TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN–ĐH QGHN
KHOA ĐỊA CHẤT
MÔN HỌC: ĐỊA CHẤT SINH THÁI
Bài 3: Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên
quan
Giảng viên: T.S Nguyễn Thị Hoàng Hà
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Doanh Khoa
Lớp : K59 Kỹ thuật địa chất
NỘI DUNG
Phần 1: Các trường địa vật lý
1. Khái niệm
2. Vấn đề sinh thái trong địa vật lý
Phần 2: Các vấn đề sức khỏe liên quan
Phần 3: Tổng kết
Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên quan
Phần 1: Các trường địa vật lý
1. Khái niệm
Địa vật lý là một ngành khoa học Trái Đất nghiên
cứu về quá trình vật lý, tính chất của Trái Đất và môi
trường xung quanh của nó.
Địa vật lý nghiên cứu 1 loạt các hiện tượng thiên
nhiên gồm hình dạng,sự vận động trong lòng Trái Đất
và các quá trình trong thạch quyển, thủy quyển, khí
quyển.
Nguồn: International Union of Geodesy and Geophysics (IUGG). Retrieved 4
Mar 2015.
Phần 1: Các trường địa vật lý
Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên quan
Trường Điện Từ
Trường Địa Từ, Địa Nhiệt
Các trường địa
Trường Trọng lực
Trường Xung Động
vật lý
Trường Phóng Xạ
Trường Âm Thanh
Phần 1: Các trường địa vật lý
2. Vấn đề sinh thái trong địa vật lý
Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên quan
Địa vật lý sinh thái là hướng khoa học mới của đia vật lý tìm kiếm thăm
dò địa chất, kết hợp nghiên cứu địa vật lý bề mặt thach quyển với phần
tiếp giáp khí quyển nhằm giải quyết những nhiệm vụ sinh thái khác nhau.
Địa vật lý sinh thái dựa trên các phương tiện kỹ thuật có độ chính xác
cao trong xác định và đánh giá tác động sinh học của trường địa vật lý và
các dị thường địa hóa gây hậu quả sinh thái. Đây là phương pháp trực
tiếp nghiên cứu môi trường sống của con người, tiến hành quan trắc địa
vật lý sinh thái ở các khu vực trọng điểm, bao gồm cả việc đánh giá sự
nhiễm bẩn radon ở các vùng đô thị và khả năng tác động đến sinh cảnh
và sức khỏe con người.
Mô hình trường trọng lực của trái đất (theo NASA)
Nguồn:Đỗ Văn Ái 2016
2. Vấn đề sinh thái trong địa vật lý
Trường địa vật lý tự nhiên và nhân tạo là đối tượng của địa vật lý quyển
sinh kỹ thuật.
Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên quan
• Trường tự nhiên liên quan với các đặc điểm cấu trúc của sinh quyển cũng như của vũ trụ,khí
quyển và các quyển khác của Trái Đất.
• Trường nhân tạo được hình thành do các hoạt động kinh tế-kỹ thuật của Trái Đất.
Địa vật lý quyển sinh kỹ thuật nghiên cứu cấu trúc,kiến trúc và động lực của các trường trọng lực,kiến trúc và động
lực học của các trường trọng lực, địa từ, điện từ, địa chấn, nhiệt, vật lý hạt nhân với các mục đích để xác lập ảnh hưởng
của các yếu tố tự nhiên - kỹ thuât tới sự hoạt động và tiếng hóa của hệ sinh thái
Phần 2: Các vấn đề sức khỏe liên quan
Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên quan
Các nghiên cứu về các chức năng sinh thái của thạch
quyển là các trường địa vật lý liên quan đên kiến tạo, các đới
nứt nẻ mạnh, các thung lũng sông cổ, các cấu trúc Riff và các
yếu tố không đồng nhất khác của thạch quyển ảnh hưởng
đến khu sinh vật. Những trường địa vật lý được chú ý tới ở
đây gồm: Trường từ, trường điện, trường xung động, trường
âm thanh, trường trọng lực và các trường phóng xạ.
Hình ảnh các cực của Trái Đất (nguồn khoahoc.tv)
Phần 2: Các vấn đề sức khỏe liên quan
Trường Địa Từ
Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên quan
Từ trường: Môi trường vật chất đặc biệt sinh ra quanh các điện tích chuyển động hoặc do sự biến thiên của điện trường hoặc có
nguồn gốc từ các mômen lưỡng cực từ như nam châm
Trái Đất là một nam châm khổng lồ có 2 cực địa từ nhưng không trùng
với hai cực địa lý.
