Phát triển du lịch bền vững thành phố cần thơ đến năm 2020 tt

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
----------

NGUYỄN PHƢỚC QUÝ QUANG

PHÁT TRIỂN DU LỊCH BỀN VỮNG THÀNH
PHỐ CẦN THƠ ĐẾN NĂM 2020

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 9.34.04.10

TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

Hà Nội, năm 2018


CÔNG TRÌNH ĐỰỢC HOÀN THÀNH TẠI
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: 1. PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN
2. TSKH TRẦN TRỌNG KHUÊ

Phản biện 1:………………………………………………
Phản biện 2:………………………………………………
Phản biện 3:………………………………………………

Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Học viện
họp tại Học viện Khoa học xã hội, 477 Nguyễn Trãi, quận Thanh

Xuân, Hà Nội vào hồi…………..giờ………….phút,
ngày…………tháng…….….năm……………

Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện:
- Thư viện Học viện Khoa học xã hội
- Thư viện Quốc gia


1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Phát triển du lịch bền vững là một phần quan trọng của phát triển
bền vững, của Liên Hợp Quốc và của định hướng chiến lược phát triển
bền vững ở Việt Nam. Phát triển du lịch bền vững là một chủ đề được
thảo luận rất nhiều ở các hội nghị và diễn đàn trên toàn thế giới. Phát
triển du lịch bền vững được đề cập tập trung ở 3 trụ cột: bền vững về
kinh tế; về xã hội và về tài nguyên môi trường.
Ngày nay cùng với xu hướng toàn cầu hoá, du lịch đã trở thành một
ngành kinh tế ph biến không ch ở các nước phát triển mà c n ở các
nước đang phát triển, trong đ c Việt Nam. Ngành du lịch Việt Nam
đ ng vai tr quan trọng trong đời sống kinh tế xã hội, g p phần thúc
đẩy các ngành kinh tế khác phát triển, tăng thu ngoại tệ, cải thiện kết
cấu hạ tầng, tạo việc làm và nâng cao mức sống người dân. Thành phố
Cần Thơ c vị trí địa lý rất thuận lợi, trung tâm của miền Tây, nơi rất
thuận lợi về giao thông vận tải cả đường bộ, đường thủy... C thể n i,
Cần Thơ c nhiều tiềm năng để phát triển du lịch. Những tiềm năng du
lịch của thành phố Cần Thơ cũng c những điểm tương đồng với tiềm
năng du lịch của đồng bằng sông Cửu Long như du lịch sinh thái, miệt
vườn, du lịch văn h a. Số lượng khách đến thành phố Cần Thơ hàng
năm không ngừng tăng lên từ 13% đến 15% chứng tỏ Cần Thơ là một

điểm đến du lịch đầy hứa hẹn trong tương lai.
Tuy nhiên, việc khai thác c n thiếu tầm nhìn t ng thể nên sản
phẩm du lịch c n đơn điệu, trùng lặp, kém hấp dẫn, chưa tương xứng
với tiềm năng du lịch mà Thành phố Cần Thơ c được. Chính vì vậy,
việc nghiên cứu phát triển du lịch bền vững ở Thành phố Cần Thơ là
rất quan trọng đối với các cấp quản lý ngành. ết quả của việc nghiên
cứu sẽ giúp nhà quản lý khai thác c hiệu quả tiềm năng phát triển du
lịch khu vực g p phần phát triển du lịch thành phố Cần Thơ một cách
toàn diện về kinh tế, văn hoá - xã hội, an ninh quốc ph ng và môi
trường. Xuất phát từ yêu cầu cấp thiết về lý luận và thực tiễn phát triển
du lịch của Thành phố Cần Thơ, tác giả lựa chọn đề tài: “Phát triển
du lịch bền vững thành phố Cần Thơ đến năm 2020” làm đề tài
nghiên cứu của luận án tiến sĩ.


2
2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1. Mục tiêu tổng quát
Đề tài nghiên cứu nhằm mục đích làm rõ những vấn đề về sự phát
triển du lịch bền vững của Thành phố Cần Thơ. Phân tích các yếu tố
cấu thành và các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững du lịch
Thành phố Cần Thơ. Trên cơ sở phân tích này, đề tài đề xuất một số
gợi ý và định hướng phát triển bền vững với những giải pháp cụ thể
mang tính khả thi nhằm đưa du lịch Thành phố Cần Thơ phát triển
theo hướng bền vững và hiệu quả đến năm 2020.
2.2. Mục tiêu cụ thể
(1)T ng quan tình hình nghiên cứu phát triển du lịch bền vững của
các tác giả trong và ngoài nước. Tập trung hệ thống hóa và góp phần
làm rõ thêm cở sở lý thuyết về phát triển du lịch bền vững ở địa
phương cấp t nh, thành phố. (2)Đúc kết và rút ra những bài học kinh

nghiệm cho của một số nước đã thành công về phát triển du lịch bền
vững. (3)Phân tích rõ tiềm năng, lợi thế và thực trạng phát triển du lịch
Thành phố Cần Thơ trong thời gian qua trên quan điểm phát triển bền
vững, qua đ xác định những vấn đề cần đặt ra đối với phát triển du
lịch bền vững Thành phố Cần Thơ từ ba khía cạnh: kinh tế, môi
trường và xã hội. (4)Phân tích bối cảnh và những thuận lợi - kh khăn,
cơ hội - thách thức đối với phát triển du lịch bền vững Thành phố Cần
Thơ. Qua đ , đưa ra các định hướng chiến lược và đề xuất các giải
pháp cơ bản nhằm phát triển ngành du lịch Cần Thơ mang tính bền
vững cả về kinh tế, xã hội, và tài nguyên môi trường.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tƣợng nghiên cứu
Phát triển du lịch mang tính bền vững của Thành phố Cần Thơ.
Nghiên cứu phát triển du lịch bền vững đề cập tới 3 lĩnh vực: bền
vững về kinh tế; bền vững về xã hội; bền vững về tài nguyên và môi
trường.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi về không gian: nghiên cứu và khảo sát về phát triển du
lịch trên địa bàn thành phố Cần Thơ.
- Phạm vi về thời gian: nghiên cứu và khảo sát thực trạng hoạt
động kinh doanh và phát triển du lịch Thành phố Cần Thơ giai đoạn
2005 – 2016.


3
4. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu
4.1 Phƣơng pháp luận
Luận án được trình bày bằng mô hình, hình ảnh. Mô hình này
mang tính hệ thống từ t ng quan tình hình nghiên cứu có liên quan
đến đề tài luận án đến cơ sở lý luận và thực tiễn của sự phát triển du

lịch thành phố Cần Thơ. Trên cơ sở phân tích, đánh giá kết quả hoạt
động sản xuất kinh doanh du lịch của thành phố Cần Thơ; ch ra
những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức trong việc phát
triển du lịch mang tính bền vững của thành phố Cần Thơ. Đưa ra
những quan điểm, mục tiêu và giải pháp phát triển du lịch bền vững
của thành phố Cần Thơ đến năm 2020.
4.2 Phƣơng pháp nghiên cứu
- Phương pháp biện chứng duy vật: dùng để xem xét các hiện
tượng và quá trình phát triển du lịch, mối liên hệ chung và sự tác động
lẫn nhau giữa các yếu tố trong trạng thái phát triển bền vững của du
lịch Thành phố Cần Thơ.
- Phương pháp thống kê kinh tế: thu thập và t ng hợp các số liệu về
các nguồn lực phát triển du lịch Cần Thơ.
- Phương pháp nghiên cứu thực địa: nhằm xác định hiện trạng phát
triển du lịch ở TP. Cần Thơ; mối quan hệ giữa phát triển du lịch với tư
cách là một ngành kinh tế với môi trường và văn hóa – xã hội, các tác
động đến phát triển du lịch bền vững.
- Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp: Từ các văn bản luật, các
văn bản có liên quan của các Sở, ban ngành địa phương, internet, sách,
báo và tạp chí chuyên ngành.
- Phương pháp điều tra xã hội học: nhằm xác định những vấn đề
đặt ra đối với phát triển du lịch bền vững Thành phố Cần Thơ thông
qua phỏng vấn các đối tượng liên quan, như: Các cán bộ quản lý du
lịch, doanh nghiệp du lịch, cộng đồng địa phương và khách du lịch.
- Phương pháp chuyên gia: Nhờ các chuyên gia có am hiểu về lĩnh
vực du lịch để đánh giá và cho điểm trong ma trận EFE, IFE, QSPM.
5. Đóng góp mới của luận án
(1)Làm rõ cơ sở lý luận và những tiêu chí để nhận diện về phát
triển du lịch mang tính bền vững trong bối cảnh hiện nay. (2)Đánh giá
được những thành công, những hạn chế yếu kém trong phát triển du

