Modun Hộp số biến mô

B LAO NG - THNG BINH V X HI
TNG CC DY NGH

D N GIO DC K THUT V DY NGH (VTEP)

TRèNH O TO
Logo

GIO TRèNH

Mô đun: Sửa chữa và bảo dỡng
Ly hợp và hộp số thuỷ lực
Mã số : har 02 18
Nghề : SửA CHữA ÔTÔ
Trình độ lành nghề

a)
b)
c)

H NI - 2004

1


(Mặt sau trang bìa)

Tuyên bố bản quyền :
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình
Cho nên các nguồn thông tin có thể được
phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các

mục đích về đào tạo và tham khảo
Mọi mục đích khác có ý đồ lệch lạc hoặc
sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành
mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
Tổng Cục Dạy nghề sẽ làm mọi cách để bảo vệ
bản quyền của mình.
Tổng Cục Dạy Nghề cám ơn và hoan nghên các
thông tin giúp cho việc tu sửa và hoàn thiện tốt
hơn tàI liệu này.

Địa chỉ liên hệ:
Dự án giáo dục kỹ thuật và nghề nghiệp
Tiểu Ban Phát triển Chương trình Học liệu
................................................................

Mã tàI liệu:……….
Mã quốc tế ISBN :……..

2


LỜI TỰA
(Vài nét giới thiệu xuất xứ của chương trình và tài liệu)
Tài liệu này là một trong các kết quả của Dự án GDKT-DN ..
(Tóm tắt nội dung của Dự án)

(Vài nét giới thiệu quá trình hình thành tài liệu và các thành phần tham gia)

(Lời cảm ơn các cơ quan liên quan, các đơn vị và cá nhân đã tham gia )

(Giới thiệu tài liệu và thực trạng)

TàI liệu này được thiết kế theo từng mô đun/ môn học thuộc hệ thống mô đun/môn học của
một chương trình, để đào tạo hoàn chỉnh
Nghề
Sửa chữa ôtô
ở cấp trình độ ..II
và được dùng làm Giáo trình cho học viên trong các khoá đào tạo, cũng có thể được sử dụng cho
đào tạo ngắn hạn hoặc cho các công nhân kỹ thuật, các nhà quản lý và người sử dụng nhân lực
tham khảo.
Đây là tài liệu thử nghiệm sẽ được hoàn chỉnh để trở thành giáo trình chính thức trong hệ
thống dạy nghề.
Hà nội, ngày . tháng năm
Giám đốc Dự án quốc gia

3


MỤC LỤC
ĐỀ MỤC
123456-

Lời tựa
Mục lục
Giới thiệu về mô đun
Sơ đồ quan hệ theo trình tự học nghề
Các hình thức học tập chính trong mô đun
Bài 1 : -Cấu tạo biến mô men thuỷ lực
- Bảo dưỡng biến mô men thuỷ lực
7- Bài 2 : - Sửa chữa và bảo dưỡng biến mô men thuỷ lực

- Thực tập Sửa chữa biến mô men thuỷ lực
8- Bài 3 : - Cấu tạo hộp số hành tinh (thuỷ lực)
- Thực tập bảo dưỡng hộp số hành tinh (thuỷ lực)
9- Bài 4 : - Sửa chữa và bảo dưỡng hộp số hành tinh (thuỷ lực)
- Thực tập Sửa chữa hộp số hành tinh (thuỷ lực)
10- Bài 5 ; - Sửa chữa và bảo dưỡng các bộ cảm biến
- Thực tập sửa chữa các bộ cảm biến
11- Đáp án các câu hỏi và bài tập
12- Các thuật ngữ chuyên môn
13- Tài liệu tham khảo

TRANG
3
4
5
6
7
9
20
23
25
30
51
56
58
64
70
75
76
77

4


GIỚI THIỆU VỀ MÔ ĐUN
Vị trí, ý nghĩa, vai trò mô đun :
Biến mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh là những bộ phận của hệ thống truyền lực được dùng
nhiều trên các ôtô hiện đại ngày nay. Có nhiệm vụ tự động truyền, cắt, thay đổi hướng chuyển
động, biến đổi mômen và số vòng quay của động cơ bằng thuỷ lực phù hợp với lực kéo của ôtô.
Sửa chữa và bảo dưỡng biến mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh là một công việc có tính
thường xuyên, phức tạp và quan trọng đối với nghề sửa chữa ôtô, nhằm nâng cao tuổi thọ của biến
mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh ôtô và đáp ứng các tính năng tự động điều khiển và tính tiện
nghi của ôtô ngày nay. Công việc sửa chữa không chỉ cần những kiến thức cơ học ứng dụng kỹ
năng sửa chữa cơ khí và thuỷ lực, mà nó còn đòi hỏi sự yêu nghề và tinh thần trách nhiệm cao của
của người thợ sửa chữa ôtô.
Mục tiêu của mô đun:
Nhằm đào tạo cho học viên có đầy đủ kiến thức về cấu tạo và nguyên tắc hoạt đông các bộ
phận của hệ thống truyền động thuỷ cơ ( Biến mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh..) trên ôtô.
Đồng thời có đủ kỹ năng phân định về cấu tao để tiến hành bảo dưỡng và kiểm tra, sửa chữa các
hư hỏng của các bộ phận hệ thống truyền động thuỷ cơ với việc sử dụng đúng và hợp lý các trang
thiết bị, dụng cụ đảm bảo đúng quy trình, yêu cầu kỹ thuật, an toàn và năng suất cao.
Mục tiêu thực hiện của mô đun:
1. Trình bày đầy đủ các yêu cầu, nhiệm vụ của các bộ phận của biến mô men thuỷ lực và hộp số
hành tinh và cơ cấu chuyển số AET trên ôtô.
2. Trình bày được cấu tạo và nguyên tắc hoạt động các bộ phận : biến mô men thuỷ lực, hộp số
hành tinh và cơ cấu chuyển số AET
3. Phân tích đúng những hiện tượng, nguyên hư hỏng chung và của các bộ phận : biến mô men
thuỷ lực và hộp số hành tinh và cơ cấu chuyển số AET trên ôtô
4. Trình bày được phương pháp bảo dưỡng, kiểm tra và sữa chữa những hư hỏng của các bộ
phận : biến mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh

5. Tháo lắp, kiểm tra và bảo dưỡng, sửa chữa các chi tiết, bộ phận của các bộ phận: biến mô
men thuỷ lực và hộp số hành tinh đúng quy trình, quy phạm và đúng các tiêu chuẩn kỹ thuật
trong sửa chữa.
7. Sử dụng đúng, hợp lý các dụng cụ kiểm tra, bảo dưỡng và sửa chữa đảm bảo chính xác và an
toàn.
Nội dung chính của mô đun:
1. Yêu cầu và nhiệm vụ của biến mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh và cơ cấu chuyển số AET
trên ôtô.
2. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của biến mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh ôtô.
3. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của cơ cấu tự động điều khiển và các bộ cảm biến trong biến
mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh trên ôtô..
4. Hiện tượng, nguyên nhân, phương pháp kiểm tra, chẩn đoán và bảo dưỡng, sửa chữa hư hỏng
của các bộ phận của biến mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh trên ôtô.
5. Sửa chữa và bảo dưỡng : biến mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh ôtô.
6. Bảo dưỡng cơ cấu điều khiển và các bộ cảm biến.
7. Sử dụng dụng cụ, thiết bị và kỹ thuật an toàn trong sửa chữa, bảo dưỡng: biến mô men thuỷ
lực và hộp số hành tinh trên ôtô.

5


SƠ ĐỒ QUAN HỆ THEO TRÌNH TỰ HỌC NGHỀ

HAR 01 01
Điện kỹ
thuật

HAR 01 18
Kỹ thuật về động cơ
đốt trong

HAR 01 08
Kỹ thuật đIện
tử

HAR 01 09
Cơ kỹ thuật

HAR 02 11
Chẩn đoán
động cơ

HAR 01 11
Dung sai lắp
ghépvà
ĐLKT

HAR 01 12
Vẽ kỹ thuật

HAR 01 13
An toàn

HAR 01 14
Thực hành
nghề bổ trợ

HAR 01 17
Nhập môn nghề
s/c ô tô

HAR 01 19
SC-BD phần cố định
động cơ

HAR 01 20
SC- BD phần
C/động động cơ

HAR 01 21
SC-BD Cơ cấu phân
phối khí

HAR 01 22
SC-BD Hệ thống bôi
trơn

HAR 01 24
SC-BD Hệ thống
nhiên liệu xăng

HAR 01 25
SC-BD Hệ thống
nhiên liệu dieden

HAR 01 26
SC-BD Hệ thống
khởi động

HAR 01 27

SC-BD Hệ thống
đánh lửa

HAR 01 28
SC-BD Trang thiết
bị điện ô TÔTÔ

HAR 01 31
SC-BD Hệ thống di
chuyển

HAR 01 32
SC-BD Hệ thống lái

HAR 01 33
SC-BD Hệ thống
phanh

HAR 01 34
K.tra tình trạng kỹ
thuật Đcơ và ô tô

HAR 01 35
SC Pan ô tô

HAR 01 36
nâng cao hieụ quả

HAR 01 29
SC-BD Hệ thống

truyền lực

HAR 02 06
Xác suất thống kê

HAR 01 10
Vật liệu cơ
khí

HAR 01 30
SC-BD Cầu chủ
động

HAR 02 07
Kỹ thuật tự động điều
khiển bằng điện tử

HAR 02 12
Chẩn đoán
HT truyền
động ôtô

®o¸n hÖ

HAR 02 14
SC-BD bộ
tăng áp

HAR 02 08
Vẽ Auto CAD

HAR 02 09
Công nghệ khí nén

HAR 02 16
SC-BD BCA
điều khiển bằng
điện từ

làm

m¸t

công việc

HAR 02 10
Nhiệt kỹ thuật

và thủy lực

HAR 02 15
SC-BD Hệ
thống phun
xăng điện tử

HAR 01 23
SC-BD Hệ thống

HAR 02 17
SC-BD HT

đ/khiển bằng
khí nén

HAR 02 13
Công nghệ phục hồi chi
tiết trong s/chữa

HAR 02 18
SC-BD Biến
mô thủy lực

HAR 02 19
Tổ chức
quản lý và
sản xuất

CHỨNG
CHỈ
NGHỀ

BẰNGCÔNG
NHÂN LÀNH
NGHỀ

CHỨNG CHỈ
BẬC CAO

BẰNG CÔNG
NHÂN BẬC
CAO

1


truyÒn
®éng «
t«

CÁC HÌNH THỨC HỌC TẬP CHÍNH TRONG MÔ ĐUN
1 . Học trên lớp về :
- Nhiệm vụ, yêu cầu và phân loại của biến mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh.
- Cấu tạo, nguyên tắc hoạt động của biến mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh
2 . Học tại phòng học chuyên môn hoá về :
- Các hiện tượng, nguyên nhân hư hỏng của biến mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh.
- Quy trình bảo dưỡng và tháo lắp biến mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh
- Phương pháp kiểm tra, sửa chữa và bảo dưỡng các bộ phận của biến mô men thuỷ lực và
hộp số hành tinh
3 . Thực tập tại xưởng trường về :
- Thực hành tháo lắp, bảo dưỡng, kiểm tra và sửa chữa các bộ phận của biến mô men
thuỷ lực và hộp số hành tinh trong các xưởng sửa chữa ôtô hiện đại.
4 . Tham quan thực tế về :
- Bảo dưỡng và sửa chữa các loại biến mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh trong cơ sở
sửa chữa ôtô hiện đại.
5 . Tự nghiên cứu và làm bài tập về :
- Các tài liệu tham khảo về bộ phận của biến mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh ôtô.
- Vẽ sơ đồ cấu tạo, trình bày nguyên tắc hoạt động và các hư hỏng, phương pháp kiểm tra,
sửa chữa chi tiết của biến mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh ôtô.
Bài
Bài
Bài

Bài
Bài
Bài

1
2
3
4
5

Danh mục các bài học
Cấu tạo biến mô men thuỷ lực.
Sửa chữa và bảo dưỡng biến mô men thuỷ lực
Cấu tạo hộp số hành tinh ôtô.
Sửa chữa và bảo dưỡng hộp số hành tinh ôtô.
Bảo dưỡng các bộ cảm biến .
Cộng