Từ trường là tác nhân kích thích mạnh mẽ, tác động đến tế bào thần
kinh não bộ. Theo Marino (1982), cường độ từ trường cho phép của môi
trường trong đó con người sinh tồn không vượt quá 50.000 nTl, tức bằng
cường độ của trường địa từ.
Nguồn: R.P. Feynman, R.B. Leighton, M. Sands (1963).
Phần 2: Các vấn đề sức khỏe liên quan
Trường Điện Từ
Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên quan
Trường điện từ là một dạng vật chất đặc trưng cho tương tác
giữa các hạt mang điện. Trường điện từ cũng do các hạt mang
điện sinh ra, và là trường thống nhất của điện trường và từ
trường.
Điện trường mạnh ảnh hưởng không tốt đến:
• Hệ thần kinh (gây đau đầu,…)
• Làm giảm tuổi thanh xuân.
• Mất cảm giác ăn ngon miệng,đau đầu,mệt mỏi
Nguồn:khoahoc.tv Jackie LaMuth - Ohio University
Hình ảnh sóng điện từ và một vài nguồn gây ra từ trường (Nguồn khoahoc.tv)
Phần 2: Các vấn đề sức khỏe liên quan
Trường Phóng Xạ
Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên quan
Phóng xạ là hiện tượng một số hạt nhân nguyên tử không bền tự biến đổi và phát ra các bức xạ hạt nhân (thường được gọi là
các tia phóng xạ). Các tia phóng xạ có từ tự nhiên có thể bị chặn bởi các tầng khí quyển của Trái Đất.
o
o
o
o
o
o
o
Da, tóc: Rụng tóc, ung thư da.
o
Tim mạch: Làm hủy hoại trực tiếp đến các mạch máu nhỏ, có thể
gây suy tim và tử vong.
o
Sinh dục: Suy thoái tiền liệt tuyến, tinh hoàn, buồng trứng, ung thư
vú.
o
Tủy xương.
Mắt: Đục thủy tinh thể.
Tuyến giáp: Cường giáp, ung thư tuyến giáp.
Phổi: Ung thư phổi.
Huyết học và miễn dịch
Tiêu hóa: Buồn nôn, ói mửa, tiêu chảy.
Thần kinh: Bức xạ giết chết các tế bào thần kinh và mạch máu nhỏ,
có thể gây co giật và chết ngay lập tức.
Nguồn: vnexpress.net
Phần 2: Các vấn đề sức khỏe liên quan
Trường Trọng lực
Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên quan
Môi trường xung quanh Trái Đất được gọi là trọng
trường (trường trọng lực, trường hấp dẫn), biểu hiện
của trường
trọng
lực
là sự
xuất
hiện
của trọng
lực (lực hút của trái đất) tác dụng lên một vật có vị trí bất
kỳ trong khoảng không gian của trường trọng lực
Tác dụng của trường trọng lực lên Trái Đất còn chưa
được nghiên cứu nhiều, nó có thể ảnh hưởng đến cơ
thể và tâm lý con người đặc biệt trong giai đoạn hình
Trường hấp dẫn của Trái Đất bẻ cong không thời gian xung quanh ( ảnh NASA)
thành các cơ quan của con người.
Phần 2: Các vấn đề sức khỏe liên quan
Trường Âm Thanh
Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên quan
Âm thanh là các dao động cơ học của các phân tử, nguyên tử hay các hạt làm nên vật chất và lan truyền trong vật chất như
các sóng. Âm thanh, giống như nhiều sóng, được đặc trưng bởi tần số, bước sóng, chu kỳ, biên độ và vận tốc lan truyền (tốc độ âm
thanh).
Đối với thính giác của người, âm thanh thường là sự dao
động, trong dải tần số từ khoảng 20 Hz đến khoảng 20000
Hz, của các phân tử không khí, và lan truyền trong không khí,
va đập vào màng nhĩ, làm rung màng nhĩ và kích thích bộ
não.
Độ cao âm
Phần 2: Các vấn đề sức khỏe liên quan
Trường Âm Thanh
Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên quan
Cả tiếng ồn và âm nhạc đều là các âm thanh.