lịch bền vững của Thành phố Cần Thơ. Ch ra những nguyên nhân tạo
nên những thành công, những yếu kém trong phát triển du lịch mang


4
tính bền vững của thành phố Cần Thơ trong thời gian qua. (3)Đề xuất
các giải pháp cụ thể để thúc đẩy việc phát triển du lịch mang tính bền
vững của thành phố Cần Thơ đến năm 2020.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án
6.1. Ý nghĩa lý luận
(1)Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về du lịch, phát triển du lịch,
phát triển du lịch bền vững và các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển du
lịch bền vững; (2)Mối quan hệ biện chứng giữa các mục tiêu về kinh
tế, môi trường và văn h a - xã hội trong phát triển du lịch bền vững.
Đây được xem là đ ng g p c ý nghĩa khoa học quan trọng đối với
việc xác lập cơ sở khoa học cho phát triển du lịch bền vững của một
địa phương.
6.2 Ý nghĩa thực tiễn
(1)Hệ thống hóa những nguồn lực cho phát triển du lịch bền vững
ở Thành phố Cần Thơ; (2)Phân tích thực trạng hoạt động phát triển du
lịch và xác định những vấn đề đặt ra đối với phát triển du lịch bền
vững với các mục tiêu kinh tế, môi trường và xã hội. Kết quả nghiên
cứu sẽ góp phần giúp các nhà quản lý kinh tế du lịch c được nhận
thức đầy đủ và có hệ thống về phát triển du lịch bền vững, qua đ sẽ
c được những điều ch nh phù hợp nhằm tăng cường việc đảm bảo sự
phát triển du lịch bền vững ở các địa phương khác trong cả nước;
(3)Đề xuất định hướng các chiến lược và giải pháp cho phát triển du
lịch bền vững Thành phố Cần Thơ, qua đ g p phần nâng cao hiệu
quả quản lý phát triển du lịch tương xứng với vị trí là ngành kinh tế
mũi nhọn của địa phương.

7. Bố cục của luận án
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo và Phụ lục, luận
án gồm 04 chương:
Chương 1: Giới thiệu t ng quan đề tài nghiên cứu;
Chương 2: Cơ sở lý luận về phát triển du lịch bền vững;
Chương 3: Thực trạng phát triển du lịch bền vững Thành phố Cần
Thơ;
Chương 4: Định hướng và các giải pháp phát triển bền vững du
lịch Thành phố Cần Thơ đến năm 2020.


5
Chƣơng 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
1.1.1. Các nghiên cứu trong nƣớc
- Phạm Trung Lương (2002), “Cơ sở khoa học và giải pháp phát
triển du lịch bền vững ở Việt Nam”, đề tài nghiên cứu khoa học cấp
Nhà nước. Đây là công trình khoa học đầu tiên ở Việt Nam nghiên cứu
có hệ thống đến phát triển du lịch bền vững ở quy mô quốc gia.
- Tăng Thị Duyên Hồng (2010) nghiên cứu về „„Du lịch bền vững
dựa vào cộng đồng – một giải pháp phát hay lợi thế sông và biển, đảo
trong phát triển du lịch tại đồng bằng sông Cửu Long” đề cập đến yếu
tố bền vững trong phát triển du lịch ở Đồng bằng sông Cửu Long.
- Công trình nghiên cứu của Nguyễn Quốc Nghi và Huỳnh Thị
Thúy Loan, (2012) về „„phát triển du lịch lễ hội tại đồng bằng Sông
Cửu Long”.
- Trần Tiến Dũng (2007), “Phát triển du lịch bền vững ở Phong
Nha - Kẻ Bàng”, luận án tiến sĩ.
- Hồ Kỳ Minh (2011), “Phát triển bền vững ngành du lịch trên địa

bàn thành phố Đà Nẵng”, đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ.
1.1.2. Các nghiên cứu ngoài nƣớc
- Heritage Division (2004), “Steps to sustainable tourism: planning
a sustainable future for tourism, heritage and the environment”. Tài
liệu cung cấp cái nhìn t ng quan về các bước trong việc phát triển du
lịch bền vững.
- VisitScotland (2010), “VisitScotland Sustainable Tourism
Strategy 2010 – 2015”. Mục đích của VisitScotland là tối đa h a lợi
ích kinh tế của ngành du lịch Scotland.
- Wray, Meredith (2010), “Best Practice for Management,
Development and Marketing”.
1.2. Những khoảng trống trong các công trình nghiên cứu liên
quan đến luận án
1.2.1. Những nghiên cứu liên quan đƣợc tác giả kế thừa và phát
triển trong luận án
- Đã phân tích, đánh giá được những tính chất, đặc điểm, nội dung
cơ bản liên quan đến phát triển du lịch tại một số địa phương.


6
- Ch ra rằng để phát triển du lịch cần bảo tồn, phát triển các giá trị
văn h a cội nguồn, xây dưng văn h a du lịch, phối hợp giữa chính
quyền với người dân địa phương.
- Đem lại nhiều giá trị lý luận và thực tiễn cho phát triển du lịch
đồng bằng Sông Cửu Long nói chung, thành phố Cần Thơ n i riêng.
1.2.2. Những khoảng trống trong các công trình nghiên cứu về
du lịch liên quan đến luận án
- Tập trung chủ yếu về lý luận, ch dừng lại mức độ nghiên cứu
t ng quát, hàn lâm chưa c những khảo sát chi tiết các t nh, thành
nhằm phục vụ cho việc phát triển du lịch mang tính đặc thù của từng

địa phương.
- Chưa ch ra phải làm sao liên kết phát triển du lịch thành phố Cần
Thơ với vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Thành phố Hồ Chí Minh,
vùng duyên hải miền Trung, Tây Nguyên, các vùng phía Bắc, trong
khu vực và thế giới, phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội
từng địa phương, từng vùng, nhưng vẫn đảm bảo được sự thống nhất
với chiến lược, quy hoạch phát triển du lịch của Việt Nam.


