Đề và đáp án chọn HSG 12 môn Sinh học năm học 2015 2016

Câu 1: (1.5 điểm)
a. Sự khác nhau của các con đường hấp thụ nước và ion khoáng từ tế bào lông
hút vào mạch gỗ của rễ?
b. Tại sao quang hợp ở thực vật lại thải ra oxi? Quang hợp thải ra oxi có ý nghĩa
gì đối với sinh giới?
c. Tại sao thực vật C4 và CAM đều không có hô hấp sáng, nhưng thực vật CAM
có năng suất thấp hơn hẳn thực vật C4?
Câu 2 : (1.5 điểm)
a) Đột biến gen là gì ? Tại sao trong đột biến gen lại có khái niệm đột biến điểm.
b) Giả sử có đột biến thay thế một cặp nuclêôtit trong trình tự mã hóa của gen
thì đột biến ảnh hưởng như thế nào đến chuỗi pôlipeptit do gen mã hóa và giải
thích tại sao?
Câu 3 : (1.0 điểm) Gây tứ bội hóa cây lưỡng bội có kiểu gen Aa bằng chất hóa
học consixin. Sau đó, cho các cây giao phấn với nhau. Trong các cây thu được
có một số cây tạo quả có hạt, một số cây tạo quả không hạt. Giải thích hiện
tượng xảy ra và viết các sơ đồ minh họa.
Câu 4 : (1.5 điểm)
a. Hiệu quả trao đổi khí của động vật phụ thuộc đặc điểm nào của bề mặt trao
đổi khí ?
b. Hãy giải thích tại sao những người sống trên vùng núi cao có lượng hồng cầu
trong máu cao hơn nhiều so với những người sống ở vùng đồng bằng? Nêu một
ứng dụng về sự hiểu biết đó trong thực tiễn.
Câu 5 : (1.5 điểm)
a. Tại sao ở loài sinh vật ngẫu phối lại có sự đa dạng và phong phú về kiểu
gen và kiểu hình?
b. Ở người có bộ NST lưỡng bội 2n = 46.
+ Xác suất cháu sinh ra trong tế bào sinh dưỡng mang 1 NST có nguồn gốc
từ ông nội và 2 NST có nguồn gốc từ bà ngoại là bao nhiêu?
+ Xác suất cháu trai sinh ra trong tế bào sinh dưỡng mang 4 NST có nguồn
gốc từ ông nội là bao nhiêu?

Câu 6 : (1.5 điểm)
a. Tính hướng sáng của thực vật thể hiện như thế nào? Tính hướng này có ý
nghĩa gì trong đời sống thực vật?
b. Nếu kích thích ở giữa sợi thần kinh thì xung thần kinh sẽ truyền theo
chiều nào trong sợi thần kinh? Vì sao?
c. Hiểu về cơ chế lan truyền xung thần kinh có thể rút ra ứng dụng gì trong
thực tiễn?
Câu 7 : (1.5 điểm)


Người ta nuôi một tế bào vi khuẩn E.coli trong môi trường chứa 14 N ( lần thứ 1).
Sau một thế hệ người ta chuyển sang môi trường nuôi cấy có chứa 15 N ( lần thứ 2)
để cho mỗi tế bào nhân đôi 2 lần. Sau đó lại chuyển các tế bào đã được tạo ra sang
nuôi cấy trong môi trường chứa 14 N ( lần thứ 3) để chúng nhân đôi 1 lần nữa.
a. Hãy tính số phân tử ADN chỉ chứa 14 N ; chỉ 15 N và chứa cả 14 N và 15 N
sau lần thứ 3.
b. Hãy cho biết mục đích của thí nghiệm? ADN E.coli có đặc điểm gì mà
có thể rút ra mục đích đó?
c. Nhân đôi ADN ở vi khuẩn E.coli có điểm gì khác biệt cơ bản với nhân
đôi ADN- NST ở tế bào nhân thực?

……………………………..Hết…………………………………
Họ và tên thí sinh:………………….............Số báo danh……………………..
Chữ ký giám thị 1………………….........Chữ ký giám thị 2………………….


SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HẢI DƯƠNG
ĐỀ 1

Câu

1
(1,5
điểm)

HD CHẤM THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP
TỈNH LỚP 12 THPT
NĂM HỌC 2015- 2016
Môn: SINH HỌC
Thời gian làm bài: 180 phút)
Đáp án

a. (0.5 điểm)
Con
Gian bào
đường
Đường Đi theo không gian giữa các
đi
TB và không gian giữa các bó
sợi xellulôzơ
Đặc
- Lúc đầu vận chuyển tương
điểm đối nhanh và không chọn lọc
do không chịu lực cản của
chất nguyên sinh và màng
sinh chất.
- Đến nội bì, bị chặn lại ở đai
Casparin → chuyển sang con
đường TB (chọn lọc)

Điểm

Tế bào chất
ên trong thành TB
Đi xuyên qua TBC
của các TB
- Vận chuyển
chậm hơn và có
chọn lọc ngay từ
đầu do chịu lực
cản
của
chất
nguyên sinh và
tính thấm chọn lọc
của màng sinh
chất.

b. (0.75 điểm)
b.Tại sao quang hợp ở thực vật lại thải ra oxi? Quang hợp
thải ra oxi có ý nghĩa gì đối với sinh giới?
- Quang hợp ở thực vật thải ra oxi vì:
+ Trong pha sáng thực vật sử dụng nước làm nguồn electron và
Hiđrô cung cấp cho quang hợp.
+ Khi thực vật quang hợp, nước bị quang phân li tạo ra
electrôn, H+ và O2 . Electrôn và H+ được tế bào sử dụng còn oxi
được thải ra ngoài.
- Ý nghĩa: Quang hợp thải ra oxi có ý nghĩa rất quan trọng đối
với sinh giới vì:

+ Nó làm cân bằng nồng độ O2 và CO2 trong khí quyển.
+ Quang hợp tạo ra oxi, là nguồn nguyên liệu của hô hấp hiếu
khí.
+ Trong quá trình tiến hóa của sự sống trên trái đất: Quang hợp
thải ra oxi làm tăng nồng độ oxi trong khí quyển, tạo ra tầng
ôzôn hấp thu phần lớn tia tử ngoại từ vũ trụ, tạo điều kiện
thuận lợi cho sinh vật chuyển đời sống từ dưới nước lên trên
cạn.

0,25

0,25

0,25

0,25
0,25


c. (0,25 điểm)
c. Vì TV CAM sử dụng sản phẩm cuối cùng của quá trình
quang hợp tích lũy dưới dạng tinh bột làm nguyên liệu tái tạo
chất nhận CO2 của chu trình CAM, do vậy làm giảm chất hữu
cơ tích lũy trong cây  năng suất thấp.
2

(1,5
điểm)

3

(1,0
điểm)

a. ( 0,5 điểm)
+ Đột biến gen là những biến đổi xảy ra trong cấu trúc của gen.
+ Gọi là đột biến điểm vì đột biến chỉ liên quan đến biến đổi 1 cặp
nucleotit trong gen.
b.( 1 điểm)
+ Đột biến có thể làm cho chuỗi pôlipeptit không được tổng hợp.
Trong trường hợp đột biến xảy ra ở bộ 3 mở đầu làm mất tín hiệu
khởi đầu dịch mã.
+ Đột biến không làm thay đổi cấu trúc của chuỗi pôlipeptit do tính
thoái hóa của mã di truyền.
+ Đột biến làm 1 axit amin trong chuỗi pôlipeptit bị thay đổi do làm
thay đổi 1 bộ 3 mã hóa trong gen.
+ Đột biến làm chuỗi pôlipeptit ngắn lại hoặc dài ra, vì đột biến có
thể làm xuất hiện bộ 3 kết thúc sớm hoặc làm mất bộ 3 kết thúc.

+ Gây đa bội hóa cây Aa thành AAaa. Nếu cây Aa được tứ bội
hóa thì sẽ tạo thành dạng tứ bội và cây tạo quả có hạt.

0,25

0,25
0,25

0,25
0,25
0,25

0,25
0.25

Tứ bội hóa thành công

4

Aa
AAaa
+ Do có một số cây tạo quả không hạt chứng tỏ quá trình gây
tứ Tứ
bộibội
không
triệt để vẫn còn dạng lưỡng bội.
hóa không thành công
Aa
Aa
Khi đó, cho dạng lưỡng bội lai với tứ bội tạo ra cây tam bội có
quả không hạt.
Các sơ đồ minh họa: P: Aa x AAaa
P: AAaa x AAaa
HS viết đủ sơ đồ lai.
a. Hiệu quả trao đổi khí của động vật phụ thuộc đặc điểm
nào của bề mặt trao đổi khí ( 1 điểm)

0.25

0.5

(1,5
điểm)

Đặc điểm bề mặt trao đổi
khí
Bề mặt trao đổi khí rộng
Luôn mỏng và ẩm ướt

Hiệu quả (Tác dụng )

