B
GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
NG
B
NÔNG NGHI P VÀ PTNT
I H C TH Y L I
NGÔ QUÝ SINH
L A CH N CÔNG NGH X LÝ N N M M Y U C A
P PHÁ SÓNG – ÁP D NG CHO P PHÁ SÓNG
DUNG QU T
LU N V N TH C S
HÀ N I, 2012
B
GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
B
NG
NÔNG NGHI P VÀ PTNT
I H C TH Y L I
NGÔ QUÝ SINH
L A CH N CÔNG NGH X LÝ N N M M Y U C A
P PHÁ SÓNG – ÁP D NG CHO P PHÁ SÓNG DUNG
QU T
CHUYÊN NGÀNH: XÂY D NG CÔNG TRÌNH TH Y
MÃ S : 60 - 58 - 40
LU N V N TH C S
NG
IH
NG D N KHOA H C: PGS.TS LÊ XUÂN ROANH
HÀ N I, 2012
L IC M
N
Trong quá trình th c hi n lu n v n “ L a ch n công ngh x lý n n m m
y u c a đ p phá sóng – Áp d ng cho đ p phá sóng Dung Qu t ” tôi đã nh n
đu c s h
ng d n, giúp đ , đ ng viên c a nh ng cá nhân, t p th . Tôi xin bày
t s c m n sâu s c nh t t i t t c các cá nhân và t p th đã t o đi u ki n giúp
đ tôi trong quá trình h c t p và nghiên c u.
Tr
c h t tôi xin bày t s c m n đ i v i Ban giám hi u nhà tr
ng,
khoa sau đ i h c và các th y cô giáo b môn Công ngh và Qu n Lý Xây D ng,
các th y cô khoa K thu t Bi n c a Tr
ki n giúp đ tôi hoàn thành ch
Có đ
ng
i h c Thu l i đã t o m i đi u
ng trình h c t p và nghiên c u.
c k t qu ngày hôm nay tôi vô cùng bi t n và bày t lòng kính
tr ng sâu s c đ i v i PGS.TS Lê Xuân Roanh ng
i đã t n tình h
ng d n giúp
đ tôi hoàn thành lu n v n này.
Xin g i s c m n chân thành nh t đ n b m , gia đình và b n bè đã quan
tâm, đ ng viên và giúp đ trong su t quá trình h c t p và công tác.
Tuy nhiên trong khuôn kh m t lu n v n th c s , do đi u ki n th i gian
h n ch và trình đ có h n nên lu n v n không th tránh kh i nh ng thi u sót.
Qua lu n v n tác gi r t mong nh n đ
c s ch b o, góp ý c a các th y cô giáo,
các đ ng nghi p.
Xin chân thành c m n!
Hà N i, 26 tháng 02 n m 2012.
Tác gi lu n v n
Ngô Quý Sinh
L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan r ng s li u và k t qu nghiên c u trong lu n v n là
hoàn toàn trung th c và ch a h đ
c s d ng đ b o v m t h c v nào.
M i s giúp đ cho vi c hoàn thành lu n v n đã ghi trong l i c m n. Các
thông tin, tài li u trình bày trong lu n v n đã đ
c ghi rõ ngu n g c.
Tác gi lu n v n
Ngô Quý Sinh
Lu n v n th c s
i
M CL C
M
U ....................................................................................................................1
1. Tính c p thi t c a đ tài ..........................................................................................1
2. M c đích c a đ tài .................................................................................................1
3. Cách ti p c n và ph
ng pháp nghiên c u .............................................................2
3.1. Cách ti p c n ...............................................................................................2
3.2. Ph
ng pháp nghiên c u .............................................................................2
4. K t qu d ki n đ t đ
c ........................................................................................2
5. N i dung lu n v n ...................................................................................................2
CH
NG I: GI I THI U CHUNG V CÔNG TRÌNH VEN BI N,
C I M
LÀM VI C C A K T C U ......................................................................................3
1.1.Khái quát chung v h th ng đê ch n sóng [5] .....................................................3
1.1.1. M t đê ch n sóng li n b ........................................................................3
1.1.2. Hai đê ch n sóng li n b .........................................................................3
1.1.3. M t đê ch n sóng t do (đê đ o) .............................................................4
1.1.4. K t h p đê ch n sóng li n b v i đê ch n sóng t do (đê đ o) ..............5
1.2. Khái quát chung v công trình bi n .....................................................................6
1.2.1. i u ki n t nhiên và m t s ki u b bi n Vi t Nam ..............................6
1.2.2. Các gi i pháp b o v b .........................................................................10
1.2.2.1. Công trình gia c mái ....................................................................14
1.2.2.2. Công trình ng n cát, gi m sóng gi bãi .........................................15
1.3.Khái quát chung v n n đ t y u ..........................................................................21
1.3.1. Khái quát chung .....................................................................................21
1.3.2. M t s đ c đi m c a n n đ t y u ..........................................................22
1.3.3. Các lo i đ t m m y u th
ng g p .........................................................22
1.4. Nh ng gi i pháp chung trong x lý n n m m y u ............................................22
1.4.1. Các ph
ng pháp làm ch t đ t b ng bi n pháp hóa lý ...........................22
1.4.1.1. Gia c đ t b ng ph
H c viên: Ngô Quý Sinh
ng pháp tr n vôi ...........................................22
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
ii
1.4.1.2. Gia c đ t b ng ph
ng pháp tr n xi m ng ...................................23
1.4.1.3. Gia c đ t b ng keo Polime t ng h p .............................................24
1.4.1.4. Ph
ng pháp khoan ph t áp l c cao (Jet -grouting) [2]................25
1.4.2. Bi n pháp làm t ng đ ch t c a đ t .......................................................29
1.4.2.1. Gia c đ t y u b ng các thi t b tiêu n
c th ng đ ng .................29
1.4.2.2. Gi ng cát, c c cát ...........................................................................30
1.4.2.3. Nén tr
c b ng t i tr ng t nh ........................................................31
1.4.2.4. C c xi m ng đ t .............................................................................31
1.4.3. Gia c đ t y u b ng v i đ a k thu t ......................................................32
1.4.4. Gia c đ t y u b ng các ph
ng pháp c h c ........................................33
1.4.3.1. Nén ch t đ t b ng ch n đ ng.........................................................33
1.4.3.2. Nén ch t đ t b ng thu ch n ..........................................................33
1.4.3.3. Gia c đ t y u b ng n ng l