7
Chƣơng 2
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH BỀN VỮNG
2.1. Du lịch và vai trò của du lịch đối với sự phát triển KT-XH
2.1.1 Khái niệm về du lịch
Du lịch là một ngành kinh doanh t ng hợp bao gồm các hoạt động
t chức, hướng dẫn du lịch, sản xuất trao đ i hàng hóa và dịch vụ của
những t chức, xí nghiệp đặc biệt, nhằm đáp ứng nhu cầu về đi lại, lưu
trú, ăn uống, vui chơi giải trí và các nhu cầu khác của khách du lịch.
2.1.1 Vai trò của du lịch đối với việc phát triển kinh tế - xã hội
- Vai trò của ngành du lịch đối với việc phát triển kinh tế: là một
trong những ngành kinh doanh đạt hiệu quả cao do ngành du lịch có tỷ
suất lợi nhuận cao, vốn đầu tư ít và thời gian thu hồi vốn nhanh hơn.
- Vai trò du lịch trong lĩnh văn hóa - xã hội: (1)Vai trò của du
lịch đối với quá trình x a đ i, giảm nghèo; (2)Đầu mối giao lưu văn
hóa giữa các cộng đồng; (3)Phương tiện giáo dục và hoạt động xã hội;
(4)Tăng cường sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống.
2.2. Phát triển bền vững và phát triển du lịch bền vững
2.2.1 Khái niệm về phát triển bền vững
Tại Hội nghị về Môi trường toàn cầu RIO - 92 và RIO - 92+5,
quan niệm về phát triển bền vững được các nhà khoa học b sung,

theo đ "Phát triển bền vững được hình thành trong sự hoà nhập, xen
cài và thoả hiệp của 3 hệ thống tương tác là hệ môi trường, hệ kinh tế
và hệ xã hội".
2.2.2 Phát triển du lịch bền vững
Là hoạt động khai thác có quản lý các giá trị tự nhiên và nhân văn
nhằm thỏa mãn nhu cầu đa dạng của khách du lịch, quan tâm đến các
lợi ích kinh tế dài hạn trong khi vẫn đảm bảo sự đ ng g p cho bảo tồn
và tôn tạo các nguồn tài nguyên, duy trì được sự toàn vẹn về văn h a
để phát triển du lịch trong tương lai; cho công tác bảo vệ môi trường
và góp phần nâng cao mức sống của cộng đồng địa phương.
2.3. Đặc điểm và vai trò của phát triển du lịch bền vững
2.3.1. Đặc điểm của phát triển du lịch bền vững
(1)Phát triển du lịch bền vững là sự phát triển có kiểm soát về mặt
kinh tế, đảm bảo chất lượng tăng trưởng. (2)Phương thức phát triển
hướng đến sự cân đối, hài hòa giữa các khía cạnh kinh tế, xã hội và
môi trường, giữa mục tiêu, lợi ích ngắn hạn và dài hạn trong quá trình


8
phát triển. (3)Trong phát triển du lịch bền vững, bảo vệ tài nguyên du
lịch, bảo vệ môi trường vừa là cơ sở, giải pháp, vừa là mục tiêu của sự
phát triển. (4)Phát triển du lịch bền vững đặt ra yêu cầu trách nhiệm
cao và sự công bằng về lợi ích đối với các chủ thể tham gia hoạt động
du lịch. (5)Phát triển du lịch bền vững dựa trên các nguyên tắc phù
hợp, được quán triệt xuyên suốt và tuân thủ nghiêm túc trong quá
trình phát triển.
2.3.2. Vai trò của phát triển du lịch bền vững
(1)Phát triển du lịch bền vững đ ng g p quan trọng vào phát triển
kinh tế bền vững của địa phương và quốc gia. (2)Phát triển du lịch bền
vững đ ng g p tích cực vào thực hiện mục tiêu n định chính trị - xã

hội và tiến bộ xã hội, bảo tồn và tôn vinh các giá trị văn h a truyền
thống của địa phương. (3)Phát triển du lịch bền vững tạo điều kiện và
đ ng g p tích cực cho bảo vệ và phát triển tài nguyên thiên nhiên, bảo
vệ môi trường. (4)Phát triển du lịch bền vững góp phần nâng cao năng
lực hội nhập quốc tế cho địa phương, đất nước.
2.4. Những tiêu chí nhận biết để phát triển du lịch bền vững
- Tiêu chí đánh giá tăng trƣởng kinh tế bền vững: (1)Tốc độ
tăng trưởng doanh thu, tăng trưởng giá trị tăng thêm du lịch. (2)Đ ng
góp của giá trị tăng thêm ngành du lịch vào GRDP của địa phương.
(3)Sự phù hợp với lợi thế địa phương, tính đa dạng, bền vững của sản
phẩm du lịch. (4)Lượng vốn đầu tư cho du lịch. (5)Cơ cấu nguồn vốn
đầu tư. (6)Công suất sử dụng cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch. (7)Số
lượng, chất lượng nguồn lao động du lịch. (8)Mức độ ứng dụng công
nghệ thân thiện môi trường và công nghệ thông tin. (9)Tăng trưởng
lượng khách du lịch hàng năm. (10)Chi tiêu bình quân của khách du
lịch. (11)Mức độ hài lòng của du khách.
- Tiêu chí đánh giá tăng trƣởng kinh tế bền vững thúc đẩy tiến
bộ, công bằng xã hội và gắn liền với bảo tồn, phát huy các giá trị
văn hóa bản địa: (12)Tỷ lệ người dân được lấy ý kiến về quy hoạch,
chủ trương đầu tư dự án du lịch trước khi triển khai. (13)Mức độ tạo
việc làm cho cộng đồng địa phương từ du lịch. (14)Đ ng g p cho xoá
đ i giảm nghèo và tạo cơ hội nâng cao thu nhập, hưởng lợi cho cộng
đồng bản địa từ du lịch. (15)Đ ng g p của du lịch cho bảo vệ tài
nguyên du lịch nhân văn. (16)Diễn biến an ninh, trật tự, an toàn xã hội
sau khi có hoạt động du lịch. (17)Mức độ hài lòng của cộng đồng địa
phương đối với hoạt động du lịch.


9
- Tiêu chí đánh giá tăng trƣởng kinh tế bền vững gắn với bảo

vệ tài nguyên du lịch tự nhiên và môi trƣờng sinh thái: (18)Tỷ lệ
các khu, điểm tài nguyên du lịch được quy hoạch. (19)Tỷ lệ khu, điểm
tài nguyên du lịch đang khai thác được đầu tư tôn tạo và bảo vệ đáp
ứng yêu cầu chống suy giảm tài nguyên, bảo vệ môi trường. (20)Giới
hạn về sức chứa, cường độ hoạt động và áp lực lên môi trường tại các
khu, điểm du lịch. (21)Chất lượng môi trường (nước, không khí, rác
thải, âm thanh, ánh sáng...) tại các khu, điểm du lịch. (22)Ý thức trách
nhiệm của khách du lịch với tài nguyên du lịch và môi trường. (23)Ý
thức trách nhiệm của cộng đồng dân cư bản địa với tài nguyên du lịch
và môi trường. (24)Trách nhiệm của cơ sở kinh doanh du lịch với tài
nguyên du lịch và môi trường.
2.5. Những yếu tố cơ bản tác động, ảnh hƣởng đến PTDLBV
(1)Năng lực và hiệu quả quản lý nhà nước, chính quyền địa phương
về du lịch; (2)Ý thức trách nhiệm của khách du lịch, cơ sở kinh doanh
du lịch và cộng đồng dân cư địa phương; (3)Tài nguyên du lịch;
(4)Trình độ phát triển kinh tế - xã hội, chính sách đối với phát triển du
lịch và mức độ n định của môi trường pháp lý, chính trị - xã hội, an
ninh - quốc phòng của quốc gia và địa phương; (5)Sự liên kết, hợp tác
du lịch giữa các địa phương trong nước và quốc tế; liên kết, phối hợp
giữa du lịch và các ngành, lĩnh vực liên quan; (6)Tác động của yếu tố
văn h a; (7)Các yếu tố tác động khác.
2.6. Quan điểm về phát triển du lịch bền vững
2.6.1. Quan điểm về phát triển du lịch bền vững trên thế giới
Năm 1996, “Chương trình Nghị sự 21 về Du lịch: Hướng tới phát
triển bền vững về môi trường” của Hội đồng Lữ hành Du lịch thế giới
(WTTC), T chức Du lịch Thế giới (WTO) và Hội đồng Trái đất
(Earth Council) đã đề ra 10 quan điểm chủ đạo cho toàn ngành nhằm
đảm bảo phát triển du lịch bền vững.
2.6.2. Quan điểm về phát triển du lịch bền vững tại Việt Nam
Được thể hiện trong Luật Du lịch Việt Nam 2005 tại các khoản

mục của Điều 5 và Chiến lược, quy hoạch phát triển du lịch Việt Nam
tới năm 2020, tầm nhìn tới năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê
duyệt tại Quyết định số 2743/QĐ-TTg ngày 29-12-2011.


