Tênsách:TheRichestManinBabylon(NgườigiàucónhấtthànhBabylon)
Tácgiả:GeorgeS.Clason
Thểloại:Quảntrị-Kinhdoanh
Nhàxuấtbản:NhàxuấtbảntổnghợpTp.HCM
Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com
GEORGES.CLASON
NGƯỜIGIÀUCÓNHẤTTHÀNHBABYLON
Cuốnsáchvềcáchlàmgiàuhiệuquảnhấtcủamọithờiđại
NHÀXUẤTBẢNTỔNGHỢPTP.HỒCHÍMINH
NgườigiàucónhấtthànhBabylon
o.Hơnhaitriệubảnđãđượcxuấtbản.
o.Bíquyếtthànhcôngcủangườixưa.
o.Cuốnsáchgiớithiệunghệthuậtlàmgiàuhấpdẫntừxưatớinay.
"Mộtcuốnsáchxuấthiệnvàonăm1920cógiúpíchgìchonhữngnhàkinhdoanhvànhữngvấn
đềtàichínhcủahọngàynay?"NgườigiàucónhấtthànhBabylon"làmộtcuốnsáchhấpdẫn,giới
thiệuvềcáchtiếtkiệm,buônbánvàlàmgiàucủangườidâncổxưathànhBabylon.Nhữngphương
cáchlàmgiàunàyvẫncòngiátrịhữuíchđốivớigiớikinhdoanh,buônbánngàynay.Bằngcáchlồng
ghépvàotrongnhữngcâuchuyệnlýthú,tácgiảđãđềcậpđếncácnộidungcơbản,sâusắcvàbổích
vềđềtàitàichính.Đâylàmộtmónquàđầyýnghĩachonhữngaiđãvàđangbướcvàothếgiớikinh
doanh,hoặcchonhiềungườiđangcònhoangmang,dodựtrongcáchsửdụngtiềnbạc.Ngoàira,
cuốnsáchnàycũngsẽlànhữngbàihọcthúvị,mớilạchobấtkỳai,ngaycảđốivớimộtnhàđầutư
tàichínhgiàukinhnghiệmnhấttrênthếgiới.”
ThờibáoLosAngeles
LỜIGIỚITHIỆU
1.Ngườiđànôngham
2.NgườigiàunhấtởthànhBabylon
3.Bảycáchchữatrịmộttúitiềntrốngrỗng
4.Gặpgỡnữthầnmaymắn
5.Nămquyluậtcủavàng
6.NgườichovayvàngởvươngquốcBabylon
7.NgườibuônlạcđàởBabylon
8.NgườimaymắnnhấtởBabylon
PHỤLỤC
LỜIGIỚITHIỆU
Trướcmắtbạn,tươnglaiđangtrảirộngconđườngdẫntớinhữngmiềnđấtxaxôiđầyhứahẹn.
Trênconđườngđó,bạnháohức,mongmuốnthựchiệnnhiềuướcmơ,dựđịnh,khátkhao…củariêng
mình.
Đểnhữngnguyệnvọngcủamìnhđượcthựchiện,ítnhấtbạnphảithànhcôngvềmặttiềnbạc.Vì
vậy,cuốnsáchnàyrađờinhằmgiúpbạnbiếtcáchvậndụngnhữngnguyênlýquantrọngđểpháttriển
tàichính.Hãyđểcuốnsáchdẫndắtbạnđitừmộthoàncảnhkhókhăn,tiêubiểulàmộtcáitúilépxẹp,
đếnmộtcuộcsốngđầyđủvàhạnhphúc,tiêubiểulàmộttúitiềncăngphồng,sungtúc.
Khinóiđếntiềnbạc,chúngtathườngđềcậpđếnquyluậttrọngtrườngvànóluônphổquátvà
bấtbiếntrongmọitrườnghợp.Trảiquathờigiandàivàpháttriển,quyluậtnàyđãđượctrảinghiệm
vàđúcrútthànhnhữngbíquyếtkhôngchỉđảmbảochobạnmộttúitiềnđầy,màcòngiúpchobạncó
mộtcuộcsốngcânbằngđểcóthểpháttriểnmỹmãnhơnnhữngtiềmnăngcủabảnthântrongcáclĩnh
vựckháccủacuộcsống.Bởitrênthựctế,khôngaicóthểphủnhậnrằngsựdồidàovềvậtchấtcóthể
làmchođờisốngconngườitrởnêntốtđẹphơn.Riêngtronglĩnhvựckinhdoanh,sứcmạnhtàichính
làphươngtiệnchủyếuđểđolườngmứcđộthànhđạtcủacácdoanhnhân.Ngàynay,tiềnbạcvẫncó
nhữngảnhhưởnglớnđốivớicuộcsốngconngười,cũnggiốngnhưcáchđâysáungànnămnóđãchi
phốimạnhmẽcuộcsốngcủacưdânvươngquốcBabylon,thúcđẩyhọtìmhiểuvànắmbắtcácquy
luậttạoratiền,nhằmcóđượcmộtcuộcsốngsungtúcvàsangtrọngbậcnhất.
Chúcbạnkhámpháđượcnhiềuđiềuthúvịvàhữuíchtừcuốnsáchnày!
FirstNews
LỜIMỞĐẦUCỦATÁCGIẢ
Sựgiàucócủamỗiquốcgiađềuphụthuộcvàokhảnăngtàichínhcủatấtcảcáccánhân,công
dântrongquốcgiađó.
TậpsáchnàychủyếunóivềnhữngthànhcôngcủatừngcánhânsốngtrongthànhBabyloncổ
đại,màcụthểlàđềcậpđếnnhữngthànhquảhọđạtđược.Từđógiúpmọingườihiểurõvấnđềtài
chínhvàcốnghiếncáckếsáchchonhữngngườingàyđêmtrăntrở,suytưvềcáchlàmgiàu.Nhữngbí
quyếtnàykhôngnhữnggiúpcácbạnđánhgiáđúnggiátrịcủatiềnbạc,màcònhướngdẫncácbạn
thựchànhtheonhữngnguyênlýtàichínhlànhmạnhkhilàmratiền,giữgìnvàkiếmthêmnhiềutiền
bạc.
NhữngtrangsáchnàysẽđưachúngtatrởlạivươngquốcBabyloncổđại,cáinôinuôidưỡng
nhữngnguyênlýcơbảnvềtàichínhmàgiờđâyconngườihiệnđạiđãkếthừavàvậndụngtrêntoàn
thếgiới.
Đốivớinhữngđộcgiảkhônglàmtrongmôitrườngkinhdoanh,tácgiảmongmuốnmanglạicho
cácbạnsựhứngkhởikhinhậnthấysốtiềntrongtàikhoảncánhânluôngiatăhuđượcnhiềuthành
côngvàgiảiquyếtnhanhchóngnhữngvấnđềkhókhănởmặttàichính.
Đốivớidoanhnhân,nhữngcâuchuyệnkểvềngườithươnggiagiàucóởBabylonđãtrởthành
kinhđiểnvàlàbàihọcchobạn.Chínhcácbạn-nhữngdoanhnhânđã,đangvàsẽthànhđạt-mới
đánhgiáhếtgiátrịcủacácbàihọctrongquyểnsáchnàyvàápdụngnhữngnguyênlýsánggiánhất
củanóđểđemlạithànhcôngtrongcácchiếnlượckinhdoanhcủamình.
GeorgeS.Clason
1.Ngưiđànônghamvàng
Bansir-ngườiđóngxengựaởthànhBabylon–đanghếtsứcchánnản.Ngồitrênbứctườngthấp
baoquanhngôinhàcủamình,Bansirđưamắtbuồnbãnhìnngôinhàvàcáixưởnglàmviệctrốngrỗng
củamình,trongđóchỉcònchỏngchơmấythanhgỗvàmộtchiếcxengựađangđóngdangdở.
Vợ của anh thỉnh thoảng lại xuất hiện ở cánh cửa, ánh mắt ngập ngừng nhìn về phía anh, như
thầmnhắcnhởrằngbaobộtmìtrongnhàđãhết,anhcầnphảiđóngxongchiếcxe,gòlạichokỹ,chạm
khắcđâuvàođórồiđánhbóng,quétsơnvàphủdalênnhữngvànhbánhxeđểgiaochokhách,nhằm
kiếmmộtíttiềnmuabộtmì.
Thếnhưng,thânhìnhrắnchắcvàvạmvỡcủaBansirvẫncứngồibấtđộng.Đầuócanhđangcố
đấutranhmộtcáchnhẫnnạivớimộtvấnđềmàanhchưatìmralờigiảiđáp.Mặttrờicủamiềnnhiệt
đớitạithunglũngvùngEuphratetỏahơinónghừnghựcnhưđangtrútlửaxuốngđầuanhmộtcách
khôngthươngtiếc.Nhữnggiọtmồhôitươmratrêntránrồithảnnhiênnhỏgiọtxuống,tanbiếnvào
khoảngngựcđểtrầncủaanh.
