BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ GIỚI THIỆU TÁC PHẨM SƠ THẢO LUẬN CƯƠNG LẦN THỨ NHẤT NHỮNG VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ THUỘC ĐỊA CỦA LÊ NIN - HỒ CHÍ MINH

(Giới thiệu tác phẩm)

Sơ thảo lần thứ nhất những Luận
cương về vấn đề dân tộc và vấn đề
thuộc địa (V.I. Lênin)


- Giíi thiÖu khái quát gióp ngêi häc
nắm được những nét cơ bản về hoàn
cảnh lịch sử ra đới tác phẩm và những
nội dung chính của tác phẩm.

Mục
đích

- Trên cơ sở đó, th.hiện trực tiếp nghiên
cứu nắm vững n.dung tư tưởng của tác
phẩm và ý nghĩa to lớn của tác phẩm đ/v
các dtộc thuộc địa và PTGPDT nói
chung, với CM GPDT ở Việt Nam và Hồ
Chí Minh nói riêng. Thiết thực phục vụ
nghiên cứu giảng dạy tư tưởng Hồ Chí
Minh sau này.


I. Hoàn cảnh ra đời tác phẩm

Bè
cô
c

II. Nội dung chủ yếu của tác
phẩm

III. Ý nghĩa của tác phẩm


Thêi gian: Lªn líp ... tiÕt
Ph¬ng ph¸p:
Chñ yÕu dïng ph¬ng ph¸p
thuyÕt tr×nh kÕt hîp l«gÝc
víi lÞch sö, cã sö dông mét sè
ph¬ng ph¸p kh¸c: So s¸nh,
ph©n tÝch tæng hîp, nªu vÊn
®Ò và sö dông ph¬ng tiÖn
tr×nh chiÕu.


Tài liệu nghiên cứu
1. V.I.Lênin, Toàn tập, tập 41, Nxb Tiến
bộ, Mátxcơva, 1977, tr. 197 – 206.
2. GS Trần Văn Giàu, “Sự hình thành về
cơ bản tư tưởng Hồ Chí Minh”, Nxb
CTQG, H. 1997.
3. V.I.Lênin, “Sơ thảo lần thứ nhất Luận
cương về các vấn đề dân tộc và vấn đề
thuộc địa”, Nxb Sự thật, H. 1978.


Nội dung
I. Hoàn cảnh ra đời tác phẩm

1. Bối cảnh thế giới sau CTTG I (1914 – 1918)
- CTTG lần thứ I và sự xuất hiện của chủ nghĩa
Wilsơn (Mỹ).


- CTTG lần
thứ I và sự
xuất hiện của
chủ nghĩa
Wilsơn (Mỹ).

++CTTG
CTTGII(là
(làch.tranh
ch.tranhgiữa
giữacác
cácnước
nướcĐQ
ĐQ
với
vớinhau),
nhau),nổ
nổra
ratừ
từ1914
1914giữa
giữaphe
phel.minh
l.minh
++Năm

1917,
Mỹ
bắt
đầu
Năm 1917, Mỹ bắt đầu
Anh,
Anh,Pháp
Phápvới
vớiphe
pheĐức,
Đức,
th.gia
trực
tiếp
vào
ch.tranh,
++Để
t.truyền
đích
của
ch.tranh,
th.gia
trựcm.
tiếp
vào
ch.tranh,
Để
t.truyền
m.
đích

của
ch.tranh,
Áo,
Hung,
Thổ
Nhĩ
Kỳ.
Áo, Hung, Thổ Nhĩ Kỳ.
dứng
phe
đồng
Anh,
Pháp,
đã
ra
dứng
về
pheMỹ
đồng
minh
Anh,về
Pháp,
Mỹ
đãminh
ra
=>
Thực
chất,
chủ
nghĩa

=> Thực chất, chủ nghĩaWilsơn
Wilsơn
Anh,
Pháp.
“Chương
14
điểm”,
Anh,
“Chươngtrình
trình
14Pháp.
điểm”,--chúng
chúng
là
một
chương
trình
nhằm
là một chương trình nhằm
còn
còngọi
gọilà
làhọc
họcthuyết
thuyếtWilsơn.
Wilsơn.
chia
lại
bản
đồ

TG
sau
chia lại bản đồ TG saukhi
khi
Đức,
Đức,Áo,
Áo,Hung,
Hung,Thổ
Thổbị
bịđánh
đánhbại.
bại.


