Quản lý rủi ro tín dụng tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn việt nam chi nhánh sao đỏ

ĐẠI HỌC THÁ I NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHÙNG THỊ HIẾU

QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG
TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT
TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM CHI NHÁNH
SAO ĐỎ

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
Chuyên ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH

THÁI NGUYÊN, NĂM 2015
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN
/>

ĐẠI HỌC THÁ I NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHÙNG THỊ HIẾU

QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG
TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT
TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM CHI NHÁNH
SAO ĐỎ

Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
Mã số: 60 34 01 02

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN NGỌC SƠN

THÁI NGUYÊN, NĂM 2015
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan bản luận văn là công trình nghiên cứu khoa học độc
lập của tôi, được thực hiện dưới sự hướng dẫn của PGS.TS. Nguyễn Ngọc
Sơn. Các số liệu, kết quả nêu trong bản luận văn là trung thực và có
nguồn gốc trích dẫn rõ ràng.

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Phùng Thị Hiếu

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

ii

LỜI CẢM ƠN
Luận văn là kết quả của quá trình học tập, nghiên cứu, kết hợp với kinh
nghiệm trong quá trình công tác và sự nỗ lực cố gắng của bản thân.
Đạt được kết quả này, em xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến các

thày, cô giáo trong Hội đồng khoa học trường Đại học Kinh tế và Quản trị
kinh doanh - Đại học Thái Nguyên đã tạo điều kiện giúp đỡ em hoàn thành
Luận văn. Đặc biệt là PGS.TS. Nguyễn Ngọc Sơn người trực tếp hướng dẫn
khoa học và giúp đỡ em trong suốt quá trình nghiên cứu.
Xin chân thành cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng

năm 2015

Tác giả

Phùng Thị Hiếu

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

3

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii
MỤC LỤC ........................................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT ...................................................... vi DANH
MỤC CÁC BẢNG.............................................................................. vii DANH
MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ .......................................................... viii MỞ ĐẦU
.......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................
1
2. Mục tiêu nghiên cứu......................................................................................

2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 3
4. Đóng góp của đề tài luận văn ........................................................................
3
5. Kết cấu của đề tài ..........................................................................................
3
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN VỀ QUẢN
LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI......... 4
1.1. Cơ sở lý luận về tín dụng tại các ngân hàng thương mại ........................... 4
1.1.1. Khái niệm tín dụng .............................................................................. 4
1.1.2. Các hình thức tín dụng......................................................................... 4
1.1.3. Các nguyên tắc của tín dụng ................................................................ 7
1.2. Cơ sở lý luận về rủi ro tín dụng tại các ngân hàng thương mại ................. 8
1.2.1. Khái niệm............................................................................................. 8
1.2.2. Đặc điểm của rủi ro tín dụng ............................................................... 8
1.2.3. Nguyên nhân dẫn đến rủi ro tín dụng .................................................. 8
1.2.4. Phân loại rủi ro tín dụng .................................................................... 15
1.2.5. Các dấu hiệu nhận biết rủi ro tín dụng............................................... 15
1.2.6. Các chỉ têu phản ánh rủi ro tín dụng ................................................ 16
1.2.7. Ảnh hưởng của rủi ro tín dụng .......................................................... 16
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

4

1.3. Quản lý rủi ro tín dụng của các ngân hàng thương mại ........................... 18
1.3.1. Khái niệm........................................................................................... 18
1.3.2. Mục tiêu của quản lý rủi ro tín dụng ................................................. 18
1.3.3. Các nguyên tắc quản lý rủi ro tín dụng.............................................. 20

