MÁY GIEO HẠT thien than Elnino.Mr.T

Thuyết minh đồ án

Mục lục
Lời nói đầu.......................................................................................................................... 6
CHƯƠNG I......................................................................................................................... 7
TỔNG QUAN VỀ SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ CAO.......7
1.1

Khái niệm về nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.............................................7

1.2

Vai trò của nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.................................................8

1.3

Đặc điểm của nền nông nghiệp công nghệ cao......................................................9

1.4 Nhiệm vụ của sản xuất nông nghiệp công nghệ cao...............................................10
1.5

Tình hình về sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao ở nước ta:.............10

CHƯƠNG II TỔNG QUAN VỀ MÁY GIEO HẠT.........................................................13
2.1 Giới thiệu chung....................................................................................................13
2.2 Tổng quan về máy gieo hạt.....................................................................................13
CHƯƠNG III LỰA CHỌN MÔ HÌNH THIẾT KẾ MÁY................................................21
3.1

Phân tích lựa chọn mô hình thiết kế máy:............................................................21

3.2

Xây dựng và chọn lọc ý tưởng thiết kế................................................................24

3.3 Mô hình toàn máy...................................................................................................35
CHƯƠNG IV THIẾT KẾ ĐỘNG HỌC MÁY.................................................................36
4.1 Xác định các thông số động học..............................................................................36
4.2 Tính toán sơ bộ số lỗ gieo trên đĩa..........................................................................38
4.3 Lựa chọn chế độ làm việc của máy gieo.................................................................39
4.4 Trục truyền động của đĩa gieo.................................................................................43
CHƯƠNG V THIẾT KẾ ĐỘNG LỰC HỌC MÁY..........................................................44
5.1 Các bộ phận truyền động........................................................................................44
5.2 Thiết kế các chi tiết đỡ nối.....................................................................................68
Đại học

1


Thuyết minh đồ án

A. THIẾT KẾ TRỤC................................................................................................68
B. CHỌN Ổ LĂN.....................................................................................................94
C. Chọn then...........................................................................................................100
CHƯƠNG VI.................................................................................................................. 103
THIẾT KẾ CẤU TẠO CÁC BỘ PHẬN QUAN TRỌNG CỦA MÁY...........................103
A.

Cấu tạo một số bộ phận quan trọng của máy.....................................................103

CHƯƠNG VII................................................................................................................104

HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG VÀ BẢO TRÌ MÁY............................................................104
7.1

Những điều cần lưu ý trước khi gieo.................................................................104

7.2 Điều chỉnh máy gieo.............................................................................................104
7.3 Chăm sóc bảo dưỡng máy.....................................................................................105
7.4 Vận hành máy gieo...............................................................................................105
CHƯƠNG VI : THIẾT KẾ QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ MỘT CHI TIẾT ĐIỂN HÌNH
CỦA MÁY...................................................................................................................... 107
A.

THIẾT KẾ CHI TIẾT TRỤC ĐĨA GIEO..........................................................107

1 – Yêu cầu và lời khuyên chung khi chọn chuẩn:..........................................................113
2 - Chọn chuẩn tinh:........................................................................................................114
TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................................121

Đại học

2


Thuyết minh đồ án

Lời nói đầu
Ngành nông nghiệp phải khơi gợi được khát vọng dân tộc, 10 năm nữa phấn
đấu lọt top 15 quốc gia có nền nông nghiệp phát triển nhất.
Đây là mục tiêu dài hạn được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề ra cho ngành
nông nghiệp Việt Nam tại Hội nghị tổng kết năm 2018 và triển khai kế hoạch năm

2019.
Bức tranh nông nghiệp trong năm 2018 được đánh giá là đạt nhiều kết quả vượt
bậc có nhiều bứt phá ngoại mục. Ngành nông nghiệp đóng góp vào xuất khẩu vượt
mức kế hoạch và đứng thứ 2 Đông Nam Á về xuất khẩu nông nghiệp. Cụ thể kim
ngạch xuất nhập khẩu nông lâm thủy sản năm 2018 vượt ngưỡng 40 tỷ USD, tăng
9,6% so với năm 2017, đạt mức cao nhất từ trước đến nay với thị trường trên 180
quốc gia và vùng lãnh thổ. Nước ta đứng thứ 3 thế giới về xuất khẩu gạo năm 2018.
Cùng với thế mạnh về cây lúa, các loại hoa màu cũng được phát triển rộng rãi như :
đậu tương, bắp ( ngô), lạc,..từ đó mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân. Tuy
nhiên, thực trạng sản xuất hiện nay vẫn còn khá nhiều công đoạn còn thủ công,
trong đó khâu gieo trồng chiếm một tỉ lệ lớn công lao động trong canh tác loại cây
này, làm giảm năng suất, gây khó khăn cho công đoạn chăm sóc và thu hoạch. Nhìn
thấy thực trạng đó chúng em quyết định thực hiện đề tài “Tính toán thiết kế máy
gieo hạt 2 hàng và lập QTCN chế tạo một số chi tiết quan trọng của máy” nhằm
vận dụng những kiến thức đã học vào thực tiễn, ứng dụng để thiết kế sản phẩm cơ
khí. Nhóm em rất may mắn và biết ơn thầy X vì thầy là người đã dìu dắt nhóm
trong quá trình làm đồ án, với sự cố gắng đến nay nhóm em đã hoàn thành đồ án
của mình. Trong quá trình làm đồ án chắc chắn sẽ không tránh khỏi những thiếu
sót. Chúng em rất mong được sự chỉ bảo của các thầy cô trong bộ môn Chế tạo máy
và các thầy cô trong khoa cơ khí để đề tài nhóm em được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Việt Nam, ngày 17 tháng 03 năm 2018
Sinh viên thực hiện :
NXT

