Ngày soạn: 20/12/2017
Ngày giảng: 29/12/2017
Tiết 23
RA – MA BUỘC TỘI
(Trích Ra–ma–ya–na – Sử thi Ấn Độ)
I.
Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
- Nhận diện được đặc trưng thể loại Sử thi mà cu thể là Sử thi Ấn Độ.
- Hiểu được quan niệm của người Ấn Độ cổ đại về mẫu người anh hùng,
-
đức vua mẫu mực và người phụ nữ lí tưởng.
Thấy được nghệ thuật xây dựng nhân vật của Sử thi Ra-ma-ya-na
2. Kĩ năng
Rèn luyện kĩ năng phân tích đặc sắc nội dung, nghệ thuật của Sử thi
Rèn luyện kĩ năng làm việc nhóm có hiệu quả
3. Thái độ
Tiếp nhận văn bản với quan điểm thẩm mĩ đúng đắn, phù hợp với tư duy
của Sử thi Ấn Độ
- Có hứng thú với bài học, tích cực tham gia xây dựng bài
4. Năng lực
- Thông qua bài học, hình thành và bồi dưỡng cho học sinh những năng lực
sau: Năng lực cảm thụ, năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và
hợp tác, năng lực sáng tạo, năng lực thẩm mĩ và năng lực ngôn ngữ…
II.
Phương tiện, phương pháp giảng dạy
1. Phương tiện
- Giáo viên: Giáo án, SGK, SGV, các tài liệu tham khảo cần thiết
- Học sinh: Bài soạn
- Một số phương tiện cần thiết khác: Máy chiếu, máy tính, bảng, phấn…
2. Phương pháp
- Phương pháp phát vấn
- Phương pháp thuyết trình
- Phương pháp đọc sáng tạo
III.
Tiến trình dạy học
Hoạt động của giáo viên
Hđ của
Yêu cầu cần đạt
học sinh
Hoạt động 1: Khởi động tạo
tâm thế tiếp nhận
-Gv hỏi: Ở những tiết trước, -Hs
trả
-Hai tác phẩm sử thi đã được học:
Đăm Săn (Sử thi Việt Nam),
Ô – đi – xê (Sử thi Hi Lạp). Với hai
các em đã được học các đoạn lời
trích thuộc những tác phẩm sử
nhân vật chính là Đăm Săn và Uy –
thi nào? Nhân vật chính trong
lít – xơ.
những tác phẩm ấy là ai và
-Điểm chung: họ đều là những
điểm chung của họ là gì?
người mang vẻ đẹp về ngoại hình,
có trí tuệ hơn người, sức mạnh phi
thường, họ lập được nhiều chiến
công hiển hách, biết hi sinh để bảo
vệ cho lợi ích của cộng đồng. Vẻ
-Gv hỏi: Ngoài hai tác phẩm
đẹp của họ là vẻ đẹp lí tưởng, đại
vừa kể đến, em còn biết đến
diện cho cả cộng đồng.
những sử thi nào nữa (Có thể
kể đến sử thi Việt Nam và nước
ngoài)?
-Hs suy
nghĩ
trả lời
và
- Một số tác phẩm:
+ Sử thi Việt Nam: Đẻ đất đẻ nước
(Mường), Ẩm ệt luông (Thái), Cây
nêu thần (Mnông)…Đăm Di, Xinh
-Gv: Như vậy, có thể thấy hầu
hết các em đều hiểu được đặc
trưng cơ bản của nhân vật chính
Nhã, Khinh Dú (Ê - đê), Đăm Noi
(Ba - Na)…
+ Sử thi nước ngoài: I – li – át (Hi
trong sử thi. Qua hoạt động vừa
Lạp), Ra – ma – ya – na, Ma – ha –
rồi, có thể thấy mỗi chúng ta -Hs lắng bha – ra – ra (Ấn Độ), …
đều biết ít nhất một tác phẩm sử nghe, tạo
thi. Dù đây là thể loại một đi tâm
thế
không trở lại nhưng nó vẫn có tiếp nhận
sức ảnh hưởng đối với văn học bài mới
và có sức hút với những thế hệ
đương thời. Đến với bài học
ngày hôm nay, cô và các em sẽ
cùng tìm hiểu một đoạn trích
trong sử thi Ra – ma – ya – na
của Ấn Độ để hiểu rõ hơn đặc
trưng của sử thi và thấy được
những nét khác biệt ở sử thi Ấn
Độ so với dân tộc khác.
