Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần đầu tư phát triển nhà và xây dựng tây hồ thông qua các báo cáo tài chính

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG
---o0o---

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

ĐỀ TÀI:

PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG
TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN NHÀ VÀ XÂY
DỰNG TÂY HỒ THÔNG QUA CÁC BÁO CÁO
TÀI CHÍNH

SINH VIÊN THỰC HIỆN : NGUYỄN HỒNG NHUNG
MÃ SINH VIÊN
: A14526
CHUYÊN NGÀNH
: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG

HÀ NỘI – 2013


BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG
---o0o---

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

ĐỀ TÀI:

PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG

TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN NHÀ VÀ XÂY
DỰNG TÂY HỒ THÔNG QUA CÁC BÁO CÁO
TÀI CHÍNH

Giáo viên hướng dẫn

: Th.s Vũ Lệ Hằng

Sinh viên thực hiện

: Nguyễn Hồng Nhung

Mã sinh viên

: A14526

Chuyên ngành

: Tài chính - Ngân hàng

HÀ NỘI – 2013

Thang Long University Library


LỜI CÁM ƠN
Để hoàn thành khóa luận này, em đã được sự giúp đỡ nhiệt tình của nhà trường,
các thầy cô và đơn vị thực tập.
Em xin cảm ơn Ban Giám Hiệu trường ĐH Thăng Long, Khoa Kinh Tế-Quản lý
và các Thầy Cô đã dạy em trong suốt những năm học qua. Đặc biệt là Cô Th.s Vũ Lệ

Hằng đã hướng dẫn em làm khóa luận này.
Em xin chân thành cảm ơn Ban Giám Đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển
Nhà và Xây dựng Tây Hồ, các cô chú ở phòng Kế toán-Tài vụ đã tạo điều kiện cho em
thực tập và tìm hiểu về tình hình tài chính của công ty, đã cung cấp tài liệu, giải thích
những vấn đề có liên quan để em hoàn thành khóa luận đúng thời gian và thời hạn quy
định.
Do thời gian thực tập tại Công ty có hạn và kinh nghiệm về thực tế của em còn
hạn chế nên khóa luận này không thể tránh khỏi những sai sót. Vì vậy, em rất mong
được sự góp ý và chỉ bảo của quý thầy cô để khóa luận này được hoàn chỉnh hơn.
Hà Nội, Ngày 31 tháng 10 năm 2013
Sinh viên
Nguyễn Hồng Nhung


MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU
CHƯƠNG 1. LÝ LUẬN CHUNG VỀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
DOANH NGHIỆP .........................................................................................................1
1.1 Tổng quan về tài chính doanh nghiệp và phân tích tài chính doanh nghiệp .... 1
1.1.1.Khái niệm tài chính doanh nghiệp .......................................................................1
1.1.2 Chức năng và vai trò của tài chính doanh nghiệp ................................................ 1
1.1.3 Khái niệm về phân tích tài chính ............................................................................ 3
1.1.4 Ý nghĩa của phân tích tài chính .............................................................................. 4
1.2 Quy trình phân tích tài chính doanh nghiệp........................................................... 6
1.2.1 Tài liệu phân tích...................................................................................................6
1.2.2 Quy trình thực hiện phân tích tài chính doanh nghiệp .....................................11
1.3 Phương pháp phân tích tài chính doanh nghiệp ................................................... 11
1.3.1 Phương pháp so sánh ..........................................................................................12
1.3.2 Phương pháp tỷ lệ ................................................................................................13
1.4 Nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp .......................................................... 13

1.4.1 Phân tích tình hình tài sản – nguồn vốn của doanh nghiệp ............................13
1.4.2 Phân tích tính hình tạo vốn và sử dụng vốn của doanh nghiệp .......................16
1.4.3 Phân tích kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh ............................................17
1.4.4 Phân tích chỉ tiêu đánh giá khả năng thanh toán .............................................19
1.4.5 Phân tích chỉ tiêu đánh giá khả năng quản lý tài sản .......................................20
1.4.6Phân tích chỉ tiêu đánh giá khả năng quản lý nợ...............................................23
1.4.7. Phân tích chỉ tiêu đánh giá khả năng sinh lời ..................................................25
1.5Các nhân tố ảnh hưởng đến việc phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp .26
1.5.1 Các nhân tố chủ quan .........................................................................................26
1.5.2 Các nhân tố khách quan .....................................................................................27
Kết luận chương 1........................................................................................................28
CHƯƠNG 2.PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY ĐẦU TƯ
PHÁT TRIỂN NHÀ VÀ XÂY DỰNG TÂY HỒ ......................................................29
2.1 Quá trình hình thành và phát triển Công ty Đầu tư Phát triển Nhà và Xây
dựng Tây Hồ.................................................................................................................29
2.1.1Giới thiệu chung về công ty..................................................................................29
2.1.2 Lịch sử hình thành và phát triển công ty ...........................................................29
2.1.3 Cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển nhà và xây dựng Tây
Hồ dựng Tây Hồ ...........................................................................................................30
2.1.4Đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty ......................................31
2.1.5 Quy trình hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty ....................................31

Thang Long University Library


2.2. Thực trạng tình hình tài chính tại Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Nhà và
Xây dựng Tây Hồ.........................................................................................................33
2.2.1Phân tích tình hình tài sản – nguồn vốn .............................................................33
2.2.2.Phân tích tình hình tạo vốn và sử dụng vốn của Công ty .................................38
2.2.3Phân tích kết quả họat động sản xuất kinh doanh của Công ty ........................39