Đại học

3

Thuyết minh đồ án

CHƯƠNG I
TỔNG QUAN VỀ SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
CAO
1.1 Khái niệm về nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao:
Nông nghiệp công nghệ cao là gì?
- Nông nghiệp công nghệ cao là nền nông nghiệp được ứng dụng những công
nghệ tiên tiến, hiện đại mới nhằm tạo ra bước đột phá về năng suất, cải thiện chất
lượng nông sản. Ứng dụng công nghệ cao vào trong sản xuất nông nghiệp hiện đại
sẽ đảm bảo sự phát triển bền vững, bắt kịp xu thế, đáp ứng được nhu cầu về số
lượng và chất lượng nông sản của người tiêu dùng.
- Trong nông nghiệp, khái niệm "công nghệ cao" hình thành, sử dụng rộng rãi
làsự kết hợp và ứng dụng các công nghệ trên để nâng cao hiệu quả trong sản xuất
nông nghiệp nhằm tạo ra bước đột phá về năng suất, chất lượng hàng hóa, thỏa mãn
nhu cầu ngày càng cao của con người, đặc biệt là đảm bảo sự phát triển nông
nghiệp bền vững.

Hình 1.1 Ứng dụng công nghệ nhà kính trong sản xuất rau sạch
 Hiện nay nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phổ biến nhất:
 Cơ giới hóa các khâu từ nhân giống, chăm sóc, thu hoạch đến chế biến.
 Tự động hóa quy trình bằng máy móc, công nghệ thông tin.
Đại học

4


Thuyết minh đồ án

 Đưa công nghệ sinh học vào sản xuất giống cây trồng, vật nuôi chất lượng

cao.
 Hình thành các mô hình sản xuất nông nghiệp tiên tiến hiệu quả kinh tế cao...
1.2 Vai trò của nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao
- Tại Việt Nam, nông nghiệp vẫn luôn đóng vai trò quan trọng trong toàn cục
nền kinh tế. Nông nghiệp giúp đảm bảo lương thực, xóa đói giảm nghèo, ổn định
chính trị quốc gia... Trong khi đó, những thành tựu từ ứng dụng nông nghiệp công
nghệ cao vào trong sản xuất đã đóng góp rất lớn tạo những bước đột phá mới về
chủng loại, số lượng và chất lượng nông sản. Chính vì thế nông nghiệp ứng dụng
công nghệ cao được xem là xu hướng tất yếu mà một đất nước cần hướng tới không
chỉ ở Việt Nam mà tất cả các nước trên thế giới đều đang đi theo xu hướng này.

Hình 1.2 Mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao
- Ứng phó với biến đổi khí hậu: Việt Nam thuộc một trong những nước hứng
chịu hậu quả nặng nề nhất từ các hiện tượng biến đổi khí hậu hàng năm. Nếu không
ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao thì nền nông nghiệp lạc hậu sẽ phải chịu thiệt
hại hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm.
- Chống lại sự phá hoại của sâu, bệnh: những công trình nghiên cứu nguồn
giống biến đổi gen giúp tăng sức đề kháng của cây trồng, vật nuôi trước sâu và
bệnh góp phần giảm tối đa thiệt hại trong sản xuất nông nghiệp.
Đại học

5


Thuyết minh đồ án

- Giảm công sức lao động: so với hình thức sản xuất lạc hậu cũ thì nông
nghiệp công nghệ cao giúp bà con giảm tối đa sức lao động nhờ sự cơ giới hóa, tự
động hóa của máy móc. Trước đây, mỗi người chỉ có thể nuôi đàn gà và chục con
thì nay với những công nghệ chăn nuôi gà công nghệ cao, một người có thể quản lý

cả một trang trại gà hàng nghìn con.
- Giảm thời gian nuôi trồng, tăng giá trị kinh tế: cũng nhờ sự cơ giới hóa và tự
động hóa mà người dân rút ngắn thời gian thu hoạch, nâng cao giá trị kinh tế.
Ngoài ra, những công nghệ ứng dụng trong nông nghiệp cũng đảm bảo tính chính
xác hơn giúp giá trị sản phẩm trên thị trường nông sản ngày một cải thiện.
- Sản xuất nông nghiệp tập trung hóa, quy mô hóa: so với những hoạt động
sản xuất nông nghiệp nhỏ lẻ, manh mún xưa cũ thì nhờ nông nghiệp công nghệ cao,
bà con dễ dàng tập trung mở rộng quy mô sản xuất, tiết kiệm chi phí, đem lại nguồn
thu lớn hơn rất nhiều.
- Như vậy, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao không chỉ là thành tựu giá
trị của các nhà khoa học, đơn vị nghiên cứu mà nó còn có ý nghĩa vô cùng to lớn
đối với người nông dân nói riêng và cả nền nông nghiệp nói chung.
1.3
-

-

Đặc điểm của nền nông nghiệp công nghệ cao
Nền nông nghiệp công nghệ cao có những đặc điểm sau đây :
Vốn đầu tư lớn.
Thu hồi lớn.
Ứng dụng giàu tri thức : Ví dụ riêng với việc ứng dụng công nghệ sinh học
những kiến thức sau đây đều được áp dụng : toán học, sinh học, nông nghiệp,
tin học, thực vật học, động vật học, vi sinh vật, di truyền, sinh học phân tử,…
Thị trường tập trung chủ yếu vào một số ít công ty lớn đòi hỏi công nghệ cao
và vốn đầu tư lớn.
Xây dựng các xí nghiệp nông nghiệp kiểu mới.
Thường tập trung vào các lĩnh vực như tạo giống mới qua kỹ thuật di truyền,
công nghệ gen, sử dụng kỹ thuật mới trong việc nhân giống.
Quy trình chăn nuôi gia súc hoàn toàn tự động và được kiểm soát chặt chẽ.