1.4.5. Gia c đ t y u b ng các ph
ng n ...............................................34
ng pháp bóc b và thay th b ng v t li u
m i ....................................................................................................................35
1.6. K t lu n ch
CH
C A
ng I ...............................................................................................35
NG II: M T S CÔNG NGH THÔNG D NG X
LÝ N N M M Y U
P PHÁ SÓNG ............................................................................................37
2.1. Gi i thi u chung v k t c u đ p phá sóng [15]..................................................37
2.1.1. ê ch n sóng tr ng l c t
ng đ ng .......................................................37
2.1.1.1. i u ki n áp d ng ...........................................................................37
2.1.1.2. M t c t d c đê ch n sóng...............................................................37
2.1.1.3. Các b ph n c b n c a đê t
ng đ ng ........................................38
2.1.2. ê ch n sóng mái nghiêng .....................................................................44
2.1.2.1. i u ki n áp d ng ...........................................................................44
2.1.2.2. Các b ph n c b n c a đê ch n sóng mái nghiêng .....................44
2.1.2.3. K t c u thân đê................................................................................45
2.1.3.
ê ch n sóng h n h p ...........................................................................46
2.2. Công ngh x lý n n m m y u c a đ p phá sóng ............................................47
H c viên: Ngô Quý Sinh
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
iii
2.2.1. Gi i thi u công ngh c c xi m ng đ t. ...................................................47
2.2.1.1.
u nh
2.2.1.2 Ph
c đi m c a c c xi m ng đ t...............................................48
ng pháp tính toán .....................................................................48
2.2.1.3. Ph m vi ng d ng ...........................................................................55
2.2.1.3. Các ki u b trí c c XM .................................................................55
2.2.1.4. Công ngh thi công .........................................................................57
2.2.1.5. Trình t thi công c c xi m ng đ t ...................................................58
2.2.2 Gi i thi u công ngh dùng c c đá BaLat đ x lý n n đ t y u..............58
2.2.2.1. Ph m vi áp d ng.............................................................................58
2.2.2.2 Ph
ng pháp thi công .....................................................................59
2.2.2.3. V t li u thi công ..............................................................................60
2.2.2.4. Nguyên lý ho t đ ng.......................................................................60
2.2.2.5. Tính toán thi t k ............................................................................60
2.2.3. Gi i thi u công ngh c c cát ..................................................................62
2.2.3.1. Khái ni m c c cát ...........................................................................62
2.2.3.2.
c đi m c c cát ............................................................................62
2.2.3.3. Ph m vi ng d ng c a c c cát ........................................................62
2.2.3.3 Bi n pháp thi công gia c n n đ t y u b ng c c cát.......................63
2.2.4. Ph
ng pháp c k t th m ..............................................................67
2.2.4.1. Lý thuy t c k t th m......................................................................67
2.2.4.2. Các bài toán ...................................................................................70
2.2.5. Ph
ng pháp bóc b đ t y u và thay th b ng v t li u m i ...................71
2.2.5.1. Công ngh thi công .........................................................................72
2.2.5.2. Nguyên lý thay th ..........................................................................73
2.3. K t lu n ch
CH
ng II ......................................................................................74
NG III: THI T K GI I PHÁP X
LÝ N N M M Y U C A
P PHÁ
SÓNG DUNG QU T ...............................................................................................75
3.1. Gi i thi u công trình c ng Dung Qu t và đ p phá sóng Dung Qu t [3]............75
3.1.1. Gi i thi u v c ng Dung Qu t-Qu ng Ngãi ...........................................75
H c viên: Ngô Quý Sinh
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
iv
3.1.2. Gi i thi u v đê ch n sóng Dung Qu t .................................................77
3.1.3. S c n thi t ph i có đê ch n cát, yêu c u che ch n ...............................77
3.2. Quy mô k t c u đ p phá sóng ............................................................................78
3.2.1. Tuy n đ p ...............................................................................................78
3.2.2. C u t o m t c t ngang ...........................................................................79
3.2.3. Túi bùn trong tuy n công trình ...............................................................81
3.2.3.1. V trí và kh i l
ng túi bùn ............................................................81
3.2.3.2. Các ch tiêu c lý c a túi bùn Dung Qu t .......................................81
3.3. L a ch n gi i pháp x lý túi bùn Dung Qu t.....................................................83
3.3.1. Ph
ng pháp khoan ph t áp l c cao c ng hóa túi bùn ..........................83
3.3.2. Ph
ng pháp dùng c c cát đ m đ x lý túi bùn ..................................83
3.4 Ph
ng pháp tính toán c c cát ...........................................................................84
3.4.1. Lý thuy t tính toán c c cát .....................................................................84
3.4.1.1. Xác đ nh h s r ng c a đ t sau khi nén ch t b ng c c cát ..........84
3.4.1.2. Xác đ nh di n tích n n đ
c nén ch t ............................................84
3.4.1.3. Thi t k c c cát...............................................................................85
3.4.2.
