Kế toán tập hợp chi phí sản xuất vàtính giá thành sản phẩm thanh long.doc

Chuyên đề kế toán GVHD: Hồ Hồng Liên
CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU
1.1 LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, các doanh nghiệp cạnh tranh nhau để
phát triển cả trong nước và ra nước ngoài. Đối với các mặt hàng nông nghiệp như:
cây ngắn ngày, cây lâu năm hay cây ăn quả cũng không ngoại lệ, nhà nước ta luôn
khuyến khích trồng và xuất khẩu các loại nông sản. Đặc biệt nước ta là nước nông
nghiệp nên các loại nông sản càng được chú trọng phát triển và xuất khẩu vì nguồn
thu ngoại tệ cao không những giúp phát triển nền kinh tế nước ta mà còn giúp cho
các hộ nông dân của nước ta có cuộc sống tốt hơn. Hiện nay, một trong các mặt
hàng được nhà nước khuyến khích phát triển và xuất khẩu là cây thanh long. Vì
vậy, để có thể cạnh tranh trên thị trường thế giới thì giá bán thanh long của nước ta
phải rẻ hơn các đối thủ cạnh tranh mà chất lượng phải cao hơn. Do đó, khâu chọn
giống, trồng trọt, chăm sóc cây thanh long rất quan trọng. Để trồng ra trái thanh
long có giá thành thấp thì chi phí đầu vào phải thấp và có một phương pháp trồng
hợp lý.Vì vậy, các vườn thanh long cần có công tác kế toán tập hợp chi phí sản
xuất và tính giá thành sản phẩm tốt. Sự phát triển vững mạnh của các vườn thanh
long phụ thuộc vào khả năng ứng xử giá linh hoạt, cách tính chi phí, biết khai thác
những tiềm năng sẵn có để sản xuất ra những sản phẩm với giá thành thấp nhất và
chất lượng tốt nhất mà các nhà vườn vẫn đạt được lợi nhuận như mong muốn. Do
đó, “Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm thanh
long” sẽ giúp cho các nhà vườn trồng thanh long có những thông tin đầy đủ về chi
phí, giá thành và dựa trên cơ sở đó xây dựng được cơ cấu chi phí, cơ cấu sản phẩm
sao cho hợp lý nhất.
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1 Mục tiêu chung: Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản
phẩm thanh long nhằm giúp các nhà vườn có những thông tin đầy đủ về
chi phí, giá thành và dựa trên cơ sở đó xây dựng được cơ cấu chi phí, cơ
cấu sản phẩm sao cho hợp lý nhất.
SVTH: Nguyễn Ngọc Tú 1

Chuyên đề kế toán GVHD: Hồ Hồng Liên
1.2.2 Mục tiêu cụ thể:
- Tìm hiểu thực trạng trồng cây thanh long tại Việt Nam hiện nay.
- Tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm thanh long.
- Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến trồng cây thanh long tại Việt Nam
hiên nay.
- Đề ra một số biện pháp nhằm làm giảm chi phí và nâng cao chất lượng
của thanh long Việt Nam hiện nay.
1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.3.1 Phạm vi không gian: Tập trung nghiên chi phí sản xuất và giá thành sản
phẩm thanh long, cũng như những khó khăn và thuận lợi trong việc trồng cây
thanh long tại Việt Nam hiện nay.
1.3.2 Phạm vi thời gian: Số liệu được sử dụng trong đề tài năm 2006, 2007,
2008.
1.4 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
- Mục tiêu 1: Dùng phương pháp thống kê mô tả để tìm hiểu thực trạng
trồng cây thanh long tại Việt Nam hiện nay.
- Mục tiêu 2: Dùng những kiến thức về kế toán để tập hợp chi phí sản xuất
và tính giá thành sản phẩm thanh long.
- Mục tiêu 3: Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến trồng cây thanh long tại
Việt Nam hiện nay.
- Mục tiêu 3: Từ mô tả và phân tích trên sử dụng phương pháp suy luận để
đưa ra các biện pháp nhằm làm giảm chi phí và nâng cao chất lượng của
thanh long Việt Nam hiện nay.
SVTH: Nguyễn Ngọc Tú 2
Chuyên đề kế toán GVHD: Hồ Hồng Liên
CHƯƠNG 2
KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH
SẢN PHẨM THANH LONG
2.1THỰC TRẠNG TRỒNG CÂY THANH LONG TẠI VIỆT NAM HIỆN

