Phân tích tác phẩm hạnh phúc của một tang gia vũ trọng phụng

Phân tích tác phẩm Hạnh phúc của một tang gia - Vũ Trọng Phụng
Dàn ý Phân tích tác phẩm Hạnh phúc của một tang gia
I. Mở bài: Giới thiệu Hạnh phúc của một tang gia trong Số đỏ của Vũ
Trọng Phụng
Ví dụ:
Vũ Trọng Phụng là một nhà văn nổi tiếng, xuất sắc trong nên văn học của Việt
Nam. Đa số các tác phẩm của ông nói về các mảnh đời bất hạnh trong cuộc sống
hay phê phán những lối sống lệch lạc của con người. một trong những tác phẩm
nổi tiếng của ông đó là Số đỏ, trong chương trình học phổ thông chúng ta được
học một đoạn trích mang tên Hạnh phúc một tang gia. Đoạn trích phê phán lối
sống lệch lạc và đua đòi của một gia đình, chúng ta cùng đi tìm hiểu đoạn trích.
II. Thân bài: Phân tích Hạnh phúc của một tang gia trong Số đỏ của Vũ
Trọng Phụng
1. Nhan đề Hạnh phúc của một tang gia trong Số đỏ của Vũ Trọng Phụng
- Một nhan đề lạ lung, mang đến sự chú ý cho người đọc
- Hạnh phúc, tang gia là chết mà sao hạnh phúc
- Một tình huống trào phúng chủ yếu của tác giả
2. Niêm hạnh phúc của mọi người trong gia đinh khi cụ cố tổ chết
- Niềm vui chung là được chia tài sản của những người trong gia đình
- Đối với mỗi người thì có niềm vui riêng như: diễn trò già yếu, được chia thêm
tiền, diện váy đẹp,..
- Đối với người ngoài: được xem đám tang, được nhìn cô Tuyết,…
3. Cảnh đám tan:
- Đám tang diễn ra nhố nhăng, lố bịch
- Có sự mâu thuẫn giữa bên ngoài và sự thật bên trong
- Phê phán thói khoe khoang, lối sống bất cần, ô nhục của một gia đình
III. Kết bài: nêu cảm nhận của em về Hạnh phúc của một tang gia trong Số
đỏ của Vũ Trọng Phụng


Ví dụ

Hạnh phúc của một tang gia trong Số đỏ của Vũ Trọng Phụng là một tác phẩm
lột trần sự thật giả dối tại một gia đình phong kiến xưa.
Trên đây là Hướng dẫn lập dàn ý đề bài “Phân tích Hạnh phúc của một tang gia
trong Số đỏ của Vũ Trọng Phụng” chi tiết và ngắn gọn nhất dành cho bạn. Hi
vọng qua bài lập dàn ý bạn đã có được những sự tham khảo để làm văn tốt hơn.
Chúc các bạn thành công, học tập tốt.
Văn mẫu lớp 11
Phân tích tác phẩm Hạnh phúc của một tang gia: Bài làm 1
Mỗi khi nhắc tới Vũ Trọng Phụng người ta đều nhớ tới ông là “ông vua phóng
sự của đất Bắc Kì”. Đúng vậy, ông có một công trình đồ sộ về phóng sự và tiểu
thuyết, với các tác phẩm bất hủ như: Cạm Bẫy Người (1993), Giông tố (1936)…
Nhưng có lẽ bạn đọc nhớ nhất đến tiểu thuyết “Số Đỏ” của ông. Với những sự
thật xã hội bấy giờ được tác giả thêu dệt lại qua lăng kính của mình. Đặc biệt
đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” đã nêu lên được những nét chủ đạo
của câu chuyện và thấy được bút pháp trào phúng đặc sắc của Vũ Trọng Phụng.
Trong đoạn trích này chủ yếu nói về cái chết và đám tang Cụ tổ được tái hiện
lên như một màn hài kịch. Có rất nhiều tình tiết và các bộ mặt khác nhau trong
đám ma điều này dẫn đến một đám ma đau thương trở thành một đám ma đáng
cười xót xa. Chính cái chết của cụ tổ cho thấy đây là một cái chết vừa đáng cười
vừa đáng khóc. Vì sao lại vậy? Khóc vì đạo đức của một bộ phận con người suy
đồi đến cực độ, cha chết, ông chết mà “bọn con cháu vô tâm ai cũng sung sướng
thỏa thích”. “Cái chết của ông già hơn 80 tuổi” đã làm cho nhiều người sung
sướng lắm”. Ai cũng nghĩ đến cái lợi cho mình, như vậy, đúng với cái nhan đề
của đoạn trích tưởng như lố bịch của cuộc sống đời thường, nhưng không “Hạnh
phúc của một tang gia” lại đúng khi cụ tổ mất. Những tiếng khóc, sự “báo hiếu”
của con cháu thực chất là sự khoe giàu sang với thiên hạ. Bằng ngòi bút trào
phúc, châm biếm, đả kích của tác giả, làm cho đoạn trích các nhân vật được hiện
lên rất đáng cười, những tiếng cười ra nước mắt.
Để thấy được hạnh phúc của gia đình khi cụ tổ mất tác giả đã đi vào từng nhân
vật để thấy được họ đang xót thương đau buồn hay biến đám ma của cụ cố tổ

