BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIÁO dục DINH DƯỠNG CHO TRẺ 3 5 TUỔI tại TRƯỜNG mầm NON

BIỆN PHÁP NÂNG CAO
HIỆU QUẢ GIÁO DỤC
DINH DƯỠNGCHO TRẺ 3
- 5 TUỔITẠI TRƯỜNG
MẦM NON


- Định hướng đề xuất biện pháp
Căn cứ một số văn bản có liên quan đến công tác giáo dục
dinh dưỡng cho trẻ MN được ban hành bởi Bộ, Sở, Phòng Giáo
dục và Đào tạo ban hành về công tác giáo dục dinh dưỡng cho
trẻ MN có hiệu lực:
Căn cứ quyết định số 1923/ QĐ-BGDĐT, ngày 30 tháng 5
năm 2014 ban hành chương trình bồi dưỡng nghiệp vụ chăm
sóc, nuôi dưỡng, giáo dục cho trẻ , nhóm trẻ, lớp mẫu giáo.
Thông tư Sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Chương
trình giáo dục mầm non ban hành kèm theo Thông tư số
17/2009/TT-BGDĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của Bộ trưởng
Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Nguyên tắc đề xuất biện pháp
- Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn
Khi xây dựng biện pháp cần đảm bảo biện pháp phải có
tính thực tiễn phù hợp với chương trình dạy học cần lựa chọn
những nội và những kiến thức cơ bản, phù hợp với những điều
kiện của nhà trường, với hoàn cảnh thực tiễn, chuẩn bị cho
người học thích ứng nhanh và tham gia có hiệu quả vào mục
tiêu giáo dục.
- Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi


Đó là các giải pháp phải phù hợp với điều kiện kinh tế xã

hội, trình độ giáo viên. Các giải pháp có phù hợp với điều kiện
và hoàn cảnh thực tế thì mới có hiệu quả. Trong quá trình thực
hiện cần lồng ghép với việc thực hiện nhiệm vụ giáo dục với
lương tâm nghề nghiệp.
- Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả
Biện pháp đề ra phải có mục đích rõ ràng và phù hợp với
thực tiễn phát triển xã hội nói chung và ở mỗi địa phương. Mục
đích của các giải pháp phải hướng tới việc củng cố và tăng
cường sức khoẻ, sử dụng hợp lý nguồn nhân lực cũng như điều
kiện cơ sở vật chất của nhà trường.
- Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa và phát triển
Biện pháp GDDD cho trẻ mầm non phải kế thừa có chọn
lọc những kết quả đã đạt được trước đó tại địa phương và trong
toàn quốc. Phát huy những điểm mạnh, khắc phục và hạn chế
điểm yếu. Biết khai thác những tiềm năng sẵn có, mềm dẻo và
linh hoạt để đạt được mục tiêu giáo dục.
- Đề xuất một số các biện pháp nhằm nâng cao hiệu
quả giáo dục dinh dưỡng cho trẻ 3 - 5 tuổi tại trường MN
Quán Toan, Hồng Bàng, Hải Phòng


Nhằm đánh giá một cách chính xác nhất về mức độ phù hợp
của các biện pháp thường được sử dụng trong công tác GDDD
cho trẻ nói chung và GDDD cho trẻ tại trường MN Quán Toan,
Hồng Bàng, Hải Phòng. Đề tài đưa ra 5 biện pháp mà giáo viên
thường sử dụng trong việc GDDD cho trẻ, từ đó lựa chọn một số
biện pháp có tính khả thi để ứng dụng trong công tác GDDD cho
trẻ 3 – 5 tuổi tại trường MN Quán Toan, Hồng Bàng, Hải Phòng
và được trình bày cụ thể tại bảng
- Kết quả phỏng vấn lựa chọn biện pháp nhằm GDDD cho

trẻ 3 – 5 tuổi tại trường mầm non non Quán Toan, Hồng
Bàng, Hải Phòng (n = 40)
Kết quả phỏng vấn
T
T

1

Tên biện pháp

GDDD

cho

Đồng ý

Không

Ý kiến

đồng ý

khác

n

%

n

%

n

%

37

92,5

3

7,5

0

0,0

18

45,0

9

22,5

13

32,5

trẻ

thông qua việc tổ
chức bữa ăn trưa.
2

GDDD

cho

trẻ

thông qua việc trò
chơi học tập.


3

GDDD

cho

trẻ

thông qua việc hoạt

21

52,5

12

30,0

7

17,5

19

47,5

8

20,0

13

32,5

39

97,5

0

0,0

1

2,5

động góc.
4

GDDD

cho

trẻ

thông qua hoạt động
tạo hình.
5

GDDD thông qua
trò chơi ĐVCCĐ.