Trao đổi khí nhiều
Giúp O2 và CO2 dễ dàng
khuếch tán qua
- Có nhiều mao mạch
Một lượng máu lớn đi qua cơ
quan hô hấp giúp tăng hiệu
quả trao đổi và vận chuyển
khí
- Trong mao mạch có chứa Trao đổi và vận chuyển được
máu có sắc tố hô hấp
nhiều và nhanh O2 và CO2

0, 25 đ
0, 25 đ

Có sự lưu thông khí

5

(1,5

điểm)

Tạo sự chênh lệch về nồng độ
O2 và CO2 đề các khí này dễ
dàng khuếch tán qua bề mặt
trao đổi khí
b.Tại sao những người sống trên vùng núi cao có lượng
hồng cầu trong máu cao hơn rất nhiều so với những người
sống ở vùng đồng bằng? (0, 25 điểm)
+ Vì trên vùng núi cao có phân áp O2 trong khí quyển thấp hơn
ở vùng đồng bằng nên cơ thể phải tổng hợp nhiều hồng cầu
hơn để giúp lấy được nhiều O2 hơn đáp ứng cho nhu cầu của cơ
thể.
+ Hiểu về sự thay đổi số lượng hồng cầu trong máu mà trong
thực tiễn người ta đã đưa các vận động viên lên luyện tập ở
vùng cao trước khi thi đấu để tăng lượng hồng cầu trong máu,
giúp vận động viên đáp ứng tốt nhu cầu ôxi khi thi đấu với
cường độ cao.
a. - Sự trao đổi chéo và phân li độc lập của các cặp NST tương

0, 25 đ

đồng trong giảm phân tạo ra nhiều loại giao tử khác nhauvề

0, 25 đ

0, 25 đ

0, 25 đ

0,25

nguồn gốc cấu trúc NST.
- Sự kết hợp ngẫu nhiên của các loại giao tử trong thụ tinh tạo
ra các hợp tử mang các tổ hợp NST khác nhau do đó tạo ra vô
số biến dị tổ hợp vì vậy đã làm phong phú đa dạng sinh vật
trong loài.

0,25


b.
+ Số hợp tử mang 1 NST có nguồn gốc từ ông nội và 2 NST có
nguồn gốc từ bà ngoại là: C123 x C223 = 23x253 = 5819

0, 25 đ

Tổng số tổ hợp là: 223 x 223 = 246
Vậy: tỉ lệ hợp tử mang 1 NST có nguồn gốc từ ông nội và 2
NST có nguồn gốc từ bà ngoại là:

5819
246

+ Số loại giao tử mang 3 NST thường và 1NST Y nguồn gốc từ
ông nội là C 223 = 1540
Tỉ lệ cháu trai trong tế bào sinh dưỡng mang 4 NST có nguồn
gốc từ ông nội là:
6

(1,5
điểm)

1540
2 23

0, 25 đ
0, 25 đ

0, 25 đ

a. - Hướng sáng là sự sinh trưởng của thân (cành) hướng về
phía ánh sáng: thân cây uốn cong về phía nguồn sáng. Như vậy,

0,25

thân cây có hướng sáng dương. Rễ cây uốn cong theo hướng
ngược lại, rễ cây hướng sáng âm.
- Ý nghĩa: Tính hướng này giúp cho cây nhận được đầy đủ ánh
sáng để quang hợp, rễ cây dễ dàng tìm được nguồn nước và
khoáng để hấp thu.
b. (0,5 điểm)
- Nếu kích thích ở giữa sợi thần kinh thì xung thần kinh hình

0,25
0,25

thành sẽ truyền theo cả 2 chiều từ điểm xuất phát
- Vì khi xung thần kinh hình thành ở vùng màng bị kích thích
sẽ gây nên sự thay đổi tính thấm ở vùng màng kế tiếp ở cả 2

0,25

phía
c. (0,5 điểm)
Hiểu về cơ chế lan truyền xung thần kinh có thể sản xuất
những loại thuốc gây ức chế sự lan truyền xung thần kinh phục
7

(1,5
điểm)

vụ cho chữa trị trong y học.
a. Số lượng phân tử ADN có:
- 4 phân tử chỉ chứa 14 N
- không có phân tử chỉ chứa 15 N
- 12 phân tử chứa cả 14 N và 15 N
b. Chứng minh ADN nhân đôi theo nguyên tắc bán bảo tồn.
ADN E.coli có cấu tạo 2 mạch.

0,5
0,25
0,25
0,25
0, 25
0,25


c. Nhân đôi ADN ở E.coli xảy ra tại một điểm còn nhân đôi

ADN- NST ở tế bào nhân thực xảy ra đồng thời tại nhiều
điểm.

0,25