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

4

1.3.4. Nội dung quản lý rủi ro tín dụng ....................................................... 21
1.4. Kinh nghiệm quản lý rủi ro tín dụng của các ngân hàng trên thế
giới và bài học đối với Việt Nam .................................................................... 39
1.4.1.Kinh nghiệm quản lý rủi ro tín dụng của các ngân hàng trên
thế giới ...................................................................................................... 39
1.4.2. Bài học đối với Việt Nam .............................................................. 43
Chương 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................................. 44
2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 44
2.2. Mô hình nghiên cứu ................................................................................. 44
2.3. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 45
2.3.1. Phương pháp thu thập thông tin.........................................................
45
2.3.2. Phương pháp phân tích ..................................................................... 46
2.4. Các chỉ tiêu nghiên cứu ............................................................................ 46
Chương 3. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI AGRIBANK CHI
NHÁNH SAO ĐỎ .......................................................... 48
3.1. Tổng quan về Agribank chi nhánh Sao Đỏ .............................................. 48
3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển .....................................................
48
3.1.2. Chức năng, nhiệm vụ ......................................................................... 51
3.1.3. Tình hình hoạt động kinh doanh của Agribank chi nhánh Sao
Đỏ từ năm 2010-2014 .................................................................................. 54
3.1.4. Thực trạng hoạt động tín dụng tại Agribank Sao Đỏ ........................ 57

3.2. Thực trạng rủi ro tín dụng của Agribank chi nhánh Sao Đỏ.................... 61
3.3. Thực trạng quản lý rủi ro tín dụng tại Agribank chi nhánh Sao Đỏ ........ 64
3.3.1. Chính sách quản lý rủi ro tín dụng .................................................... 64
3.3.2. Tình hình thực hiện các nội dung công tác quản lý rủi ro tín
dụng tại Agribank chi nhánh Sao Đỏ........................................................... 65
3.4. Đánh giá chung về quản lý rủi ro tại Agribank chi nhánh Sao Đỏ .......... 75
3.4.1. Kết quả đạt được trong công tác quản lý rủi ro tín dụng tại
Agribank chi nhánh Sao Đỏ......................................................................... 76
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

5

3.4.2. Những hạn chế ................................................................................... 78

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

6

3.4.3. Nguyên nhân những yếu điểm trong công tác quản lý rủi ro tín
dụng tại Agribank chi nhánh Sao Đỏ........................................................... 80
Chương 4. CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN
LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH SAO ĐỎ ....... 84
4.1. Định hướng và mục têu của Agribank chi nhánh Sao Đỏ về công
tác tín dụng đến năm 2020 ..............................................................................
84
4.1.1. Định hướng phát triển kinh doanh Agribank Sao Đỏ........................ 84

4.1.2. Định hướng phát triển công tác tín dụng tại Agribank Sao Đỏ ......... 85
4.2. Định hướng của Agribank chi nhánh Sao Đỏ về hoàn thiện quản lý
rủi ro tín dụng đến năm 2020 ..........................................................................
86
4.3. Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý rủi ro tín dụng tại Agribank
chi nhánh Sao Đỏ ............................................................................................ 87
4.3.1. Nâng cao chất lượng công tác thu thập, xử lý thông tin phục vụ
công tác dự báo và phòng ngừa rủi ro tín dụng ...........................................
87
4.3.2. Đa dạng hóa phương thức cho vay nhằm san sẻ rủi ro...................... 89
4.3.3. Thực hiện các biện pháp phân tán rủi ro ........................................... 90
4.3.4. Thực hiện biện pháp đảm bảo tiền vay.............................................. 92
4.3.5. Thiết lập giải pháp quản lý nghiêm ngặt các khoản vay có vấn
đề và biện pháp xử lý nợ khó đòi................................................................. 94
4.3.6. Trích lập và sử dụng quỹ dự phòng rủi ro ......................................... 95
4.3.7. Hoàn thiện chức năng bộ phận quản lý rủi ro tại đơn vị ................... 96
4.3.8. Nâng cao chất lượng công tác thẩm định tín dụng ............................ 96
4.3.9. Nâng cao hiệu quả hoạt động kiểm tra, kiểm soát nội bộ và
giám sát khách hàng..................................................................................... 97
4.3.10. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ của Chi nhánh ....................... 99
4.4. Kiến nghị ................................................................................................ 101
4.4.1. Với Agribank ................................................................................... 101
4.4.2. Với Ngân hàng Nhà nước ................................................................ 105
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

7

4.4.3. Với Chính phủ ................................................................................. 107

KẾT LUẬN .................................................................................................. 109
TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 111

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

8

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT
NHTM

Ngân hàng thương mại

NHNN

Ngân hàng Nhà nước

RRTD

Rủi ro tín dụng

CBTD

Cán bộ tín dụng

PGD

Phòng giao dịch

Agribank

Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1.