- Yêu sách 8 điểm của Nguyễn Ái Quốc và sự
khẳng định CN Wilsơn là một trò bịp.
Sau này, Hồ Chí Minh viết: “Cuộc đại chiến kết thúc.
Việt Nam
+ Do Dân
sức tộc
lôi cuốn
củacũng
tràonhư
lưu các
gửidân tộc khác
đã bị mê hoặc theo những lời tuyên bố rộng rãi của

yêu sách của các dt thuộc địa,

Wilsơn về quyền dân tộc tự quyết... Nhưng sau

Nguyễn Ái Quốc đã thay mặt nhóm người

một thời gian, chúng tôi nhận thấy rằng

VN yêu nước ở Paris gửi yêu sách 8 điểm.

chủ nghĩa Wilsơn là một trò bịp”.


- Sau thắng lợi của CMT10 Nga (1917), các nước
đồng minh (đế quốc) bao vây nước Nga Xôviết
(14 nước) hòng tiêu diệt Nhà nước Nga Xôviết,
xoá bỏ thành quả của CMT10.
=> Vấn đề đặt ra cho những người CS và các
dtộc bị áp bức trên TG là phải bảo vệ nước Nga
Xôviết.


2. Quốc tế III và vấn đề dân tộc, thuộc địa
QT I (28/02/1964 – 1874): Do các đ.biểu CN Anh, Đức,
Pháp, Nga họp tại Luân Đôn lập ra.
QT II lập năm 1889 do đ.biểu các Công Đảng lập ra ở
Paris. Đến trước CTTG II đã tiến hành đc 9 lần HN.
- Sau khi Ăngghen mất, QT II bị những p.tử cải lương lũng
đoạn làm mất đi tính CM triệt để của nó.
=> Để khắc phục tình trạng trên, năm 1919, Lênin đã
sáng lập QT III (QTCS) ngày 06/3/1919.
=> Chuẩn bị cho ĐH II của QTCS, Lênin đã chuẩn bị một
loạt VK quan trọng để báo cáo ĐH:

+ Sơ thảo lần thứ nhất những Luận cương của Lênin về
vấn đề DT và vấn đề thuộc địa.
+ Sơ thảo lần thứ nhất những Luận cương về v. đề ruộng
đất.
+ Luận cương về những nhiệm vụ của ĐH II – QTCS.
NAQ được tiếp cận với CN Lênin qua việc đọc “Sơ thảo lần
thứ nhất những Luận cương về vấn đề dân tộc và vấn
đề thuộc địa” đăng trên bao Nhân đạo ở Pháp.


II. Nội dung chủ yếu của tác phẩm
1. Tư tưởng chủ đạo của tác phẩm
- Theo q. điểm DCTS
Lênin
viếtđịnh
về đ. điểm của th. Đại ĐQCN:
* Thứ
khẳng
(QT nhất,
II -chịu
Q. điểm
ảnh hưởng)
của Lênin
luôn
và đặt
QT III về
“Tuyệt đại đa số nhân dân trên trái đất

biệt
v. đềsự

quyền
mộtphân
cách
b. đẳng
trừu t.trung
tg hoặcđề
h.thức
cập quyền

bị một thiểu số những nước tư bản

về quyền
đẳnggiữa
đẳng
các
chung,
dt đitrg
ápđó
bức
giữa
cácb.b.
dt
đi ápnói
bức

chủ nghĩa tiên tiến rất mức giàu có nô

cả
và
quyền

các
dtdtbịb.ápđẳng.
bức.
vàbao
cácgồm
dt bị
áp
bức.
dịch
về
mặt thuộc địa và tài chính...”