vào mục đích của bản thân?
Cụ cố Hồng - con trai cả của cụ tổ thì rất sung sướng vì cái chết của cha mình và
cho đây là một cơ hội để tỏ ra già yếu khi lo cho cái chết của cha mình. Nhân
vật này đã làm nổi bật được những sự lố lăng mà ngu dốt ham danh trong xã hội
phong kiến.
Bên cạnh cụ cố Hồng là Văn Minh và ông TYPN lại tỏ ra vui mừng khôn xiết
trước cái chết của ông nội và đây cũng là một cơ hội để ông đưa nền văn minh


Á-Âu vào quảng cáo ở đám tang. Thật đau lòng thay, một đám ma hay là mọt
phiên chợ để con cái mang ra quảng cáo, kinh doanh. Hay chính bà văn Minh thì
lại vui mừng vì đây là dịp để chưng diện đồ xô gai tân thời, cái mũ mấn trắng,
viền đen. Đúng là sự vô ơn bạc nghĩa của những kẻ vô học thức.
Trong đoạn trích tác giả còn nói về cô Tuyết, đến đám ma nhưng lại mặc bộ y
phục gây thơ “Cái áo voan mỏng trong cooc-sê, hở cả nách cả vú” tưởng như tác
giả tả hơi quá, nhưng không chỉ ở cách ăn mặc mà cô Tuyết này còn thể hiện ở
cả tính cách, sự lẳng lơ, tưởng như vẻ mặt buồn vì đám tang, nhưng đây là nỗi
buồn nhớ người tình.
Hết đến cô Tuyết lại đến cậu Tú Tấn, vui mừng vì cái máy ảnh đã được đem ra
sử dụng vì Cậu mua đã lâu mà không dùng, thật ngỗ nghịch khi đám ma mà lại
giẫm lên các ngôi mộ để chụp ảnh, tạo kiểu như một nhà nhiếp ảnh gia chuyên
nghiệp.
Hay chính ông Phán Mọc Sừng vui mừng vì cái sừng trên đầu mình được hưởng
thêm tiền sau khi đám ma xong. Trong khi đó Xuân Tóc Đỏ thì danh tiếng lại
càng nhiều hơn và càng được nhiều người tôn trọng vì đã có công trong cái chết
của cụ Tổ.
Không chỉ có những người nhà của cụ cố tổ sung sướng ra mặt mà còn những
người ở ngoài cũng góp một phần vào niềm hạnh phúc của gia đình khi đang có
tang. Là đám ma nhưng lại có kiệu bát cống, có lợn quay che lọng như thế khác
nào một đám rước? Hay có cả kèn ta, kèn tây sự lố lăng của sự “âu hóa”. Hay tại