10
2.6.3. Quan điểm về phát triển du lịch của Đảng và chính sách
Nhà nƣớc
Nghị quyết Đại hội lần thứ X của Đảng đã xác định: “Phát triển du
lịch là một hướng chiến lược quan trọng trong đường lối phát triển
kinh tế - xã hội; khuyến khích đầu tư phát triển và nâng cao chất
lượng, hiệu quả hoạt động du lịch, đa dạng hóa sản phẩm và các loại
hình du lịch”. Đại hội XI của Đảng đề ra: “Xây dựng một số trung tâm
du lịch lớn trong nước, gắn kết có hiệu quả với các trung tâm du lịch
lớn của các nước trong khu vực”. Đại hội lần thứ XII của Đảng tiếp
tục khẳng định rõ chủ trương: “Có chính sách phát triển du lịch trở
thành ngành kinh tế mũi nhọn”; đồng thời cần “Hình thành một số
trung tâm dịch vụ du lịch tầm cỡ khu vực và quốc tế”.
2.6.4. Quan điểm về phát triển du lịch bền vững của tác giả
Phát triển du lịch bền vững là hoạt động khai thác có quản lý một
cách hiệu quả các giá trị tự nhiên và nhân văn nhằm thỏa mãn nhu cầu
của khách du lịch, đảm bảo mục tiêu phát triển về kinh tế; đảm bảo sự
đ ng g p cho bảo tồn và phát huy các giá trị về văn h a; g p phần bảo
vệ môi trường và nâng cao mức sống của cộng đồng địa phương.
2.7. Kinh nghiệm về phát triển du lịch bền vững và những bài
học
2.7.1. Kinh nghiệm về phát triển du lịch bền vững
- Kinh nghiệm thế giới: kinh nghiệm của thành phố Kyoto - Nhật
Bản; kinh nghiệm của Thái Lan.
- Kinh nghiệm trong nước: kinh nghiệm của thành phố Hội An –

Quảng Nam.
2.7.2. Một số bài học kinh nghiệm thành công rút ra từ các mô
hình phát triển du lịch bền vững
Nhìn chung, nhiều nước trên thế giới và các nước trong khu vực
Châu Á - Thái Bình Dương ít nhiều đều đã c một vài kinh nghiệm
phát triển du lịch bền vững dựa trên ba mục tiêu cơ bản là: Đáp ứng
nhu cầu của cộng đồng địa phương trong việc nâng cao mức sống
trong tương lai gần và xa. Thoả mãn các nhu cầu của số lượng khách
du lịch đang ngày càng tăng lên và tiếp tục hấp dẫn họ đạt được sự
thoả mãn đ . Bảo vệ và giữ gìn môi trường thiên nhiên, văn hoá, xã
hội để đạt được hai mục tiêu trên.


11
Chƣơng 3
THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH BỀN VỮNG
THÀNH PHỐ CẦN THƠ
3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của TP. Cần Thơ
3.1.1. Điều kiện tự nhiên
Thành phố Cần Thơ trực thuộc Trung ương được thành lập theo
Nghị quyết số 22/2003/QH11 ngày 26/11/2003 của Quốc hội nước
Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam và Nghị định số 05/2004/NĐCP ngày 02/02/2004 của Thủ tướng Chính phủ. Từ xa xưa đã được coi
là trung tâm lúa gạo của miền Tây Nam Bộ, hiện nay là một trong
những t nh sản xuất và xuất khẩu gạo chính của cả nước. Với đất đai
phì nhiêu, thì bên cạnh thế mạnh về cây lúa và cây ăn quả các loại,
Cần Thơ c n c nguồn thuỷ sản rất phong phú, chủ yếu là tôm, cá
nước ngọt và chăn nuôi. Các ngành công nghiệp hiện c là điện năng,
kỹ thuật điện, điện tử, hoá chất, may mặc và chế biến nông thuỷ sản.
Cần Thơ được công nhận là đô thị loại I và phấn đấu trở thành thành
phố công nghiệp trước năm 2020, đ ng vai tr động lực thúc đẩy sự

phát triển của toàn vùng ĐBSCL.
3.1.2. Khái lƣợc về kinh tế - xã hội TP. Cần Thơ
- Phát triển kinh tế: Trong những năm qua, mặc dù có nhiều khó
khăn thách thức, kinh tế Cần Thơ vẫn có những bước phát triển đáng
kể, vượt lên khá cao và khá nhanh so với khu vực và cả nước. Tăng
trưởng kinh tế của Cần Thơ giai đoạn 2008-2016 n định, bình quân
15,64% so với mức tăng bình quân 12,36% của toàn vùng Đồng bằng
sông Cửu Long, đ ng g p 10,9% giá trị GDP toàn vùng.
- Phát triển văn hóa - xã hội: Thành phố Cần Thơ c hệ thống
dịch vụ y tế, giáo dục, tài chính, vui chơi giải trí tương đối phát triển.
Cần Thơ c nhiều di tích lịch sử - văn hoá phong phú cùng với những
danh lam thắng cảnh n i tiếng, tập trung nhiều dân tộc sinh sống và
làm việc.
3.2. Tài nguyên phát triển du lịch của Thành phố Cần Thơ
3.2.1. Tài nguyên du lịch thiên nhiên
Ngoài hệ thống cù lao (cồn Ấu, cồn Cái Khế, cồn hương, cồn Tân
Lộc...) nằm giữa dòng sông Hậu, gắn với nhiều cảnh quan thiên nhiên
sông nước miệt vườn (như: bến Ninh Kiều, chợ n i Cái Răng - Phong
Điền, vườn cò Bằng Lăng, khu du lịch vườn Mỹ Khánh,…), Cần Thơ


12
c n c 14 điểm di tích văn hoá, lịch sử được xếp hạng (có 9 di tích cấp
quốc gia như mộ nhà thơ yêu nước Phan Văn Trị, đình Bình Thuỷ,
chùa Ông, làng c Bình Thuỷ...), có lễ hội truyền thống, c các trường
Đại học lớn, những trung tâm khoa học, đào tạo có tầm cỡ của vùng.
3.2.2. Tài nguyên nhân văn
Vùng đất Cần Thơ gắn liền với lịch sử khai hoang của vùng đất
Nam Bộ rất giàu truyền thống văn h a độc đáo, lịch sử hình thành và
phát triển của vùng. Đồng thời, Cần Thơ c n được thừa kế các nét văn