ng d ng c c cát trong x lý n n đ t y u đ p phá sóng Dung Qu t....96
3.4.2.1.
c đi m công trình ........................................................................96
3.4.2.2. K t qu tính toán và thi t k ...........................................................97
3.5. K t lu n ch
ng III ..........................................................................................102
K T LU N VÀ KI N NGH .................................................................................103
TÀI LI U THAM KH O .......................................................................................105
PH L C ................................................................................................................107
H c viên: Ngô Quý Sinh
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
v
DANH M C CÁC HÌNH V
Hình 1.1- M t b ng khu c ng n
c v i 01 đê ch n sóng ki u li n b ....................... 3
Hình 1.2. M t b ng c ng khu n
c v i 02 đê ch n sóng ki u li n b (C ng Mai
Lao, ài Loan). ........................................................................................................... 4
Hình 1.3. M t b ng c ng khu n
c v i 02 đê ch n sóng ki u li n b (C ng
Elizebeth, Humewood, Nam Phi)................................................................................ 4
Hình 1.4. M t b ng khu c ng, khu n
c v i đê ch n sóng t do (C ng Laem
Chabang, Thai Lan). .................................................................................................... 5
Hình 1.5. M t khu c ng n
c v i đê ch n sóng t do( C ng
Hình 1.6. M t khu c ng, khu n
Arzew, Algeria). ..... 5
c v i đêc ch n sóng li n b k t h p đê ch n t do 6
( C ng Colombo, Srilanka). ........................................................................................ 6
Hình 1.7- M t khu c ng Odessa, Ukraina. ................................................................. 6
Hình 1.8- Các hòn đ o nh
Hình 1.9- Bãi bi n
v nh H Long có vai trò nh đ p phá sóng. ................ 7
ng Châu, Thái Bình. ................................................................ 8
Hình 1.10- Bãi bi n c a sông Ti n Giang
Hình 1.11- Bãi bi n cát
Hình 1.12-B
Gò Công. .............................................. 8
Qu ng Bình.. ..................................................................... 9
bi n đá g c
chân đèo H i Vân......................................................... 9
Hình 1.13- M hàn bi n đ n gi n có cao trình đ nh th p......................................... 16
Hình 1.14 - M hàn bi n đ n gi n có cao trình đ nh cao. ........................................ 16
Hình 1. 15- M t s hình nh đê phá sóng
Hà Lan. ............................................... 16
Hình 1.16 - M t c t ngang đê phá sóng. ................................................................... 17
Hình 1.17 - Hình nh ba chi u c a đê phá sóng xa b ( Detached breakwater). ...... 17
Hình 1.18- ê phá sóng ngoài kh i.......................................................................... 17
Hình 1.19- Hình nh kh i Teltrapod ,Accropode, Dolos s d ng trong đê phá sóng
mái nghiêng. .............................................................................................................. 19
Hình 1.20- Hình nh xây d ng đ p ch n sóng t
ng đ ng. ................................... 19
Hình 1.21- Hình nh v trí xây d ng đ p ch n sóng đi n hình. ............................... 20
Hình 1.22- Công ngh đ n pha. ............................................................................... 26
Hình 1.23- Công ngh hai pha. ................................................................................. 26
H c viên: Ngô Quý Sinh
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
vi
Hình 1.24- Công ngh 3 pha..................................................................................... 27
Hình 1.26- Ph m vi ng d ng hi u qu c a các lo i công ngh khoan ph t. .......... 29
Hình 2.1- M t c t d c đê ch n sóng. ........................................................................ 38
Hình 2.2- K t c u đ m đá. ........................................................................................ 40
Hình 2.3- K t c u ph n trên. .................................................................................... 40
Hình 2.4- K t c u kh i r ng. .................................................................................... 42
Hình 2.5- M t k t c u Cyclopit đi n hình. ............................................................... 42
Hình 2.6- M t k t c u thùng chìm. .......................................................................... 43
Hình 2.7- M t k t c u thùng chìm. .......................................................................... 44
Hình 2.8- Chân khay đê ch n sóng mái nghiêng. ..................................................... 45
Hình 2.9- ê mái nghiêng b ng đá đ ...................................................................... 46
Hình 2.10- ê mái nghiêng b ng kh i Tetrapote. .................................................... 46
Hình 2.11- S đ phá ho i c a đ t dính gia c b ng c t xi m ng-đ t ..................... 49
Hình 2.12- Quan h
ng su t - bi n d ng v t li u XM . ....................................... 50
Hình 2.13-Phá ho i kh i. .......................................................................................... 51