Qua bảng , chúng tôi nhận thấy: Trong quá trình giáo dục
tại nhà trường mầm non, việc giáo dục dinh dưỡng cho trẻ mầm
non lứa tuổi 3 – 5 tuổi giáo viên thường thông qua 5 biện pháp
chính, tuy nhiên có 92,5% đến 97.,% giáo viên cho rằng việc
GDDD cho trẻ lứa tuổi 3 – 5 tuổi qua việc tổ chức bữa ăn trưa và
qua việc tổ chức hoạt động trò chơi ĐVCCĐ là đạt hiệu quả cao
nhất, còn 3 biện pháp giáo viên cho rằng có sử dụng, tuy nhiên
hiệu quả đạt được không cao. Từ kết quả đó đề tài lựa chọn 2
nhóm biện pháp chính nhằm ứng dụng vào công tác GDDD cho
trẻ.
Để triển khai các biện pháp có hiệu quả, căn cứ vào điều
kiện thực tế của nhà trường, căn cứ vào trình độ của giáo viên, đề

tài xây dựng từng biện pháp trong mỗi nhóm, nhằm phỏng vấn
các giáo viên trong nhà trường, từ đó xây dựng nội dung, kế


hoạch giảng dạy để ứng dụng có hiệu quả các biện pháp vào việc
GDDD cho trẻ. Kết quả được trình bày tại bảng 3.2.
- Kết quả phỏng vấn nội dung các biện pháp GDDD cho trẻ
3 – 5 tuổi tại trường mầm non non Quán Toan, Hồng Bàng,
Hải Phòng (n = 40)

T
T

1

Kết quả phỏng vấn

Tên biện pháp và
nội dung của các
biện pháp

Đồng ý
n

%

Không

Ý kiến

đồng ý

khác

n

%

n

%

Nhóm biện pháp 1: GDDD cho trẻ thông qua việc tổ chức
bữa ăn trưa
Giới thiệu một số
món ăn có sẵn ở địa
phương và phù hợp

24

60,0

6

15,0

10

25,0

36

90,0

2

5,0

2

5,0

27

67,5

7

17,5

6

15,0

với trẻ.
Tạo

môi

trường

không gian quanh trẻ
đẹp mắt, hấp dẫn
Giới thiệu cách chế
biến một số món ăn
có sẵn ở địa phương


phù hợp với trẻ.
Sử dụng một số
dạng nghệ thuật có
nội dung phù hợp

29

72,5

3

7,5

8

20,0

34

85,0

4

10,0

2

5,0

37

92,5

2

5,0

1

2,5

với món ăn.
Giới thiệu cho trẻ
nhận biết một số đồ
dùng trong ăn uống
và cách sử dụng.
Giáo dục cho trẻ một
số thói quen vệ sinh
văn minh trong ăn
uống.
2

Nhóm biện pháp 2: GDDD cho trẻ thông qua trò chơi
đóng vai có chủ đề
Sưu tầm và lựa chọn
nguồn

TCĐV

đa

dạng, phong phú phù

30

75,0

7

17,5

3

7,5

37

92,5

1

2,5

2

5,0

hợp với nội dung
GDDD.
Xây

dựng

môi

trường chơi hấp dẫn


phù hợp với nội
dung GDDD.
Sử dụng một số
dạng nghệ thuật có
nội dung phù hợp
với

nội

25

62,5

5

12,5

0

0,0

27

67,5

6

15,0

7

17,5

36

90,0

3

7,5

1

2,5

dung

GDDD.
Luân phiên vai chơi,
nhóm chơi trong quá
trình chơi
Sử dụng hình thức
thi đua trong trò
chơi khi tổ chức
GDDD.
Qua kết quả phỏng vấn tại bảng, chúng tôi nhận thấy: Khi
đưa 6 nội dung của biện pháp 1 và 5 nội dung của biện pháp 2,
chúng tôi thu được:
Tại nhóm biện pháp thứ nhất: Có 72,5% đến 92,5% giáo
viên được hỏi cho rằng việc GDDD cho trẻ mầm non lứa tuổi 3 –
5 tuổi thông qua việc tổ chức bữa ăn trưa cần thông qua 4 biện
pháp cơ bản đó là: Tạo môi trường không gian cho trẻ bầy biện
bàn ghế, bát, thìa, đẹp mắt và hấp dẫn; Sử dụng một số dạng nghệ


thuật (bài hát, thơ, ca dao, câu đố) có trong nội dung phù hợp với
bữa ăn; Giới thiệu cho trẻ nhận biết một số đồ dùng trong ăn uống
và cách sử dụng chúng; Giáo dục cho trẻ một số thói quen vệ sinh
văn minh trong ăn uống
Tại nhóm biện pháp thứ hai:Việc GDDD thông qua trò
chơi ĐVCCĐ đó là: Sưu tầm và lựa chọn nguồn TCĐV đa dạng,
phong phú phù hợp với nội dung GDDD; Xây dựng môi trường
chơi hấp dẫn phù hợp với nội dung GDDD; Sử dụng hình thức thi
đua trong trò chơi khi tổ chức GDDD thì sẽ đạt hiệu quả tối ưu.