Bảng tính điểm đối với khách hàng cá nhân ............................ 30

Bảng 1.2.

Bảng tổng hợp điểm cho khách hàng ....................................... 32

Bảng 1.3.

Bảng tính điểm đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ ................... 32

Bảng 1.4.

Bảng xếp loại khách hàng. ....................................................... 34

Bảng 3.1.

Tình hình huy động vốn của Agribank chi nhánh Sao Đỏ ...... 54

Bảng 3.2.

Tình hình sử dụng vốn ............................................................. 56

Bảng 3.3.

Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh ................................... 57

Bảng 3.4.

Dư nợ tín dụng theo kỳ hạn vay............................................... 57

Bảng 3.5.

Dư nợ cho vay theo các ngành kinh tế ..................................... 59

Bảng 3.6.

Dư nợ cho vay theo loại hình khách hàng ............................... 60

Bảng 3.7.

Tình hình sử dụng vốn ............................................................. 61

Bảng 3.8.

Tình hình nợ quá hạn, nợ xấu tại chi nhánh............................. 61

Bảng 3.9.

Hệ số sử dụng vốn tại Agribank chi nhánh Sao Đỏ ................. 62

Bảng 3.10.

Thực trạng nợ xấu phân theo thành phần kinh tế ở
Agribank chi nhánh Sao Đỏ ..................................................... 63

Bảng 3.11.

Xếp hạng khách hàng theo hệ thống xếp hạng tín dụng
nội bộ Agribank ....................................................................... 67

Bảng 3.12.

Thang điểm chấm điểm khách hàng theo hệ thống xếp
hạng tín dụng nội bộ Agribank ................................................ 68

Bảng 3.13.

Tình hình trích lập dự phòng và xử lý RRTD ở Agribank
Sao Đỏ ...................................................................................... 73

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

viii

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ

Sơ đồ 1.1.

Mô hình 6 C ............................................................................. 26

Sơ đồ 1.2.

Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý RRTD của NHTM ................ 38

Sơ đồ 2.1.

Mô hình nghiên cứu quản lý RRTD ........................................ 45

Sơ đồ 3.1.

Bộ máy tổ chức của Agribank Sao Đỏ..................................... 50

Sơ đồ 3.2.

Chức năng của ngân hàng thương mại..................................... 51

Biểu đồ 3.1. So sánh tương quan giữa nguồn huy động và cho vay
trung, dài hạn............................................................................ 62
Biểu đồ 3.2. Tình hình nợ xấu phân tích theo thành phần kinh tế ở
Agribank Sao Đỏ...................................................................... 63

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong nền kinh tế thị trường, rủi ro trong kinh doanh là không thể
tránh khỏi, mà đặc biệt là rủi ro trong hoạt động kinh doanh ngân hàng có
phản ứng dây chuyền, lây lan và ngày càng có biểu hiện phức tạp.
Trên thế giới người ta thống kê được rất nhiều loại rủi ro cố hữu trong
hoạt động Ngân hàng. Song được quan tâm nhất là rủi ro tín dụng bởi vì trên
thực tế, phần lớn thu nhập của các NHTM là từ hoạt động kinh doanh tín
dụng, hơn nữa đây lại là lĩnh vực kinh doanh tiềm ẩn nhiều rủi ro. Thực tế,
hoạt động tín dụng là nghiệp vụ chủ yếu của hệ thống ngân hàng thương mại
Việt Nam, mang lại 80-90% thu nhập của mỗi ngân hàng. Rủi ro tín dụng
luôn song song đồng hành với hoạt động tín dụng, không thể loại bỏ
hoàn toàn mà chỉ có thể áp dụng các biện pháp để phòng ngừa và giảm
thiểu tổn thất khi rủi ro tín dụng xảy ra. Rủi ro tín dụng cao quá mức sẽ ảnh
hưởng rất lớn đến hoạt động kinh doanh ngân hàng.
Thực tế cho thấy, môi trường kinh doanh ngân hàng trong thời gian
qua ngày càng trở nên khó khăn, lãi suất trên thị trường thế giới liên
tục giảm gây áp lực lên hệ thống ngân hàng Việt Nam. Mặt khác,bản thân
các ngân hàng trong nước cũng có sự cạnh tranh quyết liệtvới nhau nên
càng gây ra nhiều khó khăn, buộc các ngân hàng phải nới lỏng các yêu
cầu khi cho vay cũng như cắt giảm lãi suất sẽ tạo ra nhiều nguy cơ rủi ro
trong hoạt động tín dụng. Bên cạnh đó, sự cạnh tranh cũng ảnh hưởn g
đến hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp và do đó gián tiếp ảnh
hưởng đến các ngân hàng. Các doanh nghiệp vì mục tiêu lợi nhuận có thể
sử dụng vốn vay của ngân hàng không đúng mục đích hoặc đầu tư không
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

