Chính sách hỗ trợ nhà ở cho người nghèo ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay

Nhóm 1
Chính sách “ Chính sách hỗ trợ nhà ở cho người nghèo ở Việt Nam trong
giai đoạn hiện nay”
1.
2.
3.
4.
5.
6.

Nguyễn Đức Long
Đinh Thị Trà Linh
Đặng Thu Trà
Chu Thanh Hải
Phạm Duy Khánh
Đinh Thị Kiều Oanh


I. Nội dung chính sách

1. Căn cứ pháp lý







Căn cứ Luật Tổ chức Chính phủ ngày 25 tháng 12 năm 2001;
Căn cứ Luật Ngân sách nhà nước ngày 16 tháng 12 năm 2002;
Căn cứ Nghị định số 60/2003/NĐ-CP ngày 06 tháng 6 năm 2003 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Ngân sách nhà nước;

Căn cứ Quyết định số 170/2005/QĐ-TTg ngày 08 tháng 7 năm 2005 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành chuẩn nghèo áp dụng cho giai đoạn 2006 – 2010;
Căn cứ Quyết định số 167/2008/QĐ-TTg ngày 12 tháng 12 năm 2008 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở (gọi tắt là Quyết định số 167/2008/QĐ-TTg);

2. Căn cứ thực tiễn




Tỷ lệ hộ nghèo là 20,7% năm 2010 ( chuẩn nghèo mới là 650.000 vnd).




Nhân khẩu bình quân 1 hộ dân cư. Các vùng Tây Nguyên và Trung du và miền núi phía Bắc có số nhân khẩu bình quân 1 hộ cao hơn các vùng khác.

Thu nhập bình quân 1 người 1 tháng của nhóm hộ nghèo nhất (nhóm thu nhập 1) đạt 369 nghìn đồng, tăng 34%, của nhóm hộ giàu nhất (nhóm thu nhập 5) đạt 3.411 nghìn đồng, tăng 38,7% so với
năm 2008.
Tỷ lệ phụ thuộc năm 2010 là 1,4, giảm so với các năm trước. Tỷ lệ phụ thuộc của nhóm hộ nghèo nhất cao hơn 1,8 lần so với nhóm hộ giàu nhất. Tỷ lệ phụ thuộc cũng cao hơn ở các hộ dân cư
thuộc khu vực nông thôn, các hộ có trình độ học vấn của chủ hộ thấp hơn, các dân tộc khác dân tộc Kinh.


Dịch bệnh

Khó kiểm soát về dân số

Thoái hóa giống nòi

Trộm cắp

NGƯỜI NGHÈO KHÔNG CÓ CHỖ Ở , CHỖ Ở KHÔNG ĐẢM BẢO, QUÁ TỒI

TÀN

Chủ quan

Khách quan

Thu nhập

Tập quán

Sức
Sức khỏe
khỏe không
không đáp
đáp ứng
ứng yêu
yêu cầu
cầu

Dân trí thấp, chưa qua đào tạo

CV
CV

Di canh, di cư

Bệnh tật

Mại dâm

Gây ra các tệ nạn xã hội

Không ổn định chỗ ở, khó phát triển kinh tế

Cây vấn đề

Ma túy, HIV

Cơ chế chính sách kém

Cơ cấu gia đình không ổn
định

Chế độ dinh dưỡng kém

Bỏ học

Không được giáo
dục

Điều kiện tự nhiên khắc nghiệt

Đông con

Mất trụ cột gia đình

Quy hoạch

Thiếu việc

chưa tốt

làm

Hạn hán

Lũ lụt


Dễ dàng kiểm soát về dân số

Hạn chế xảy ra các dịch bệnh

Hạn chế tệ nạn ma túy, nhiễm

Trộm cắp

ổn định phát triển giống

HIV

nòi

Ổn định chỗ ở, có điều kiện phát triển kinh tế

Giảm tệ nạn mại dâm

Cây mục tiêu

Hạn chế các tệ nạn xã hội

NGƯỜI NGHÈO CÓ NHÀ Ở

Định canh
định cư

Cơ chế chính sách phù hợp

Nâng cao thu nhập

Thay đổi tập quán xấu

Nâng cao sức

Nâng cao dân

Cơ cấu gia

khỏe

trí, tay nghề

đình ổn định

Chủ động ứng phó với thiên tai

Quy hoạch nhà ở hợp

Giải quyết việc

Khắc phục hậu

Dự báo, đề phòng, nâng cao

lý

làm

quả kịp thời

cảnh giác với thiên tai

Tuyên truyền vệ sinh

Cung cấp thông

Tạo điều kiện

Người dân

Được Tuyên

Được hỗ trợ an

công cộng, nhà ở

tin về chế độ

cho cho trẻ em

được đào

truyền

sinh xã hội

dinh dưỡng

đi học

tạo nghề

KKHGD






4. Chủ thể của chính sách:
- Người có thẩm quyền quyết định: Thủ tướng Chính Phủ
- Người chịu trách nhiệm tổ chức thực thi chính sách: Các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh,
thành phố trực thuộc Trung ương