Hình 2.14-Phá ho i c t c c b . ................................................................................. 51
Hình 2.15- S đ tính toán bi n d ng....................................................................... 52
Hình 2.16 - S đ t i tr ng truy n cho c t ............................................................... 55
Hình 2.17- S đ t i tr ng truy n cho đ t không n đ nh gi a các c t................... 55
khi t i tr ng v
t quá đ b n rão. ............................................................................. 55
Hình 2.18- B trí c c tr n khô: 1 D i, 2 nhóm, 3 l
i tam giác, 4 l
i vuông ........ 56
Hình 2.19- B trí c c trùng nhau theo kh i. ............................................................. 56
Hình 2.20- B trí c c tr n
t trên m t đ t: 1 Ki u t
ng, 2 Ki u k ô, 3 Ki u kh i,
4 Ki u di n. ............................................................................................................... 56
Hình 2.21- B trí c c tr n
t trên bi n: 1 Ki u khô, 2 Ki u t
ng, 3 ki u k ô, 4
Ki u c t, 5 C t ti p xúc. 7 K ô ti p xúc, 8 Kh i ti p xúc. ...................................... 56
Hình 2.22- B trí c c trùng nhau tr n
Hình 2.23- M ng l
t, th t thi công. ..................................... 57
i c c đá Balat. ......................................................................... 61
Hình 2.24- Các thông s đ c tr ng. .......................................................................... 61
H c viên: Ngô Quý Sinh
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
vii
Hình 2.25-Trình t thi công c c cát. ........................................................................ 64
Hình 2.26- M i c c b ng đ m g và b ng m i c c có b n l . ................................. 65
Hình 2.28- Thi t b thi công đóng c c cát d
in
c. ............................................. 67
Hình 2. 29- S đ c k t c a đ t ch u t i tr ng phân b đ u. .................................. 68
Hình 2.30 - Tàu hút bùn t hành .............................................................................. 73
Hình 2.31- X lý n n đ p b ng đ m cát. ................................................................. 74
Hình 3.1- T ng th c ng Dung Qu t – Qu ng Ngãi. ................................................ 76
Hình 3.2- M t b ng đê ch n sóng Dung Qu t. ......................................................... 77
Hình 3.3- Ph
ng án b trí đê ch n sóng. ................................................................ 79
Hình 3.5- C t ngang đi n hình mô hình đê ch n sóng Dung Qu t. ......................... 80
Hình 3.6- Miêu t v trí túi bùn................................................................................ 81
Hình 3.7: B trí c c cát và ph m vi nén ch t đ t n n............................................... 85
Hình 3.8- S đ b trí c c cát. .................................................................................. 86
Hình 3.9: Bi u đ xác đ nh kho ng cách gi a c c cát. ............................................ 88
Hình 3.10- C t d c đ a ch t đê ch n sóng Dung Qu t ............................................. 96
Hình 3.11- C t ngang đo n x lý B đê ch n sóng Dung Qu t. ................................ 97
Hình 3.12-M t c t tính toán đo n B. ........................................................................ 98
H c viên: Ngô Quý Sinh
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
viii
DANH M C CÁC B NG BI U
B ng 1.1- Chi u dài các ki u b bi n Vi t Nam. ..................................................... 10
B ng 1.2 - M t s gi i pháp b o v b bi n. ............................................................ 11
B ng 1.3- D ng k t c u mái và đi u ki n áp d ng. .................................................. 14
B ng 2.1- Tr ng l
ng kh i x p theo chi u cao sóng tính toán............................... 41
B ng 2.2- Ph n lo i đá. ............................................................................................. 45
B ng 3.1- B ng ch tiêu tính toán túi bùn. ................................................................ 83
B ng 3.2 - H s η. .................................................................................................. 89
Ph l c 1 - H s tra A, B, D.................................................................................. 107
Ph l c 2 - Tr s l c dính c(t/m2), góc ma sát trong ϕ (đ ), môđun bi n d ng
E 0 (kG/cm2) c a cát không ph thu c vào ngu n g c và tu i c a chúng.[12] ........ 108
Ph l c 3 -Tr s l c dính c(t/m2), góc ma sát trong ϕ (đ ) c a đ t sét
tr m tích k
th t ( khi 0 ≤ B ≤ 1 ).[12] ................................................................................... 109
Ph l c 4 - Tr s môđun bi n d ng E 0 (kG/cm2) c a đ t sét thu c tr m tích k th
t .............................................................................................................................. 111
Ph l c 5- Ph
ng pháp tính toán đ lún và đ c tính c a đ t. ............................... 112
H c viên: Ngô Quý Sinh
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
1
M
1. TÍNH C P THI T C A
Vi t Nam có đ
t c an
U
TÀI
ng b bi n dài h n 3600 km, lãnh h i và vùng đ c quy n kinh
c ta g p 3 l n đ t li n, mang l i cho chúng ta nhi u ngu n tài nguyên vô
giá nh ng c ng không ít hi m h a.