NAY.
2.1.1 Sơ lược những vùng trồng thanh long tại Việt Nam hiện nay.
Việt Nam được đánh gía là một trong 4 quốc gia có trái thanh long nhiều
nhất thế giới. Diện tích trồng thanh long tại Việt Nam năm 2008 khoảng 15.000
hecta, tập trung chủ yếu ở ba tỉnh là Bình Thuận, Long An và Tiền Giang.
2.1.1.1Thanh long tại Bình Thuận.
Bình Thuận là địa phương có diện tích và sản lượng thanh long lớn nhất cả
nước. Theo đại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bình Thuận, tuy
thanh long của tỉnh hiện có 10.000 hecta nhưng tạo ra giá trị bằng 30% so với tổng
diện tích nông nghiệp của tỉnh 170.000 hecta mang lại.
Những năm 1990 trở về trước, cây thanh long ở Bình Thuận được ít người
biết đến do một bộ phận nhà nông trồng thanh long làm cảnh và quả đẹp để thờ
cúng tổ tiên vào những ngày lễ tết... Từ thập niên 1990 lại đây, thanh long trở
thành loại cây có giá trị kinh tế cao và được trồng phổ biến. Đây là loại cây chịu
hạn, không kén đất, rất thích hợp với khí hậu và thổ nhưỡng của Bình Thuận. Với
tiềm năng kinh tế và đặc điểm khí hậu, thổ nhưỡng, Bình Thuận những năm trước
đây và hiện nay được xem là tỉnh có nhiều lợi thế nhất trong việc phát triển cây
thanh long. Cây thanh long có ý nghĩa quan trọng đối với đời sống dân cư Bình
Thuận từ những năm 1989-1990 trở lại đây. Thanh long đã được nhiều người biết
đến, được xem như một trong những đặc sản quan trọng của địa phương với sản
lượng cao nhất nước hiện nay. Trái thanh long đã được Bộ Nông nghiệp và Phát
triển nông thôn xác định là một trong 12 cây có ưu thế cạnh tranh của Việt Nam
hiện nay.
Cây thanh long Bình Thuận phát triển khá nhanh về diện tích gieo trồng,
năng suất cũng như sản lượng.
SVTH: Nguyễn Ngọc Tú 3
Chuyên đề kế toán GVHD: Hồ Hồng Liên
Bảng 1: KẾT QUẢ TRỒNG THANH LONG TẠI BÌNH THUẬN
Năm Diện tích gieo trồng
(ha)

Sản lượng
(tấn)
Năng suất
(tấn/ha)
2000 3.223 40.932 12,7
2001 3.950 36.840 9,3
2002 4.230 60.070 14,2
2003 5.074 87.000 20,9
2004 6.220 92.560 14,9
2005 6.890 120.250 17,5
2006 7.630 130.000 22,4
2007 9.277 130.450 18,6
2008 10.000 187.500 20,8
Nguồn: Hiệp hội Thanh long Bình Thuận.
Trồng thanh long không những giúp các nhà vườn thu được lợi nhuận trong
nước mà còn giúp các nhà vườn làm giàu nhờ bán ra các thị trường nước ngoài. Vì
vậy, các nhà vườn ở Bình Thuận đã mở rộng diện tích trồng thanh long ngày càng
lớn. Qua các năm từ năm 2000 đến năm 2008, diện tích gieo trồng và sản lượng
thanh long không ngừng tăng.
Năm 2000-2005, diện tích gieo trồng thanh long tăng 3.667 hecta chỉ trong
5 năm, tương ứng tăng 1,14%. Sản lượng thanh long năm 2005 là 120.250 tấn,
tăng 79.318 tấn và 1,94% so với sản lượng năm 2000. Tuy diện tích và sản lượng
tăng đều qua các năm nhưng năng suất lại có sự thay đổi không đều. Năm 2003,
năng suất tăng đột biến lên đến 20,9 tấn/ha, tăng 6,7 tấn/ha, tương đương tăng
0,47% so với năng suất năm 2002. Có sự tăng đột biến này là do tuy diện tích gieo
trồng là 5.074 hecta nhưng diện tích thu hoạch chỉ khoảng 4.153 hecta. Lợi nhuận
mà các nhà vườn được hưởng không thể chỉ dựa vào năng suất. Đương nhiên khi
trồng thanh long các nhà vườn đều mong muốn đạt năng suất tối đa nhưng năng
suất cao phải đi đôi với sản lượng cao tương ứng. Nếu năng suất cao do diện tích
thật sự thu hoạch thấp hơn diện tích gieo trồng thì đây là điều không mong muốn

