Nhân vật thúy kiều và tấm lòng thương người của nguyễn du qua đoạn trích mã giám sinh mua kiều

Nhân vật Thúy Kiều và tấm lòng thương người của Nguyễn Du qua đoạn trích
Mã Giám Sinh mua Kiều
Mở bài:
Không thể phủ nhận cái tài của Nguyễn Du trước hết chính ở năng lực miêu tả con
người cả về hình thức lẫn nội tâm. Bút lực của ông càng xuất thần hơn khi đi vào
biểu hiện nội tâm của nhân vật chỉ bằng những nét miêu tả bề ngoài. Hình ảnh tội
nghiệp, đáng thương của Thúy Kiều khi phải bán mình cho Mã Giám Sinh hiện lên
rõ nét dưới ngòi bút đầy thương cảm xót xa của nhà thơ. Đoạn trích Mã Giám Sinh
mua Kiều là nỗi đau thấu tận trời xanh, niềm cảm thương vo hạn của nhà thơ đối
với người con gái lỡ bước sa chân vào cạm bẫy cuộc đời:

Nỗi mình thêm tức nỗi nhà,
Thềm hoa một bước lệ hoa mấy hàng!

Ngại ngùng dợn gió e sương,
Ngừng hoa bóng thẹn trông gương mặt dày.
Mối càng vén tóc bắt tay,
Nét buồn như cúc điệu gầy như mai.

Thân bài:
Chỉ với 6 câu thơ, Nguyễn Du đã miêu tả được hình ảnh xót xa, tội nghiệp của
Kiều. Đang từ một tiểu thư thuê các, sống yên vui trong cảnh “êm đềm trướng rủ
màn che”, lại đang yêu say đắm, một tai họa ập xuống bất ngờ, tàn khốc, nàng phải
bán mình cứu cha, cứu gia đình, bị biến thành một món hàng cho người ta mua
bán.


Là người thông minh,nhạy cảm, Kiều cảm nhận được cảnh ngộ éo le tủi nhục và
đau đớn ê chề của mình:

Nỗi mình thêm tức nổi nhà

Thềm hoa một bước , lệ hoa mấy hàng.

“Nỗi mình” là nỗi đau phải bán thân, phải lìa bỏ gia đình, phải lìa bỏ tình yêu với
chàng Kim – mối tình tuyệt đẹp hứa hẹn bao hạnh phúc lứa đôi, phải lìa bỏ tuổi
thanh xuân mà không biết sẽ bị tung vào cuộc đời mưa gió ra sao.

Lại cộng thêm “nỗi nhà” là nỗi tức cho cha mẹ, em út bị vu oan, đánh đạp không
biết sống chết ra sao, tài sản bị cướp phá, nhà cửa tan nát. Câu thơ đã khái quát
được nỗi thương tâm của Kiều. Nàng đau đớn tới mức mỗi bước đi là chân như
muốn khụy xuống, mấy hàng nước mắt lã chã tuôn rơi: “thềm hoa một bước, lệ hoa
mấy hàng”. Nàng thấm thía nỗi nhục, nỗi thẹn của mình nên “ngừng hó bóng thẹn
trông gương mặt này”. Con người càng ý thức về phẩm giá bản thân thì càng đau
đớn, tủi nhục khi nhân phẩm bị vùi dập, xúc phạm. Vừa lo sợ cho tương lai, Kiều
vừa thấy mình “dơ dáng dại hình”. Tất cả những nỗi đau ấy khiến Kiều như người
mất hồn, trở nên tê dai, thẫn thờ, câm lặng suốt buổi mua bán.

Hình ảnh Kiều thật tiều tụy, hao gầy: “nét buồn như cúc, điệu gầy như mai”. Kiều
giống như cành mai, bông cúc bị sóng gió dập vùi, gầy yếu, xác xơ. Đằng sau dáng
vẻ ấy một tâm trạng tê tái, đau đớn, không nói nên lời.

Tấm lòng nhân đạo của Nguyễn Du thể hiện rõ ràng qua việc miêu tả vẻ buồn khổ
và đau đớn ấy. Tác giả đã tỏ thai độ khinh bỉ, căm phẫn sâu sắc với bọn buôn
người; tố cáo thực trang xã hội xấu xa, lên án thế lực đồng tiền chà đạp lên nhân


phẩm., tài sắc con người, làm khuynh đảo cả trật tự xã hội, làm thoái hóa đạo đức
con người qua cách tác giả miêu tả nhân vật Mã Giám Sinh.

Thái độ ấy được bộc lộ qua cách miêu tả nhân vật phản diện bằng ngôn ngữ tả

thực, cách dùng từ ngữ mỉa mai, châm biếm, lên án: bộ mặt mày râu nhẵn nhụi cho
thấy sự thiếu tự nhiên, cạo râu nhẵn, lông mày tỉa tót rất trai lơ. Hai chữ “nhãn
nhụi” gợi cảm giác về một sự trơ, phẳng lì, bất cận nhân tình. Áo quần bảnh bao là
áo quần tẻung diện cũng thiếu tự nhiên. Hai chữ “bảnh bao” thường dùng để khen
áo quần trẻ em chứ ít dùng cho người lớn. Sự đã kích ngầm ngày càng sâu cay hơn
khi một người đã chạc ngoại tứ tuần lại tỉa tót công phu, cố tô vẻ cho mình ra dáng
trẻ. Hành động gật gù tán thưởng món hàng: “Mặn nồng một vẻ một ưa” chẳng
khác gì cử chỉ đê tiện “lẩm nhẩm gật đầu” của Sở Khanh sau này.

Thái độ của Nguyễn Du tố cáo thế lực đồng tiền chà đạp lên con người thể hiện
qua lời nhận xét: “Tiền lưng đã có, việc gì chẳng xong”. Lời nhận xét có vẻ khách
quan nhưng chứa đựng trong đó cả sự chua xót lẫn căm phẫn. Đồng tiền biến nhan
sắc thành món hàng tủi nhục, biến kẻ tán tận lương tâm thành kẻ mãn nguyện, tự
đắc. Thế lực đồng tiền cùng với thế lực lưu manh hùa nhau tàn phá gia đình Kiều.
tàn phá cuộc đời Kiều.

Kết bài:
Qua đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều, Nguyễn Du đã thể hiện niềm thương cảm
sâu sắc trước số phận con người tài sắc bị chà đạp, bị biến thành hàng hóa. Nhà thơ
cũng cảm thông với nỗi đau của những con người phải chịu bao nhiêu nghịch cảnh
trong xã hội phong kiến bất nhân ngang trái.