BÀI GIẢNG VẼ CƠ KHÍ
BÀI 6:
BẢN VẼ
KẾT CẤU THÉP
Ths. Nguyễn Việt Anh
Bài 6
Bản vẽ kết cấu thép
6.1. Một số khái niệm
- Kết cấu thép là kết cấu được dùng phổ biến trong xây dựng và các thiết bị cơ
khí. Có ba loại kết cấu thép cơ bản thường được sử dụng, gồm có:
+ Hệ thanh: gồm các thanh thép liên kết với nhau trực tiếp hoặc thông
qua các phụ kiện như bản mã, khớp cầu... Hệ thanh được sử dụng để tạo thành
các cấu kiện như khung cột, giàn mái, dầm cầu...
+ Hệ vỏ: gồm các tấm bản kim loại liên kết với nhau để tạo thành các
thùng, bể chứa, nồi hơi, ống dẫn...
+ Hệ thanh vỏ hỗn hợp: kết cấu sử dụng hệ thanh tạo nên khung chịu
lực, lớp vỏ hình thành nên các bề mặt đáp ứng nhu cầu sử dụng, ví dụ bản sàn
nhà, bản sàn cầu thang thép, cánh cửa van phẳng hoặc van cung…
Bài 6
Bản vẽ kết cấu thép
6.2. Biểu diễn một số loại thép hình thông dụng
- Thép góc: gồm loại đều cánh và không đều cánh.
Ký hiệu thép góc có dạng:
L b1 x b2 x s với thép không đều cánh
hoặc L b x s đối với thép góc đều cánh
trong đó, b là chiều rộng cánh, s là chiều dày cánh
Bài 6
Bản vẽ kết cấu thép
6.2. Biểu diễn một số loại thép hình thông dụng
- Thép hình máng(hay thép chữ U, chữ C): các kích thước cơ bản gồm chiều
cao h, chiều rộng b, bề dày s, bề dày trung bỉnh t
C
Ký hiệu có dạng:
n
trong đó n là số hiệu thép, tương ứng với chiều cao h
Bài 6
Bản vẽ kết cấu thép
6.2. Biểu diễn một số loại thép hình thông dụng
- Thép chữ I: các kích thước cơ bản gồm chiều cao h, chiều rộng b, bề dày s,
bề dày trung bỉnh t
I
Ký hiệu có dạng: n
trong đó n là số hiệu thép, tương ứng với chiều cao h
Bài 6
Bản vẽ kết cấu thép
6.2. Biểu diễn một số loại thép hình thông dụng
- Một số loại thép khác:
+ Thép tròn đặc ký hiệu ● và ghi rõ đường kính ø, VD: ● ø18
+ Thép vuông đặc ký hiệu ■ và ghi kích thước, VD: ■ 16
+ Thép ống tròn ký hiệu ○ và ghi rõ đường kính ø, VD:
○ ø32
+ Thép hộp ký hiệu □ và kích thước, VD □ 25 hoặc □25x50
+ Thép tấm ký hiệu ▬ và chiều dày (trong một số trường hợp có thể
ghi kích thước khuôn khổ trước bề dày), VD ▬ 150x60x10
+ Một số loại thép hình khác ký hiệu theo hình dạng mặt cắt, VD chữ T,
chữ H, chữ Z...
- Chú ý:
+ Số lượng thép ghi trước ký hiệu mặt cắt, VD 2L50x2
+ Có thể dùng ký hiệu để diễn tả cấu tạo các thanh, VD ┘└ 50x2 hoặc
┐┌ 80x4, khi đó không cần ghi số lượng thanh trước ký hiệu
Bài 6
Bản vẽ kết cấu thép
6.3. Các hình thức liên kết cơ bản của kết cấu thép
- Trong kết cấu thép thường sử dụng hai loại liên kết chính
+ Liên kết tháo lắp được: bằng bulông, đinh vít, ren...