2.2.4 Phân tích chỉ tiêu đánh giá khả năng thanh toán .............................................41
2.2.5.Phân tích chỉ tiêu đánh giá khả năng quản lý tài sản .......................................43
2.2.6 Phân tích chỉ tiêu đánh giá khả năng quản lý nợ..............................................47
2.2.7 Phân tích chỉ tiêu đánh giá khả năng sinh lời .................................................. 52
2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến phân tích tài chính của Công ty Cổ phần Đầu tư
Phát triển Nhà và xây dựng Tây Hồ ..........................................................................53
2.3.1. Các nhân tố chủ quan ........................................................................................53
2.3.2. Các nhân tố khách quan ....................................................................................54
2.3 Đánh giá tình hình tài chính tại Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Nhà và
Xây dựng Tây Hồ.........................................................................................................54
2.4.1 Ưu điểm ................................................................................................................55
2.4.2 Hạn chế ................................................................................................................55
Kết luận chương 2........................................................................................................56
CHƯƠNG 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM CẢI THIỆN TÌNH HÌNH TÀI
CHÍNH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN...............................57
NHÀ VÀ XÂY DỰNG TÂY HỒ ................................................................................57
3.1 Định hướng phát triển của Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Nhà và Xây
dựng Tây Hồ.................................................................................................................57
3.1.1 Xu hướng của nền kinh tế...................................................................................57
3.1.2 Định hướng phát triển của Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Nhà và Xây
dựng Tây Hồ .................................................................................................................58
3.2 Một số giải pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính tại Công ty Cổ phần Đầu
tư Phát triển Nhà và Xây dựng Tây Hồ ....................................................................59
3.2.1. Các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn ................................................59
3.2.2. Biện pháp quản lý chi phí ..................................................................................59
3.2.3. Các biện pháp quản trị kho ................................................................................61
3.2.4. Các biện pháp làm tăng tính thanh khoản của Công ty ...................................62
3.2.5. Các biện pháp đồng bộ khác ..............................................................................62
KẾT LUẬN ....................................................................................................................1
PHỤ LỤC

TÀI LIỆU THAM KHẢO


DANH MỤC VIẾT TẮT
CPBH
CPQL
DTT
ĐVT

Chi phí bán hàng
Chi phí quản lý
Doanh thu thuần
Đơn vị tính

GTGT
GVHB
HĐKD
HĐTC
HTK

Thuế giá trị gia tăng
Giá vốn hàng bán
Hoạt động kinh doanh
Hoạt động tài chính
Hàng tồn kho

SXKD
TNDN
TSDH
TSNH

VCSH
TS

Sản xuất kinh doanh
Thuế thu nhập doanh nghiệp
Tài sản dài hạn
Tài sản ngắn hạn
Vốn chủ sở hữu
Tài sản

Thang Long University Library


DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 1.1 Bảng cân đối kế toán ..................................................................................... 7
Bảng 1.2 Bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ................................................ 8
Bảng 1.3 Bảng phân tích tính hình tạo vốn và sử dụng vốn của doanh nghiệp ........... 17
Bảng 2.1 Cơ cấu tài sản của Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Nhà và Xây dựng Tây
Hồ ................................................................................................................................ 34
Bảng 2.2 Cơ cấu nguồn vốn của Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Nhà và Xây dựng
Tây Hồ .......................................................................................................................... 36
Bảng 2.3 Bảng phân tích mối quan hệ giữa các khoản phải thu và các khoản phải trả
của công ty giai đoạn 2010-2012.................................................................................. 38
Bảng 2.4 Khả năng thanh toán của Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Nhà và Xây
dựng Tây Hồ ................................................................................................................. 42
Bảng 2.5 Khả năng quản lý nợ của Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Nhà và Xây
dựng Tây Hồ ................................................................................................................. 47
Bảng 2.6. Bảng phân tích độ bảy tài chính của Công ty giai đoạn 2010-2012 ............ 48
Bảng 2.7. Bảng phân tích khả năng thanh toán lãi vay của Công ty giai đoạn

2010-2012 ..................................................................................................................... 49
Bảng 2.8 Khả năng sinh lời của Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Nhà và Xây dựng
Tây Hồ .......................................................................................................................... 50
Bảng 2.9 Bảng số liệu phân tích tài chính Du Pont...................................................... 51
DANH MỤC SƠ ĐỒ, ĐỒ THỊ
Sơ đồ 1.1 Các chính sách quản lý Tài sản – Nguồn vốn .............................................. 15
Sơ đồ 2.1 : Cơ cấu tổ chức của công ty Cổ phần Đầu tư phát triển nhà và xây dựng Tây
Hồ ................................................................................................................................. 30
Sơ đồ 2.2. Quy trình hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty Cổ Phần Đầu tư Phát
triển Nhà và Xây dựng Tây Hồ .................................................................................... 32
Đồ thị 2.1 Chính sách quản lý Tài sản-Nguồn vốn của Công ty giai đoạn
2010-2012 ..................................................................................................................... 37
Đồ thị 2.2. Đồ thị biểu diễn vòng quay các khoản phải thu và kỳ thu tiền bình quân của
Công ty giai đoạn 2010-2012 ....................................................................................... 43
Đồ thị 2.3 Đồ thị biểu diễn vòng quay hàng tồn kho và thời gian quay vòng hàng tồn
kho của Công ty giai đoạn 2010-2012.......................................................................... 44
Đồ thị 2.4 Đồ thị biểu diễn hiệu suất sử dụng tài sản của Công ty giai đoạn
2010-2012 .................................................................................................................... 46
Đồ thị 3.1 Mô hình quản lý hàng tồn kho của Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triền Nhà
và Xây dựng Tây Hồ .................................................................................................... 62


PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hiện nay, nền kinh tế thị trường ngày càng đổi mới liên tục và cùng với sự cạnh
tranh ngày càng quyết liệt giữa các thành phần kinh tế đã gây ra không ít khó khăn và
đầy thử thách cho các doanh nghiệp. Trong bối cảnh đó, để kinh doanh đạt hiệu quả
mong muốn, hạn chế rủi ro xảy ra, doanh nghiệp phải phân tích hoạt động kinh doanh
của mình, đồng thời dự đoán điều kiện kinh doanh trong thời gian tới, vạch ra chiến
lược phù hợp. Việc thường xuyên tiến hành phân tích tình hình tài chính sẽ giúp cho

các nhà doanh nghiệp thấy rõ thực trạng tài chính hiện tại, xác định đầy đủ và đúng
đắn nguyên nhân, mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến tình hình tài chính. Từ đó có
giải pháp hữu hiệu để ổn định và tăng cường tình hình tài chính.
Phân tích tình hình tài chính là công cụ cung cấp thông tin cho các nhà quản trị,
nhà đầu tư, nhà cho vay,…mỗi đối tượng quan tâm đến tài chính doanh nghiệp trên góc
độ khác nhau để phục vụ cho lĩnh vực quản lý, đầu tư của họ. Chính vì vậy, phân tích
tình hình tài chính doanh nghiệp là công việc làm thường xuyên không thể thiếu trong
quản lý tài chính doanh nghiệp, nó có ý nghĩa thực tiễn và là chiến lược lâu dài. Chính
vì tầm quan trọng đó em chọn đề tài “Phân tích tình hình tài chính tại Công ty Cổ
Phần đầu tư phát triển nhà và xây dựng Tây Hồ thông qua các báo cáo tài chính”
để làm đề tài tốt nghiệp.
Khóa luận được chia làm 3 phần:
Phần I: Lý luận chung về phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp.
Phần II: Phân tích tình hình tài chính tại Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển Nhà và
Xây dựng Tây Hồ.
Phần III: Những giải pháp cải thiện tình hình tài chính của Công ty Cổ phần Đầu tư
phát triển Nhà và Xây dựng Tây Hồ.
2. Mục đích nghiên cứu đề tài
Hệ thống hóa cơ sở lý luận về phân tích tình hình tài chính trong doanh nghiệp.
Phân tích tình hình tài chính của Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Nhà và Xây
dựng Tây Hồ giai đoạn 2010-2012, đồng thời đề ra các giải pháp nhằm cải thiện tình
hình tài chính của Công ty
3. Đối tượng nghiên cứu đề tài
Đối tượng nghiên cứu đề tài chính là các báo cáo tài chính của doanh nghiệp như:
bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh giai đoạn 2010-2012 của
Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Nhà và Xây dựng Tây Hồ
4. Phạm vi nghiên cứu đề tài
Từ các số liệu của 2 báo cáo chính của công ty là Bảng cân đối kế toán, Báo cáo
kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Nhà và Xây

Thang Long University Library


dựng Tây Hồ giai đoạn 2010-2012 để đánh giá thực trạng tình hình tài chính hiện tại
và xu hướng phát triển của công ty.
5. Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp thu thập số liệu, phương pháp xử lý số
liệu, phương pháp so sánh, phương pháp tỷ lệ ….


CHƯƠNG 1. LÝ LUẬN CHUNG VỀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH
TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
1.1 Tổng quan về tài chính doanh nghiệp và phân tích tài chính doanh nghiệp
1.1.1.Khái niệm tài chính doanh nghiệp
Tài chính doanh nghiệp là hệ thống các quan hệ kinh tế phát sinh trong quá trình
phân phối các nguồn lực tài chính, được thể hiện thông qua quá trình huy động và sử
dụng các loại vốn, quỹ tiền tệ nhằm phục vụ cho quá trình hoạt động sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp [1,tr8]
1.1.2 Chức năng và vai trò của tài chính doanh nghiệp
1.1.2.1 Chức năng của tài chính doanh nghiệp
Tài chính doanh nghiệp bao gồm 3 chức năng chính sau:
- Xác định và huy động các nguồn vốn nhằm bảo đảm nhu cầu sử dụng vốn cho quá
trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Để thực hiện sản xuất kinh doanh trong điều kiện của cơ chế thị trường có hiệu
quả đòi hỏi các doanh nghiệp phải có vốn và có phương án tạo lập, huy động vốn cụ
thể.
Thứ nhất, phải xác định nhu cầu vốn (vốn cố định và vốn lưu động) cần thiết cho
quá trình sản xuất kinh doanh của Công ty.
Thứ hai, phải xem xét khả năng đáp ứng nhu cầu vốn và các giải pháp huy động
vốn:
+ Nếu nhu cầu lớn hơn khả năng thì doanh nghiệp phải huy động thêm vốn, tìm

kiếm mọi nguồn tài trợ với chi phí sử dụng vốn thấp nhưng vẫn bảo đảm có hiệu
quả.
+ Nếu khả năng lớn hơn nhu cầu thì doanh nghiệp có thể mở rộng sản xuất, mở rộng
thị trường hoặc có thể tham gia vào thị trường tài chính như đầu tư chứng khoán,
cho thuê tài sản, góp vốn liên doanh...
Thứ ba, phải lựa chọn nguồn vốn và phương thức thanh toán các nguồn vốn sao
cho chi phí doanh nghiệp phải trả là thấp nhất trong khoảng thời gian hợp lý.
- Chức năng phân phối thu nhập của doanh nghiệp:
Chức năng phân phối biểu hiện ở việc phân phối thu nhập của doanh nghiệp từ
doanh thu bán hàng và thu nhập từ các hoạt động khác. Nhìn chung, các doanh nghiệp
phân phối như sau:
Bù đắp các yếu tố đầu vào đã tiêu hao trong quá trình sản xuất kinh doanh như
chi phí khấu hao tài sản cố định, chi phí vật tư, chi phí cho lao động và các chi phí
khác mà doanh nghiệp đã bỏ ra, nộp thuế thu nhập doanh nghiệp (nếu có lãi).
Phần lợi nhuận còn lại sẽ phân phối như sau:
+ Bù đắp các chi phí không được trừ.


