện sáng tạo ở trẻ
5 tuổi.
Sở GD&ĐT Thanh Hóa
Xếp loại B
2003-2004
3 Một số biện pháp giúp trẻ
3
5-6 tuổi cảm thụ âm nhạc
Phòng GD&ĐT Xếp loại A
Hoằng
Hóa
2007- 2008
2003-2004
19
thông qua bài hát nghe.
-Thanh Hóa
4
Một số biện pháp giúp trẻ
5-6 tuổi cảm thụ âm nhạc
thông qua bài hát nghe.
Sở giáo dục và
đào tạo Thanh Xếp loại C
Hóa
2007- 2008
5
Một số biện pháp xây dựng
trường MN xanh, sạch, đẹp
và an toàn.
Phòng giáo dục
và
đào tạo Xếp loại A
Hoằng Hóa
2013- 2014
6
Một số biện pháp xây dựng
trường MN xanh, sạch, đẹp
và an toàn.
Sở giáo dục và
đào tạo Thanh Xếp loại B
Hóa
2013- 2014
20