Giải pháp nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế tỉnh tuyên quang

ĐẠI HỌC THÁ I NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHẠM HÙNG SƠN

GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TĂNG
TRƯỞNG KINH TẾ TỈNH TUYÊN QUANG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2014

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHẠM HÙNG SƠN

GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TĂNG
TRƯỞNG KINH TẾ TỈNH TUYÊN QUANG
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60 34 04 10

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Lưu Ngọc Trịnh

THÁI NGUYÊN - 2014

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

i
LỜI CAM ĐOAN
- Tôi xin cam đoan, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là
trung thực và chưa từng được sử dụng để bảo vệ bất kỳ một học vị nào.
- Tôi xin cam đoan, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này
đã được cảm ơn và các thông tn trích dẫn trong luận văn đã được chỉ rõ
nguồn gốc.
Tác giả

Phạm Hùng Sơn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

ii
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện đề tài ngoài sự nỗ lực của bản thân, tôi đã
nhận được sự hướng dẫn nhiệt tình, chu đáo của các nhà khoa học, các
thầy cô giáo và sự giúp đỡ nhiệt tình, những ý kiến đóng góp quý báu của
nhiều cá nhân và tập thể để hoàn thành luận văn này.
Trước tên tôi xin chân thành cảm ơn PGS.TS Lưu Ngọc Trịnh, Viện
Kinh tế và chính trị thế giới người đã trực tếp hướng dẫn tôi thực hiện và
hoàn thành luận văn này.

Tôi xin chân thành cảm ơn các Thầy, Cô giáo của Khoa sau đại học Trường Đại học kinh tế và QTKD Thái Nguyên, đã nhiệt tình giảng dạy và chỉ
bảo tôi trong suốt thời gian học tập và giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn đến CBCNV Cục Thống kê Tuyên Quang
và các Sở, Ban Ngành của tỉnh Tuyên Quang đã tạo điều kiện giúp tôi thu
thập số liệu và cung cấp các tài liệu có liên quan đến đề tài, tạo điều kiện cho
tôi hoàn thành luận văn này.
Cuối cùng tôi xin gửi lời cám ơn tới gia đình, bạn bè, người thân đã
giúp đỡ và động viên tạo thuận lợi cho tôi hoàn thiện khóa học này.
Một lần nữa xin trân trọng cảm ơn!
Tác giả luận văn

Phạm Hùng Sơn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

3

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ..................................................................................................... ii
MỤC LỤC ......................................................................................................... iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ..................................................................... vi
DANH MỤC BẢNG ......................................................................................... vii
MỞ ĐẦU............................................................................................................ 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ............................................................................. 1
2. Mục tiêu nghiên cứu .................................................................................. 4
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của Luận văn ....................................... 4

4. Đóng góp khoa học của đề tài .................................................................... 5
5. Bố cục của đề tài ........................................................................................ 5
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG
KINH TẾ .............................................................................. 6

1.1. Cơ sở lý luận về chất lượng tăng trưởng kinh tế..................................... 6
1.1.1. Tăng trưởng kinh tế .............................................................................. 6
1.1.2. Chất lượng tăng trưởng kinh tế ............................................................ 8
1.2. Nội dung đánh giá về chất lượng tăng trưởng kinh tế .......................... 10
1.2.1. Chất lượng tăng trưởng theo quan niệm hiệu quả (năng suất) ..........
10
1.2.2. Chất lượng tăng trưởng kinh tế gắn liền với chuyển dịch cơ cấu
kinh tế ................................................................................................ 12
1.2.3. Chất lượng tăng trưởng kinh tế là năng lực cạnh tranh kinh tế
của nền kinh tế, ngành hoặc doanh nghiệp được xem xét ................
12
1.2.4. Chất lượng tăng trưởng kinh tế là phát triển bền vững...................... 13
1.2.5. Chất lượng tăng trưởng kinh tế theo quan niệm nâng cao phúc
lợi của công dân và gắn liền tăng trưởng với công bằng xã hội ....... 15
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

4

1.2.6. Chất lượng tăng trưởng kinh tế còn được thể hiện ở vai trò của
dân số, y tế, giáo dục và đào tạo, môi trường ................................... 15

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

4

1.3. Những nhân tố ảnh hưởng tới chất lượng tăng trưởng kinh tế ............. 20
1.3.1. Các nhân tố kinh tế ............................................................................ 20
1.3.2. Các nhân tố phi kinh tế ...................................................................... 20
1.4. Cơ sở thực tiễn về chất lượng tăng trưởng kinh tế ............................... 20
1.4.1. Kinh nghiệm của các địa phương và các nước .................................. 20
1.4.2. Một số bài học kinh nghiệm rút ra cho tỉnh Tuyên Quang ................ 24
Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................. 26

