Báo cáo chuyên đề Quy chế dân chủ xã

TRƯỜNG CHÍNH TRỊ

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

KHOA DÂN VẬN

Độc lập- Tự do- Hạnh phúc
Sơn La, ngày 30 tháng 9 năm 2018

BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ

Căn cứ vào nhiệm vụ nghiên cứu thực tế của giảng viên hằng năm và thực
hiện kế hoạch đi nghiên cứu thực tế tại các ban ngành, đoàn thể và các xã, phường
trên địa bàn Thành phố Sơn La năm 2018 của Khoa Dân vận;
Căn cứ vào tình hình khảo sát thực tế tại xã Hát Lót, huyện Mai Sơn theo kế
hoạch đã được phê duyệt, tôi xin báo cáo kết quả nghiên cứu, khảo sát như sau:
Nội dung khảo sát: Thực trạng việc triển khai thực hiện Quy chế dân
chủ ở xã Hát Lót
Tên giảng viên: Nguyễn Thị Ngọc Quỳnh, Khoa Dân vận
I. SỰ CẦN THIẾT PHẢI TIẾN HÀNH KHẢO SÁT CHUYÊN ĐỀ
Năm 2017, các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức
chính trị - xã hội quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện các chủ trương
của Đảng, pháp luật của Nhà nước về quy chế dân chủ (QCDC) ở cơ sở; tập trung
đánh giá kết quả thực hiện phương châm "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm
tra" gắn với việc triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII), Chỉ
thị 05-CT/TW (khóa XII), đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, lãng phí với các
phong trào thi đua, các cuộc vận động xây dựng nông thôn mới, xây dựng đời
sống văn hóa.
Việc thực hiện QCDC ở xã, phường, thị trấn theo Pháp lệnh 34/2007/PLUBTVQH11 về "Thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn" đi vào nền nếp,
phát huy hiệu quả tích cực ở cộng đồng dân cư trên nhiều mặt của đời sống xã
1

hội, tạo được sự đồng thuận trong nhân dân. Những nội dung của Pháp lệnh số
34 được các cấp chính quyền quan tâm chỉ đạo thực hiện gắn với thực hiện nhiệm
vụ chính trị ở địa phương, phong trào thi đua "Dân vận khéo", phong trào "Toàn
dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa", cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây
dựng nông thôn mới, đô thị văn minh", chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng
nông thôn mới, chương trình giảm nghèo bền vững, các chính sách an sinh xã hội,
nhất là chính sách đối với đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa.
Xã Hát Lót nằm sát trung tâm huyện Mai Sơn, xã có tổng số hộ 2.410 hộ với
10.036 nhân khẩu với 5 dân tộc chủ yếu cùng sinh sống. Đảng bộ xã có 39 chi bộ
với 440 đảng viên, hệ thống chính trị của Đảng bộ không ngừng được củng cố từ xã
đến các bản, tiểu khu, trường học. Đảng bộ luôn đoàn kết, phát huy tính năng động
sáng tạo, quyết tâm vượt khó đi lên, xây dựng xã Hát Lót ngày càng phát triển.
Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền, MTTQ, các đoàn thể xã
theo phương châm hướng về cơ sở; các ban, đoàn thể trong hệ thống chính trị của xã
đã có sự phối hợp tốt trong việc chỉ đạo, đổi mới từng bước nâng cao hiệu quả công
tác thực hiện QCDC ở cơ sở. Các tầng lớp nhân dân trên địa bàn xã đoàn kết, tin
tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, chấp hành đúng chủ trương, chính
sách của Đảng,pháp luật nhà nước và quy định của địa phương; giữ gìn truyền
thống đoàn kết các dân tộc, tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua yêu
nước; tích cực lao động sản xuất, chuyển đổi cây trồng vật nuôi, nâng cao thu
nhập, cải thiện đời sống, xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới.
Tuy nhiên, việc thực hiện quy chế dân chủ còn tồn tại một số hạn chế; việc
niêm yết, công khai các nội dung để dân biết theo quy định của Pháp lệnh 34 có
lúc còn hình thức; nhiều lĩnh vực niêm yết còn chung chung, nội dung công khai
chưa đầy đủ, kịp thời, thiếu cụ thể nên chưa tạo điều kiện thuận lợi cho người dân
tiếp cận thông tin. Bên cạnh đó trình độ dân trí giữa các dân tộc trên địa bàn xã
không được đồng đều; một số cán bộ bản, tiểu khu năng lực chưa cao.