Từ kết quả đó, đề tài ứng dụng 2 nhóm biện pháp với ứng dụng
vào việc GDDD cho trẻ 3 – 5 tuổi tại trường MN Quán Toan,
Hồng Bàng Hải Phòng.
- Mục tiêu, nội dung, cách thức và điều kiện thực hiện
của từng nhóm biện pháp
- Nhóm biện pháp thứ nhất: GDDD cho trẻ mầm non
lứa tuổi 3 – 5 tuổi tại trường MN Quán Toan, Hồng Bàng,
Hải Phòng thông qua việc tổ chức bữa ăn trưa.
-Biện pháp 1: Tạo môi trường không gian cho trẻ bầy biện
bàn ghế, bát, thìa, đẹp mắt và hấp dẫn.
Mục tiêu của biện pháp:


Việc lựa chọn môi trường, không gian cho trẻ về vấn đề
bầy biện bàn ghế, bát đĩa…. Đẹp mắt và hấp dẫn có nhiệm vụ vô
cùng quan trọng, nó giúp cho việc định hướng nhiệm vụ được
đặt ra và mục tiêu cần đạt được trong mỗi bữa ăn hàng ngày của
trẻ. Muốn cho bữa ăn của trẻ phát huy tôi đa hiệu quả, thực sự
phát huy tác dụng trong việc giáo dục dinh dưỡng thì giáo viên
cần phải bài trí không gian mỗi giờ ăn trưa thật khoa học, hợp lý
và đẹp mắt, tạo cho trẻ hứng thú trong mỗi giờ ăn nhằm tăng khả
năng nhận thức của trẻ về vấn đề DD và tầm quan trọng của dinh
dưỡng. Từ đó trẻ ăn hết xuất của mình tăng được sự tập chung,
chú ý của trẻ.
Nội dung của biện pháp:
Tạo môi trường sinh động, hấp dẫn trong bữa ăn của trẻ cần
phải đảm bảo an toàn, thuận lợi và thật sự lôi cuốn, đó chính là nơi
mang lại cho trẻ những cảm xúc và hứng thú. Trẻ đến với bữa ăn
ngon, đó chính là trẻ được đón nhận một món quà đầy ý nghĩa,
thiết thực trong đời sống ẩm thực giành riêng cho tâm hồn trẻ.

Trong khi trẻ ăn, bằng chính thị giác của trẻ chúng sẽ cảm nhận sự
lôi cuốn, hấp dẫn của mỗi món ăn với cách bày trí hấp dẫn, đẹp
mắt với không khí thoải mái vui vẻ trong mỗi bữa ăn giúp trẻ ăn
uống được ngon miệng, ăn hết suất ăn của mình.


Trẻ mầm non có cái nhìn trực giác, tổng thể với mọi sự vật,
hiện tượng xung quanh. Vì vậy, việc tạo môi trường không gian
quanh trẻ là rất cần thiết trong việc tổ chức bữa ăn trưa cho trẻ tại
mỗi nhà trường MN.
Việc tạo môi trường trong mỗi bữa ăn cần phải phù hợp, an
toàn, thuận tiện và hợp lý hài hòa là một vấn đề khoa học vô cùng
cần thiết để vận dụng việc GDDD cho trẻ thông qua mỗi bữa ăn.
Do vậy, khi tổ chức bữa ăn trưa cho trẻ cần phải có đầy đủ dụng cụ
ăn, tạo môi trường cho trẻ trong mỗi bữa ăn, việc bày trí các dụng
cụ ăn tại mỗi bữa ăn cần phải đẹp mắt, hài hòa, lôi cuốn, hấp dẫn
đến mỗi bữa ăn.
Tâm lý của trẻ mầm non là tính cảm xúc, tình cảm nên trẻ rất
muốn được gần gũi, nhẹ nhàng hay dùng những cử chỉ âu yếm, trẻ
rất dễ bị xúc động và tổn thương, bởi thế việc tổ chức bữa ăn trưa
cho trẻ cần có một thái độ ân cần, nhiệt tình, cởi mở. Từ đó giúp
trẻ bộc lộ được những suy nghĩ của mình, cách ứng xử trong khi
ăn làm cho trẻ tự nhiên hơn, cảm nhận được món ăn hàng ngày
bằng việc trẻ ăn ngon miệng và ăn hết suất ăn của mình. Từ đó
giúp trẻ nhận thức được những kiến thức, kỹ năng, thái đọ đúng
đắn đối với việc ăn uống. Không khí cho mỗi bữa ăn trưa cần vui
vẻ, hấp dẫn nhằm kích thích trí tưởng tượng và khả năng cảm nhận
những vị ngon của từng loại thức ăn khác nhau. Vì thế môi trường

