Giáo án Sinh học 9 bài 54: Ô nhiễm môi trường

GIÁO ÁN SINH HỌC 9
BÀI 54: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
A. MỤC TIÊU.
1, Kiến thức:
Nêu được khái niệm ô nhiễm môi trường. Nêu được một số chất gây ô nhiễm: các khí
công nghiệp, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, các tác nhân gây đột biến.
Nêu được hậu quả của ô nhiễm ảnh hưởng tới sức khỏe và gây nhiều bệnh tật cho con
người
2, Kỹ năng- Rèn kỹ năng khai thác tranh, khai thác thông tin.
3, Thái độ: Giáo dục học sinh bảo vệ môi trường.
II. CHUẨN BỊ
1.GV: Tranh phóng to H 54.1 tới 54.4 SGK.
2. HS: Tư liệu về ô nhiễm môi trường.
C. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP.
1. Kiểm tra kiến thức cũ:
- Trình bày nguyên nhân dẫn đến suy thoái môi trường do hoạt động của con người?
 hs nêu được ảnh hưởng của con người qua mỗi giai đoạn.
2. Giảng kiến thức mới
Hoạt động 1: Ô nhiễm môi trường là gì?
Hoạt động của GV
- GV đặt câu hỏi:

Hoạt động của HS
- HS nghiên cứu SGK và trả lời.

- Ô nhiễm môi trường là gì?
- Do đâu mà môi trường bị ô nhiễm?
Kết luận:
- Ô nhiễm môi trường là hiện tượng môi trường tự nhiên bị bẩn, đồng thời các tính chất vật lí,
hoá học, sinh học của môi trường bị thay đổi gây tác hại tới đời sống của con người và các sinh
vật khác.

TaiLieu.VN

Page 1


- Ô nhiễm môi trường do:
+ Hoạt động của con người.
+ Hoạt động của tự nhiên: núi lửa phun nham thạch, xác sinh vật thối rữa...
Hoạt động 2: Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK.

- HS nghiên cứu SGK và trả lời.

- Kể tên các chất khí thải gây độc?

+ CO2; NO2; SO2; CO; bụi...

- Các chất khí độc được thải ra từ hoạt
động nào?
- Yêu cầu HS hoàn thành bảng 54.1 SGK.

- HS thảo luận để tìm ý kiến và hoàn
- GV chữa bảng 54.1 bằng cách cho HS các thành bảng 54.1 SGK.
nhóm ghi từng nội dung.
- GV đánh giá kết quả các nhóm.

- GV cho HS liên hệ

- Mỗi nhóm hoàn thành 1 nội dung, rút ra
- Kể tên những hoạt động đốt cháy nhiên kết luận.
liệu tại gia đình em và hàng xóm có thể gây - HS có thể trả lời:
ô nhiễm không khí?
+ Có hiện tượng ô nhiễm môi trường do
- GV phân tích thêm: việc đốt cháy nhiên đun than, bếp dầu....
liệu trong gia đình sinh ra lượng khí CO;
CO2... Nếu đun bếp không thông thoáng,
các khí này sẽ tích tụ gây độc hại cho con
người.
- GV yêu cầu HS quan sát H 54.2 và trả lời
các câu hỏi  SGK trang 163

- HS tự nghiên cứu H 54.2, trao đổi
- Lưu ý chiều mũi tên: con đường phát tán nhóm và trả lời các câu hỏi SGK.
chất hoá học.
- GV treo H 54.2 phóng to, yêu cầu HS trả
lời câu hỏi:
- Các hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc - Đại diện nhóm trình bày, các nhóm

TaiLieu.VN

Page 2


hoá học thường tích tụ ở những môi trường khác nhận xét, bổ sung và rút ra kết luận.
nào?
- GV bổ sung thêm: với chất độc khó phân

huỷ như ĐT, trong chuỗi thức ăn nồng độ
các chất ngày một cao hơn ở các bậc dinh
dưỡng cao  khả năng gây độc với con
người là rất lớn.
- Con đường phát tán các loại hoá chất - HS tiếp thu kiến thức.
đó?
- Chất phóng xạ có nguồn gốc từ đâu?
- Các chất phóng xạ gây nên tác hại như
- Con đường phát tán:
thế nào?
+ Hoá chất (dạng hơi)  nước mưa  đất
- GV nói về các vụ thảm hoạ phóng xạ.
(tích tụ)  Ô nhiễm mạch nước ngầm.
- Cho HS đọc thông tin SGK và điền nội
+ Hoá chất  nước mưa  ao hồ, sông,
dung vào bảng 54.2.
- GV yêu cầu HS lên bảng hoàn thành biển (tích tụ)  bốc hơi vào không khí.
bảng.

+ Hoá chất còn bám và ngấm vào cơ thể
- GV lưu ý thêm: Chất thải rắn còn gây cản sinh vật.
trở giao thông, gây tai nạn cho người.
- HS nghiên cứu SGK trả lời và rút ra kết
luận.
- Sinh vật gây bệnh có nguồn gốc từ đâu?
- Nguyên nhân của các bệnh giun sán, sốt
rét, tả lị...
- HS vận dụng kiến thức đã học và trả
lời.
- Phòng tránh bệnh sốt rét?

GDMT: Thực trạng ô nhiễm môi trường. + Nguyên nhân bệnh đường tiêu hoá do
ăn uống mất vệ sinh.
Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường.
+ Phòng bệnh sốt rét: diệt bọ gậy, giữ vệ
sinh nguồn nước, đi ngủ mắc màn...
Kết luận:
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:
Các chất thải từ nhà máy, phương tiện giao thông, đun nấu sinh hoạt do đốt các nhiên liệu sinh
ra CO,CO2, SO2.... gây ra ô nhiễm không khí ,độc hại cho cơ thể con người và sinh vật.

TaiLieu.VN

Page 3


2. Ô nhiễm do hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học:
Các loại thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ.... dùng không đúng cách và dùng quá liều lượng sẽ có tác
động bất lợi đến toàn bộ hệ sinh thái và ảnh hưởng đến sức khoẻ con người
3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ
- Các chất phóng xạ từ nhà máy điện nguyên tử , công trường khai thác chất phóng xạ, qua
những vụ thử vũ khí hạt nhân...
- Tác hại: Gây đột biến ở người và sinh vật, gây một số bệnh di truyền và ung thư.
4. Ô nhiễm do các chất thải rắn: Chất thải rắn gây ô nhiễm môi trường: đồ nhựa, giấy
vụn, cao su, rác thải, bông kim y tế...
5. Ô nhiễm do sinh vật gây bệnh:
- Sinh vật gây bệnh có nguồn gốc từ chất thải không được thu gom và xử lí: phân, rác, nước thải
sinh hoạt, xác chết sinh vật, rác thải từ bệnh viện...
3. Củng cố bài giảng: Cho HS trả lời các câu hỏi SGK.
4. Hướng dẫn học tập ở nhà
- Học bài , trả lời các câu hỏi ở SGK. Chú ý phân biệt rõ họat động gây ÔNMT, các tác nhân

( nguyên nhân) gây ÔNMT.
- Xem tiếp bài : Ô nhiễm môi trường. Tìm hiểu những việc làm mà con người đã và đang làm
để hạn chế ô nhiễm môi trường.
D. RÚT KINH NGHIỆM:
.........................................................................................................................................................
...................................................................................................................................

TaiLieu.VN

Page 4