2


Vì vậy, tôi lựa chọn báo cáo chuyên đề "Thực trạng việc triển khai thực
hiện Quy chế dân chủ ở xã Hát Lót" trong hai Quý đầu năm 2018.
II. KẾT QUẢ KHẢO SÁT THỰC TRẠNG VIỆC TRIỂN KHAI
THỰC HIỆN QUY CHẾ DÂN CHỦ Ở XÃ HÁT LÓT
1. Công tác chỉ đạo và kết quả đạt được
1.1. Công tác chỉ đạo
Để thực hiện tốt chương trình xây dựng nông thôn mới. Đảng ủy xã đã ban
hành nhiều văn bản để chỉ đạo và thực hiện: Nghị quyết số 03-NQ/ĐU ngày
30/10/2015 và Nghị quyết số 09-NQ/ĐU ngày 12/9/2016 của Ban chấp hành
Đảng ủy xã V/v Tổ chức triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới trên địa
bàn xã Hát Lót giai đoạn 2016 – 2020; Quyết định số 09-QĐ/ĐU ngày 30/7/2015,
Quyết định số 11-QĐ/ĐU ngày 8/9/2015; Quyết định số 21-QĐ/ĐU ngày
31/3/2016 của Đảng ủy xã Hát Lót về việc ban hành quy chế hoạt động của Ban
chỉ đạo xây dựng nông thôn mới xã; Quyết định số 20-QĐ/ĐU ngày 31/6/2016,
Quyết định số 43-QĐ/ĐU ngày 1/6/2017 của Đảng ủy xã Kiện toàn Ban Chỉ đạo
xây dựng nông thôn mới xã Hát Lót giai đoạn 2015 – 2020; Thông báo số 33TB/BCĐ ngày 12/4/2016 của Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới về Phân công
nhiệm vụ cho các thành viên Ban Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới xã Hát Lót,
giai đoạn 2015-2020. Kế hoạch số 01-KH/BCĐ ngày 10/4/2018 của Ban chỉ đạo
xây dựng nông thôn mới xã Về tổ chức triển khai “Ngày về cơ sở xây dựng nông
thôn mới”tại bản, tiểu khu trên địa bàn xã Hát Lót
Để triển khai thực hiện có hiệu quả của Ban chỉ đạo huyện về thực hiện quy
chế dân chủ cơ sở. Đảng ủy xã đã ban hành Quyết định số 60-QĐ/ĐU ngày
2/8/2018 của Đảng ủy xã về việc kiện toàn Ban Chỉ đạo thực hiện Quy chế dân
chủ ở cơ sở xã; Quyết định số 61-QĐ/ĐU ngày 17/8/2018 về ban hành Quy chế
làm việc của Ban Chỉ đạo xã về thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở và ban hành

3

Thông báo phân công nhiệm vụ cho các thành viên của Ban chỉ đạo thực hiện quy
chế dân chủ cơ sở xã phụ trách các bản, tiểu khu.
Ban Chỉ đạo QCDC ở cơ sở xã đã chủ động tham mưu cho Ban Thường vụ
đảng ủy xã lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy cơ sở thường xuyên tăng cường công tác
tuyên truyền, phổ biến đầy đủ các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước
về thực hiện QCDC cho cán bộ, đảng viên, công chức và quần chúng nhân dân
trong toàn Đảng bộ, như: Kết luận số 120-KL/TW, ngày 07/01/2016 của Bộ
Chính trị ( khóa XI) về “Tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao chất lượng, hiệu quả việc
xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở”; Thông tư số 01/2016/TT-BNV
ngày 13.01.2016 của Bộ Nội vụ “Hướng dẫn một số nội dung của Nghị định số
04/2015/NĐ-CP ngày 09.01.2015 của Chính phủ về thực hiện quy chế dân chủ
trong hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước và đơn vị sự nghiệp công
lập”. Thực hiện kế hoạch số 127-KH/HU ngày 16.01.2018 của huyện Mai Sơn về
phát động phong trào thi đua về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong
cách Hồ Chí Minh, chào mừng kỷ niệm 70 năm ngày thành lập Đảng bộ và 65
năm ngày giải phóng huyện Mai Sơn; Kế hoạch số 126-KH/HU ngày 15.01.2018
của huyện Mai Sơn về tổ chức các hoạt động kỷ nhiệm 70 năm ngày thành lập
Đảng bộ huyện Mai Sơn (20.11.1948-20.11.2018), 65 năm ngày giải phóng huyện
Mai Sơn (10.8.1953-10.8.2018). Đảng ủy xã Hát Lót đã ban hành Kế hoạch số
41-KH/ĐU ngày 24/1/2018 về Phát động phong trào thi đua về học tập và làm
theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, chào mừng kỷ niệm 70 năm
Ngày thành lập Đảng bộ và 65 năm Ngày giải phóng huyện Mai Sơn với 4 nội
dung thi đua:
Nội dung 1: Tiếp tục quán triệt và thực hiện tốt các nghị quyết, chỉ thị của
Đảng, trọng tâm là Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về tăng cường xây dựng,
chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức,
lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; Chỉ thị
05-CT/TW của Bộ Chính trị về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong

4


cách Hồ Chí Minh, gắn với trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là
cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp; Chỉ thị số 25-CT/TU ngày 18.12.2013 của Ban
Thường vụ Tỉnh ủy về nêu cao trách nhiệm và chấn chỉnh tác phong của cán bộ,
đảng viên, công chức, viên chức.
Nội dung 2: Thực hiện nghiêm túc Chỉ thị sô 03-CT/TU ngày 01.12.2014
của Ban Thường vụ tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh cải cách
hành chính, nâng cao trách nhiệm trong thực thi công vụ; nói đi đối với làm; chấn
chỉnh kỷ luật, kỷ cương hành chính, tạo sự hài lòng, củng cố niềm in của nhân
dân đối với Đảng, Nhà nước và cán bộ, công chức, viên chức.
Thi đua nâng cao hiệu quả trong công tác tham mưu, đề xuất, đổi mới, sáng
tạo, nêu cao tinh thần trách nhiệm, tận tụy với công việc, nâng cao chất lượng và
hiệu quả thời gian làm việc, đổi mới phong cách, tác phong công tác, thực hành
tiết kiệm, chống lãnh phí, tiêu cực, tham nhũng, chống bệnh thành tích, hình thức,
hoàn thành nhiệm vụ chính trị, xây dựng cơ quan, đơn vị trong sạch, vững mạnh;
thực hiện nghiêm chuẩn mực đạo đức nghê nghiệp, đạo đức công vụ, kỷ cương,
liêm chính.
Nội dung 3: Phát động và tổ chức thực hiện các phong trào thi đua yêu
nước trên tất cả các lĩnh vực gắn với kế hoạch, chương trình, mục tiêu phát triển
kinh tế- xã hội của xã năm 2018.
Đẩy mạnh phong trào thi đua phát triên sản xuất nông nghiệp, chuyển đổi
cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa, ứng dụng công nghệ
cao, tăng giá trị và hiệu quả kinh tế trong sản xuất; đẩy mạnh tăng thu ngân sách
của địa phương. Thi đua hoàn thành tốt các chỉ tiêu của năm 2018; thực hiện tốt
chủ trương trồng cây ăn quả trên đất dốc, cây phân tán trên địa bàn xã; triển khai
thực hiện tốt phương án quản lý bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường, phòng chống
bão lũ, thiên tai, dịch bệnh.
Thi đua phát triển và nâng cao chất lượng các lĩnh vực văn hóa, xã hội,