Xaxangoàikialàbứctườngcaochótvótbaoquanhlâuđàicủanhàvua.Cạnhđólàngôitháp
ĐềnChuôngđồsộđượcphủsơntrắngtoát.Bầutrờitrongxanhcủamộtngàynắngđẹpnhưcànglàm
nổirõhaitháicựccủacảnhvậtnơinày.Mộtbêngồmnhữngtòalâuđàinguyngatránglệcủavương
gia,cònmộtbênlànhữngngôinhàtầmthườngsơsàinhếchnháccủangườidân.Cuộcsốngởthành
Babylonvốnlànhưthế-luôncósựxenlẫngiữacáinguyngavàcáitồitàn;giữasựgiàuahoavàsự
nghèo khổ, khốn cùng. Giữa vòng tường thành bao bọc từ bao đời nay, những điều này cùng song
songtồntạitừnămnàysangnămkhác,từđờinàysangđờikhác.
Ngoàiđườngphố,nhữngchiếcxengựacủangườigiàucóđangnáonhiệtđidạo,chenlẫnvới
đôngđảokháchbộhànhchânmangdépvàngườiănxinđichântrầnlấmlembụiđất.Bỗngtừxa,một
đoànngườiđôngđúcxuấthiện.Họxếpthànhhàngchỉnhtề,mỗihàngngangnămngườivànốinhau
thànhmộthàngdàitrênđườngdướicáinắngchóichang.Đólànhữngnôlệcủanhàvua.Họđangtrên
đườngđilấynướcđểtướichokhuvườntreođộcđáovàlộnglẫycủaquốcvương.Khôngchỉnhững
ngườinghèo,màngaycảngườigiàucócũngphảinépsátvàohaibênđườngđểnhườnglốichođoàn
ngườinôlệnày.
Mảichìmđắmtrongnhữngsuynghĩnặngnềcủamình,Bansirhầunhưkhôngđểýđếnmọithứ
xungquanhchođếnkhinhữngâmthanhêmdịucủatiếngđànliavanglênbêncạnhmình.Anhquay
lạivàthấygươngmặttươicườicủaKobbi,ngườibạnthânnhấtcủaanhvàcũnglàmộtnhạcsĩtàihoa
nổitiếngvềsựnghèotúng.
-Cầuchocácthầnthánhluônhếtlòngphùhộanh,anhbạnthươngmếnơi.–Kobbimởđầubằng
mộtcâuchàothậttrangtrọng–Vâng!Cầuchocáitúicủaanhluôncăngphồngvàanhđượcbậnrộn
nhiềuhơntrongxưởnglàmviệc.Dođó,anhsẽkhôngtiếcgìnếutríchrahaiđồngbạcnhỏnhoiđểcho
tôimượn.Vàtôihứarằngsaubữatiệctốinaycủanhữngconngườiquýphái,tôisẽtrảlạingaycho
anh.Anhcóthểhoàntoànyêntâmvềlờihứacủatôi!
-Tôichẳngcónổihaiđồngbạcnàođểchoanhmượn,dùanhlàngườibạnthânnhấtcủatôi.–
Bansirđáplạimộtcáchusầu.–Anhbiếtđấy,nếutôicóhaiđồngbạc,thìđóchínhlàtấtcảgiatàicủa
tôi–làtoànbộtàisảncủacảgiađìnhtôi.Vàchắclàkhôngaicóthểchomượntấtcảtàisảncủahọ,
ngaycảđốivớingườibạnthânnhấtcủamình.
-Cáigì?–Kobbihếtsứcngạcnhiênkêulên.–Anhkhôngcómộtđồngbạccắcnàotrongtúiư!
Vìthếanhngồitrêntườngthànhnhưmộtbứctượngvậysao?Tạisaoanhkhôngđóngchoxongchiếc
xengựakiađi?Khôngcótiềnthìlàmsaoanhcóthểnuôisốngcảgiađình?Khôngthểkéodàitình
trạngnàyđược,anhbạnthâncủatôiơi.Sứclựcdồidàocủaanhđểđâurồi?Điềugìđãlàmanhchán
chườngnhưvậy?Phảichăngcácthầnthánhđãlàmchotâmtrạngcủaanhbịrốilên?
-Ccácthầnthánhđãhạitôirồi.–Bansirthừanhận.-Chuyệnbắtđầutừmộtgiấcmơ.Mộtgiấc
mơlạlùngmàtrongđótôitưởngmìnhlàngườigiàucó.Thắtlưngcủatôiđeolủnglẳngmộtcáitúito,
nặngtrĩuvìnhữngđồngtiềnvàng.Tôiđãthahồchotiềnnhữngkẻănxin;đisắmnhữngđồtrangsức
đắttiềnchovợtôivàmuanhữngthứmàtôihằngmơước.Tôicảmthấytươnglaicủamìnhvàgia
đìnhthậtyênổnvìtrongnhàcóđầytiềnvàngdựtrữtrongcácrương,hòm…Tôikhôngcònlàngười
bạnthânlàmlụngvấtvảcủaanhnữa.Màanhcũngkhôngthểhìnhdungđượcngườivợcủatôitrong
giấcmơđóđâu:mặtmàycôấykhôngcònnhănnhósuốtngàynhưlâunay,màtráilại,côấylúcnào
cũng tươi cười rạng rỡ tràn đầy hạnh phúc và ngoan hiền như những ngày đầu chúng tôi mới cưới
nhauvậy.Tôivôcùngsungsướngvớicuộcsốngtronggiấcmơđó!
-Quảlàmộtgiấcmộngtuyệtvời.–Kobbinhậnxét.–Nhưngtạisaonhữngcảmgiácthúvịnhư
thếlạikhiếnanhtrởthànhmộtbứctượngbuồnxovàngồibầnthầnnhưvậy?
-Còntạisaonữa?Đólàvìkhitôitỉnhmộngvànhớracáitúicủamìnhđanglépxẹp,thìcảm
giácbấtmãnchợtùađếnvâybọclấytôi.Anhbạnthânơi,anhcóthểcùngtôinóichuyệnvềvấnđề
nàykhông?Khicònnhỏ,chúngtađãtừngcùngnhautớicácthầytutếđểhọcsựkhônngoan.Lúc
bướcvàotuổithanhniênchođếntậnbâygiờ,chúngtađãcùngchiasẻnhữngđắngcay,ngọtbùivới
nhauvàvẫnluôngiữđượctìnhbạnthânthiết.Thếmànhìnlại,đắngcaycủachúngtalạinhiềuhơn
hẳnngọtbùi.Ôichao!Nhữngngườikháchviễnduvẫnthườngnóilàchúngtađangsốngtrongmột
vươngquốcgiàucónhấttrênthếgian,nhưngtiếcthay,cảhaichúngtakhôngnằmtrongsốnhững
ngườigiàucó.Đãhơnnửacuộcđờilàmlụngvấtvảvàkhổnhọc,chínhanh-ngườibạnthânmếnnhất
củatôi-vẫnchỉcócáitúirỗngkhôngvàđãlêntiếngmượntôihaiđồngbạcnhỏnhoi.Còntôi,tôiđã
trảlờivớianhnhưthếnàonhỉ?Tôithúnhậnvớianhrằngcáitúicủatôicũnglépxẹpchẳngkhácgì
anh!Nguyênnhâncủatìnhtrạngthảmhạinàylàgìnhỉ?Tạisaochúngtakhôngbiếtcáchlàmranhiều
vàngbạc,hoặcítnhấtlàđủđểchúngtaănvàmặc?
-Cònđểchoconcáicủachúngtasinhsốngnữachứ?–Bansirnóitiếp.-Chẳnglẽchúngcũng
nốigótsựnghèokhổcủachachúngsao?Chúngcầncónhiềutiềnđểsốngtốthơn.Rồiđếnđờicháu
củachúngtanữa…Tấtcảchúngphảicamchịucuộcsốngnghèokhóngaygiữanhữngkhovàngcủa
thànhBabylonnàyư?Chẳnglẽchúngtacamtâmđểconcháucủamìnhsốngbằngnhữngbữaănchỉ
cósữachuavàcácthứcăntồitànhaysao?
-Khôngbaogiờ!Nhưngtôilấylàmngạcnhiênlàvớitìnhbằnghữugắnbóbaonămnay,cóbao
giờanhnóivớitôivềnhữngđiềunàyđâu,Bansir?–Kobbikinhngạchỏilại.