Giao thông v n t i th y c a Vi t Nam t
ng đ i phát tri n, d c theo b bi n
có nhi u c ng h , các c ng n m trong n i đ a thông th
tàu vùng c a bi n c n đ
ng v i bên ngoài qua lu ng
c b o v b ng các công trình đê ch n sóng và ng n cát.
Tuy nhiên vi c xây d ng các c ng bi n l n g p khó kh n do đ a ch t n n
không n đ nh, y u kém, khó có th xây d ng các công trình ph c v và khai thác
trong c ng. Khi thi công công trình bi n trên n n đ t y u c n có bi n pháp phù h p
nh m đ m b o đ an toàn, giá thành h và th i gian thi công cho phép. M t trong
nh ng khó kh n g p ph i là vi c x lý nh ng túi bùn l n n m sâu bên d
i lòng
bi n, vi c thi công x lý túi bùn luôn g p khó kh n và t n kém. N u không x lý túi
bùn, tuy n công trình đi qua r t d b s t lún gây m t n đ nh.
Trong n i dung lu n v n này tác gi đ a ra các công ngh x lý n n đ t y u
nh ng t p trung vào ph
ng pháp c c cát đ m ch t (SCP). SCP làm t ng s c ch u
t i, gi m đ lún c a đ t n n, t ng nhanh th i gian c k t và m c đ
n đ nh cho đ t
n n. SCP có th áp d ng đ c i t o c n n đ t r i và đ t dính, đ c bi t khi n n đ t
y u có chi u dày t 15m đ n 30 m thì đây là bi n pháp r t hi u qu .
pháp thi công trên bi n, đ
nên áp d ng
c nhi u n
ây là ph
ng
c trên th gi i áp d ng. Tác gi ki n ngh
Vi t Nam.
2. M C ÍCH C A
TÀI
-
Kh o sát đánh giá công trình bi n
Vi t Nam.
-
Nêu m t s bi n pháp x lý n n đ t y u trong đó đi sâu vào vi c x lý túi
bùn b ng công ngh c c cát.
-
Tính toán thi t k c c cát .
H c viên: Ngô Quý Sinh
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
2
3. CÁCH TI P C N VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U
3.1. Cách ti p c n
i u tra, kh o sát.
-
Tìm hi u tài li u th c t và kinh nghi m.
-
3.2. Ph
ng pháp nghiên c u
Trình bày các công ngh x lý n n đ t y u c a đ p phá sóng.
4. K T QU D
KI N
T
C
- Nghiên c u gi i pháp x lý túi bùn đ m b o kinh t và k thu t.
- Công ngh thi công c c cát.
5. N I DUNG LU N V N
N i dung lu n v n g m các ph n sau đây:
- Ph n m đ u: Gi i thi u tính c p thi t và ý ngh a c a đ tài, m c đích, đ i
t
ng và ph
- Ch
ng pháp nghiên c u.
ng 1: Gi i thi u chung v công trình ven bi n, đ c đi m làm vi c c a
k t c u.
- Ch
ng 2: M t s công ngh thông d ng x lý n n m m y u c a đ p phá
sóng.
- Ch
ng 3: Tính toán công ngh x lý túi bùn đ p phá sóng Dung Qu t.
- K t lu n và ki n ngh .
- Tài li u tham kh o.
- Ph L c.
H c viên: Ngô Quý Sinh
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
3
CH
NG I
GI I THI U CHUNG V CÔNG TRÌNH VEN BI N,
C I M
LÀM VI C C A K T C U
1.1. KHÁI QUÁT CHUNG V H TH NG Ê CH N SÓNG [5]
1.1.1. M t đê ch n sóng li n b
Gi i pháp xây d ng 01 đê ch n sóng li n b đ b o v khu v c n
đ
c áp d ng cho c ng n m trong v nh n a kín ho c d ng đ
đ
c xây d ng n i li n v i đ
ho ch đ nh đ che ch n đ
c n b o v . Trong m t s tr
c th
ng
ng b lõm. G c đê
ng b c a vùng lãnh th nhô ra bi n. Tuy n đê đ
c
c nhi u nh t sóng t bi n xâm nh p vào vào khu n
c
ng h p ngoài 01 đê ch n sóng li n b có th xây d ng
thêm 1 kè m hàn đ ch n cát và h n ch xói l ph n b còn l i.
Hình 1.1- M t b ng khu c ng n
a. M t khu c ng ArZew
c v i 01 đê ch n sóng ki u li n b .
b. C ng cho khu liên h p gang thép Formosa.