Lý
thuyết

Thực
hành

6
6
6
6
6
30

16
16
16
16
16
80

Các hoạt
động
khác


YÊU CẦU VỀ ĐÁNH GIÁ HOÀN THÀNH MÔ ĐUN

1. Kiến thức:
- Trình bày được đầy đủ các nhiệm vụ, yêu cầu, cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của
biến mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh ôtô.
- Giải thích đúng những hiện tượng, nguyên nhân hư hỏng và phương pháp bảo
dưỡng, kiểm tra, sữa chữa các bộ phận của biến mô men thuỷ lực và hộp số hành
tinh ôtô
2. Kỹ năng:
- Tháo lắp, kiểm tra và bảo dưỡng, sửa chữa được các hư hỏng chi tiết, bộ phận của
biến mô men thuỷ lực và hộp số hành tinh đúng quy trình, quy phạm và đúng các
tiêu chuẩn kỹ thuật trong sửa chữa.
- Sử dụng đúng, hợp lý các dụng cụ kiểm tra, bảo dưỡng và sửa chữa đảm bảo chính
xác và an toàn.
- Chuẩn bị, bố trí và sắp xếp nơi làm việc vệ sinh, an toàn và hợp lý.
3. Thái độ:
- Chấp hành nghiêm túc các quy định về kỹ thuật, an toàn và tiết kiệm trong bảo

dưỡng, sửa chữa.
- Có tinh thần trách nhiệm hoàn thành công việc đảm bảo chất lượng và đúng thời
gian .
- Cẩn thận, chu đáo trong công việc luôn quan tâm đúng, đủ không để xảy ra sai sót.

8


Bài 1
CẤU TẠO BIẾN MÔ MEM THUỶ LỰC - Mã bài: HAR.02 18 01
Giới thiệu :
Biến mô men thuỷ lực là một loại ly hợp hoạt động nhờ áp lực của thuỷ lực (dầu chuyên
dùng) được lắp với hộp số hành tinh thành một cụm. Có nhiệm vụ tự động điều khiển : cắt,
truyền lực và biến đổi mômen từ động cơ đến hộp số, thông qua áp lực của dòng chất lỏng. Do
yêu cầu làm việc của bộ biến mô men làm việc liên tục, truyền áp suất thuỷ lực lớn và chịu nhiệt
độ cao nên các chi tiết dễ bị hư hỏng cần được tiến hành kiểm tra, bảo dưỡng thường xuyên và
sửa chữa kịp thời để đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật và nâng cao tuổi thọ của bộ biến mô men
thuỷ lực ôtô.
Mục tiêu thực hiện:
1. Phát biểu đúng yêu cầu, nhiệm vụ và phân loại của biến mô men thuỷ lực.
2. Trình bày được cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của bộ biến mô men thuỷ lực.
3. Nhận dạng và bảo dưỡng các bộ phận của biến mô men thuỷ lực đảm bảo đúng quy trình,
đúng yêu câù kỹ thuật.
Nội dung chính:
1. Nhiệm vụ, yêu cầu biến mô men thuỷ lực.
2. Cấu tạo và hoạt động của biến mô men thuỷ lực
3. Tháo lắp, kiểm tra và bảo dưỡng biến mô men thuỷ lực
HỌC TRÊN LỚP
I. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ BIẾN MÔ THUỶ LỰC VÀ HỘP SỐ HÀNH TINH

Hộp số hành tinh

Biến mô thuỷ lực

Trục khuỷu

Bộ vi sai
Hình 1-1: Sơ đồ cấu tạo chung bộ biến mômen thuỷ lực và hộp số hành tinh

9


II. NHIM V, YấU CU V PHN LOI B BIN Mễ
1. Nhim v
B bin mụ cú cỏc nhim v :
- Tng mụ men do ng c to ra v lm cho trc khuu quay u.
- T ng úng v m mch truyn lc (truyn cụng sut) t ng c n trc s cp hp s
hnh tinh.
- Dn ng bm du ca c cu iu khin thu lc ca cm hp s hnh tinh
- m bo an ton cho ng c v h thng truyn lc khi b quỏ ti.
2. Yờu cu
- T ng truyn v tng c mụ men xon ln nht ca ng c hp lý .
- Lm vic ờm v giỳp cho vic t ng i s chớnh xỏc.
- m bo an ton cho ng c v h thng truyn lc khi b quỏ ti.
- Kt cu n gin, thoỏt nhit tt v cú bn cao.
Ngy nay bin mụ men thu lc (ly hp thu lc) c s dng nhiu trờn ụtụ ti v ụtụ du
lch.
III. CU TO V HOT NG CA B BIN Mễ THU LC
1. Cấu tạo: (hình 1-2 )
a) Phần chủ động gồm có : Vỏ và bánh bơm

- Bánh bơm
Bánh bơm gồm nhiều cánh bơm làm bằng thép hoặc hợp kim nhôm có
dạng cong hình xuyến đợc lắp theo hớng kính ở bên trong vỏ bơm, bánh
bơm đợc gắn liền với vỏ biến mô.
- Vỏ biến mô
Vỏ biến mô đợc lắp chặt với trục khuỷu thông qua tấm dẫn động và luôn
quay cùng trục khuỷu, vỏ biến mô dùng để lắp bánh bơm, rôto tuabin, stato
và chứa dầu hộp số.
V bin mụ

Bỏnh bm

Cỏnh bm

Rụto tua bin

Trc s cp

Tm dn
ng

Stato
Rụto tua bin

Stato
Hỡnh 1-2 Cu to bin mụ men thu lc

b) Phn b ng gm cú : Rụto tua bin v stato (1-2)
- Rụto tua bin gm nhiu cỏnh hỡnh xuyn, hng cong ngc chiu vi cỏc cỏnh ca bỏnh
bm v lp phớa trc bỏnh bm (tớnh t ng c n hp s), rụto tua bin cú moay lp vi

trc s cp hp s hnh tinh. Bờn ngoi rụto cũn cú lũ xo gim chn xon v pittụng ộp ly hp
ma sỏt.