-Trongsuốtbaonămqua,tôichưahềsuynghĩvềđiềunày.Cứtừsángsớmđếntốtmịt,tôichỉ
biếtđầutắtmặttốiđóngnhữngchiếcxengựasangtrọngchonhữngngườigiàucóvànhẫnnạichờ
đợi,mongngóngtrờiđấtngótớicôngkhónhọccủamìnhđểmộtngàynàođóchotôiđượcgiàucó
nhưhọ.Nhưngchưabaogiờthầnthánhchotôithỏanguyệncả.Tôimuốntrởthànhmộtngườigiàu
có!Tôimuốncóđấtđai,giasúc,quầnáosangtrọngvàtiềnrủngrỉnhđầytúi.Tôiđãcốgắngphấnđấu
đểđạtnhữngđiềunàyvớitấtcảsứclựctừđôibàntaycũngnhưmọikhảnăngkhônngoancủađầuóc.
Nhưngchođếnbâygiờ,cảtôivàanhvẫnkhôngthoátkhỏiđóinghèo,cáitúicủachúngtavẫnluôn
luônxẹplép.Chúngtaphảilàmgìbâygiờ?Tạisaochúngtakhôngthểchiasẻsựmaymắn,sựgiàu
cóvớinhữngngườiđangsởhữunhiềuvàngbạcnhỉ?
-Ướcgìtôicóthểtrảlờiđượccâuhỏicủaanh!–Kobbiđáplại.-Cuộcsốngcủatôicóhơngì
anhđâu.Sốtiềntôikiếmđượcnhờcâyđànlianàycũngnhanhchóngbayđihết.Tôiphảithườngtính
toáncáckhoảnchitiêusaochogiađìnhtôikhôngbịđói.Khôngbiếtbaogiờtôimớiđạtđượcướcmơ
cóđượcmộtcâyđànlialớnhơnđểcóthểgảynênnhữngkhúcnhạcmàtôiaoước.Vớimộtnhạccụ
nhưthế,tiếngnhạccủatôisẽtinhtếhơnnhiều,hơncảlầntôigảyđànphụcvụnhàvua.
-Mộtcâyđànlianhưthếchẳngmấychốcanhsẽcóđượcthôi.KhôngmộtaiởthànhBabylon
nàycótàilàmchonhữnggiaiđiệutrởnênngọtngàohơnanh.–Bansirnói.
-Nhưnglàmthếnàoanhchắcchắntôisẽcóđượcmộtcâyđànnhưthế,vìhaichúngtahiệnđang
nghèokhổkhôngkhácgìnhữngnôlệcủanhàvua?–Kobbihỏi.
Vừalúcđó,trongkhôngtrungchợtcótiếngchuôngvẳnglại.Bansirmỉmcườinóivớibạn:
-Hãylắngnghetiếngchuông!Họđếnđấy.
Bansirđưataychỉvàodòngngườimangnước,mìnhđểtrần,mồhôinhễnhạiđanglêbướcmột
cáchnặngnhọctừdòngsôngphíaxakialênconđườngchậthẹp.Trênlưngmỗingườilàmộttúidadê
đựngđầynước.
-Ngườikiacóvócdángđẹpđấychứ?Ngườidẫnđầucảđoànđó!–Kobbichỉvàongườikhông
mangvácgìcả,taycầmchuôngđitrướcđoànngười,thỉnhthoảnglạigiónglênâmthanhcảnhbáo
kháchbộhànhdẹplốichođoànnôlệđiqua.
-Trongđoànhầunhưaicũngnhưthếcả.–Bansirtrầmngâmlêntiếng.-Họcũngđẹpđẽ,mạnh
khỏenhưchúngta.Kìa!NhữngngườicótóchoevàngđếntừphươngBắc;nhữngngườidađenhay
cườiđếntừphươngNam;vàcảnhữngngườidanâunữa.Tấtcảhọđềuđivácnướctướichonhững
khuvườncủanhàvua.Họlặpđilặplạicôngviệctừngàynàysangngàykhác,từnămnàyquanăm
khác.Đốivớihọ,cuộcsốngkhôngcóniềmhyvọng.Họchỉcónhữngổrơmđểngủvànhữnghạtcơm
cứngnhưđáđểăn.Thậtđángthươngthaychonhữngconngườisốngkiếpđọađàyđó,Kobbiạ!
-Tôicũngthấyhọthậtđángthương.Anhđãnhắcchotôinhớlàtìnhcảnhcủachúngtavẫncòn
tốtđẹphơnhọrấtnhiều.Chúngtalànhữngconngườitựdomà!–Kobbihưởngứng.
-Đólàsựthật,Kobbià!Chodùcuộcsốngcủachúngtachưađượcnhưý,nhưngchúngtakhông
hềmuốnnămnàysangnămkhácphảisốngnhữngchuỗingàynhưkiếpnôlệ.Hãylàmviệc,làmviệc
vàlàmviệcthôi!Chúngtahãybắtđầulàmviệcngaybâygiờđi.
-Nhưngchúngtakhôngbiếtcáchngườikháclàmravàngnhưthếnàođểbắtchướclàmtheo?–
Kobbithắcmắchỏi.
-Cólẽhọcómộtbíquyếtnàođómàchúngtachưabiếtđược.Chúngtanêntìmhỏinhữngngười
tàigiỏivềđiềuấy.–Bansirđáplời.
-Ngayvàongàyhômnaychứ?–Kobbigợiý.–TôivừatrôngthấyôngbạngiàArkadcủachúng
tađitrênchiếcxengựasơnsonthiếpvàngvàvẫnđưatayvẫychàothânthiệnnhữngngườimàông
quenbiết.
-ÔngtađượccholàngườigiàunhấtởthànhBabylonđấy!–Bansirbuộtmiệng.
-Giàuđếnnỗinhàvuaphảitìmtớiôngtađểnhờhỗtrợvềvấnđềngânkhố.–Kobbinóithêm.
-Giàuđếnthếkiaư!–Bansirsửngsốt.-Nếugặpôngấytrongđêmtối,tôisợkhôngkiềmnổi
lòngtòmòmuốnsờvàotúitiềncủaôngta,xemnólớnnhưthếnào…
-Tàolao!–Kobbicắtngang.-Mộtngườigiàukhôngphảiởtúitiềncủangườiđómangtheo
đâu. Một cái túi nặng trĩu những đồng tiền vàng vẫn có thể nhanh chóng trống rỗng nếu không có
nhữngđồngtiềnkhácbổsungvào.Arkadcómộtnguồnthunhậpdồidàonêncáitúicủaôngtavẫn
luônđầyắp,chodùôngấythahồchitiêu.
-Thunhậpchínhlàvấnđềquyếtđịnh!–Bansirrachiềutâmđắc.–tôichỉmongcóđượcmột
nguồnthunhậptốtđểtiềnluônchảyvàotrongtúicủamình.MộtngườigiàucónhưArkadchắcchắn
phảibiếtcáchtạolậpnguồnthunhậpdồidàochochínhmình.Cólẽôngtasẽsẵnlòngchỉdẫnđiềuấy
đểcáiđầuđangmụmẫm,chậmchạpcủatôisángra!
-TôinghĩchắcchắnlàArkadcóbíquyếtấy.–Kobbiđáplại.–Tôinghemọingườikháonhau
rằng,contraicủaôngtalàNomasirđãtựmìnhtớiNinevehđểlậpnghiệp.Vàchỉsaumộtthờigian
ngắn,NomasircũngtrởnêngiàucóvàtrởvềBabylonđoàntụvớigiađình.
-Kobbi,anhđãlàmchotôithậtngạcnhiênvềsựamhiểucủaanhđấy!-Bansirvuimừng.–Theo
tôibiếtthìArkadluônsẵnlòngchonhữnglờikhuyênkhônngoankhicóngườiđếnhỏiôngấy.Nào!
ChúngtahãytớithămArkadvàxinôngấychỉbảochochúngtanhữngcáchthứclàmgiàu.
-Vâng,anhnóirấtchílýđấyBansirạ.
-ChúngtahãyđếngặpArkadngayngàyhômnay.–Bansirnóitiếp.–Tôinghĩmìnhcũngnênrủ
nhữngbạnbèthânthiếttrongthờithơấucủachúngtacùngđi.Họcũngkhôngkhấmkháhơnchúngta
baonhiêu,nếucóthểcùngchiasẻsựkhônngoancủaArkadđểtấtcảtrởnêngiàucóthìtốtquá.
-Anhluônluôntốtbụngvớinhữngngườibạncủaanh,Bansirà.Vàđóchínhlàlýdođểanhcó
rấtnhiềubạnbèxungquanhmình.Tôirấtđồngývớianh,ngayngàyhômnaychúngtasẽrủhọcùng
đi!
