Giáo án Sinh học 8 bài 19: Thực hành Sơ cứu cầm máu

Bài 19.

GIÁO ÁN SINH HỌC 8
THỰC HÀNH: SƠ CỨU CẦM MÁU

I-Mục tiêu
1. Kiến thức
- Trình bày được các thao tác sơ cứu khi chảy máu và mất máu nhiều.
2. Kĩ năng
- Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh ảnh để tìm hiểu cách sơ cứu
cầm máu và quan sát thầy cô làm mẫu.
- Kỹ năng hợp tác, ứng xử giao tiếp khi thực hành.
- Kĩ năng giải quyết vấn đề: xác định chính xác được tình trạng vết thương và đưa ra cách xử
trí đúng, kịp thời.
- Kĩ năng quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm trong thực hành.
- Kĩ năng viết báo cáo thu hoạch.
3. Thái độ
- Có y thức giúp đỡ người bị chảy máu cầm máu đúng cách.
II-Phương pháp
- Dạy học nhóm
- Trực quan.
- Tranh luận tích cực
- Thực hành thí nghiệm
III-Phương tiện
- Dụng cụ: 04 cuộn băng, 08 miếng gạc, 04 cuộn bông, dây cao su (dây vải), 04 miếng vải
mềm (10 x 30 cm).
- Tranh Các vị trí động mạch chuy yếu trên cơ thể thường dùng sơ cứu.
- Bảng phụ.
IV-Tiến trình dạy – học

TaiLieu.VN

Page 1


1. Ổn định: 1’
- Kiểm tra sỉ số.
2. Kiểm tra bài cũ: 5’
- Huyết áp là gì? Ý nghĩa của vận tốc máu chảy trong mao mạch là rất nhỏ.
- Nêu các biện pháp bảo vệ hệ tim mạch tránh các tác nhân có hại.
3. Bài mới: 32’
a. Mở bài: 2’
- Máu có vai trò gì với hoạt động sống của cơ thể?
- Nếu mất 1/2 lượng máu trong cơ thể thì cơ thể sẽ chết vì vậy khi bị thương chảy máu cần
phải được xử lí kịp thời và đúng cách.
b. Phát triển bài: 30’
Hoạt động 1: Các dạng chảy máu
Mục tiêu: Biết đặc điểm nhận diện các dạng chảy máu
TG
7’

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Nội dung

- GV yêu cầu HS trao đổi - HS tự xử lí, liên hệ thực tế, I-Các dạng chảy máu
nhóm, thảo luận để hoàn trao đổi nhóm và hoàn thành - Chảy máu mao mạch: Máu
thành bảng sau.
bảng.

chảy ít, chậm.
- Gọi HS lên bảng trình - HS điền bảng.
- Chảy máu tĩnh mạch: Máu
bày.
- HS khác nhận xét, bổ sung.
chảy nhiều hơn, nhanh hơn
- Gọi HS khác nhận xét, bổ - HS chú .
sung.

- Chảy máu động mạch:
Máu chảy nhiều, mạnh,
thành tia.

- GV nhận xét.

Các dạng chảy máu

Biểu hiện

1. Chảy máu mao mạch - Máu chảy ít, chậm.
2. Chảy máu tĩnh mạch

TaiLieu.VN

- Máu chảy nhiều hơn, nhanh
hơn.

Page 2

3. Chảy
mạch

máu

động - Máu chảy nhiều, mạnh, thành
tia.

Hoạt động 2: Tập sơ cứu cầm máu
Mục tiêu: Trình bày và thực hiện được các thao tác sơ cứu khi chảy máu và mất máu nhiều
TG

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Nội dung

18’ - Cho HS nghiên cứu - Các nhóm nghiên cứu II-Cách tiến hành
thông tin SGK.
thông tin SGK.
1. Băng bó vết
- Khi bị chảy máu ở lòng - 1 HS trình bày cách thương ở lòng bàn
bàn tay thì băng bó như thế băng bó vết thương ở tay (chảy máu tĩnh
nào ?
lòng bàn tay như thông mạch
và
mao
tin SGK : 4 bước.
mạch).