chính đám ma này cũng là cơ hội cho những “nam thanh nữ tú” “chim cò” nhau.
Thật đáng lên án thay.
Qua việc thêu dệt lại các nhân vật bằng lăng kích của tác giả đã thể hiện rõ được
sự lố bịch, tây-ta lẫn lộn của những học giả đòi làm sang. Bằng ngòi bút châm
biếm trào phúng cay độc. Lúc thì phóng đại lúc thì biếm họa. Lúc tưởng như
đáng đau buồn đau thương nhất nhưng lại là những niềm hạnh phúc được vỡ ào
của những con cháu bất nhân, bất hiếu. Hay đáng lẽ là sự đau thương, đau buồn,
thì lại là sự phô của, sự tình tứ nhau…Từ trang chủ, bọn con cháu, hay chính
những người quan khách đến viếng đều là những vai hề. Không phải tự nhiên
mà Vũ Trọng Phụng lại viết “Người chết nằm trong quan tài cũng phải mỉm
cười sung sướng nếu không gật gù cái đầu.” Đây là một chi tiết nhỏ nhưng cũng
để cho người đọc thấy được giọng điệu mỉa mai của tác giả.
Như vậy, qua đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” cho người đọc thấy hiện
thực xã hội lúc đương thời, sự đáng cười nhưng cũng chính là sự đáng thương
của một bộ phận con người trong xã hội lúc bấy giờ. Những tiếng cười ra nước
mắt vì đạo đức con người bị suy thoái, sự ấu hóa tây ta lẫn lộn làm nên sự lố
bịch. Từ đó, đáng lên án, phê phán gay gắt bộ phận này trong xã hội. Đồng thời,
cũng qua đây cho ta thấy được sự tinh tế, đặc sắc trong việc lột tả hiện thực xã
hội của Vũ Trọng Phụng bằng ngòi bút trào phúng sắc sảo.


Phân tích tác phẩm Hạnh phúc của một tang gia: Bài làm 2
Số đỏ là cuốn tiểu thuyết trào phúng được viết theo khuynh hướng hiện thực chủ
nghĩa. Tác phẩm đã phát huy cao độ tài năng châm biếm, đả kích sắc sảo của Vũ
Trọng Phụng trước những thói xấu xa, giả dối của xã hội thực dân, phong kiến
nửa đầu thế ki XX. Dưới ngòi bút kì tài của Vũ Trọng Phụng, chương nào, đoạn
nào cũng thú vị, hấp dẫn như một màn hài kịch trọn vẹn. Đặc biệt gây ấn tượng
là chương Hạnh phúc của một tang gia.
Ý nghĩa châm biếm gửi cả trong cái tên của chương truyện. Một gia đình có
tang, thậm chí đại tang ắt phải tiếc thương, sầu não đến chừng náo, ấy vậy mà

lại hạnh phúc. Mới nghe có vẻ ngược đời nhưng trong hoàn cảnh cụ thể của gia
đình này thì điều ấy lại chân thực, hợp lí. Ở đám tang cụ Tổ, mọi người đều vui
như Tết: con cái, cháu chắt, họ hàng thân thích, người quen biết… ai cũng thấy
đây là một dịp may hiếm có để thoả mãn một nguyện vọng, một ý đồ nào đó.
Vũ Trọng Phụng vạch rõ chân tướng nhố nhăng, lố bịch của những hạng người
mang danh là thượng lưu, quý phái, văn minh, tân tiến nhưng thực chất lại là
những cặn bã, quái thai của cái xã hội dở Tây dở ta buổi ấy.
Trong chương này, tác giả đã xây dựng thành công những tình huống điển hình
để bộc lộ những tính cách đặc sắc. Trước hết, phải nói đến thái độ của những kẻ
có quan hệ ruột rà với cụ Tổ.
Cái chết của cụ chẳng làm cho đứa con, đứa cháu nào tiếc thương bởi đã từ lâu,
họ mong cụ chết cho nhanh để chia gia tài. Thay vào sự tiếc thương, cái chết của
cụ đã đem đến cho họ niềm vui to lớn không che giấu nổi - một “hạnh phúc”:
Cái chết kia đã làm cho nhiều người sung sướng lắm. Bọn con cháu vô tâm ai
cũng vui sướng thoả thích… Người ta tưng bừng vui vẻ đi đưa giấy cáo phó, gọi
phường kèn, thuê xe đám ma… Tang gia ai cũng vui vẻ cả…
Cậu tú Tân, cháu nội cụ Tổ hào hứng, phấn khởi thật sự vì cậu có dịp trổ tài sử
dụng cái máy ảnh mà mãi cậu không được dùng đến. Vợ Văn Minh (cháu dâu)
mừng rỡ vì sẽ được mặc đồ xô gai tân thời và đội cái mũ mấn trắng viền đen…
để quảng cáo cho một kiểu đồ tang mới lạ của cửa hàng Âu hoá vừa mới chế ra.
Còn người con trai cả của cụ Tổ thì sung sướng vì một lí do khác lớn hơn. Cụ cố
Hồng mơ màng đến cái lúc cụ mặc đồ xô gai, lụ khụ chống gậy, vừa ho khạc
vừa khóc mếu để cho thiên hạ bình phẩm, ngợi khen: úi kìa, con giai nhớn đã
già đến thế kia kìa. Văn Minh (cháu nội), đã từng du học tận bên Tây bao năm,
về nước không có lấy một mảnh bằng, chỉ nhăm nhăm nghĩ tới chuyện chia gia
tài thì thích thú ra mặt vì cái chúc thư kia đã vào thời kì thực hành chứ không
còn là lý thuyết viển vông nữa. Riêng người cháu rể (Phán mọc sừng) lại khấp
khởi, sướng rơn trong bụng vì đã được bố vợ nói nhỏ vào tai rằng sẽ chia cho
con gái và con rể thêm một số tiền vài nghìn đồng. Chính ông không ngờ rằng
giá trị đôi sừng hươu vô hình trên đầu ông ta mà lại to đến thế!