Hoạt động 2: Tìm hiểu chung
I. Tìm hiểu chung
1. Sử thi Ra – ma – ya – na
về sử thi
-Gv hỏi: Dựa vào phần tiểu dẫn
trong SGK, em hãy nêu một số
nét cơ bản về sử thi Ra – ma –
Ya – na.
-Hs
lời
trả -Vài nét về sử thi Ra – ma – ya – na:
+ Là bộ sử thi lớn thứ 2 của Ấn Độ
+ Hình thành vào khoảng thế kỉ IV –
III TCN
+ Được hoàn thiện bởi đạo sĩ Van –
mi – ki
+ Gồm 7 khúc ca lớn, với 24000 câu
thơ đôi (sloka)
+ Cốt truyện: Kể lại cuộc hành binh
chinh phạt xuống phương Nam của
hoàng tử Ra – ma để cứu vợ (Phản
ánh những cuộc chiến tranh mở rộng
địa bàn xuống phương Nam của
-Gv: Ra- ma – ya – na là bức
người Arya).
tranh sử thi rộng lớn về xã hộ
Ấn Độ thời cổ đại. Đây là bộ sử
thi có ảnh hưởng sâu rộng và
lâu bền trong văn hóa, văn học
không những của các dân tộc
Ấn mà cả các nước khu vực
Đông Nam Á.
-Hs
trả
lời
-Gv hỏi: Dựa vào sự chuẩn bị ở
2.Đoạn trích Ra – ma buộc tội
nhà, em hãy cho biết vị trí và
a. Vị trí
khái quát nội dung của đoạn
- Đoạn trích nằm ở khúc ca thứ 6,
trích Ra – ma buộc tội.
chương 79.
- Khái quát đoạn trích: Sau khi tiêu
diệt quỷ vương Ra – va – na để cứu
-Hs
lời
trả Xi – ta, Ra – ma nghi ngờ vợ mình
không còn trọn vẹn danh tiết sau
những ngày trong tay quỷ, chàng
-Gv hỏi: Theo em, đoạn trích
có thể chia làm mấy phần? Nội
dung chính của từng phần là gì?
tuyên bố từ bỏ Xi – ta. Để chứng
minh sự trong sạch của mình, Xi –
ta đã nhảy vào giàn hỏa thiêu để
thần lửa A – nhi chứng giám.
b. Bố cục
- 2 phần:
-Gv: Để hiểu rõ hơn về nội
dung của đoạn trích, chúng ta
+ Phần 1: Từ đầu đến “chịu đựng
được lâu”: Ra – ma buộc tội Xi – ta
cùng chuyển sang phần tiếp
+ Phần 2: Phần còn lại: Xi – ta
theo.
Hoạt động 3: Tìm hiểu hoàn
khẳng định mình trong sạch
II. Đọc hiểu văn bản
1. Hoàn cản tái hợp của Ra –
cảnh tái hợp của Ra – ma và
Xi – ta
-Hs
-Gv hỏi: Sau khi cứu được Xi –
lời
ta khỏi tay quỷ vương Ra – va –
ma và Xi – ta
trả
-Sau khi diệt được quỷ vương, hai
người đã tái hợp trước sự chứng
na, Ra – ma và Xi – ta đã tái
kiến của tất cả mọi người (anh
hợp trong sự chứng kiến của
em,bạn hữu của Ra – ma, Đội quân
những ai? Em có nhận xét gì về
của loài khỉ Va – na – ra và cả quan
không gian gặp gỡ ấy?
quân, dân chúng loài quỷ Rắc – sa -Hs suy
nghĩ
và
-Gv hỏi: Hoàn cảnh gặp gỡ ấy trả lời
có tác động thế nào đến vị trí
xa)
Tập thể đông đảo nhiều thành
phần, nhiều tầng lớp xã hội khác
nhau.
của Ra – ma và Xi – ta? Ý
-Cuộc gặp của hai người không
nghĩa của việc đặt ra hoàn cảnh
mang tính chất riêng tư nữa mà là sự
ấy là gì?
kiện quan trọng của cả cộng đồng
Cả hai nhân vật sẽ mang tư cách
kép:
-Hs lắng
nghe
+ Ra – ma: vừa là một vị vua (cộng
đồng) vừa là một người chồng (gia
đình)
+ Xi – ta: vừa là một hoàng hậu vừa
-Gv mở rộng: Dường như
là một người vợ.
chính Ra – ma đã sắp đặt cuộc
- Việc lựa chọn không gian như vậy
gặp gỡ trong không gian của
nhằm thử thách nhân vật, buộc họ
cộng đồng để công khai những
phải thể hiện được bổn phận của
điều sắp nói với Xi – ta. Những
mình trước cộng đồng.