2

hiệu quả, thu nhập không đủ bù đắp chi phí... dẫn đến không thể trả
được nợ ngân hàng khi đến hạn, tất cả những điều đó đều có thể gián
tiếp gây ra rủi ro cho ngân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

3

hàng đặc biệt là rủi ro đối với hoạt động tín dụng. Vì vậy, trong thời gian
tới việc phòng ngừa và hạn chế rủi ro tín dụng là thực sự có ý nghĩa và
luôn là một đề tài bức xúc đối với các Ngân hàng thương mại Việt Nam.
Tìm được các biện pháp phòng ngừa và hạn chế rủi ro tín dụng để tăng hiệu
quả trong kinh doanh ngân hàng là mong muốn của tất cả các nhà
kinh doanh tền tệ khi phải đối đầu với sự cạnh tranh quyết liệt, giành
giật thị phần để mang lại lợi nhuận.
Rủi ro tín dụng bao gồm rủi ro xảy ra trong hoạt động cho vay, cho
thuê tài chính, bao thanh toán, bảo lãnh ngân hàng và các các nghiệp vụ
cấp tín dụng khác. Hoạt động tín dụng tại các NHTM Việt Nam hiện nay
nói chung và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam
chi nhánh Sao Đỏ nói riêng phần lớn tập trung vào hoạt động cho vay, do
đó rủi ro tín dụng chủ yếu phát sinh từ hoạt động này.
Nhận thức được điều đó, cùng với mong muốn sử dụng những
kiến thức đã học cũng như các kết quả quan sát học hỏi từ thực tiễn hoạt
động em đã lựa chọn đề tài nghiên cứu là: "Quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân
hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh Sao Đỏ".
2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1. Mục tiêu chung: Luận văn đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công
tác quản lý rủi ro tín dụng tại với Agribank chi nhánh Sao Đỏ.
2.2. Mục tiêu cụ thể:
- Hệ thống hoá có bổ sung những vấn đề lý luận cơ bản về RRTD và
quản lý RRTD trong hoạt động kinh doanh của NHTM Việt Nam.
- Khái quát thực trạng RRTD, quản lý RRTD của Agribank chi nhánh
Sao Đỏ trong giai đoạn 2010- 2014.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

4

- Đề xuất các giải pháp phù hợp với Agribank chi nhánh Sao Đỏ nhằm
hoàn thiện công tác quản lý RRTD trong thời gian tới.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

5

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là công tác quản lý rủi ro tín dụng tại
các ngân hàng thương mại và các vấn đề liên quan.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi nội dung: Quản lý rủi ro tín dụng trong hoạt động cho vay tại
các Ngân hàng thương mại Việt Nam
- Phạm vi thời gian: thời gian nghiên cứu năm 2010-2014 và định