+ Liên kết không tháo lắp được: hàn, đinh tán
- Một số ký hiệu bulông trong bản vẽ kết cấu thép
Bu lông liên kết cố
định
Bulông liên kết
tạm thời
Bài 6
Bản vẽ kết cấu thép
6.3. Các hình thức liên kết cơ bản của kết cấu thép
- Một số ký hiệu đinh tán thông dụng
Đinh tán
đầu chìm hai phía
Đinh tán
nửa chìm hai phía
Đinh tán
chỏm cầu hai phía
Bài 6
Bản vẽ kết cấu thép
6.3. Các hình thức liên kết cơ bản của kết cấu thép
- Một số ký hiệu đường hàn thông dụng
Kiểu đường hàn
Hàn đối đầu khi chế tạo
tại nhà xưởng
Hàn đối đầu khi lắp ráp tại
công trường
Hàn góc, hàn chữ T, hàn
chồng khi chế tạo tại nhà
xưởng
Hàn góc, hàn chữ T, hàn
chồng khi lắp ráp tại công
trường
Phía thấy
Phía khuất
Bài 6
Bản vẽ kết cấu thép
6.3. Các hình thức liên kết cơ bản của kết cấu thép
- Một số ký hiệu mối hàn thông dụng
Loại mối
hàn
Hàn đối
đầu
Vát đầu
Mặt cắt mối hàn
Ký hiệu
Số hiệu
Một phía
Đ2
Hai phía
Đ4
Một phía
Đ5
Một phía
C1
Hai phía
C2
Không vát
đầu
Vát đầu
Hàn chập
Số đường
hàn
Không vát
đầu
Bài 6
Bản vẽ kết cấu thép
6.3. Các hình thức liên kết cơ bản của kết cấu thép
- Một số ký hiệu mối hàn thông dụng
Loại mối
hàn
Vát đầu
Số đường
hàn
Mặt cắt mối hàn
Ký hiệu
Số hiệu
Một phía
G3
Hai phía
G5
Một phía
G6
Không vát
đầu
Hàn góc
Vát đầu
Bài 6
Bản vẽ kết cấu thép
6.3. Các hình thức liên kết cơ bản của kết cấu thép
- Một số ký hiệu mối hàn thông dụng
Loại mối
hàn
Vát đầu
Số đường
hàn
Mặt cắt mối hàn
Ký hiệu
Số hiệu
Một phía
T1
Hai phía
T4
Một phía
T7
Không vát
đầu
Hàn chữ T
Vát đầu
Bài 6
Bản vẽ kết cấu thép
6.4. Bản vẽ kết cấu thép
Hồ sơ bản vẽ thép bao gồm các loại bản vẽ sau:
- Sơ đồ công trình: thể hiện sơ đồ kết cấu công trình, sơ đồ các cấu kiện, các
thanh thép thể hiện dạng nét đơn, ghi các kích thước thiết kế cơ bản.
Bài 6
Bản vẽ kết cấu thép
6.4. Bản vẽ kết cấu thép
Hồ sơ bản vẽ thép bao gồm các loại bản vẽ sau:
- Sơ đồ lắp đặt kết cấu: chỉ rõ vị trí tương đối của các cấu kiện, kết cấu cần
lắp ghép vào nhau, các cấu kiện cần ghi ký hiệu
Bài 6
Bản vẽ kết cấu thép
6.4. Bản vẽ kết cấu thép
Hồ sơ bản vẽ thép bao gồm các loại bản vẽ sau:
- Bản vẽ chế tạo: Bản vẽ chi tiết các cấu kiện, các nút liên kết, đủ các hình
biểu diễn để có thể chế tạo.
Bài 6
Bản vẽ kết cấu thép
6.4. Bản vẽ kết cấu thép
Hồ sơ bản vẽ thép bao gồm các loại bản vẽ sau:
- Bản vẽ chế tạo: Bản vẽ chi tiết các cấu kiện, các nút liên kết, đủ các hình
biểu diễn để có thể chế tạo.