Phá triển các nguồn năng lượng mới, có thể dựa trên cây trồng và tảo, chú
trọng sản xuất cồn hay nguyên liệu thay thế dầu hỏa.
Sản xuất thức ăn nhân tạo cho người và gia súc bao gồm các loại thức ăn
giàu đạm bằng việc thăm dò các nguồn đạm đơn bào, công nghệ lên men với
các dòng vi sinh vật có hiệu quả cao, sản xuất các lá protein ăn được và sản
xuất hang loạt các amino acid bằng kỹ thuật lên men và kỹ thuật di truyền vi
sinh vật.

Đại học

6


Thuyết minh đồ án

- Mở ra những ngành nông nghiệp mới, chú trọng khai thác đại dương, “ nền
nông nghiệp đại dương ’’, tổng hợp khoa học không gian và khoa học nông
nghiệp sẽ thúc đẩy phát triển ngành “ nông nghiệp không gian’’.
1.4 Nhiệm vụ của sản xuất nông nghiệp công nghệ cao
- Phát triển công nghệ cao trong nông nghiệp tập trung vào các nhiệm vụ chủ
yếu sau :
- Tạo ra các loại vật tư, máy móc, thiết bị sử dụng trong nông nghiệp.
- Chọn tạo, nhân giống cây trồng, vật nuôi cho năng suất, chất lượng cao.
- Trồng trọt, chăn nuôi đạt hiệu quả cao.
- Phòng trừ dịch bệnh trên cây trồng và vật nuôi.
- Bảo quản, chế biến nông sản.
- Phát triển dịch vụ công nghệ cao phục vụ nông nghiệp.
- Phát triển doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng CNC.
1.5 Tình hình về sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao ở nước ta:
- Khái niệm NNCNC đã được nhắc đến từ những năm 2000, tuy nhiên do nhiều

yếu tố, chỉ đến năm 2004 một số doanh nghiệp mới dè dặt áp dụng vào thử nghiệm
- Trong khoảng 10 năm trở lại đây, kinh tế và khoa học phát triển hơn, khả năng
tài chính tốt hơn, nhận thức về NNCNC tăng lên, đặc biệt trong bối cảnh những
cảnh báo trầm trọng trong vấn đề an toàn thực phẩm tăng lên, nhiều tỉnh thành và
doanh nghiệp cả nước mới chính thức bắt tay vào chiến dịch đầu tư cho NNCNC.
- Hiện cả nước có 29 Khu Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao
được quy hoạch ở 12 tỉnh, thành phố. Trong đó, có 7 khu đã đi vào
hoạt động, tập trung vào khâu nhân giốg và phát triển ở 3 lĩnh vực
trồng trọt, thủy sản và chăn nuôi.
- Vùng nông nghiệp công nghệ cao đầu tiên tại Lâm ĐồngVùng nông nghiệp
công nghệ cao Thái Phiên nằm trên cung đường nối Đà Lạt và Nha Trang, cách
trung tâm TP Đà Lạt gần 10 km, có tổng diện tích khoảng 150 ha. Thái Phiên là
một trong bốn làng hoa truyền thống của Đà Lạt, được xem là vùng tiên phong

Đại học

7


Thuyết minh đồ án

trong

ứng

dụng

nông

nghiệp

công

nghệ

cao

tại

Lâm

Hình 1.5.1 Sản xuất hoa cúc tại làng hoa Thái Phiên, TP Đà Lạt.

Hình 1.5.2 Những trang trại bò áp dụng công nghệ cao vào chăn nuôi
Đại học

8

Đồng.


Thuyết minh đồ án

- Chính phủ cũng có những chính sách ưu đãi, hỗ trợ phát triển nông nghiệp
CNC, điển hình là các chính sách về đất đai, gói tín dụng 100.000 tỷ đồng mới
thông qua gần đây, hay mức thuế suất ưu đãi cho doanh nghiệp kinh doanh
NNCNC đang được dự thảo ban hành…
- Rất nhiều công ty lớn ngoài ngành đã nhận thấy sự tiềm năng của ngành
NNCNC và không bỏ lỡ cơ hội tham gia thị trường này. Nhiều doanh nghiệp đã
tiến hành đầu tư nông nghiệp bài bản với quy mô lớn như Vingroup, PAN Group,

Hoàng Anh Gia Lai, Lộc Trời, NutiFood, Dalat Hasfarm, Ecofarm…
-Để nông nghiệp thực sự là một thế mạnh của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập,
có thương hiệu mạnh và đủ sức cạnh tranh ở thị trường trong nước và quốc tế cần
phải tiến hành đầu tư mạnh mẽ và bài bản cho sản xuất nông nghiệp, mở rộng và
phát triển hơn nữa các khu, vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, đào tạo và
hỗ trợ người nông dân trong sản xuất với sự đồng hành của mô hình liên kết 4 nhà:
Nhà nước – nhà khoa học – nhà doanh nghiệp và nhà nông sẽ là hướng đi đột phá
của nông nghiệp Việt Nam trong thời đại mới.

Đại học

9


Thuyết minh đồ án

CHƯƠNG II TỔNG QUAN VỀ MÁY GIEO HẠT
2.1 Giới thiệu chung
- Máy gieo hạt là thiết bị dùng để gieo hạt chính xác. Trước khi máy gieo hạt
xuất hiện, phương pháp gieo hạt được thực hiện theo phương pháp truyền thống
làm bằng tay. Phương pháp này vừa lãng phí, vừa thiếu chính xác, dẫn đến việc
phân bố hạt giống không đều và làm giảm hiệu suất. Việc sử dụng máy gieo hạt có
thể tăng hiệu suất lên tới 8 lần.
- Máy có bánh dẫn có đường kính khoảng 35 đến 50 cm, lưỡi cày,bộ phận lấp
đất, hộp đựng hạt, hộp đựng phân, ống trụ có móc hạt, khung giá đỡ, giúp máy
đồng thời vừa có thể gieo hạt vừa bón được phân.
- Máy có điểm tiếp xúc với đất là bánh dẫn và lưỡi cày nên có thể gieo hạt ở trên
nhiều địa hình khác nhau.
2.2 Tổng quan về máy gieo hạt
2.2.1 Nhu cầu thực tiễn