giáo dục, y tế; nâng cao chât lượng đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm; thực
hiện tốt chính sách an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo; quan tâm chỉ đạo tốt
5


phong trào “toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, thực
hiện tốt công tác thi đua khen thưởng, tuyên truyền, nhân rộng gương người tốt
việc tốt, các mô hình tiêu biểu.
Đẩy mạnh phong trào thi đua quyết thắng trong các lực lượng vũ trang, giữ
vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Tổ chức tốt phong trào quần chúng
bảo vệ an ninh tổ quốc, phòng chống tội phạm, hạn chế các tệ nạn xã hội và tai
nạn giao thông. Thực hiện có hiệu quả công tác tuyên truyền và giáo dục pháp
luật trong nhân dân, xây dựng địa bàn trong sạch, vững mạnh.
Nội dung 4: Thực hiện tốt phong trào thi đua học tập và làm theo tư tưởng,
đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh với chuyên đề năm 2018: “Học tập và làm
theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về xây dựng phong cách, tác
phong công tác của người đứng đầu, của cán bộ, đảng viên” gắn với phong trào
thi đua yêu nước và các phong trào thi đua khác bằng việc làm cụ thể, thiết thực.
Trong đó, mỗi cơ quan, đơn vị đăng ký phấn đầu xây dựng ít nhất 01 nội
dung thi đua trở lên để chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Đảng bộ và
65 năm Giải phóng huyện Mai Sơn; Tham gia các phong trào thi đua tại địa
phương một cách tích cực, hiệu quả như phong trào thi đua “Sơn La chung tay vì
người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau” giai đoạn 2016- 2020, thi đua
“Chung sức xây dựng nông thôn mới” gắn với Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết
xây dựng nông thôn mới, đo thị văn minh”;
Gương mẫu chấp hành chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà
nước, chấp hành tốt các quy định của địa phương; góp phần xây dựng xã đạt
chuẩn nông thôn mới, giàu đẹp, văn minh, tiến bộ.
1.2. Kết quả thực hiện dân chủ ở xã, bản
Việc triển khai thực hiện quy chế dân chủ ở xã, bản và các tiểu khu trong

xã có chuyển biến tích cực trên các lĩnh vực của đời sống xã hội, đặc biệt là trong
phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới đã huy động được nguồn lực to lớn
trong nhân dân.
1.2.1. Việc thực hiện các văn bản của cấp trên và kế hoạch đã đề ra
6


Ngay từ đầu năm 2018, Đảng ủy xã chỉ đạo các ban, ngành đoàn thế cụ thể
hóa các văn bản chỉ đạo của cấp trên. Thông báo, niêm yết công khai tại trụ sở
UBND, nhà văn hóa bản, tiểu khu về những chủ trương, chính sách pháp luật của
Nhà nước liên quan trực tiếp đến nhân dân, danh sách công dân sẵn sàng nhập
ngũ trong độ tuổi, kết quả bình xét hộ nghèo, các chế độ chính sách xã hội, người
có công...Ban Chỉ đạo thực hiện QCDC cơ sở xã đã ban hành Quyết định số 01QĐ/BCĐQCDC ngày 7/3/2018 của Ban chỉ đạo thực hiện QCDC ở cơ sở về việc
giám sát thực hiện quy chế dân chủ cơ sở đối với chi bộ bản Phiêng Lặp; Quyết
định số 02-QĐ/BCĐQCDC ngày 27/4/2018 của Ban chỉ đạo thực hiện Quy chế
dân chủ ở cơ sởvề giám sát thực hiện quy chế dân chủ cơ sở trong việc triển khai,
thực hiện Quy ước, hương ước đối với các bản, tiểu khu trên địa bàn xã.
Công khai cho nhân dân biết thông qua tổ chức họp dân, như: kế hoạch
phát triển kinh tế xã hội, dự toán, quyết toán thu chi ngân sách hàng năm; phương
án bồi thường giải phóng mặt bằng, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; các loại
quỹ theo quy định những quy định về mức thuế, phí, lệ phí, các nghĩa vụ của
công dân, các khoản huy động nhân dân đóng góp, đối tượng, mức thu các loại
phí, lệ phí và các nghĩa vụ tài chính khác. Do vậy, Quy chế dân chủ cơ sở được
thường xuyên chú trọng thực hiện trong thời gian qua và đạt nhiều kết quả đáng
ghi nhận, nhất là huy động nguồn lực đầu tư cho xây dựng NTM. Công tác quy
hoạch NTM, xây dựng đề án phát triển NTM, lựa chọn các công trình và hình
thức tổ chức xây dựng… đều được các địa phương tổ chức lấy ý kiến của cộng
đồng dân cư, tạo được sự đồng thuận cao.
Theo kế hoạch trong năm 2018, toàn xã sẽ giảm số hộ nghèo từ 5,7% (cuối
năm 2017) xuống còn dưới 5% và theo kết qua rà soát sơ bộ, số hộ nghèo toàn xã