2.1. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................... 26
2.2. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 26
2.2.1. Phương pháp thu thập dữ liệu ............................................................
26
2.2.2. Phương pháp xử lý dữ liệu ................................................................. 26
2.2.3. Phương pháp phân tích dữ liệu .......................................................... 26
2.3. Hệ thống các chỉ tiêu phân tích............................................................. 26
2.3.1. Nhóm các chỉ tiêu đánh giá nội dung bên trong (nội tại) của tăng
trưởng kinh tế ....................................................................................
27
2.3.2. Nhóm chỉ tiêu phản ánh đời sống văn hoá, xã hội gắn liền với
tăng trưởng kinh tế ............................................................................ 32
2.3.3. Nhóm chỉ têu phản ánh tăng trưởng kinh tế gắn với phát triển xã hội
... 38
2.3.4. Nhóm chỉ tiêu phản ánh tăng trưởng kinh tế gắn với bảo vệ môi
trường .... 39
Chương 3: THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH TUYÊN QUANG GIAI ĐOẠN 2010 - 2013 .............. 40

3.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của tỉnh Tuyên Quang ...
40
3.1.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên .............................................................. 40
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

5

3.1.2. Đặc điểm điều kiện kinh tế - xã hội ................................................... 40
3.2. Thực trạng chất lượng tăng trưởng kinh tế tỉnh Tuyên Quang ............. 42
3.2.1. Chất lượng tăng trưởng về mặt kinh tế .............................................. 42
3.2.2. Chất lượng tăng trưởng về mặt xã hội ............................................... 62
3.2.3. Chất lượng tăng trưởng về mặt môi trường ....................................... 70

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

6

3.2.4. Môi trường chính sách của địa phương ............................................. 71
3.3. Đánh giá chất lượng tăng trưởng kinh tế tỉnh Tuyên Quang ................ 72
3.3.1. Những kết quả đạt được và nguyên nhân .......................................... 72
3.3.2. Những tồn tại và nguyên nhân ........................................................... 74
Chương 4: CÁC GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG
KINH TẾ TỈNH TUYÊN QUANG .................................... 76

4.1. Quan điểm, định hướng, mục têu nâng cao chất lượng tăng trưởng

kinh tế giai đoạn 2011 - 2015 ............................................................. 76
4.1.1. Quan điểm .......................................................................................... 76
4.1.2. Định hướng ........................................................................................ 77
4.1.3. Một số mục tiêu chủ yếu đến năm 2015 ............................................
78
4.2. Dự kiến mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao chất
lượng tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2016 - 2020 ............................... 78
4.2.1. Định hướng ........................................................................................ 78
4.2.2. Dự kiến một số mục tiêu chủ yếu đến năm 2020 .............................. 79
4.3. Các giải pháp để nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế tỉnh
Tuyên Quang giai đoạn 2016 - 2020 .................................................. 80
4.3.1. Hoàn thiện môi trường chính sách ..................................................... 80
4.3.2. Về chuyển dịch cơ cấu kinh tế ........................................................... 81
4.3.3. Giải pháp về huy động và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư .... 87
4.3.4. Về phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ...................... 88
4.3.5. Về phát triển và nâng cao chất lượng khoa học - công nghệ............. 89
4.3.6. Tập trung phát triển và nâng cao kết cấu hạ tầng ..............................
89
4.3.7. Gắn kết chặt chẽ giữa tăng trưởng kinh tế với tiến bộ và công
bằng xã hội ...................................................................................... 90
4.3.8. Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên và hạn chế ô nhiễm môi trường
... 92
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

7

4.4. Kiến nghị ............................................................................................... 93
KẾT LUẬN ...................................................................................................... 96

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 98

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

8

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
GDP

Gross domestc product

Tổng sản phẩm trong nước

GRDP

Gross Regional Domestic Product

Tổng sản phẩm trên địa bàn
tỉnh, thành phố

ICOR

Incremental capital output ratio

Chỉ tiêu kinh tế tổng hợp

PCI
HDI

Loren

Peripheral Component
Interconnect
Human development index

Chỉ số năng lực cạnh tranh
cấp tỉnh
Chỉ số phát triển con người
Một loại đồ thị dùng để biểu
thị mức độ bất bình đẳng
trong phân phối