điều đó có liên quan đến bổn
phận và danh dự của chính
Đặc trưng của sử thi: mọi quan hệ,
chàng và vợ mình. Đây chính là
hành động của con người đều phải
một nét đặc trưng của sử thi:
thông qua sự phán xét của cộng
mọi hành động, quan hệ của
đồng. Đây chính là tư duy dân chủ
con người đều phải đặt trong
sơ khai của người Ấn Độ cổ đại.
quan hệ với cộng đồng và được
cộng đồng phán xét.
Hoạt động 4: Tìm hiểu nhân
2. Nhân vật Ra - ma
vật Ra – ma
-Hs lắng
-Gv: Ra – ma và Xi – ta đã tái
nghe
hợp trong một hoàn cảnh đặc
biệt như ta vừa tìm hiểu ở trên.
Trong hoàn cảnh ấy, các nhân
vật hiện lên như thế nào, chúng
ta sẽ cùng tìm hiểu về nhân vật
Ra – ma.
- Gv dẫn: Nhân vật của sử thi
-Hs lắng
- Lời nói và hành động của Ra – ma:
nghe
là nhân vật được ngoại hóa
hoàn toàn, thể hiện chủ yếu qua
hành động và ngôn ngữ. Bởi
vậy để tìm hiểu nhân vật Ra –
ma, chúng ta sẽ phân tích hành
Lời nói của Ra – ma:
-Hs chia + Xưng hô: Ta – phu nhân thể
nhóm
hiện sự xa cách
động và ngôn ngữ của chàng
theo yêu + Trình bày bổn phận và danh dự,
khi gặp lại Xi – ta.
cầu của nhân phẩm của một người anh hùng:
gv, thảo bị lăng nhục thì phải rửa nhục.
-Gv: Chia lớp thành 4 nhóm và
“Ta đã đưa nàng tới đây sau
luận và
yêu cầu học sinh thảo luận, trả
cử
đại khi đánh bại kẻ thù…cơn giận của ta
lời câu hỏi, nhận xét và bổ sung
diện trả đã hả”
“Để trả thù sự lăng nhục, ta
cho bài nhóm bạn
lời câu
+ Nhóm 1,3: Tìm và phân tích
đã làm những gì một con người phải
hỏi
nội dung lời nói, giọng điệu của
làm”
“Ta làm điều đó vì nhân phẩm
Ra – ma khi nói với Xi – ta. Từ
của ta…chứng tỏ ta không thuộc về
đó rút ra nhận xét về thái độ
của Ra – ma.
một gia đình bình thường”
+ Buộc tội Xi – ta và từ chối nàng vì
cho rằng nàng đã ô uế, không xứng
đáng với dòng dõi vương giả của
mình.
“Nay ta phải nghi ngờ tư cách
của nàng…là một vật để yêu
đương”
“Nàng đã bị quấy nhiễu khi ở
trong vạt áo của Ra – va – na”
+ Xử Xi – ta án lưu đày:
“Ta không cần đến nàng nữa,
nàng muốn đi đâu thì tùy ý…”
“Nàng có thể để tâm đến Lắc
– ma – na …”
Thông qua lời lẽ sắt đá và
giọng điệu xa cách ta thấy Ra – ma
+ Nhóm 2,4: Tìm những chi tiết
miêu tả dáng vẻ hành động của
có thái độ lạnh lùng, tàn nhẫn đối
với Xi – ta. Tất cả lời nói của chàng
Ra – ma trong toàn bộ đoạn
đều bị điều khiển bởi lí trí.
Dáng vẻ và hành động của Ra
trích và rút ra nhận xét về thái
độ, tâm trạng của chàng.
