PHIẾU mô tả KTLM văn 9

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO THẠCH THÀNH
TRƯỜNG THCS THẠCH CẨM
Địa chỉ: Thôn Cẩm Lợi 2 - Xã Thạch Cẩm,
Huyện Thạch Thành, Tỉnh Thanh Hóa
Email:
Điện thoại: (037)8917948

HỒ SƠ
DỰ THI DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ TÍCH HỢP
(Thuộc môn Ngữ văn)

Nhóm giáo viên thực hiện:
1. Nguyễn Thị Châm
2. Trịnh Phương Anh

THÔNG TIN VỀ GIÁO VIÊN
Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hoá
NĂM HỌC 2014 – 2015
Phòng Giáo dục và Đào tạo Thạch Thành
Trường THCS Thạch Cẩm
Địa chỉ : Thôn Cẩm Lợi 2 - Thạch Cẩm - Thạch Thành - Thanh Hoá
1


SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO THẠCH THÀNH
TRƯỜNG THCS THẠCH CẨM
Địa chỉ: Thôn Cẩm Lợi 2 - Xã Thạch Cẩm,
Huyện Thạch Thành, Tỉnh Thanh Hóa
Email:

Điện thoại: (037)8917948

Thông tin về nhóm giáo viên thực hiện:
1. Nguyễn Thị Châm
Điện thoại: 0127 2205 979
Email:
2. Trịnh Phương Anh
ĐT: 0129 9225 568
Email:

2


PHIẾU MÔ TẢ DỰ ÁN DỰ THI CỦA GIÁO VIÊN
I. TÊN DỰ ÁN: Tiết 141, 142: Những ngôi sao xa xôi - Ngữ văn lớp 9
(Thực hiện dạy học tích hợp)
II. MỤC TIÊU DẠY HỌC:
1. Kiến thức:
- Hiểu được sự khốc liệt của chiến tranh. Cảm nhận được tâm hồn trong sáng
tính cách dũng cảm, hồn nhiên và cuộc sống chiến đấu gian khổ, hi sinh nhưng
vẫn lạc quan của các nhân vật nữ thanh niên xung phong trên cao điểm Trường
Sơn thời chống Mỹ.
- Thấy được nét đặc sắc trong cách miêu tả nhân vật (đặc biệt là miêu tả tâm lí
phụ nữ) và nghệ thuật kể chuyện của tác giả (giọng kể thủ thỉ tâm tình, sử dụng
ngôi kể thứ nhất - Nhân vật Phương Định tự kể về mình và những công việc của
tổ).
2. Kĩ năng:
- Đọc hiểu một tác phẩm truyện, phân tích nhân vật: Cảm nhận được sự hi sinh
mất mát, sự kiên cường bất khuất, anh dũng của những cô gái thanh niên xung
phong thời chống Mỹ.

- Tích hợp với phần Tập làm văn: Viết bài giới thiệu về những cựu TNXP ở địa
phương; Trình bày cảm nhận về bài hát Cô gái mở đường (Xuân Giao), Đường
Trường Sơn xe anh qua (Văn Dung).
- Tích hợp kiến thức liên môn:
+ Môn Địa lí: Xác định được vị trí địa lí của tuyến đường Trường Sơn – con
đường huyền thoại trong lịch sử dân tộc (từ Thạch Quảng – Thanh Hóa đến Khe
Sanh – Quảng Trị). Hiểu được tầm quan trọng của con đường huyết mạch trong
kháng chiến chống Mỹ của dân tộc.
+ Môn Lịch sử: Xác định được thời điểm ra đời của tác phẩm - năm 1971. Đây
là giai đoạn cam go, ác liệt nhất của cuộc kháng chiến chống Mĩ. Đế quốc Mỹ
điên cuồng càn quét ở miền Nam, leo thang phá hoại miền Bắc.
+ Môn Toán học: Học sinh kết hợp với kiến thức toán học để giải quyết các vấn
đề trong trò chơi ô chữ.
+ Môn Âm nhạc: Cảm nhận giai điệu hào hùng của những bài hát về thế hệ trẻ
Việt Nam thời chống Mỹ như Cô gái mở đường (Xuân Giao), Đường Trường
Sơn xe anh qua (Văn Dung), Cô gái Pa Cô (Huy Thục), Bước chân trên dãy
Trường Sơn (Vũ Trọng Hối),....
+ Môn Mỹ thuật: Qua những bức vẽ về Trường Sơn và từ nội dung bài học, học
sinh tham gia hoạt động ngoại khóa phác họa lại khung cảnh sống và làm việc
của các nữ thanh niên xung phong thời chống Mỹ.
+ Môn GDCD: Học sinh hiểu được giá trị của cuộc sống hòa bình hôm nay. Biết
ơn những thế hệ đi trước; trân trọng thành quả mà cả dân tộc đã đổ máu xương
mới giành được. Từ đó có thái độ và hành động xứng đáng với lịch sử, với hôm
nay và mai sau.
- Tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường: Học sinh thấy được sự hủy hoại nặng nề
của chiến tranh đối với môi trường sống của thiên nhiên, con người để từ đó có
3


thái độ, hành vi ứng xử thân thiện với môi trường. Tích cực tham gia các hoạt

động bảo vệ môi trường.
3. Thái độ:
- Có thái độ tiếp thu bài học nghiêm túc, đúng đắn
- Có ý thức hướng về cội nguồn; biết sống có trách nhiệm với quá khứ, hiện tại
và tương lai.
- Có thái độ mạnh mẽ đối với chiến tranh; Tích cực tham gia các hoạt động đấu
tranh cho một thế giới hòa bình.
III. Đối tượng dạy học của dự án:
- Học sinh khối 9, cấp THCS, trường THCS Thạch Cẩm – Thạch Thành – Thanh
Hóa
- Lớp dạy: lớp 9C; số lượng: 27 em
- Những cơ sở khoa học để học sinh tham gia theo học dự án:
+ Học sinh đã được học các văn bản truyện về cuộc sống sinh hoạt, về thiên
nhiên, con người; đặc biệt học sinh đã tiếp cận với các tác phẩm truyện viết về
thời kì chiến tranh trong kháng chiến chống Pháp (Làng – Kim Lân), chống Mỹ
(Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng),v.v.
+ Học sinh được tiếp thu kiến thức của các bộ môn khoa học khác như: lịch sử,
địa lý, âm nhạc, mỹ thuật, giáo dục, toán học.v.v do đó có thể vận dụng kiến
thức thuộc lĩnh vực bộ môn để giải quyết các vấn đề trong bài học.
+ Học sinh được học bằng các thiết bị khoa học công nghệ như máy chiếu và bài
giảng điện tử của giáo viên trong các giờ học khác.
+ Học sinh có khả năng vận dụng kiến thức lí thuyết vào thực tiễn cuộc sống.
IV. Ý nghĩa của dự án:
- Dự án dạy học nhằm góp phần đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh
giá kết quả giáo dục theo hướng phát triển năng lực học sinh. Gắn liền việc dạy
học trong nhà trường với thực tiễn cuộc sống để góp phần phát triển năng lực
người học như: Năng lực giải quyết vấn đề, hoạt động nhóm, sáng tạo, tự quản
bản thân.
- Ngoài ra, dự án này còn có ý nghĩa thực tiễn trong đời sống xã hội nhằm đem
lại cho HS những khả năng:

+ Có những hiểu biết về vị trí địa lý của con đường Trường Sơn và vai trò của
nó trong cuộc kháng chiến chống Mỹ của dân tộc.
+ Có những hiểu biết thiết thực, đầy đủ, cụ thể về chiến tranh về sự hủy hoại của
chiến tranh đối với môi trường. Sự hủy hoại ấy ảnh hưởng như thế nào đối với
thiên nhiên và cuộc sống con người.
+ Hiểu được ý nghĩa, vai trò, tầm quan trọng của việc bảo vệ hòa bình đối với
mỗi cá nhân và toàn nhân loại.
+ Có những hiểu biết về âm nhạc mang lại sức mạnh tinh thần to lớn cho con
người, cổ vũ, khích lệ con người vượt qua những khó khăn trở ngại của cuộc
sống.
+ Nâng cao kĩ năng làm bài văn thuyết minh về sự việc hiện tượng trong đời
sống qua bài viết về các cựu TNXP ở địa phương trong hoạt động ngoại khóa.
+ Đặc biệt, HS có khả năng vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết những
vấn đề thực tiễn. Cụ thể, vận dụng kiến thức các môn: Địa lý, Lịch sử, Toán học,
4


Mỹ thuật … để giải quyết vấn đề thực tế ở môn Ngữ văn. Từ đó thấy được vai
trò, lợi ích của việc học tập đến kiến thức phổ thông cấp THCS, tránh lối học
lệch, học theo sở thích.
V. Thiết bị dạy học:
* Mô tả các thiết bị, đồ dùng dạy học, học liệu được sử dụng trong dự án:
- Thiết bị dạy học:
+ Máy tính, máy chiếu: Được sử dụng vào việc hỗ trợ giảng dạy bài học
nhằm góp phần giải quyết nhanh, gọn các câu hỏi đặt ra và hỗ trợ hình ảnh làm
bài giảng sinh động, hấp dẫn đối với người học.
+ Bút màu, giấy A0.....
- Đồ dùng dạy học:
+ Lược đồ Việt Nam: Giúp học sinh xác định được vị trí địa lí của địa danh
liên quan trong tác phẩm.

- Học liệu dạy học:
+ Tư liệu lịch sử giai đoạn 1970 - 1972
+ Video clip bài hát Cô gái mở đường; video cảnh máy bay Mỹ ném bom
ở Việt Nam (giai đoạn 1970 – 1975); video về nữ anh hùng Ngô Thị Tuyển
+ Ảnh tư liệu về các nhân vật có thực đã tham gia kháng chiến chống Mỹ,
ảnh các cựu TNXP, cựu chiến binh của địa phương
* Mô tả các ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học của dự án:
- Giáo án được soạn giảng bằng phần mềm Powerpoint;
Trong đó có: Trò chơi ô chữ; các video clip minh hoạ, tranh ảnh về
Trường Sơn, về những cô gái TNXP,.v.v, ảnh tư liệu về cựu TNXP và cựu chiến
binh ở địa phương, ảnh học sinh chăm sóc đài tưởng niệm ở địa phương, trồng
và chăm sóc cây xanh, vệ sinh môi trường,.v,v..
VI. Hoạt động dạy học và tiến trình dạy học:
- Hoạt động dạy học: Tổ chức dạy học theo PPCT chính khoá.
- Cách thức: Học trong lớp.
- Tiến trình dạy học, phương pháp dạy học, phương pháp kiểm tra đánh giá, hoạt
động của học sinh, của giáo viên được cụ thể bằng tiết dạy (có băng hình kèm
theo).
- Hoạt động ngoại khoá: Tổ chức cho HS viết bài, vẽ tranh theo chủ đề (viết bài
cảm nhận về 2 bài hát: Cô gái mở đường (Xuân Giao), Đường Trường Sơn xe
anh qua (Văn Dung); viết bài thuyết minh giới thiệu về cựu TNXP ở địa
phương; vẽ tranh về khung cảnh sống và làm việc của các nữ TNXP trong
truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi”).

PHẦN MÔ TẢ CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
HĐ1. Kiểm tra bài cũ, giới thiệu bài mới (Slide 1,2,3,4)
* GV đặt câu hỏi kiểm tra bài cũ về văn bản “Bến quê” của Nguyễn Minh Châu
(Slide1)
* GV đưa hình ảnh về khung cảnh Mỹ ném bom; cảnh các TNXP làm việc trên
tuyến đường Trường Sơn thời chống Mỹ; đoạn đầu của video clip bài hát Cô gái

mở đường.
5


- GV hỏi: Những hình ảnh trên nói về ai? Họ làm công việc gì? Trong hoàn cảnh
nào?Ở đâu?
- HS trả lời, GV khái quát và giới thiệu bài mới:
Đó là hình ảnh những cô gái TNXP trên tuyến đường Trường Sơn thời
chống Mỹ. Những cô gái trẻ ấy đã được Lê Minh Khuê (1 cây bút suất sắc của
Thanh Hóa) khắc họa qua truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi”. Vậy họ làm công
việc gì, họ có phẩm chất như thế nào? Mời các em cùng tìm hiểu trong bài học
hôm nay.
(GV: Ghi bảng đồng thời chiếu tên bài học trên màn hình)
HĐ2. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chung văn bản (Từ Slide 5 đến Slide 7)
1. Tác giả:
GV: ? Trình bày những hiểu biết của em về tác giả?
HS: (Phát hiện)
- Quê ở Tĩnh Gia tỉnh Thanh Hóa.
- Cây bút nữ chuyên viết truyện ngắn với nghệ thuật miêu tả tâm lí tinh tế, sắc
sảo, đặc biệt tâm lí nhân vật phụ nữ.
GV: Chiếu một số thông tin ngoài SGK để HS tham khảo thêm
2. Tác phẩm:
* Hoàn cảnh ra đời:
? Tác phẩm ra đời vào thời gian nào? Thời điểm đó có gì đáng chú ý?
- Sáng tác năm 1971.
- Thời điểm cuộc kháng chiến chống Mỹ diễn ra ác liệt.
GV nhắc lại lịch sử giai đoạn 1971: Sau khi Mĩ thất bại “chiến tranh đặc biệt”
và “chiến tranh cục bộ” chúng chuyển sang thực hiện “Việt Nam hoá chiến
tranh”. Chúng đổ hàng ngàn, hàng vạn tấn bom nhằm phá huỷ con đường huyết
mạch của đất nước để ngăn chặn sự chi viện của Miền Bắc cho Miền Nam.

(Tích hợp lịch sử)
* Tóm tắt văn bản:
GV: Yêu cầu HS tóm tắt, sau đó chiếu phần văn bản tóm tắt cho HS tham khảo
Truyện kể về một tổ trinh sát nữ phá bom trên cao điểm. Họ gồm ba người:
Chị Thao, Nho và Phương Định. Công việc của họ là theo dõi việc ném bom của
địch, đo khối lượng đất lấp vào hố bom và phá bom chưa nổ. Nơi họ ở rất vắng
vẻ và công việc rất vất vả, cái chết rình rập nhưng họ vẫn yêu đời lạc quan. Đặc
biệt Phương Định có một tâm hồn lãng mạn, thích hát, thích làm điệu…
Một lần, theo sự phân công của chị Thao, Định ở hang trực máy điện thoại,
còn chị Thao và Nho đi trinh sát. Định lo lắng cho các bạn nhưng rồi họ cũng
về. Sau đó, họ cùng đi phá bom. Nho bị thương trong lần phá bom đó. Cô được
Định và Thao đưa về chăm sóc cẩn thận. Không ai khóc trong hoàn cảnh ấy, họ
cố giữ vẻ cứng cỏi để làm yên lòng đồng đội.
Một cơn mưa đá bất chợt ập xuống, Định chạy ra nhặt những viên đá và đem
vào cho Nho mấy viên. Họ say sưa với những niềm vui thời con trẻ và trận mưa
ấy cũng gợi về trong tâm trí Định bao hình ảnh quê nhà.
* Giải thích từ khó:
GV: Giải thích để học sinh hiểu
6


+ Cao điểm: Chỗ cao hơn mặt đất, như gò, đồi núi hoặc trên nóc công trình kiến
trúc cao -> Ở đây chỉ chỗ của ba cô TNXP.
+ Trọng điểm: điểm, nơi được xác định là có vai trò quan trọng so với những
điểm, những nơi khác -> Ở đây chỉ chỗ làm việc của ba cô TNXP.
* Tìm hiểu bố cục:
GV: ? Văn bản có thể chia mấy phần? Giới hạn và nội dung của từng phần?
HS (phát hiện) : 3 phần
- P1: Từ đầu-> “.. trên mũ”: Phương Định kể về công việc, cuộc sống của bản
thân và tổ trinh sát mặt đường.

- P2: Tiếp -> “..chị Thao bảo”.: Một lần phá bom, Nho bị thương, 2 chị em lo
lắng và chăm sóc.
- P3: Còn lại: Sau phút hiểm nguy, niềm vui của 3 người trước trận mưa đá bất
chợt.
HĐ 3. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chi tiết văn bản (Từ Slide 8 -> 18)
* Các nội dung chính cần đạt: TIẾT 141
1. Hoàn cảnh sống và chiến đấu của ba nhân vật nữ TNXP:
HS: Quan sát văn bản
GV: ? Tìm những chi tiết miêu tả nơi ở của các nữ TNXP?
HS: - Nơi ở: Trong hang, dưới chân cao điểm trên tuyến đường Trường Sơn
GV (Giới thiệu thêm về đường Trường Sơn): Một số hình ảnh minh hoạ về
đường Trường Sơn và nơi ở của các TNXP. Vị trí của đường Trường Sơn chạy
từ đông sang tây theo chiều dài đất nước (Từ Thạch Quảng, Thanh Hóa đến Khe
Sanh, Quảng Trị) – Tích hợp địa lý

7


GV: Liên hệ, giới thiệu địa danh hang Tám cô ở Quảng Bình là một trong những
nơi mà các TNXP đã sống và làm việc (Tích hợp lịch sử)

GV (giới thiệu): Ngược thời gian 41 năm về trước, ngày 14.11.1972, máy bay
giặc ập đến dội bom bắn phá ác liệt trên tuyến đường 20 nhằm ngăn cản sự chi
viện cho miền Nam. Lúc đó, 8 TNXP cùng quê Hoằng Hóa, Thanh Hóa gồm 4
nam và 4 nữ đang làm nhiệm vụ giữ huyết mạch giao thông đã vào hang Tám
Cô trú ẩn; không may bom đánh 1 khối đá khổng lồ rơi xuống lấp miệng hang.
Những ngày sau đó, đồng đội đã dùng mọi cách để kéo khối đá ra nhưng đành
bất lực và 8 TNXP đã ra đi mãi mãi. Mãi đến năm 1996, người ta mới phá đá
cửa hang, tìm thấy nhiều di vật cũng như hài cốt của các TNXP anh hùng. Địa
phương đã xây cất 1 ngôi đền bên cạnh để hương khói, thờ cúng các anh hùng

liệt sĩ trên tuyến đường Trường Sơn huyền thoại..
8


GV: ? Công việc mà các nữ TNXP thường làm trên cao điểm là gì?
HS phát hiện: - Công việc của họ:
+ Chạy trên cao điểm giữa ban ngày, phơi mình ra giữa trọng điểm đánh phá của
máy bay địch.
+ Đo, ước tính khối lượng đất đá để san lấp hố bom; đếm bom chưa nổ, dùng
thuốc nổ để phá những quả bom nổ chậm.
GV: ? Qua những chi tiết trên em hiểu gì về hoàn cảnh sống và làm việc của họ?
HS: Hoàn cảnh sống và làm việc vô cùng khó khăn, gian khổ, nguy hiểm
GV: Chiếu hình ảnh minh hoạ những TNXP đang làm việc cho HS quan sát.

Đánh dấu những quả bom chưa nổ
Khiêng bom nổ chậm đi phá
GV: Cuộc sống và làm việc của các cô TNXP diễn ra ở hai vị trí. Đó là những vị
trí nào?
HS (phát hiện): Ngoài mặt đường và trong hang đá
GV: ? Không gian ngoài mặt đường được miêu tả qua những chi tiết nào?
HS: (phát hiện) * Không gian ngoài mặt đường:
- Đường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn
- Hai bên đường không có lá xanh, thân cây bị tước khô cháy
- Máy bay ầm ì, bom nổ váng óc, đất bốc khói, không khí bàng hoàng
GV: Em có nhận xét gì về không gian ngoài mặt đường qua những chi tiết trên?
HS: Căng thẳng, ác liệt, nguy hiểm, đe dọa sự sống của con người.
GV: Chiếu hình ảnh minh họa

Máy bay Mỹ ném bom

Cảnh làm việc ngoài mặt đường
9


GV: ? Không gian trong hang đá được kể, tả qua những chi tiết nào?
HS: (phát hiện) * Không gian trong hang đá:
- Hang đá mát lạnh
- Uống nước suối pha đường
- Nằm dài trên nền đất ẩm nghe nhạc
GV: ? Em có nhận xét gì về khung cảnh trong hang đá
HS: Hoàn toàn trái ngược với không gian ngoài mặt đường. Đây là khung cảnh
nghỉ ngơi, yên bình
GV: Chiếu
hình ảnh minh
họa cảnh các
TNXP nghỉ
ngơi trong
hang đá

GV: Hãy so sánh và nhận xét về sự khác nhau của không gian ngoài mặt đường
và trong hang đá?
HS: (suy nghĩ, trả lời)
+ Ngoài mặt đường -> Không gian rộng lớn bao trùm sự căng thẳng, ngột ngạt
đe dọa sự sống.
+ Trong hang đá -> Không gian nhỏ bé, bình yên, thơ mộng
GV: ? Nét nổi bật về nghệ thuật trong cách kể, tả của tác giả?
HS: Nghệ thuật tương phản đối lập -> Khắc họa hoàn cảnh sống vô cùng khó
khăn gian khổ, nguy hiểm và ác liệt. Đó chính là hiện thực của cuộc kháng
chiến chống Mĩ trường kì và oanh liệt của dân tộc Việt Nam. Đồng thời thể hiện
tinh thần lạc quan, yêu đời của các cô gái TNXP trong khoảnh khắc nghỉ ngơi

hiếm hoi.
GV (tích hợp môi trường): Trước khi đặt câu hỏi cho HS thảo luận nhóm GV
cho học sinh xem video cảnh máy bay Mỹ ném bom ở Việt Nam và cho các em
quan sát hình ảnh môi trường bị tàn phá do chiến tranh, những di chứng của
chiến tranh đối với con người. (Slide 14, 15, 16)
10


Video Mỹ ném bom ở Việt Nam

Khung cảnh sau khi máy bay Mỹ ném bom

Rừng bị hủy diệt do chất độc da cam
11


Di chứng sau chiến tranh, nhiều thế hệ bị nhiễm chất độc da cam
HS: Thảo luận nhóm (tích hợp giáo dục môi trường, phát triển năng lực sáng
tạo, tự quản bản thân); đại diện nhóm trả lời
Nhóm 1: Qua các hình ảnh vừa quan sát, hãy cho biết chiến tranh có ảnh hưởng
gì tới môi trường thiên nhiên và cuộc sống của con người?
Nhóm 2: Thái độ của em đối với chiến tranh như thế nào? Hành động của em
trong cuộc sống hiện nay?
Nhóm 3: Chỉ ra những hành động cụ thể của học sinh trong việc bảo vệ môi
trường, tri ân những anh hùng, liệt sĩ ở quê hương?
* Môi trường sống của thiên nhiên, con người bị hủy hoại nghiêm trọng:
- Đối với thiên nhiên: Môi trường bị tàn phá nghiêm trọng. Cây xanh bị phá hủy,
nguồn nước, không khí bị ô nhiễm,.v.v...sự sống bị hủy hoại ghê gớm
- Đối với con người: Để lại những di chứng nghiêm trọng cho con người. Nhiều
mất mát hi sinh cho dân tộc Việt Nam nói riêng và các nước xảy ra chiến tranh

nói chung. Có những cô gái TNXP, cựu chiến binh được may mắn trở về thì
phần lớn mất đi thiên chức của người mẹ, hoặc sinh con ra bị dị tật do nhiễm
chất độc da cam, (nhiều thế hệ bị nhiễm chất độc da cam),..v.v
* Thái độ đối với chiến tranh. Hành động trong cuộc sống hiện nay:
- Căm ghét chiến tranh, lên án những thế lực gây chiến tranh, hủy hoại môi
trường, hủy hoại tương lai nhân loại.v.v.….
- Ra sức học tập, tu dưỡng, rèn luyện để làm những việc có ích cho gia đình, quê
hương và xã hội. Trân trọng cuộc sống, yêu chuộng hòa bình. Tích cực tham gia
các hoạt động bảo vệ hòa bình,.v.v.
* Hành động cụ thể: Tích cực trồng, chăm sóc và bảo vệ cây xanh; vệ sinh
trường lớp, khu phố,.v.v... làm xanh, sạch môi trường. Chăm sóc, quét dọn đài
tưởng niệm đó là một trong những việc làm thể hiện sự tri ân các anh hùng liệt sĩ
có công với đất nước,.v.v
12


GV: Cho HS quan sát các hình ảnh minh họa việc làm của các em ở trường và
địa phương. (Slide 17)

13


(Học sinh trường THCS Thạch Cẩm quét dọn đài tưởng niệm liệt sĩ của
xã; làm vệ sinh môi trường, trồng và chăm sóc cây xanh.)
GV: (Bình) Trên đây là những việc làm thiết thực của các em trong việc bảo vệ
môi trường và thể hiện sự đền ơn đáp nghĩa đối với thế hệ cha anh.
HĐ 4: Hướng dẫn học sinh tiểu kết (Slide 18)
* Tiểu kết:
GV: Yêu cầu HS khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của tiết 1 (Tiết 141)
? Qua các chi tiết vừa tìm hiểu, em hãy khái quát những nét nổi bật về

nghệ thuật và nội dung của văn bản?
HS: (Tóm lược phần nghệ thuật, nội dung đã tìm hiểu)
- Nghệ thuật: Ngôi kể thứ nhất, cách kể tả cụ thể, chân thực, nghệ thuật tương
phản đối lập,..v.v.
- Nội dung:
+ Phản ánh sự khốc liệt của chiến tranh
+ Khắc họa hoàn cảnh sống vô cùng khó khăn gian khổ, nguy hiểm và ác liệt
của 3 nữ TNXP.
GV: chốt, chuyển ý
Những cô gái TNXP đã sống và làm việc trong hoàn cảnh vô cùng ác liệt của
chiến tranh, phải đối mặt với bom đạn, với cái chết, nhưng họ vẫn kiên cường
vượt qua và hoàn thành nhiệm vụ. Vậy sức mạnh nào giúp họ vượt qua những
khó khăn, gian khổ đó mời các em tiếp tục tìm hiểu ở tiết 142.
TIẾT 142
HĐ 4: Hướng dẫn đọc hiểu văn bản - phần 2 (Slide 19)
2. Những nét chung và riêng của 3 nhân vật nữ TNXP:
a. Những nét chung:
GV: ? Trong hoàn cảnh sống và làm việc với nhiều gian khổ nguy hiểm đó giữa
các cô gái TNXP đã hội tụ những nét chung, riêng đáng quý. Hãy quan sát văn
bản và chỉ ra những nét chung ở họ?
HS: (Suy nghĩ, phát hiện)
- Họ còn rất trẻ, là những chiến sĩ thanh niên tình nguyện.
- Có tinh thần trách nhiệm, ý thức tự giác cao trong công việc, quyết tâm hoàn
thành nhiệm vụ.
- Can đảm, dũng cảm, vượt qua khó khăn gian khổ, hiểm nguy, sẵn sàng hi sinh.
- Tình đồng chí đồng đội keo sơn gắn bó.
- Hay xúc động, lãng mạn mơ mộng, hồn nhiên, lạc quan...
GV: ? Hãy nêu một vài dẫn chứng, chứng minh tinh thần dũng cảm, không sợ hy
sinh của ba cô gái?
HS (quan sát văn bản, lấy dẫn chứng): Chúng tôi bị bom vùi luôn..; chạy trên

cao điểm cả ban ngày..; Thần chết là một tay không thích đùa, chúng lẩn trong
ruột những quả bom..; Tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết
chung quanh có nhiều quả bom chưa nổ,...
GV: (Chiếu một vài hình ảnh minh họa: Tuổi trẻ, lạc quan, tinh thần trách
nhiệm,.v.v.v)

14


GV: ? Qua những nét chung hội tụ trong những cô gái TNXP, em có nhận xét gì
về họ?
HS: (Suy nghĩ, phát hiện) Họ có những phẩm chất vừa cao đẹp, vừa bình dị của
thế hệ trẻ Việt Nam trong chiến tranh chống Mĩ.
b. Những nét riêng:
GV: ? Bên cạnh những điểm chung đó, mỗi người lại có những đặc điểm riêng.
Hãy chỉ ra những nét riêng của họ?
HS: (Phát hiện)
- Phương Định: Sống nội tâm nhạy cảm, lãng mạn, thích hát, hay sống với
những kỷ niệm của tuổi thiếu nữ vô tư.
- Chị Thao: Tổ trưởng, lớn tuổi, từng trải hơn, chăm chép bài hát; trong công
việc bình tĩnh, táo bạo nhưng lại rất sợ máu và sợ vắt.
- Nho: là cô gái trẻ, xinh xắn, hồn nhiên, hay làm nũng, thích thêu thùa,...
GV: ? Việc kể, tả những đặc điểm riêng của 3 cô gái TNXP của tác giả có tác
dụng gì?
HS: (Nhận xét) Việc kể, tả của tác giả đã khắc họa sinh động, chân thật những
đặc điểm riêng đáng yêu của 3 cô TNXP.
GV: Đặt câu hỏi gợi dẫn để HS phát hiện nhân vật chính trong truyện
3. Nhân vật Phương Định:
GV: ? Qua lời tự kể của nhân vật, em hãy giới thiệu về quê quán, ngoại hình và
sở thích của nhân vật Phương Định?

HS: (Phát hiện)- Quê quán: là cô gái gốc Hà Nội
- Ngoại hình: Là cô gái khá, hai bím tóc dày, một cái cổ cao kiêu hãnh như đài
hoa loa kèn, đôi mắt dài màu nâu ...
- Sở thích: thích ngắm đôi mắt của mình trong gương và mê hát, sáng tác lời bài
hát ...thích làm điệu một chút trước các chàng trai trẻ.
GV: Cho HS thảo luận nhóm và điền thông tin vào phiếu học tập
? Tìm các chi tiết thể hiện hành động, lời nói, suy nghĩ và diễn biến tâm trạng
của Phương Định qua các sự việc: Khi ở trong hang đá; khi phá bom; khi cơn
mưa đá ào đến
15


HS: Thảo luận theo nhóm bàn và điền vào phiếu
Khi ở trong hang
đá

Khi phá bom

Khi cơn mưa đá ào đến.

- Nói như gắt vào
máy, sôt ruột, chạy
ra ngoài, lo lắng ...
- La toáng lên vì
thích thú...

Đến gần quả bom, không đi khom, đào
đất ... cẩn thận bỏ gói thuốc vào lỗ đào,
châm ngòi, chạy đến chỗ ẩn nấp..., hồi
hộp, căng thẳng, có nghĩ tới cái chết

nhưng mờ nhạt không cụ thể, cái chính là
liệu mìn có nổ, bom có nổ không ...

Kêu lên thích thú, tâm
trạng thẫn thờ, nuối
tiếc... nhớ mẹ, nhớ nhà,
nhớ quê ...

GV: (Đưa thông tin lên máy chiếu) Yêu cầu HS quan sát phiếu học tập và các
chi tiết khác trong văn bản (biểu lộ suy nghĩ, nhận xét về đồng đội) và cho biết:
Các chi tiết đó đã thể hiện những nét đẹp nào của Phương Định?
HS (Suy nghĩ, nhận xét):
- Đối với đồng đội:
+ Tình cảm chân thành dành cho đồng đội
+ Yêu mến, gắn bó với đồng đội, cảm phục những chiến sĩ mà cô đã gặp trên
đường ra trận.
- Trong công việc: Có tinh thần trách nhiệm cao, hành động cẩn trọng, chính
xác, không sơ xuất... rất dũng cảm và bản lĩnh kiên cường.
- Tâm hồn:
+ Trong sáng, hồn nhiên, nhiều mơ mộng...
+ Nhạy cảm nhưng kín đáo giữa đám đông tưởng như kiêu kì.
GV: ( chiếu hình ảnh minh họa nhân vật kèm theo các chi tiết trong văn bản)

? Qua cách kể, tả về Phương Định. Em có nhận xét gì về nghệ thuật khắc họa
nhân vật của tác giả? Tác dụng của biện pháp nghệ thuật đó?
HS (Suy nghĩ, nhận xét): Nghệ thuật: Kể tả chân thực, miêu tả tâm lý sâu sắc
-> Khắc họa vẻ đẹp duyên dáng, tâm hồn trong sáng, hồn nhiên, ý thức trách
nhiệm và tinh thần dũng cảm của Phương Định.
GV (bình): Tâm lý nhân vật được miêu tả rất tỉ mỉ: hồi hộp, lo lắng, căng
thẳng,.v.v (Đặc biệt là khi Phương Định chờ bạn, và khi phá bom). Đó là diễn

biến tâm lý rất thực mà chỉ có người trong cuộc mới có thể tả rõ như vậy. Đây
chính là nét chân thực mà Lê Minh Khuê thấu hiểu, cảm nhận được khi ở chiến
trường.
HĐ 5: Hướng dẫn tổng kết (Slide 25)
16


GV: ? Từ các chi tiết đã phân tích trong tác phẩm, em hãy khái quát giá trị nghệ
thuật và nội dung của truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” ?
HS: (Suy nghĩ, khái quát giá trị nội dung, nghệ thuật văn bản bằng sơ đồ tư duy)

HĐ 5: Hướng dẫn luyện tập (Slide 26, 27, 28, 29)
GV: (Chiếu câu hỏi)
1. Nêu ý nghĩa của nhan đề truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi”?
- HS (suy nghĩ, trả lời): “Những ngôi sao xa xôi” là tên gọi mang ý nghĩa ẩn dụ.
Hình ảnh Những ngôi sao gợi liên tưởng về những tâm hồn hồn nhiên đầy mơ
mộng và lãng mạn của những nữ TNXP trẻ tuổi chiến đấu trên tuyến đường
Trường Sơn trong những năm kháng chiến chống Mỹ. Họ như những ngôi sao
xa xôi toả ánh sáng lấp lánh trên bầu trời.
2. Các nhân vật trong tác phẩm có thực ngoài đời không? Hãy nêu một số
nhân vật có thực trong kháng chiến chống Mỹ mà em biết?
- HS (suy nghĩ, trả lời): Là những nhân vật có thực ngoài đời như 10 cô gái
TNXP ở ngã ba Đồng Lộc, cô bác sĩ trẻ Đặng Thùy Trâm, anh hùng LLVT Ngô
Thị Tuyển,.v.v...
GV: Cho HS quan sát một số hình ảnh minh họa về Ngã ba Đồng Lộc, nữ bác sĩ
Đặng Thùy Trâm và video về nữ anh hùng LLVT Ngô Thị Tuyển

17

(Video về nữ anh hùng LLVT Ngô Thị Tuyển)
GV: (Liên hệ thực tế) Những cô thanh niên xung phong, những người lính lái xe,
những chiến sĩ trực tiếp cầm súng chiến đấu trong kháng chiến chống Mỹ, họ
đến từ khắp nơi trên cả nước. Trong đó có những người con của quê hương
Thạch Cẩm, em hãy nêu một vài nhân vật là TNXP hoặc CCB ở địa phương?
HS: (Qua tìm hiểu) Nêu tên một số nhân vật tiêu biểu ở địa phương
GV: Trình chiếu hình ảnh cựu chiến binh ở địa phương đã từng tham gia kháng
chiến chống Mỹ

Bà Trịnh Thị Sang
Bà Nguyễn Thị Núi
Ông Nguyễn Trường Sơn
(Ở thôn Thạch Yến 1 – xã Thạch Cẩm – huyện Thạch Thành – tỉnh Thanh Hóa)
3. Trò chơi Ô chữ (Tích hợp lịch sử, địa lý, toán học,.v.v)
GV: Tổ chức cho HS tham gia trò chơi ô chữ

18


4. Kể tên một số bài thơ, bài hát viết về thế hệ trẻ Việt Nam thời chống Mỹ
+ Thơ: Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật), Khoảng trời hố bom
(Lâm Thị Mỹ Dạ),.v.v
+ Bài hát: Cô gái mở đường (Xuân Giao), Đường Trường Sơn xe anh qua (Văn
Dung), Cô gái Pa Cô (Huy Thục), Bước chân trên dãy Trường Sơn (Vũ Trọng
Hối),.v.v. (Học sinh tìm và hát minh họa một đoạn bài Cô gái mở đường; Giáo
viên và các HS khác cùng hát, vỗ tay hòa theo ). Tiếng hát cất lên âm vang cả
không gian. Âm hưởng của bài hát khiến cả người hát, người nghe như được
sống trong không khí hào hùng của lịch sử.
HĐ 6: Hướng dẫn học sinh thực hiện hoạt động ngoại khóa (Slide 30, 31)
(GV cho HS tham khảo các bức họa về Trường Sơn, về TNXP của các họa sĩ

Hoàng Đình Tài, Đức Dụ,.v.v)

19


Nhóm 1: Bằng những hiểu biết về truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi”, hãy vẽ
một bức tranh mô phỏng khung cảnh sống và làm việc của ba nhân vật nữ
TNXP. (Tích hợp mỹ thuật)
Nhóm 2: Trình bày cảm nhận về bài hát “Cô gái mở đường” (Xuân Giao),
“Đường Trường Sơn xe anh qua” (Văn Dung). (Tích hợp âm nhạc)
Nhóm 3: Tìm hiểu về một số nhân vật tiêu biểu là các nữ TNXP đã từng tham
gia kháng chiến chống Mỹ ở địa phương em. Viết bài giới thiệu về một trong các
nhân vật đó. (Tích hợp lịch sử, Giáo dục công dân)
Nhóm 4: Qua tác phẩm em có suy nghĩ gì về đất nước, con người Việt Nam
trong kháng chiến chống Mỹ và trách nhiệm của tuổi trẻ hiện nay? (Tích hợp
lịch sử, Giáo dục công dân)
Để giải quyết vấn đề: HS cần tích hợp liên môn như Mỹ thuật, Lịch sử, Giáo
dục công dân, Âm nhạc ... để giải quyết bài tập ngoại khóa
Học sinh lập nhóm cùng trao đổi để thực hiện bài tập theo nhóm lớn
VII. Phần kiểm tra đánh giá kết quả học tập (Được thực hiện trong phần IV.
Luyện tập và Hoạt động ngoại khóa):
* Cách thức và tiêu chí đánh giá kết quả học tập của học sinh:
- Đánh giá kết quả học tập của học sinh thông qua câu hỏi, trò chơi ô chữ (phần
luyện tập), bài viết (trong hoạt động ngoại khóa) dựa vào kiến thức của từng đơn
vị trong bài học để nhận xét về mức độ đạt được của HS.
* Hình thức:
1. Câu hỏi vấn đáp: (Như đã trình bày ở phần HĐ5: Hướng dẫn luyện tập)
2. Trò chơi ô chữ:
Hàng ngang số 1 (gồm 9 chữ cái): ? Tên gọi của con đường huyết mạch trong
kháng chiến chống Mỹ là gì ? (Trường Sơn)

Hàng ngang số 2 (gồm 7 chữ cái): Đây là một trong những phẩm chất của các
nhân vật nữ TNXP. (Dũng cảm)
Hàng ngang số 3 (gồm 6 chữ cái): Đây là công việc của ba nhân vật nữ TNXP.
(Phá bom)
Hàng ngang số 4 (gồm 10 chữ cái): Đây là tên tác giả truyện ngắn “Những
ngôi sao xa xôi”. (Lê Minh Khuê)
Hàng ngang số 5 (gồm 6 chữ cái): Đây là nơi ở của các nữ TNXP. (Hang đá)
Hàng ngang số 6 (gồm 13 chữ cái): Đây là chi tiết miêu tả sự hủy diệt của
chiến tranh đối với môi trường thiên nhiên. (Không có lá xanh)
Hàng ngang số 7(gồm 8 chữ cái): Đây là quê hương của nhà văn Lê Minh
Khuê
(Thanh Hóa)
Ô chữ chìa khóa (gồm 18 chữ cái): Đây là tên gọi của một trong các lực lượng
tham gia kháng chiến; họ chuyên làm công việc phá bom, mở đường cho xe ra
trận. (Thanh niên xung phong)
2. Bài viết: HOẠT ĐỘNG NGOẠI KHÓA
* Yêu cầu đề bài :
Nhóm 1: Từ những hiểu biết về văn bản “Những ngôi sao xa xôi”, hãy vẽ một
bức tranh mô phỏng khung cảnh sống và làm việc của ba nhân vật nữ TNXP.
(Tích hợp mỹ thuật)
20


Nhóm 2: Trình bày cảm nhận về bài hát “Cô gái mở đường” (Xuân Giao),
“Đường Trường Sơn xe anh qua” (Văn Dung). (Tích hợp âm nhạc)
Nhóm 3: Tìm hiểu về một số nhân vật tiêu biểu là các nữ TNXP đã từng tham
gia kháng chiến chống Mỹ ở địa phương em. Viết bài giới thiệu về một trong
những nhân vật đó. (Tích hợp lịch sử)
Nhóm 4: Qua tác phẩm em có suy nghĩ gì về đất nước, con người Việt Nam
trong kháng chiến chống Mỹ và trách nhiệm của tuổi trẻ hiện nay? (Tích hợp

lịch sử, Giáo dục công dân)
* Hướng dẫn thực hiện:
Nhóm 1: (Tích hợp mỹ thuật)
Từ nội dung đã tìm hiểu trong văn bản “Những ngôi sao xa xôi”, kết hợp
với những hiểu biết về thanh niên xung phong thời chống Mỹ, học sinh phác họa
bức tranh về khung cảnh sống và làm việc của ba nhân vật nữ TNXP.
Bức vẽ cần thể hiện được những điểm sau:
- Khung cảnh thiên nhiên trong chiến tranh, tuyến đường Trường Sơn.
- Cảnh máy bay Mỹ ném bom (đất, đá, khói, bụi,.v.v.)
- Cảnh các nữ TNXP đang làm việc (quan sát máy bay ném bom, đếm những
quả bom chưa nổ, phá bom nổ chậm, dẫn đường cho xe qua,.v.v)
Nhóm 2: (Tích hợp âm nhạc)
Bài 1: Trình bày cảm nhận về bài hát “Cô gái mở đường” (Xuân Giao).
Bài 2: Cảm nhận về bài hát “Đường Trường Sơn xe anh qua” (Văn Dung)
Học sinh có thể trình bày tùy theo cách cảm nhận của mình, nhưng cần
thể hiện được những điểm cơ bản theo bố cục sau:
1. Mở bài: - Giới thiệu tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh ra đời, khái quát nội dung
+ Đề tài về Trường Sơn được nhiều nhà thơ, nhà văn và nhạc sĩ khai thác rất
thành công. Nhiều bài hát về Trường Sơn đã trở thành những bài ca đi cùng năm
tháng trong đó có sáng tác của nhạc sĩ Xuân Giao với bài hát “Cô gái mở
đường”.
+ Bài hát ca ngợi những cô gái TNXP Trường Sơn phá bom mở đường cho xe
qua, trong những năm chống Mỹ.
2. Thân bài:
- Cảm nhận về giai điệu: Những bài hát về thế hệ trẻ “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu
nước/Mà lòng phơi phới dậy tương lai” mang âm hưởng hào hùng.
+ Bài hát “Cô gái mở đường” có giai điệu réo rắt, vui tươi thể hiện sự trẻ trung,
nhiệt huyết và tinh thần làm việc hăng say của những nữ TNXP.
+ Bài hát có cách ngắt nhịp phong phú, nhưng phần lớn thể hiện ở nhịp 4/4;
3/3/2,.v.v tạo giai điệu hào hùng, mạnh mẽ như thúc giục bước chân người ra

trận.
- Cảm nhận về nội dung: Bài hát ngợi ca những nữ TNXP phát cây, phá đá, phá
bom, bắc cầu,.v.v. mở đường cho những đoàn xe ra tiền tuyến. Họ là những nữ
TNXP có phẩm chất tốt đẹp.
+ Bài hát thể hiện tinh thần lạc quan vượt mọi gian khổ hiểm nguy, góp sức cho
kháng chiến thắng lợi. (Dẫn chứng)

21


+ Họ làm việc trong hoàn cảnh gian khổ, ác liệt: Họ phải đối mặt với thiên nhiên
khắc nghiệt và bom đạn quân thù (suối sâu, đèo cao, bom đạn Mỹ liên tục dội
xuống.,.v.v) (Dẫn chứng)
+ Họ làm việc với tinh thần trách nhiệm cao, với tình yêu Tổ quốc sâu sắc. (Dẫn
chứng)
+ Những cô gái mở đường đều là những TNXP tuổi đời còn rất trẻ sẵn sàng ra đi
theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc. (Dẫn chứng)
- Đánh giá:
+ Những bài hát với nhịp điệu trẻ trung, hào hùng đó đã góp sức làm nên chiến
thắng vinh quang của quân và dân ta trong kháng chiến chống Mỹ.
3. Kết bài:
- Bộc lộ cảm xúc của bản thân về bài hát: Đây là một trong những bài ca đi cùng
năm tháng: vừa lưu giữ những thời khắc hào hùng của dân tộc, vừa là lời nhắc
nhở nhẹ nhàng thế hệ trẻ hôm nay về quá khứ, cội nguồn.
(Bài 2: Cảm nhận về bài hát “Đường Trường Sơn xe anh qua” cũng thực hiện
theo cấu trúc trên)
Nhóm 3: (Tích hợp lịch sử)
Tìm hiểu về một số nhân vật tiêu biểu là các nữ TNXP đã từng tham gia
kháng chiến chống Mỹ ở địa phương em. Viết bài giới thiệu về một trong những
nhân vật đó.

Bài viết cần thực hiện các ý trả lời được các câu hỏi sau:
1. Mở bài:
- Nhân vật nữ TNXP ở địa phương là ai? Ở đâu? Bao nhiêu tuổi?
2. Thân bài:
a. Thời điểm tham gia TNXP
- Tham gia TNXP năm nào? Trong bao nhiêu thời gian? Ở những địa danh nào?
- Công việc thường làm là gì?
- Khung cảnh sống và làm việc trong thời điểm đó như thế nào
- Tinh thần chung của những TNXP trong thời kì đó ra sao?
b. Cuộc sống hiện tại:
- Sau khi từ chiến trường trở về bà làm việc gì?
- Cuộc sống gia đình hiện nay ra sao?
- Tình hình sức khỏe hiện nay như thế nào?
- Bà nhắn nhủ điều gì với thế hệ trẻ hôm nay?
3. Kết bài: Suy nghĩ của bản thân sau cuộc gặp gỡ
Nhóm 4: Qua tác phẩm em có suy nghĩ gì về đất nước, con người Việt Nam
trong kháng chiến chống Mỹ và trách nhiệm của tuổi trẻ hiện nay? (Tích hợp
lịch sử, Giáo dục công dân)
Bài viết cần đảm bảo các ý sau:
1. Mở bài
- Dẫn dắt vấn đề: Đất nước, con người Việt Nam đã đi vào văn chương như
những bài ca bất tử. Trong những sáng tác đó có truyện ngắn “Những ngôi sao
xa xôi” của Lê Minh Khuê (1971)
- Nêu vấn đề cần nghị luận: Đất nước và con người Việt Nam trong kháng chiến
chống Mỹ và trách nhiệm của tuổi trẻ hiện nay.
22


2. Thân bài: a. Giải thích và khái quát vấn đề
* Thực trạng đất nước trong kháng chiến chống Mỹ:

- Đất nước ta chìm trong khói lửa chiến tranh: Ở miền Nam, đế quốc Mỹ điên
cuồng càn quét; ở miền Bắc chúng leo thang bắn phá hủy diệt...
- Cả nước sục sôi khí thế lên đường giết giặc, bảo vệ Tổ quốc.
* Con người: Hàng ngàn, hàng vạn những người con yêu nước quyết tâm lên
đường ra trận. Trong đó có những chàng trai, những cô gái TNXP,.v.v
- Truyện ngắn “ Những ngôi sao xa xôi” (1971) đã tái hiện lại một góc của nhịp
sống đó. Truyện kể về 3 cô gái TNXP sống và làm việc trên cao điểm Trường
Sơn. Công việc của họ là:
+ Chạy trên cao điểm giữa ban ngày, phơi mình ra giữa trọng điểm đánh phá của
máy bay địch.
+ Đo, ước tính khối lượng đất đá để san lấp hố bom; đếm bom chưa nổ, dùng
thuốc nổ để phá những quả bom nổ chậm.
- Ba cô gái TNXP gồm: Phương Định, Thao, Nho được khắc họa vào thời kì ác
liệt nhất của cuộc kháng chiến chống Mỹ. Trong hoàn cảnh chiến tranh nhưng
họ đều biểu lộ những nét đẹp đáng yêu, đáng quý:
+ Họ còn rất trẻ, là những chiến sĩ thanh niên tình nguyện. Có tinh thần trách
nhiệm, ý thức tự giác cao trong công việc, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ.
+ Can đảm, dũng cảm, vượt qua khó khăn gian khổ, hiểm nguy, sẵn sàng hi sinh.
+ Tình đồng chí đồng đội keo sơn gắn bó. Hay xúc động, lãng mạn mơ mộng,
hồn nhiên, lạc quan...
- Ngoài những cô gái TNXP, còn có những chiến sĩ lái xe trên tuyến đường
Trường Sơn khói lửa. “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” của Phạm Tiến Duật
đã miêu tả vẻ đẹp hiên ngang, tinh thần lạc quan, dũng cảm, ý chí chiến đấu vì
miền Nam của những chiến sĩ lái xe,.v.v..
=> Họ tiêu biểu cho vẻ đẹp của đất nước và con người Việt Nam trong cuộc
kháng chiến chống Mỹ hào hùng của dân tộc.
b. Bàn luận:
* Đất nước hôm nay:
- Đất nước đã hòa bình nhưng chúng ta vẫn còn phải đối mặt với nhiều khó
khăn, thách thức trong thời kì mới.

- Để xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc cần phải có sự chung tay góp sức
của tất cả mọi người, đặc biệt là thế hệ trẻ.
* Nhiệm vụ của thế hệ trẻ hôm nay:
- Tiếp nối truyền thống cách mạng của thế hệ đi trước, thế hệ trẻ hôm nay cần
xác định rõ mục tiêu, lý tưởng sống trong thời kì hội nhập kinh tế quốc tế.
- Phải khẳng định vị thế của đất nước mình trên trường quốc tế bằng tri thức, sự
sáng tạo và sự hội nhập với thế giới.
- Nâng cao ý thức bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ của Tổ quốc. Kiên quyết đấu tranh
chống lại những hành động phi nghĩa, trái với đạo lý.v.v.(D/c)
=> Thế hệ trẻ là nhân tố chính trong cuộc sống văn minh, phát triển hôm nay
* Bàn luận mở rộng

23


- Một bộ phận nhỏ thanh niên có những biểu hiện lệch lạc do nhận thức còn hạn
chế hoặc chưa có ý thức về nghĩa vụ và trách nhiệm của bản thân đối với Tổ
quốc.
- Cần có những biện pháp tuyên truyền giáo dục, xử lý nghiêm khắc đối với
những thanh niên có hành vi trái với kỉ cương, pháp luật Nhà nước, làm xấu đi
hình ảnh đất nước trước bạn bè quốc tế.
3. Kết bài:
- Khẳng định vấn đề nghị luận:
+ Truyện Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê đã làm nổi bật vẻ đẹp, tiêu
biểu của thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mĩ.
+ Tiếp nối truyền thống xưa thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay phải sống đẹp, sống có
ích cho gia đình, quê hương, đất nước.
- Liên hệ bản thân
VIII. Các sản phẩm của học sinh ( kèm theo bài dự thi)
1. Kết quả trực tiếp trong giờ học.

2. Các bài viết nghị luận:
- Số lượng, chất lượng học sinh đạt yêu cầu và trên yêu cầu sau khi tiếp thu dự
án: 27 em tham gia viết bài:
+ 5 học sinh đạt điểm giỏi (9- 10 điểm)
+ 13 học sinh đạt khá : từ (7 đến 8 điểm)
+ Số còn lại đạt trung bình
* Bài viết tiêu biểu của nhóm học sinh (có bài viết của học sinh kèm theo)
3. Tranh vẽ về đề tài chiến tranh: (Có tranh vẽ của học sinh kèm theo)
Thạch Thành ngày 15/12/2014
NHÓM GIÁO VIÊN THỰC HIỆN DỰ ÁN
1. Nguyễn Thị Châm
2. Trịnh Phương Anh

24