2.NgườigiàunhấtởthànhBabylon
ArkadkhôngchỉđượcmệnhdanhlàngườigiàunhấtởthànhBabylon,màcònđượcmọingười
ngưỡngmộbởitínhtìnhhàophóngvàcởimở.Đốivớinhữngngườithânvàngaycảnôlệtrongnhà,
Arkadthườngbantặngrấtnhiềutiềnbạc,nênhọsốngkhásungtúcvàthoảimái.Mặcdùvậy,mỗi
nămcủacảicủaôngvẫnkhôngngừnggiatăngkhiếnArkadngàycànggiàucóhơn.
Cũngvìnhữnglýdođó,mộtsốngườibạnthuởniênthiếucủaôngArkadtìmđếnvànóirằng:
-Arkadà!Saoanhluônmaymắnhơnchúngtôithế?Anhđãtrởthànhmộtngườigiàunhấtở
thànhBabylon,cònchúngtôivẫnphảivậtlộnhàngngàyvớicuộcsốngnghèokhổ.Anhthườngmặc
toànnhữngbộquầnáođẹpđẽ,sangtrọngvàănuốngnhữngmónngon,vậtlạ,trongkhichúngtôiphải
tựbằnglòngvớivảiđụpquầnmanh,ănuốngchỉtươngdưa,càmắmquangày.
-Đúngthế!–Arkadtrảlời.-Trướckiachúngtahoàntoàngiốngnhau.Chúngtacùnghọcmột
thầy,cùngchơivớinhaunhữngtròchơithờiniênthiếu.Rồichúngtatrưởngthànhvàtựlậpđểnuôi
sốngbảnthân,giađình.Nhưngcácbạnđãkhôngcốgắngđểlàmviệchếtlòng.Cácbạncũngkhông
chịuhọcnhữngquyluậtchiphốiviệclàmgiàu,hoặckhôngchịutuânthủtheonhữngquyluậtđónên
cáiđói,cáinghèovẫnđeobámmãi.Vậyphảichăngđólànguyênnhânkhiếnchocácbạnkhôngcó
đượcnhữnggìmàtôiđangcó,chodùđiểmxuấtphátcủachúngtađềugiốngnhau?
Ngừnglạimộtlát,Arkadnóitiếp:
-Ngaylúcmớitrưởngthành,tôiđãthườngsuynghĩvềnhữngngườigiàucó.Họlàmgìđểtrở
nêngiàucó?Sựgiàucótựđếnhaymìnhphảiđitìmnó?...Trongcuộcsống,tôiđãtừngthấycónhiều
ngườitiêuphahoangphítấtcảtàisảncủamình,rồicuốicùngômhậnvànuốitiếcsốtàisảnđãmất;
hoặccóngườiluônsốngtrongtâmtrạnglosợtiêuhếtsốtiềndànhdụm,bởivìhọkhôngcókhảnăng
kiếmratiền.Vìthế,họthườngdèxẻnviệcchitiêu,vàtrởnêntúngthiếutrênđốngtiềnmàmìnhđang
có.Ngoàira,họcònbịámảnhbởitrộmcướpvàcàngthumìnhhơntrongcáilốtnghèokhó.Màthật
ra, họ sống cũng không khác gìèo khó. Tuy nhiên, cũng nhờ sự quan sát, tôi đã thấy được một số
ngườikhácngàycàngcónhiềutiềnbạc,mặcdùhọvẫnluôntiêuphahàophóng.Tôichưabiếtbằng
cáchnàomàhọluôncónhiềuvàngnhưvậy,nhưngsựgiàucócủahọluônđượcduytrì,cuộcsốngcủa
họvẫnsungtúc,đầyđủvàhọvẫnđượcmọingườikínhtrọng.
Dosuynghĩnhưvậynêntôitựnhủvớimìnhrằng,phảicốgắnglàmviệc,phảinỗlựchếtmình
đểcuộcsốngđượctốthơn.Bởivì,sựgiàucósẽmanglạihạnhphúc,sựkínhtrọngvàcuộcsốngấm
no.Nhưcácbạnđãbiết,nếugiàucótasẽmuađượcnhàcửa,nhữngđồvậtsangtrọng,tiệnnghi;ta
cũngcóthểđiđếnnhiềunơivàđượcănnhiềumónngon,muađượcnhiềuchâubáuhaycácvậttrang
sứcquýhiếm,hoặctacóthểxâynhiềuđềnđàitránglệchocácvịthần…Sứcmạnhcủasựgiàucólà
tacóthểlàmđượctấtcảnhữngđiềumàtamongmuốn.
Khinhậnthứcđượcnhữngđiềunày,tôiquyếtđịnhphảiđạtđượctấtcảmọiđiềutốtđẹptrong
cuộcsống.Tôikhôngthểanphậnvớimộtcuộcsốngnghèokhổ,chỉbiếtháohứcnhìnnhữngngười
kháchưởngthụcuộcsống.Tôicũngkhôngthểtựbằnglòng,chophépmìnhănmặcxoàngxĩnhvàăn
nhữngmónchỉcốtsốngquangày.Tráilại,tôimuốnmìnhtrởthànhmộtkháchmờidanhdựtrongbàn
tiệccủanhữnggiađìnhgiàucóởBabylon.
Chúngtaxuấtthântrongnhữnggiađìnhnghèokhóvàđônganhem,khôngcócủacảithừakế,
cũngkhôngcóhyvọngcướiđượcmộtngườivợcócủahồimôn.Vìvậy,bằngmộtchútkhônngoan
tôiđãnhậnđịnhrằng,nếumuốnđạtđượcthànhcông,tôicầnphảicóthờigianvàhọchỏithêmkinh
nghiệmsống.
Vềmặtthờigian,mọingườiđềucóđượcnhưnhau,nhưngmộtsốngườiđãđểnótrôiquarất
lãngphí.Bởivìcùngvớisốlượngthờigianđó,bạncóthểlàmviệcvàtrởnêngiàucó.
Vềviệc học tập và rútkinh nghiệm, các bạncó nhớ lời người thầy thôngthái của chúng ta đã
từngdạykhông?Thầynóirằngcóhaicáchhọc:mộtlànhữngđiềutahọcđượcnhờngườikhácdạythường là những kiến thức này không nhiều; còn một là qua quá trình rèn luyện, chúng ta sẽ được
trangbịkhảnăngđitìmnhữngđiềuchúngtachưabiết,đểkhámpháranhữngkinhnghiệmvàsựhiểu
biếtvôtậntrongthếgiớinày.
Thếlàtôiquyếtđịnhphảitìmracáchđểlàmgiàu,vàmộtkhitìmđượcrồithìbắtbulàm,cầnphải
làmchothậttốt.Chúngtarấtkhônngoankhitìmđếnánhsángmặttrờiđểsưởiấm,vậythìtạisao
khôngbiếttìmđếnsựthôngtháiđểhọchỏikiachứ!
Chắccácbạncũngbiết,hồicòntrẻtôilàngườilàmcôngkhắcchữtrênnhữngtấmthẻđấtsét.
Vàomộtngàykia,Algamish,ngườichovaytiền,đếnyêucầutôikhắcmộtbảnsaocủađiềuluậtthứ
chín.Ôngấynóilàcầnbảnsaođótrongvònghaingàytớivàtôihoànthànhcôngviệcđúngthờihạn
thìôngtasẽthưởngtiềnchotôi.
Tôi ra sức làm cật lực, nhưng điều luật dài quá nên khi ông Algamish quay lại, công việc vẫn
chưaxong.Ôngấyliềnnổicáu,thậmchímuốnđánhtôi,vìtôikhônghoànthànhcôngviệcvàchỉlà
mộttênlàmthuêtầmthường.Nhưngtôiđãnhanhtríđềnghịvớiôngấy:
-ThưaôngAlgamish!Ônglàmộtngườirấtgiàucó.Nếuôngcóthểchỉcáchđểtôicũngtrởnên
giàucónhưông,thìsuốtđêmnaytôisẽkhắcxongđiềuluậtnàylêntấmthẻ.Ngàymaikhimặttrờiló
dạng,ôngsẽcóđượcđiềuôngmuốn.
ÔngAlgamishngạcnhiênrồimỉmcườivàđáp:
-Màylàmộttênlàmmướnbiếtđiềuđấy!Nhưngthôi,tachấpnhận,xemđâynhưlàmộtcuộc
thươnglượngcólợichocảđôibên.
Suốtđêmđótôithứcđểkhắcchữ,chodùlưngcủatôimỏinhừ,mùicủamuộiđèndầulàmđầu
tôiđaunhứcvàhaimắtlờmờnhìnkhôngrõchữ.Nhưngcuốicùng,tôirấtvuimừngvìđãhoànthành
côngviệcvàolúcbìnhminh.
-Bâygiờônghãychotôibiếtđiềumàôngđãhứa–TôinóivớiôngAlgamishkhiôngtađếnlấy
cácthẻđấtsét.
