SLIDE ĐỊNH MỨC KINH TẾ KỸ THUẬT

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
KHOA THƯƠNG MẠI

ĐỊNH MỨC KINH TẾ KỸ
THUẬTCƠ SỞ CỦA QUẢN TRỊ KINH
DOANH
Người biên soạn: PGS.TS. Nguyễn Thị Xuân Hương


Bµi 5: Tiªu chuÈn hãa

I. Kh¸i qu¸t vÒ tiªu chuÈn hãa
II. X©y dùng tiªu chuÈn
III. HÖ thèng tiªu chuÈn quèc gia
vµ tiªu chuÈn ngµnh ë ViÖt
Nam
IV. Tæ chøc tiªu chuÈn hãa quèc
gia vµ quèc tÕ


Ch¬ng VII: Tiªu chuÈn hãa

I. Kh¸i qu¸t vÒ tiªu chuÈn
hãa
1. Kh¸i niÖm vµ môc ®Ých cña
tiªu chuÈn hãa
2. Ph©n lo¹i tiªu chuÈn
3. T¸c dông cña tiªu chuÈn hãa


I. Khái quát về tiêu chuẩn

hóa
1. Khái niệm và mục đích của tiêu
chuẩn hóa
a. Khái niệm
Tiêu chuẩn hóa là một lĩnh vực hoạt
động nhằm xây dựng (thiết lập) và
áp dụng các tiêu chuẩn trong sản
xuất kinh doanh để đạt đợc kết
quả tối u trong một khung cảnh
nhất định.


I. Khái quát về tiêu chuẩn hóa
1. Khái niệm và mục đích của tiêu
chuẩn hóa
a. Khái niệm (tiếp)
Tiêu chuẩn là một văn bản đợc một tổ chức
thừa nhận, phê duyệt để cung cấp
những quy tắc, hớng dẫn hoặc các đặc
tính cho những hoạt động (hoặc kết
quả hoạt động), sử dụng chung và lặp đi
lặp lại nhằm đạt đợc trật tự tối u trong
một khung cảnh nhất định.
Phân tích:
Tiêu chuẩn là một tài liệu
Tiêu chuẩn phải đợc một tổ chức đợc thừa nhận thông qua
Các tiêu chuẩn đợc sử dụng chung và lặp lại nhiều lần
Tiêu chuẩn là giải pháp tối u

I. Khái quát về tiêu chuẩn hóa
1. Khái niệm và mục đích của tiêu
chuẩn hóa
a. Khái niệm (tiếp)
- Tài liệu quy chuẩn: là thuật ngữ chung để chỉ các
tài liệu nh tiêu chuẩn, quy định kỹ thuật, quy
phạm và các văn bản pháp quy.
- Quy định kỹ thuật là tài liệu mô tả những yêu cầu
kỹ thuật mà một sản phẩm, dịch vụ hoặc quá
trình phải tuân theo (có tính bắt buộc).
- Quy phạm là tài liệu đa ra hớng dẫn thực hành hoặc
các thủ tục thiết kế, sản xuất, lắp đặt bảo dỡng
và sử dụng các thiết bị, công trình hoặc sản
phẩm.
- Văn bản pháp quy: là tài liệu đa ra các quy tắc
pháp lý bắt buộc và đợc một cơ quan có thẩm
quyền chấp nhận


I. Khái quát về tiêu chuẩn hóa

1. Khái niệm và mục đích
của tiêu chuẩn hóa
b. Mục đích của tiêu chuẩn hóa
- Tạo điều kiện cho việc trao đổi
thông tin
- Thúc đẩy tiến bộ kỹ thuật
- ổn định và nâng cao chất lợng sản
phẩm, dịch vụ, bảo vệ ngời tiêu
dùng

- Tăng cờng tính thay thế tính đổi
lẫn của sản phẩm trong tiêu dùng


I. Kh¸i qu¸t vÒ tiªu chuÈn hãa
2. Ph©n lo¹i tiªu chuÈn
a. Theo ®èi tîng tiªu chuÈn
-

Tiªu
Tiªu
Tiªu
Tiªu

chuÈn
chuÈn
chuÈn
chuÈn

c¬ b¶n
vÒ s¶n phÈm
vÒ dÞch vô
vÒ c¸c qu¸ tr×nh,


I. Kh¸i qu¸t vÒ tiªu chuÈn hãa
2. Ph©n lo¹i tiªu chuÈn(tiÕp)
b. Theo môc ®Ých cña tiªu chuÈn
- C¸c tiªu chuÈn nh»m môc ®Ých th«ng
hiÓu