Loren curve

TFP

Total factor productvity

Năng suất các nhân tố tổng
hợp
Hệ số được tính từ đường
cong Loren

GINI

Gini coeficient

CBR

Crude birth rate

Tỷ suất sinh thô

TFR

Total fertility rate

Tổng tỷ suất sinh

CDR

Crude death rate

Tỷ suất chết thô

WB

World Bank

Ngân hàng thế giới

IFAD

International Fund for Agricultural Quỹ phát triển nông nghiệp
quốc tế
Development

UNDP

United Nations
Programme

Development Chương trình Phát triển Liên
Hợp Quốc

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

vii
DANH MỤC BẢNG
Bảng 3.1: Chỉ tiêu GRDP từ năm 2010 đến năm 2013..................................... 43
Bảng 3.2: Kết quả đóng góp của các khu vực đối với tốc độ tăng trưởng
GRDP......... 45
Bảng 3.3: Giá trị và cơ cấu GRDP theo từng khu vực kinh tế giai đoạn
2010 - 2013 ..................................................................................... 46
Bảng 3.4: Cơ cấu GRDP khu vực II giai đoạn 2010 - 2013 ........................... 48
Bảng 3.5: Cơ cấu GRDP khu vực III giai đoạn 2010 - 2013 .......................... 50
Bảng 3.6: Giá trị và cơ cấu GRDP trên địa bàn phân theo thành phần
kinh tế giai đoạn 2010 - 2013 ......................................................... 50
Bảng 3.7: Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng
năm 2010 - 2013 phân theo loại hình kinh tế ................................. 52
Bảng 3.8: Trị giá hàng hóa xuất khẩu trên địa bàn ......................................... 53
Bảng 3.9: Trị giá hàng hóa nhập khẩu trên địa bàn ........................................ 54
Bảng 3.10: Cơ cấu vốn đầu tư trên địa bàn phân theo nguồn vốn và thành
phần kinh tế ..................................................................................... 55
Bảng 3.11: Dân số trung bình và lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên
phân theo thành thị và nông thôn ....................................................
58

Bảng 3.12: Năng suất lao động xã hội ............................................................ 58
Bảng 3.13: Hệ số ICOR Tuyên Quang thời kỳ 2010 - 2013 ........................... 59
Bảng 3.14: Tốc độ tăng năng suất của các nhân tố tổng hợp (TFP) ............... 59
Bảng 3.15: Tỷ phần đóng góp trong kết quả tăng lên của giá trị tăng thêm ...
60
Bảng 3.16: Thu, chi ngân sách địa phương giai đoạn 2010 - 2013................. 61
Bảng 3.17: GRDP bình quân đầu người.......................................................... 62
Bảng 3.18: Thu nhập của dân cư năm 2013 .................................................... 63
Bảng 3.19: Bảng số liệu tính hệ số GINI năm 2013 ....................................... 64
Bảng 3.20: Chỉ số HDI giai đoạn 2010 - 2013 Tuyên Quang......................... 65
Bảng 3.21: Lao động và việc làm ở Tuyên Quang.......................................... 65
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

vii
Bảng 3.22: Thu nhập bình quân đầu người một tháng ở Tuyên Quang.......... 66
Bảng 3.23: Tỷ lệ hộ nghèo cả nước và Tuyên Quang ..................................... 67

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

viii
Bảng 3.24: Tổng hợp các chỉ số PCI của Tuyên Quang ................................. 72
DANH MỤC HÌNH
Hình 3.1. Tốc độ tăng trưởng GRDP Tuyên Quang từ 2010 - 2013 .............. 44
Hình 3.2. Tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân cả nước và Tuyên Quang
giai đoạn 2011 - 2013 ................................................................... 44
Hình 3.3: Cơ cấu GRDP Tuyên Quang năm 2010 và năm 2013 .................... 47

Hình 3.4: Cơ cấu GRDP cả nước và Tuyên Quang năm 2013 ....................... 51
Hình 3.5: Xuất, nhập khẩu Tuyên Quang giai đoạn 2010 - 2013 ................... 55
Hình 3.6: Tỷ phần đóng góp trong kết quả tăng lên của giá trị tăng thêm
bình quân giai đoạn 2011 - 2013 .................................................. 60
Hình 3.7: Thu, chi ngân sách địa phương giai đoạn 2010 - 2013 ................... 62
Hình 3.8: Đường cong Loen tỉnh Tuyên Quang năm 2013 ............................ 64
Hình 3.9: Thu nhập chia theo 5 nhóm của Tuyên Quang giai đoạn
2010 - 2013 .................................................................................. 67