hóa của các dân tộc như Hoa, hmer đã và đang sinh sống tại Cần
Thơ hình thành nên lợi thế về du lịch văn h a – lễ hội cũng như du
lịch làng nghề của vùng.
3.3. Thực trạng hoạt động và phát triển du lịch Thành phố Cần
Thơ
3.3.1. Các chỉ tiêu phát triển du lịch chủ yếu
3.3.1.1. Khách du lịch: trong khoảng thời gian từ năm 2005 đến
2016, tốc độ tăng trưởng trung bình năm đạt 13,13% trong đ khách
du lịch quốc tế tăng trưởng 10,16%/năm, khách du lịch nội địa tăng
14,2%/năm.
3.3.1.2 Hiện trạng thu nhập từ du lịch: Nếu như năm 2005 t ng
thu nhập của toàn ngành du lịch mới đạt 231,26 tỷ đồng thì đến năm
2016 đã đạt 1.826,16 tỷ đồng. Tăng trưởng trung bình về thu nhập du
lịch giai đoạn 2005 - 2016 đạt khoảng 21%/năm.
3.3.1.3. Hiện trạng cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch: (a)
Cơ sở lưu trú; (b) cơ sở ăn uống; (c) Các cơ sở tiện nghi thể thao, vui
chơi giải trí và các tiện nghi khác
3.3.1.4. Lao động ngành du lịch: lực lượng lao động trong ngành
du lịch của thành phố năm 2006 là 2.010 người, năm 2016 tăng lên
4.600 người; tốc độ tăng trưởng trung bình lao động trong giai đoạn
2006 - 2016 là 12,94%/năm.
3.3.2. Thị trƣờng và sản phẩm du lịch
3.3.2.1. Thị trường khách du lịch
- Khách quốc tế: Lượng khách du lịch quốc tế đến Cần Thơ trong
giai đoạn 2005 - 2016 có sự tăng trưởng khá n định. Năm 2005 toàn
thành phố đã đ n được 104.841 lượt khách quốc tế thì năm 2016 đã
tăng lên 258.400 lượt.


13

- Khách nội địa: Khách du lịch nội địa vẫn là lượng khách chủ
yếu, trung bình hàng năm chiếm trên dưới 70% t ng lượng khách du
lịch đến Cần Thơ.
3.3.2.2. Sản phẩm du lịch: Các tour du lịch tại Cần Thơ chủ yếu
là du lịch trên sông nước và các vườn cây ăn trái.
3.3.3. Phát triển loại hình và sản phẩm du lịch: (a)Phát triển loại
hình và sản phẩm du lịch theo lãnh th ; (b)Phát triển loại hình và sản
phẩm du lịch theo nhu cầu thị trường.
3.3.4. Đầu tƣ phát triển du lịch: Chủ yếu tập trung vào phát triển
cơ sở vật chất, cơ sở hạ tầng; khai thác kinh doanh; bảo tồn, tôn tạo và
phát huy tác dụng hệ thống tài nguyên và môi trường du lịch.
3.3.5. Quản lý nhà nƣớc về du lịch: (1)Phát huy hiệu quả việc
quản lý khai thác các giá trị văn h a, các sự kiện thể thao trên địa bàn
cũng như trên cả nước phục vụ cho hoạt động du lịch, góp phần tăng
cường thu hút khách du lịch; (2)Quản lý phát triển du lịch góp phần
phát huy các giá trị di sản văn h a, các thành tựu thể thao đặc biệt là
thể thao thành tích cao trên trường quốc tế.
3.3.6. Xúc tiến, tuyên truyền quảng bá du lịch: Từ 2005 đến
2016, đã xuất bản khoảng 6.000 đĩa DVD, 20.000 bản đồ, sách hướng
dẫn du lịch, 5.000 đĩa VCD, 30.000 brochure các loại, thiết lập trang
tin điện tử cantho-tourism.com để quảng bá, giới thiệu về du lịch
Thành phố Cần Thơ.
3.3.7. Đào tạo nguồn nhân lực du lịch: Các cơ sở c đào tạo
chuyên ngành du lịch tại Cần Thơ gồm trường Cao đẳng Du lịch Cần
Thơ, Đại học Cần Thơ, Đại học Tây Đô, Cao đẳng Cần Thơ. Ngoài ra
lao động ngành du lịch Cần Thơ c n được đào tạo từ các trường khác
ở Thành phố Hồ Chí Minh, Vũng Tàu...
3.3.8. Ứng dụng khoa học và công nghệ phát triển du lịch: Hệ
thống thông tin liên lạc có một vai trò hết sức quan trọng, n đảm
nhiệm việc truyền các thông tin đi một cách nhanh chóng và kịp thời,

đồng thời góp phần giao lưu giữa các vùng, miền trên cùng một lãnh
th hay trên toàn thế giới.
3.3.9. Liên kết, hợp tác phát triển du lịch: Ngoài các chương
trình hợp tác du lịch đã được ký kết giữa thành phố Cần Thơ với hầu
hết các t nh trong khu vực, Cần Thơ còn đẩy mạnh liên kết hợp tác
phát triển du lịch với các t nh, thành phố trọng điểm về du lịch như:


14
Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Lâm Đồng,… và các nước
trong khu vực như: Campuchia, Thái Lan.
3.4. Đánh giá thực trạng và những vấn đề đặt ra đối với phát
triển du lịch bền vững thành phố Cần Thơ
3.4.1 Những kết quả đạt được:
- Về tăng trưởng kinh tế bền vững:
(1)Tốc độ tăng trưởng doanh thu ngành du lịch 10 năm qua từng
bước được nâng cao, đ ng g p tích cực vào sự nghiệp phát triển kinh
tế của địa phương. (2)Lượng khách du lịch đến thành phố Cần Thơ
không ngừng tăng lên hàng năm. (3)Chi tiêu bình quân của khách du
lịch tăng đáng kể.
- Về tăng trưởng kinh tế đồng thời thúc đẩy tiến bộ, công bằng xã
hội ngày càng cao và gắn liền với bảo tồn, phát huy các giá trị văn
hóa bản địa:
(1)Đã thu hút nhiều thành phần kinh tế tham gia phát triển du lịch;
tạo được nhiều việc làm; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của
nhân dân; góp phần x a đ i giảm nghèo. (2)Công tác đào tạo, bồi
dưỡng nguồn nhân lực du lịch được chú trọng và đang từng bước được
hoàn thiện đào tạo b sung nguồn nhân lực. (3)Du lịch đã thu hút sự
tham gia của cộng đồng vào các hoạt động du lịch và tạo cơ hội cho
cộng đồng được hưởng lợi từ sự phát triển du lịch ở địa phương.

(4)Thị trường du lịch ngày càng được mở rộng, sản phẩm du lịch dần
được đa dạng hoá và nâng cao chất lượng. (5)Hệ thống cơ sở hạ tầng
được quan tâm đầu tư phát triển có ảnh hưởng tích cực đến hoạt động
du lịch trên địa bàn. (6)Du lịch Cần Thơ c một số đ ng g p cho việc
bảo tồn, tôn tạo và phát huy các giá trị văn h a của địa phương.
- Về tăng trưởng kinh tế gắn với bảo vệ nguồn tài nguyên thiên
nhiên, bảo vệ môi trường sinh thái
(1)Công tác quy hoạch vùng, khu, điểm tài nguyên du lịch được
thực hiện đầy đủ và chi tiết. (2)Công tác đầu tư nguồn vốn đã được
chú trọng và đúng hướng, thu hút nhiều nguồn đầu tư đem lại hiệu quả
nhất định cho kinh tế - xã hội và tôn tạo, bảo vệ môi trường. (3)Các
khu, điểm du lịch đều đã xây dựng quy chế quản lý các hoạt động khai
thác tài nguyên và quy chế bảo vệ môi trường. (4)Nhìn chung các yếu
tố của môi trường cơ bản như không khí, nước… ở các điểm, các khu
du lịch còn nằm trong giới hạn cho phép.