10


- Stato được đặt giữa bánh bơm và rôt tua bin, gồm nhiều cánh có hướng sao cho khi nhận dòng
chất lỏng đi ra khỏi rôto tua bin, tác dụng vào các cánh của bánh bơm làm cường hoá bánh bơm.
Stato lắp với trục ống lồng liên kết với vỏ hộp số hành tinh, thông qua khớp một chiều.
Các cánh của bánh bơm, rôto tua bin và stato cấu tạo theo quy luật tạo nên không gian dòng
chảy của chất lỏng ở gần tâm lớn,càng ra ngoài càng thu nhỏ, tạo điều kiện naang cao tốc độ
dòng chảy khi chất lỏng đi ra xa tâm quay với động năng lớn.
2. Nguyên tắc hoạt động
a) Trạng thái truyền mômen xoắn (hình 1-3)
- Khi động cơ hoạt động, bánh bơm được dẫn động từ trục khuỷu, dầu trong bánh bơm sẽ quay
theo các cánh bơm cùng một hướng. Khi tốc độ động cơ tăng lên, lực ly tâm tăng lên đẩy dầu từ
tâm ra khỏi cánh bơm, đập vào các cánh quạt của rôto tua bin làm cho rôto tua bin và trục sơ
cấp quay theo chiều của bánh bơm.
Sau khi dầu mất năng lượng do va đập vào các cánh quạt của rôto tua bin, dầu chảy vào trong
dọc theo các cánh và khi va đập vào bề mặt cong các cánh rôto quay sẽ đổi hướng ngược lại đẩy
dầu về các cánh của bánh bơm để lặp lại chu kỳ ban đầu.
- Như vậy việc truyền mô men (truyền công suất ở chế độ không tải) được thực hiện bởi dòng
dầu chảy qua các cánh bơm và các cánh của rôto tua bin.
b) Trạng thái khuyếch đại (biến) mômen (hình 1-3)
Stato
- Sau khi dầu đi qua
rôto tua bin đổi hướng như trên, dòng dầu chảy đi qua các cánh của stato.
Do chênh lệch tốc độ quay của bánh bơm và rôto tua bin, dầu từ rôto đập vào mặt trước của các
cánh stato làm cho stato quay theo hướng ngược lại của bánh bơm và làm cho khớp một chiều
Stato

chảycánh
truyền
cônglàm
suất
khoá cứng stato. Khi stato bị khoá cứng, dòng chảy đập
vaò mặt congDòng
của các
stato
thay đổi hướng dòng chảy (xiên góc) có tác dụng tăng cường thêm chuyển động quay của bánh
bơm (tăng mômen khi ôtô bắt đầu chuyển động). Do vậy khi đạp chân ga sẽ làm cho rôto tua
bin quay với mô men lớn hơn mô men do động cơ sinh ra (biến mô) để làm cho ôtô khởi hành.
Bánh bơm

Rôto tua bin

Bánh bơm

Rôto tua bin

Dòng tăng mô men

Stato

Trục sơ cấp

Stato

Hình 1-3 Sơ đồ cấu tạo và hoạt động của biến mô men thuỷ lực
Trạng tháI tuyền công suất và trạng tháI biến mô men

c) Trạng thái khớp nối thuỷ lực (hình 1-4)
- Khi tốc độ quay của rôto tua bin tăng lên đạt đến tốc độ quay của bánh bơm, hướng của dòng
chảy dầu đến stato cùng hướng với chiều quay bánh bơm làm cho dầu đập vào mặt sau của các
cánh stato đẩy mở khớp một chiều cho stato quay cùng chiều với rôto tua bin và bánh bơm.

11


Bin mụ khụng cũn chc nng khuch i mụ men m nh mt khp ni thu lc truyn lc
(t s truyn 1:1) t ng c n hp s hnh tinh.
Khi stato c m khoỏ, dũng chy p vaũ mt sau ca cỏc cỏnh stato lm cho stato quay
theo hng dũng chy (thng gúc) t rụto tua bin n stato v bỏnh bm truyn mụmen khi
ụtụ vn hnh tc thp.
- Khi xe chy tc thp, du trong bin mụ phớa trc v phớa sau c cu khoỏ bin mụ cú
ỏp sut bng lm cho khú bin mụ m ra, thụng ng du qua cỏc van rle v van tớn hiu.
Bỏnh bm

Stato

Rụto tua bin

Dũng truyn cụng sut
a)
Rụto tua bin

Khoỏ bin mụ

Bỏnh bm

Stato

b)

Van rle

Van tớn hiu

c)

Hỡnh 1-4 S cu to v hot ng ca bin mụ men thu lc
Trng thỏi khp ni thu lc v xe chy tc thp
a, b) S trng thỏi b bin mụ truyn cụng sut ; c) S c tớnh bin mụ

- Trong trạng thái khớp nối (không có sự khuếch đại mô men hình. 1-5), với
tỷ số truyền 1:1, nhng giữa bánh bơm và rôto tua bin có sự chênh lệch về
tốc độ từ 4-5% (vì bánh bơm chủ động và rôto là bị động). Vì vậy biến
mô không truyền đợc 100% công suất của động cơ đến hộp số. Để ngăn
chặn hiện tợng mất năng lợng và giảm tiêu hao nhiên liệu,ảtên rôto tua bin
đợc lắp cơ cấu khoá biến mô loại ma sát (hình 1-5). Khi tốc độ ôtô tăng từ

12


trung bình đến cao (trên 60 km/giờ) khoá biến mô sẽ nối cứng rôto tua bin
với bánh bơm.
- Khi xe chạy ở tốc độ trung bình và cao (trên 60 km/giờ), do các bộ cảm
biến tốc đô xe và bộ cảm biến độ mở bớm ga sẽ điều khiển van tín hiệu
và van rơle, mở đờng dầu có áp suất phía sau khóa biến mô, đẩy tấm ma
sát của cơ cấu khoá ép chặt vào vỏ biến mô nối cứng rôto tua bin với bánh
bơm để cho 100% công suất đợc truyền đến rôto và hộp số.