-Hs
lời
- ma
“Lòng Ra – ma đau như dao
trả
cắt”
“Nom chàng khủng khiếp như
thần chết vậy”
“Ra – ma vẫn ngồi, mắt dán
-Gv hỏi: Qua những gì cả hai
nhóm vừa tìm hiểu, em có nhận
xét gì về tâm trạng của Ra – ma
-Hs suy
nghĩ
và
trả lời
xuống đất”
Dù lời nói lạnh lùng nhưng
chàng không thể giấu nổi thái độ
đau đớn, xót xa và căng thẳngqua
thông qua biểu hiện của lời nói
hành động và dáng vẻ.
-Lời nói và hành động của Ra – ma
và hành động.
trái ngược hoàn toàn với nhau.
-Gv hỏi: Theo em, nguyên
nhân nào dẫn đến sự mâu thuẫn
đó trong tâm trạng của chàng?
-Hs suy
nghĩ
và
đưa
ra
quan
điểm
riêng của
mình
Trong khi lời nói thì lạnh lùng, tàn
nhẫn còn hành động lại thể hiện sự
xót xa Tâm trạng mâu thuẫn,
giằng xé và đau đớn tột cùng.
- Sở dĩ có sự mâu thuẫn đó vì chàng
bị đặt vào tình thế buộc phải lựa
chọn giữa:
+ Một bên là danh dự, bổn phận của
một vị vua cai trị vương quốc một
-Gv nêu vấn đề: Có ý kiến cho
rằng: “Dù Ra – ma là một
cách mẫu mực
-Hs lắng + Một bên là quyền lợi vị kỉ (tình
nghe
yêu, hanh phúc cá nhân)
người anh hùng nhưng ở chàng
vẫn có tích cách của con người
trần tục như ích kỉ, đa nghi,
Thông qua hoạt động tìm hiểu
Ra – ma ở trên, có thể thấy Ra – ma
ghen tuông”, em có đồng ý với
hoàn toàn không có sự trần tục
ý kiến này không? Vì sao?
như ích kỉ hay ghen tuông. Những
lời nói lạnh lùng của chàng chỉ
nhằm mục đích bảo vệ danh dự, thể
hiện bổn phận của một vị vua mẫu
-Gv nhận xét và mở rộng: Ý
mực. Thực chất chàng cũng rất đau
kiến nhận xét về Ra – ma như
đớn khi phải nói ra những lời lẽ như
trên là sự đánh giá nhân vật sử
vậy.
thi thông qua cái nhìn và tư duy
Ra – ma chính là nhân vật lí
của con người hiện đại. Các em
tưởng đại diện cho vẻ đẹp của
cần lưu ý rằng nhân vật trong
cộng đồng.
sử thi là những nhân vật có tính
khái quát, đại diện cho sức
-Theo quan niệm của người Ấn Độ
mạnh nhân dân, là những con
cổ đại, muốn cai trị vương quốc thì
người lí tưởng nên ở họ sẽ
bản thân gia đình vị vua phải là mẫu
mang vẻ đẹp toàn thiện.
mực.
Ra – ma cũng không ngoại
lệ, chàng mang vẻ đẹp lí tưởng
của một vị anh hùng, một vị
- Lời nói lạnh lùng của Ra – ma chỉ
-Hs
lời
trả
nhằm mục đích để Xi – ta tự chứng
minh lòng chung thủy của mình,
vua cai trị vương quốc một
như vậy mới có thể khôi phục được
cách mẫu mực. Theo quan niệm
lòng tin từ dân chúng.
của người Ấn Độ cổ đại, muốn
cai trị vương quốc thì bản thân
gia đình vị vua phải là một mẫu
mực.
Mẫu mực của gia đình
Ra – ma đang bị dân chúng
nghi ngờ vì chàng đã để Xi – ta
rơi vào tay quỷ vương. Để khôi
phục được lòng tin của dân
chúng chàng phải chứng minh
được sự trong sáng của Xi – ta.
Hành đọng trách mắng Xi – ta
chỉ là hành động làm đòn bẩy
để nàng tự chứng minh sự trong
sáng của mình trước cộng đồng.
-Gv hỏi: Qua đây, em nhận xét
gì về con người Ra – ma?
