Giáo án Sinh học 9 bài 24: Đột biến số lượng nhiễm sắc thể (tiếp theo)

GIÁO ÁN SINH HỌC 9
Bài 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ (TT)
A/ Mục tiêu bài học :
1) Kiến thức :
- Học sinh phân biệt được hiện tượng đa bội thể và thể đa bội.
- Nhận biết được một số thể đa bội bằng mắt thường qua tranh ảnh và có được các ý niệm
sử dụng các đặc điểm của thể đa bội trong chọn giống.
2) Kĩ năng : Kỹ năng nhận biết, kỹ năng khai thác thông tin
3) Thái độ: Sử dụng các đặc điểm của thể đa bội trong chọn giống.
B/ Chuẩn bị :
1. GV: Tranh phóng to hình 24.1 đến 24.4 SGK.
- Phiếu học tập: tìm hiểu sự tương quan giữa mức bội thể và kích thước các cơ quan.
2. HS: Đọc trước bài
C/ Tổ chức các hoạt động học tập :
1. Kiểm tra kiến thức cũ:
- Đột biến số lượng NST là gì? Sự biến đổi số lượng NST ở một cặp thường thấy ở những
dạng nào? Nêu hậu quả và cho VD?
- Nêu cơ chế dẫn tới sự hình thành thể dị bội có số lượng NST là 2n + 1 và 2n -1.
2. Giảng kiến thức mới :
III/ Hiện tượng đa bội thể
* Hoạt động 1: Tìm hiểu về hiện tượng đa bội thể
* Mục tiêu: Hình thành khái niệm về thể đa bội. Nêu được đặc điểm điển hình của thể đa bội
và phương pháp sử dụng các đặc điểm đó trong chọn giống.
* Cách tiến hành :
Hoạt động của GV - HS
- Thế nào là thể lưỡng bội?

TaiLieu.VN

Nội dung

- Thể đa bội là gì?

Page 1


HS vận dụng kiến thức đã học và nêu được:

- Khái niệm : Hiện tượng
đa bội thể là hiện tượng cả
+ Thể lưỡng bội: có bộ NST chứa các cặp tương đồng.
bộ NST trong tế bào sinh
- GV phân biệt cho HS khái niệm đa bội thể và thể đa bội. dưỡng tăng theo bội số của n
 HS nghiên cứu thông tin SGK và trả lời, rút ra kết luận. (lớn hơn 2n) - hình thành
- Yêu cầu HS quan sát H 24.1; 24.2; 24.3, thảo luận và trả thể đa bội
lời các câu hỏi:
+ Thể đa bội gồm đa bội
- Sự tương quan giữa số lượng và kích thước của cơ quan chẵn:4n,6n…
sinh dưỡng, cơ quan sinh sản của cây nói trên như thế + Thể đa bội lẻ:3n,5n…
nào?
- Có thể nhận biết cây đa bội bằng mắt thường qua những
dấu hiệu nào?
- Nguyên nhân nào làm cho thể đa bội có các đặc điểm
- Dấu hiệu nhận biết : Tế
trên ?
bào đa bội có số lượng NST
- Có thể khai thác những đặc điểm nào ở cây đa bội trong
tăng lên gấp bội  số lượng
chọn giống cây trồng?
ADN cũng tăng tương ứng
- HS trao đổi nhóm, thống nhất câu trả lời, đại diện 1 vì thế quá trình tổng hợp các

nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
chất hữu cơ diễn ra mạnh
+ Tăng số lượng NST dẫn tới tăng kích thước tế bào, cơ mẽ hơn  kích thước tế bào
của thể đa bội lớn, cơ quan
quan.
+ Có thể, nhận biết qua dấu hiệu tăng kích thước các cơ sinh dưỡng to, sinh trưởng
phát triển mạnh, chống chịu
quan của cây.
với ngoại cảnh tốt.
+ Lượng ADN tăng gấp bội làm tăng trao đổi chất, tăng sự
tổng hợp prôtêin nên tăng kích thước tế bào.
- GV lấy một số VD hiện tượng đa bội thể: dưa hấu 3n, - Ứng dụng :
chuối, nho...., dâu tằm, rau muống, dương liễu....
- Liên hệ đa bội ở động vật.

+ Tăng kích thước thân cành
để tăng sản lượng gỗ
(dương liễu...)

- Lưu ý: Dự tăng kích thước của tế bào hoặc cơ quan chỉ
trong giới hạn mức bội thể nhất định. Khi số lượng NST + Tăng kích thước thân, lá,
tưng quá giới hạn thì kích thước của cơ thể lại nhỏ dần đi. củ để tăng sản lượng rau,
hoa màu.
- Cơ chế xác định giới tính bị rối loạn, ảnh hưởng đến quá
+ Tạo giống có năng suất
trình sinh sản nên ít gặp hiện tượng này ở ĐV
cao, chống chịu tốt với các

TaiLieu.VN

Page 2


- HS lắng nghe và tiếp thu kiến thức.

điều kiện không thuận lợi
GDMT: Tác nhân vật lí, hóa học là nguyên nhân chủ yếu của môi trường.
gây đột biến (ung thư ở người). Vì vậy cần sử dụng hợp lí
thuốc bảo vệ thực vật để bảo vệ nguồn nước, mt đất...

3. Củng cố bài giảng: Bài tập trắc nghiệm
Câu 1: Đột biến đa bội là dạng đột biến nào?
a. NST bị thay đổi về cấu trúc
b. Bộ NST bị thừa hoặc thiếu 1 vài NST.
c. Bộ NST tăng theo bội số của n và lớn hơn 2n
d. Bộ NST tăng, giảm theo bội số của n.
Câu 2: Cây đa bội được tạo thành do tác động vào quá trình nào? bộ phận nào của cây?
a. Tác động vào quá trình nguyên phân, lúc hợp tử mới bắt đầu phân chia.
b. Tác động vào quá trình giảm phân.
c. Tác động vào đỉnh sinh trưởng của cây.
d. a, b đúng.
4. Hướng dẫn học tập ở nhà:
- Học bài và làm câu 3 vào vở bài tập.
- Sưu tầm tranh, ảnh sự biến đổi kiểu hình theo môi trường sống.
D. Rút kinh nghiệm :
...................................................................
..................................................................
...................................................................
..................................................................
...................................................................

..................................................................
...................................................................

TaiLieu.VN

Page 3


..................................................................

TaiLieu.VN

Page 4