của các nhà vườn. Bởi vì khi diện tích thu hoạch thấp hơn diện tích gieo trồng có
nghĩa là một phần nhỏ thanh long đã không thể thu hoạch do giống không tốt hoặc
do sâu bệnh gây hại. Vì vậy mà khi chưa bán thanh long thì các nhà vườn đã lỗ
một phần chi phí mua giống, chi phí làm đất và công sức gieo trồng.
SVTH: Nguyễn Ngọc Tú 4
Chuyên đề kế toán GVHD: Hồ Hồng Liên
Năm 2006, diện tích gieo trồng thanh long tại Bình Thuận là 7.630 hecta,
tăng 740 hecta, tăng 0,11% so với diện tích năm 2005. Nhưng diện tích thu hoạch
chỉ khoảng 5.800 hecta với mức sản lượng là 130.000 tấn, tăng 9.750 tấn, tăng
0,08% so với năm 2005. Phần trăm tăng diện tích gieo trồng cao hơn nhiều so với
phần trăm tăng sản lượng nhưng năng suất vẫn khá cao ở mức 22,4 tấn/ha là do đa
số nông dân đều chuyển đổi từ đất hai vụ lúa hay từ các gò đất trồng các loại cây
khác sang trồng thanh long nên phần lớn các nhà vườn trồng thanh long chưa có
kinh nghiệm gieo trồng cũng như chưa có các biện pháp tốt để xử lý dịch bệnh. Vì
vậy mà diện tích gieo trồng thường cao hơn nhiều so với diện tích thật sự thu
hoạch. Đó chính là lý do năng suất cao nhưng nông dân trồng thanh long vẫn chưa
hết lo lắng cho lợi nhuận của mình.
Năm 2007, diện tích gieo trồng thanh long là 9.277 hecta, cao hơn năm
2006 là 1.647 hecta, tăng 0,22% so với diện tích năm 2006. Sản lượng năm nay
cao hơn năm 2006 là 3.650 hecta, tương ứng cao hơn 0,03%. Nhưng năng suất đạt
18,6 tấn/ha vì diện tích thu hoạch chỉ có 7.000 hecta. Tuy trồng thanh long đạt
được năng suất cao và sản lượng thu hoạch được cũng không ngừng tăng lên
nhưng diện tích thật sự thu hoạch bao giờ cũng cao hơn diện tích gieo trồng. Mặc
dù vậy nông dân trồng thanh long vẫn đạt được lợi nhuận khá cao từ các trụ thanh
long nên diện tích gieo trồng thanh long vẫn không ngừng tăng lên.
Tính đến hết năm 2008 và đầu năm 2009 diện tích gieo trồng thanh long ở
Bình Thuận đã lên đến 10.000 hecta với mức sản lượng là 187.500 tấn. Tăng 723
hecta, tương đương tăng 0,05% so với diện tích gieo trồng năm 2007 và sản lượng
tăng 57.050 tấn, tăng 0,44% so với sản lượng năm 2007. Năng suất năm 2008 là
20,8 tấn/ha với diện tích thu hoạch là 9.000 hecta. Do nông dân đua nhau gieo