Thang Long
Unive1

rsity Library


+ Chia lãi cho đối tác góp vốn, chi trả cổ tức cho các cổ đông.
+ Phân phối lợi nhuận sau thuế vào các quỹ của doanh nghiệp.
- Chức năng giám đốc đối với hoạt động sản xuất kinh doanh
Giám đốc tài chính là việc thực hiện kiểm tra, kiểm soát quá trình tạo lập và sử
dụng các quỹ tiền tệ của doanh nghiệp. Việc thực hiện chức năng này thông qua các
chỉ tiêu tài chính để kiểm soát tình hình đảm bảo vốn cho sản xuất - kinh doanh và

hiệu quả sử dụng vốn cho sản xuất - kinh doanh. Cụ thể qua tỷ trọng, cơ cấu nguồn
huy động, việc sử dụng nguồn vốn huy động, việc tính toán các yếu tố chi phí vào giá
thành và chi phí lưu thông, việc thanh toán các khoản công nợ với ngân sách, với
người bán, với tín dụng ngân hàng, với công nhân viên và kiểm tra việc chấp hành kỷ
luật tài chính, kỷ luật thanh toán, kỷ luật tín dụng của doanh nghiệp. Trên cơ sở đó
giúp cho chủ thể quản lý phát hiện những khâu mất cân đối, những sơ hở trong công
tác điều hành, quản lý kinh doanh để có quyết định ngăn chặn kịp thời các khả năng
tổn thất có thể xảy ra, nhằm duy trì và nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh
nghiệp. Đặc điểm của chức năng giám đốc tài chính là toàn diện và thường xuyên
trong quá trình sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp.
1.1.2.2 Vai trò của tài chính doanh nghiệp
Tài chính doanh nghiệp đóng vai trò rất quan trọng đối với hoạt động của doanh
nghiệp và được thể hiện ở những điểm chủ yếu sau:
- Tài chính doanh nghiệp huy động vốn đảm bảo cho các hoạt động của doanh nghiệp
diễn ra bình thường và liên tục.
Vốn tiền tệ là tiền đề cho các hoạt động của doanh nghiệp. Trong quá trình hoạt
động của doanh nghiệp thường nảy sinh các nhu cầu vốn ngắn hạn và dài hạn cho hoạt
động kinh doanh thường xuyên cũng như cho đầu tư phát triển của doanh nghiệp. Việc
thiếu vốn sẽ khiến cho các hoạt động của doanh nghiệp gặp khó khăn hoặc không triển
khai được. Do vậy, việc đảm bảo cho các hoạt động của doanh nghiệp được tiến hành
bình thường, liên tục phụ thuộc rất lớn vào việc tổ chức huy động vốn của tài chính
doanh nghiệp. Sự thành công hay thất bại trong hoạt động kinh doanh của doanh
nghiệp một phần lướn được quyết định bởi chính sách tài trợ hay huy động vốn của
doanh nghiệp.
- Tài chính doanh nghiệp giữ vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả sử hoạt
động kinh doanh của doanh nghiệp.
Vai trò này của tài chính doanh nghiệp được thể hiện ở chỗ:
Việc đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn phụ thuộc rất lớn vào việc đánh giá, lựa
chọn đầu tư từ góc độ tài chính.
Việc huy động vốn kịp thời, đầy đủ giúp cho doanh nghiệp chớp được cơ hội

kinh doanh.
2


Lựa chọn các hình thức và phương pháp huy động vốn thích hợp có thể giảm bớt
được chi phí sử dụng vốn góp phần rất lớn tăng lợi nhuận của doanh nghiệp.
Sử dụng đòn bẩy kinh doanh và đặc biệt là sử dụng đòn bẩy tài chính hợp lý là
yếu tố gia tăng đáng kể tỷ suất lợi nhuận vốn chủ sở hữu.
Huy động tối đa vốn hiện có vào hoạt động kinh doanh có thể tránh được thiệt
hại do ứ đọng vốn, tăng vòng quay tài sản, giảm được số vốn vay từ đó giảm được tiền
trả lãi vay góp phần rất lớn tăng lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp.
- Tài chính doanh nghiệp là công cụ rất hữu ích để kiểm soát tình hình kinh doanh
của doanh nghiệp.
Quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cũng là quá trình vận động,
chuyển hóa hình thái của vốn tiền tệ. Thông qua tình hình thu, chi tiền tệ hàng ngày,
tình hình thực hiện các chỉ tiêu tài chính và đặc biệt là các báo cáo tài chính có thể
kiếm soát kịp thời, tổng quát các mặt hoạt động của doanh nghiệp, từ đó phát hiện
nhanh chóng những tồn tại về những tiềm năng chưa được khai thác để đưa ra các
quyết định thích hợp điều chỉnh các hoạt động nhằm đạt được mục tiêu đề ra của
doanh nghiệp.
Trong nền kinh tế thị trường, vai trò của tài chính doanh nghiệp ngày càng trở
nên quan trọng hơn đối với hoạt động của doanh nghiệp. Bởi những lẽ sau:
Hoạt động tài chính của doanh nghiệp liên quan và ảnh hưởng tới tất cả các hoạt
động của doanh nghiệp.
Quy mô kinh doanh và nhu cầu vốn cho hoạt động của doanh nghiệp ngày càng
lớn. Mặt khác, thị trường tài chính càng phát triển nhanh chóng, các công cụ tài chính
để huy động vốn ngày càng phong phú và đa dạng. Chính vì vậy quyết định huy động
vốn, quyết định đầu tư v.v… ảnh hưởng ngày càng lớn đến tình hình và hiệu quả kinh
doanh của doanh nghiệp.
Các thông tin về tình hình tài chính là căn cứ quan trọng đối với các nhà quản lý