5. Đối tượng của chính sách :

Là hộ nghèo đang cư trú tại địa phương - Quyết định 167/2008/QĐ-TTG

Quyết định số
167/2008/QĐ-TTG

Hộ chưa có nhà ở hoặc đã có nhà ở nhưng nhà ở quá tạm bợ, hư hỏng, dột nát, có nguy cơ sập đổ và không có khả năng tự cải thiện nhà ở;

Hộ không thuộc diện đối tượng được hỗ trợ nhà ở theo quy định tại các chính sách




Hộ không thuộc diện đối tượng được hỗ trợ nhà ở theo quy định tại các chính sách sau:
- Một số chính sách hỗ trợ đất sản xuất, đất ở, nhà ở và nước sinh hoạt cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo, đời sống khó khăn  (sau đây gọi tắt là Quyết định số 134/2004/QĐTTg).




- Chính sách hỗ trợ người hoạt động cách mạng từ trước cách mạng tháng Tám năm 1945 cải thiện nhà ở;





- Một số chính sách thực hiện Chương trình bố trí dân cư theo Quyết định số 193/2006/QĐ-TTg ngày 24 tháng 8 năm 2006 của Thủ tướng Chính phủ;



- Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt bổ sung các Dự án đầu tư  (giai đoạn 2) thuộc Chương trình xây dựng cụm, tuyến dân cư và nhà ở vùng ngập lũ đồng bằng sông Cửu
Long;



- Các chính sách hỗ trợ nhà ở khác áp dụng cho từng địa phương, từng đối tượng cụ thể như chính sách hỗ trợ nhà ở cho đồng bào dân tộc Pa Cô - Vân Kiều tỉnh Quảng Trị, chính sách
hỗ trợ nhà ở cho đồng bào dân tộc thiểu số rất ít người v.v…



* Đối với những hộ nghèo đã được hỗ trợ xây dựng nhà ở theo quy định của các chính sách trên nhưng nhà ở đã bị sập đổ do thiên tai gây ra mà không có khả năng tự sửa chữa, xây
dựng lại, được UBND cấp xã xác nhận thì đưa vào diện đối tượng được hỗ trợ nhà ở theo quy định của Quyết định số 167/2008/QĐ-TTg.



* Đối với các hộ nghèo, có khó khăn về nhà ở đã vay tiền từ Ngân hàng Chính sách Xã hội hoặc các tổ chức tín dụng khác để tự làm nhà ở trước khi Quyết định số 167/2008/QĐ-TTg có
hiệu lực thi hành, đến nay vẫn chưa trả hết nợ, nếu có đơn đăng ký hỗ trợ nhà ở  (theo mẫu tại Phụ lục số 1 kèm theo Thông tư này) có xác nhận của thôn và UBND cấp xã thì được hỗ
trợ từ ngân sách Nhà nước để trả nợ. Mức hỗ trợ tối đa 8,4 triệu đồng /hộ đối với vùng khó khăn theo quy định tại Quyết định số 30/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc
ban hành Danh mục các đơn vị hành chính thuộc vùng khó khăn  và 7,2 triệu đồng/hộ đối với các vùng khác.



* Đối với hộ gia đình là đồng bào dân tộc thiểu số nghèo đã có trong danh sách được hỗ trợ nhà ở theo Quyết định số 134/2004/QĐ-TTg nhưng đến thời điểm Quyết định số
167/2008/QĐ-TTg có hiệu lực thi hành vẫn chưa được hỗ trợ nhà ở thì được hưởng chính sách hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở theo quy định của Quyết định số 167/2008/QĐ-TTg. Nguồn
vốn hỗ trợ cho các đối tượng này được sử dụng từ nguồn vốn để thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở theo Quyết định số 134/2004/QĐ-TTg.

- Chính sách về việc sửa đổi bổ sung một số điều của Quyết định số 118/TTg ngày 27/02/1996 của Thủ tướng Chính phủ về việc hỗ trợ người có công với cách mạng cải thiện nhà ở và
Điều 3 Quyết định số 20/2000/QĐ-TTg ngày 03 tháng 02 năm 2000 của Thủ tướng Chính phủ về việc hỗ trợ người hoạt động cách mạng trước cách mạng tháng Tám năm 1945 cải thiện
nhà ở;
- Chính sách cho các hộ dân vùng ngập lũ mua trả chậm nền nhà và nhà ở trong các cụm, tuyến dân cư ở các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long;
- Chính sách về việc điều chỉnh, bổ sung đối tượng và cơ chế vay vốn xây dựng nhà ở thuộc Chương trình xây dựng cụm, tuyến dân cư và nhà ở vùng thường xuyên ngập lũ đồng bằng
sông Cửu Long;

6. Phân tích các bên liên quan

Các bên liên quan

Điểm yếu/Vấn đề của họ

Điểm mạnh của họ

Mục tiêu đặt ra với họ

Giải pháp tác động đến họ

Bên hưởng lợi (Hộ nghèo,các hộ khác thỏa mãn điều

Không có chỗ ở hoặc chỗ ở rất tạm bợ, không đủ điều

 

