Giáo án Sinh học 12 bài 44: Chu trình sinh địa hóa và sinh quyển

Giáo án điện tử

Sinh học 12

CHU TRÌNH SINH ĐỊA HOÁ VÀ SINH QUYỂN
Ngày soạn: …………………….
Lớp
Ngày giảng
Tiết giảng
Sĩ số lớp
12C1: ………………………………………………………………….
12C2: ………………………………………………………………….
12C3: ………………………………………………………………….
12C4: ………………………………………………………………….
12C5: ………………………………………………………………….
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC

1. Kiến thức: Sau khi học xong bài, học sinh phải:
- Nêu khái niệm niệm khái quát về chu trình sinh địa hoá. Nêu được các nội dung
chủ yếu của chu trình cacbon, nitơ, nước.
- Nêu được khái niệm sinh quyển, các khu sinh học trong sinh quyển và lấy ví dụ
minh họa các khu sinh học đó.
- Giải thích được nguyên nhân của một số hoạt động gây ô nhiễm môi trường, từ
đó nâng cao ý thức bảo vệ môi trường thiên nhiên.
2. Kĩ năng: Phát triển năng lực quan sát, phân tích, so sánh, khái quát hoá.
3. Thái độ: Yêu thích nghiên cứu về sinh thái học, có ý thức bảo vệ môi trường
sống.
II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ

1. Giáo viên:
- Tranh vẽ hình 44.1; 44.2; 44.3; 44.4; 44.5

- Nghiên cứu SGK, SGV, tài liệu tham khảo.
2. Học sinh: Học bài cũ và trả lời các câu hỏi trong SGK. Xem trước bài 44.
III. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG

1. Ổn định lớp, kiểm tra sĩ số:
2. Kiểm tra bài cũ:
Thế nào là chuỗi và lưới thức ăn ? cho ví dụ minh họa về 2 loại chuỗi thức ăn?
3. Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung bài học
Vòng bên ngoài thể hiện điều gì?
I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH
Vòng bên trong thể hiện điều gì?
SINH ĐỊA HÓA
Trao đổi vật chất giữa quần xã và môi - Chu trình sinh địa hoá là chu trình trao đổi
trường vô sinh được thực hiện qua quá trình các chất trong tự nhiên.
nào?
- Một chu trình sinh địa hoá gồm có các phần:
tổng hợp các chất, tuần hoàn vật chất trong tự
Theo chiều mũi tên trên hình 44.1 hãy giải nhiên, phân giải và lắng đọng một phần vật


Giáo án điện tử
thích một cách khái quát sự trao đổi vật
chất trong quần xã và chu trình sinh địa
hoá.
Chu trình sinh địa hoá là gì? bao gồm các
thành phần nào?
Dạng cacbon đi vào chu trình là gì?
Bằng những con đường nào cacbon đã đi từ

môi trường ngoài vào cơ thể sinh vật, trao
đổi vật chất trong quần xã và trở lại môi
trường không khí và môi trường đất?
Có phải lượng cacbon trong quần xã được
trao đổi liên tục theo vòng tuần hoàn kín
hay không? vì sao?
Nguyên nhân gây nên hiệu ứng nhà kính?
Thực vật hấp thụ nitơ dưới dạng nào?
Mô tả ngắn gọn sự trao đổi nitơ trong tự
nhiên?
Lượng nitơ được tổng hợp từ con đường
nào là lớn nhất?
Hãy nêu một số biện pháp sinh học làm
tăng hàm lượng đạm trong đất để năng cao
năng suất cây trồng và cải tạo đất?
Nêu nội dung chủ yếu của chu trình nước?

Sinh học 12
chất trong đất, nước.
II. MỘT SỐ CHU TRÌNH SINH ĐỊA HOÁ

1. Chu trình cacbon:
- Cacbon đi vào chu trình dưới dạng cabon
điôxit (CO2) .
- Thực vật lấy CO2 để tạo ra chất hữu cơ đầu
tiên thông qua quang hợp.
- Khi sử dụng và phân hủy các hợp chất chứa cacbon,
sinh vật trả lại CO2 và nước cho môi trường.
- Nồng độ khí CO2 trong bầu khí quyển đang
tăng gây thêm nhiều thiên tai trên trái đất.

2. Chu trình nitơ
- TV hấp thụ nitơ dưới dạng muối amôn
(NH4+) và nitrat (NO3-) .
- Các muối trên được hình thành trong tự nhiên
bằng con đường vật lí, hóa học và sinh học.
- Nitơ từ xác sinh vật trở lại môi trường đất,
nước thông qua hoạt động phân giải chất hữu
cơ của vi khuẩn, nấm, …
- Hoạt động phản nitrat của vi khuẩn trả lại
một lượng nitơ phân tử cho đất, nước và bầu
khí quyển.
3. Chu trình nước
- Nước mưa rơi xuống đất, một phần thấm
xuống các mạch nước ngầm, một phần tích
lũy trong sông, suối, ao, hồ …
- Nước mưa trở lại bầu khí quyển dưới dạng
nước thông qua hoạt động thoát hơi nước của
lá cây và bốc hơi nước trên mặt đất.
III. SINH QUYỂN

1. Khái niệm sinh quyển
Sinh quyển là toàn bộ sinh vật sống trong các
lớp đất, nước và không khí của trái đất.
2. Các khu sinh học trong sinh quyển
- Khu sinh học trên cạn: đồng rêu đới lạnh,
Nêu tên và đặc điểm của các khu sinh học rừng thông phương Bắc, rừng rũng lá ôn đới …
- Khu sinh học nước ngọt: khu nước đứng
trong sinh quyển?
(đầm, hồ, ao ...) và khu nước chảy (sông suối).
- Khu sinh học biển:

+ Theo chiều thẳng đứng: SV nổi, ĐV đáy,..
Nêu các biện pháp bảo vệ nguồn nước?
Sinh quyển là gì?


Giáo án điện tử

Sinh học 12
+ Theo chiều ngang: vùng ven bờ và vùng khơi.

4. Củng cố bài học
- Nêu khái niệm về chu trình sinh địa hoá, chu trình cacbon, chu trình nitơ, chu
trình nước trong tự nhiên.
- Những nguyên nhân làm cho nồng độ khí CO 2 trong bầu khí quyển tăng? Nêu
hậu quả và cách hạn chế?
5. Bài tập về nhà
- Học bài cũ và trả lời các câu hỏi trong SGK.
- Đọc trước bài 45 " Dòng năng lượng trong hệ sinh thái".
Nhận xét sau giờ dạy
…………………….....................................................................................................
...........................................………………..
……………………………………………………………………………….............
...................................................................................................................................
………………..
……………………………………………………………………………….............
...................................................................................................................................
………………..
……………………………………………………………………………….............
...................................................................................................................................
………………..

………………………………………………………………………………………
…..................…………………………………………………/.