Giáo án Hóa học 9 bài 40: Dầu mỏ và khí thiên nhiên

GIÁO ÁN HÓA HỌC 9

DẦU MỎ VÀ KHÍ THIÊN NHIÊN
I. Mục tiêu :
1.Kiến thức :
-Nắm được tính chất vật lý, trạng thái tự nhiên, thành phần, cách khai thác, chế biến và ứng dụng của
dầu mỏ, khí thiên nhiên.
-Biết crăckinh là 1 phương pháp quan trọng để chế biến dầu mỏ.
-Nắm được đặc điểm cơ bản của dầu mỏ Việt Nam, vị trí 1 số mỏ dầu, mỏ khí và tình hình khai thác dầu
khí ở nước ta.
2. Kỹ năng : Biết cách bảo quản và phòng tránh cháy nổ, ô nhiễm môi trường khi sử dụng dầu, khí.
3. Thái độ :Ý thức học tập.
II. Chuẩn bị :
1. Chuẩn bị của GV : TV : H.4.16 -> H.4.20/sgk-126.
2. Chuẩn bị của HS :
-Xem trước bài.
-Nhóm : Chuẩn bị các mẫu dầu mỏ (xăng, dầu nhớt).
III. Hoạt động dạy học :
1. Oån định tình hình lớp :(1’) Kiểm tra sĩ số của lớp.
2. KTB : (5’)
-Câu 1 : Viết CTCT và nêu đặc điểm cấu tạo của benzen ?
-Câu 2 : Tính chất hóa học của benzen ? Viết PTHH minh họa ?
ĐÁP ÁN :
-Câu 1 : Trình bày mục II, tiết 49.
-Câu 2 : Trình bày mục III, tiết 49.
3.Giảng bài mới :
a. Giới thiệu : (1’) Dầu mỏ và khí thiên nhiên là những tài nguyên quý giá của VN và nhiều quốc gia
khác. Vậy, từ dầu mỏ và khí thiên nhiên người ta tách ra được những sản phẩm nào và chúng có những
ứng dụng gì ?
b. Tiến trình bài dạy :
TG

Hoạt động của giáo viên
15’ HĐ1 : Dầu mỏ :
1.Tính chất vật lý :
-Yêu cầu HS quan sát mẫu dầu
mỏ.
H.Hãy nhận xét về trạng thái, màu
sắc, tính tan trong nước…?
2.Trạng thái tự nhiên, thành phần
của dầu dầu mỏ :
- Dầu mỏ có ở đâu ?
H.Dầu mỏ có ở đâu ?
-Treo TV : H.4.16/sgk-126.
H.Nêu cấu tạo của dầu mỏ ?
GVBS
-Dầu mỏ được khai thác ntn ?

Hoạt động của học sinh

Nội dung
I. Dầu mỏ :
1.Tính chất vật lý :
-Quan sát mẫu dầu mỏ theo
Dầu mỏ là chất lỏng,
đơn vị nhóm.
sánh, màu nâu đen, không
-Đại diện nhóm trả lời. Lớp tan trong nước và nhẹ hơn
nhận xét.
nước.
2.Trạng thái tự nhiên, thành
phần của dầu dầu mỏ :

a.Dầu mỏ có ở đâu ?
-Ở sâu trong lòng đất.
Ở sâu trong lòng đất, tạo
-Quan sát.
thành các mỏ dầu.
-Gồm 3 lớp : lớp khí, lớp dầu
lỏng, lớp nước.
b.Dầu mỏ được khai thác ntn
?
H.Hãy liên hệ thực tế nêu cách -Khoan những lỗ khoan xuống
Khoan những lỗ khoan
khai thác dầu mỏ ?
lớp dầu lỏng.
xuống lớp dầu lỏng.
-Giải thích : Lúc đầu, áp suất mỏ -Nghe.
dầu cao hơn áp suất khí quyển nên
dầu, khí tự phun lên. Sau đó, có sự
cân bằng áp suất, dầu không tự


GIÁO ÁN HÓA HỌC 9
phun lên mà phải bơm nước xuống
để đẩy dầu lên.
3.Các sản phẩm chế biến từ dầu
mỏ :
-Treo TV : H.4.17/sgk-127.
-Quan sát TV, nghiên cứu ttin.
-Yêu cầu HS quan sát TV, kết hợp
ttin sgk, cho biết :
-Vì có vai trò rất quan trọng