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng, trong chiến
lược phát triển kinh tế - xã hội 2011 - 2020, đã nêu: ”Về quan điểm phát
triển: Phát triển nhanh gắn liền với phát triển bền vững, phát triển bền vững
là yêu cầu xuyên suốt trong Chiến lược: Phải phát triển bền vững về kinh
tế, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an ninh kinh tế. Đẩy mạnh
chuyển dịch cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng, coi chất
lượng, năng suất, hiệu quả, sức cạnh tranh là ưu tiên hàng đầu, chú trọng
phát triển theo chiều sâu, phát triển kinh tế tri thức. Tăng trưởng kinh tế
phải kết hợp hài hoà với phát triển văn hoá, thực hiện tiến bộ và công bằng
xã hội, không ngừng nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân. Phát
triển kinh tế - xã hội phải luôn coi trọng bảo vệ và cải thiện môi trường, chủ
động ứng phó với biến đổi khí hậu. Nước ta có điều kiện phát triển nhanh và
yêu cầu phát triển nhanh cũng đang đặt ra hết sức cấp thiết. Phát triển bền

vững là cơ sở để phát triển nhanh, phát triển nhanh để tạo nguồn lực cho
phát triển bền vững. Phát triển nhanh và bền vững phải luôn gắn chặt với
nhau trong quy hoạch, kế hoạch và chính sách phát triển kinh tế - xã hội. Phải
đặc biệt coi trọng giữ vững ổn định chính trị - xã hội, tăng cường quốc
phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn
vẹn lãnh thổ để bảo đảm cho đất nước phát triển nhanh và bền vững…”; về
định hướng phát triển kinh tế - xã hội, đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu
lại nền kinh tế: Phát triển mạnh mẽ lực lượng sản xuất, xây dựng quan hệ sản
xuất phù hợp, hình thành đồng bộ thể chế kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa. Chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ chủ yếu phát triển theo
chiều rộng sang phát triển hợp lý giữa chiều rộng và chiều sâu, vừa mở rộng
quy mô vừa chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả, tính bền vững. Thực
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

2

hiện cơ cấu lại nền kinh tế, trọng tâm là cơ cấu lại các ngành sản xuất, dịch
vụ phù hợp với các vùng; thúc đẩy cơ cấu lại doanh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

nghiệp và điều chỉnh chiến lược thị trường; tăng nhanh giá trị nội địa, giá trị
gia tăng và sức cạnh tranh của sản phẩm, doanh nghiệp và của cả nền kinh
tế; phát triển kinh tế tri thức. Gắn phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường,
phát triển kinh tế xanh. Như vậy trong mọi chiến lược phát triển về kinh tế
ngắn hạn, trung hạn và dài hạn của Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm

đến việc đổi mới mô hình tăng trưởng để đảm bảo phát triển kinh tế phải
tăng nhanh và phát triển ổn định nhằm nâng cao mức sống của người dân
lao động, đảm bảo công bằng xã hội, gắn phát triển kinh tế với bảo vệ môi
trường sinh thái.
Vì vậy, việc nghiên cứu những khái niệm cơ bản về chất lượng tăng
trưởng kinh tế trong từng giai đoạn phát triển kinh tế của đất nước là cần
thiết nhằm đưa ra những chỉ tiêu thống kê kinh tế, xã hội và môi trường
phản ánh chất lượng tăng trưởng kinh tế của từng thời kỳ và giúp cho công
tác kế hoạch đề ra những chính sách tối ưu như phải có những gì và phải làm
những gì để đóng góp vào sự tăng trưởng kinh tế có chất lượng.
Kết thúc năm 2013 - là năm thứ ba Tuyên Quang thực hiện kế hoạch
phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011 - 2015 với phương châm "Ổn định
hài hoà, tập trung đột phá, khai thác tiềm năng, hội nhập phát triển" nhằm
hoàn thành và hoàn thành vượt mức các mục têu, nhiệm vụ Nghị quyết
Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Tuyên Quang lần thứ XV đề ra. Tuy nhiên, đến
nay kinh tế Tuyên Quang về cơ bản vẫn kém phát triển, chất lượng tăng
trưởng kinh tế của tỉnh đang còn rất nhiều vấn đề bất cập, ảnh hưởng rất lớn
đến sự phát triển kinh tế - xã hội bền vững của tỉnh. Việc nghiên cứu để
đánh giá đúng chất lượng tăng trưởng kinh tế, phát hiện những tến bộ ban
đầu, chỉ ra các vấn đề và nguyên nhân chủ yếu của chúng, và trên cơ sở đó
đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế
của tỉnh luôn là điều trăn trở của không chỉ lãnh đạo, các chuyên gia trong


tỉnh, mà còn của đông đảo người dân Tuyên Quang cho đến nay. Chính vì
thế, tôi chọn chủ đề:


"Giải pháp nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế tỉnh Tuyên Quang"
làm đề tài nghiên cứu cho Luận văn cao học của mình.