-Cháu đã hoàn thành xuấtsắc trách nhiệm củamình,chàng trai trẻ! – Ôngấy nói với tôi một
cáchthânmật.–Cònta,tacũngsẵnsànggiữlờihứa.Tasẽnóichocháunghenhữngđiềucháuđang
muốnbiết.Tađãgiàrồi,màngườigiàthườngkhônghẹphòigìtrongviệctruyềnlạinhữnghiểubiết
củamìnhchongườikhác,nhấtlàđốivớinhữngchàngthanhniênđãđếntuổikhônngoan,chínchắn
nhưcháu.
Suynghĩmộtlát,ôngAlgamishnóitiếp:
-Nhữngsuynghĩcủatuổitrẻlànhữngtiasángrấtmạnhvàtỏađirấtxađấy!Nósẽgiúpcháu
địnhhướngvàthựchiệnhành trìnhcuộcsống.Cháunên nhớkỹlờitanói, bởivìnếucháubỏ qua
chânlýtasắptruyềndạychocháu,thìcôngsứcsuốtđêmcháubỏrađểhoànthànhcôngviệckhắc
chữcũngchỉlàvôích.
Ông Algamish nhìn tôi bằng đôi mắt hiền từ và điềm tĩnh, sau đó ông hạ thấp giọng và nhấn
mạnhtừngtiếngmột:
-Tađãtìmthấyconđườngđểtrởnêngiàucókhitaquyếtđịnhtríchmộtphầntrongtổngsốtiền
màtakiếmđượcđểdànhriêngrachomình.Saunày,cháunênhọccáchlàmnhưvậy.Bởivì,đâylàbí
quyếttạonênsựgiàucó.
Nóixong,ôngAlgamishlạinhìnthẳngvàomắttôivàkhôngnóithêmgìnữa.Tôicócảmgiác
nhưánhmắtđónhìnxuyênsuốttâmcancủamình.
-Chỉcóthếthôisao?–Tôivôcùngngạcnhiênvàkhôngnénnổicâuhỏithấtvọng.
-Đúngvậy.Nhưngnócũngđủđểbiếnmộtkẻchăncừumướnthànhmộtngườichovaytiềnđấy
cháuạ!–Ôngtađáplại.
-Nhưngtấtcảnhữnggìcháukiếmđượclàcủacháuchứ?–Tôihỏitiếp.
-Khôngphảinhưthếđâu!–ÔngAlgamishtừtốntrảlời.–Cháuthửnghĩxem,làmthếnàocháu
sốngđượcởBabylonmàkhôngphảitiêuphagìcả?Chắcchắnlàcháuphảitrảtiềnchongườithợmay
quầnáo,thợlàmdépchocháu.Rồitiềnđểmuathứcănvàcácvậtdụngtrongnhànữa!Vậysốtiền
cháukiếmđượctrongthángvừarồicócònlàcủacháuhaykhông?Vàsốtiềnthunhậpsuốtcảnăm
qua,cháucógiữlạiđượcđồngnàokhông?Nếutấtcảtiềnbạcmàcháulàmrađãphảichitrảhếtsạch
nhưvậy,nghĩalàcháukhôngcònmộtchúttiềnnàodànhchomình.Vậythìlàmsaomàgiàucócho
được!Dođó,chodùcháulàmộtngườilàmcôngnghèokhó,cháuphảilàmthuêlàmmướnchochủđể
cócáiăn,cáimặcnhưngcháucũngnênđểdành.Nếucháuchỉđểdànhmộtphầnmườitrongtổngsố
tiềnmàcháukiếmđượchàngtháng,thìcháutínhthửxemtrongvòngmườinăm,tổngcộngsốtiền
dànhdụmấysẽlàbaonhiêu
Bằngkhảnăngtínhtoánkhánhanhnhạy,tôitrảlờingay:
-Thìsẽgầnbằngsốtiềncháukiếmđượctrongmộtnăm.
-Cháunóiđúngmộtnửasựthậtmàthôi.–ÔngAlgamishnói–Cháukhôngbiếtrằngmỗimột
đồng tiền vàng cháu để dành được cũng chính là một tên nô lệ làm việc cho cháu. Mỗi một xu mà
đồngtiềnvàngtạoracũngsẽkiếmtiềnđemvềchocháu.Nếucháumuốntrởthànhmộtngườigiàucó,
thìcháuphảilàmsaochobấtkỳđồngtiềnnàocủacháucũngphảitạoralợinhuận,làmchocháugiàu
lên,giàulênmãinhưýcháumuốn.
-Cháunghĩtađanglừagạtcháuư?–ÔngAlgamishnóitiếp–Nhưngthậtratađangtrảcôngcho
cháugấpngànlầnsovớicôngsứcmàcháuđãbỏrađấy,nếucháuđủthôngminhđểnắmbắtchânlý
tavừanói.
Mộtphầnmườitrongtổngsốtiềncháukiếmđượccầnphảigiữriêngchocháu,chodùsốtiền
cháukiếmrấtnhiềuhoặcrấtítđinữa.hãytrảtiềnchochínhcháutrướctiên.Sauđó,cháuhãylênkế
hoạchchitiêuhợplývàkhôngvượtquásốtiềncònlại.
Sự giàu khó giống như cây xanh phát triển từ một hạt mầm bé xíu. Những đồng tiền cháu tiết
kiệmđượcsẽlàhạtmầmcủacâygiàucó.Hễcháugieohạtgiốngcàngsớm,thìcháusẽthuhoạch
càngnhanh.Cũngnhưvậy,nếucháuchămbón,tướinướcthườngxuyênthìchẳngbaolâucháusẽhài
lòngkhiđứngdướibóngmátcủanó.
Nóixong,ôngAlgamishcầmlấynhữngtấmthẻđấtsétvàravề.
TôiđãsuynghĩrấtnhiềuvềnhữngđiềuôngAlgamishnói.Nócóvẻrấtcólý!Vìvậy,tôiquyết
địnhlàmthử.Từđó,mỗilầnnhậntiềncông,tôiđềuchừalạimộtphầnmườivàcấtriêngvàomộtnơi.
Thật lạ lùng biết bao, tôi không còn thiếu hụt tiền bạc như trước nữa. Nhìn số tiền tích lũy không
ngừngtănglên,đôikhitôicũngcóýđịnhtiêuphamộtítnhưmuanhữngmónđồưathíchnàođó,
nhưngtôiđãkhônngoanbiếtkiềmchếlại.
Đúngmộtnămsau,ôngAlgamishquaylạivàhỏitôi:
-Cháuà,trongmộtnămqua,đãtrảtiềnhàngthángchobảnthâncháuchưa?
Tôitrảlờimộtcáchhãnhdiện:
-Vâng!Thưaông,cóạ.
-Vậylàtốt.–ÔngAlgamishtươicườiđáplại.-Vậycháuđãlàmgìvớisốtiềnđó?
-CháuđãchoôngchủlògạchAzmurvaysốtiềnđó.ÔngấybảosẽđếnPhoenici,ởcáchđâyrất
xađểmuanhữngđồtrangsứcquýhiếm,sauđóđemvềbánlạivớigiácaohơn.Ôngấyhứasẽchialợi
nhuậnchocháu.
-Chaoôi!Ngườixưađãnóiđúng,nhữngkẻkhờkhạođềucầnphảihọccả!–ÔngAlgamishthốt
lên.-Tạisaocháulạitintưởngvàosựhiểubiếtcủaôngchủlògạchtrongviệcchọnmuanhữngmón
đồtrangsức?Cháucóthểđếnhỏingườithợlàmbánhmìvềvịtrícủanhữngngôisaokhông?Không!
Chắcchắnlàcháuchỉnênđếnhỏicácnhàchiêmtinhhọcmàthôi,nếucháulàngườibiếtsuyxét.Khi
đểôngchủlògạchđimuatrangsức,sốtiềncháuđểdànhcóthểđãbaytheomấykhói!Chàngtraitrẻ
tuổiơi,vậylàcháuđãchặtđứtrễcâygiàucócủacháurồi.Cháuphảitrồnglạicâykhácvàlầnnày
nếucháumuốnnghelờikhuyênvềcácđồtrangsứcthìhãyđếnhỏinhữngngườibuônbánnữtrang.
Nếucháumuốncócâutrảlờichínhxácvềcừu,thìhãyđitìmngườichăncừu.Cháusẽkhôngmấttiền
khiđixinlờikhuyên,nhưngcháuphảichúýđểnhậnlấynhữnglờikhuyêncógiátrịnhất.Nếukhông,
cháusẽtrảgiáchonhữngsailầmcủahọbằngchínhsốtiềntíchlũycủamìnhđấy.