doanh nghiệp để kiểm soát và chỉ đạo các hoạt động của doanh nghiệp
1.1.3 Khái niệm về phân tích tài chính
Phân tích tình hình tài chính là quá trình xem xét, kiểm tra đối chiếu và so sánh
số liệu về tình hình tài chính hiện hành và quá khứ. Thông qua đó giúp người sử dụng
thông tin đánh giá tiềm năng, hiệu quả kinh doanh cũng như nhưng rủi ro trong tương
lai để ra các quyết định kinh tế.
Việc phân tích tình hình tài chính sẽ giúp cho doanh nghiệp đưa ra những quyết
định sang suốt để giải quyết những vấn đề sau đây:
Thứ nhất : Doanh nghiệp nên đầu tư vào đâu cho phù hợp với loại hình sản xuất
kinh doanh lựa chọn. Đây chính là chiến lược đầu tư dài hạn của doanh nghiệp.
Thứ hai : Nguồn vốn tài trợ là nguồn nào?


Thang Long
Unive3

rsity Library


Để đầu tư vào các tài sản, doanh nghiệp phải có nguồn tài trợ, nghĩa là phải có
tiền để đầu tư. Các nguồn tài trợ đối với một doanh nghiệp được phản ánh bên phải
của bảng cân đối kế toán. Một doanh nghiệp có thể phát hành cổ phiếu hoặc vay nợ dài
hạn, ngắn hạn. Nợ ngắn hạn có thời hạn dưới một năm còn nợ dài hạn có thời hạn trên
một năm. Vốn chủ sở hữu là khoản chênh lệch giữa giá trị của tổng tài sản và nợ của
doanh nghiệp. Vấn đề đặt ra ở đây là doanh nghiệp sẽ huy động nguồn tài trợ với cơ
cấu như thế nào cho phù hợp và mang lại lợi nhuận cao nhất. Liệu doanh nghiệp có
nên sử dụng toàn bộ vốn chủ sở hữu để đầu tư hay kết hợp với cả các hình thức đi vay
và đi thuê? Điều này liên quan đến vấn đề cơ cấu vốn và chi phí vốn của doanh
nghiệp.
Thứ ba : Nhà doanh nghiệp sẽ quản lý hoạt động tài chính hàng ngày như thế

nào?
Đây là các quyết định tài chính ngắn hạn và chúng liên quan chặt chẽ đến vấn đề
quản lý vốn lưu động của doanh nghiệp. Hoạt động tài chính ngắn hạn gắn liền với các
dòng tiền nhập quỹ và xuất quỹ. Nhà quản lý tài chính cần xử lý sự lệch pha của các
dòng tiền.
Ba vấn đề trên không phải là tất cả mọi khía cạnh về tài chính doanh nghiệp,
nhưng đó là những vấn đề quan trọng nhất. Phân tích tài chính doanh nghiệp là cơ sở
để đề ra cách thức giải quyết ba vấn đề đó.
Trên cơ sở phân tích tài chính mà nội dung chủ yếu là phân tích khả năng thanh
toán, khả năng cân đối vốn, năng lực hoạt động cũng như khả năng sinh lãi, nhà quản
lý tài chính có thể dự đoán về kết quả hoạt động nói chung và mức doanh lợi nói riêng
của doanh nghiệp trong tương lai. Từ đó, họ có thể định hướng cho giám đốc tài chính
cũng như hội đồng quản trị trong các quyết định đầu tư, tài trợ, phân chia lợi tức cổ
phần và lập kế hoạch dự báo tài chính. Cuối cùng phân tích tài chính còn là công cụ để
kiểm soát các hoạt động quản lý.
1.1.4 Ý nghĩa của phân tích tài chính
Nội dung quan trọng đầu tiên của phân tích tài chính doanh nghiệp chính là phân
tích hiện trạng và tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp dưới góc độ tài
chính, tức là phân tích và đánh giá thông qua các tỉ số tài chính, từ đó đưa ra các nhận
định cơ bản về hiệu quả hoạt động, khả năng tài chính của doanh nghiệp trong hiện tại,
làm cơ sở cho việc xây dựng kế hoạch tài chính và hoạch định các chiến lược tài chính
trong giai đoạn kế tiếp, đảm bảo đáp ứng kế hoạch kinh doanh và chiến lược phát triển
của doanh nghiệp một cách khả thi và có hiệu quả nhất. Điều này còn hàm chứa rằng
mọi kế hoạch kinh doanh và chiến lược phát triển của doanh nghiệp nếu không dựa
trên sự phân tích về hiện trạng tài chính doanh nghiệp sẽ thiếu thực tế và khoa học.

4


Trong hoạt động kinh doanh theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà

nước, các doanh nghiệp thuộc các loại hình sở hữu khác nhau đều bình đẳng trước
pháp luật trong việc lựa chọn ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh. Do vậy sẽ có nhiều đối
tượng quan tâm đến tình hình tài chính của doanh nghiệp như : chủ doanh nghiệp, nhà
tài trợ, nhà cung cấp, khách hàng... kể cả các cơ quan Nhà nước và người làm công,
mỗi đối tượng quan tâm đến tình hình tài chính của doanh nghiệp trên các góc độ khác
nhau.
- Đối với người quản lý doanh nghiệp
Đối với người quản lý doanh nghiệp mối quan tâm hàng đầu của họ là tìm kiếm
lợi nhuận và khả năng trả nợ. Ngoài ra, các nhà quản trị doanh nghiệp còn quan tâm
đến mục tiêu khác như tạo công ăn việc làm, nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng
doanh thu, giảm chi phí… Tuy nhiên doanh nghiệp chỉ có thể thực hiện mục tiêu nếu
họ kinh doanh có lãi và thanh toán được nợ. Một doanh nghiệp bị lỗ liên tục sẽ bị cạn
kiệt các nguồn lực và buộc phải đóng cửa. Mặt khác, nếu doanh nghiệp không có khả
năng thanh toán nợ đến hạn cũng bị buộc phải ngừng hoạt động.
- Đối với các nhà đầu tư vào doanh nghiệp
Đối với các nhà đầu tư, mối quan tâm hàng đầu của họ là thời gian hoàn vốn,
mức sinh lãi và sự rủi ro. Vì vậy, họ cần các thông tin về điều kiện tài chính, tình hình
hoạt động, kết quả kinh doanh và tiềm năng tăng trưởng của các doanh nghiệp.
- Đối với các chủ nợ của doanh nghiệp
Đối với các chủ ngân hàng và các nhà cho vay tín dụng, mối quan tâm của họ
chủ yếu hướng vào khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Vì vậy, họ chú ý đặc biệt đến số
lượng tiền và các tài sản khác có thể chuyển nhanh thành tiền, từ đó so sánh với số nợ
ngắn hạn để biết được khả năng thanh toán tức thời của doanh nghiệp. Bên cạnh đó,
các chủ ngân hàng và các nhà cho vay tín dụng cũng rất quan tâm tới số vốn của chủ
sở hữu, bởi vì số vốn này là khoản bảo hiểm cho họ trong trường hợp doanh nghiệp bị
rủi ro. Như vậy, kỹ thuật phân tích có thể thay đổi theo bản chất và theo thời hạn của
các khoản nợ, nhưng cho dù đó là cho vay dài hạn hay ngắn hạn thì người cho vay đều
quan tâm đến cơ cấu tài chính biểu hiện mức độ mạo hiểm của doanh nghiệp đi vay.
Đối với các nhà cung ứng vật tư hàng hoá, dịch vụ cho doanh nghiệp, họ phải
quyết định xem có cho phép khách hàng sắp tới được mua chịu hàng hay không, họ

cần phải biết được khả năng thanh toán của doanh nghiệp hiện tại và trong thời gian
sắp tới.
- Đối với người lao động trong doanh nghiệp
Bên cạnh các nhà đầu tư, nhà quản lý và các chủ nợ của doanh nghiệp, người
được hưởng lương trong doanh nghiệp cũng rất quan tâm tới các thông tin tài chính
của doanh nghiệp. Điều này cũng dễ hiểu bởi kết quả hoạt động của doanh nghiệp có


Thang Long
Unive5

rsity Library


tác động trực tiếp tới tiền lương, khoản thu nhập chính của người lao động. Ngoài ra
trong một số doanh nghiệp, người lao động được tham gia góp vốn mua một lượng cổ
phần nhất định. Như vậy, họ cũng là những người chủ doanh nghiệp nên có quyền lợi
và trách nhiệm gắn với doanh nghiệp.
- Đối với các cơ quan quản lý Nhà
nước
Dựa vào các báo cáo tài chính doanh nghiệp, các cơ quan quản lý của Nhà nước
thực hiện phân tích tài chính để đánh giá, kiểm tra, kiểm soát các hoạt động kinh
doanh, hoạt động tài chính tiền tệ của doanh nghiệp có tuân thủ theo đúng chính sách,
chế độ và luật pháp quy định không, tình hình hạch toán chi phí, giá thành, tình hình
thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước và khách hàng...
Tóm lại, phân tích hoạt động tài chính doanh nghiệp mà trọng tâm là phân tích
các báo cáo tài chính và các chỉ tiêu tài chính đặc trưng thông qua một hệ thống các
phương pháp, công cụ và kỹ thuật phân tích, giúp người sử dụng thông tin từ các góc
độ khác nhau, vừa đánh giá toàn diện, tổng hợp khái quát, lại vừa xem xét một cách
chi tiết hoạt động tài chính doanh nghiệp, tìm ra những điểm mạnh và điểm yếu về

hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, để nhận biết, phán đoán, dự báo và
đưa ra quyết định tài chính, quyết định tài trợ và đầu tư phù hợp.
1.2 Quy trình phân tích tài chính doanh nghiệp
1.2.1 Tài liệu phân tích
Phân tích tình hình tài chính sử dụng mọi nguồn thông tin có để giúp người sử
dụng thông tin có thể đánh giá được thực trạng tài chính và tiềm năng của doanh
nghiệp. Trên cơ sở đó sẽ đưa ra những phương án kinh tế tối ưu nhất. Việc phân tích
tình hình tài chính chủ yếu sử dụng thông tin từ các báo cáo tài chính.
Việc phân tích tình tài chính sử dụng hai nguồn thông tin là thông tin bên trong
và thông tin bên ngoài.
Thông tin bên trong là những thông tin nội bộ từ bên trong doanh nghiệp như: bộ
máy quản lý, tổ chức quản trị, bộ phân kế hoạch, bộ phận kiểm soát …
Thông tin bên ngoài là những thông tin mang tầm vĩ mô như: nền kinh tế thế
giới, nên kinh tế Việt Nam, các thông tin chính trị, pháp luật, thông tin về chủ nợ, các
nhà đầu tư, Nhà nước và các cơ quan chính quyền khác…Ngoài ra tỷ lệ làm phát và
tốc độ tăng trưởng bình quân đầu người GDP cũng ảnh hưởng rất nhiều đến việc phân
tich tình hình tài chính doanh nghiệp.
Tài liệu phân tích tài chính doanh nghiệp bao gồm: Bảng cân đối kế toán, Báo
cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Bảng lưu chuyển tiền tệ, Thuyết minh tài chính.
1.2.1.1 Bảng cân đối kế toán
Bảng cân đối kế toán là báo cáo tài chính tổng hợp, phản ánh tổng quát toàn bộ
giá trị tài sản hiện có và nguồn hình thành tài sản đó của doanh nghiệp tại một thời


