Phân tích truyện ngắn bến quê của nguyễn minh châu

Phân tích truyện ngắn Bến quê của
Nguyễn Minh Châu
Truyện ngắn Bến quê của Nguyễn Minh Châu chứa đựng những suy ngẫm trải nghiệm sâu sắc của nhà
văn về cuộc đời và con người, thức tỉnh sự trân trọng những giá trị cuộc sống gia đình và những vẻ
đẹp bình dị của quê hương. Tech12h sẽ cùng các bạn tìm hiểu kiến thức trọng tâm và trả lwoif các câu
hỏi trong bài. Mời các bạn tham khảo

A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
1. Tác giả: Nguyễn Minh Châu
•

Nguyễn Minh Châu (1930 - 1989) quê ở Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Ông là nhà văn Quân đội,
từng tham gia hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ

•

Những tác phẩm: "Dấu chân người lính" (tiểu thuyết), “Những vùng trời khác nhau" (tập truyện
ngắn) được xem là những bài ca chiến trận thấm đượm chất sử thi và màu sắc lãng mạn.

•

Sau năm 1975, các tác phẩm: “Người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành”, “Bến quê” “Cỏ lau” là
những thành công về tìm tòi đổi mới trong tư tưởng và nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu. Thân
phận, sô' phận con người, những mơ ước bình dị, cuộc sống quanh ta, những vui buồn, ánh
sáng và bóng đcn, v.v... được ông nói đến với bao khơi gợi, rất nhân bản, đầy tình người. Trang
văn Nguyễn Minh Châu giàu ý vị triết lí và đa nghĩa.

2. Tác phẩm:
•

Hoàn cảnh sáng tác: Truyện ngắn “Bến quê’" in trong tập truyện cùng tên của Nguyễn Minh

Châu, xuất bản năm 1985.


•

Nội dung: Qua nhân vật Nhĩ, một người từng trải đang ốm nặng, sắp lìa đời, tác giả gửi gắm bao
suy ngẫm cảm động về con người về cuộc đời, thức tỉnh lương tri đồng loại không nên sống
dửng dưng, hờ hững mà phải biết trân trọng những vẻ đẹp và giá trị thân thuộc bình dị của cuộc
sống, của gia đình và quê hương.

B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Câu 1: trang 106 sgk Ngữ văn 9 tâp 2
Nhân vật Nhĩ trong truyện ở hoàn cảnh như thế nào? Xây dựng tình huống ấy, tác giả nhằm thể hiện điều
gì?
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 2: trang 107 sgk Ngữ văn 9 tập 2
Trong những ngày cuối cùng của cuộc đời mình, khi nằm trên giường bệnh, Nhĩ đã nhìn thấy gì qua
khung cửa sổ và anh đã khao khát điều gì? Vì sao Nhĩ lại có niềm khao khát ấy và điều đó có ý nghĩa gì?
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 3: trang 108 sgk Ngữ văn 9 tập 2
Vì sao có thể nói ngòi bút miêu tả tâm lí của Nguyễn Minh Châu ở thiên truyện này rất tinh tế và thấm
đượm tinh thần nhân đạo? Phân tích sự miêu tả tâm lí nhân vật Nhĩ để khẳng định nhận xét ấy.
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 4: trang 108 sgk Ngữ văn 9 tập 2
Ở đoạn kết truyện, tác giả đã tâpj trung miêu tả chân dung và cử chỉ của nhân vật nhĩ với vẻ rất khác
thường. Hãy giải thích ý nghĩa của các chi tiết ấy
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 5: trang 108 sgk Ngữ văn 9 tập 2
Nhiều hình ảnh chi tiết trong truyện mang ý nghĩa biểu tượng. Hãy tìm một số hình ảnh chi tiết như vậy
và nêu ý nghĩa biểu tượng của chúng. ( Gợi ý: hình ảnh bãi bồi bên sông, bờ sông bên này bị sụt lở, chi

tiết anh con trai sa vào đám chơi phá cờ thế...)
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 6: trang 108 sgk Ngữ văn 9 tập 2
Truyện ngắn này chứa đựng những suy ngẫm trải nghiệm sâu sắc của nhà văn về con người và cuộc
đời. Tìm trong văn bản đoạn văn thể hiện tập trung chủ đề của truyện và nêu cảm nhận của em về đoạn
văn.
=> Xem hướng dẫn giải

LUYỆN TẬP


Bài tập 1: Trang 108 sgk Ngữ Văn 9 tập hai
Đọc đoạn đầu của truyện và nhận xét nghệ thuật miêu tả thiên nhiên của tác giả trong đoạn văn ấy.
=> Xem hướng dẫn giải
Bài tập 2: trang 108 sgk Ngữ Văn 9 tập hai
Không khéo rồi thằng con trai anh lại trễ mất chuyến đò trong ngày, Nhĩ nghĩ một cách buồn bã, con
người ta trên đường đời thật khó tránh được những cái điều vòng vèo hoặc chúng chính, vả lại nó đã thấy
có cái gì đáng hấp dẫn ở bên kia sông đâu? Họa chăng chỉ có anh đã từng trải, đã từng in gót chân khắp
mọi chân trời xa lạ mới nhìn thấy hết sự giàu có lẫn mọi vẻ đẹp của một cái bãi bồi sông Hồng ngay bờ
bên kia cả trong những nét tiêu sơ và cái điều riêng anh khám phá thấy giống như một niềm mê say pha
lẫn với nỗi ân hận đau đớn lời lẽ không bao giờ giải thích hết.
Nêu cảm nghĩ của em vè đoạn văn trên.
=> Xem hướng dẫn giải