hiện chỉ còn 4,9%. Để hoàn thành chỉ tiêu Đảng ủy xã truyên tuyền tới các bản,
tiểu khu tập trung đầu tư nhằm phát huy các lợi thế, đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu
cây trồng vật nuôi, hiện xã có 492,8 ha cây ăn quả trồng trên đất dốc, nhằm tạo
việc làm cho người lao động, tăng thu nhập cho người dân. Giao nhiệm vụ cho
7


khối đoàn thế xã nhận uỷ thác với Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Mai Sơn
tạo điều kiện thuận lợi cho hộ nghèo, hộ cận nghèo tiếp cận các nguồn vốn vay
ưu đãi để phát triển kinh tế hộ gia đình. Hiện tổng số dư nợ đối với ngân hàng
Chính sách xã hội huyện Mai Sơn là 19.599.356.000đ, (trong đó: Vốn giải quyết
việc làm 1.500.000.000đ; vốn hộ cân nghèo 1.549.000.000đ; vốn hộ nghèo
1.549.000.000đ; vốn học sinh, sinh viên 38.000.000đ; vốn hộ thoát nghèo
4.311.000.000đ; Vốn dự án 747 là 50.756.000đ; vốn nhà ở 621.000.000đ; vốn
nước sạch vệ sinh môi trường 5.557.600.000đ)
Từ quý IV/2017 đến nay, Đảng ủy đã chỉ đạo vận động nhân dân, cán bộ,
công chức, các doanh nghiệp, hợp tác xã, các phòng, ban, đơn vị huyện ủng hộ
tiền, nguyên vật liệu với tổng số tiền là 261.000.000 đồng, 20.000 viên gạch, đã
xóa được 23/23 nhà tạm trên địa bàn xã.
Thực hiện Kế hoạch của Ban thường vụ huyện ủy, Đảng ủy xã đã tổ chức
triển khai thực hiện tốt chương trình“Ngày về cơ sở xây dựng nông thôn mới” vào
các ngày thứ 7 hàng tuần. Kế hoạch đã được triển khai sâu rộng đến cấp ủy, chính
quyền bản, tiểu khu, với các nội dung: Xây dựng cảnh quan, môi trường xanh –
sạch - đẹp; Thu gom rác thải tại các bản, tiểu khu hộ gia đình theo quy định; Làm
nhà tắm, nhà tiêu hợp vệ sinh; vận động nhân dân đưa gia súc, gia cầm khỏi gầm
sàn, chương trình đã được sự tham gia, đồng tình ủng hộ của đông đảo nhân các
bản, tiểu khu. Xây dựng nông thôn thân thiện với môi trường là 1 trong 19 tiêu
chí xây dựng nông thôn mới, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng sống của
người nông dân.
Tuy nhiên tại nhiều nơi, người dân nông thôn vẫn không có thói quen gom

rác lại để xử lý. Chất thải chăn nuôi bị đẩy ra cống rãnh. Rác thải sau khi thu gom
chưa được xử lý đúng cách, mới chỉ dừng lại ở việc đốt rác, gây ô nhiễm không
khí. Vẫn còn một lượng không nhỏ các loại vỏ lọ hóa chất thuốc bảo vệ thực vật
chưa được xử lý.

8


Với sự vào cuộc của các ban, ngành đoàn thế xã đến nay 1.932/2.410 hộ có
nhà vệ sinh; 2.349/2.410 hộ có hố rác; 1.972/2.410 hộ có hố chứa nước thải;
2.033/2.410 hộ có nhà tắm; 2.191/2.410 hộ có bể nước; 2.330/2.410 hộ có chuồng
trại hợp vệ sinh (tách biệt với nhà ở); 2.195/2.410 hộ đã chỉnh trang vệ sinh nhà
ở, vườn, cổng ngõ.
Đồng thời Đảng ủy xã Hát Lót đã tập trung lãnh đạo cấp ủy, chính quyền
các bản, tiểu khu thực hiện tốt việc tuyên truyền, phổ biến để nhân dân thấy rõ lợi
ích của việc tham gia BHYT là một trong những chính sách an sinh xã hội mang
ý nghĩa nhân đạo, nhằm bảo vệ và chăm sóc sức khỏe người dân một cách tốt
nhất; đồng thời cũng là tiêu chí quan trọng trong chương trình xây dựng Nông
thôn mới. Qua đó số người tham gia bảo hiểm y tế trên địa bàn xã tăng lên (Đầu
năm 2018 là 6.260/9.748 người, đạt 64,2%), đến nay tổng số người tham gia thẻ
BHYT lên 8.540/10.036 nhân khẩu toàn xã, đạt 85,1%.
Trong thực hiện chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới,
xã Hát Lót xác định tiêu chí về đường giao thông nông thôn là một trong những
tiêu chí quan trọng, tạo thuận lợi để phát triển kinh tế, xã hội. Vì vậy, Ban Chỉ đạo
xây dựng nông thôn mới xã Hát Lót đã chỉ đạo các xã huy động các nguồn lực để
bê tông hóa các tuyến đường giao thông liên xã, liên bản, nội bản. với phương
châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, việc làm đường giao thông nông thôn
đã được các ban ngành, các tổ chức đoàn thể và nhân dân trong xa đồng thuận
thực hiện. Cùng với đó, các tổ chức đoàn thể chính trị xã hội trong xã đã vận
động hội viên và nhân dân tham gia góp công lao động hoàn thành và đưa vào sử