cho bữa ăn cần đảm bảo không gian, địa điểm, thời gian hợp lý và
an toàn để cho trẻ có tâm trạng thoải mái ngồi ăn, phòng ăn cần có
lối đi để quan sát, giúp đỡ trẻ trong suốt quá trình diễn ra bữa ăn
trưa của trẻ. Cách sắp xếp bàn ăn, chỗ chia đồ ăn cho trẻ phải giữ
một khoảng cách an toàn, tránh hiện tượng trẻ ngồi gần chỗ cô
chia đò ăn sẽ làm ảnh hưởng đến sự an toàn của trẻ trong khi ăn.
Giáo viên cần nhẹ nhàng, nhiệt tình, kiên trì, cởi mở, có năng
lực tổ chức môi trường cho mỗi bữa ăn của trẻ đảm bảo trẻ ăn có
cảm giác ngon miệng, ăn hết suất ăn của mình. Thức ăn được bày
biện, trang trí đẹp mắt, hấp dẫn như món ăn được bày trên đĩa cần
trang trí thê một số chi tiết cho thêm phần đẹp mắt tạo sự hứng khở
cho trẻ trong bữa ăn….
Như vậy, việc tạo môi trường, không gian ăn đẹp mắt, hấp
dẫn trong mỗi bữa ăn của trẻ là hết sức cần thiết, sự sắp xếp, bố trí
các phương tiện, đồ dùng ăn của trẻ phải gọn gàng, đẹp mắt phù
hợp với mỗi lứa tuổi của trẻ. Việc bố trí kê bàn ăn, bàn chia đồ ăn
phải thuận tiện an toàn cũng như việc bố trí phòng nhóm làm nổi
bật được các món ăn, quần áo, trang phục của cô phải gọn gàng,
sạch sẽ, thuận lợi cho việc giúp đỡ trẻ trong bữa ăn. Trong khi ăn
sẽ dễ dàng lĩnh hội những kiến thức, kỹ năng, thái độ về dinh
dưỡng. Do đó, để nâng cao hiệu quả GDDD cho trẻ mầm non 3 –
5 tuổi thông qua việc tổ chức bữa ăn trưa ở trường mầm non một


cách khoa học, mang tính nghệ thuật, trẻ tri giác, cảm nhận được
sự hấp dẫn của các món ăn, sẽ giúp trẻ ăn ngon miệng và ăn hết
suất ăn của mình.
Cách thức thực hiện biện pháp:
Giáo viên là người trung tâm trong việc GDDD cho trẻ
thông qua bữa ăn trưa do vậy cần phải chủ động, sáng tạo trong

việc tổ chức môi trường cho trẻ tận dụng những đồ dùng, vật
dụng sạch sẽ, đảm bảo vệ sinh.
Giáo viên cần có khiếu thẩm mỹ, có năng lực tổ chức bữa
ăn cho trẻ tạo cho trẻ có một môi trường đảm bảo tính thẩm mỹ
và khoa học.
Điều kiện thực hiện biện pháp:
Để thực hiện có hiệu quả biện pháp trên, giáo viên cần
lưu ý một số vấn đề sau:
Chuẩn bị phòng ăn sạch sẽ, gọn gàng.
Lựa chọn không gian phù hợp với mỗi bữa ăn.
Các đồ dùng, phương tiện phục vụ cho bữa ăn phải được
chuẩn bị đủ, đa dạng.
Để phát huy được hiệu quả trong mỗi giờ ăn của trẻ nhằm
giải quyết mục tiêu GDDD cho trẻ chúng ta cần sắp xếp, bố trí


các vật dụng, đồ dùng sao cho khoa học, hợp lý, kích thích
được trẻ tham gia vào hoạt động, đạt được mục tiêu đề ra.
-Biện pháp 2: Sử dụng một số dạng nghệ thuật (bài hát,
thơ, ca dao, câu đố) có trong nội dung phù hợp với bữa ăn.
Mục tiêu của biện pháp:
Trong quá trình tổ chức bữa ăn trưa cho trẻ, việc sử dụng
một số dạng nghệ thuật nhằm động viên, khuyến khích trẻ để tạo
cho trẻ có hứng thú trong khi ăn, giúp trẻ tập trung vào việc ăn
uống của mình, qua đó có thể hình thành cho trẻ những kỹ năng,
hành vi, thái độ đúng đắn trong mỗi bữa ăn. Trẻ có thể hiểu được ý
nghĩa của việc ăn uống cần thiết đối với sức khỏe con người.
Sử dụng một số dạng nghệ thuật trong quá trình tổ chức bữa
ăn trưa cho trẻ một cách phù hợp tạo cho trẻ có những cảm xúc,
tình cảm đến nội dung GDDD trong việc tổ chức bữa ăn trưa, ăn