1.1.2. Hai đê ch n sóng li n b
Gi i pháp xây d ng 02 đê ch n sóng liên b t o thành hình dáng ki u hai cánh
cung vây quanh và b o v khu n
c ng bi n trên th gi i. Lo i này th
c c a c ng đ
ng đ
c áp d ng khá ph bi n cho các
c áp d ng cho c ng xây d ng trên vùng
b bi n h và có s ho t đ ng m nh m c a dòng v n chuy n bùn cát d c b . Hai
đê ch n sóng li n b có th b trí đ i x ng ho c không đ i x ng. Khi b trí 02 đê
ch n sóng không đ i x ng, đê có chi u dài l n h n th
h
ng đ
c xây d ng
phía có
ng sóng ch y u. V i m t s c ng, t i đê ph có th k t h p b n c p tàu và khi
H c viên: Ngô Quý Sinh
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
4
đó đê ch n sóng còn có ch c n ng nh m t kè m hàn b o v b cho lãnh th c ng
đã đ
c tôn t o.
Hình 1.2. M t b ng c ng khu n
c v i 02 đê ch n sóng ki u li n b (C ng Mai Lao,
ài Loan).
Hình 1.3. M t b ng c ng khu n
c v i 02 đê ch n sóng ki u li n b (C ng Elizebeth,
Humewood, Nam Phi).
1.1.3. M t đê ch n sóng t do (đê đ o)
Gi i pháp xây d ng 01 đê ch n sóng t do (đê bao) th
c ng n m trong vùng v nh (đ
c xây
nh ng
ng b cong hình dáng v nh có chi u r ng nh h n
chi u dài và sóng xâm nh p vào v nh ch y u theo m t h
đê bao nói chung hay đ
ng đ
ng). Khu n
c áp d ng cho v trí xây d ng c ng mà
cv im t
đó không có s
ho t đ ng c a dòng v n chuy n bùn cát d c b .
H c viên: Ngô Quý Sinh
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
5
Hình 1.4. M t b ng khu c ng, khu n
c v i đê ch n sóng t do (C ng Laem
Chabang, Thai Lan).
Trong tr
th
ng đ
ng h p có ho t đ ng c a dòng v n chuy n bùn cát d c b , đê đ o
c k t h p thêm 02 đê ph có ch c n ng ch n cát và làm vi c gi ng nh
m t kè m hàn.
Hình 1.5. M t khu c ng n
c v i đê ch n sóng t do( C ng
Arzew, Algeria).
1.1.4. K t h p đê ch n sóng li n b v i đê ch n sóng t do (đê đ o)
Trong tr
d c theo đ
ng h p khu n
cđ
c yêu c u b o v có quy mô l n, ho c tr i dài
ng b , ho c có d ng hình tròn thì gi i pháp k t h p 01 ho c 02 đê li n
b v i m t ho c nhi u đê t do đ b o v khu n
c là m t gi i pháp th
Khi k t h p đê ch n sóng li n b v i đê t do thì c ng c ng th
ng g p.
ng b trí 02 đ n 03
c a c ng.
H c viên: Ngô Quý Sinh
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
6
Hình 1.6. M t khu c ng, khu n
c v i đê ch n sóng li n b k t h p đê ch n t do
( C ng Colombo, Srilanka).
Hình 1.7- M t khu c ng Odessa, Ukraina.
1.2. KHÁI QUÁT CHUNG V CÔNG TRÌNH BI N
1.2.1. i u ki n t nhiên và m t s ki u b bi n Vi t Nam
N
c ta có đ
ng b bi n dài h n 3600 km tr i dài t Móng Cái đ n Hà Tiên.
C n c c u t o đ a ch t, hình thái h c và các đ c đi m riêng n i b t c a b bi n có
th nêu ra m t s ki u b bi n đ c tr ng c a n
c ta nh sau :[9]
(a) B bi n vùng v nh
Vùng bi n t Móng Cái đ n H i Phòng có hàng ngàn đ o l n nh , ch y dài và
có xu th song song v i đ
H c viên: Ngô Quý Sinh
ng b , t o nên nhi u v nh kín gió nh các v nh Hà C i,
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
7
m Hà, Bái T Long và H Long. Các hòn đ o nh có vai trò gi ng nh các đ p
phá sóng, nh đó, m t n
c trong v nh êm, sóng nh . Tác đ ng c a thu tri u đã
bào mòn các hòn đ o (hình 1.8).
Hình 1.8- Các hòn đ o nh
v nh H Long có vai trò nh đ p phá sóng.
B bi n vùng v nh có đ c đi m n i b t là ch u tác đ ng c a sóng nh , l u t c
c a dòng ch y ven b nh , b bi n ít b xói l .
(b) B bi n bùn vùng c a sông
B bi n bùn vùng c a sông r t ph bi n
n
c ta, nh t là
vùng b bi n
châu th B c B và Nam B .
B bi n mi n châu th B c B , t H i Phòng đ n Ninh Bình có nhi u c a
sông đ ra bi n. V mùa l , các con sông mang nhi u phù sa ch y qua các c a Nam
Tri u, C a C m, L ch Tray, V n Úc (H i Phòng); C a Lan, Diêm
(Thái Bình); c a Ba L t, L ch Giang (Nam
i n, Trà Lý
nh) và C a áy (Ninh Bình).
B bi n châu th Nam B , t Ti n Giang đ n R ch Giá có nhi u c a sông c a
h th ng sông C u Long đ ra bi n. V mùa l , các con sông mang nhi u phù sa
ch y qua các c a sông Ti n, sông H u...