- Tiªu chuÈn nh»m gi¶m bít sù ®a d¹ng
vµ ®æi lÉn
- Tiªu chuÈn nh»m môc ®Ých chÊt lîng
- Tiªu chuÈn nh»m môc ®Ých an toµn
vÖ sinh
c. Theo vai trß ph¸p lý cña tiªu chuÈn
- Tiªu chuÈn tù nguyÖn
-Tiªu chuÈn b¾t buéc


I. Kh¸i qu¸t vÒ tiªu chuÈn hãa
2. Ph©n lo¹i tiªu chuÈn(tiÕp)
d. Theo cÊp tiªu chuÈn
- Tiªu chuÈn cÊp c«ng ty, doanh
nghiÖp
- Tiªu chuÈn cña cÊp ngµnh, héi
- Tiªu chuÈn quèc gia
- Tiªu chuÈn cÊp khu vùc
- Tiªu chuÈn quèc tÕ


I. Khái quát về tiêu chuẩn hóa
3. Tác dụng của tiêu chuẩn hóa
a. Đối với ngời sản xuất
- Cho phép giảm khối lợng các công việc
thiết kế sản phẩm
- Tạo điều kiện chuyên môn hóa sản xuất lớn,
sản xuất hàng loạt và nâng cao năng
suất lao động.
- Cho phép các doanh nghiệp giảm chi phí

trong sản xuất kinh doanh
- Nâng cao khả năng cạnh tranh của sản
phẩm trên thị trờng, tăng doanh thu.
- Làm cho sản phẩm của các doanh nghiệp
dễ dàng thâm nhập thị trờng trong nớc
và quốc tế.


I. Khái quát về tiêu chuẩn hóa
3. Tác dụng của tiêu chuẩn hóa (tiếp)
b. Đối với ngời tiêu dùng:
Nhờ có tiêu chuẩn sản phẩm, dịch vụ
ngời mua thuận tiện trong lựa
chọn, mua sắm. Tiết kiệm thời
gian, chi phí khi thay thế, sửa
chữa sản phẩm, bảo đảm an toàn
về tài sản và sức khoẻ trong tiêu
dùng nhất là đối với hàng thực
phẩm


3. Tác dụng của tiêu chuẩn hóa
(tiếp)
c. Đối với nền kinh tế quốc dân
Tiêu chuẩn là công cụ hữu hiệu để nhà nớc
điều hoà, định hớng nền sản xuất theo
những mục tiêu đã định, thúc đẩy tiến
bộ kỹ thuật và chuyển giao công nghệ
góp phần tạo ra nền sản xuất có chất lợng
cao

Trên cơ sở các tiêu chuẩn chung có thể tạo ra
nét đặc thù của nền sản xuất địa ph
ơng, tăng cờng đẩy mạnh xuất khẩu.
Các văn bản tiêu chuẩn còn giúp cơ quan nhà
nớc thuận tiện khi xây dựng các văn bản
pháp luật, điều hành nền kinh tế hội
nhập vào khu vực và thế giới.


Ch¬ng VII: Tiªu chuÈn hãa

II. X©y dùng tiªu chuÈn
1. C¸c nguyªn t¾c cña tiªu chuÈn
hãa
2. Ban kü thuËt vµ qu¸ tr×nh x©y
dùng tiªu chuÈn
3. ChÊp nhËn tiªu chuÈn quèc tÕ
thµnh tiªu chuÈn quèc gia


II. Xây dựng tiêu chuẩn
1. Các nguyên tắc của tiêu chuẩn hóa
a. Nguyên tắc đơn giản hóa
b. Nguyên tắc thoả thuận
c. Nguyên tắc áp dụng
d . Nguyên tắc quyết định, thống
nhất
e.Nguyên tắc đổi mới
f. Nguyên tắc đồng bộ
g. Nguyên tắc pháp lý

2. Ban kỹ thuật và quá trình xây
dựng tiêu chuẩn
a. Ban kỹ thuật tiêu chuẩn: Để thực
hiện nguyên tắc thoả thuận, ngời
ta lập ra ban kỹ thuật để xây
dựng tiêu chuẩn. Ban kỹ thuật tiêu
chuẩn là tổ chức t vấn kỹ thuật
trong lĩnh vực tiêu chuẩn hóa, tập
hợp đợc đội ngũ chuyên gia giỏi từ
các bên có liên quan để xây dựng,
soát xét tiêu chuẩn về một loại sản
phẩm hay một lĩnh vực chuyên
môn nhất định.