6


điểm nhất định, theo 2 cách phân loại là kết cấu vốn kinh doanh và nguồn hình thành
vốn kinh doanh.
Số liệu trên bảng cân đối kế toán cho biết toàn bộ giá trị tài sản hiện có của

doanh nghiệp tại thời điểm báo cáo theo cơ cấu tài sản, và nguồn hình thành tài sản đó.
Căn cứ vào bảng cân đối kế toán có thể nhận xét đánh giá khái quát tình hình tài chính
doanh nghiệp, đánh giá được quy mô và khả năng tự chủ tài chính của doanh nghiệp.
Bảng cân đối kế toán thường có kết cấu hai phần: Tài sản – Nguồn vốn
Bảng 1.1 Bảng cân đối kế toán
Chỉ tiêu
Đầu kỳ
Cuối kỳ
TÀI SẢN
A. TÀI SẢN NGẮN HẠN
I. Tiền và các khoản tương đương tiền
II.Các khoản phải thu ngắn hạn
III. Hàng tồn kho
IV. Tài sản ngắn hạn khác
B. TÀI SẢN DÀI HẠN
I. Tài sản cố định
II. Các khoản đầu tư tài chính dài hạn
III, Tài sản dài hạn khác
TỔNG CỘNG TÀI SẢN
NGUỒN VỐN
A. Nợ phải trả
I. Nợ ngắn hạn
II. Nợ dài hạn
B. VỐN CHỦ SỞ HỮU
I. Vốn chủ sở hữu
TỔNG CỘNG NGUỒN VỐN
[2,tr181]
- Phần tài sản: Bao gồm có tài sản ngắn hạn và tài sản dài hạn.
Về mặt pháp lý, phần tài sản thể hiện số tiềm lực mà doanh nghiệp có quyền
quản lý, sử dụng lâu dài gắn với mục đích thu được các khoản lợi ích trong tương lai.

Về mặt kinh tế, các chỉ tiêu của phần tài sản cho phép đánh giá tổng quát về quy
mô vốn, cơ cấu vốn, quan hệ giữa năng lực sản xuất và trình độ sử dụng vốn của
doanh nghiệp.
- Phần nguồn vốn: Bao gồm nợ phải trả và nguồn vốn chủ sở hữu, phản ánh các
nguồn hình thành tài sản của doanh nghiệp.


Thang Long
Unive7

rsity Library


Về mặt pháp lý, phần nguồn vốn thể hiện trách nhiệm pháp lý về mặt vật chất
của doanh nghiệp đối với các đối tượng cấp vốn (Nhà nước, ngân hàng, cổ đông, các
bên liên doanh...). Hay nói cách khác thì các chỉ tiêu bên phần nguồn vốn thể hiện
trách nhiệm của doanh nghiệp về tổng số vốn đã đăng ký kinh doanh, về số tài sản
hình thành và trách nhiệm phải thanh toán các khoản nợ( với người lao động, với nhà
cung cấp, với Nhà nước...).
Về mặt kinh tế, phần nguồn vốn thể hiện các nguồn hình thành tài sản hiện có,
căn cứ vào đó có thể biết tỷ lệ, kết cấu của từng loại nguồn vốn đồng thời phần nguồn
vốn cũng phản ánh được thực trạng tình hình tài chính của doanh nghiệp.
1.2.1.2 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
Là báo cáo tài chính tổng hợp, phản ánh tổng quát tình hình và hiệu quả kinh
doanh trong một kì kế toán của doanh nghiệp, chi tiết theo hoạt động kinh doanh chính
và các hoạt động khác, tình hình thực hiện nghĩa vụ với nhà nước về thuế và các khoản
phải nộp. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanhđược biểu diễn thông qua bảng sau:
Bảng 1.2 Bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
Chỉ tiêu
Đầu kỳ

Cuối kỳ
1. Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
2. Các khoản giảm trừ doanh thu
3. Doanh thu thuần bán hàng và cung cấp dịch vụ
4. Giá vốn hàng bán
5.Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ
6. Doanh thu hoạt động tài chính
7. Chi phí tài chính
8. Chi phí bán hàng
9. Chi phí quản lý doanh nghiệp
10.Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh
11. Thu nhập khác
12. Chi phí khác
13. Lợi nhuận khác
14. Tổng lợi nhuận kế toán trước thuế
15. Chi phí thuế TNDN hiện hành
16. Chi phí thuế TNDN hoãn lại
17. Lợi nhuận sau thuế TNDN
[2,tr184]
Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh bao gồm 3 phần:

8


Phần I: thể hiện hình tình kinh doanh lãi-lỗ của doanh nghiệp: phản ánh các chỉ
tiêu về doanh thu, lợi nhuận. Do đó, phân tích báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
cũng cho ta đánh giá khái quát tình hình tài chính doanh nghiệp, biết được trong kỳ
doanh nghiệp kinh doanh có lãi hay bị lỗ, tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu và vốn là
bao nhiêu. Từ đó tính được tốc độ tăng trưởng của kỳ này so với kỳ trước và dự đoán
tốc độ tăng trong tương lai.

