Giáo án Sinh học 12 bài 8: Quy luật Menden Quy luật phân li

GIÁO ÁN SINH HỌC 12
BÀI 8 : QUY LUẬT MENĐEN : QUY LUẬT PHÂN LI
I. Mục tiêu
- Học sinh chỉ ra được phương pháp nghiên cứư độc đáo của Menđen
- Giải thích được một số khái niệm cơ bản làm cơ sở nghiên cứư các quy luật di truyền
- Giải thích được khái niệm lai một cặp tính trạng, tính trạng trội, tính trạng lặn, trội không hoàn
toàn
- Giải thích kết quả thí nghiệm cũng như định luật phân lii của Međen bằng thuyết NST
- Rèn luyện kỹ năng suy luận lôgic và khả năng vận dung kiến thức toán học trong việc giải
quyết các vấn đề của sinh học
II. Thiết bị dạy học
- hình vẽ 8.2 sgk phóng to
- phiếu học tập số 1 và số 2 cùng đáp án
Phiếu học tập số 1

Quy trình thí nghiệm Tạo ra các dòng thuần có các kiểu hình tương phản ( hoa đỏhoa trắng )
Lai các dòng thuần với nhau để tạo ra đời con F1
Cho các cây lai F1 tự thụ phấn với nhau để toạ ra đời con F2
Cho từng cây F2 tự thụ phấn để tạo ra đời con F3
Kết quả thí nghiệm

F1: 100/100 Cây hoa đỏ
F2: ¾ số cây hoa đỏ
¼ cây hoa trắng ( 3 trội : 1 lặn )
F3 : ¼ cây ho đỏ F2 cho F3 gồm toàn cây hoa đỏ
2/3 cây hoa đỏ F2 cho F3 tỉ lệ 3 đỏ :1 trắng
tất cả các cây hoa trắng ở F2 cho F3 gồm toàn cây hoa trắng

Phiếu học tập số 2

TaiLieu.VN

Page 1


Giải thích kết quả
( Hình thành giả
thuyết )

- Mỗi tính trạng do 1 cặp nhân tố di truyền quy định ( cặp
alen): 1 có nguồn gốc từ bố, 1 có nguồn gốc từ mẹ
- các nhân tố di truyền của bố và mẹ tồn tại ở cơ thể con một
cách riêng rẽ , không hoà trộn vào nhau , khi giảm phân
chúng phân li đồng đều về các giao tử

Kiểm định giả thuyết - nếu giả thuyết nêu trên là đúng thì cây dị hợp tử Aa khi
giảm phân sẽ cho 2 loại giao tử với tỉ lệ ngang nhau
- có thê kiểm tra điều này bằng phép lai phân tích

III. Tiến trình tổ chức dạy học
1. Kiểm tra bài cũ
2. Bài mới

Hoạt động của thầy và trò
Hoạt động 1 : phương pháp nghiên
cứu di truyền học của Men đen

Nội dung
I.Phương pháp nghiên cứu di truyền học của
Menđen

* GV yêu cầu học sinh đọc mục I sgk và
thảo luận nhóm tìm hiểu pp ng/cứu đẫn
đén thành công của Menđen thông qua
việc phân tích thí nghiệm của ông
* yêu cầu hs hoàn thành phiếu học tập

Quy trình thí
nghiệm
Kết quả thí
nghiệm
? Nét độc đáo trong thí nghiệm của
Menđen

TaiLieu.VN

1. Tạo dòng thuần chủn về nhiều thế hệ
2. Lai các dòng thuần chủng khác biệt về 1 hoặc 2
tính trạng rồi phân tích kết quả lai ở F1, F2, F3
3.Sử dụng toán xác suất để phân tích kết quả lai sau
đó đưa ra giả thuyết để giải thích kết quả
4. Tiến hành thí nghiệm chứng minh cho giả thuyết

Page 2


( M đã biết cách ạo ra các dòng thuần
chủng khác nhau dùng như những dòng
đối chứng
Biết phân tích kết quả của mỗi cây laivế
từng tính tạng riêng biệt qua nhiều thế hệ

-Lặp lại thí nghiệm nhiều lần để tăng độ
chính xác
- tiến hành lai thuận nghịch để tìm hiểu
vai trò của bố mẹ trong sự di truyền tính
trạng
- Lựa chọn đối tượng ng/cứu thích hợp
*Hoạt động 2: Tìm hiểu hình thành
học thuyết khoa học
- GV yêu cấu hs đọc nội dung mục II sgk
thảo luận nhóm và hoàn thành phiêu học
tập số 2
Giải thích kết quả
Kiểm định giả
thuyết

Kết hợp quan sát bảng 8
? Tỉ lệ phân li KG ở F2 ( 1:2:1 ) được
giải thích dựa trên cơ sở nào
? Hãy đề xuất cách tính xác suất của mỗi
loại hợp tử được hình thành ở thế hệ F2

II. Hình thành giả thuyết
1. Nội dung giả thuyết
a. Mỗi tính trạng đều do một cặp nhân tố di truyền
quy định . trong tế bào nhân tố di truyền không hoà
trộn vào nhau
b. Bố ( mẹ) chỉ truyền cho con ( qua giao tử ) 1
trong 2 thành viên của cặp nhân tố di truyền
c. Khi thụ tinh các giao tử kết hợp với nhau một
cách ngẫu nhiên tạo nên các hợp tử

2. Kiểm tra giả thuyết
Bằng phép lai phân tích ( lai kiểm nghiệm ) đều
cho tỉ lệ kiểu hinhf xấp xỉ 1:1 như dự đoán của
Međen
3. Nội dung của quy luật
Sgk

* GV : theo em Menđen đã thực hiện
phép lai như thế nào để kiểm nghiệm lại
giả thuyết của mình ?
( lai cây dị hợp tử cới cây đồng hợp tử
aa )

TaiLieu.VN

Page 3


***? Hãy phát biểu nội dung quy luật
phân li theo thuật ngữ của DT học hiện
đại?
( SGK)
* Hoạt động 3 : Tìm hiểu cơ sở khoa
học của quy luật phân li
GV cho hs quan sát hình 8.2 trong SGK
phóng to

III. Cơ sở tế bào học của quy luật phân li
- Trong tế bào sinh dưỡng, các gen và các NST
luôn tồn tại thành từng cặp , các gen nằm trên các

NST
-Khi giảm phân tạo giao tử, các NST tương đồng
phân li đồng đều về giao tử , kéo theo sự phân li
đồng đều của các alen trên nó

? Hình vẽ thể hiện điều gì
? Vị trí của alen A so với alen a trên NST
? Sự phân li của NST và phân li của các
gen trên đó như thế nào
? Tỉ lệ giao tử chứa alen A và tỉ lệ giao tử
cứa alen a như thế nào ( ngang nhau )
điều gì quyết định tỉ lệ đó ?
IV. Củng cố
1 . nếu bố mẹ đem lai không thuần chủng , các alen của một gen không có quan hệ trội lặn hoàn
toàn (đồng trội ) thì quy luâtj phân li của Menden con đúng nữa hay không ?
2. Cần làm gì để biết chính xác KG của một cá thể có kiểu hình trội
IV. Bài tập
a) Bằng cách nào để xác định được phương thức di truyền của một tính trạng
b) nêu vai trò của phương pháp phan tinchs giống lai của menđen

TaiLieu.VN

Page 4