K t qu là, các d i b bi n vùng c a sông đ
c thành t o t phù sa và cát h t
m n và hình thành lo i b bi n bùn, đ a hình bãi bi n khá b ng ph ng, tho i d n t
b ra kh i (hình 1.9 và hình 1.10).
H c viên: Ngô Quý Sinh
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
8
Hình 1.9- Bãi bi n
ng Châu, Thái Bình.
Hình 1.10- Bãi bi n c a sông Ti n Giang
Gò Công.
(c) B bi n cát và c n cát
B bi n cát có
r t nhi u n i c a c B c b , Trung B và Nam B . Nh b
bi n Bãi Cháy (Qu ng Ninh),
S n (H i Phòng), S m S n (Thanh Hoá), C a Lò
(Ngh An), Thiên C m (Hà T nh), Nh t L (Qu ng Bình), Thu n An (Th a ThiênHu ), Nha Trang (Khánh Hoà), Hà Tiên (Kiên Giang)...
Hà T nh, Qu ng Bình,
Qu ng Tr và Th a Thiên - Hu , b bi n có nhi u bãi cát và c n cát (hình 1.11).
H c viên: Ngô Quý Sinh
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
9
Hình 1.11- Bãi bi n cát
Qu ng Bình.
(d) B bi n đá g c
Có nhi u n i, núi đá áp sát ra bi n, đ
ng b bi n là các s
n đá g c nh
Móng Cái, chân đèo H i Vân (hình 1.12), S n Trà, Dung Qu t, Cam Ranh, Quy
Nh n...
c đi m c a b bi n đá g c là vách b có tính n đ nh cao, đ sâu c a
bi n l n ngay sát chân vách đá.
Hình 1.12-B
bi n đá g c
chân đèo H i Vân.
(e) B bi n cu i s i
B bi n cu i s i là s n ph m c a quá trình phong hoá đá g c t i ch , ho c
đ
c v n chuy n t m t n i khác đ n b i dòng ch y trong sông và dòng ch y ven
b ngoài bi n.
H c viên: Ngô Quý Sinh
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
10
Theo GS. Ngô
ình Tu n, chi u dài các ki u b bi n Vi t Nam đ
c nêu
trong b ng 1.1 nh sau:
B ng 1.1- Chi u dài các ki u b bi n Vi t Nam.
TT
Ki u b bi n
Chi u dài (km)
1
B bi n th p và bãi bi n.
1216,50
2
B bi n th p b xói l .
404,00
3
B đ n cát – bãi cát.
655,00
4
B đ n cát – bãi cát b xói l .
228,50
5
B bi n có đ m, phá, v ng b ch n b i c n cát.
122,50
6
B bi n có đ m, phá, v ng ch n b i c n cát b xói l
28,30
7
B bi n có v ng, v nh.
93,50
8
B đá th p có bãi bi n.
51,00
9
B đá th p không có bãi bi n.
99,50
10
Vách đá có bãi bi n.
132,00
11
Vách đá không có bãi bi n.
577,00
T ng c ng
3607,8 km
1.2.2. Các gi i pháp b o v b
Các gi i pháp b o v b bi n bao g m gi i pháp công trình và phi công trình.
Gi i pháp công trình: là nh ng tác đ ng c a con ng
i can thi p vào b bi n
t nhiên b ng các công trình b o v b bi n, nh m đi u ch nh và phòng ch ng các
tác đ ng b t l i c a t nhiên, gi cho b bi n n đ nh, ph c v cho các yêu c u và
m c tiêu phát tri n kinh t , xã h i.
Gi i pháp phi công trình: c ng là nh ng tác đ ng c a con ng
i nh m đi u
ch nh và phòng ch ng các tác đ ng b t l i c a t nhiên, gi cho b bi n n đ nh,
ph c v cho các yêu c u và m c tiêu phát tri n kinh t , xã h i; nh ng b ng gi i
pháp sinh h c (phát tri n r ng ng p m n, r ng cây ch n gió cát ven bi n) và gi i
pháp mang tính ch t xã h i (nh xây d ng lu t pháp, chính sách, công tác t ch c,
qu n lý, tuyên truy n, giáo d c, v n đ ng, thuy t ph c nhân dân...).
H c viên: Ngô Quý Sinh
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
11
Tóm t t m t s gi i pháp b o v b bi n nêu trong b ng 1.2 sau.
B ng 1.2 - M t s gi i pháp b o v b bi n.
TT
Gi i pháp b o v b bi n
Ch c n ng
A Gi i pháp công trình
Ng n thu tri u, ng n n
1
ê bi n
c bi n dâng, ch n
sóng, n đ nh b bi n, các v nh và c a sông,
b o v cho các vùng dân sinh-kinh t bên trong
b bi n, ph c v khai hoang l n bi n và nuôi
tr ng thu s n...
2
Kè bi n
Phòng ch ng s t l mái d c, b o v b và
bãi bi n
Phòng ch ng xói l , gây b i, n đ nh b
bi n, ng n ch n dòng bùn cát ven b , gi bùn
cát l i gây b i cao cho vùng bãi b xâm th c,
đi u ch nh đ
3
p m hàn
ng b
bi n, làm cho ph
c a dòng g n b thích ng v i ph
sóng, gi m nh l
ng
ng truy n
ng bùn cát trôi, che ch n
cho b khi b sóng xiên góc truy n t i, t o ra
vùng n
c yên t nh, làm cho bùn cát trôi b i
l ng l i, h
ng dòng ch y ven b đi ra vùng xa
b , gi m sóng ven b .