Phần II: cho biết tình hình thực hiện nghĩa vụ với nhà nước: phản ánh tình hình
thực hiện nghĩa vụ nộp thuế với Nhà nước, thuế, các khoản phải nộp khác. Tất cả các
chỉ tiêu trong phần này đều được trình bày số còn phải nộp kì trước chuyển sang, số
còn phải nộp phát sinh trong kì báo cáo, số còn phải nộp đến cuối kì báo cáo.Ngoài ra,
qua việc phân tích tình hình thực hiện nghĩa vụ đối với nhà nước, ta biết được doanh
nghiệp có nộp thuế đủ và đúng thời hạn không. Nếu số thuế còn phải nộp lớn chứng tỏ
tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp là không khả quan.
Phần III: Thuế giá trị gia tăng (GTGT) được khấu trừ, được miễn giảm,được
hoàn lại: phản ánh số thuế GTGT được khấu trừ, đã khấu trừ và còn được khấu trừ
cuối kì, số thuế GTGT được miễn giảm và còn được miễn giảm cuối kì.
Như vậy, việc phân tích báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh sẽ giúp ta có
những nhận định sâu sắc và đầy đủ hơn về tình hình tài chính của doanh nghiệp.
1.2.1.3 Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là báo cáo tài chính tổng hợp phản ánh việc hình
thành và sử dụng lượng tiền phát sinh trong kỳ báo cáo của doanh nghiệp.
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ phản ánh đầy đủ các dòng thu và chi tiền và tương
đương tiền của doanh nghiệp trong một niên độ kế toán. Nó cung cấp thông tin về
những dòng tiền vào, ra của doanh nghiệp trong một thời kỳ nhất định.
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ còn gọi là báo cáo ngân lưu, được tổng hợp bởi ba
dòng ngân lưu, từ ba hoạt động của doanh nghiệp:
- Lưu chuyển tiền tệ từ hoạt động sản xuất kinh doanh
Phần này phản ánh những dòng tiền thu được trong quá trình tiêu thụ sản phẩm
cũng như quá trình cung cấp lao vụ, dịch vụ cho khách hàng và những dòng tiền chi ra
để trả cho người bán, người cung cấp dịch vụ, chi trả lương, bảo hiểm, nộp thuế, trả lãi
tiền vay... Đó là những khoản tiền có liên quan đến quá trình và kết quả hoạt động sản
xuất kinh doanh. Ngoài ra, nó còn phản ánh những khoản thu, chi bất thường không
thuộc hoạt động đầu tư hoặc tài chính, chẳng hạn như số tiền thu được do doanh
nghiệp thắng kiện.
- Lưu chuyển tiền từ hoạt động đầu tư
Khi doanh nghiệp chi tiền ra để đầu tư vào các phương tiện sản xuất như nhà

xưởng, máy móc thì sự chênh lệch trong thời gian lại càng lớn hơn. Tài sản cố định


Thang Long
Unive9

rsity Library


khấu hao trong suốt thời hạn sử dụng nghĩa là đối với một dây chuyền sản xuất sử
dụng trong mười năm thì trong mười năm đó, doanh nghiệp sẽ dần dần thu hồi được số
tiền đã bỏ ra lúc đầu để mua nó. Về phương diện quản lý ngân quỹ, đầu tư có nghĩa là
chi một khoản tiền lớn ngay, và thu dần dần lại trong một khoảng thời gian dài.
- Lưu chuyển tiền từ hoạt động tài chính
Lưu chuyển tiền từ hoạt động tài chính tạo ra những dòng tiền ra, tiền vào mà
doanh nghiệp sử dụng để giải quyết những chênh lệch về ngân quỹ phát sinh ra do
những hoạt động sản xuất kinh doanh và đầu tư. Thí dụ, đi vay vốn (dòng tiền vào) thì
trả nợ (dòng tiền ra). Hay khi doanh nghiệp vay vốn dài hạn, sẽ thu ngay một lượng
tiền lớn và sẽ trả dần trong một khoản thời gian dài. Các dòng tiền xuất phát từ các
nghiệp vụ này đặc biệt phù hợp với những doanh nghiệp có chương trình đầu tư.
Ngược lại, khi doanh nghiệp có vốn nhàn rỗi, có thể cho vay ngắn hạn hay dài hạn,
trong thời gian chưa cần số tiền đó.
Việc phát triển lâu dài của doanh nghiệp thường được tài trợ từ ba nguồn chính
trên. Các nguồn lực tài chính được sử dụng là một nhân tố quan trọng ảnh hưởng đến
độ rủi ro và khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Các thông tin trên có thể giúp đánh giá
cấu trúc vốn và tiềm năng phát triển của doanh nghiệp. Như vậy việc phân tích báo cáo
lưu chuyển tiền tệ sẽ giúp kiểm tra tính trung thực của tất cả các thông tin rút ra từ việc
đánh giá các tỷ suất và vốn lưu động, về tình trạng tiền mặt, khả năng thanh toán của
công ty.
1.2.1.4 Thuyết minh báo cáo tài chính

Thuyết minh báo cáo tài chính là một bộ phận hợp thành hệ thống báo cáo tài
chính của doanh nghiệp, được lập để giải thích bổ sung thông tin về tình hình hoạt
động của doanh nghiệp trong kì báo cáo mà các báo cáo tài chính không thể trình bày
rõ ràng và chi tiết.
Thuyết minh báo cáo tài chính trình bày khái quát địa điểm hoạt động sản xuất
kinh doanh, nội dung một số chế độ kế toán được doanh nghiệp lựa chọn để áp dụng,
tình hình và lý do biến động của một số đối tượng sản xuất và nguồn vốn quan trọng,
phân tích một số chỉ tiêu tài sản chủ yếu và các kiến nghị của doanh nghiệp. Cơ sở số
liệu lập thuyết minh báo cáo tài chính là các số kế toán kì báo cáo, bảng cân đối kế
toán kì báo cáo, thuyết minh báo cáo tài chính kì trước, năm trước.
Như vậy, việc phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp không chỉ cung cấp
những thông tin cho các nhà quản trị doanh nghiệp nhằm giúp họ đánh giá khách quan
về sức mạnh tài chính của doanh nghiệp, khả năng sinh lời và triển vọng phát triển sản
xuất kinh doanh của doanh nghiệp, mà còn cung cấp cho các đối tượng sử dụng thông
tin ngoài doanh nghiệp như: các nhà đầu tư, các nhà cho vay, các nhà cung cấp, các
chủ nợ, các cổ đông hiện tại và tương lai, các khách hàng, các nhà quản lý cấp trên,
10