- Cùng với sự phát triển của rất nhiều loại máy móc phục vụ cho nhu cầu nâng
cao năng xuất và sản lượng các loại cây nông nghiệp hiện nay, máy gieo hạt cũng là
loại hình máy nông nghiệp được nhiều nước quan tâm nghiên cứu và sản xuất nhờ
vào ứng dụng của nó đối với nghành sản xuất nông nghiệp
- Bên cạnh đó sự phát triển của nền kinh tế, ngành nông nghiệp ngày càng được
coi trọng. Chính vì thế việc nghiên cứu và chế tạo các lại máy móc tự động sẽ được
đẩy mạnh để thay thế sức lao động của con người, góp phần cải thiện đời sống của
nhân dân, phát triển nền kinh tế. Các loại máy gieo hạt trên thế giới được nghiên
cứu chủ yếu là những loại máy có công xuất lớn có thể gieo mọi loại hạt.
2.2.2 Đặc điểm
- Các bộ phận máy gieo phân phối hạt nhờ truyền động trực tiếp từ bánh xe máy
gieo nhằm đảm bảo một số yêu cầu về kỹ thuật gieo như khoảng cách gieo, mật độ
hạt được gieo…
2.2.3 Phân loại máy gieo
Đại học

10


Thuyết minh đồ án

 Có nhiều cách phân loại máy gieo như sau:
a. Dựa vào hình thức gieo gồm có các loại máy gieo như sau:
- Máy gieo vãi.
- Máy gieo hàng.
- Máy gieo hốc.
- Máy gieo ô vuông.
b. Dựa vào chức năng máy gồm có các loại như sau:
- Máy gieo chuyên dùng.
- Máy gieo và bón phân.

- Máy gieo, bón phân và phun thuốc.
c. Dựa vào sức kéo gồm có các loại máy gieo:
- Máy gieo do người kéo.
- Máy gieo do gia súc kéo.
- Máy gieo gắn trên máy kéo hoặc máy bay.

Hình 2.2.3a. Máy gieo hạt gắn gia súc kéo

Đại học

11


Thuyết minh đồ án

Hình 2.2.3b. Máy gieo hạt đẩy bằng tay
2.2.4 Một số dạng máy gieo hạt trên thế giới
- Trên thế giới với điều kiện địa hình bằng phẳng, diện tích lớn nên các máy gieo
hạt được chế tạo với kích thước và công suất khá lớn để thời gian làm việc được rút
ngắn. Dưới đây là một số mẫu máy gieo hạt hiện đại:

Hình 2.2.4a Máy gieo hạt SeedPro
- Thiết kế hiệu quả của SeedPro sẽ đáp ứng nhu cầu của bạn về một đồng hồ hạt
giống đơn giản, có độ chính xác cao. ALMACO SeedPro cung cấp cho bạn sản
phẩm nhạy cảm với kích thước ít nhất có sẵn. Điều đó có nghĩa là cải thiện độ
chính xác cho "đếm hạt xuống" và khoảng cách "trong hàng" ở bất kỳ tốc độ trồng
Đại học

12

Thuyết minh đồ án

có nghĩa là kết quả được cải thiện! SeedPro mới của ALMACO là đồng hồ đo chính
xác nhất hiện nay.
 Cấu hình tùy chỉnh từ các tùy chọn 2-24 hàng có sẵn.
 Thiết kế ba con lăn độc đáo chính xác chỉ ra hạt giống chưa phân loại, chưa
được phân loại. Không có độ nhạy cỡ hạt.
 Đĩa đón có đường kính lớn có nghĩa là các bản RPMS tấm thấp hơn và hạt
giống phù hợp.
 Thiết kế mang tính cách mạng cho phép nâng cấp và nâng cấp giá cả phải
chăng.
 SeedPro retrofits có sẵn cho hầu hết các nhà trồng cây thương mại bao gồm
các đơn vị hàng IH®, John Deere Max-Emerge ™, Kinze®, Bertini và Great
Plains trong bất kỳ số lượng cấu hình hàng nào.
 Có sẵn với một số cấu hình giám sát.

Hình 2.2.4b Máy gieo hạt Cone Plot Planter
- ALMACO's Cone Type Seeders là VERSATILE! Chúng được thiết kế, thiết kế
và thử nghiệm để sử dụng với nhiều loại hạt giống. Họ cũng là CHÍNH XÁC. Thiết
Đại học

13


Thuyết minh đồ án

kế hạt giống kiểu hình nón ba cung cấp sự phân biệt hạt giống nhanh chóng, hiệu
quả và chính xác.
 Tùy chỉnh cấu hình và tùy chọn có sẵn.

 Đơn vị hàng của John Deere ™, Kinze® hoặc Case IH®
 Bánh xe đo điều chỉnh để cung cấp độ chính xác trồng thống nhất
 Có sẵn trong thanh công cụ hạng nặng thủy lực đơn hoặc đôi.
 Dễ dàng để thay đổi truyền
 Hệ thống vẫy bằng tay hoặc bằng điện.
 Phễu lớn để trồng xen kẽ đường viền với đồng hồ đo hạt ALMACO.
2.2.5 Sự phát triển của máy gieo hạt ở Việt Nam
- Với tinh thần nâng cao năng suất, giảm lao động chân tay thay bằng các máy
móc, không ít người dân cùng các công ty ở nước ta đã tìm tòi và sáng tạo ra nhiều
loại máy nông nghiệp như: máy gặt lúa liên hoàn, máy cày…Trong đó máy gieo hạt
cũng được quan tâm rất nhiều.
- Một số máy gieo hạt trên thị trường Việt Nam:

Hình 2.2.5a Máy gieo hạt ĐT-NN01
- Máy gieo hạt (ĐT-NN01) được Công ty Cổ Phần Đầu Tư Công Nghệ Đức Tín
phân phối, máy có thể thực hiện cùng một lúc 3 tính năng: Xẻ rãnh, tra hạt, lấp đất.
Đại học

14


Thuyết minh đồ án

Máy gieo được đa dạng các loại hạt như: Hướng dương, ngô, đậu tương…Với khả
năng gieo hạt tự động, nhanh và đều, nên hoàn toàn có thể thay thế được cho việc
gieo hạt thủ công hơn nữa còn giúp giảm công lao động và cho năng suất cao.
- Dụng cụ gieo hạt tự động sử dụng rất đơn giản không tốn nhiên liệu, công
suất nhanh gấp 5 lao động tay chân, giá thành rẻ, tiết kiệm được chi phí. Máy có kết
cấu rất gọn nhẹ, chỉ nặng 10 kg, máy gieo hạt tự động được thiết kế đẩy tay hoàn
toàn, với 10 răng trên 1 bánh đẩy, mỗi răng dài 7cm, khoản cách giữa các răng là

16cm tương ứng khoản cách gieo giữa các hạt. Độ chính xác gieo hạt đạt tới 100%.

Hình 2.2.5b Máy gieo hạt của anh Nguyễn Văn Anh
- Máy có cấu tạo đơn giản gồm một chiếc lưỡi cày đất được gắn ở gầm máy, có
chức năng đào rãnh và gạt đất phủ hạt và phân. Máy tiết kiệm phân, tránh bị rửa
trôi như cách bón phân truyền thống. Một bộ phận thứ 2 của máy là bánh răng được
gắn với hai bánh dẫn. Khi có lực chuyển động từ bánh dẫn, các lẫy móc hạt liên kết
với bánh răng sẽ tự động móc và nhả đều hạt hoặc phan bón chứa trong hộp để thả
xuống luống đất trồng (lẫy to nhỏ có thế thay đổi theo kích thước hạt và lượng phân
cần bón). Người gieo hạt có thể điều chỉnh khoảng cách và mật độ trên một diện
tích đất trồng.

Đại học

15


Thuyết minh đồ án

Hình 2.2.5c Robot gieo hạt tự động Made in Vietnam
- Chiếc máy này có kết cấu đơn giản, có thể gieo được nhiều loại hạt, kể cả
những loại hạt bé nhất như hạt rau dền. Đặc biệt, máy hoạt động với năng suất cao,
có thể thay thế từ 20 - 30 nhân công. Theo tính toán khi sử dụng chiếc máy này
gieo sào hạt rau cải ngọt (làm thành 18 luống) thì mất khoảng 10
phút/luống và cho năng suất 3,2 tấn/ha.

Hình 2.2.5d Máy gieo hạt Philip 314
- Nhóm kỹ sư trẻ ở TP.HCM gồm Phạm Tú Anh Vũ, Nguyễn Hồng Quân và
Đinh Quốc Tần vừa nghiên cứu, chế tạo thành công chiếc máy gieo hạt có tên
Philip 314 với nhiều tính năng ưu việt. Philip 314 hoạt động theo nguyên tắc khí

động học, gieo đa năng liên hoàn bao gồm cày rãnh, gieo hạt, lấp đất. Do hạt được
gieo bằng khí thổi nên không bị trầy xước, không vỡ hạt, tỷ lệ nảy mầm không thua
so với gieo theo phương pháp thủ công. Mỗi chiếc máy có 4 khoang gieo, khoảng
cách hàng từ 30- 60cm, khoảng cách lỗ từ 10-30cm. Người sử dụng có thể thay đổi
Đại học

16


Thuyết minh đồ án

tùy theo từng loại đất và mùa vụ. Với năng suất gieo từ 4- 5ha bắp/ngày, từ 2,5 3,5 ha/ngày đối với đậu xanh, đậu nành, hạt bông… Philip 314 thay thế cho 50- 60
lao động phổ thông.

Hình 2.2.5e Máy gieo hạt tự động 6 hàng
- Dùng để gieo hạt rau có kích cỡ từ 1,8-2,2mm.
- Máy gieo được địa hình mấp mô không bằng phẳng như là nương rẫy, đồng
ruộng với độ sâu ổn định.
- Khoảng cách hạt gieo từ 10 – 20cm (có thể điều chỉnh) .
- Độ sâu hạt gieo là 2cm (có thể điều chỉnh).
- Công suất gieo 6-8Ha/ 8 giờ. Chỉ cần một người để sử dụng máy.
- Kích thước 1600x1000x1100 cm
- Bảo hành: 12 tháng
- Dùng để gieo hạt rau có kích cỡ từ 1,8-2,2mm.
- Máy gieo được địa hình mấp mô không bằng phẳng như là nương rẫy, đồng
ruộng với độ sâu ổn định.
- Khoảng cách hạt gieo từ 10 – 20cm (có thể điều chỉnh) .
- Độ sâu hạt gieo là 2cm (có thể điều chỉnh).
- Công suất gieo 6-8Ha/ 8 giờ. Chỉ cần một người để sử dụng máy.
- Kích thước 1600x1000x1100 cm