Ch ng l i tác đ ng c a sóng, gi m l u t c
dòng ch y, gây b i, phòng ch ng xói...b o v
các c ng, lu ng v n t i thu và b
4
p phá sóng
vùng b bi n đáy cát t
bi n.
ng đ i thô, bùn cát
trôi b bi n chi m u th , vùng b bi n t
ng
đ i nh , đ d c đáy l n, sóng truy n xuyên
góc vào b , d i sóng v h p thì s d ng h
th ng m hàn s có hi u qu , vùng đáy bi n
H c viên: Ngô Quý Sinh
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
12
tho i, sóng tác d ng vuông góc v i đ
ng b ,
d i sóng v r ng, th
ng c n
ng s d ng t
sóng ho c kè ch T.
Ch n các c a sông, t o ra các c a kh u cu i
cùng c a lòng d n thu tri u, b t kín các vùng
n
c nông... đ c i t o đ t, nuôi thu s n, rút
ng n chi u dài b o v b bi n, t o ra các h
5
p quây ch n dòng ch y
tr n
l
c ng t, t o ra các v ng khai thác n ng
ng thu tri u, t o ra các v ng tàu đ u, tránh
bão, t o ra các v ng đ thi công, làm đ
ho c đ
ng b
ng s t đ n i li n các khu v c, đ s a
ch a các bãi bi n có đê, ch ng dòng ch y tràn,
t o ra các h nuôi cá, và c t đo n sông cong.
Ng n n
6
T
ng ng n n
c bi n
c bi n, phòng ch ng tri u c
ng
và tác đ ng c a sóng, gi m cao đ c a đ nh đê,
n đ nh b bi n.
7
N o vét, b i l ng nhân t o
Các đ p ng n m n c a
sông; đ p tháo n
Phun đ t cát ph c v c i t o đ t, đ p đê, san
l p xây d ng, b o v đáy, b và bãi bi n.
Phòng ch ng tri u c
ng, sóng l n khi bão
c và bi n, nhi m m n c a sông, thoát l và tiêu úng
ch n sóng c n, đ p tràn t n i đ ng.
8
tháo n
c ng
ng th p, các
c ng ng m l y n
và tiêu n
c bi n
c ra bi n ph c
v làm mu i và nuôi tr ng
thu s n...
9
Công trình nuôi bãi
10
Các công trình chuyên
H c viên: Ngô Quý Sinh
B m cát đ nh k đ nuôi bãi, ph c v du
l ch và n đ nh b bi n.
Ch c n ng chuyên môn c a m i công trình:
Ngành xây d ng công trình th y
Lu n v n th c s
13
môn khác liên quan đ n b o c ng tiêu, đ p ng n m n tiêu thoát l ra bi n,
v b , bãi và đáy bi n
các đ
ng và c u giao thông... C n chú ý các
tác đ ng b t l i c a chúng đ i v i b o v b
bi n, bãi và đáy bi n.
11
Th m cây, c trên các b
ph n công trình b o v
B o v mái d c đê, b và bãi bi n m t cách
thân thi n v i môi tr
ng t nhiên.
B Gi i pháp phi công trình
R ng ng p m n (r ng t
1
nhiên ho c nhân t o
Gi m tác đ ng c a sóng, gây b i, phòng
bãi ch ng xói l , n đ nh b và bãi bi n.
bi n)
2
Tr ng cây trên đ n cát
và b bi n
Phòng ch ng xói mòn, ng n cát bay, c i t o
môi tr
ng sinh thái b n v ng .
B o v b bi n c ng là b o v đ t n
3
Lu t pháp, chính sách, t
Nhà n
ph
ch c và qu n lý
c.
c, Chính ph , Chính quy n đ a
ng và nhân dân đ u có trách nhi m th c
hi n.
Tuyên truy n, giáo d c,
4
v n đ ng, thuy t ph c nhân
dân ...
Làm cho m i ng
i dân hi u rõ và có trách
nhi m góp ph n b o v và phát tri n r ng ng p
m n, môi tr
ng bi n, b o v các công trình
trên b bi n.
c đi m và hi u qu c a gi i pháp công trình và gi i pháp phi công trình: c
hai gi i pháp nêu trên đ u quan tr ng, không th thay th cho nhau. Gi i pháp phi
công trình có u đi m n i b t là gìn gi và b o v b bi n t nhiên, c i bi n đi u
ki n t nhiên và xã h i c a b bi n mà không làm nh h
ng đ n phát tri n sinh
thái b n v ng. Tuy nhiên, khi b bi n ch u các tác đ ng m nh c a t nhiên và b xói
l , phá ho i nghiêm tr ng thì ph i dùng đ n bi n pháp công trình m i có th làm
cho b bi n n đ nh tr l i đ
H c viên: Ngô Quý Sinh
c. Khi s d ng bi n pháp công trình, c ng đ ng th i
Ngành xây d ng công trình th y