Bỏnh bm

Rụto tua
bin

Khoỏ bin
mụ

Van rle
a)

Van tớn hiu

b)
Hỡnh 1-5 S cu to v hot ng ca khoỏ bin mụ
a) S khoỏ bin mụ; b) S c tớnh bin mụ

13


III. CU TO CC B PHN
1. Stato và khớp một chiều
a. Nhiệm vụ
Stato và khớp một chiều dùng để làm tăng mômen của bánh bơm khi động
cơ bắt đầu hoạt động.
b. Cấu tạo (hình. 1-6)
Stato đợc đặt giữa bánh bơm và rôto tua bin. Stato lắp quay trên trục và
trục stato đợc lắp cố định với vỏ hộp số.
- Khớp một chiều gồm có : vòng trong lắp chặt với trục stato, vòng ngoài

lắp với stato, bên trong có vòn lò xo và các con lăn.
Cỏnh cong

Vũng ngoi
Con ln

Du n bỏnh bm

Hng du i , nu
khụng cú stato

Lũ xo
Vũng trong
a)

b)

Hỡnh 1-6 S cu to v hot ng ca khp mt chiu ca stato
a) S cu to stato; b) S cu to khp mt chiu

c. Nguyên tắc hoạt động (hình. 1-6b)
- Do chênh lệch tốc độ quay của bánh bơm và rôto tua bin, dầu từ rôto
đập vào mặt trớc của các cánh stato làm cho stato quay theo hớng ngợc lại
của bánh bơm và làm cho khớp một chiều khoá cứng stato.
Stato bị khoá cứng khi vòng ngoài quay ngợc chiều đẩy các con lăn xoay
chiều cao lớn (l2 ) hãm chặt giữa vòng trong và vòng ngoài làm hãm chặt
vòng ngoài cùng stato ngừng quay.
- Khi tốc độ quay của rôto tua bin tăng lên đạt đến tốc độ quay của bánh
bơm, hớng của dòng chảy dầu đến stato cùng hớng với chiều quay bánh
bơm làm cho dầu đập vào mặt sau của các cánh stato đẩy mở khớp một

chiều cho stato quay cùng chiều với rôto tua bin và bánh bơm.
Stato đợc mở khoá khi vòng ngoài quay cùng chiều với rôto và bánh bơm,
đẩy vào đầu các con lăn xoay cùng chiều nghiêng đi và xoay chiều cao
nhỏ (l1 < l ) mở cho vòng ngoài và vstato quay theo rôto và bánh bơm.

2. Cơ cấu khoá biến mô

14


a) Nhiệm vụ
Cơ cấu khoá biến mô dùng để khoá rôto tuabin vào bánh bơm, đảm bảo
truyền hết 100% công suất từ động cơ đén hộp số khi ôtô vận hành ở tốc
độ trung bình và tốc độ cao.
b) Cấu tạo (hình.1-7)
Khi bộ biến mô ở trạng thái khớp nối, với tỷ số truyền 1:1, nh ng giữa bánh
bơm và rôto tua bin có sự chênh lệch về tốc độ từ 4-5% (vì bánh bơm chủ
động và rôto là bị động). Để ngăn chặn hiện tợng mất năng lợng và giảm
tiêu hao nhiên liệu, trên rôto tua bin đợc lắp cơ cấu khoá biến mô loại ma
sát (hình 1-6a).
Khoá biến mô đợc lắp trên moayơ của rôto tuabin. Bao gồm : pitông khoá
có dán vật liệu ma sát hoặc dán vào vỏ biến mô dùng để truyền lực ngăn
sự trợt tại thời điểm ăn khớp của khoá biến mô. Lò xo giảm chấn lắp trên
khớp khoá dùng để hấp thụ lực xoắn do sự ăn khớp của ly hợp, ngăn không
tạo ra va đập.
Bỏnh bm

Rụto

Khoỏ bin mụ

Khoỏ bin mụ m
Van rle

Bm du

Stato

Khoỏ bin mụ

b)
Van tớn hiu

Trc s cp
a)

c)

Hỡnh 1-7 S cu to v hot ng ca c cu khoỏ bin mụ
a) S bin mụ; b, c) S hot ng ca khoỏ bin mụ

c) Nguyờn tc hot ng
- Trng thỏi nh khp (hỡnh. 1-7b)
Khi xe chy tc thp, b phn iu khin cỏc van tớn hiu v van r le m cho du cú ỏp
sut chy n phớa trc ca khp khoỏ. Do ỏp sut phớa trc v phớa sau ca khp khoỏ
bng nhau, nờn khp khoỏ nh ra khụng tip xỳc vi v b biờn mụ.
- Trng thỏi n khp (hỡnh. 1-7c)
Khi xe chy tc trung bỡnh v cao (trờn 60 km/gi), do cỏc b cm bin tc ụ xe v b
cm bin m bm ga s iu khin van tớn hiu v van rle, m ng du cú ỏp sut phớa
sau khúa bin mụ, y tm ma sỏt ca c cu khoỏ ộp cht vo v bin mụ ni cng rụto tua bin

vi bỏnh bm cho 100% cụng sut c truyn n rụto v hp s.
3. Bm du

15


a) Nhiệm vụ
Bơm dầu dùng để bơm dầu có áp suất cao (2,0-2,5Mpa) đưa đến bộ biến mô, hộp số hành
tinh, và hệ thống điều khiển thuỷ lực. Để bôI trơn các chi tiết và điều khiển hoạt động của bộ
biến mô và hộp số hành tinh.
b) Cấu tạo (hình.1-8)
Bơm dầu gồm có : Đĩa phân chia dầu được lắp quay trên trục sơ cấp, bánh răng chủ động
(hoặc rôto và các phiến gạt) lắp với trục bánh bơm, bánh răng bị động lắp trong thân bơm và
nắp.
Trục stato

Thân bơm

B răng bị động

Nắp bơm

B răng chủ động
B răng bị động

Thân bơm

B răng bị động

Hình 1-8 Sơ đồ cấu tạo của bơm dầu

c) Nguyên tắc hoạt động
Khi động cơ và bộ biến mô hoạt động làm cho bánh răng chủ động quay trong bánh răng bị
động vừa ăn khớp vừa tạo ra các khoang dầu và tăng dần thể tích tạo ra sức hút để hút dầu từ
các te vào trong bơm sau đó nén ép dầu từ thể tích lớn về thể tích nhỏ, làm tăng áp suất dầu để
đưa dầu đến hệ thống điều khiển hộp số và bộ biến mô.
Tốc độ động cơ tăng lên làm cho áp suất của bơm dầu tăng lên tương ứng ( áp suất bơm dầu từ
1,6-2,5Mpa)
- Áp suất làm việc của bơm dầu được điều chỉnh ổn định từ 1,6-2,0 Mpa nhờ van điều tiết áp
suất lắp sau bơm trên mạch phân nhánh của đường dầu chính.