hướng đến năm 2020.
- Phạm vi không gian: Nghiên cứu tại Agribank chi nhánh Sao Đỏ.
4. Đóng góp của đề tài luận văn
Luận văn hệ thống hoá những vấn đề lý luận cơ bản về quản lý rủi ro tín
dụng tại Agribank chi nhánh Sao Đỏ. Đồng thời luận văn đánh giá thực trạng
của quản lý rủi ro tín dụng thời gian qua và đề xuất một số giải pháp
thiết thực tăng cường công tác quản lý rủi ro tín dụng tại Agribank chi
nhánh Sao Đỏ trong điều kiện hiện nay.
Cơ sở lý luận về công tác quản lý rủi ro tín dụng tại Agribank chi nhánh
Sao Đỏ là nguồn tài liệu tham khảo hữu ích cho các nghiên cứu tiếp theo về
chủ đề có liên quan. Các giải pháp đề xuất có căn cứ và tính khả thi cũng là
cơ sở và thông tin có ích với các nhà quản lý và hoạch định kinh doanh trong
lĩnh vực ngân hàng.
5. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn gồm có 4 chương
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý rủi ro tín dụng tại các ngân hàng
thương mại.
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu
Chương 3: Thực trạng công tác quản lý rủi ro tín dụng tại Agribank chi
nhánh Sao Đỏ.
Chương 4: Giải pháp nâng cao chất lượng quản lý rủi ro tín dụng tại
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN
/>

6

Agribank chi nhánh Sao Đỏ.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

7

Chương 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN
DỤNG TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
1.1. Cơ sở lý luận về tín dụng tại các ngân hàng thương mại
1.1.1. Khái niệm tín dụng
Tín dụng được hiểu chung là mối quan hệ cho vay có hoàn trả giữa hai
đối tác là người cho vay và người đi vay. Đó là sự dịch chuyển quyền sử dụng
vốn tạm thời giữa người đi vay và người cho vay. Trong quan hệ tín dụng,
người vay phải trả cả gốc và lãi cho người sở hữu vốn sau một thời gian thoả
thuận. Quan hệ này được tạo lập dựa trên mức độ tín nhiệm của người đi vay
với người cho vay (hay với ngân hàng)
Theo luật các Tổ chức tín dụng năm 2010, "Cấp tín dụng là việc tổ
chức tín dụng thoả thuận để khách hàng sử dụng một khoản tiền với nguyên
tắc có hoàn trả bằng các nghiệp vụ cho vay, chiết khấu, cho thuê tài chính,
bảo lãnh ngân hàng và các nghiệp vụ khác". Tín dụng là hoạt động tài trợ của
ngân hàng cho khách hàng (hay còn gọi là tín dụng ngân hàng).
1.1.2. Các hình thức tn dụng
Trong nền kinh tế thị trường thì hoạt động tín dụng rất đa dạng
và phong phú. Trong quản lý tín dụng thì các nhà kinh tế ở nước ta dựa vào
các têu thức sau để phân loại.
Căn cứ vào thời hạn tín dụng: chia làm 03 loại
- Tín dụng ngắn hạn: những khoản cho vay có kỳ hạn tối đa đến 12
tháng, được xác định phù hợp với chu kỳ sản xuất, kinh doanh và khả năng trả
nợ của khách hàng.
- Tín dụng trung, dài hạn: những khoản cho vay được xác định chủ yếu

để đầu tư mua sắm tài sản cố định, đổi mới trang thiết bị, công nghệ, mở
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

8

rộng sản xuất kinh doanh, xây dựng các dự án có quy mô thu hồi vốn lớn.
Loại cho

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

9

vay này đang ngày càng được các ngân hàng chú trọng phát triển, một mặt
chúng đáp ứng nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp, mặt khác chúng cũng phù
hợp với khả năng vốn của các ngân hàng thương mại. Thời hạn cho vay trung
hạn là từ 12 tháng đến 60 tháng, thời hạn cho vay dài hạn từ 60 tháng trở
lên nhưng không quá thời hạn hoạt động còn lại theo quyết định thành lập
hoặc giấy phép thành lập đối với pháp nhân và không quá 15 năm đối với
cho vay các dự án đầu tư phục vụ đời sống.
Căn cứ vào mức độ tín nhiệm với khách hàng: chia làm 02 loại
- Tín dụng không bảo đảm: là loại tín dụng không có tài sản thế chấp,
cầm cố hay bảo lãnh của người thứ ba, việc cho vay chỉ dựa vào uy tín của
bản thân khách hàng. Ngân hàng không nắm giữ một loại tài sản nào của
người vay để thanh lý nhằm thu hồi khoản vay khi có vi phạm hợp đồng mà
thay vào đó là những điều kiện: phương án kinh doanh được ngân hàng đánh
giá có tính khả thi, có khả năng đem lại lợi nhuận cao; doanh nghiệp phải

