Bảo hiểm xã hội

LỜI MỞ ĐẦU Bảo hiểm xã hội (BHXH) là một chính sách lớn của Đảng và Nhà nước đối với người lao động, nhằm đảm bảo cuốc sống vật chất, ổn định đời sống cho người lao động và

Đại học Kinh tế quốc dân Luận văn tốt nghiệp quyn li cho mt s cụng chc ó lm vic di thi Phỏp, sau ú i theo khỏng chin nay ó gi yu. Sau cỏch mng thỏng Tỏm thnh cụng do cũn khú khn v nhiu mt nờn ch ch c thc hin n nm 1949. Nm 1950, H Ch Tch kớ Sc lnh s 76/SL ngy 20/5/1950 ban hnh quy ch cụng chc v Sc lnh s 77/SL ngy 22/5/1950 ban hnh quy ch cụng nhõn. Theo cỏc Sc lnh trờn, cụng chc v cụng nhõn ó cú nhng quyn li v ch hu trớ. Nhỡn lai chớnh sỏch BHXH giai on ny chỳng ta cú th nhn thy cỏc chớnh sỏch c xõy dng v thc hin ngay sau khi dnh c c lp tuy hon cnh t nc cũn rt nhiu khú khn. Mt khỏc cỏc chớnh sỏch trin khai thc hin khụng y , ch mi thc hin c mt s ch c bn vi mc tr cp thp nhm m bo cuc sng ti thiu cho b phn cụng nhõn, viờn chc Nh nc. Nguc chi 100% ly t NSNN, cha h cú s úng gúp ca cỏc bờn. n ngy 27/12/1961, Chớnh ph ban hnh iu l BHXH tm thi v cỏc ch BHXH cho cỏn b, cụng nhõn viờn kốm theo Ngh nh 218/ CP. Tip theo ú l Ngh nh 161/CP ngy 30/10/1964 ban hnh iờu l BHXH tm thi i vi quõn nhõn. Nh vy i tng c tham gia BHXH ó m rng, v ỏp dng cho 6 loi ch gm: hu trớ, mt sc lao ng, t tut, m au, thai sn, tai nn lao ng v bnh ngh nghip. Nh vy l cỏc ch ca BHXH Vit Nam c trin khai khỏ y t rt sm. Hn na ti chớnh thi kỡ ny bt u quy nh cú s úng gúp mt phn ca cỏc xớ nghip, phn cũn lai vn do NSNN cp. n nm 1985 cựng vi ci cỏch tin lng, Hi ng B trng ó ban hnh Ngh nh 236/HBT cú nhng sa i b xung quan trng nh tng t l úng gúp ca cỏc n v sn sut kinh doanh. Tuy vy, thi kỡ ny do nhiu nguyờn nhõn khỏc nhau, ch yu l sn xut gp khú khn, lm n thua l cng vi c ch qun lớ bao cp Đại học Kinh tế quốc dân Luận văn tốt nghiệp khụng hiu qu nờn BHXH hu nh khụng cú thu v NSNN vn phi bự cp l chớnh. õy cng l giai on t chc qun lớ BHXH khụng n nh, ro nhiu B ngnh khỏc nhau m nhim ( B ni v, B Lao ng Thng binh v Xó hụi, B ti chớnh, B Y t v Tng Liờn on lao ng Vit Nam). Song chu trỏch nhim qun lớ chớnh l B Lao ng Thng binh v Xó hụi v Tng Liờn on lao ng Vit Nam. i hi ng ton quc ln th VI ( thỏng 12/1986) ra ng li i mi ton din, xoỏ b c ch tp trung, quan liờu, bao cp, xõy dng c ch mi phự hp vi quy lut khỏch quan v trỡnh phỏt trin ca nn kinh t. Cựng vi s i mi chung ca t nc, chớnh sỏch BHXH cng cú nhng chuyn bin. Ni dung ci cỏch ln ny tp trung vo ci cỏch c ch bao cp trong qun lớ, m ra loi hỡnh BHXH bt buc v BHXH t nguyn. n ngy 22/6/1993 Chớnh ph ban hnh Ngh nh 43/CP v nhng quy nh tm thi ch BHXH. Trong ú cú quy nh tng mc úng BHXH v c bit ngi lao ng phi úng BHXH. C ch hot ng ca BHXH c quy nh trong chng XII ca B Lut lao ng do Quc hi khoỏ IX thụng qua ngy 23/6/1994, sau ú c c th hoỏ trong iu l BHXH v hai Ngh nh 12/CP v 45/CP ban hnh nm 1995. T õy ngnh BHXH Vit Nam chuyn sang trang mi trong lch s phỏt trin ca