Không khí của đám ma là không khí của một ngày hội. Đây cũng chính là mâu
thuẫn trào phúng gây cười ra nước mắt xuyên suốt hoạt cảnh này. Đám ma rất
to, to chưa từng thấy ở đất Hà Thành xưa nay., Có đủ cả kiệu bát cống, lợn
quay… đi lọng, vài ba trăm câu đối, bức trướng, vòng hoa phúng điếu, vài trăm
người đưa đám nghiêm nghị, thành kính đi sát ngay sau linh cữu cụ Tổ, trong đủ
thứ tiếng kèn huyên náo: kèn ta, kèn Tây, kèn Tàu, có cả âm thanh chói tai, rộn
rã của lốc bốc xoảng và bu-dích…
Đám ma cụ Tổ trở thành dịp may hiếm có để trưng bày và quảng cáo các mốt
quần áo Âu hoá mới nhất của tiệm may vợ chồng Văn Minh – sản phẩm độc đáo
của nhà thiết kế mĩ thuật Typn. Cô Tuyết cháu gái cụ Tổ với bộ y phục ngây thơ
khá hở hang và nét mặt cố tạo ra một vẻ buồn lãng mạn, rất đúng mốt một nhà
có đám, khiến cho bao nhiêu vị khách đàn ông khi trông thấy làn da trắng thập
thò trong làn áo voan trên cánh tay và ngực Tuyết phải xúc động còn hơn nghe
tiếng kèn… ai oán, não nùng. Bộ đồ tang đã được cách tân của vợ Văn Minh
cũng làm cho mọi người phải xuýt xoa, trầm trồ…
Ngoài những thân nhân của người quá cố phải nói đến đám bạn bè, quan khách
của tang chủ, đi đưa đám không phải để chia buồn mà là cốt khoe ngực đầy
những huy chương như: Bắc Đẩu bội tinh, Long bội tinh, Cao Mên bội tinh, Vạn
Tượng bội tinh…. trên mép và cằm đều đủ râu ria, hoặc dài hoặc ngắn, hoặc đen
hoặc hung hung, hoặc lún phún hay rầm rậm, loàn quản…Đám phụ nữ quý phái,
đám trai thanh gái lịch đang theo đuổi, học đòi phong trào Âu hoá, vừa đi đưa
ma vừa cười tình với nhau, bình phẩm nhau, chê bai nhau, hẹn hò nhau… Và
mỉa mai thay, họ làm tất cả những chuyện ấy bằng vẻ mặt buồn rầu của những
người đi đưa ma (!) Điều đó chứng tỏ họ hoàn toàn dửng dưng với người chết,
tất cả đều thản nhiên, vui vẻ và dối trá.
Người dân hai bên đường đổ xô ra xem đám ma như xem một sự lạ. Đám ma to
đến nỗi những người trong tang gia cảm thấy hết sức sung sướng và hàng phố
nhốn nháo cả lên khen đám ma to. Nhà văn lạnh lùng bình luận: Đám ma to tát