15
3.4.2. Tồn tại, yếu kém và những vấn đề đặt ra đối với phát
triển du lịch bền vững Thành phố Cần Thơ
3.4.2.1. Những tồn tại, yếu kém
- Về tăng trưởng kinh tế:
(1)Du lịch Cần Thơ phát triển c n chưa tương xứng với vị trí, tiềm
năng và lợi thế so sánh của địa phương. Lượng khách đến Cần Thơ
vẫn còn thấp; các sản phẩm lưu trú, dịch vụ du lịch chất lượng cao còn
ít. (2)Sản phẩm du lịch c n thiếu tính độc đáo, hấp dẫn, chưa c tính
đặc thù cao, sự nghèo nàn đối với các sản phẩm vui chơi giải trí. (3)
Các khu, điểm du lịch vẫn còn nhỏ lẻ và trùng lắp. (4)Chưa thu hút
được nhiều các nhà đầu tư c năng lực tài chính vào du lịch.
- Về tăng trưởng kinh tế đồng thời thúc đẩy tiến bộ, công bằng xã

hội ngày càng cao và gắn liền với bảo tồn, phát huy các giá trị văn
hóa bản địa
(1)Đ ng g p của du lịch vào nâng cao đời sống và x a đ i giảm
nghèo chưa tương xứng với tiềm năng phát triển du lịch. (2)Thành phố
chưa c quy hoạch khu, điểm du lịch có diện tích đạt chuẩn khu du
lịch, điểm du lịch quốc gia. (3)Việc khai thác tài nguyên du lịch chưa
mang lại hiệu quả tương xứng. Việc quản lý bảo vệ, tôn tạo các di tích
lịch sử văn hoá c n chưa phù hợp với phát triển du lịch bền vững. (4)
Các di tích lịch sử văn h a c n thiếu dịch vụ phụ trợ. (5)Thu hút sự
tham gia của cộng đồng vào hoạt động du lịch còn hạn chế, bất cập.
(6)Nguồn nhân lực du lịch còn hạn chế cả về số lượng lẫn chất lượng.
(7)Hạ tầng giao thông tuy đã được quan tâm đầu tư nâng cấp nhưng
vẫn chưa đáp ứng được so với yêu cầu. (8)Phát triển du lịch ở một số
nơi ảnh hưởng công bằng xã hội và góp phần làm gia tăng chênh lệch
giàu nghèo. (9)Việc phối hợp, liên kết giữa các Sở, Ngành, địa phương
để hỗ trợ, thúc đẩy phát triển du lịch ở địa phương chưa được triển
khai đồng bộ. (10)Hoạt động liên kết, phát triển du lịch với các địa
phương trong vùng và cả nước chưa thực sự được triển khai hiệu quả.
- Về tăng trưởng kinh tế gắn với bảo vệ nguồn tài nguyên thiên
nhiên, bảo vệ môi trường sinh thái
(1)Thành phố n i chung và các điểm du lịch nói riêng còn rất thiếu
các khu vệ sinh đạt chuẩn. (2)Sức chứa, cường độ hoạt động và áp lực
lên môi trường tại các khu, điểm du lịch có lúc tăng cao đã gây ảnh
hưởng đến tài nguyên du lịch và ô nhiễm môi trường. (3)Ý thức trách
nhiệm về bảo vệ môi trường trong hoạt động kinh doanh của các cơ sở


16
du lịch còn khá nhiều hạn chế. (4)Đầu tư cho công tác quản lý bảo vệ
môi trường từ thu nhập du lịch còn hạn chế.

3.4.2.2 Những vấn đề đặt ra đối với phát triển du lịch bền vững
thành phố Cần Thơ
a. Từ góc độ bền vững kinh tế
- Nguồn khách du lịch đang là vấn đề rất quan trọng đặt ra đối với
sự phát triển du lịch bền vững ở Việt Nam nói chung và Cần Thơ n i
riêng đứng từ g c độ kinh tế
- Sản phẩm du lịch phải có bản sắc riêng của từng vùng lãnh th ,
sản phẩm phải gắn với việc bảo tồn và phát huy di sản văn h a, mới
mang lại hiệu quả kinh tế. Kết quả điều tra xã hội học đối với nhóm
cán bộ quản lý cho thấy c trên 72% đối tượng được điều tra cần/rất
cần ưu tiên khai thác cũng như bảo tồn các giá trị di sản văn h a để
đẩy mạnh phát triển một cách bền vững.
- Chất lượng dịch vụ, đặc biệt là đạt các chuẩn mực quốc tế hiện
đang là vấn đề ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh du lịch của Cần
Thơ. Kết quả điều tra xã hội học đối với đối tượng là cán bộ quản lý
có tới 85% cho rằng “yêu cầu đạt chuẩn dịch vụ” là yếu tố có ảnh
hưởng đến phát triển du lịch bền vững tại Cần Thơ.
- Mặc dù nguồn nhân lực du lịch ở Cần Thơ đã phát triển nhanh
nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển của ngành, tuy nhiên chất lượng đội
ngũ lao động (chủ yếu là trình độ quản lý, kỹ năng nghề nghiệp, kể cả
ngoại ngữ) đang là yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm du lịch
của Cần Thơ. Kết quả điều tra xã hội học đối với cán bộ quản lý cho
thấy có gần tới 77% cho rằng “Chất lượng nguồn nhân lực du lịch” là
một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến phát triển du lịch
bền vững. Đồng thời kết quả điều tra còn cho thấy có tới 68% của
nhóm doanh nghiệp du lịch cho rằng cần quan tâm tới “Chất lượng
đạt chuẩn của nguồn nhân lực du lịch”.
b. Từ góc độ bền vững về xã hội
- Nhận thức xã hội về du lịch vẫn còn chưa đầy đủ và nhất quán
nên ảnh hưởng đến sự phối hợp giữa ngành du lịch với các địa phương

và các ngành có liên quan trong hoạt động phát triển du lịch.
- Mọi hoạt động phát triển ch bền vững nếu được sự ủng hộ của xã
hội nói chung, của cộng đồng nơi diễn ra hoạt động đ n i riêng. Kết
quả điều tra xã hội học cho thấy có tới 75% người dân được điều tra
cho biết du lịch mặc dù phát triển, tuy nhiên cá nhân họ và gia đình


17
vẫn chưa c cơ hội tham gia hoạt động du lịch bới nhiều nguyên nhân,
trong đ nguyên nhân vì thiếu hiểu biết/kỹ năng nghiệp vụ chiếm
88%; không đủ tiêu chuẩn để được tuyển dụng vào các doanh nghiệp
du lịch là 83%; không đủ năng lực (tài chính và trình độ quản lý) để có
thể tham gia cung cấp dịch vụ du lịch là 89% và không đủ năng lực
cạnh tranh để có thể tự có nguồn khách riêng chiếm tới 91%.
c. Từ góc độ bền vững về môi trường
- Những tác động chủ yêu của du lịch đến môi trường thường là:
(1)Tăng chất thải sinh hoạt làm tăng nguy cơ ô nhiễm môi trường đất
và môi trường nước; (2)Tăng lượng khí thải, góp phần làm tăng nguy
cơ ô nhiễm không khí; (3)Làm tăng khả năng ô nhiễm nguồn nước ở
các sông ngòi, kênh gạch; (4)Làm thay đ i cơ cấu sử dụng đất, làm
tăng nguy cơ suy thoái đất; (5)Tác động suy thoái các hệ sinh thái, suy
giảm đa dạng sinh học; (6)Tác động tới văn h a truyền thống.
- Kết quả điều tra xã hội học về các vấn đề môi trường trong phát
triển du lịch ở thành phố Cần Thơ cho thấy có tới 90% cán bộ quản lý
cho rằng “tác động của du lịch đến tài nguyên và môi trường” là một
trong những yếu tố ảnh hưởng/rất ảnh hưởng đến phát triển du lịch
bền vững và c đến 83% cho rằng cần được quan tâm quản lý tác
động; các doanh nghiệp được điều tra cũng cho rằng “bảo tồn tài
nguyên du lịch” và “quản lý tác động từ du lịch đến môi trường”
tương ứng 91% và 63% là những yếu tố cần được ưu tiên thực hiện để