Ra – ma là người anh hùng
trung thành tuyệt đối với bổn
phận và đạo đức của một vị vua lí
tưởng. Chàng không hề ghen tuông
hay tàn nhẫn mà chàng là người
dám hi sinh quyền lợi cá nhân để
-Gv: Sự hi sinh của Ra – ma
thực hiện nghĩa vụ với cộng đồng.
chính là chiến thắng của sự vị
Chính vì những lí do đó mà Ra –
tha trước sự vị kỉ.
ma luôn được nhân dân Ấn Độ tôn
Hoạt động 5: Tìm hiểu nhân
thờ.
3.Nhân vật Xi – ta
vật Xi – ta
-Hs lắng
-Gv dẫn: Nếu như ở trên ta
nghe
thấy Ra – ma đang rất cố gắng
dùng lời nói để tác động khiến
Xi – ta phải tự chứng minh sự
trong sạch của mình, thì đến
đây ta sẽ thấy được toàn bộ quá
-Hs hoạt
động
Sau khi nghe những lời buộc tội của
Ra – ma, Xi – đã có những hành
trình tự chứng minh của nàng.
động và lời nói:
nhóm và
-Gv: Tương như như việc tìm
trả
lời
hiểu nhân vật Ra – ma, lớp sẽ
câu hỏi.
chia thành 4 nhóm:
+ Nhóm 1, 2: Tìm hiểu về cử
Cử chỉ, hành động của Xi – ta
chỉ, hành động của Xi – ta và
- “mở tròn đôi mắt đẫm lệ”
rút ra nhận xét về tâm trạng,
thái độ của nàng trước những
- “đau đớn đến nghẹt thở như một
lời buộc tội của Ra – ma.
cây dây leo bị vòi voi quật nát”
- “muốn chôn vùi thân xác của mìn”
- “nước mắt nàng đổ ra như suối…
lấy tà áo lau nước mắt”
- Quyết liệt đề nghị Lắc – ma – na
lập giàn hỏa thiêu rồi “dũng cảm
bước vào ngọn lửa”
+ Nhóm 3, 4: Phân tích nội
Qua những cử chỉ hành động của
dung lời nói của Xi - ta và nhận
Xi – ta, có thể thấy nàng đã xấu hổ,
xét về lời nói của nàng.
nhục nhã và đau buồn đến tột độ.
Lời nói của Xi – ta
-Chỉ trích những lời lẽ buộc tội của
Ra-ma, xem đó là lời của “một kẻ
thấp hèn chửi mắng môt con mụ
thấp hèn”.
-Hs nhận - Nêu ra bằng chứng hùng hồn để
xét
chứng minh cho sự chung thủy của
mình:
+ Lấy tư cách để thề
-Gv hỏi: Qua những chi tiết
vừa tìm hiểu, em nhận thấy Xi
– ta là người phụ nữ như thế
-Hs suy
nghĩ
và
trả lời
+ Ha – nu – man có thể làm chứng
+ Nguồn gốc xuất thân: “chỉ có nữ
thần Đất là mẹ của thiếp thôi”
nào?
+ Tình yêu đối với Ra – ma
Lời lẽ của Xi – ta vừa dịu
-Gv hỏi: Theo em, hành động
dàng, ngọt ngào nhưng cũng vô
cúi xin thần lửa A – nhi rồi
cùng mạnh mẽ, cúng rắn và quyết
bước vào giàn hỏa thiêu của Xi
– ta có ý nghĩa gì?
-Hs lắng
nghe
liệt. Với những lí lẽ sắc sảo cho
thấy nàng là một người phụ nữ
thông minh.
Xi – ta là mẫu người phụ nữ lí
tưởng của Ấn Độ: yêu chồng, thủy
chung, chịu đựng, vị tha và dũng
-Gv mở rộng: Thần lửa a – nhi
cảm.
là một vị thần rất quan trọng
trong văn hóa Ấn Độ. Trong lễ
- Ý nghĩa của hành động cầu xin
hiến tế, con người dâng lễ vật
thần lửa và bước vào giàn hỏa thiêu:
trên giàn lửa, A – nhi đóng vai
+ Xi – ta là người dám hi sinh cả
trò trung gian giữa con người
mạng sống để chứng minh tình yêu,
và các vị thần. Thần lửa có mặt
sự thủy chung và phẩm hạnh của
ở khắp mọi nơi, biết tất cả mọi
hành động tốt xấu mà con
-Hs
lời
trả
mình.