- Bảo hành: 12 tháng

Đại học

17


Thuyết minh đồ án

CHƯƠNG III LỰA CHỌN MÔ HÌNH THIẾT KẾ MÁY
3.1 Phân tích lựa chọn mô hình thiết kế máy:
3.1.1 Đặc điểm mô hình nền nông nghiệp trong nước
- Đặc điểm mô hình nền nông nghiệp nước ta đa phần sản xuất theo kiểu hộ gia
đình có quy mô sản xuất vừa và nhỏ. Diện tích đất nông nghiệp được chia ra thành
những mảnh ruộng có kích thước nhỏ khiến cho việc di chuyển máy móc gặp nhiều
khó khăn. Điều kiện kinh tế của người sản xuất nông nghiệp còn thấp. Trình độ
khoa học kĩ thuật của người sản xuất còn chưa cao.
3.1.2 Các hình thức gieo hạt
- Theo bài giảng cơ khí nông nghiệp và công nghệ sau thu hoạch thì hiện
nay có các hình thức gieo hạt sau
a. Gieo vãi
- Hạt được rải khắp mặt liếp không theo hàng. Đây là hình thức gieo giống
như nông dân sạ lúa, hạt được máy rải đều trên ruộng, sau đó dùng bừa để
bừa lấp hạt. Gieo vãi còn được gọi là gieo toàn bề mặt, nó có ưu điểm là máy
móc đơn giản, năng suất cao, nhưng khó chăm sóc cây trồng bằng máy.
b. Gieo hàng
- Là hình thức gieo bằng máy phổ biến nhất, hạt được rải thành hàng theo
các cách sau:
- Liên tục: Hạt được rải đều và liên tục theo hàng, không tính đến khoảng
cách hạt trên hàng mà chỉ tính số kg hạt trên mỗi hàng. Hình thức gieo này

thường áp dụng cho gieo lúa (sạ hàng), mè….
Đại học

18


Thuyết minh đồ án

- Hạt cách đều nhau: Hạt được rải trên hàng ở các khoảng đều nhau. Nếu ở
mỗi vị trí có từ 2 - 3 hạt trở lên thì được gọi là gieo theo hốc. Gieo theo
khoảng cách thường được áp dụng để gieo bắp và các loại đậu.
c. Gieo ô vuông
- Sau khi gieo hạt nằm ở các vị trí vừa theo hàng ngang vừa theo hàng dọc giống
như vị trí các con cờ trên bàn cờ. Gieo ô vuông có lợi điểm là có thể chăm sóc cây
trồng bằng máy theo cả hai chiều nên có thể làm tơi đất và diệt được hầu hết cỏ dại.
Nhưng nó đòi hỏi máy móc và kỹ thuật gieo phức tạp.

3.1.3 Yêu cầu về việc trồng các loại hạt
- Kỹ thuật làm đất : cày sâu, bừa kỹ và làm sạch cỏ dại.
- Cày sâu làm tăng khả năng giữ nước, cải thiện điều kiện sống cho hệ vi sinh vật
trong đất làm cho rễ cây phát triển tốt hơn, rễ cây ăn sâu hút được nhiều dinh
dưỡng cung cấp cho cây sinh trưởng, phát triển tốt.
- Độ sâu lấp hạt có ảnh hưởng trực tiếp thời gian nảy mầm của hạt giống và chất
lượng cây con từ đó sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng phát triển của cây
giống sau này. Chính vì vậy khi gieo trồng cần chú ý xác định độ sâu lấp hạt thích
hợp cho từng mùa vụ, từng loại đất nhằm giúp cho hạt nảy mầm nhanh và thuận
lợi.
- Đối với đất đủ ẩm độ sâu lấp hạt thích hợp từ 3 - 5 cm, đối với đất khô không
đủ ẩm khi lấp hạt độ sâu từ 5 -7 cm. Chú ý không để hạt giống tiếp súc trực tiếp với
phân hoá học. Ngược lại gieo trên đất ướt trong vụ hè hoặc vụ đông chỉ cần lấp hạt

sâu 2-3 cm. Thậm chí bà con sử dụng phân chuồng hoai mục cùng với lân, tro bếp
hoặc đất bột để lấp hạt càng tốt giúp cho hạt nhanh mọc.
Đại học

19


Thuyết minh đồ án

- Lên luống, rạch hàng hoặc bổ hốc trồng.
- Luống rộng khoảng 1,3 m (cả rãnh), sau khi lên luống hoàn chỉnh đảm bảo mặt
luống rộng 1 – 1,2 m được gieo thành các hàng dọc theo chiều dài luống.
- Chiều rộng rãnh tưới, tiêu nước 20-25 cm, chiều cao luống 20-25 cm.
- Hiện nay ở một số địa phương có tập quán trồng cây ( lạc, đậu phộng,…) theo
hàng thì ta rạch hàng, khoảng cách hàng cách hàng 15-30 cm và hốc cách hốc 1530 cm gieo 1 hạt/hốc. Còn nếu tiến hành bổ hốc thì không cần rạch hàng mà chỉ bổ
hốc theo mật độ khoảng cách tương tự như cách rạch hàng.
- Đối với đât bãi bằng phẳng có thể trồng thành băng rộng 2,5-3 m, sau đó rạch
hàng gieo, giữa các băng nên có rãnh thoát nước ( rãnh rộng 20-30 cm). Hạt (lạc,
đậu phộng,…) sau khi gieo được phủ 1 lớp đất dày 3-5 cm, đất phải đảm bảo đủ ẩm
sau khi gieo.
Nhận xét : Từ những đặc điểm nêu trên ta lựa chọn thiết kế mô hình máy dạng vừa
và nhỏ có cấu tạo đơn giản nhỏ gọn phù hợp với điều kiện thực tế giúp người sản
xuất dễ dàng sử dụng và vận hành thiết bị. Lựa chọn mô hình này giúp giảm giá
thành sản phẩm phù hợp với điều kiện kinh tế của người nông dân.
3.1.3 Mô hình thiết kế
- Máy gieo hạt là máy nông nghiệp thực hiện nhiệm vụ gieo hạt thay thế cho sức
người trong việc cuốc đất, bỏ hạt và lấp hạt trong quá trình gieo dưới sự điều khiển
của con người.
- Máy tích hợp nhiều chức năng chính như là : Xẻ rãnh, tra hạt , lấp đất được bà
con sử dụng để gieo các loại hạt giống như : Bắp, đậu tương, lạc,…