đảm bảo cho sự phát triển du lịch bền vững; Sự lo ngại trên cũng được
các khách du lịch chia sẻ, theo kết quả điều tra xã hội học cho thấy có
tới trên 83% khách du lịch quan tâm và coi “môi trường trong lành”
của Cần Thơ là một trong những yếu tố hấp dẫn để họ lựa chọn là
điểm đến du lịch.
3.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém trong phát
triển du lịch bền vững thành phố Cần Thơ
(1)Bộ máy quản lý chưa phù hợp. Năng lực quản lý còn nhiều hạn
chế. (2)Chất lượng một số quy hoạch không cao, chưa bền vững, thiếu
tính đồng bộ, khả thi. (3)Người dân chưa thấy rõ những lợi ích lâu dài
từ hoạt động du lịch, do đ ý thức bảo vệ tài nguyên du lịch, môi
trường tự nhiên, cảnh quan và các giá trị văn h a truyền thống còn hạn
chế. (4)Nhận thức và tư duy về phát triển du lịch bền vững của một bộ
phận xã hội còn hạn chế, chưa sâu sắc đến các khía cạnh về văn h a xã
hội, bảo vệ tài nguyên. (5)Công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức


18
đến các đối tượng liên quan đến hoạt động du lịch chưa được chú
trọng thường xuyên, đầy đủ. (6)Một số nội dung, phương pháp, cách
thức xúc tiến, quảng bá du lịch chưa phù hợp, ít đ i mới. (7)Công tác
kiểm tra, đôn đốc hoạt động kinh doanh của các cơ sở kinh doanh du
lịch theo đúng pháp luật chưa thường xuyên. (8)Chưa mời gọi được
các nhà đầu tư lớn, nhà đầu tư quốc tế đầu tư xây dựng các dự án du
lịch trọng điểm nhằm tạo nét đặc trưng riêng, điểm nhấn của thành
phố để thu hút khách du lịch. (9)Chất lượng nguồn nhân lực chưa cao,
tính chuyên nghiệp, kỷ luật còn thấp, kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm
chưa đáp ứng yêu cầu chuyên môn và yêu cầu phát triển bền vững.
(10)Sản phẩm du lịch của Cần Thơ chưa c nhiều điều kiện để đa
dạng hóa. (11)Liên kết trong hoạt động du lịch của Cần Thơ với các

t nh, thành khác trong nước chưa chặt chẽ, còn tình trạng chồng chéo,
chia cắt trong sự phân công, phân cấp quản lý giữa ngành và lãnh th .
(12)Sự cạnh tranh, chia sẻ thị trường của các trung tâm du lịch lớn
trong vùng và cả nước ngày càng gay gắt. (13)Do những biến động
phức tạp đã tác động tiêu cực đến ngành du lịch Việt Nam nói chung
và Cần Thơ n i riêng như: khủng khoảng kinh tế trên phạm vi toàn
cầu, dịch bệnh, thiên tai… đã ảnh hưởng đến sự phát triển chung của
ngành du lịch.


19
CHƢƠNG 4
ĐỊNH HƢỚNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU LỊCH
BỀN VỮNG THÀNH PHÔ CẦN THƠ ĐẾN NĂM 2020
4.1. Quan điểm, định hƣớng và mục tiêu phát triển du lịch bền
vững Thành phố Cần Thơ đến năm 2020
4.1.1. Quan điểm phát triển du lịch bền vững Cần Thơ
(1) Phát triển du lịch theo hướng sinh thái, phải gắn với việc bảo vệ
và tôn tạo môi trường sinh thái, các di tích lịch sử trên địa bàn;
(2) Phải dựa trên nguyên tắc bảo vệ và phát huy truyền thống bản
sắc văn h a các dân tộc;
(3) Phải bảo đảm hiệu quả cả về kinh tế và văn h a xã hội;
(4) Dựa trên cơ sở phát huy các lợi thế về địa lý, tài nguyên du lịch
tự nhiên và nhân văn, kết cấu cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất du lịch;
(5) Phát triển du lịch có trọng tâm, trọng điểm; nâng cao chất lượng
và hiệu quả trong mọi hoạt động kinh doanh du lịch;
(6) Phát triển du lịch bao gồm du lịch quốc tế và du lịch nội địa;
chú trọng khai thác nguồn khách nội địa, thu hút khách du lịch quốc tế
mang tính chiến lược lâu dài;
(7) Phát triển du lịch trên cơ sở gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa

dân tộc, bảo vệ môi trường, thúc đẩy việc x a đ i giảm nghèo, bảo
đảm giữ vững trật tự xã hội và an ninh quốc phòng.
4.1.2. Mục tiêu và định hƣớng phát triển du lịch bền vững
Thành phố Cần Thơ đến năm 2020
4.1.2.1 Mục tiêu và định hướng tổng quát
Phát huy tối đa tiềm năng và lợi thế của thành phố trung tâm khu
vực, thu hút mạnh mẽ các nguồn lực trong và ngoài nước đầu tư phát
triển du lịch, đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của thành
phố, xứng đáng là trung tâm du lịch của đồng bằng sông Cửu Long.
Đến năm 2020, du lịch Cần Thơ phát triển ngang tầm yêu cầu của một
thành phố đồng bằng cấp quốc gia, văn minh, hiện đại. Phấn đấu để
Cần Thơ thực sự là “Điểm đến du lịch lý tưởng – an toàn – thân
thiện”, nơi hội tụ của “Văn minh sông nước Mekong”.
4.1.2.2 Mục tiêu và định hướng cụ thể
(a) Định hướng phát triển thị trường khách du lịch:
- Thị trường khách quốc tế: (1)Nhóm thị trường ưu tiên phát triển.
(2)Nhóm thị trường truyền thống. (3)Nhóm thị trường mở rộng.


20
- Thị trường khách nội địa: Hướng khai thác tập trung vào thị
trường khách theo chương trình du lịch tham quan.
(b) Định hướng phát triển sản phẩm du lịch: Phát triển loại hình và
sản phẩm du lịch theo lãnh th và theo nhu cầu thị trường.
(c) Định hướng đầu tư phát triển du lịch: Mục tiêu đầu tư; Phát
triển hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch; Phát triển loại
hình và sản phẩm du lịch; Phát triển nguồn nhân lực, nâng cao trình độ
quản lý và nghiệp vụ du lịch cho cán bộ và lao động ngành du lịch;
Xúc tiến tuyên truyền quảng bá; Bảo vệ và tôn tạo tài nguyên và môi
trường du lịch; Các khu vực ưu tiên đầu tư.

4.2. Lựa chọn các chiến lƣợc để đề xuất các giải pháp phát triển
du lịch bền vững thành phố Cần Thơ đến năm 2020
4.2.1. Xây dựng ma trận SWOT và định hƣớng các chiến lƣợc
để phát triển du lịch bền vững thành phố Cần Thơ
Từ phân tích ma trận SWOT, có thể phát triển 4 chiến lược sau:
- Chiến lược điểm mạnh - cơ hội (SO): nhằm sử dụng những điểm
mạnh của nội lực, kết hợp những cơ hội bên ngoài để phát triển.
- Chiến lược điểm yếu - cơ hội (WO): nhằm cải thiện những điểm
yếu bên trong khi kết hợp khai thác các cơ hội bên ngoài.
- Chiến lược điểm mạnh – nguy cơ (ST): sử dụng các điểm mạnh
từ nội lực bên trong để giảm bớt ảnh hưởng từ các mối đe dọa bên
ngoài.
- Chiến lược điểm yếu - đe dọa (WT): nhằm cải thiện những điểm
yếu bên trong kết hợp để tránh hay giảm bớt ảnh hưởng của các mối
đe dọa bên ngoài.
4.2.2. Lựa chọn các chiến lƣợc khả thi để thực hiện phát triển
du lịch bền vững thành phố Cần Thơ
Qua kết quả của ma trận QSPM, ngành du lịch Cần Thơ sẽ chọn
các chiến lược sau đây để thực hiện trong định hướng chiến lược phát
triển du lịch bền vững đến năm 2020:
(1) Chiến lược phát triển sản phẩm;
(2) Chiến lược thu hút và tận dụng đầu tư;
(3) Chiến lược đào tạo và phát triển nguồn nhân lực;
(4) Chiến lược quảng bá du lịch và tiếp cận khách hàng;
(5) Chiến lược bảo vệ tài nguyên môi trường và phát triển bền
vững;