ĐúngnhưôngAlgamishdựđoán.NhữngngườiPhoeniciđãlừagạtbánchoôngAzmurnhững
chuỗi hạt nhìn rất giống đá quý nhưng thật ra được làm bằng thủy tinh vô giá trị. Nhờ Algamish
khuyếncáotừtrướcnêntôitiếptụcđểdànhtiền.Bấygiờ,điềunàyđãtrởthànhthóiquenhàngngày
nêntôithựchiệnkhôngmấykhókhănnhưtrước.
Mộtnămsau,ôngAlgamishlạiđếnchỗtôivàbảo:
-Từlúctagặpcháuđếnnay,côngviệccủacháutiếntriểnnhưthếnàorồi?
-Cháuvẫngiữriêngsốtiềnchocháuđềuđặnđấyạ!–Tôiđáplại.–Vàsốtiềnđócháuđãgửi
choôngAggar,ngườithợlàmkhiên,đểôngtamuađồng.Cứsaubốn,ôngAggarlạitrảtiềnlờicho
cháu.
-Thếlàtốtrồi!Vậysốtiềnlờiấycháuđãlàmgì?
-Cháuđãtổchứcmộtbuổitiệcthịnhsoạnvàmờirấtnhiềungườitớidự.Cháucũngđãmuacho
mìnhmộtcáiáolễnhungmàutím.Mộtngàynàođó,cháusẽmuamộtconlừađểcưỡi.
Nghenhưthế,ôngAlgamishcườilớnrồinói:
-Cháuđãmờimọingườiănuốngbằngsốtiềntiếtkiệmcủacháuư!Vậycháutrôngcậyhọsẽ
làmgìchocháunào?Tađảmbảovớicháulàhọkhôngthểgiúpđượcgìchocháucả.Vìthế,trướchết
cháuphảitạoramộtđạoquântiềnvànglàmnôlệđểkiếmrathậtnhiềutiềnchocháu.Sauđó,cháu
thahồtổchứcnhiềubữatiệcnhưthếmàkhôngảnhhưởngđếnsốtàisảncủamình.
Hai năm sau đó, tôi mới gặp lại ông Algamish. Lần này, tôi nhận thấy gương mặt của ông có
thêmnhiềunếpnhănvàcặpmắttrĩuxuống.Cólẽôngấyđãquágià.ÔngAlgamishnhìnthấytôiliền
bảo:
-Arkad!Cháuđãđượcgiàucónhưcháuvẫntừngmơướcchưa?
Tôitrảlời:
-Vẫnchưađượcnhưýmuốncủacháu,nhưngcháucũngđãcóđượcmộtsốtiềnkhakhárồi,hơn
nữabâygiờcháuđangkiếmthêm.Sốtiềncủacháungàycànggiatănglênrấtnhiềuđấyôngạ.
-Arkadà!–Ôngấynói.–Cháuđãtiếpthunhữngbàihọclàmgiàurấttốt.Cháuđãhọcđược
cáchtiêuphaíthơnsố tiềncháukiếmđược.Cháu cũngđãtìmlờikhuyên cógiátrịnhấttừ những
ngườinhiềukinhnghiệmvàhọccáchkhiếnvàngngàycàngmanglạinhiềulợinhuậnchocháu.
Nhưvậy,hiệnnaycháuđãbiếtcáchkiếmratiền,biếtcáchgiữtiềnvàbiếtcáchsửdụngtiềnsao
chocólợinhất.Vìthế,cháuđãđủkhảnăngđểnhậnmộttráchnhiệmnàođó.Naytađãgiàrồimà
nhữngđứacontraicủatachỉbiếttiêupha,chứkhônghềcóýmuốnlàmratiền.Tàisảncủatarấtlớn,
nhưng ta e rằng mình không thể tiếp tục trông nom được nữa. Nếu cháu muốn đến Nippur thay ta
làcôngviệcđó,thìtasẽxemcháunhưlàmộtđốitáclàmănvàsẽchiachocháumộtphầntàisảncủa
tasaunày.
ThếlàtôiđếnNippurvànhậnlấycôngviệccaiquảncácđồnđiềncủaôngAlgamishởđó.Tài
sảncủaôngấyquảthậtrấtlớnvàtôikhôngngừngvậndụngbaquyluậtlàmgiàunênsốtàisảnấy
ngàycàngtănglên.KhiôngAlgamishquađời,tôiđãnhậnđượcmộtphầntàisảncủaôngấyđúng
nhưthỏathuậntrướcđây.
KhiArkadkểxongcâuchuyện,mộttrongnhữngngườibạncủaônglêntiếng:
-AnhlàmộtngườimaymắndođượcôngAlgamishxemnhưlàmộtngườithừakếcủaôngta.
-ChỉmaymắnmộtđiềulàtôicóthamvọnglàmgiàutrướckhigặpôngAlgamish.Trongsuốt
bốnnămtrướckhilàmquảnlýchoôngAlgamish,tôiđãquyếttâmđểdànhmộtphầnmườitrongtổng
sốtiềnmàtôikiếmra,đồngthờisaumộtlầnthấtbạitôiđãrútkinhnghiệmvàkhônngoanhơnnhiều.
-Anhđãgiữvữngýchímạnhmẽcủamìnhsaukhibịmấttấtcảsốtiềntiếtkiệmtrongnămđầu
tiên.Khôngphảiaicũnglàmđượcnhưanhvậyđâu!-Mộtngườikháclêntiếng.
-Ýchímạnhmẽ!–Arkadđáplạivớimộtnụcườinhẹnhàng.-Anhchorằng,ýchímạnhmẽcó
thểgiúptanângbổngmộtvậtnặngmàngaycảconlạcđàcũngkhôngthểmangnổiư?Theotôi,sức
mạnhýchíkhônggìkháchơnlàtheođuổiđếncùngmụctiêucôngviệccủamình.Màmuốnvậythì
ngaykhiđặtrachomìnhmộtnhiệmvụ,tôiphảixemmìnhcókhảnăngthựchiệntrọnvẹnnhiệmvụ
đóhaykhông.Chẳnghạnnhưkhitôiđềrachomìnhkếhoạchlàmphảiđếnbathànhphốkhácnhau
đểtìmmốibánhàngtrongmộtnăm,thìtôinhấtđịnhphảilàmđúngnhưvậy.Nếutôichỉtìmđược
kháchhàngởhainơithìtôiphảicốgắngsaochonơithứbacũngđượcnhưthế,chứkhôngthểtựnhủ
rẳngđểđếnsangnămmìnhsẽbùvào.Tôicũngsẽkhôngchophépmìnhthaythếsốkháchhàngở
thànhphốthứbabằngviệcmởrộngthêmnhiềukháchhàngởhaithànhphốđầutiên.Không!Không
thểnóimộtđườngmàlàmmộtnẻođược.Khitôiđãđặtrachomìnhmộtmụctiêunàođó,thìtôinhất
quyếtphảihoànthànhnó.Cũngdovậy,tôirấtthậntrọngkhiđềranhữngmụctiêuchomìnhnhưng
mộtkhiđãcómụctiêuthìtôinhấtquyếtphảihoànthành.
Mộtngườibạnkhác
-Cóthểnhữngđiềuanhnóilàsựthật,nhưngnếutấtcảmọingườiđềulàmđúngnhưthếthìsự
giàucóliệucóđủđểdànhchotấtcảmọingườikhông?
-Ởđâucũngcóthểlàmgiàuvàsựgiàucóluôncóđủchonhữngconngườikhôngngừngnỗlực
làmviệc.–Arkadđáplại.-Nếumộtngườigiàuxâynhà,thìvàngcủaanhtakhôngphảibiếnmất,mà
đượcchiasẻchonhữngngườilàmgạch,thợxâynhà,ngườibánvậtdụngnộithất,…Sựgiàucóphát
triểntheonhữngconđườngrấtkỳbí,vàkhôngaicóthểtiênđoánđượccácgiớihạncủanó.Vìvậy,
nếumọingườilàmcàngnhiều,thìcàngtạoranhiềuconđườngđểvàngchảyvàotúicủamình.
-Thờigiantrôiquarấtnhanhvàchúngtôicũngkhôngcòntrẻnữa,nhưngchúngtôichưatạo
dựngđượcgìchocuộcsốngcủamìnhcả.Anhcóthểchochúngtôimộtlờikhuyênđểchúngtôicũng
trởnêngiàucónhưanh?-Mộtngườibạnchânthànhđềnghị.