mỡnh. 1.2. BHXH Vit Nam giai on sau 1995. õy l giai on chớnh sỏch v qun lớ hot ng BHXH cú nhng i mi thc s t c ch tp chung, bao cp khụng úng BHXH vn c hng BHXH sang hot ng theo nguyờn tc cú úng cú hng, cú chia s ri ro. V qun lớ hot ng BHXH t ch phõn tỏn do nhiu c quan khỏc nhau m nhn, nay tp chung thng nht v mt u mi l BHXH Vit Nam. Trờn c s quy nh úng BHXH, chớnh sỏch thi kỡ ny xỏc lp rừ c Đại học Kinh tế quốc dân Luận văn tốt nghiệp ch hỡnh thnh v s dng qu BHXH. Theo ú qu BHXH Vit Nam do BHXH Vit Nam qun lớ ch chu trỏch nhim i vi ngi lao ng t nm 1995 tr i, cũn NSNN m bo chi tr cho nhng i tng ngh lm vic trc nm 1995. BHXH Vit Nam m rng i tng tham gia, bao gm thờm cỏc doanh nghip kinh t cú s dng 10 lao ng tr lờn ( hin nay l bt buc i vi mi doanh nghip cú s dng lao ng); cỏn b xó phng, th trn; cỏc lao ng lm vic trong cỏc c s Y t, Giỏo dc, Vn hoỏ v Th thao ngoi cụng lp. BHXH cng quy nh li hin nay ch cũn 5 ch tr cp : m au; tai nn lao ng v bnh ngh nghip; thai sn; hu trớ v t tut (b ch ngh mt sc lao ng). iu l BHXH v hai Ngh nh 12/CP v 45/CP l nhng quy nh phỏp lớ c thc hin n nay v ch cú nhng sa i nh. Vi mc ớch: +Thc hin ci cỏch t chc b mỏy ca Chớnh ph trong tỡnh hỡnh mi trong chng trỡnh tng th ci cỏch hnh chớnh Nh nc giai on 2001- 2010. +Phc v v ỏp ng yờu cu tt hn cho ngi tham gia BHXH, BHYT v to iu kin thun li cho cỏc c quan, n v, t chc s dng ngi lao ng úng bo him theo quy nh ca phỏp lut. +Phỏt trin v nõng cao hiu qu s dng ngun lc ca c h thng BHXH v BHYT. Ngy 24/1/2002 Th tng Chớnh ph ban hnh Quyt nh s 20/2002/ Q- TTg v vic chuyn BHYT sang BHXH Vit Nam. Đại học Kinh tế quốc dân Luận văn tốt nghiệp Ngy 16/12/2002 Chớnh ph ban hnh Ngh nh s 100/CP quy nh chc nng, nhim c, quyn hn v c cu t chc ca BHXH Vit Nam. Trong ú khng nh BHXH Vit Nam l c quan s nghip thuc Chớnh ph, cú chc nng thc hin chớnh sỏch, ch BHXH, BHYT (gi chung l BHXH) v qun lớ Qu BHXH theo quy nh ca phỏp lut. n thỏng 1/2003 Th tng Chớnh ph tip tc ra Quyt nh s 02/2003/Q- TTg ban hnh v quy ch qun lớ ti chớnh i vi BHXH Vit Nam. Kốm theo ú l Quy ch qun lớ ti chớnh i vi BHXH Vit Nam bao gm nhng quy nh chung ỏp dng trong qun lớ ti chớnh. 2. Chớnh sỏch BHXH Vit Nam t nm 1995 n nay. Ngh nh s 12/CP ban hnh ngy 26/1/1995 ca chớnh ph ban hnh iu l BHXH ỏp dng i vi cỏn b, cụng nhõn, viờn chc Nh nc v mi ngi lao ng theo loi hỡnh BHXH bt buc thc hin thng nht trong c nc. Cỏc ch BHXH trong iu l ny gm cú: ch tr cp m au, ch tr cp thai sn, ch tr cp tai nn lao ng- bnh ngh nghip, ch tr cp hu trớ, ch tr cp t tut. Nhng ngi lm vic nhng n v, t chc sau õy l nhng i tng phi tham gia BHXH bt buc: cỏc doanh nghip Nh nc, cỏc doanh nghip thuc thnh phn kinh t ngoi quc doanh cú s dng t 10 lao ng tr lờn, ngi Vit Nam lm vic trong cỏc doanh nghip cú vn u t nc ngoi, cỏc t chc nc ngoi, t chc quc t ti Vit Nam, cỏc t chc kinh doanh dch v, doanh nghip thuc cỏc c quan hnh chớnh s nghip, ng on th, lc lng v trang, cỏc n v hnh