21
(6) Chiến lược tăng cường, hoàn thiện bộ máy quản lý nhàn nước

trong lĩnh vực du lịch.
4.3. Một số giải pháp cơ bản cho phát triển du lịch bền vững
thành phố Cần Thơ đến năm 2020
(1) Nâng cao năng lực và hiệu quả quản lý nhà nước đáp ứng yêu
cầu phát triển du lịch bền vững.
(2) Giải pháp phát triển sản phẩm du lịch và đa dạng hóa sản phẩm
du lịch phục vụ cho khách du lịch.
(3) Giải pháp về bảo vệ tài nguyên môi trường du lịch và phát triển
bền vững.
(4) Giải pháp về thu hút vốn đầu tư; đẩy mạnh phát triển kết cấu hạ
tầng kinh tế - xã hội phục vụ phát triển du lịch bền vững.
(5) Giải pháp đào tạo và phát triển nguồn nhân lực có chất lượng
để đáp ứng yêu cầu của phát triển du lịch bền vững.
(6) Giải pháp xúc tiến, quảng bá du lịch.
(7) Một số giải pháp khác liên quan đến phát triển du lịch bền vững
thành phố Cần Thơ: (a)Phát huy vai trò, ý thức trách nhiệm của khách
du lịch; (b)Khuyến khích, hỗ trợ nâng cao năng lực, ý thức trách
nhiệm trong kinh doanh du lịch; (c)Thu hút mạnh mẽ sự tham gia của
cộng đồng vào phát triển du lịch bền vững; phát huy vai trò, trách
nhiệm của cộng đồng địa phương; (d)Giải pháp về mối quan hệ liên
ngành và liên vùng trong hoạt động du lịch; (e)Giải pháp về đẩy mạnh
nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ và hợp tác quốc tế.
4.4. Kiến nghị
4.4.1. Đối với các Bộ, Tổng cục Du lịch Việt Nam
- Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, thực hiện tốt cơ chế “một
cửa”, tăng cường rà soát, hỗ trợ các dự án sau khi được cấp phép.
- Nghiên cứu miễn thị thực visa nhập cảnh cho một số quốc gia
thân hữu, đối tác của Việt Nam với thời gian dài hơn, hợp lý hơn và
chi phí thấp để thu hút khách quốc tế.
- Cần b sung các quy định về phân loại tỷ lệ sử dụng đất đối với

các dự án khu du lịch Cần Thơ, để làm cơ sở tính toán tiền thuê đất
phù hợp với giá cả thị trường, đảm bảo lợi ích của Nhà nước, nhà đầu
tư và người dân.
4.4.2. Đối với chính quyền địa phƣơng
- Đối với Ủy Ban Nhân Dân Thành phố Cần Thơ: Hàng năm cần
dành một phần ngân sách thỏa đáng cho đầu tư cơ sở hạ tầng du lịch


22
và tăng thêm kinh phí quảng bá xúc tiến du lịch trong và ngoài nước.
Căn cứ vào qui hoạch ch đạo, các cấp chính quyền phối hợp với các
ngành chức năng bảo vệ tốt tài nguyên du lịch, bảo vệ môi trường
cảnh quan thiên nhiên, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm ở địa
phương. Thành phố cũng cần quan tâm hơn nữa công tác nâng cao
năng lực quản lý nhà nước về du lịch.
- Đối với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành phố Cần Thơ:
Kết hợp với các cấp chính quyền địa phương, với công an địa phương
kiểm soát chặt chẽ an ninh trong suốt thời gian khách lưu trú tại địa
phương. Thực hiện kiểm tra tất cả các cơ sở kinh doanh du lịch trong
việc thực hiện tuân thủ nghiêm túc các quy định về bảo vệ môi trường,
ph ng dịch và vệ sinh an toàn thực phẩm. Có chính sách thu hút lao
động hợp lý. Quan tâm đến công tác đào tạo nguồn nhân lực phục vụ
cho ngành. Sở cần theo dõi và tham mưu kịp thời cho Ủy ban Nhân
dân thành phố kịp thời ban hành các quy chế, chính sách ưu đãi của
địa phương trong lĩnh vực du lịch, tạo mọi điều kiện thuận lợi để thực
hiện thành công chương trình phát triển du lịch bền vững của thành
phố Cần Thơ đến năm 2020.


23

KẾT LUẬN
1. Kết luận
Thành phố Cần Thơ c tiềm năng phát triển du lịch bền vững; với
những lợi thế về điều kiện tự nhiên, điều kiện kinh tế - xã hội cùng với
sự quan tâm của chính quyền địa phương, du lịch thành phố Cần Thơ
đã, đang và ngày càng phát triển, khẳng định vị trí của ngành du lịch
trong sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Để du lịch thành
phố Cần Thơ phát triển tương xứng với tiềm năng và thế mạnh của
mình và thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Luận án đã trình
bày một cách hệ thống cơ sở lý luận về du lịch và phát triển du lịch
bền vững. Luận án cũng đã trình bày tiềm năng phát triển du lịch
mang tính bền vững của thành phố Cần Thơ. Phân tích tình hình hoạt
động kinh doanh du lịch của thành phố Cần Thơ giai đoạn 2005 2016; ch ra được những kết quả hoạt động kinh doanh du lịch, đầu tư
cho hoạt động và phát triển du lịch, thu hút và đào tạo nguồn nhân lực
cho hoạt động và phát triển du lịch thành phố Cần Thơ giai đoạn 2005
- 2016. Trên cơ sở đ , luận án đã đánh giá những thành công, những
hạn chế yếu kém, các vấn đề cần đặt ra trong phát triển du lịch bền
vững của thành phố Cần Thơ trên cả 3 lĩnh vực: kinh tế, xã hội, tài
nguyên và môi trường. Những đ ng g p của ngành du lịch đối với
tăng trưởng kinh tế, quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, x a đ i
giảm nghèo, giải quyết vấn đề việc làm, nâng cao thu nhập cho cộng
đồng dân cư, phát triển văn h a. Ch ra được những nguyên nhân dẫn
tới hạn chế, yếu kém trong phát triển du lịch bền vững của thành phố
Cần Thơ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Luận án đã đưa ra được những quan điểm, mục tiêu và định hướng
phát triển du lịch bền vững của thành phố Cần Thơ đến năm 2020.
Trên cơ cơ lý luận và thực tiễn hoạt động kinh doanh và phát triển du
lịch thành phố Cần Thơ giai đoạn 2005 – 2016. Và quan điểm, mục
tiêu phát triển du lịch bền vững của thành phố Cần Thơ đến năm 2020;
luận án cũng đã đưa ra các giải pháp để triển khai thực hiện cho việc

phát triển du lịch bền vững của thành phố Cần Thơ đến năm 2020.
2. Định hƣớng nghiên cứu trong thời gian tới
Sau khi thực hiện nghiên cứu đề tài “Phát triển du lịch bền vững
thành phố Cần Thơ đến năm 2020”, tôi nhận thấy rằng du lịch là một
ngành kinh tế mang tính t ng hợp và việc phát triển ngành kinh tế này
không thể thiếu được trong cơ cấu phát triển của thành phố. Với vị trí