kinh doanh có lãi trong hai năm liền kề thời điểm vay vốn. Khách hàng là
những khách hàng tốt, trung thực trong kinh doanh, khả năng tài chính lành
mạnh, quản trị có hiệu quả, khi đó ngân hàng dựa vào uy tín của khách hàng
mà không cần nguồn thu nợ bổ sung.
- Tín dụng có bảo đảm: là hình thức tín dụng dựa trên cơ sở ngân hàng
nắm giữ các tài sản thuộc sở hữu trực tếp của người đi vay hoặc thuộc
sở hữu của người bảo lãnh. Các hình thức bảo đảm thường gặp là: thế
chấp, cầm cố, hoặc bảo lãnh. Mục đích của việc này là khi có sự vi phạm
hợp đồng tín dụng ngân hàng có quyền xử lý các tài sản đó để thu hồi
tền cho vay. Sự bảo đảm này là căn cứ pháp lý để ngân hàng có thêm một
nguồn thứ hai, bổ sung cho nguồn thu nợ thứ nhất thiếu chắc chắn. Các tài
sản bảo đảm ở đây thường là các bất động sản, động sản thuộc quyền sở
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

10

hữu của bên đi vay, được phép giao dịch, không có tranh chấp, tài sản được
bảo hiểm theo quy định của pháp luật.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

11

Căn cứ vào phương thức cho vay
Theo quy chế cho vay của các tổ chức tín dụng ban hành ngày
31/12/2001, ngân hàng tiến hành cho vay theo các phương thức như sau:

- Cho vay từng lần: mỗi lần vay vốn khách hàng và ngân hàng tiến
hành thực hiện những thủ tục vay vốn cần thiết và ký kết hợp đồng tín dụng.
Phương thức này áp dụng với những khách hàng có nhu cầu vay vốn không
thường xuyên, sản xuất không ổn định, kinh doanh theo thời vụ, thương vụ.
- Cho vay theo hợp đồng tín dụng: ngân hàng và khách hàng xác định,
thoả thuận một hạn mức tín dụng duy trì trong một thời hạn nhất định hoặc
theo chu kỳ sản xuất, kinh doanh.
- Cho vay theo dự án đầu tư: ngân hàng cho khách hàng vay vốn để
thực hiện đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và các dự án đầu tư
phục vụ đời sống.
- Cho vay hợp vốn: một nhóm tổ chức tín dụng cùng cho vay đối với
một dự án vay vốn hoặc phương án vay vốn của khách hàng. Trong đó có một
tổ chức tín dụng làm đầu mối dàn xếp, phối hợp với các tổ chức tín
dụng khác. Ngoài ra cho vay hợp vốn còn phải thực hiện theo quy chế đồng
tài trợ của các tổ chức tín dụng do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước ban hành.
Cho vay hợp vốn có ưu điểm là san sẻ được rủi ro song nhược điểm là nới
lỏng việc kiểm soát tền vay khách hàng.
- Cho vay trả góp: khi vay vốn, ngân hàng và khách hàng xác định và
thoả thuận số lãi vốn vay phải trả cộng với số nợ gốc chưa được chia ra để trả
nợ theo nhiều kỳ hạn trong thời hạn cho vay.
- Cho vay theo hạn mức tín dụng: khách hàng và ngân hàng xác định và
thoả thuận một hạn mức tín dụng duy trì trong một khoảng thời gian
nhất định. Việc cho vay và thu nợ đan xen nhau, không phân định ranh giới,
thời điểm cụ thể lúc nào cho vay, lúc nào thu nợ. Phương thức này áp dụng
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>

12

đối với các khách hàng có nhu cầu vay trả thường xuyên, tình hình kinh
doanh ổn định, vòng quay vốn nhanh và có tín nhiệm trong quan hệ tín dụng.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN

/>