trồng thanh long tràn lan nhưng lại không thống nhất kỹ thuật trồng, cũng chưa áp
dụng những kỹ thuật công nghệ vào trồng thanh long nên năng suất vẫn chưa thể
đạt được tối đa.
2.1.1.2Thanh long tại Tiền Giang.
Tính đến hết năm 2008, vùng đồng bằng sông Cửu Long có trên 3.500
hecta diện tích gieo trồng thanh long. Trong đó, huyện Chợ Gạo tỉnh Tiền Giang
SVTH: Nguyễn Ngọc Tú 5
Chuyên đề kế toán GVHD: Hồ Hồng Liên
chiếm khoảng 2.500 hecta với mức sản lượng tương đối cao nhưng quan trọng hơn
là giá thanh long tại đây đã tăng gấp hai lần so với giá thanh long năm 2007. Hiện
nay, tại Quơn Long – Xã trồng chuyên canh cây thanh long của huyện Chợ Gạo,
người dân bán thanh long tại vườn với giá từ 13.000-14.000 đồng/kg. Giá thanh
long tăng cao là do đến cuối năm 2008 đầu năm 2009 thời tiết se lạnh, phương
pháp xông đèn cho cây ra hoa trái vụ không đạt hiệu quả. Thêm vào đó, tỉnh Bình
Thuận là tỉnh có diện tích gieo trồng thanh long cao nhất nước ta thì thời tiết cũng
lạnh và hanh khô nên sản lượng thanh long cho trái nghịch vụ cũng không nhiều,
nhu cầu về thanh long lại tăng chứ không giảm nên đã góp phần làm tăng giá thanh
long tại Tiền Giang.
2.1.1.3 Thanh long tại Long An.
Ở Việt Nam, trái thanh long đã có từ rất lâu. Ngày trước, thanh long chỉ là
cây trồng trên đất cằn thiếu nước ở vùng Bình Thuận, hoặc được trồng trên bờ
mương, bờ thửa hay trên mảnh đất gò ở vùng Chợ Gạo. Khoảng 15 năm trở lại
đây, do trái thanh long được tiêu thụ mạnh ở miền Bắc và xuất khẩu sang một số
nước nên nhà nước, doanh nghiệp khuyến khích phát triển diện tích vùng trồng
thanh long liên huyện ở Bình Thuận, Tân Trụ (Long An) và Chợ Gạo (Tiền
Giang). Nhưng ở Long An, do nhân dân vẫn chưa quen với loại cây ăn quả mới
này nên tuy có nhiều nông dân thay đổi từ trồng lúa hay các loại cây ăn quả khác
sang trồng thanh long nhưng vẫn rất thưa thớt. Do chưa quy hoạch được vùng
trồng thanh long nên khó cho thương lái tổ chức thu gom trái chín. Lúc khan hàng
xuất khẩu thì giá tăng cao ngất ngưỡng, còn lúc ế hàng dội chợ thì thanh long để

chín rục ngoài vườn, không ai thu hoạch. Thêm vào đó, bệnh thối trái lại bắt đầu
xuất hiện ở cây thanh long làm cho các nhà vườn hoang mang, không biết phải xử
lý thế nào với dịch bệnh. Nhưng khi thấy được lợi nhuận từ việc xuất khẩu thanh
long nhà nước bắt đầu khuyến khích và giúp đỡ nông dân trồng thanh long về mặt
kỹ thuật trồng cũng như quy hoạch. Vì vậy mà cho đến nay ở Long An đã có hơn
1.000 hecta gieo trồng thanh long với năng suất bình quân từ 12-15 tấn/ha, và cho
lãi bình quân 50 triệu đồng/ha.
2.1.1.4Thanh long tại một số tỉnh khác.
a) Cây thanh long trên đất Long Khánh.
SVTH: Nguyễn Ngọc Tú 6
Chuyên đề kế toán GVHD: Hồ Hồng Liên
Dù được trồng trên vùng đất bạc màu nhất trên địa bàn thị xã Long Khánh,
cây thanh long vẫn được một số hộ đánh giá cao về hiệu quả kinh tế của nó so với
những loại cây hiện đang chiếm ưu thế. Cây thanh long là loại cây leo đã được
trồng từ lâu trên đất Long Khánh. Với thổ nhưỡng, và khí hậu có lẽ phù hợp và
thuận lợi với loại cây thuộc họ “xương rồng” này, nên thanh long phát triển khá
tốt, chất lượng và năng suất cũng khá cao. Trước đây, giá thanh long quá rẻ không
đủ sức cạnh tranh với những loại cây khác trên địa bàn như sầu riêng, chôm chôm,
măng cụt, mít…nên ít ai nghĩ đến việc đưa thanh long vào canh tác, làm nguồn
phát triển kinh tế nông nghiệp chính của gia đình, mà chỉ trồng vài dây để ăn,
trưng bày trong nhà nhân các ngày lễ, ngày rằm, theo phong tục, tập quán…Thực
tế hiện nay, trên địa bàn thị xã Long Khánh nhiều hộ nông dân đã có hướng
chuyển sang trồng cây thanh long nhất là những hộ đang canh tác ở những vùng
đất bạc màu, có pha nhiều sỏi, cát, đá.
b) Cây thanh long tại Bến Tre.
Bến Tre vốn là một vùng đất rất kén cây trồng vì đây là vùng đất ven biển
lại bị nhiễm phèn. Nhưng khi nông dân ở đây quyến định trồng thanh long thì lại
tăng thu nhập lên đáng kể, càng trồng cây càng tươi tốt và cho trái mỗi lúc một
nhiều hơn. Do cây thanh long rất dễ làm quen với đất và cũng không tốn nhiều chi
phí phân bón và cũng không đòi hỏi cao về kỹ thuật nên nó đã dần trở thành loại