uống có lợi cho sức khỏe và giúp cho con người phát triển một
cách toàn diện về mọi mặt, tồn tại và duy trì cuộc sống.
Nội dung của biện pháp:
Trẻ lứa tuổi 3 – 5 tuổi rất dễ bị thu hút bởi lời nói nhẹ nhàng,
cách động viên kịp thời. Trẻ luôn có những biểu hiện sợ sệt và gần
như thành thoisquen cố hữu ở bất kỳ đứa trẻ nào khi đi học đó là
“sợ cô giáo”. Điều này ảnh hưởng không nhỏ tới việc trẻ muốn thể


hiện hay phát biểu một vấn đề nào đó hoặc nêu nên ý kiến của cá
nhân mình. Vì vậy, việc sử dụng một số dạng nghệ thuật như bài
hát, thơ ca, hò vè… có tính gần gũi, thân thương sẽ tác động tích
cực đến tâm lý, tình cảm, kích thích sự hứng thú, tư duy của trẻ,
giúp trẻ tự tin, hưng phấn với việc ăn uống. Qua việc tổ chức bữa
ăn trưa cho trẻ giúp trẻ hiểu được tầm quan trọng của dinh dưỡng
đối với sức khỏe của con người, đồng thời tạo cho trẻ có thái độ,
hứng thú trong khi ăn, trẻ có thể khẳng định mình, tự rèn luyện, tự
phục vụ mà không cần đến sự giúp đỡ của người lớn.
Việc sử dụng một số nội dung nghệ thuật nhằm tạo và duy
trì hứng thú của trẻ trong bữa ăn trưa sẽ được tiến hành như
sau:
Khi tổ chức bữa ăn trưa cho trẻ giáo viên cần tạo ra mối
quan hệ thân tình, gần gũi giữa cô và trẻ, tạo ra thái độ vui vẻ,
thoải mái về mọi mặt sẽ giúp trẻ hưng phấn hơn, gần gũi hơn giữa
cô và trẻ và giữa các trẻ với nhau. Trẻ sẽ mạnh dạn hơn trong việc
thể hiện thái độ, nhu cầu của bản thân và thể hiện được khả năng
của mình trong mỗi bữa ăn, qua đó hình thành tính tự giác, chủ
động trong khi ăn.
Những yêu cầu và yếu tố nghệ thuật phải mang tính sư
phạm, phù hợp với tâm lý của trẻ, trẻ rất thích khen và động viên,

nhất là trong mỗi bữa ăn cần có thái độ vui vẻ, tạo không khí thoải


mái, không được dọa trẻ hay có thái độ không tốt ép trẻ ăn hết mới
được cô yêu, thậm chí cũng không nên ép trẻ ăn quá nhiều thức ăn,
nếu trẻ không muốn ăn thì cô giáo cần tìm hiểu nguyên nhân và
động viên trẻ như thế nào đó để trẻ không còn cảm giác sợ sệt
trong mỗi bữa ăn.
Bằng cử chỉ âu yếm, nhẹ nhàng của cô giáo đã động viên,
khuyến khích trẻ ăn, những cử chỉ, thái độ đó cũng chính là những
động cơ cần thiết nhất để giúp đỡ trẻ hoàn thành nhiệm vụ.
Trước khi tiến hành bữa ăn trưa cho trẻ cô giáo cần hướng
tới những việc làm của trẻ, chẳng hạn như trẻ thực hiện một số các
thao tác vệ sinh trước khi ngồi vào bàn ăn như cần phải trật tự,
không nói chuyện trong giờ ăn.
Sử dụng một số dạng nghệ thuật trong việc tổ chức bữa ăn
trưa cho trẻ ở trường mầm non sẽ giúp trẻ biết nhường nhịn, chia
sẻ, biết được sự cần thiết của việc ăn uống đối với tất cả mọi
người, biết thực hiện công việc của mình trong nhiều tình huống
và hoàn cảnh khác nhau, từ đó trẻ biết cần phải ăn uống đầy đủ,
không kén chọn thức ăn, không kiêng khem một cách vô lý.
Đối với trẻ 3 – 5 tuổi rất dễ bị thu hút bởi những âm thanh,
nhịp điệu của các sự vật, hiện tượng trong thế giới xung quanh.
Các bài hát, bài thơ, bài hò vè…. Là một trong những loại hình


nghệ thuật có tác động mạnh đến đời sống tình cảm và nhận thức
của trẻ. Khi được tiếp xúc với những bài hát, bài thơ, câu đố…. Có
nội dung hấp dẫn, đúng đắn và phù hợp với tư duy của trẻ sẽ làm
nảy sinh, nuôi dưỡng ở trẻ những hứng thú với các hoạt động và

