KHÁI NIỆM VÀ PHÂN LOẠI SUY DINH DƯỠNG TRẺ EM
1. Khái niệm
Tình trạng thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết làm ảnh huởng đến quá trình
sống, hoạt động và tăng trưởng bình thường của trẻ.
2. Phân loại
- Trẻ nhẹ cân: trẻ có cân nặng thấp hơn so
với trẻ cùng tuổi và cùng giới
- Trẻ thấp còi: trẻ có chiều cao thấp hơn so
với trẻ cùng tuổi và cùng giới
- Trẻ gày còm: trẻ có cân nặng thấp hơn so
với trẻ có cùng chiều cao
Ảnh hưởng của suy dinh dưỡng trong vòng đời
Trẻ
em
Vị
thành
niên
Tuổi
Trưởng già
thành
Bào
thai
2
THỰC PHẨM
DỊCH VỤ Y TẾ
CHĂM SÓC
NƯỚC SẠCH – VỆ SINH
3
NGUYÊN NHÂN CỦA SUY DINH DƯỠNG
Khi mang thai và khi cho con bú bà mẹ không được
ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý, không được bổ sung vi
chất dinh dưỡng
Trẻ dưới 6 tháng tuổi không được bú mẹ hoàn toàn
Trẻ trên 6 tháng tuổi không được ăn bổ sung đủ số
lượng và chất lượng
Mẹ bận rộn, ít thời gian chăm sóc con
Trẻ hay mắc bệnh, chăm sóc khi bệnh và sau khi
bệnh chưa tốt
Thiếu nguồn nước sạch và vệ sinh môi trường, vệ
sinh thực phẩm chưa tốt
Bản đồ thiếu cân/ thấp còi/gày còm:
không chỉ là tỷ lệ mà còn là số lượng
Nhẹ cân 15.3% - Thấp còi 25.9% - Gày còm 6.6% - Thừa cân 4.6%
(GSDD2013) – Số trẻ dưới 5T: 7.1 millions
Gánh nặng kép về dinh dưỡng
Tỷ lệ thừa cân ở trẻ em dưới 5 tuổi
Thực hành Nuôi dưỡng trẻ nhỏ
Tỷ lệ trẻ được bú mẹ
96.7
Tỷ lệ trẻ được bú sớm
54.3
Tỷ lệ trẻ bú mẹ chủ yếu trong 6 tháng đầu
32.1
Tỷ lệ trẻ bú mẹ đến 2 tuổi
22.6
Tỷ lệ trẻ 6-23 tháng được ăn đúng, đủ
66.4
0
20
40
60
80
100
Phòng chống SDD thấp còi:
Đầu tư vào 1000 ngày đầu đời của trẻ
Trước và trong khi mang
thai: Dinh dưỡng cho bà mẹ
0-6 tháng: Bú sớm trong 1h
đầu và NCBSMHT trong 6th
280 ngày
180 ngày
6-24 tháng: Ăn bổ sung và tiếp
tục bú mẹ
540 ngày
11
Nuôi con bằng sữa mẹ
Tình huống 1
Chị Lan mới vừa sinh con đầu lòng tại Trạm Y
tế. Chị sinh cháu gái, nặng 3.2kg, đẻ thường
Câu hỏi thảo luận:
Thực hành về Nuôi con bằng sữa mẹ nào
cần được áp dụng vào thời điểm này?
Tại sao thực hành này đối với chị Lan và con
gái chị là quan trọng ở thời điểm này?
Khoảng thời gian nào là tốt nhất để thực hiện
thực hành này?
Tình huống 2
Chị Lan đang cho cháu Vân bú mẹ đến tháng
thứ 2. Mẹ chồng chị bảo nên cho cháu uống
thêm nước vì có thể cháu khát.
Câu hỏi thảo luận:
Thực hành về Nuôi con bằng sữa mẹ nào
cần được áp dụng vào thời điểm này?
Tại sao thực hành này đối với chị Lan và con
gái chị là quan trọng ở thời điểm này? Thực
hành này cần thực hiện đến lúc nào?
Tình huống 3
Chị Lan đang cho cháu Vân bú mẹ đến tháng
thứ 3. Chị thường cho cháu bú theo khoảng
cách 4 tiếng một lần và ít cho trẻ bú đêm để
hai mẹ con cùng ngủ
Câu hỏi thảo luận:
Thực hành về Nuôi con bằng sữa mẹ nào
cần được áp dụng?
Tại sao thực hành này đối với chị Lan và con
gái chị là quan trọng?
Tình huống 4
Chị Lan cho cháu Vân bú mẹ đến 12 tháng và
có dự định cai sữa để bé ăn cơm tốt hơn
Câu hỏi thảo luận:
Thực hành về Nuôi con bằng sữa mẹ nào
cần được áp dụng?
Tại sao thực hành này đối với chị Lan và con
gái chị là quan trọng ở thời điểm này? Thực
hành này cần thực hiện đến lúc nào?
Lợi ích của NCBSM
Lợi ích cho con
Lợi ích cho mẹ
Lợi ích cho gia đình và xã hội
LỢI ÍCH CỦA NUÔI CON BẰNG
SỮA MẸ
Lợi ích cho con
Là nguồn dinh dưỡng hoàn hảo, đáp ứng đầy đủ nhu cầu
trẻ trong 6 tháng đầu
Thúc đẩy sự phát triển cơ thể trẻ
Kích thích sự phát triển của não
Phòng ngừa các bệnh nhiễm khuẩn, nhất là tiêu chảy và
NKHH
Dễ tiêu hóa, sử dụng hiệu quả
Cung cấp đầy đủ nước cho trẻ trong 6 tháng đầu
Đảm bảo dinh dưỡng nhất là trong trường hợp khẩn cấp
(bão lụt, chiến tranh)
Sạch sẽ, luôn sẵn sàng và ở nhiệt độ phù hợp
LỢI ÍCH CỦA NUÔI CON BẰNG
SỮA MẸ
Lợi ích cho mẹ
Cho trẻ bú sớm ngay sau khi sinh giúp xổ rau và tránh mất
máu cho mẹ
Trẻ bú mẹ kích thích co hồi tử cung tốt
Cho trẻ bú ngay và thường xuyên kích thích tăng cường
sản xuất sữa
Cho trẻ bú ngay và thường xuyên giúp phòng cương tức
sữa
Bú mẹ có lợi ích kinh tế cao (tiết kiệm chi phí)
Giúp tăng cường tình cảm mẹ con
Tốt cho sức khỏe của mẹ (giảm thiếu máu, phòng ung thư
vú, CTC)
Chậm có kinh trở lại, chậm có thai lại
LAM có hiệu quả trên 98% nếu cả
3 điều kiện sau được đáp ứng:
1.
2.
3.
Vô kinh (không có kinh nguyệt) – không ra máu
sau 8 tuần sau sinh
Thực hành NCBSM hoàn toàn – khoảng cách
giữa 2 lần bú không quá 4 tiếng và không có
quá 1 lần cách 6 tiếng (trong vòng 24h) giữa
hai lần bú.
Trẻ ít hơn 6 tháng tuổi.
LỢI ÍCH CỦA NUÔI CON BẰNG
SỮA MẸ
Lợi ích cho gia đình
Giảm bệnh tật
Giảm các chi phí y tế
Phòng có thai sớm trở lại