dụng gần 20,831 km đường bê tông đường trục bản, nội bản...với tổng số tiền là
19.693.007.645 đ được nhà nước hỗ trợ 5.423.152.422 đ, nhân dân trong xã đã
đóng góp 14.269.855.223 đ.
Các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận cùng các tầng lớp Nhân dân xã đã
có nhiều hoạt động để giữ gìn, bảo tồn và phát huy những giá trị, bản sắc văn hóa
của địa phương. Hầu hết các nhà văn hóa bản tiểu khu đã được xây mới, nâng
9


cấp sửa chữa theo phương châm “Nhà nước và Nhân dân cùng làm”. Tình từ năm
2015 đến này xã đã đưa vào sử dụng 18 nhà văn hóa với tổng số tiền là
7.682.599.742 đ được nhà nước hỗ trợ 3.320.000.000 đ, nhân dân trong xã đã
đóng góp 4.362.599.724 đ, nâng tổng số bản, tiểu khu có nhà văn hóa lên 31/31
bản tiểu khu có nhà văn hóa.
1.2.2. Việc tổ chức lấy ý kiến của nhân dân
Thực hiện Kế hoạch của Ủy ban MTTQ huyện Mai Sơn, Ủy ban MTTQ xã
xây dựng lịch theo quy trình hướng dẫn cùng tổ chức hội lây ý kiến về sự hài lòng
của nhân dân về xây dựng nông thôn mới của xã Hát Lót năm 2018. Số phiếu
phát hội nghị nhân dân tham gia là 2023/ 2537 hộ ( 2023/2537 phiếu).
Việc tiến hành lấy ý kiến đánh giá sự hài lòng của các hộ gia về các vấn đề
có liên quan đến công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền, sự
vào cuộc của MTTQ, các đoàn thể và cả hệ thống chính trị trên các lĩnh vực kinh
tế, văn hóa – xã hội, quốc phòng, an ninh, an sinh xã hội, mức huy động xã hội
hóa trong nhân dân, sự hài lòng của người dân đối với kết quả chung về xây dựng
nông thôn mới của xã Hát Lót.
Khi tổ chức lấy ý kiến người dân xã Hát Lót được thực hiện đúng hướng
dẫn, đảm bảo khách quan, minh bạch. Số phiếu phát hội nghị nhân dân tham gia
là 2023/ 2537 hộ ( 2023/2537 phiếu). Số phiếu chưa hài lòng và không có ý kiến
chiếm tỷ lệ thấp (cụ thể: Câu 1: Số phiếu không hài lòng là 17/ 2023 phiếu; Câu
2: Số phiếu không hài lòng là 69/2023 phiếu; Câu 3: Số phiếu không hài lòng là

71/ 2023 phiếu; Câu 4: Số phiếu không hài lòng 26/2023 phiếu; Câu 5: Số phiếu
không hài lòng 6/ 2023 phiếu; Câu 6: Số phiếu không hài lòng 42/2023 phiếu;
Câu 7: Số phiếu không hài lòng 27/2023 phiếu; Câu 8: Số phiếu không hài lòng
29/2023 phiếu; Câu 9: Số phiếu không hài lòng 94/2023 phiếu; Câu 10: Số phiếu
không hài lòng 88/ 2023 phiếu; Câu 11. Số phiếu không hài lòng 34/2023 phiếu;
Câu 12: Số phiếu không hài lòng 20/2023 phiếu; Câu 13: Số phiếu không hài
lòng 31/2023 phiếu; Câu 14: Số phiếu không hài lòng 26/2023 phiếu; Câu 15: Số
10


phiếu không hài lòng 8/2023 phiếu; Câu 16: Số phiếu không hài lòng 15/2023
phiếu; Câu 17: Số phiếu không hài lòng 15/2023 phiếu). Những ý kiến thu được
qua việc lấy ý kiến đã giúp các cấp chính quyền, MTTQ các đoàn thể nắm được
tâm tư, nguyện vọng của người dân để có những điều chỉnh cho phù hợp với tình
hình thực tế của các tầng lớp nhân dân tại địa phương, đồng thời phát huy được
vai trò làm chủ của nhân dân trong xây dựng nông thôn mới.
1.2.3. Về thực hiện nhân dân bàn và quyết định
Những vấn đề nhân dân bàn và quyết định trực tiếp như: Huy động đóng
góp xây dựng cơ sở hạ tầng, các công trình phúc lợi; xây dựng hương ước, quy
ước bản, tiểu khu văn hóa giám sát các công trình xây dựng do dân đóng góp;
giữ gìn an ninh trật tự, an toàn giao thông, vệ sinh môi trường thôn, bình xét gia
đình văn hóa, hộ nghèo...
Đảng ủy xã đã chỉ đạo kiện toàn lại Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát
đầu tư cộng đồng. Thời gian qua, hoạt động của các Ban đã thực hiện theo đúng
quy chế, hướng dẫn của Ủy ban MTTQ; các chương trình, kế hoạch, quá trình tổ
chức giám sát được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Thông qua hoạt
động giám sát, Ban Thanh tra nhân dân và Ban Giám sát đầu tư cộng đồng cơ sở
đã kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp vi phạm trong quá trình triển khai các
công trình, dự án xây dựng cơ bản, góp phần bảo đảm tiến độ, nâng cao chất
lượng các công trình. Cụ thể, từ đầu năm 2018 đến nay, ban Thanh tra nhân dân,