có thể làm cho người chết nằm trong quan tài cũng phải mỉm cười sung sướng,
nếu không gật gù cái đầu. Thật là mỉa mai, chua chát!
Đằng sau sự phô trương, cố làm ra vẻ long trọng, danh giá ấy là sự rởm đời đến
mức lố lăng, là thói háo danh đến trơ trẽn của bọn người giàu sang, hãnh tiến và
bao trùm lên tất cả là thói đạo đức giả, tự lừa mình và lừa người.
Song song với việc mô tả hình thức đám ma với đủ các nghi thức trọng thể, Vũ
Trọng Phụng không quên đi sâu thể hiện, phanh phui mặt trái của nó. Ngòi bút
sắc sảo của nhà văn trưng lên liên tiếp những bức biếm hoạ trước mắt người
đọc, để rồi giúp người đọc nhận ra rằng cái đám ma to tát ấy chỉ thiếu một cái
duy nhất mà cũng quan trọng nhất của đám ma – đó là tình người. Thiếu lòng
thương tiếc chân thành đối với người đã khuất thì tất cả những hình thức loè
loẹt, om sòm kia đều trở thành vô nghĩa, thành trò cười cho thiên hạ. Những kẻ
có mặt trong đám ma giống nhau ở chỗ đều giả dối và vô đạo đức.


Xuân Tóc Đỏ xuất hiện, đẩy sự lố lăng, dị hợm của đám ma cụ Tổ lên tới đỉnh
cao. Hắn chọn đúng lúc để có mặt, trước sự chú ý của mấy trăm con người và
gây ấn tượng mạnh với hai vòng hoa đồ sộ, sáu chiếc xe kéo sang trọng và một
đám sư, cùng loại sư của báo Gõ mõ. Điều này khiến cho bà cố Hồng càng thêm
sung sướng: Ấy, giả không có món ấy thì là thiếu chưa được to, may mà ông
Xuân đã nghĩ hộ tôi. Còn cô Tuyết, người yêu của Xuân Tóc Đỏ cũng phải cảm
động mà liếc mắt đưa tình với hắn.
Mấy chi tiết đặc tả cảnh hạ huyệt càng mỉa mai, trào phúng. Vũ Trọng Phụng tả
nó như một vở kịch mà bận tay dàn dựng của đạo diễn quá ư lộ liễu, trắng trợn:
cậu Tú Tân bắt từng người phải chống gậy, gục đầu, cong lưng, lau mắt… để
cậu chụp ảnh, trong khi bạn hữu của cậu rầm rộ nhảy lên những ngôi mả khác
mà chụp để cho ảnh khỏi giống nhau. Chất bi hài của cảnh khiến người đọc cười
ra nước mắt. Chỉ có một tiếng khóc lớn nhất bật lên là của ông Phán mọc sừng:
ông oặt người đi, khóc mãi không thôi và tiếng khóc của ông thật đặc biệt: Hức!
Hức! Hức. Ông thương cho người đã khuất chăng? Không phải! Ông đang đóng

kịch trước mặt mọi người. Thực ra, cụ Tổ chết ông ta rất mừng vì được chia
phần khá nhiều, kể cả cái giá của bộ sừng mà cô vợ ông đã cắm lên đầu ông.
Miệng khóc, tay ông Phán dúi nhanh vào tay Xuân Tóc Đỏ một cái giấy bạc
năm đồng gấp làm tư… để trả công hắn đã gọi ông là Phán mọc sừng trước họ
hàng nhà vợ, nhờ đó mà ông ta có thêm được một món tiền lớn.
Qua chương Hạnh phúc của một tang gia, Vũ Trọng Phụng bộc lộ xuất sắc tài kể
chuyện của mình. Bút pháp của Vũ Trọng Phụng giỏi ở chỗ phóng đại mà như
không phóng đại, làm cho mọi việc đều như thật và hơn thật, ông chú ý đến các
mâu thuẫn giữa hiện tượng và bản chất, khai thác triệt để nhằm gây nên những
tràng cười có ý nghĩa phê phán sâu sắc. Cảnh đám ma hiện ra như một màn hài
kịch sinh động, một bức biếm hoạ khổng lồ và chi tiết về cái xã hội tự xưng là
thượng lưu, sang trọng ở Hà Nội thời đó đang phơi bày tất cả cái bản chất lố
lăng và đồi bại trước mắt mọi người.