16


4. Van điều tiết áp suất
a) Nhiệm vụ
Van điều tiết áp suất dùng để điều chỉnh áp suất bơm dầu ổn định từ 1,6 – 2,0 Mpa
b) Cấu tạo (hình.1-9)
Van điều tiết áp suất gồm có : Thân van lắp sau bơm dầu trên mạch phân nhánh của đường dầu
chính, con trượt, một đầu đóng kín và tiếp xúc với áp lực của mạch dầu chính từ bơm dầu, đầu
kia tựa vào hai lò xo. Con trượt có ba mặt trượt để đóng , mở ba mạch dầu từ van đến: bộ biến
mô, về trước bơm dầu và từ bơm dầu đến van.

Đến mạch
dầu chính

Van con trượt

Mạch cân bằng

Lò xo

Đến b mô
động

Bơm dầu

Bầu lọc

Đến biến mô
động

Thùng dầu
a)

b)

c)

Hình 1-9 Sơ đồ cấu tạo và hoạt động của van điều tiết áp suất
a) Khi áp suất nhỏ
b) Khi áp suất lớn, dầu về biến mô
c) Van điều tiết khi áp suất cao, dầu về trước bơm

c. Nguyên tắc hoạt động
Khi động cơ bắt đầu làm việc, áp suất của bơm dầu thấp không thắng được sức căng lò xo, con
trượt đóng kín đường dầu đến bộ biến mô, sau đó áp suất dầu tăng lên lớn hơn sức căng lò xo sẽ
đẩy mở mạch dầu cung cấp dầu đến bộ biến mô.
Khi tốc độ động cơ tăng lên, áp suất của bơm dầu tăng cao thắng được sức căng của hai lò xo
đẩy con trượt đóng bớt một phần đường dầu đến bộ biến mô và mở thông đường dầu về trước

bơm làm giảm áp suất dầu. Qúa trình được xảy ra liên tục để điều tiết áp suất dầu luôn ổn định
từ 1,6 – 2,0 Kpa.

17


5. Van tín hiệu khoá biến mô
a) Nhiệm vụ
Van tín hiệu khoá biến mô dùng để điều khiển áp suất dầu tác dụng lên van rơ le và khóa biến
mô.
b) Cấu tạo (hình.1-8)
Van khoá biến mô gồm có : thân van, các đường ống dẫn dầu, van pittông và lò xo được lắp
trong thân van dưới.
Thân van trên

Van rơle b mô

Thân van

Van giảm áp

Van điều biến
ga
Van tích năng
Van đ/c thấp áp

Cam đ/c b ga
Thân van dưới

Van b ga

a)

Van đ/c số 2

Chốt về số

b)
Van điều áp sơ cấp

Van đi số
thấp

Van đ áp thứ cấp

Van ch số 1, 2

Van đ số
thấp

Van điều áp

Van đi OD
Van tín hiệu
khoá b mô

Van ch số 2, 3

c)

Van ch số 3, 4

d)

Hình 1-9. Sơ đồ cấu tạo bộ van điều khiển
a) Cấu tạo bộ van, b) Thân van trên, c) Van điều khiển bằng tay, d) Thân van dưới

c) Nguyên tắc hoạt động
Khi áp suất dầu của van ly
tâm truyền từ ly hợp truyền
tăng đến đạt chuẩn quy định,
đẩy van pittông nén lò xo, mở
thông đường dầu đến van rơ le
khoá biến mô. Dầu đến van
rơ le đẩy mở van cho dầu áp
suất cao đI vào bộ biến mô,
đẩy khớp khoá biến mô ép
chặt vào vỏ biến mô.
5. Van rơ le khoá biến mô
a) Nhiệm vụ

Bánh bơm

Rôto

Khoá biến mô

Van tín hiệu

Van rơle

Hình 1-10 Sơ đồ hoạt động của van tín hiệu biến mô

18


Van rơ le khoá biến mô dùng để điều khiển khoá biến mô đóng và mở khoá biến mô.
b) Cấu tạo (hình.1-7)
Van khoá biến mô gồm có : thân van, các đường ống dẫn dầu, van pittông và lò xo được lắp
trông thân van dưới.
c) Nguyên tắc hoạt động (hình.1-10)
Khi áp suất dầu từ van tín hiệu tác dụng lên phần dưới của van rơ le, đẩy van rơ le đI lên mở
thông đường dầu phía sau khoá biến mô và đẩy khoá biến mô vào trạng tháI khoá biến mô.
Khi áp suất dầu từ van tín hiệu bị cắt, van rơ le được ấn đI xuống mở thông đường dầu có áp
suất đến phía trước khoá biến mô làm cho biến mô trở về trạng tháI mở khoá biến mô.
IV. NỘI DUNG BẢO DƯỠNG BỘ BIẾN MÔ.
1. Làm sạch bên ngoài
2. Tháo rời bộ biến mô và làm sạch chi tiết.
3. Kiểm tra các chi tiết
4. Tra dầu, mỡ bôi trơn các chi tiết.
5. Lắp các chi tiết và bộ phận biến mô.
6. Kiểm tra hoàn chỉnh và vệ sinh công nghiệp
.
V. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP
1. Nhiệm vụ của bộ biến mô ?
2. Ưu nhược điểm của bộ biến mô ?
3. (Bài tập) Vẽ sơ đồ cấu tạo và nêu nguyên tắc hoạt động của bộ biến mô ở trạng thái biến
mômen ?

19

THỰC HÀNH BẢO DƯỠNG BỘ BIẾN MÔ
I. TỔ CHỨC CHUẨN BỊ NƠI LÀM VIỆC
1. Mục đích:
- Rèn luyện kỹ năng tháo lắp bộ biến mô và hộp số hành tinh.
- Nhận dạng các bộ phân chính của bộ biến mô và hộp số hành tinh
2. Yêu cầu:
- Tháo, lắp thành thạo, đúng quy trình và đúng yêu cầu kỹ thuật.
- Nhận dạng được các bộ phận bộ biến mô và hộp số hành tinh
- Sử dụng dụng cụ hợp lý, chính xác.
- Đảm bảo an toàn trong quá trình tháo, lắp
- Tổ chức nơi làm việc khoa học, ngăn nắp, gọn gàng.
3. Chuẩn bị:
a) Dụng cụ:
- Dụng cụ tháo lắp bộ biến mô và hộp số hành tinh
- Khay đựng dụng cụ, chi tiết
- Giá nâng cầu xe, kích nâng và gỗ chèn kê lốp xe.
- Đồng hồ so
- Pan me, thước cặp, căn lá
- Các thiết bị dùng kiểm tra, chẩn đoán hư hỏng bộ biến mô và hộp số hành tinh
b) Vật tư:
- Giẻ sạch
- Giấy nhám
- Nhiên liệu rửa, dầu mỡ bôi trơn
- Các van, bộ ly hợp, bộ phanh và joăng đệm thay thế....
- Tài liệu phát tay về các quy trình và tra cứu các yêu cầu kỹ thuật sửa chữa bộ biến mô và
hộp số hành tinh.
- Bố trí nơi làm việc cho nhóm học viên đủ diện tích, ánh sáng và thông gió.

II. THÁO LẮP BỘ BIẾN MÔ

A. QUY TRÌNH THÁO RỜI BỘ BIẾN MÔ
1. Tháo bơm dầu (hình.1-8)
- Tháo các bulông hãm
- Dùng cảo tháo bơm dầu ra khỏi trục stato.
2.Tháo vỏ bánh bơm
- Tháo các bulông hãm
3. Tháo stato
- Tháo các bulông hãm và stato
- Tháo trục stato
4. Tháo rôto tua bin và khoá hãm
- Tháo rôto tua bin
- Tháo khoá hãm rôto

20


5. Làm sạch chi tiết và kiểm tra
- Dùng dung dịch rửa và giẻ làm sạch các chi tiết
- Dùng dụng cụ kiểm tra để kiểm tra các chi tiết
Bộ biến mô
men

Trục khuỷu

Đệm

Bánh đà
Bộ biến mô men

Trục sơ cấp

Vỏ bộ biến mô
men

Rôto tuabin và stato

Bánh bơm

Hình 1-11 Cấu tạo bộ biến mô men

B. QUY TRÌNH LẮP
 Ngược lại quy trình tháo (sau khi thay thế các chi tiết hư hỏng)
- Tra dầu, mỡ bôi trơn các chi tiết : ổ bi, các lỗ chốt.
- Thay thế các chi tiết theo định kỳ bảo dưỡng (tấm ma sát, phe hãm).
- Thay dầu bôi trơn bộ biến mô.
II. QUY TRÌNH BẢO DƯỠNG BỘ BIẾN MÔ
1. Chuẩn bị dụng cụ và nơi làm việc
- Vam cảo và bộ dụng cụ tay tháo bộ biến mô
- Dầu bôi trơn, bơm hơi, mỡ bôi trơn và dung dịch rửa
2. Tháo và làm sạch các chi tiết bộ biến mô
- Dùng dung dịch rửa, bơm hơi, giẻ sạch để làm sạch, khô bên ngoài bộ biến mô
- Dùng cờ lê và vam cảo tháo rời bộ biến mô
3. Kiểm tra bên ngoài các chi tiết :
- Dùng kính phóng đại và mắt thường
- Quan sát bên ngoài và bề mặt các chi tiết
4. Bôi trơn các chi tiết
- Dùng dầu bôi trơn và mỡ bôi trơn
- Bôi trơn các lỗ, bạc xoay và tra mỡ bôi trơn các chi tiết
5. Lắp các chi tiết của bộ biến mô
- Dùng cờ lê, vam cảo và tuýp đúng loại

- Lắp bộ biến mô ( ngược lại quá trình tháo)
6. Kiểm tra tổng hợp và vệ sinh công nghiệp
- Dùng chổi, giẻ lau
- Vệ sinh dụng cụ và nơi bảo dưỡng sạch sẽ, gọn gàng

21


CÁC BÀI TẬP MỞ RỘNG VÀ NÂNG CAO
I. Tên bài tập
1. Bộ biến mô ?
2. Cơ cấu khoá biến mô ?
3. Lập bảng kiểm tra chi tiết của bộ biến mô ?
II. Yêu cầu cần đạt
1. Trình bày được cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của bộ biến mô của ôtô TOYOTA?
2. Lập được bảng kiểm tra chi tiết của bộ biến mô ?
III. Thời gian
- Sau 2 tuần nộp đủ các bài tập.

22


Bài 2
SỬA CHỮA VÀ BẢO DƯỠNG BỘ BIẾN MÔ

- Mã bài: HAR.02 18 02

Giới thiệu :
Biến mô men thuỷ lực là một loại ly hợp thuỷ lực hoạt động nhờ áp lực của thuỷ lực (dầu
chuyên dùng) được lắp với hộp số hành tinh thành một cụm. Có nhiệm vụ tự động điều khiển :