Giám sát cộng đồng xã đã thực hiện 19 cuộc giám sát trên các xây dựng (1 cuộc
thi công kè móng bị sụt tà luy âm tại bản Bản Hoa Quỳnh; 9 cuộc xóa nhà tạm, 2
cuộc xây chợ tại bản Nà Si, 4 cuộc thi công phần móng của trường TH Nà Sản và
Mầm Non Nà Sản, 1 cuộc thi công đoạn đường Hát Lót –Chiềng Mung đoạn Ngã
3 Nà Ban

đến UBND xã ), qua đó đã phát hiện kịp thời 2 công trình có sai

phạm và đã đề nghi, chính quyền và các cơ quan chức năng đã xem xét, giải
quyết.
1.2.4. Vận động nhân dân thực hiện tốt quy ước, hương ước
11


Tích cực vận động nhân dân thực hiện tốt quy ước, hương ước gắn liền với
Chương trình xây dựng nông thôn mới. Theo đó, Đảng ủy đã chỉ đạo ủy ban nhân
dân cùng các ban, ngành đoàn thể đã tiến hành rà soát lại hương ước, quy ước của
các bản, TK để bổ sung, sửa đổi, đảm bảo mỗi bản hương ước, quy ước.
Toàn xã có 31/31 bản, tiểu khu có hương ước, quy ước đã được phê duyệt.
Cùng với pháp luật, nội dung của hương ước, quy ước đã góp phần đảm bảo an
ninh trật tự, vệ sinh môi trường, phòng chống các tệ nạn xã hội, phát triển sản
xuất, khuyến khích học hành, giải quyết các tranh chấp, vi phạm nhỏ trong nhân
dân, xóa đói, giảm nghèo, duy trì và phát huy thuần phong mỹ tục, đề cao các
chuẩn mực đạo đức, truyền thống tốt đẹp của dân tộc, góp phần thực hiện chính
sách dân số, bài trừ các hủ tục và tệ nạn xã hội. Qua nhiều cuộc kiểm tra cho thấy
tình hình thực hiện hương ước, quy ước trên địa bàn xã cơ bản được thực hiện
nghiêm túc, có tính tự giác tương đối cao, việc niêm yết, phổ biến hương ước,
quy ước đã được phê duyệt được công khai đến các thành viên đại diện hộ gia
đình, trong cộng đồng dân cư thông qua tại các buổi họp, sinh hoạt xóm tại nhà
văn hóa các bản tiểu khu.

Việc lồng ghép xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước với việc thực
hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, các cuộc vận động toàn dân đoàn kết xây dựng đời
sống văn hóa ở khu dân cư, chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông
thôn mới được tổ chức thường xuyên, đặc biệt lồng ghép với phong trào chung
tay xây dựng nông thôn mới.
Qua các nội dung trên có thể thấy được Đảng ủy, chính quyền UBND xã đã
thực hiện nghiêm túc, quyền làm chủ của nhân dân được phát huy trên tất cả các
lĩnh vực của đời sống xã hội. UBND xã tổ chức các hội nghị để lấy ý kiến tham
gia của nhân dân trước khi đưa ra quyết định như: xây dựng Nghị quyết của
HĐND, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của UBND. Các đại biểu Hội đồng
nhân dân xã duy trì phối hợp chặt chẽ với ban mặt trận, chính quyền các bản, tiểu
khu tổ chức triển khai và giám sát việc thực hiện các Nghị quyết HĐND đã đề ra,
12


các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội địa phương, nắm bắt tình hình tâm tư
nguyện vọng, ý kiến của nhân dân để kịp thời phản ánh lên cấp trên có thẩm
quyền. Đồng thời Đảng ủy, UBND đã quan tâm chỉ đạo thực hiện công khai,
minh bạch các thủ tục hành chính, nêu cao tinh thần phục vụ nhân dân, tôn trọng
quyền làm chủ của dân, kịp thời chỉ đạo giải quyết các vướng mắc, khó khăn
ngay từ xã, bản. Chỉ đạo đội ngũ cán bộ tiếp dân và giải quyết các thủ tục hồ sơ
cho nhân dân kịp thời, hiệu quả; xây dựng tác phong, thái độ trong quan hệ với
nhân dân; tăng cường công tác tiếp dân, giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo. 9
tháng đầu năm 2018 (từ 10/12/2017 đên 9/8/2018), tại bộ phận tiếp công dân của
xã đã tiếp nhận 8 đơn thư của công dân đến phản ánh, kiến nghị. (Nội dung phản
ánh, kiến nghị,đề nghị liên quan đến đât đai: 06 đơn, - Nội dung phản ánh kiến
nghị, đề nghị về tranh chấp dân sự: 2 đơn). Tại Bộ phận tiếp công dân đã tiếp 8 lượt
công dân đến đề nghị, kiến nghị giải quyết các tranh chấp, mâu thuẫn giữa các
bên, nhận 8 đơn thư đề nghị, kiến nghị của nhân dân (Nội dung phản ánh, kiến
nghị liên quan đến việc tranh chấp đất đai giữa các hộ dân trên địa bàn xã đề