* Tổng quan nghiên cứu của Đề tài
Hiện nay, có rất nhiều khái niệm khác nhau về tăng trưởng, hầu hết
đều thống nhất tăng trưởng kinh tế là sự gia tăng về quy mô, sản lượng
của nền kinh tế trong giai đoạn nhất định, đó là kết quả được tạo ra bởi tất
cả các hoạt động sản xuất và dịch vụ trong nền kinh tế. Một số nghiên cứu
có cách tiếp cận chất lượng tăng trưởng kinh tế dưới góc độ nền kinh tế
có tốc độ tăng trưởng cao và duy trì trong một giai đoạn; tăng trưởng có
hiệu quả (năng suất lao động, hệ số ICOR, đóng góp TFP) và có tính cạnh
tranh cao; cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng nâng cao hiệu quả, phù
hợp với thực tiễn của nền kinh tế; tăng trưởng kinh tế đi đôi với đảm bảo an
sinh xã hội và bảo vệ môi trường sinh thái; vai trò quản lý có hiệu quả của nhà
nước...
Từ năm 2005, trở lại đây, có rất nhiều báo cáo, bài viết phân tch và
đánh giá chất lượng tăng trưởng dưới nhiều góc độ tiếp cận khác nhau, cụ thể
là: Nguyễn Thị Tuệ Anh, Lê Xuân Bá (2005) trong ấn phẩm “Chất lượng tăng
trưởng kinh tế: Một số đánh giá ban đầu cho Việt Nam”, các tác giả chỉ đưa
ra một số đánh giá ban đầu cho Việt Nam ở các nội dung: (1) đầu tư vào hình
thành tài sản vốn vật chất và vốn con người; (2) nhận dạng mô hình tăng
trưởng của Việt Nam và (3) phân phối thu nhập và mối quan hệ giữa bất bình
đẳng và tăng trưởng của Việt Nam; Trần Thọ Đạt (2011) bài viết “Tổng quan
về chất lượng tăng trưởng và đánh giá về chất lượng tăng trưởng kinh tế
Việt Nam” dưới nhiều khía cạnh khác nhau của tốc độ và chất lượng tăng
trưởng, thể hiện qua các yếu tố đầu ra của quá trình sản xuất (tăng trưởng
kinh tế nói chung và tăng trưởng của các khu vực), các yếu tố đầu vào (vốn,
lao động, công nghệ,...) các yếu tố diễn ra trong bản thân quá trình sản


xuất (chuyển dịch cơ cấu kinh tế, hiệu quả kinh tế, khả năng cạnh tranh
của nền kinh tế), các kết quả đạt được về tến bộ và công bằng xã hội (lao
động, việc làm và thất nghiệp, xóa đói giảm nghèo, nâng cao phúc lợi

xã hội, bảo vệ môi


trường); Nguyễn Ngọc Sơn (2011) tác giả dựa vào tốc độ tăng trưởng GDP
chung của cả nước và đối với từng nhóm ngành (nông, lâm nghiệp và
thủy sản; công nghiệp và xây dựng; dịch vụ) trên các khía cạnh như: Hiệu quả
của tăng trưởng kinh tế; năng lực cạnh tranh của nền kinh tế; cấu trúc của các
yếu tố bên cầu cho sự tăng trưởng; cơ cấu tăng trưởng theo yếu tố bên
cung; cấu trúc tăng trưởng theo ngành; chất lượng tăng trưởng theo mức
độ lan tỏa... Tuy nhiên, việc nghiên cứu chất lượng tăng trưởng kinh tế của
một tỉnh thì còn rất ít được đề cập; đặc biệt là một tỉnh miền núi như
Tuyên Quang đến nay cũng chưa có một đánh giá và được đề cập đến một
cách toàn diện.
2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1. Mục tiêu chung
Đề tài đưa ra đánh giá bước đầu về thực trạng chất lượng tăng trưởng
kinh tế, từ đó đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế, góp
phần vào phát triển kinh tế - xã hội chung của tỉnh Tuyên Quang.
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Hệ thống hoá một số vấn đề lý luận cơ bản và thực tiễn liên quan đến
chất lượng tăng trưởng kinh tế.
- Phân tích và đánh giá thực trạng chất lượng tăng trưởng kinh tế
trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang thời gian qua.
- Xác định được những nguyên nhân chủ yếu ảnh hưởng đến thực chất
chất lượng tăng trưởng kinh tế tỉnh Tuyên Quang cho đến nay.
- Đề xuất được một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng
tăng trưởng kinh tế tỉnh Tuyên Quang trong những năm sắp tới.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của Luận văn
3.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là chất lượng tăng trưởng kinh tế của
tỉnh Tuyên Quang.
3.2. Phạm vi nghiên cứu


- Về nội dung: Đề tài nghiên cứu thực trạng và đưa ra đánh giá bước
đầu về chất lượng tăng trưởng kinh tế của tỉnh Tuyên Quang xét theo góc độ
kinh tế và một số nội dung về xã hội và môi trường.
- Về thời gian: Tập trung nghiên cứu vấn đề trên trong thời gian 4 năm
(2010 - 2013).
- Về không gian: Đề tài được thực hiện trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang.
4. Đóng góp khoa học của đề tài
Luận văn với chủ đề trên sẽ đưa ra đánh giá bước đầu về thực
trạng chất lượng tăng trưởng kinh tế, từ đó đề xuất một số giải pháp nâng
cao chất lượng tăng trưởng kinh tế, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội
chung của tỉnh Tuyên Quang. Nhờ đó, Luận văn sẽ góp phần bổ sung vào
nguồn tài liệu tham khảo có giá trị cho công tác nghiên cứu, học tập và chỉ
đạo thực tiễn về phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là nâng cao chất
lượng tăng trưởng của một địa phương cấp tỉnh.
5. Bố cục của đề tài
Ngoài phần mở đầu, danh mục các chữ viết tắt, danh mục các
bảng biểu, kết luận, phụ lục, và tài liệu tham khảo. Luận văn được chia thành
4 chương cụ thể như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng tăng trưởng kinh tế.
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu.
Chương 3: Thực trạng chất lượng tăng trưởng kinh tế trên địa bàn tỉnh
Tuyên Quang thời gian 2010 - 2013.
Chương 4: Giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng tăng trưởng
kinh tế tỉnh Tuyên Quang thời gian tới.

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
VỀ CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ
1.1. Cơ sở lý luận về chất lượng tăng trưởng kinh tế
1.1.1. Tăng trưởng kinh tế
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng đã thông qua phương
hướng, nhiệm vụ phát triển đất nước 5 năm (2011 - 2015) với nhiệm vụ chủ
yếu: “Ổn định kinh tế vĩ mô, đổi mới mô hình tăng trưởng và cơ cấu kinh tế,
nâng cao chất lượng, hiệu quả, phát triển bền vững; huy động và sử dụng có
hiệu quả các nguồn lực; từng bước xây dựng kết cấu hạ tầng hiện đại. Tiếp tục
hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Phát triển,
nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, chất lượng nguồn nhân lực;
phát triển khoa học, công nghệ và kinh tế tri thức. Tập trung giải quyết vấn
đề việc làm và thu nhập cho người lao động, nâng cao đời sống vật chất và
tinh thần của nhân dân. Tạo bước tến rõ rệt về thực hiện tiến bộ và công
bằng xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, giảm tỉ lệ hộ nghèo; cải thiện điều kiện
chăm sóc sức khoẻ cho nhân dân. Tiếp tục xây dựng nền văn hoá Việt Nam
tên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hoá tốt
đẹp của dân tộc, đồng thời tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại. Bảo vệ môi
trường, chủ động phòng tránh thiên tai, ứng phó có hiệu quả với tình trạng
biến đổi khí hậu. Tăng cường tềm lực quốc phòng, an ninh; giữ vững ổn định
chính trị - xã hội, độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, trật tự,
an toàn xã hội; ngăn chặn, làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn chống phá của
các thế lực thù địch; mở rộng, nâng cao hiệu quả các hoạt động đối ngoại,
tích cực, chủ động hội nhập quốc tế…”.


Những mục têu trên nhằm tạo cho kinh tế nước ta phát triển nhanh,

ổn định và bền vững, tự chủ trong sản xuất có tính cạnh tranh cao, ít phụ
thuộc