chớnh s nghip, ng, on th, t chc chớnh tr, chớnh tr- xó hi. Ngy 15/7/1995 Chớnh ph tip tc ban hnh Ngh nh 45/CP v iu l BHXH i vi s quan, quõn nhõn chuyờn nghip, h s quan, binh s Đại học Kinh tế quốc dân Luận văn tốt nghiệp quõn i nhõn dõn, cụng an nhõn dõn. Cỏc ch BHXH ny gm cú: ch tr cp m au, ch tr cp thai sn, ch tr cp tai nn lao ng- bnh ngh nghip, ch hu trớ, ch t tut. Ngh nh s 09/ 1998/N- CP ngy 23/1/1998 ca Chớnh ph sa i, b xung mt s iu c Ngh nh 50/CP ngy 26/7/2995 ca Chớnh ph v ch sinh hot phớ i ci cỏn b xó, phng, th trn. Cỏn b cp xó tham gia úng BHXH v hng ch hu trớ v mai tỏng l nhng cỏn b lm cụng tỏc ng, chớnh quyn v trng cỏc on th: Ch tch Mt trn, Hi trng hi ph n, Hi trng hi nụng dõn, Hi trng Hi Cu chin binh, Bớ th on THCS H Chớ Minh v cỏc cỏn b chc danh chuyờn mụn l Vn phũng U ban nhõn dõn xó, a chớnh, t phỏp, ti chớnh- k toỏn. Chớnh sỏch khuyn khớch xó hi hoỏ i vi cỏc hot ng trong lnh vc giỏo dc, y t, vn hoỏ, th thao c quy nh trong Ngh nh s 73/ 1999/ N- CP ngy 19/8/1999. Ngh nh ny cho phộp thnh lp cỏc c s ngoi cụng lp di cỏc hỡnh thc nh bỏn cụng, dõn lp, t nhõn hot ng trong cỏc lnh vc giỏo dc, y t, vn hoỏ, th thao nhng phi phự hp vi quy hoch ca Nh nc, khụng theo mc ớch thng mi v ỳng theo quy nh ca ca phỏp lut. Ngi lao ng lm vic trong cỏc c s ngoi cụng lp c tham gia v hng mi quyn li v BHXH nh ngi lao ng trong cỏc i v cụng lp. i vi ngi lao ng v chuyờn gia Vit Nam i lm vic cú thi hn nc ngoi phi tham gia BHXH bt buc v c hng cỏc ch BHXH hu trớ v t tut. iu ny c quy nh trong Ngh nh s 52/1999/ N- CP ban hnh ngy 20/9/1999. Ngy 15/12/2000 Chớnh ph ban hnh Ngh nh s 77/2000/N- CP v vic iu chnh mc tin lng ti thiu, mc tr cp, v sinh hot phớ Đại học Kinh tế quốc dân Luận văn tốt nghiệp i vi cỏc cỏc i tng hng lng, ph cp, tr cp v sinh hot phớ. Trong ú cú quy nh tng mc tin lng ti thiu t 180 000 ng lờn 210 000 ng/ thỏng. Cựng nm ú Chớnh ph cng ban hnh Ngh nh s 71/2000/ N-CP quy nh vic kộo di thi gian cụng tỏc ca cỏn b cụng chc n tui ngh hu. Tc l cỏn b cụng chc n tui ngh hu c xem xột kộo di thờm thi gian cụng tỏc i vi cỏc i tng lm cụng tỏc nghiờn cu, nhng ngi cú hc v tin s, chc danh Giỏo s, Phú giỏo s, nhng ngi cú ti nng. Thi gian kộo di cú th t 1 n 5 nm vi iu kin c quan, t chc, n v s dng cú nhu cu v cỏn b, cụng chc ú t nguyn v cú sc kho lm vic. Nm 2001 Chớnh ph tip tc ra hai Ngh nh 04/2001/N-CP v 61/2001/N-CP. Ngh nh 04 quy nh chi tit v mt s iu ca Lut S quan Quõn i nhõn dõn Vit Nam nm 1999 v ch chớnh sỏch i vi s quan thụi phc v ti ng, s quan chuyn sang quõn nhõn chuyờn nghip hoc cụng chc quc phũng. Ngh nh 61 quy nh v tui ngh hu ca ngi lao ng khai thỏc hm lũ. Tui ngh hu l 50, 20 nm úng BHXH v cú ớt nht 15 nm lm cụng vic nờu trờn. Tui ngh hu cú th tng lờn nhng khụng quỏ 55 khi ngi lao ng khụng s nm úng BHXH. Ngh nh 100/ 2002/ N- CP ngy 06/12/2002 ca Chớnh ph quy nh v chc nng, nhim v, quyn hn v c cu t chc ca BHXH Vit Nam. Trong ú nờu rừ cỏc v