H.Tại sao phải chế biến dầu mỏ ?
đối với đời sống con người.
-Nêu to sôi của 1 số sản phẩm.
H.So sánh to sôi của 1 số sản phẩm
thu được khi chưng cất dầu mỏ ?
-1 HS trả lời. Lớp nhận xét.
o
H.Từ t sôi của các sản phẩm ở
trên cho biết người ta chế biến dầu
mỏ ntn ?
GV tổng kết.
-Xăng, khí đốt, dầu lửa, nhựa
H.Những sản phẩm chính thu đường,…
được khi chế biến dầu mỏ ?
-Nghe, ghi.
-Giới thiệu : Để tăng lượng xăng,
người ta sử dụng phương pháp
crăckinh…

7’

8’

6’

HĐ2 : Khí thiên nhiên :
-Khí thiên nhiên cũng là 1 nguồn
hiđrocacbon quan trọng.
H.Khí thiên nhiên thường có ở đâu
?

-Treo TV : H.4.18/sgk-127.
H.Thành phần chủ yếu của khí
thiên nhiên là gì ?
H.Nêu cách khai thác khí thiên
nhiên ?
H.Khí thiên nhiên có ứng dụng ntn
trong thực tiễn ?

3.Các sản phẩm chế biến từ
dầu mỏ :

-Bằng cách chưng cất dầu
mỏ, người ta thu được xăng,
dầu hỏa, dầu điezen,…

-Crăckinh dầu mỏ để tăng
thêm lượng xăng :
Dầu nặng crackinh
 → Xăng +
hỗn hợp khí.
II. Khí thiên nhiên :

-Có trong các mỏ khí nằm
dưới lòng đất.
-Quan sát.
-Thành phần chủ yếu của khí
->Là mêtan.
thiên nhiên là mêtan (chiếm
95%).
-Tương tự cách khai thác dầu

mỏ.
-1 HS trả lời. Lớp nhận xét.
-Khí thiên nhiên dùng làm
nhiên liệu, nguyên liệu trong
đời sống và trong công
nghiệp.
HĐ3 : Dầu mỏ và khí thiên
III. Dầu mỏ và khí thiên
nhiên ở Việt Nam :
nhiên ở Việt Nam :
-Gọi HS đọc ttin/sgk-128.
-Đọc ttin.
(SGK)
H.Nêu vị trí, trữ lượng, chất lượng -1 HS trả lời. Lớp nhận xét.
nguồn dầu mỏ và khí thiên nhiên ở
VN ?
GVBS
H.Tình hình khai thác dầu mỏ và -Dùng số liệu ở H.4.20 và
khí thiên nhiên ở nước ta ?
ttin/sgk để trả lời.
H.Hãy kể 1 số tác hại của sự cố để -Ô nhiễm nguồn nước, làm
dầu tràn ra biển ?
chết cá….
H.Nêu các biện pháp để xử lý môi -Dùng phao để ngăn chặn dầu,
trường trong trường hợp đó ?
không cho loang rộng,…
HĐ3 : Củng cố :
-Lần lượt gọi HS trả lời các câu -Trả lời.
hỏi trắc nghiệm 1,2,3/sgk-129.

GIÁO ÁN HÓA HỌC 9
-HDHS làm bài 4/sgk-129 :
-Nghe và làm vào vở bài tập.
to
CH4 + 2O2 → CO2 + 2H2O
Ca(OH)2 + CO2  CaCO3 + H2O
-Thể tích CH4 là : (V : 100)x
96=0,96V
-Thể tích CO2 là : (V : 100)x 2=
0,02V
-Theo (1) thể tích CO2 tạo ra là
0,96V
-Vậy, thể tích CO2 thu được sau
khi đốt cháy : 0,96V + 0,02V =
0,98V
-Số mol CO2 là : (0,98 : 22,4)
-Theo (2) số mol CaCO3 = số mol
CO2. Suy ra, số mol CO 2 = 4,9 :
100= 0,049 (mol)
-Ta có pt :
(0,98V : 22,4) = 0,049
-> V = 1,12 (l).
4. Dặn dò :(2’)
-Học bài.
-Làm bài tập 1 -> 4 /sgk-129.
-Tìm hiểu : Nhiên liệu : Khái niệm, phân loại, cách sử dụng ?
IV. Rút kinh nghiệm, bổ sung :