**Thứ
=>
hai
Theo
là:
Lênin:
nếu
không
TG
hiện
nay
điều
Thứ
=>
hai
Theo
là:Trong
Trong

Lênin:tình
tình
nếuhình
hình
không
TGthấy
thấy
hiệnrõ
rõ
nay
điềunày
này
đã
đặt
chúng
vấn
ta
không
chính
đặt
vấn
sản
đề
đãthì
thì
đặt
chúng
vấnđề
đề
tachuyên

chuyên
khôngthể
thể
chính
đặtvô
vô
vấn
sản
đềdân
dântộc
tộc
thành
và
vấn
địa
trước
đúng
mắt.
đắn
thành
vàthuộc
thuộc
vấnđề
đề
địa
trước
đúng
mắt.
đắnđược.
được.

2. Những tư tưởng chiến lược lớn về vấn đề
dtộc và v.đề thuộc địa
Lênin chỉ ra:

=> Theo
Lênin
“Phân biệt thật
QTnhững
III,
rõvà
ràng
dân tộc bị
* Một
là, Lênin
quyềntự
quyết
áp
bức,
đặt vđ DTphụ thuộc, ...”
của
các dt bao
(V.I.Lênin,
đi đôi “Sơ thảo lần
gồmquyền
thứ
vớinhất
vđ Luận cương về
tựvấn

quyết
các
đề dântộc và vấn
thuộc địa.
đềcác
thuộc
của
dt địa”, Nxb
Sự...
thật,
thuộc địa,
H. 1978, tr. 9).

Lênin viết: “Các dân tộc đang
*Người
Hai“Điều
là,
Lênin
rõcả
n.vụ
của
những
rõ: chỉ
“Tất
các
Đảng
cộng
quan
trọng
trong

=>chỉ
Theo
t.thần
đó,
còn
chiến
thắng
giai
cấp
tưLênin
sảnchính
phải
có
Lênin khẳng định y/c đ.kết
người
CM
ở các
nước
ĐQ
và phong
n.vụ
sản
phải
trực
tiếp
ủng
các
khả
sách
năng

của
và
Quốc
sẵn
sàng
tếhộ
cộng
chịu
sản
đựng

đặt VS
ra cho
những nước
giữa
và q.chúng
LĐ ở đã
tất làm
cả
của
những
người
CM
ở
những
trào
mạng
của
những
dân

tộc
Những
rất
lớn
dân
tộc
vềcách
vấnhy
đềsinh
dân
tộc
vàcủa
vấn
đề
CMXHCN
thành
công
rồi
các
dt
và
tất
cả
các
nước.
TĐ
và để
lệ(Sđd,
thuộc.
phụxứ

thuộc...”
tr. 13).
mình
lật đổ
thuộc địa...” (Sđd,
tr. 10).
phải đg v.trò thành trì CMTG, ...
tư bản đế quốc” (Sđd, tr. 14).


* Ba là, Lênin xác định rõ nhiệm vụ cho

các dân tộc thuộc địa và lệ thuộc là:
Các dân tộc thuộc địa và lệ thuộc không những có
nhiệm vụ giải phóng khỏi ách nước ngoài, mà
còn phải đấu tranh chống các lực lượng phản
động ở ngay trong xứ mình, vì các lực lượng đó
thường là đồng minh với thực dân.
Ông viết: “Nhất thiết phải ủng hộ phong trào
nông dân ... Làm cho phong trào nông dân có
được tính chất cách mạng nhất” (Sđd, tr. 15).


* Bốn là, nhiệm vụ lớn của CMTG là phải xây dựng,
củng cố sự ĐK chặt chẽ giữa PTGPDT bị áp bức với
các nước đã làm CMXHCN thành công và con đg tiến
lên CNXH của các nước thuộc địa sau khi làm
CMGPDT thành công.