cắt, truyền lực và biến đổi mômen từ động cơ đến hộp số, thông qua áp lực của dòng chất lỏng.
Do yêu cầu làm việc của bộ biến mô men làm việc liên tục, truyền áp suất thuỷ lực lớn và chịu
nhiệt độ cao nên các chi tiết dễ bị hư hỏng cần được tiến hành kiểm tra, bảo dưỡng thường
xuyên và sửa chữa kịp thời để đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật và nâng cao tuổi thọ của bộ biến
mô men thuỷ lực ôtô.
Mục tiêu thực hiện:
1. Giải thích đúng các hiện tượng, nguyên nhân hư hỏng của bộ biến mô.
2. Trình bày được các phương pháp kiểm tra bảo dưỡng, sửa chữa bộ biến mô..
3. Tháo lắp, kiểm tra và bảo dưỡng sửa chữa được bộ biến mô trên ôtô đúng yêu cầu kỹ thuật.
Nội dung chính:
1. Hiện tượng, nguyên nhân hư hỏng của bộ biến mô.
2. Phương pháp kiểm tra bảo dưỡng, sửa chữa bộ biến mô.
3. Tháo lắp, kiểm tra và bảo dưỡng sửa chữa bộ biến mô.
HỌC TẠI PHÒNG HỌC CHUYÊN MÔN HOÁ
I. HIỆN TƯỢNG VÀ NGUYÊN NHÂN HƯ HỎNG CỦA BỘ BIẾN MÔ THUỶ LỰC.
1. Bộ biến mô bị trượt ở tốc độ cao và khi tải nặng
a) Hiện tượng
Khi người lái tăng ga nhưng xe tăng tốc chậm hoặc kéo tải yếu.
b) Nguyên nhân
- Tấm ma sát của khoá biến mô mòn.
- Áp suất dầu không đủ tiêu chuẩn do bơm dầu yếu.
2. Ly hợp hoạt động không êm, có tiếng ồn
a) Hiện tượng
Nghe tiếng khua nhiều ở cụm biến mô, xe vận hành bị rung giật
b) Nguyên nhân
- Bánh bơm rôto và stato mòn, gãy các cánh bơm
- Thiếu dầu bôi trơn
3. Bộ biến mô không hoạt động.
a) Hiện tượng
Khi ôtô khởi động nhưng vào số xe không vận hành.

b) Nguyên nhân
- Hệ thống điều khiển thuỷ lực đứt, hỏng
- Các van tắc bẩn hoặc hỏng.
- Thiếu dầu bôi trơn bộ biến mô hoặc hỏng bơm dầu
4. Bộ biến mô không còn tác dụng tăng mômen
a) Hiện tượng
Khi khi xe vận hành lực kéo yếu.
b) Nguyên nhân
- Áp suất dầu không đủ tiêu chuẩn do bơm dầu yếu.
- Stato mòn hỏng không khóa hãm được
II. PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA CHUNG BỘ THUỶ LỰC.
1. Kiểm tra bên ngòai cụm biến mô và hộp số

23


- Dùng kính phóng đại để quan sát các vết nứt, chảy rỉ bên ngoài cụm biến mô và các bộ phận
điều khiển.
2. Kiểm tra khi vận hành
- Khi vận hành ôtô chú ý lắng nghe tiếng kêu ồn khác thường ở cụm biến mô, nếu có tiếng ồn
khác thường và cụm biến mô không còn tác dụng làm việc theo yêu cầu cần phaỉ kiểm tra và
sửa chữa kịp thời.
III. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP
1- Trình bày các nguyên nhân làm cho bộ biến mô bị trượt ?
2- Vì sao bộ biến mô làm việc không có tác dụng biến (tăng ) mô men ?

24


THỰC TẬP SỬA CHỮA VÀ BẢO DƯỠNG BỘ BIẾN MÔ THUỶ LỰC

I. TỔ CHỨC CHUẨN BỊ NƠI LÀM VIỆC
1. Mục đích:
- Rèn luyện kỹ năng tháo lắp bộ biến mô và hộp số hành tinh.
- Nhận dạng các bộ phân chính của bộ biến mô và hộp số hành tinh
2. Yêu cầu:
- Tháo, lắp thành thạo, đúng quy trình và đúng yêu cầu kỹ thuật.
- Nhận dạng được các bộ phận bộ biến mô và hộp số hành tinh
- Sử dụng dụng cụ hợp lý, chính xác.
- Đảm bảo an toàn trong quá trình tháo, lắp
- Tổ chức nơi làm việc khoa học, ngăn nắp, gọn gàng.
3. Chuẩn bị:
a) Dụng cụ:
- Dụng cụ tháo lắp bộ biến mô và hộp số hành tinh
- Khay đựng dụng cụ, chi tiết
- Giá nâng cầu xe, kích nâng và gỗ chèn kê lốp xe.
- Đồng hồ so
- Pan me, thước cặp, căn lá
- Các thiết bị dùng kiểm tra, chẩn đoán hư hỏng bộ biến mô và hộp số hành tinh
b) Vật tư:
- Giẻ sạch
- Giấy nhám
- Nhiên liệu rửa, dầu mỡ bôi trơn
- Các van, bộ ly hợp, bộ phanh và joăng đệm thay thế....
- Tài liệu phát tay về các quy trình và tra cứu các yêu cầu kỹ thuật sửa chữa bộ biến mô và
hộp số hành tinh.
- Bố trí nơi làm việc cho nhóm học viên đủ diện tích, ánh sáng và thông gió.
II. THÁO LẮP BỘ BIẾN MÔ THUỶ LỰC
A. QUY TRÌNH THÁO BỘ BIẾN MÔ TRÊN ÔTÔ
1. Làm sạch bên ngoài cụm biến mô và hộp số
- Chèn các lốp xe chắc chắn và kéo hãm phanh tay

- Dùng bơm nước áp suất cao và phun nước rửa sạch các cặn bẩn bên ngoài gầm ôtô.
- Dùng bơm hơi và thổi khí nén làm sạch cặn bẩn và nước bám bên ngoài cụm biến mô và hộp
số.
2. Tháo các bộ phận liên quan bên ngoài cụm biến mô và hộp số.
- Bộ dụng cụ tay nghề sửa chữa ôtô
- Tháo các đầu dây điện của hệ thống điều khiển, dây báo số lùi và báo tốc độ ôtô.
- Tháo cơ cấu điều khiển
3. Tháo cụm cầu chủ động hoặc truyền động các đăng
- Tháo cụm cầu chủ động khỏi cụm biến mô và hộp số
- Hoặc tháo truyền động các đăng nối với hộp số
4. Tháo cụm biến mô và hộp số hành tinh khỏi ôtô
- Tháo nắp sàn xe phía trên cụm biến mô và hộp số
- Lắp giá treo, palăng và treo giữ cụm biến mô và hộp số an toàn.
- Xả dầu cụm biến mô và hộp số
- Tháo các bu lông hãm
- Đẩy cụm biến mô và hộp số về phía sau động cơ và nới lỏng từ từ pa lăng để lấy cụm biến
mô và hộp số ra khỏi động cơ.
5. Tháo hộp số hành tinh ra khỏi bộ biến mô
- Vạch dấu giữa vỏ bộ biến mô và vỏ hộp số

25