say mê khám phá thế giới xung quanh.
Do vậy, việc cho trẻ tiếp xúc với những bài hát, bài thơ, câu
đố… mang nội dung giáo dục dinh dưỡng có tính nhịp điệu, vui tươi
sẽ có tác dụng kích thích tư duy của trẻ, giúp trẻ nhận biết, làm quen,
hiểu được lợi ích, biết cách ăn nhiều món ăn từ thực phẩm có sẵn tại
địa phương mình, tạo cho trẻ tham gia vào các hoạt động dinh dưỡng
một cách tích cực, từ đó đem đến cho trẻ những cảm xúc, tình cảm,
giúp trẻ có được thái độ, cử chỉ những hành vi đúng đắn trong DD
cũng như trong ăn uống.
Cách thức thực hiện biện pháp:
Để thực hiện tốt việc kết hợp các bài hát, bài thơ, bài ca dao,
tục ngữ… trong việc tổ chức bữa ăn trưa cho trẻ giáo viên cần cho
trẻ làm quen trước, ở thời điểm thích hợp cho trẻ làm quan với
những tác phẩm này. Đây là những lúc cô giáo và trẻ cùng nhau trò
chuyện tạo sự gần gũi thân thương giữa các cô và trẻ, tuy vậy cũng
cần phải có thời gian và không gian cụ thể để trẻ tiếp thu và nhớ
được nội dung kiến thức mà cô giáo muốn truyền đạt. Những bài
hát, bài thơ, câu đố…. sử dụng nhằm giáo dục dinh dưỡng cho trẻ


có thể do cô giáo sưu tầm, có thể là những tác phẩm do cô và trẻ tự
sáng tác, tuy nhiên cần đảm bảo tính gần gũi, dễ nhớ và chuẩn
mực. Thông qua việc tổ chức bữa ăn trưa cho trẻ thông qua việc sử
dụng những bài hát, bài thơ ca, hò vè… vào hoạt động GDDD
giúp trẻ nhận biết tên gọi một số thực phẩm, cách chế biến, cách
kết hợp các loại thực phẩm cần thiết, mà giúp trẻ phản ánh những
nội dung GDDD và qua đó giúp trẻ phát hiện ra các đặc tính của
một số loại thực phẩm.
Như vậy, việc sử dụng một số dạng nghệ thuật (bài hát, bài
thơ, câu đố, hò….) có nội dung phù hợp với món ăn là cần thiết

trong việc tổ chức bữa ăn trưa cho trẻ mầm non, đó là một trong
những biện pháp quan trọng có tác dụng GDDD và giúp trẻ ăn có
tâm trạng thoải mái trong mỗi bữa ăn.
Điều kiện thực hiện biện pháp:
Tiến hành sử dụng một số nội dung nghệ thuật nhằm tạo và
duy trì hứng thú của trẻkhi đã đảm bảo đầy đủ các điều kiện về
kế hoạch cũng như chuẩn bị về điều kiện vật chất.
Tiến hành thực hiện phải phù hợp với đối tượng trẻ và đặc
điểm lớp học
Giáo viên phải linh hoạt trong việc tổ chức, cũng như vận
dụng các phương pháp, biện pháp.


Tiến hành phải theo kế hoạch lập ra.
- Biện pháp 3: Giới thiệu cho trẻ nhận biết một số đồ dùng
trong ăn uống và cách sử dụng chúng.
Mục tiêu của biện pháp:
Trẻ 3 – 5 tuổi, việc nhận thức của trẻ đã và đang phát triển.
Song sự nhận thức của trẻ vẫn còn giới hạn, bởi vậy khi tiếp xúc
với mọi vấn đề trẻ còn gặp nhiều khó khăn cũng như khi tiếp xúc
với các dụng cụ trong khi ăn uốn trẻ chưa hình dung ra cách sử
dụng đồ dùng đó hoặc trẻ có thể chưa biết sự đa dạng của các loại
đồ dùng. Do vậy, giới thiệu cho trẻ nhận biết và cách sử dụng một
số đồ dùng trong ăn uống có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự
nhận thức của trẻ nói chung và nhận thức về dinh dưỡng của trẻ
nói riêng.
Nội dung của biện pháp:
Trong trường mầm non đồ dùng cho trẻ phải được lựa chọn
cụ thể về chất liệu, kích thước, màu săc, độ an toàn phù hợp với
mỗi lứa tuổi không làm ảnh hưởng đến sức khỏe và thói quen của

trẻ. Nhứng dụng cụ, đồ dùng phục vụ cho bữa ăn của trẻ không dễ
vỡ, không dùng đồ nhựa, giấy, kích thước phải vừa tầm tay và vừa
miệng của trẻ.