- Máy có khả năng gieo hạt tự động, nhanh, đều, giúp bà con tiết kiệm rất nhiều
thời gian, công sức, nâng cao hiệu quả công việc rõ rệt,…
…
Yêu cầu kỹ thuật
- Đảm bảo việc gieo hạt đúng yêu cầu kỹ thuật cho việc trồng nhiều loại hạt.
- Độ sâu gieo hạt từ 3-8 cm.
- Đảm bảo khoảng cách giữa các hạt là 15- 30 cm, hàng cách hàng 15- 40 cm.
- Mỗi lỗ chỉ bỏ một hạt giống. Đảm bảo gieo đều trên diện tích gieo. Độ sai lệch
cho phép so với định mức không quá ± 3%; độ sai lệch giữa các hàng và bộ phận
gieo 3%.
- Bón phân: rắc được phân dạng viên ACA hoặc phân tổng hợp NPK dạng hạt
với lượng phân được bón: 25-200 kg/ha ( phân vô cơ), ở giữa 2 hàng gieo. Độ sai
lệch ≤ 10%.
- Bộ phận rạch hàng phải rạch hàng tới độ sâu theo yêu cầu, hướng hạt tới đáy
rãnh đã nén chặt và độ sâu đồng đều, lấp hạt kín bằng đất tới nhỏ, với độ dầy theo
yêu cầu. Độ sai lệch về độ sâu không quá ± 1cm. Mặt ruộng sau khi gieo phải
phẳng, độ cao các sóng và gồ đất không vượt quá 2 – 3 cm.
Đại học

20


Thuyết minh đồ án

- Kích thước chiều rộng của máy không quá 0.5 m.
- Kích thước chiều dài của máy nhỏ hơn 1,2 m.
- Kích thước chiều cao của máy nhỏ hơn 1m.
- Trọng lượng của máy nhỏ hơn 100kg.
- Máy phải đảm bảo việc gieo không làm cho hạt giống bị hư hỏng ( nứt, vỡ,… ),
có hệ thống điều chỉnh cơ học để điều chỉnh lượng hạt gieo, độ sâu lấp hạt.

- Máy phải đảm bảo an toàn cho người vận hành, sử dụng.
- Bánh xe hoạt động nhẹ, êm, dễ dàng di chuyển, không bị kẹt đất, giúp gieo hạt
nhanh tiết kiệm thời gian.
- Thời hạn sử dụng cho một máy là 10.000 giờ.
….
Yêu cầu kinh tế
- Năng suất của máy đạt 3000 m2/giờ.
- Máy được thiết kế sử dụng cho quy mô hộ gia đình.
- Giá thành cho một chiếc máy khoảng dưới 10 triệu đồng.
- Máy được thiết kế sử dụng, vận hành phù hợp với đối tượng là nông dân.
…
Yêu cầu sử dụng
- Trên máy có hướng dẫn sử dụng, vận hành máy.
- Một số quy định khi vận hành máy để đảm bảo an toàn cho cả người và máy.
…
3.1.4 Giới thiệu chung về mô hình máy sẽ chế tạo:
 Cấu tạo chung của máy
- Thùng đựng hạt
- Bộ phận gieo, ống dẫn hạt
- Bộ phận rạch hàng
- Bộ phận bón phân
- Bộ phần truyền động
- Bộ phận xẻ rãnh
- Bộ phận lấp đất
- Khung máy và các thiết bị phụ trợ
 Mô hình máy và chức năng cơ bản của từng bộ phận
- Máy chế tạo có thân máy với nhiệm vụ làm giá đỡ cho các chi tiết được lắp ráp
lên. Động cơ xăng được lắp trên thân máy và được nối động với bánh trước bằng
bộ truyền xích. Bộ phận reo hạt và bón phân có cấu tạo tương tự nhau được lắp
thành từng cặp ngang theo thân máy. Bánh xe gồm 1 bánh trước với nhiệm vụ dẫn

động từ động cơ giúp máy có thể di chuyển, 2 bánh sau có nhiệm vụ giữ thăng bằng
cho máy và truyền chuyển động quay cho bộ phận gieo hạt và bộ phận bón phân.
- Lưỡi cày được chế tạo tách rời có thể tháo lắp dưới thân máy giúp điều chỉ được
chiều sâu rãnh và khoảng cách các hàng tùy ý. Bộ phận lấp đất được lắp dọc với
Đại học

21


Thuyết minh đồ án

lưỡi cày với nhiệm vụ sau khi gieo hạt và bón phân xong bộ phận lấp đất sẽ gạt lớp
đất mà lưỡi cày đã xới lên xuống lại rãnh như ban đầu.
3.2 Xây dựng và chọn lọc ý tưởng thiết kế
3.2.3 Bộ phân gieo hạt
- Bộ phận làm việc chính của máy gieo hạt là bộ phận gieo hạt. Vì thế ở đây ta đi
nghiên cứu bộ phận gieo. Bộ phận được chia theo những đặc điểm sau :
- Tính chất dòng hạt do bộ phận gieo chia ra : Bộ phận gieo hạt thành dòng liên
tục ( gieo hàng) hay không liên tục ( gieo hốc).
- Yêu cầu kỹ thuật : hạt phải ra đều xuống dọc luống. Hạt không bị hư, mật độ
đồng đều không bị lỏi.
- Theo vị trí bộ phận gieo: bộ phận gieo có thể nằm ở trên miệng thùng. Phổ biến
là loại ở đáy thùng.
- Ngoài ra còn chia hai nguyên tắc làm việc : loại quay, loại chuyển động qua lại,
loại hút,…
 Khảo sát 4 kiểu bộ phận gieo phổ biến :
A. Bộ phận gieo kiểu đĩa quay
- Bộ phận gieo lọai này gồm một hộp đựng hạt, trong hộp có một buồng ngăn hạt
tràn vào. Phía trước có một 1 chổi quét hạt và một cơ cấu nhấn hạt. Khi hạt chạy
trên đĩa và lọt vào lỗ hạt, các hạt còn lại bị chổi quét hạt gạt trở lại. Khi lổ chứa hạt