Ô nhiễm âm thanh tác động đến hệ thần kinh, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và cuộc sống của con người. Cụ thể như:
o Ồn dẫn đến không thể tập trung được, khiến đầu óc không thể nghỉ
ngơi.
o Tiếng ồn ảnh hưởng trực tiếp đến thính giác của con người, hàng
ngày tiếp xúc với nhiều tiếng ồn có tần suất cao sẽ khiến chúng ta bị ù
tai.
o Ô nhiễm tiếng ồn gây ra việc mất trí nhớ, huyết áp cao ở nhiều
người.
o Việc ô nhiễm tiếng ồn còn gây ra tình trạng căng thẳng, stress, đau
đầu, …. ảnh hưởng nặng nề đến tinh thần của con người.
Minh Cường (MOITRUONG.COM.VN/tổng hợp)
Phần 2: Các vấn đề sức khỏe liên quan
Trường Xung Động
Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên quan
Trường điện mạnh ảnh hưởng không tốt đến cơ thể
con người, dẫn đến mệt mỏi, kìm hãm các phản ứng
vận động. Tác động lâu dài của trường xung động gây
phá hủy hệ tim mạch, hệ vận động, hệ thần kinh làm tê
liệt các mô cơ và khớp xương.
Khi có động đất và sức ép địa chấn thì xuất hiện
sóng siêu âm và hạ âm (trường âm thanh). Con người
cũng chịu rất nhiều tác động sinh lý từ sóng này. Sóng
siêu âm gây ảo giác, sóng hạ âm gây tâm trạng sợ hãi
và hoảng hốt
Phần 2: Các vấn đề sức khỏe liên quan
Trường Địa Nhiệt
Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên quan
Cơ thể con người có nhiệt độ không đổi
0
khoảng 37 C, vì thế khi nhiệt độ môi trường
thay đổi: Cao hơn hoặc thấp hơn thì cơ thể con
người sẽ mất cân bằng nhiệt độ => nhức đầu
chóng mặt, giảm miễn dịch, đường hô hấp…
Bức xạ nhiệt của ánh mặt trời hoặc kim loại
nung nóng làm cháy nắng, gây nhiều bệnh đến
tia tử ngoại và hồng ngoại.
Sự thay đổi nhiệt độ khu vực ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe con người
Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên quan
Phần 3: Tổng kết
Trường từ là yếu tố xung kích mạnh mẽ, tác động trực tiếp lên các
tế bào thần kinh não bộ. bão từ cũng gây ảnh hưởng lên toàn bộ hệ
thống cơ thể: các cảm xúc, hoạt động thể lực, hoạt động trí tuệ…
đều suy giảm.
Bão từ gây suy giảm trí tuệ
Tác động của trường xug động gây phá hủy
hệ tim mạch, hệ vận động, hệ thần kinh làm tê
liệt các mô và khớp xương.
Tê liệt khớp xương
Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên quan
Phần 3: Tổng kết
Trường điện mạnh ảnh hưởng không tốt đến cơ thể con người, đẫn đến mệt mỏi, kìm hãm các phản ứng
vận động.
Ảnh hưởng các thiết bị đến giấc ngủ
Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên quan
Phần 3: Tổng kết
Khi có động đất và sức ép của địa chấn thì thường xuất hiện
sóng siêu âm và hạ âm. Con người như là đối tượng sinh lý có
phản ứng với các sóng này. Sóng siêu âm gây cho con người
ảo giác, sòn sóng hạ âm gây cho con người tâ trạng sợ hãi
hoảng hốt.
Sóng hạ âm gây sợ hãi
Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên quan
Phần 3: Tổng kết
Tác động của trường trọng lực Trái Đất lên con người
nghiên cứu bởi y học vũ trụ. Hiện nay người ta khẳng
định rằng, thành phần thay đổi trường Trái Đất liên quan,
hoạt động của mặt trời có thể ảnh hưởng đến cơ thể và
tâm lý, đặc biệt trong giai đoạn hình thành các cơ quan
của con người
Khuôn mặt bị xưng khi sống lâu người vũ trụ
MÔN HỌC: ĐỊA CHẤT SINH THÁI
Bài 3: Các trường địa vật lý và các vấn đề sức khỏe liên
quan
Giảng viên: T.S Nguyễn Thị Hoàng Hà
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Doanh Khoa
Lớp : K59 Kỹ thuật địa chất
Thank You!