-TôikhuyêncácbạnnênlấysựkhônngoancủaAlgamishlàmbàihọcchomình,hãyluôntựnhủ
vớibảnthânrằng:"Phảidànhriêngchomìnhmộtphầnmườitrongtổngsốtiềnmàmìnhđãkiếm
được".Hãynghĩđếnđiềuđóvàomỗibuổisángthứcdậy,mỗibuổitrưatrướckhiănvàcảtrướckhi
ngủvàobuổitối.Phầndànhriêngchomìnhkhôngđượcdướimộtphầnmườitổngsốtiềnkiếmravà
phảithuxếpcáckhoảnchitiêukhácmộtcáchhợplýđểkhôngvượtquásốtiềncònlại.Chẳngbaolâu
sau,bạnsẽcảmnhậnđượcsựthíchthúcủamộtngườiđãsởhữumộttàisảnhoàntoànlàcủamình.
Điềunàycũngsẽkíchthíchcácbạnnỗlựckiếmtiềnnhiềuhơn,vàsauđó,làmchotàisảncủabạn
ngàycàngsinhsôi.
Bạnphảitạoranguồnthunhậpdồidàođểbảođảmchocuộcsốngtươnglaicủamình.Hãynhìn
vàonhữngngườigiàvàđừngquênrằngđếnmộtngàynàođó,bạncũngsẽgiàyếunhưhọ.Bạnphải
thậntrọngkhiđầutưcủacảicủamình,chúýđừngvìthamlammàmùquánglaovàonhữngvụđầutư
manglạilợinhuậnlớnmộtcáchbấtthường.Vìnhưthế,bạncóthểmấthếttiềnbạcvànhậnlấysựhối
tiếcvềsau.
Đểđượcgiàucó,bạnphảisángsuốtlựachọnvàkhôngbỏlỡmộtcơhộinàokiếmratiền.Bạn
phảitranhthủýkiếncủanhữngngườikhônngoangiàukinhnghiệm,cụthểhãytìmđếnlờikhuyên
củanhữngngườihàngngàyvẫnquảnlýtiềnbạc.Hãynhờhọchỉdẫnchobạn,giúpbạntránhsailầm
giốngnhưtôiđãtừngsailầmkhigiaophótiềnbạcchoAzmurđimuatrangsức,đáquý.Nhữnglợi
nhuậnnhỏvàchắcchắnvẫntốthơnnhiềusovớimộtvụđầutưmanglạilợinhuậnlớnnhưngkhông
bảođảmantoàn.
Ngoàira,hãyhưởngthụcuộcsốngtrongkhảnăngbạncóthể,đừngquákeokiệthaytiếtkiệm
đếnmứcbủnxỉn.Dùcókhảnăngdànhdụmnhiềuhơnmộtphầnmườisốtiềnkiếmđược,bạncũng
nêntạmbằnglòngvớitỷlệnày.Bạnđángđượchưởngmứcsốngtươngxứngvớikhảnăngthunhập
củabạn,đừngdèxẻntrongchuyệnchitiêumàbỏquênnhữngđiềuthúvịđángđểchochúngtathụ
hưởngtrongcuộcsống.
NhữngngườibạncủaôngArkadchămchúlắngngherồilầnlượttỏlờicảmơnvàravềnhưng
khôngphảiaicũngcótâmtrạnggiốngnhau.Mộtsốngườilặngim,bởivìhọkhônghiểuđượcýnghĩa
câuchuyệncủaôngArkad.Mộtsốngườikhácthìcaycú,bởivìhọchorằngvớisựgiàucónhưthế,
ôngArkadnênchiasớtchútítcủacảichonhữngngườibạnkhôngđượcmaymắnnhưông.Tuynhiên
cũngcómộtsốngườiđãbắtđầunhậnranhiềuđiềumớimẻtừbuổichuyệntròtrên.Họnhậnthức
đượcrằng,ôngAlgamishquaytrởlạicửahiệukhắcchữnhiềulần,bởivìôngấymuốnquansátmột
conngười–chàngthanhniênArkad-từsựnghèokhó,khốnkhổcủacuộcđời,đangtìmcáchvươn
lên.VàkhiArkadtìmrađượcconđườngđó,tấtsẽcómộtvịtríxứngđángđangchờchàngtraiấyở
phíatrước.Đốivớivấnđềnày,khôngaicóthểlàmthayArkadđược.Chínhbảnthânmỗingườiphải
tựvậnđộngđểhiểurõmọichuyệnvàsẵnsàngnắmbắtcáccơhộiđếnvớimình.
Nhữngngườicósuynghĩnhưvậy,saunàyhọvẫnthườngđếnthămôngArkadvàđượcôngđón
tiếpniềmnở.ÔngArkadcònsẵnsàngchonhữnglờikhuyênkhônngoanvàhướngdẫnhọđầutưtiền
bạcnhưthếnàođểsinhlợimộtcáchantoànnhất.
Bướcngoặttrongcuộcđờicủanhữngngườinàyđãđếnkhihọnhậnrarằngnhữnglờikhuyên,
nhữngbàihọcgiátrịtrongkinhdoanhđitừAlgamishđếnArkad,vàbâygiờ,từArkadđếnvớihọ.
3.Bảycáchchữatrịmộttúitiềntrốngrỗng
ĐểBabylontrởthànhmộtvươngquốcgiàucónhấttrongvươngquốc,trướchếtphảikểđếncông
laocủanhàvuaSargon,ngườinổitiếngtàigiỏivềkhảnăngtrịquốc.SaukhiđánhbạiquânAlamite
xâmlược,nhàvuanhậnthấyđấtnướcđangrơivàotìnhcảnhđóinghèonghiêmtrọng.Ônghỏicácvị
đạithầntrongtriềuvềnguyênnhândẫnđếntìnhtrạngkiệtquệcủaquốcgia.
Quantểtướngtâurằng:
-Tâubệhạ,trướcđâythầndâncủachúngtađượchưởngcuộcsốngsungtúclàdobệhạđãcho
xâydựngnhữngcôngtrìnhthủylợicóquymôlớn,vànhữngđềnthờthầnthánhnguyngatránglệ.
Nhữngcôngtrìnhđógiờđâyđãhoàntất,dânchúngkhôngcònviệcđểlàm,dẫnđếnkhôngcóthu
nhậpnêncuộcsốngcủahọrơivàokhókhăn,khốnđốn.
-Nhưngtấtcảsốvàngmàchúngtađãtừngchirađểthựchiệncáccôngtrìnhđónayđiđâucả
rồi?–NhàvuaSargonhỏilại.
-Thầnerằng,sốvàngđóđãrơivàotrongtúicủamộtsốítngườirấtgiàucóởvươngquốccủa
chúngta.–Quantểtướngtrảlời–Nókhôngởlâutrongnhữngcáitúinhỏbécủadânnghèomànhanh
chóngchạyvàonằmyêntronghòmcủanhữngngườigiàucó.Dovậy,ngườinghèocàngnghèothêm,
vàngườigiàucànggiàuthêm.
Nhàvuasuyngẫmmộtlúc,rồichợthỏi:
-Tạisaochỉcómộtítngườikiếmđượcnhiềuvàngvàtrởnêngiàucónhưthế?
-Bởivìchỉcórấtítngườibiếtcáchlàmnhưthếnàođểtrởnêngiàucó.–Quantểtướngđáplại–
Chúngtakhôngthểkếtánmộtngườithànhđạtvìlýdoanhtabiếtcáchkiếmranhiềutiềnbạc,đồng
thờicũngkhôngthểnhândanhcônglýnhằmtướcđoạttấtcảcủacảidohọkiếmđượcbằngconđường
làmviệcchânchínhđểchiachonhữngngườikémnănglựclàmviệchơnhọ.
-Nhưngtạisaotấtcảmọingườikhôngthểhọcđượccáchthứckiếmranhiềuvàngđểtrởnên
giàucó?–Nhàvuahỏilại.
-Tâubệhạ,aicũngmonghọcđượccáchlàmgiàuđểđượcgiàucó,nhưngngườinàocóthểdạy
cho họ những điều đó? Chắc chắn không phải là những thầy tế, vì ngay bản thân họ hiện cũng rất
nghèokh
-Trongvươngquốccủachúngta,ailàngườibiếttạoranhiềuvàngnhấtvàtrởthànhngườigiàu
cónhất,hỡitểtướng?–Nhàvuahỏi.
-Tâubệhạ!Chắcbệhạcũngbiết,ArkadchínhlàngườiđượccholàgiàucónhấttạiBabylon.
-Tểtướngnóiphảiđấy.TacũngnghenóiArkadlàngườigiàunhấttạiBabylon.Ngươihãytriệu
ôngấyđếngặptavàongàymai.
Ngàyhômsau,ArkadđếndiệnkiếnnhàvuaSargonvớiphongtháitựtin,chỉnhtềmặcdùôngđã
bảymươituổi.
-Arkad!–Nhàvuahỏi–CóphảinhàngươilàngườigiàucónhấttạiBabylonnàykhông?
-Tâubệhạ,mọingườivẫnbảonhưthếvàthầnkhôngthấyaiphảnđốiđiềuđócả.–Arkadtrả
lời.