trớ, chc nng, cú 19 im quy nh quyn hn v nhim v ca BHXH Vit Nam. Ngy 9/9/2003 Chớnh ph ban hnh Ngh nh s 01/2003/N- CP ó sa i, b xung mt s iu ca iu l BHXH Vit Nam. 3. C cu t chc, qun lớ ca BHXH Vit Nam. Đại học Kinh tế quốc dân Luận văn tốt nghiệp B Lao ng- Thng binh v Xó hi l c quan ca Chớnh ph thc hin vic qun lớ Nh nc v BHXH: xõy dng v trỡnh ban hnh phỏp lut v BHXH; ban hnh cỏc vn bn phỏp quy v BHXH thuc thm quyn; hng dn, kim tra, thanh tra vic thc hin BHXH. Chớnh ph thnh lp h thng t chc BHXH thng nht qun lớ qu v thc hin cỏc ch , chớnh sỏch v BHXH theo quy nh ca phỏp lut. Theo iu 3, Ngh nh s 100/2002/ N- CP cú quy nh: BHXH Vit Nam c t chc, qun lớ theo h thng dc, tp trung, thng nht t Trung ng ti a phng, gm cú ba cp: 1. Cp Trung ng l BHXH Vit Nam. 2. Cp tnh, thnh ph trc thuc Trung ng l BHXH tnh, thnh ph trc thuc Trung ng ( gi chung l BHXH tnh) trc thuc BHXH Vit Nam. 3. Cp huyn, qun, th xó, thnh ph trc thuc tnh l BHXH huyn, qun, th xó, thnh ph trc thuc tnh ( gi chung l BHXH huyn) trc thuc BHXH tnh. BHXH Vit Nam c t chc thnh h thng ngnh dc t Trung ng xung a phng. C quan qun lớ l Hi ng qun lớ BHXH Vit Nam, chu trỏch nhim trc tip trc Th tng Chớnh ph v cỏc hot ng ch o, iu hnh v qun lớ ca mỡnh. Tng giỏm c l i din phỏp nhõn ca BHXH Vit Nam, do Th tng Chớnh ph b nhim theo ngh ca Hi ng qun lớ. Tng giỏm c chu trỏch nhim trc Th tng Chớnh ph v Hi ng qun lớ v thc hin chớnh sỏch, ch BHXH v qun lớ qu BHXH theo quy nh ca phỏp lut. Đại học Kinh tế quốc dân Luận văn tốt nghiệp Giỳp vic cho tng giỏm c l cỏc Phú tng giỏm c v cỏc phũng ban nghip v chuyờn mụn. B mỏy qun lớ giỳp vic cho Tng giỏm c ti BHXH Vit Nam hin nay gm cú: 1. Ban Ch chớnh sỏch BHXH. 2. Ban K hoch- Ti chớnh. 3. Ban thu BHXH. 4. Ban chi BHXH. 5. Ban BHXH t nguyn. 6. Ban giỏm nh Y t. 7. Ban tuyờn truyn BHXH. 8. Ban Hp tỏc quc t. 9. Ban T chc cỏn b. 10. Ban kim tra. 11. Vn phũng. 12. Trung tõm Nghiờn cu khoa hc BHXH. 13. Trung tõm Cụng ngh thụng tin. 14. Trung tõm o to v bi dng nghip v BHXH. 15. Trung tõm lu tr. 16. Bỏo BHXH. 17. Tp chớ BHXH. Theo iu 9 Ngh nh 100/2002/N- CP, t chc BHXH tnh v BHXH huyn c t chc v hot ng theo quy nh ca Tng giỏm c. Đại học Kinh tế quốc dân Luận văn tốt nghiệp BHXH tnh, BHXH huyn cng cú t cỏch phỏp nhõn, cú du, cú ti khon v tr s riờng. S T CHC B MY QUN L BHXH VIT NAM (Theo Ngh nh s 100/2002/CP- N ngy 6/12/2002 ca Chớnh Ph) CHNH PH HI NG QUN Lí Tng giỏm c Cỏc Phú tng giỏm - Ban ch , chớnh sỏch BHXH - Ban K hoch - Ti chớnh - Ban Thu BHXH - Ban Chi BHXH - Ban BHXH t nguyn - Ban Giỏm nh y t - Ban Tuyờn truyn BHXH - Ban Hp tỏc quc t - Ban T chc - Cỏn b - Ban Kim tra - Vn phũng - Trung tõm Nghiờn cu khoa hc BHXH - Trung tõm CNTT - Trung tõm o to v bi dng NVBHXH - Trung tõm lu tr - Bỏo BHXH - Tp chớ BHXH - i din BHXHVN ti TP. HCM Giỏm c Cỏc Phú giỏm c - Phũng Ch , chớnh sỏch - Phũng K hoch - Ti chớnh - Phũng Thu Bo him xó hi Vit Nam Bo him xó hi cp tnh 123doc.vn