Có điều kiện sống tốt hơn, có một cuộc sống chất

Có các chính sách hỗ trợ như: chính sách hỗ trợ nhà ở…

kiện của CS)

kiện vật chất để chăm lo cho kinh tế của gia đình nên

lượng hơn cả về vật chất và tinh thần.

cuộc sống gặp nhiều khó khăn

 

Các nhà ra quyết định (Chính phủ-Thủ tướng Chính

+ Vấn đề nhà ở cho những hộ gia đình đang gặp khó

+ Là cơ quan nhà nước, có thẩm quyền lớn

phủ)

khăn là vấn đề rất cấp thiết, cần được quan tâm từng

+ Tập trung nhiều người tài, có óc suy luận, kỹ năng giải cấp thiết và linh hoạt nhằm hỗ trợ kịp thời

ngày bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống hàng

quyết vấn đề

Đưa ra những chính sách về nhà ở phù hợp, + Tổ chức nhiều buổi họp nhằm đưa ra các giải pháp để

cho người dân

ngày của 1 bộ phận người dân

+ Các bộ ban ngành còn chồng chéo trong quản lý + Là các cơ quan quản lý chuyên môn, có bộ máy quản lý trải

dựng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, UBND các cấp …)

 

chính phủ)

+ Đưa ra nhiều bản dự thảo về những khó khăn mà
những hộ gia đình thuộc đối tượng của chính sách

Các cơ quan thực hiện (Các bộ ban ngành như: Bộ Xây

Những nhóm ủng hộ, giúp đỡ cho CS (Các tổ chức phi

giải quyết tình hình

+ Tham mưu cho các cơ quan ra quyết định về các + Có các bước chỉ đạo rõ ràng từ cấp lãnh đạo

dài từ TW đến địa phương (Bộ, sở, phòng)

vấn đề dân số

+ Xây dựng kênh phản hồi ý kiến từ cơ quan thực hiện

+ Nắm vững tình hình dân số, kinh tế và văn hóa của từng địa

+ Thực hiện chức năng quản lý đối với những

đến cơ quan lãnh đạo

phương

nhiệm vụ, vùng, chức năng mà mình được giao

+ Phối hợp thực hiện giữa các bộ ban ngành

+ Là các tổ chức cá nhân muốn mang lại giá trị tốt đẹp

+ Là các tổ chức quan tâm đến sức khỏe, đời sống của nhân dân nói chung + Giúp cho đời sống của những người yếu thế

Định hướng công việc của họ sát với nhóm thực hiện

cho cộng đồng nhưng thường thiếu về nguồn lực

và các hộ khó khăn nói riêng

chính sách.

+ Không thể đưa ra các biện pháp mạnh, kịp thời

+ Các tổ chức này thường có các hoạt động tình nguyện hướng đến người
dân miền sâu, miền xa, vùng khó khăn
+ Họ tự túc kinh phí cho hoạt động tình nguyện
+ Nhận được sự hỗ trợ từ nhiều phía

được cải thiện hơn
 


II. Giải pháp và công cụ thực thi chính sách


1.

Giải pháp

Xã hội hóa vấn đề nhà ở cho

người nghèo

2. Giải pháp về tài chính: Vay vốn làm nhà ở


3. Giải pháp hỗ trợ các doanh nghiệp xây dựng nhà ở cho người nghèo
Nhà nước cần đưa ra một số giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà ở cho người nghèo. Nhà nước có thể xem xét giành quỹ đất, hỗ trợ vay vốn với lãi suất thấp để
các tổ chức doanh nghiệp xây dựng nhà ở cho người nghèo

4. Khai thác gỗ hỗ trợ xây nhà cho người nghèo




- Đối tượng rừng được khai thác:
+ Các khu rừng tự nhiên được phép khai thác là rừng sản xuất, rừng phòng hộ, được Nhà nước giao không thu tiền sử dụng rừng cho các chủ rừng là tổ chức kinh tế, ban
quản lý rừng, hộ gia đình, cá nhân và rừng chưa có chủ hiện do UBND cấp xã quản lý



+ Những khu rừng trồng có nguồn vốn ngân sách nhà nước, vốn viện trợ không hoàn lại của các tổ chức Quốc tế được Nhà nước giao không thu tiền sử dụng rừng cho các
tổ chức, doanh nghiệp, ban quản lý rừng.



- Người được phép khai thác là hộ nằm trong hoặc đại diện trong buôn, làng thuộc đối tượng được cấp gỗ làm nhà ở theo quy định tại Quyết định số 167/2008/QĐ-TTg.

Công cụ thực thi chính sách

Nhóm các công cụ hành chính tổ chức:

Nhóm các công cụ kinh tế:

+ Quyết định
Ngân sách

Quỹ

Lãi suất

167/2008/QĐTTg

Nhóm các công cụ tuyên truyền giáo dục:

Thông tư liên

Tổ chức thực

tịch số 08/2009/

hiện

Giám sát


Cám ơn cô giáo và các bạn đã lắng nghe
^^!