Lựa chọn các dụng cụ, đồ dùng ăn uống đa dạng, hấp dẫn,
đầy đủ, dễ sử dụng với trẻ, đảm bảo tính khoa học và thẩm mỹ…
Các đồ dùng, dụng cụ để phục vụ cho việc tổ chức bữa ăn trưa của
trẻ phải đầy đủ, đảm bảo vệ sinh, an toàn mang tính thẩm mỹ và
phù hợp với trẻ tạo cho trẻ có hứng thú trong mỗi bữa ăn.
Khi giới thiệu cho trẻ nhận biết một số đồ dùng trong ăn
uống và cách sử dụng để giúp trẻ thoải mái trong khi ăn là rất cần
thiết. Vì nếu không được làm quen với cách sử dụng của từng loại
đồ dùng thì trẻ sẽ rất lóng ngóng, vụng về dẫn đến trẻ không tự
phục vụ cho chính bản thân mình trong bữa ăn. Chính vì thế Cô
giáo cần giới thiệu cho trẻ làm quen với các đồ dùng ở mọi lúc,
mọi nơi, trong mọi hoạt động, đặc biệt là trong việc tổ chức bữa ăn
trưa tại trường cho trẻ.
Ngoài ra cô cho trẻ làm quen với các đồ dùng, dụng cụ ăn
uống, cách sử dụng thông qua hoạt động góc, thông qua các hoạt
động khác như qua các bài thơ, qua trò chơi nấu ăn, gia đình, bé
tập làm nội trợ…. Cô cũng cần tổ chức cho các trẻ làm quen và
cách sử dụng các đồ dùng đó.
Cách thức thực hiện biện pháp:
Như vậy, bằng việc tổ chức cho trẻ làm quen với cách sử
dụng đồ dùng, dụng cụ ăn uống ở mọi lúc, mọi nơi đã dần hình


thành cho trẻ những kỹ năng, kỹ xảo trong cách sử dụng. Khi tổ
chức bữa ăn trưa cho trẻ ở trường mầm non thì đa số trẻ đã biết

chách sử dụng và sử dụng một cách khéo léo đồ dùng trong khi ăn,
biết tự xúc ăn một cách gọn gàng, hạn chế được vấn đề mất vệ sinh
trong khi ăn, trẻ thấy tự tin hơn trong mỗi bữa ăn, giờ ăn của trẻ và
trẻ thấy thoải mái, nhẹ nhàng, hứng thú trong khi ăn giúp trẻ ăn
ngon miệng, ăn hết khẩu phần ăn của mình và đạt được hiệu quả
cao trong mỗi giờ ăn.
Điều kiện thực hiện biện pháp:
Biện pháp GDDD cho trẻ thông qua việc nhận biết một số
đồ dùng trong ăn uống và cách sử dụng chúng cần đảm bảo tính
giáo dục toàn diện, tính phát triển, tính hệ thống, tính đồng bộ và
tính mềm dẻo, linh hoạt phù hợp với từng hoàn cảnh và đối tượng
giáo dục.
Biện pháp GDDD cho trẻ thông qua việc nhận biết một số
đồ dùng trong ăn uống và cách sử dụng chúng cần đảm bảo tạo
điều kiện tối đa cho trẻ được tích cực trải nghiệm, đảm bảo tính tự
chủ, độc lập trong nhận thức của trẻ.
-Biện pháp 4: Giáo dục cho trẻ một số thói quen vệ sinh văn
minh trong ăn uống.
Mục tiêu của biện pháp:


Trong quá trình giáo dục cho trẻ những hành vi, nề nếp thói
quen vệ sinh văn minh nói chung và trong ăn uống nói riêng thì
việc giáo dục cho trẻ một số thói quen vệ sinh văn minh trong ăn
uống là động lực thúc đẩy hành vi của trẻ, là cơ sở tổ chức các hoạt
động nhằm tạo ra cảm xúc tích cực cuat trẻ đối với nề nếp, thói
quen vệ sinh và các hành vi văn minh trong mỗi bữa ăn. Làm tốt
được vấn đề này sẽ giúp trẻ phát triển một cách toàn diện và hình
thành nhân cách của trẻ.
Nội dung của biện pháp:

Hiện nay, do những chuyển biến của xã hội trên thế giới nói
chung và ở nước ta nói riêng đã tạo ra nhiều cơ hội, nhu cầu giao
tiếp và phát triển có tính văn hóa trong các hành vi giao tiếp có nề
nếp, văn minh trong đời sống xã hội. Nhờ vậy, trẻ ngày càng có
năng lực tham gia vào các cuộc tiếp xúc với nhiều đối tượng khác
nhau, ở các môi trường khác nhau. Điều này có nghĩa là cuộc sống
thực của trẻ đã có những thay đổi so với trước kia. Thực tiễn giáo
dục mầm non cho thấy vấn đề giáo dục hành vi có nề nếp, văn
minh cho trẻ đã được đặt ra trong chương trình chăm sóc giáo dục
trẻ, không chỉ riêng mục tiêu giáo dục mà chính là một nhiệm vụ
cụ thể. Vì vậy cho tới nay đã có nhiều nghiên cứu về giáo dục
hành vi, nề nếp thói quen vệ sinh văn minh cho trẻ, đây chính là
nền tảng cho việc học tập của trẻ sau này.