trên đĩa bị động gặp lỗ trên đĩa cố định thì hạt rơi tự do vào ống dẫn hạt vào rãnh
hạt.. Để hạt chắc chắn phải rơi xuống có thêm cơ cấu nhấn hạt và để hạt rơi an tòan,
lỗ trên đĩa cố định được khóat hình elíp.
 Bộ phận gieo hạt bằng đĩa có ba kiểu :
- Cơ cấu lấy và nhả hạt kiểu đĩa có trục nằm ngang.
- Cơ cấu lấy nhả hạt kiểu đĩa có trục đứng.
- Cơ cấu lấy và nhả hạt kiểu đĩa có trục nghiêng một góc α.
a. Trường hợp kiểu đĩa gieo có trục nằm ngang.

Đại học

22


Thuyết minh đồ án

Hình 3.2.3a Sơ đồ lấy và nhả hạt kiểu đĩa có trục nằm ngang
1. Thùng chứa hạt

5.
6.
7.
A.
B.

2. Buồng gieo
3. Đĩa gieo
4. Tấm gạt hạt

Ống dẫn hạt

Rulô gạt khi lấy hạt
Lỗ nhận hạt khoan trên đĩa gieo
Sơ đồ chung
Đĩa lấy hạt có trục ngang

 Nguyên lý hoạt động
- Với loại hạt tròn, khá đồng đều về kích thước. Đĩa (3) có đường kính từ 100
đến 600 mm, nó có bề dày đủ để khoan 1 hoặc 2 hàng lỗ. Các lỗ của đĩa có kích
thước chỉ để cho một giống dễ dàng lọt vào. Trục của đĩa nằm ngang. Hạt giống
từ thùng (1) tự rơi xuống buồng gieo (2) và tự nạp vào mỗi lỗ trên đĩa một hạt
trong khoảng số lỗ của đĩa gieo (3) nằm trong đáy buồng gieo. Một rulô (6) có bề
mặt bằng cao su quay ngược chiều với đĩa (3) nhẹ nhàng gạt các hạt không nằm
trong lỗ trở về buồng hạt. Khe hở giữa mặt rulô (6) và mặt ngoài đĩa gieo đảm
bảo gạt hết hạt nằm trên mặt ngoài đĩa gieo bảo đảm gạt hết hạt nằm trên mặt
ngoài đĩa gieo trở lại buồng gieo mà không ảnh hưởng tới các hạt nằm gọn trong
lỗ, để các hạt này quay cùng với đĩa gieo. Đĩa gieo (3) sẽ mang các hạt ra
ngoài, khi tới ống dẫn hạt (5), nó sẽ đổ hạt xuống ống dẫn hạt để đưa hạt xuống
rãnh.
b. Cơ cấu lấy nhả hạt kiểu đĩa có trục đứng

Đại học

23


Thuyết minh đồ án

1. Nắp thùng
2. Thùng chứa hạt
3. Lò xo

4. Chốt gạt hạt khi đĩa lấy hạt
7. Chốt đẩy hạt khỏi rãnh cắt của
đĩa
8. Tấm hỗ trợ
11. Đĩa gieo
12.Vòng đệm

Hình 2.6 Cơ cấu lấy và nhả hạt kiểu đĩa có trục thẳng đứng
 Nguyên lý hoạt động
- Một đĩa được cắt rãnh ở phía ngoài (11). Hạt giống sẽ tự điền đầy vào rãnh
này với thành thùng hạt giống (2). Đĩa gieo (11) được dẫn động từ một trục ở
đáy thùng. Khi nó quay thì trượt trên vòng đệm (12). Phía trên đĩa gieo (11) là
tấm hỗ trợ (8). Tấm hỗ trợ này không quay, được bắt vào giữa tấm đáy
(13) và thùng (2) sao cho giữa nó và đĩa gieo có khe hở 1 đến 2 mm. Trên tấm hỗ
trợ (9) có khoảng trống đảm bảo cho hạt nạp vào rãnh của đĩa (11) với thành thùng
chứa hạt, trên đó còn lắp chốt gạt (4) để gạt các hạt giống nằm trong rãnh của đĩa,
đảm bảo mỗi rãnh chỉ có một hạt. Khi tới thời điểm nhả hạt thì chốt ấn (7) sẽ tác
động ấn hạt ở trong rãnh của đĩa nhanh chóng thoát xuống ống dẫn hạt.
c. Cơ cấu lấy và nhả hạt kiểu đĩa có trục nghiêng một góc α.

Đại học

24


Thuyết minh đồ án

1.
2.
3.

4.
5.

Hình 3.2.3b Sơ đồ nguyên lý bộ phận gieo hạt kiểu đĩa nghiêng
Trống tời
6. Bộ truyền bánh răng côn
Khung gieo
7. Đĩa gieo
Sợi dây
8. Đĩa cố định
Bánh xe
9. Cửa nhả hạt
Bộ truyền xích
10. Vít điều chỉnh góc nghiêng đĩa gieo

Hình 3.2.2 Đĩa gieo hạt
 Nguyên lý hoạt động :
- Trống tời (1) quay làm khung gieo (2) chuyển động tinh tiến nhờ sợi dây (3) và
làm cho bánh xe (4) lăn trên mặt phẳng nằm ngang. Thông qua bộ truyền động xích
(5) và cặp truyền động bánh răng côn( 6). Chuyển động quay của bánh xe (4)
truyền chuyển động quay cho đĩa gieo (7). Đĩa gieo (7) lắp song song với đĩa cố
định (8) và nghiêng so với phương nằm ngang một góc ngiêng α. Trên đĩa gieo (7)
Đại học

25