nghị giải quyết: 06 đơn, UBND xã đã chỉ đạo ban địa chính phối hợp với Hội
đồng hòa giải của xã giải quyết dứt điểm, xong trước thời gian quy định. Nội
dung kiến nghị, đề nghị giải quyết việc tranh chấp dân sự: 02 đơn đã giải quyết
xong, các bên tranh chấp đều nhất trí với kết quả giải quyết. Có một đơn giải
quyết không thành đã chuyển tòa án). Tổ chức gặp gỡ, đối thoại trực tiếp với
nhân dân để giải quyết kịp thời những ý kiến, tâm tư, nguyện vọng chính đáng
của nhân dân ngay từ các bản, tiểu khu; hạn chế đơn, thư vượt cấp, phát sinh
“điểm nóng”; nâng cao tinh thần trách nhiệm, hiệu quả hoạt động của Ban thanh
tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư cộng đồng, phát huy vai trò tổ hòa giải, nhóm
liên gia tự quản trong việc giải quyết các mâu thuẫn phát sinh trong cộng đồng
dân cư.
1.3. Nguyên nhân của kết quả đạt được

13


Ban Chỉ đạo QCDC ở cơ sở xã đã bám sát sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng và
chính quyền xã nói riêng và huyện Mai Sơn nói chung từ đó bám sát xây dựng
chương trình, kế hoạch hoạt động cụ thể, phù hợp với điều kiện thực tế ở cơ
sở; Chủ động tham mưu cho Ban Thường vụ đảng ủy xã lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy
cơ sở thường xuyên tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến đầy đủ các chủ
trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về thực hiện QCDC cho cán bộ, đảng
viên, công chức và quần chúng nhân dân trên địa bàn xã.
Đội ngũ cán bộ xã, nhất là các đoàn thể đã đi xuống từng bản, tiểu khu, tìm
hiểu những băn khoăn, lo lắng, trực tiếp đối thoại với nhân dân để từ đó giải
quyết dứt điểm các vấn đề băn khoăn thắc mắc, góp phần tạo sự tin tưởng của
nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.
Việc thực hiện QCDC ở xã được đông đảo nhân dân trên địa bàn hưởng
ứng, ủng hộ, tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ xã triển khai thực hiện được
nhanh chóng, hiệu quả hơn.

2. Hạn chế và nguyên nhân
2.1. Hạn chế
Vẫn còn tồn tại tình trạng lấn chiếm lòng lề đường, gây bức xúc trong một
bộ phận dân cư; bên cạnh đó giá cả hàng hóa thị trường lên xuống không ổn định,
thời tiết diễn biến bất thường, khó lường đã làm hưởng không nhỏ đến sản xuất
nông, lâm nghiệp và đời sống của nhân dân.
Công tác tập huấn, bồi dưỡng về thực hiện quy chế dân chủ cho cán bộ xã
còn chậm, phương thức tuyên truyền, vận động chưa có nhiều đổi mới.
Công tác chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc việc tuyên truyền các văn bản về thực
hiện QCDC ở cơ sở chưa được thường xuyên, liên tục.
Việc thực hiện hương ước, quy ước còn có một số bản, tiểu khu chưa quan
tâm đúng mức, chất lượng chưa cao. Việc thực hiện hương ước, quy ước ở một
số khu dân cư còn chưa nghiêm túc. Còn một số bản chưa thực hiện việc niêm yết
14


quy ước hướng ước tại nhà văn hóa. Công tác ghi chép sổ sách chưa đầy đủ, chưa
khoa học. Công tác tuyên truyền vận động cán bộ, nhân dân thực hiện hương ước,
quy ước còn hạn chế, chưa thường xuyên.
2.2. Nguyên nhân của những hạn chế
Do ý thức của một số người dân chưa cao, trình độ dân trí giữa các dân tộc
của xã không đồng đều, năng lực, trình độ của một số cán bộ bản, tiểu khu còn
hạn chế.
Công tác tuyên truyền, vận động của chính quyền bản, tiểu khu chưa quyết
liệt, chưa được thường xuyên. Cấp chính quyền bản, tiểu khu tuyên truyền phổ
biến giáo dục pháp luật, chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật
của Nhà nước đến nhân dân còn chậm; trình độ dân trí ở nông thôn thấp, một bộ
phận người dân chưa thực sự quan tâm đến hoạt động của địa phương, chỉ quan
tâm đến những vấn đề liên quan đến lợi ích của cá nhân.
Nội dung kiểm tra, giám sát thực hiện QCDC chưa được thực sự triệt để

một phần do các cán bộ trong ban chỉ đạo chủ yếu là kiêm nhiệm.
III. MỘT SỐ ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO HIỆU
QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA VIỆC THỰC HIỆN QUY CHẾ DÂN CHỦ CƠ SỞ
TẠI XÃ HÁT LÓT
Để nâng cao hiệu quả hoạt động của việc thực hiện QCDC ở xã Hát Lót,
huyện Mai Sơn trong thời gian tới, tôi xin đề xuất một số giải pháp sau:
- Tiếp tục tuyên truyền pháp lệnh 34/2007/PL-UBTVQH11 về thực hiện
dân chủ ở cơ sở cho đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân toàn Đảng bộ.
- Đẩy mạnh triển khai thực hiện Kế luận số 120-KL/TW ngày 07.01.2016
của Bộ Chính trị về “Tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao chất lượng, hiệu quả việc xây
dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở”.