+ Sự tin tưởng và tôn kính đối với
người đã làm, nên nghi lễ thử
thần lửa A- nhi – một vị thần có khả
lửa được tin là có thể kiểm
năng chứng đức hạnh của con
chứng đức hạnh con người. Lửa
người) Xi – ta kiên quyết muốn
còn có sức mạnh thanh tẩy Xi
– ta quyết định bước vào giàn
-Hs lắng
nghe
chứng minh sự trong sạch của mình.
-Xi – ta bước vào giàn hỏa thiêu vì
hỏa thiêu để nhờ thần lửa minh
nàng muốn nhờ đến sự chứng giám
chứng cho sự trong sạch của
có giá trị tuyệt đối của thần lửa.
mình bởi chỉ có sự chứng giám
của thần mới có giá trị minh
xác tuyệt đối.
- Gv hỏi: Khi Xi – ta bươc vào
giàn hỏa thiêu, thái độ của mọi
người ra sao?
-Hs lắng
nghe
-Gv: Thái độ của mọi người
xung quanh chính là sự phán
xét của cộng đồng đối với Xi –
ta. Thêm một lần nữa ta thấy
được vai trò quan trọng của
cộng đồng trong sử thi. Thái
độ xót thương của cộng đồng
dành cho Xi – ta càng chứng
minh rõ ràng hơn đức hạnh
thủy chung và sự trong sạch
của nàng. Lời nói và hành động
-Thái độ của mọi người:
+ “các phụ nữ bật ra tiếng khóc
thảm thương”
+ Cả loài Rắc – sa – xa và loài Va –
na – ra cũng kêu khóc vang trời
của nàng đã làm lay động đến
Tất cả mọi người đều xót thương
trái tim của cả loài quỷ Rắc – sa
cho Xi – ta
– xa.
-Gv: Như các em đã biết, sau
khi Xi - ta bước vào lửa, thần
Lửa đã chứng giám cho đức
hạnh của nàng và đem nàng trả
lại cho Ra – ma. Như vậy, cần
Thái độ của mọi người xung
quanh chính là sự phán xét của cả
cộng đồng đối với đức hạnh củ Xi –
ta: Cả cộng đồng đã công nhận sự
phải khẳng định thêm một lần
thủy chung, trong sạch của nàng.
Vai trò quan trọng của cộng
nữa rằng Xi – ta là mẫu người
đồng trong Sử thi.
phụ nữ lí tưởng trong quan
niệm của người Ấn Độ cổ đại:
thủy chung, nhẫn nại, chịu
đựng, dũng cảm và vị tha.
Xi – ta là một người vợ lí
tưởng xứng đáng với Ra – ma,
nàng còn là mẫu người phụ nữ lí
tưởng trong quan niệm của người
Ấn Độ cổ đại: thủy chung, nhẫn
nại, chịu đựng, dũng cảm và vị
tha.
Hoạt động 6: Củng cố và mở
4. Mở rộng
rộng bài học
-Hs suy
-Gv hỏi: Em hãy rút ra nhận
- Ra – ma là người anh hùng, đức
nghĩ và
xét khái quát về nhân vật Ra – trả lời
vua mẫu mực, Xi – ta là người phụ
ma và Xi – ta qua đó rút ra
nữ có vể đẹp lí tưởng.
những đặc trưng của nhân vật
- Đặc trưng nhân vật sử thi:
sử thi.
+ Nhân vật có tính khái quát: đại
diện cho sức mạnh của nhân dân
+ Nhân vật có tính lí tưởng: viết về
nhân vật chính diện (Xi – ta là mẫu
hình phụ nữ lí tưởng, Ra- ma là một
vị vua mẫu mực)
+ Nhân vật hành động (cả hai nhân
vật đều được ngoại hóa hoàn toàn,
-Hs chú
ý
-Gv bổ sung củng cố lại kiến nghe
thức: (Những kiến thức này
học sinh đã được học ở hai bài
sử thi Đăm Săn và Ô – đi - xê)
Ngoài những đặc trưng về nhân
lắng
chủ yếu thể hiện qua hành động và
ngôn ngữ)
+ Tính cách nhân vật không có sự
phát triển (Ra – ma và Xi – ta không
có sự vận động phát triển tâm lí;
tính cách thống nhất từ đầu đến
cuối)
vật, các em cần lưu ý đến một
số đặc trưng khác của sử thi
Đặc trưng của sử thi:
như: tính khái quát, tính xung
-Tính khái quát (sử thi là những pho
đột và tính giáo huấn.