Hình thành cho trẻ một số thói quen vệ sinh văn minh trong
ăn uống có ý nghĩa rất lớn đối với đời sống của trẻ. Để trẻ có hành
vi, nề nếp thói quen văn minh thì điều trước tiên phải hình thành
cho trẻ một số thói quen về vệ sinh, thói quen ăn uống văn minh và
từng bước chúng ta giáo dục cho trẻ tính tự lập như:
Trẻ biết đi đến bàn ăn, biết tự xúc cơm ăn, ăn xong trẻ biết tự
xếp bát, thìa vào đúng nơi quy định theo hướng dẫn của cô giáo.
Hình thành cho trẻ những thói quen tốt như biết ăn từ tốn,
nhai kỹ, không lấy tay bốc thức ăn, không xúc cơm của bạn, không
đặt thìa xuống bàn, không vứt chén, cốc, thìa, bát lung tung sau khi
ăn.
Luyện tập cho trẻ một số thói quen vệ sinh cá nhân và một
số công việc đơn giản tự phục vụ, cô cần tập cho trẻ vệ sinh vào
những thời điểm nhất định trước mỗi giờ ăn. Trong khi ăn, trẻ biết
ngồi ngay ngắn, nghiêm túc, không nói chuyện riêng, không

nghịch, không làm đảo lộn dụng cụ trong phòng ăn.
Luyện cho trẻ thói quen không ngậm cơm, không mút thìa,
không kén chọn thức ăn…Biết tôn trọng nội quy, quy định chung
của lớp học.
Cách thức thực hiện biện pháp:


Giáo dục hành vi văn minh của trẻ bằng hình ảnh mẫu
mực có nề nếp, có thói quen trong cuộc sống hàng ngày, trong
các hoạt động vui chơi, lao động của trẻ có rất nhiều hành vi
mẫu mực và đẹp. Với khả năng của mình trẻ chưa phát hiện ra
hành vi đó mà chúng ta cần phải giúp trẻ nhận ra được các hành
vi tốt, thông qua các hoạt động vì trẻ rất thích bắt trước những
hành vi của người lớn, của các nhân vật, tấm gương điển hình
hoặc những người gần gũi xung quanh trẻ. Lúc đầu trẻ thường
bắt trước chưa có ý thức và nếu được sự hưởng ứng của người
lớn thì trẻ có ý thức tốt trong hành vi của mình.
Khi tổ chức các hoạt động cho trẻ, Cô giáo cần tạo cho trẻ
những tình huống có vấn đề để tạo cho trẻ có cơ hội huy động tới
mức tối đa những kinh nghiệm, hành vi đã có. Việc giải quyết vấn
đề đặt ra là phải cho phép trẻ được trình bày cách thể hiện hành vi
đó.
Như vậy, bằng cách tổ chức cho trẻ được quan sát, được học
tập những tấm gương điển hình, trẻ được trực tiếp đưa ra ý kiến để
xử lý những tình huống, những hành vi không tốt trong bữa ăn. Cô
giáo đã hình thành cho trẻ những thói quen, nề nếp vệ sinh văn
minh trong ăn uống một cách nhẹ nhàng, tạo điều kiện cho trẻ hình
thành và phát triển nhân cách để trẻ biết tự ý thức được hành vi
của mình trong ăn uống cũng như trong cuộc sống hàng ngày.

Điều kiện để thực hiện biện pháp:
Biện pháp phải được thực hiện tại mỗi bữa ăn trưa và mỗi
giờ học GDDD
Nội dung GDDD cần phải xuất phát từ cuộc sống thực
của trẻ và trẻ có hứng thú, nhu cầu muốn tìm hiểu, khám phá,
phù hợp với khả năng khám phá của trẻ. Nội dung phải gắn với
hiện thực có liên quan đến lĩnh vực dinh dưỡng.
Khi sắp xếp nội dung GDDD cho trẻ phải đi từ dễ đến
khó, từ gần gũi, quen thuộc đến ít gần gũi, quen thuộc hơn, từ
cụ thể đến trừu tượng nhằm tạo cơ hội cho trẻ thiết lập các mối
quan hệ về các sự vật, hiện tượng trong lĩnh vực GDDD.
- Nhóm biện pháp thứ hai: GDDD cho trẻ MN lứa tuổi
3 – 5 tuổi tại trường MN Quán Toan, Hồng Bàng, Hải Phòng
thông qua trò chơi đóng vai có chủ đề
-Biện pháp 1: Sưu tầm và lựa chọn nguồn trò chơi
ĐVCCĐ đa dạng, phong phú phù hợp với nội dung GDDD.
Mục tiêu của biện pháp:
Trước tiên cần xác định rõ nhiệm vụ, mục tiêu, nội dung
GDDD cụ thể cho trẻ mầm non 3 – 5 tuổi. Vấn đề này được coi là
nền tảng cho việc sưu tầm và lựa chọn trò chơi. Các nguồn TCHT
càng nhiều và càng đa dạng thì càng tạo cơ hội cho trẻ được chơi,