15


- Kịp thời phổ biến các chủ trương, Nghị quyết của Đảng, chính sách pháp
luật của nhà nước mới ban hành và những văn bản quy phạm pháp luật quan
trọng khác đến các tầng lớp nhân dân, để nhân dân nắm bắt kịp thời nghiêm chỉnh
chấp hành và thực hiện đúng pháp luật, đồng thời tạo điều kiện để nhân dân tham
gia giám sát các hoạt động của nhà nước, các tổ chức trong hệ thống chính trị
đúng pháp luật. Tăng cường lãnh đạo, hướng dẫn kiểm tra của các cấp uỷ Đảng
đối với việc xây dựng và thực hiện QCDC ở cơ sở; tăng cường công tác phối hợp,
đẩy mạnh phát huy vai trò của MTTQ và các đoàn thể nhân dân trong xây dựng
và thực hiện QCDC ở cơ sở; đẩy mạnh, nâng cao chất lượng việc xây dựng và
thực hiện QCDC ở cơ sở; tăng cường việc thể chế hóa các quan điểm, chủ trương,
đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về phát huy quyền làm
chủ của nhân dân, mở rộng và phát huy dân chủ trên mọi mặt của đời sống, đảm
bảo phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”. Phân công nhiệm
vụ theo lĩnh vực công tác; quan tâm đến kinh phí hoạt động của BCĐ các cấp.
- Tuyên truyền luật khiếu nại, tố cáo cho các tầng lớp nhân dân, vận động

nhân dân phát huy quyền dân chủ trong việc thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo để
bảo về quyền bình đẳng trong xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công
dân, góp phần xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch vững mạnh.
- Cần tiếp tục quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao hơn, tăng cường rà soát,
sửa đổi, bổ sung các bản hương ước, quy ước mới cho phù hợp với các quy định
của pháp luật, nội dung cần ngắn gọn, xúc tích, dễ hiểu và sát với tình hình thực
tế của từng bản, tiểu khu hơn; Tăng cường chỉ đạo các ngành có liên quan trong
việc phối hợp kiểm tra, giám sát việc tổ chức thực hiện hương ước, quy ước;
tuyên truyền, vận động nhân dân, nhất là đội ngũ cán bộ, công chức, đảng viên
sinh hoạt tại cộng đồng dân cư tích cực thực hiện tốt hương ước, quy ước; đồng
thời, lồng ghép việc xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước với việc thực
hiện tiêu chí đánh giá chuẩn tiếp cận pháp luật, với các tiêu chí về xây dựng nông
thôn mới tại địa phương.
16


- Thường xuyên tham mưu cho cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo trong phối hợp
thực hiện dân chủ cơ sở, giám sát và phản biện xã hội hội của MTTQ và các đoàn
thể chính trị xã hội.
- Phối hợp tổ chức kiểm tra việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở theo
định kỳ hàng năm, có sơ tổng kết đánh giá xếp loại cho từng cơ sở.
Ban chỉ đạo nông thôn mới xã Hát Lót tiếp tục thực hiện nhiệm vụ đã đề ra,
để đưa xã được công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới (19 tiêu chí với 49 chỉ
tiêu) vào tháng 9/2018. Phân công cụ thể cho từng đồng chí ủy viên Ban Thường
vụ Đảng ủy Ban chấp hành phụ trách từng nội dung công việc, từng tiêu chí cụ
thể, tổ chức ký cam kết với các bản, tiểu khu giữ vững các tiêu chí đã đạt. Nâng
cao hơn nữa chất lượng các tiêu chí, trong đó tập trung đẩy mạnh một số các tiêu
chí như: vệ sinh môi trường ở các bản, tiểu khu, tỷ lệ bản, tiểu khu đạt bản, tiểu
khu văn hóa, giữ vững an ninh chính trị trên địa bàn xã …
Thực hiện tốt duy trì giữ vững 18/19 tiêu chí đã đạt và tiếp tục thực hiện tốt

tiêu chí số 18.1: Hệ thống chính trị tính đến tháng 8/2018, có 23/25 cán bộ, công
chức đạt chuẩn trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, đạt 92% (Theo quy định 100%
cán bộ, công chức đạt chuẩn).
- Ban chỉ đạo thực hiện QCDC xã tiếp tục thực hiện Quy chế dân chủ cơ sở
theo tinh thần Pháp lệnh số 39 của Ủy ban thường vụ Quốc hội, Nghị quyết số
04/2015/NĐ-CP ngày 19.6.2013, Nghị định số 60/2013/NĐ-CP ngày 19.6.2013
của Chính phủ gắn với thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông
thôn mới, mô hình làm công tác “Dân vận khéo”; công tác cải cách hành chính.
Trên đây là báo cáo một vài kết quả nghiên cứu, khảo sát về: "Thực
trạng việc triển khai thực hiện Quy chế dân chủ ở xã Hát Lót", cá nhân
giảng viên nghiên cứu khoa Dân vận. Kính trình Ban Giám hiệu, Thường
trực Hội đồng khoa học trường xem xét, công nhận sản phẩm khoa học.
TRƯỞNG KHOA

GIẢNG VIÊN
17


Mè Thu Thủy

Nguyễn Thị Ngọc Quỳnh

PHÒNG NCKH-TT-TL

THƯỜNG TRỰC HỘI ĐỒNG KHOA
HỌC TRƯỜNG

18