bách khoa toàn thư)
-Tính xung đột (xung đột giữa các
dân tộc, bộ tộc…)
+ Tính giáo huấn (thông qua hình
tượng nhân vật lí tưởng giáo dục
đạo đức của con người)
+ Đặc trưng về nhân vật (như trên)
Hoạt động 7: Tổng kết
-Gv hỏi: Em hãy trình bày -Hs
những đặc sắc về nội dung và lời
nghệ thuật của đoạn trích.
III. Tổng kết
trả
1.Nội dung
Ca ngợi những con người lí tưởng,
sống theo chuẩn mực đạo đức:
+ Ra – ma vào sinh ra tử chiến đấu
với quyr dành lại người vợ yêu quý
nhưng cung dám hi sinh tình yêu vì
bổn phận và danh dự của một người
anh hùng.
+ Xi – ta cũng dám đem thân mình
thử lưa để chứng minh tình yêu và
đức hạnh thủy chung
2. Nghệ thuật
- Xây dưng tình huống truyện kịch
tính: Ra – ma buộc tội đã đặt các
nhân vật vào tình thế ngặt nghèo đòi
hỏi sự lựa chọ quyết liệt, bộc lộ bản
chất con người
Hoạt động 8: Luyện tập
-Gv phát phiếu bài tập cho cả
lớp với nội dung như sau:
Bài 1: Em hãy tìm và phân tích
những chi tiết thể hiện vai trò
của cộng đồng trong đoạn trích
Ra – ma buộc tội.
-Giọng điệu: ngợi ca, tự hào
IV.Luyện tập
Bài 1:
Các chi tiết:
-Không gian gặp gỡ của Ra – ma và
Xi – ta
Bài 2: Chọn đáp án đúng nhất
Câu 1: Chi tiết nào tiêu biểu
nhất trong đoạn trích Ra – ma
buộc tội tập trung thể hiện danh
dự, tình yêu và đức hạnh thủy
chung của Xi – ta?
A.Xi – ta đau khổ vì sự trong
sạch của mình bị chồng nghi
ngờ
B. Xi – ta trách móc, phê phán
Ra – ma như một người hèn
mọn
C. Xi – ta bình tĩnh khẳng định
mình trước những lời buộc tội
Câu 2: Khi tuyên bố với Xi – ta
về việc giải cứu cho nàng, Ra –
- Ra – ma hi sinh tình yêu để làm
tròn bổn phận với cộng đồng, tác
động để Xi – ta chứng minh sự
trong sạch để lấy lại lòng tin của
cộng đồng
-Thái độ, sự phán xét của cộng đồng
khi Xi – ta bước vào giàn hỏa thiêu.
- Vẻ đẹp của Ra – ma và Xi – ta là
vẻ đẹp lí tưởng đại diện cho cả cộng
đồng, đó cũng là mơ ước của cộng
đồng
Cộng đồng có vai trò đánh giá
quyết định mọi hành động, phẩm
chất của con người. Con người trong
sử thi luôn tồn tại trong mối quan hệ
chặt chẽ với cộng đồng.
ma nhấn mạnh động cơ gì?
A.Tình yêu
B. Danh dự
C. Lòng thù hận
D. Sự ghen tuông
Câu 3: Yếu tố nổi bật trong câu
văn “nom chàng khủng khiếp
như thần chết vậy”
A.Yếu tố biểu cảm
B. Yếu tố tự sự
C. Yếu tố miêu tả
Bài 2: Thông qua việc trả lời các
câu hỏi, học sinh nhớ rõ các chi tiết
nổi bật trong bài.
IV. Dặn dò
-Bài tập về nhà: Dựa vào ba đoạn trích đã học trong ba sử thi Đăm Săn, Ô – đi
– xê và Ra – ma – ya – na, em hãy so sánh hình tượng ba người anh hùng Đăm Săn,
Uy – lít – xơ và Ra – ma.
- Soạn bài: Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự.