Tiết 80-81 Tác gia Nguyễn Du- Truyện Kiều

Trường THPT Tam Quan
Tiết:80 - 81 Đọc văn:
Ngày soạn: 10.3.2010 ( 阮 攸 )
(1765-1820)
I .M ụ c tiêu : Giúp học sinh:
1.Kiến thức -Nắm rõ một số nét chính về hoàn cảnh xã hội và
tiểu sử của Nguyễn Du có ảnh hưởng đến sáng tác của Nguyễn Du.
-Nắm được một số đặc điểm chính trong sự nghiệp sáng tác và những
đặc trưng cơ bản về nội dung và nghệ thuật trong các tác phẩm của
Nguyễn Du.
2. Kó năng: Rèn luyện kó năng khái quát, hệ thống.
3.Thái độ: -Bồi dưỡng tình cảm yêu mến, trân trọng, tự hào đối với Nguyễn Du.
II.Chuẩn bò:
1. Chuẩn bò của giáo viên:
-Giáo viên thiết kế giáo án, làm một số sơ đồ biểu bảng.
2. Chuẩn bò của học sinh:
-Học sinh đọc bài, soạn bài, làm bài tập, chuẩn bò tài liệu và đồ dùng học tập .
III. Hoạt động d ạ y h ọ c:
1 . n đònh tình hình lớp : (1phút) Kiểm tra só số, vệ sinh phòng học, đồng phục .
2. Ki ể m tra bài c ũ : (5phút) Giá trò nhân đạo của đoạn trích “Tình cảnh lẻ loi của
người chinh phu”ï? Hãy phân tích!
3. Giảng bài m ớ i :
* Giới thiệu bài : (1 phút)
Năm 1965, Hội đồng hòa bình thế giới đã công nhận Nguyễn Du là danh nhân văn
hóa thế giới và tổ chức kỉ niệm 200 năm ngày sinh của nhà thơ.
-Tiến trình bài dạy:
Giáo án 10 cơ bản - 1 - – Nguyễn Văn Mạnh

Trường THPT Tam Quan
Giáo án 10 cơ bản - 2 - – Nguyễn Văn Mạnh

Thời
gian
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung
20’

25’
Hoạt đôïng 1 :
Giáo viên hướng dẫn
học sinh tìm hiểu mục
I:
-Mối quan hệ của
Nguyễn Du với quê
cha, quê mẹ, quê vợ
có ảnh hưởng như thế
nào đến con người và
quá trình sáng tác của
Nguyễn Du ? Tìm hiểu
Nguyễn Du trong mối
quan hệ với gia đình,
thời đại? Điều đó ảnh
hưởng như thế nào đến
quá trình sáng tác,
quan niệm thẩm mỹ?
Khái quát ngắn gọn
bản thân của Nguyễn
Du , nói rõ từng giai
đoạn, và ảnh hưởng
từng giai đoạn đến quá
trình sáng tác và quan
niệm thẩm mỹ?

Gọi học sinh khá chốt
lại vấn đề đã tìm hiểu
ở mục I.
Hoạt đôïng 2:
Giáo viên hướng dẫn
học
Đặc điểm về nội dung
thơ văn Nguyễn Du?
GV: §äc mÊy c©u th¬:
§au ®ín thay phËn ®µn
bµ
KiÕp sinh ra thÕ biÕt lµ
t¹i ®©u
TiÕt th¸ng b¶y mưa
dÇm sïi sơt
To¸t h¬i may l¹nh bt
x¬ng kh«
N·o ngưêi thay bi
chiÕu thu
K×a nh÷ng ®øa tiĨu nhi
Hoạt đôïng 1 :
Học sinh tìm hiểu
mục I:
Học sinh theo dõi
Sách giáo khoa trả lời
những câu hỏi của
giáo viên đưa ra
1. Thời đại:
Nguyễn Du sống trong
giai đoạn nửa cuối thế

kỉ XVIII -– nửa đầu
thế kỉ XIX
à giai đoạn chế độ
phong kiến suy tàn, rối
ren, khủng hoảng.
Quê quán :
làng Tiên Điền, huyện
Nghi Xuân, tỉnh Hà
Tónh
à là vùng quê giàu
truyền thống văn hoá,
hiếu học.
Nguyễn Du sống chủ
yếu ở kinh thành
Thăng Long - mảnh
đất ngàn năm văn hiến
Nguyễn Du tiếp thu
văn hoá của cả hai
vùng
Hoạt đôïng 2:
1 . Tác phẩm chính :
a. Thơ chữ Hán :
Thanh Hiên thi tập :
-Thời gian sáng tác: ở
Thái Bình và Tiên
Điền
-Nội dung: tâm tình
của Nguyễn Du trong
thời gian phiêu bạt.
Nam trung tạp ngâm :

-Thời gian sáng tác:
làm quan ở Quảng
Bình
-Nội dung: có tính chất
I.Cuộc đời :Tên chữ là Tố
Như, hiệu là Thanh Hiên.
-Quê cha Hà Tónh, quê mẹ
Bắc Ninh, quê vợ Thái
Bìnhà nh hưởng nhiều
vùng văn hóa .
-Gia đình:Sinh trưởng trong
một gia đình phong kiến quý
tộcàHiểu cuộc sống phong
lưu, xa hoa của giới quý
tộcàhình tượng người ca nhi,
kiõ nữ trong tác phẩm.
-Thời đại:Loạn lạc, khủng
hoảng của xã hội phong
kiến à Hiểu được những bất
công của xã hội phong kiến
à phản ánh trong tacù phẩm.
-Bản thân:Trải qua nhiều
môi trường và hoàn cảnh
khác nhau( …)àHiểu được
thân phận con người trong xã
hộiàHình ảnh con người đau
khổ, bất hạnh, đặc biệt là
người phụ nữ xuất hiện nhiều
trong tác phẩm.
* Tất cả đều ảnh hưởng đến

sự hình thành phong cách
sáng tác, quan niệm thẩm
mỹ, tài năng của Nguyễn
Du.
II.Sự nghiệp văn học:
1.Các sáng tác chính:
a. Sáng tác bằng chữ Hán
gồm 3 tập thơ lớn:
-Thanh Hiên thi tập (78bài).
- Nam Trung tạp ngâm
( 40 bài )
- Bắc hành tạp lục (131bài )
Thơ chữ Hán của Nguyễn Du
chủ yếu là những vần thơ
tâm tình, khắc hoạ hình
tượng chủ thể trữ tình của
Nguyễn Du - một tâm trạng
rất động trước
mọi biến cố của cuộc đời.
Trường THPT Tam Quan
4.Dặn dò học sinh chuẩn bò cho tiết học tiếp theo: ( 3 phút)
- Ra bài tập về nhà : Đặc điểm nội dung và nghệ thuật của thơ văn Nguyễn Du?
Những tác phẩm tiêu biểu?
-Chuẩn bò bài : Học bài, làm bài tập , soạn bài: Phong cách ngôn ngữ nghệ
thuật : Đọc và tóm tắt nội dung từng phần.
IV. Rút kinh nghiệm, bổ sung :
Cốt truyện
Về đời Minh, có gia đình Vương Viên ngoại ở Bắc Kinh sinh thành được ba người con:
Th Kiều, Th Vân, Vương Quan. Hai chị em Kiều nhan sắc tuyệt trần, riêng Kiều còn
có tài thi hoạ, ca, ngâm. Nhân ngày hội Đạp Thanh ba chị em Kiều đi chơi xn, gặp một

văn nhân tên là Kim Trọng "tình trong như đã mặt ngồi còn e". Kim Trọng tìm cách gặp
gỡ Kiều, nhờ cành kim thoa mà hai người ước hẹn, thề nguyền dưới trăng "trăm năm tạc
mộ chữ đồng đến xương". Kim Trọng phải về Liễu Dương hộ táng chú. Gia đình Kiều gặp
tai biến, Kiều phải bán mình cho Mã Giám Sinh để lấy tiền chuộc cha. Nàng trao dun cho
Th Vân rồi theo họ Mã về Lâm Trụy. Kiều mắc lận Sở Khanh, bị Tú Bà làm nhục. Kiều
vào lầu xanh lần thứ nhất. Kiều được Thúc Sinh chuộc ra lấy làm vợ lẽ. Hoạn Thư đánh
ghen. Kiều bỏ trốn khỏi nhà Hoạn Thư, lại rơi vào tay Bạc Bà, Bạc Hạnh. Kiều vào lầu
xanh lần thứ hai tại Châu Thai. Kiều được Từ Hải chuộc, lấy từ Hải trở thành mệnh phụ
phu nhân. Kiều báo ân báo ốn. Kiều và Từ Hải mắc lừa Hồ Tơn Hiến. Từ Hải bị giết chết,
Kiều bị ép lấy viên thổ quan, nàng nhảy xuống sơng Tiền Đường tự tử nhưng được cứu
thoat rồi đi tu.
Kim Trọng trở lại vườn Th, kết dun với Th Vân. Kim Trọng và Vương Quan thi
đỗ được bổ đi làm quan. Cả gia đình qua sơng Tiền Đường may mắn gặp vãi Giác Dun,
tìm đến ngơi chùa Kiều đi tu. Kiều gặp lại cha mẹ, hai em và chàng Kim sau 15 năm trời
lưu biệt...
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Giáo án 10 cơ bản - 3 - – Nguyễn Văn Mạnh

Trường THPT Tam Quan
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Giáo án 10 cơ bản - 4 - – Nguyễn Văn Mạnh