cây trồng chính của những nông dân ở đất Bến Tre này. Hiện nay, một cây thanh
long trung bình cho trái 80-100 kg/năm với giá bán 8.000-10.000 đồng/kg.
2.1.2 Chất lượng thanh long tại Việt Nam hiện nay.
Trước đây, khi cây thanh long mới chỉ được trồng vài dây ở một số vùng
Bình Thuận hay trên các gò đất ở Chợ Gạo tỉnh Tiền Giang với mục đích chỉ để ăn
hay trưng bày trên bàn thờ vào những dịp lễ, ngày rằm theo phong tục tập quán thì
chưa ai chú ý đến chất lượng hay cách chăm sóc và trồng loại cây này. Nhưng sau
này khi nhu cầu về cây thanh long tăng lên, trồng cây thanh long bắt đầu có lợi
nhuận thì nông dân đã chú trọng hơn về phòng trừ dịch bệnh hại cây và kích thích
cho cây ra hoa trái vụ.
Khi cây thanh long bị bệnh thối trái do những con kiến rịn nhỏ bé, một số ít
nông dân do sợ lợi nhuận giảm hay có thể sẽ bị lỗ nặng nếu không bán được
những trái thanh long đã bị thối. Nên thay vì dùng bã sinh học an toàn để diệt lũ
SVTH: Nguyễn Ngọc Tú 7
Chuyên đề kế toán GVHD: Hồ Hồng Liên
kiến, họ lại dùng thuốc trừ sâu phun khắp vườn khiến cho dư lượng thuốc trừ sâu
tồn lâu trong trái chín. Những người ăn phải những trái thanh long này sẽ rất có
hại cho sức khỏe, có thể bị những triệu chứng nhẹ như đau bụng hay tiêu chảy.
Nếu ăn nhiều những trái thanh long có dư lượng thuốc trừ sâu này sẽ có thể dẫn tới
bệnh ung thư. Nhưng những hành động thiếu đạo đức này cũng chỉ là của một số
nhỏ nông dân nên cũng nhanh chóng được loại trừ nhờ một số biện pháp của nhà
nước.
Khi trái thanh long bắt đầu được xếp vào danh sách các mặt hàng xuất khẩu
thì chất lượng của trái thanh long lại càng được xem trọng. Hiện nay, tỉnh Bình
Thuận có hơn 560 hecta sản xuất thanh long được phía Mỹ cấp mã vùng và ngoài
diện tích trồng thanh long theo tiêu chuẩn EurepGAP, VietGAP (tiêu chuẩn về an
toàn thực phẩm, an toàn cho người sản xuất và môi trường)… việc trồng thanh
long an toàn đã được các nhà vườn và doanh nghiệp tích cực hưởng ứng. Đa số
nông dân ở Bình Thuận đã và đang triển khai các biện pháp để tăng thời gian bảo
quản, đảm bảo chất lượng trái thanh long trong quá trình từ khâu thu hoạch, phân

loại xử lý rửa trái, chiếu xạ, đóng gói và vận chuyển thanh long để còn giữ được
thương hiệu thanh long Bình Thuận đến tiêu thụ được tại các thị trường khó tính.
2.1.3 Giá thanh long tại Việt Nam.
Do nhu cầu của mọi người về mặt hàng thanh long ngày càng tăng và nhà
nước cũng đang khuyến khích xuất khẩu thanh long nên giá thanh long liện tục
tăng. Đó cũng là lý do khiến các nhà vườn áp dụng các phương pháp giúp kích
thích cây thanh long cho ra hoa trái vụ. Bởi vì cho ra hoa trái vụ cần phải tốn nhiều
chi phí hơn cho năng lượng điện nên giá của thanh long trái vụ thường cao gấp 3-4
lần thanh long chính vụ.
Bảng 2: GIÁ THANH LONG TẠI VIỆT NAM
Đvt: đồng/kg.
Năm
Giá
Chính vụ Trái vụ
2006 2.000 – 4.000 4.000 – 8.500
SVTH: Nguyễn Ngọc Tú 8