2. Ban kỹ thuật và quá trình xây
dựng tiêu chuẩn
- Cơ cấu ban kỹ thuật gồm 1 trởng
ban, 1 th ký và một số uỷ viên
- Số thành viên thờng gồm 9 - 20
thành viên
- Th ký Ban kỹ thuật là ngời của cơ
quan tiêu chuẩn quốc gia (hoặc
quốc tế
- Nguyên tắc làm việc của ban kỹ
thuật là bàn bạc, thoả thuận

2. Ban kỹ thuật và quá trình xây
dựng tiêu chuẩn
b. Quá trình xây dựng tiêu chuẩn Việt
Nam
-

Chuẩn bị xây dựng TCVN
Biên soạn dự thảo làm việc
Biên soạn dự thảo ban kỹ thuật
Hoàn chỉnh dự thảo TCVN
Xét duyệt TCVN
Ban hành TCVN
Xuất bản TCVN


3. Chấp nhận tiêu chuẩn quốc
tế thành tiêu chuẩn quốc
gia

a. Cơ sở để chấp nhận tiêu chuẩn

quốc tế thành tiêu chuẩn quốc gia

- Công nhận tiêu chuẩn quốc tế có thể tiết
kiệm thời gian và chi phí xây dựng
- Để hội nhập các tổ chức quốc tế thờng yêu
cầu các quốc gia thành viên hoà hợp tiêu
chuẩn quốc gia trên cơ sở tiêu chuẩn
quốc tế đã có trong phạm vi và lĩnh vực
đó

- Các tổ chức TCH quốc tế không áp đặt
điều kiện chấp nhận hoàn toàn, chấp
nhận một phần hoặc thay đổi nội dung
tiêu chuẩn quốc tế mà tuỳ thuộc vào
điều kiện, hoàn cảnh, mục tiêu và thậm
chí ý muốn chủ quan của cơ quan TCH
quốc gia


3. Chấp nhận tiêu chuẩn quốc tế
thành tiêu chuẩn quốc gia
b. Nguyên tắc cơ bản khi chấp nhận
tiêu chuẩn quốc tế
- Phải đợc các nhà chuyên môn dịch trung
thực ra tiếng Việt;
- Phải đảm bảo có tính khả thi; Chỉ sửa
chữa thay đổi các điều khoản của tiêu
chuẩn quốc tế ở những chỗ cần thiết
- Phải chỉ rõ phần nào là của tiêu chuẩn
quốc tế, điều khoản nào là nội dung
thêm vào tiêu chuẩn quốc gia
- Nếu một tiêu chuẩn quốc gia tơng đơng với
tiêu chuẩn quốc tế thì nên chỉ rõ số
hiệu của tiêu chuẩn quốc tế tơng ứng


3. Chấp nhận tiêu chuẩn quốc
tế thành tiêu chuẩn quốc
gia
c. Các phơng pháp chấp nhận tiêu

chuẩn quốc tế thành tiêu chuẩn
quốc gia
- Phơng pháp công bố chấp nhận
- Phơng pháp in lại tờ bì
- Phơng pháp in lại hoàn toàn
- Phơng pháp dịch
- Phơng pháp chấp nhận bằng cách
gộp hoặc tham khảo


Ch¬ng VII: Tiªu chuÈn hãa

III. HÖ thèng tiªu chuÈn quèc gia
vµ tiªu chuÈn ngµnh ë ViÖt
Nam
1. HÖ thèng tiªu chuÈn ViÖt Nam
2. Tiªu chuÈn ngµnh


Câu hỏi thảo luận và ôn
tập
1. Trình bày khái niệm và mục đích
của tiêu chuẩn hóa
2. Các loại tiêu chuẩn và tác dụng của
chúng trong sản xuất kinh doanh
3. Phân tích các nguyên tắc và trình
tự xây dựng tiêu chuẩn
4. Tại sao phải chấp nhận tiêu chuẩn
quốc tế; nguyên tắc và phơng
pháp chấp nhận

5. Khái quát về hệ thống tiêu chuẩn
Việt Nam
6. Chức năng, nhiệm vụ của tổ chức
tiêu chuẩn quốc gia. Liên hệ đến
tình hình ở Việt Nam