- Mỗi nhóm tiến hành - Các bước tiến
thực hành dưới sự điều hành:
- GV lưu ý HS 1 số điểm, khiển của tổ trưởng.
+ Dùng ngón tay cái
yêu cầu các nhóm tiến
- Mỗi tổ chọn người mẫu bịt chặt miệng vết
hành.
băng tốt nhất. Đại diện thương trong vài.
nhóm trình bày thao tác + Sát trùng vết
- GV kiểm tra mẫu băng và mẫu.
thưng bằng cồn iôt.
của các tổ : yêu cầu mẫu
+ Khi vết thương
băng phải đủ các bước,
nhỏ có thể dùng
gọn, đẹp, không quá chặt,
băng dán.
không quá lỏng.
+ Khi vết thương
lớn, cho í bông vào
giữa hai miếng gạt
rồi đặt nó vào
miệng vết thương và
dùng băng buộc
chặt lại.
- Lưu ý: Sau khi
băng nếu vết thương

TaiLieu.VN

Page 3


vẫn chảy máu, phải
- Các nhóm nghiên cứu đưa ngay bệnh nhân
cách băng bó SGK + H tới bệnh viện.
19.1.
2. Băng bó vết
- Yêu cầu HS nghiên cứu
- 1 HS trình bày các thương cổ tay
thông tin SGK.
(chảy máu động
bước tiến hành.
mạch)
- Khi bị chảy máu ở động
mạch, cần tiến hành như - Các nhóm tiến hành
dưới dự điều khiển của
thế nào ?
tổ trưởng.
- Lưu ý HS về vị trí dây
garô cách vết thương - Mỗi tổ chọn một mẫu
không quá gần (> 5cm), băng tốt nhất. Đại diện
nhóm trình bày thao tác
không quá xa.
và mẫu.
- Yêu cầu các nhóm tiến
hành.
- GV kiểm tra, đánh giá
mẫu.
+ Mẫu băng phải đủ các

bước, gọn, đẹp không quá
chăt hay quá lỏng.
+ Vị trí dây garô.

- Các bước tiến
hành :
+ Dùng nón tay cái
dò tìm vị trí động
mạch cánh tay, khi
thấy dấu hiệu mạch
đập rõ thì bóp mạnh
để làm ngừng chảy
máu ở vết thương
vài ba phút.
+ Buộc garô : Dùng
dây cao su hay dây
vải mềm buộc chặt
ở vị trí gần sát
nhưng cáo hơn vết
thương (về phía
tim), với lực ép đủ
làm cầm máu.
+ Sát trùng vết
thương, đặt gạc và
bông lên miệng vết
thương rồi băng lại.
+ Đưa ngay đến
bệnh viện cấp cứu.
- Lưu ý :
+ Vết thương chảy

máu ở động mạch

TaiLieu.VN

Page 4


(tay chân) mới được
buộc garô.
+ Cứ 15 phút nới
dây garô 1 lần và
buộc lại.
+ Vết thương ở vị
trí khác chỉ ấn tay
vào động mạch gần
vết thương nhưng
về phía trên.

Hoạt động 3: Thu hoạch
Mục tiêu: Hoàn thành đúng yêu cầu bài thu hoạch.
TG
7’

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Nội dung

- GV yêu cầu mỗi HS tự - Viết thu hoạch sau khi III-Thu hoạch

viết báo cáo thực hành theo thực hành.
- Kiến thức:
SGK.
+ Chỉ những vết
- GV căn cứ vào đáp án, sự
thương chảy máu
chuẩn bị, thái độ học tập
động mạch ở tay
của HS để đánh giá, cho
chân mới dùng biện
điểm.
pháp buộc dây garô
vì tay chân là những
mô đặc nên biện
pháp buộc dây garô
mới có hiệu quả
cầm máu.
+ Ở những vị trí
khác, biện pháp
garô này không có
hiệu quả cầm máu
(ví dụ : vết thương ở
bẹn, bụng), vừa có

TaiLieu.VN

Page 5


thể gây nguy hiểm

tính mạng (ví dụ :
vết thương ở đầu,
mặt, cổ) do não chỉ
cần thiếu oxi ¾ phút
đã có thể bị tổn
thương tới mức
không thể hồi phục.
- Kĩ năng: bảng 19.

Bảng 19. Các kĩ năng sơ cứu vết thương chảy máu
Các kĩ năng được học

Các thao tác

Ghi chú

1. Sơ cứu vết thương chảy
máu mao mạch và tĩnh
mạch
2. Sơ cứu vết thương chảy
máu động mạch
4. Kết thúc buổi thực hành: 7’
- Gọi một số HS trình bày kết quả sơ cứu và thu hoạch.
- Cho HS dọn vệ sinh phòng thực hành.
- Xem trước bài 20.
V-Rút kinh nghiệm tiết dạy
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

TaiLieu.VN

Page 6


TaiLieu.VN

Page 7