Tư

tưởng
này
chỉ ra
rằng:

- Các nước đang tiến
Lênin
viết:
“Đối với các quốc gia
Các nước
đã
làm
hành-CMGPDT
phải
tăng
và
các
dân tộc
chậm
tiến hơn...
CMVS
thành
công
- góp
Với
các
thuộc
địa,
cg ĐK,
phầnnước

ủng phải
hộ,
nhất
thiết
phải
có sự giúp đỡ của
ĐK,
giúp
đỡ
cuộc
đấu
sau
khi
làm
CMDTGP
b/v các nước
đã làm
các
Đảng
Cộng
sản đối với phong trào
tranh
GPDT
ở
các
công,
có thể
CMXHCNthành
thành
công.

giải phóng
dân
chủ...; trong tình
nhờhình
sự quốc
giúp
đỡhiện
củanay, đối với
nước
thuộc
địa.tế
các
nước
các dân
tộcXHCN...
phụ thuộc và nhỏ yếu,
quyết không có một con đường nào
Khác ngoài con đường liên minh
các cộng hoà Xôviết” (Sđd, tr. 17).


* Năm là, khẳng định QT III đóng v.trò bộ tham mưu
chung của CMTG. Nước Nga Xôviết là ngọn cờ đầu,
là căn cứ địa, là thành trì của CMTG.
Lênin viết: “Cộng hoà Xôviết Nga, là nước tất nhiên tập
hợp xung quanh mình, một mặt các phong trào công
nhân tiên tiến ở tất cả các nước... mặt khác là tất cả các
phong trào giải phóng dân tộc trong các thuộc địa và
trong các dân tộc bị áp bức mà kinh nghiệm đau đớn đã
làm cho họ tin chắc rằng đối với họ không có con đường

cứu vãn nào khác ngoài sự chiến thắng của chính quyền
Xôviết đối với chủ nghĩa đế quốc thế giới” “Sđd, tr. 11”.


III. Ý nghĩa của tác phẩm
1. Ý nghĩa đối với sự phát triển của CMGPDT thế

giới

- Tác phẩm đặt cơ sở lý luận vững chắc cho việc nhận thức
và giải quyết đúng đắn v.đề bình đẳng dtộc và GPDT
trong thời đại ngày nay.
- Tác phẩm là cơ sở nền tảng cho mọi hoạt động thực tiễn
lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết v.đề dtộc và sự phát triển
của PT GPDT thế giới.


2. Ý nghĩa đối với Hồ Chí Minh và CMVN
* Ý nghĩa đối với Hồ Chí Minh:
- Tiếp nhận “Sơ thảo lần thứ nhất những Luận cương về vấn đề
dân tộc và vấn đề thuộc địa” của Lênin là một dấu mốc rất
quan trọng trong cuộc đời hoạt đg CM của Hồ Chí Minh.
=> Ngồi một mình trong phòng mà Bác nói to lên như trước
đông đảo đồng bào: “Hỡi đồng bào bị đoạ đầy đau khổ! Đây
là cái cần thiết cho chúng ta. Đây là con đường giải phóng
chúng ta!”
- Tiếp nhận Luận cương của Lênin tạo bước ngoặt rất quan
trọng trong nhận thức, tạo sự thay đổi về chất trong con
người Hồ Chí Minh.

* Ý nghĩa đối với CMVN:
- Luận cương của Lênin đã chỉ ra con đg chung để GPDT
khỏi ách áp bức bóc lột – là nhân tố quan trọng góp
phần tới thắng lợi của CMGPDT ở VN.
- Luận cương của Lênin được Hồ Chí Minh tiếp nhận đã
góp phần kết thúc t.kỳ khg hoảng đg lối cứu nước ở VN,
mở ra t,kỳ đấu tranh mới theo con đg CMVS.
- Những tư tưởng c.lược lớn trg Luận cương là cơ sở nền
tảng vững chắc góp phần hình thành tư tưởng Hồ Chí
Minh về CMVN.
- Ngày nay Luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc
địa của Lênin vẫn còn nguyên giá trị ý nghĩa v.dụng to
lớn đ/v CMVN.


KÕt luËn


Vấn đề nghiên cứu
1. Hoàn cảnh ra đời và nội dung chủ yếu
của tác phẩm?
2. Ý nghĩa của tác phẩm đối với Hồ Chí
Minh và cách mạng Việt Nam?


Ch©n thµnh c¸m ¬n
c¸c ®ång chÝ ®·
chó ý theo dâi!