-Bíquyếtnàođểngườitrởthànhmộtngườigiàucónhưvậy?
-Dothầnbiếtnắmbắtnhữngcơhộitốtđếnvớimình,tấtnhiênmọithầndântrongvươngquốc
củabệhạcũngcónhữngcơhộiđónhưnghọđãkhôngbiếtnắmbắtchúng.
-Tangherằng,ôngđãbắtđầusựnghiệpcủamìnhbằnghaibàntaytrắng?
-Dạthưabệhạ!Điềuđócùngvớilònghamthíchlàmgiàucủahạthầnnữaạ!
-Arkad!–Nhàvuaphán-Ngườidântrongvươngquốccủachúngtađanglâmvàotìnhtrạngđói
nghèo.Bởivìđasốhọkhôngbiếtcáchlàmgiàu,thậmchíkhivàngđếntay,họcũngkhôngbiếtcách
giữgìnnó.ĐiềumongướccủatalàlàmthếnàođểBabylontrởthànhmộtvươngquốcgiàucónhất
thếgian,vàđểthựchiệnđượcđiềuđóthìvươngquốccủachúngtaphảicónhiềungườigiàucó.Do
thế,cáchduynhấtlàchúngtaphảidạychotấtcảmọingườibiếtcáchlàmgiàu.HỡiArkad!Hãynói
chotarõbíquyếtnàođểconngườitrởnêngiàucó?Bíquyếtđócóthểtruyềndạychomọingười
đượckhông?
-Tâubệhạ,đólàmộtyêucầurấtthiếtthực.Hạthầnsẵnsàngtruyềndạynhữnghiểubiếtcủa
mìnhchotấtcảmọingười.
ÁnhmắtcủanhàvuaSargonnhìnôngtrìumến:
-Arkad!Ôngvừanóinhữngđiềumàtarấtmuốnnghe,nhưngôngcóhếtmìnhvìnghĩacửcao
đẹpnàykhông?Ôngcómuốntruyềndạysựhiểubiếtcủamìnhchotấtcảcácthầygiáotrongvương
quốc,đểrồimỗithầygiáosẽtruyềnlạichonhữngngườihọctròkhác,chođếnkhimọithầndântrong
vươngquốccủachúngtađềubiếtđếnnhữngbíquyếtlàmgiàucủaôngkhông?
Arkadcúirạpngườixuốngvànói:
-Tâubệhạ!ThầnchỉlàngườiđầytớhènmọncủabệhạđểNgườisaikhiến.Nhữnghiểubiếtnào
màthầncóđược,thầnsẽrấthoanhỉtruyềndạychocácthầndâncủaNgườiđểhọcóthểgiỏihơnvà
gópphầnđemlạisựphồnvinhchovươngquốc.Xinbệhạhãytruyềnlệnhchovịtểtướngtàibacủa
Ngườisắpđặtchohạthầnmộtlớphọcmộttrămngười,hạthầnsẽdạychohọbảycáchchữatrịnhững
túitiềnxẹpléptrởnêncăngphồng,giốngnhưcáchthầnđãtừnglàmđốivớitúitiềncủahạthầntrước
kia!
Haituầnsau,đúngtheolệnhcủanhàvuaSargon,mộtlớphọcđủtrămngườiđãđượctậptrung
tạiđạisảnhcủaĐềnhọc.Cáchọcviênngồithànhtừngdãyngayngắnvàháohứcmongđợiđểđược
biếtmộtđiềukỳdiệucóthểbiếnđổicuộcsốngnghèokhổcủahọthànhmộtcuộcsốnggiàucó.Những
ngọnđènthắpsángtrongđềnhọctỏaramộtmùithơmđặcbiệtkhiếnchobầukhôngkhíthêmphần
linhthiêngvàtrangtrọng.
KhiArkadtiếnđếncáibụcnhỏ,mộthọcviênthìthàovàongườibạnbêncạnh:
-Kìa,đólàngườigiàunhấttạivươngquốcBabylonđấy!Trôngôngấybìnhthườngnhưbaocon
ngườikhácthôimà.
Arkadcấttiếngnói:
-VớitưcáchlàmộtthầndânluônhếtlòngvớiđứcvuaSargonvĩđại,tôiđếnđây,đứngtrướctất
cả các bạn để thực hiện nhiệm vụ nhà vua giao phó. Khi còn là một thanh niên, tôi rất nghèo khổ
nhưngluônmongmuốncóđượcnhiềuvàng.Vàbởivìtôibiếtcáchđạtđượcđiềuđónênnhàvuađã
yêucầutôitruyềndạychotấtcảcácbạn.
Tôibắtđầutạolậpsựnghiệpcủamìnhbằnghaibàntaytrắng.Khobáuđầutiêncủatôichỉlàmột
túitiềnráchnátvàtôithườngxuyênsầukhổvìnóluônluôntrốngrỗng.Tôichỉmongướclàmsaođể
nóchứathậtnhiềutiềnvàtrởnênnặngtrĩu.Trảiquamộtthờigiandài,tôiđãtìmrabảycáchchữatrị
chocáitúivốnxẹplépcủamình.Bâygiờ,mỗingàytôisẽgiảithíchlầnlượtmộttrongbảycáchđó
nhằmgiúpcácbạn,nhữngailuônmuốnlàmgiàu,biếtcáchlàmgiàu.
Cácbạnhãychúýlắngnghevàthảoluậnvềnhữngđiềutôisẽnóisauđâyđểcóthểhiểunhững
bàihọcnàymộtcáchthấuđáo.Đâychínhlàlúcbạnbắtđầugieohạtgiốnggiàucóvàotrongtúitiền
củamình.Saukhóahọc,theotôinghĩtrướchếtmỗingườinênvậndụngkiếnthứcnàyđểxâydựngsự
nghiệpgiàucóchomình,sauđómớicóthểdạylạichonhữngngườikhác.
Chúngtahãybắtđầubằngcáchchữatrịthứnhất.
CÁCHTHỨNHẤT:
TÍCHLŨYTHEOTỶLỆ1/10
Arkadhỏimộtngườiđangngồitrầmtưởhàngthứhai:
-Nàybạnthânmến!Hiệnnay,anhđanglàmviệcởđâu?
-Tôiấyà?Tôiđanglàmcôngtrongmộthiệukhắcchữ.-Ngườiđóđáp.
-Anhđangcómộtđiềukiệntốtđểlàmgiàuđấy.Trướcđây,tôicũngbắtđầusựnghiệplàmgiàu
bằngcôngviệcgiốngnhưbạn.
Arkadlạihỏingườiđànôngcóthânhìnhkhámậpmạpngồihàngthứtư:
-Xinvuilòngchobiết,hiệnnayanhđangkiếmsốngbằngnghềgì?
-Tôiư?Hiệntạitôiđanglàmđồtể.Tôimuadê,cừurồixẻthịtđemrachợbán,còndathìbán
chonhữngngườilàmgiàydép.
-Bởivìanhcónghềnghiệpvàtạorathunhậpnêncơhộilàmgiàucủaanhcũngrấtcao.–Arkad
nói.
Theocáchthứcnhưthế,Arkadlầnlượttìmhiểutừngngườiđanglàmnghềgìvàthunhậpcủahọ
rasao.Khiđãhỏixong,Arkadnói:
-Nào!Hỡicácbạnhọcviên,chắccácbạncũngnhậnthấymộtđiềurằng,nghềnghiệpvàcông
việcchínhlàcáchgiúpchúngtakiếmratiền,đồngthờimỗimộtcáchkiếmratiềnchínhlàphương
thứctạoradòngchảycủavàng.Dovậy,mỗingườilàmviệcđềucóthểchuyểnvàngvàotrongtúicủa
mìnhvàdòngchảyđólớnhaynhỏtùythuộcvàokhảnănglàmviệccủangườiấy,cóphảithếkhông
cácbạn?
Tấtcảmọingườiđềutrảlờiđúngnhưthế.
-Vậythì,nếumỗingườitrongcácbạnmongmuốntạodựngchomìnhmộtcơnghiệpgiàucó,thì
điềukhônngoannhấtlàbiếtcáchđiềukhiểndòngchảycủavàng,nóvốnđãcósẵntrongtaycủacác
bạn,đúngkhông?–Arkadnóitiếp.
Điểm này cũng được tất cả mọi người hoàn toàn đồng ý. Tiếp theo, Arkad quay sang một học
viênmàtrướcđóđãchobiếtlàmnghềbuôntrứngvàhỏi:
-Nếucứmỗibuổisáng,bạnbỏvàotronggiỏmườiquảtrứng,đếnbuổichiềuchỉlấyrachínquả.
Vậythìtheobạnđiềugìsẽxảyra?
-Thìsaumộtthờigiancáigiỏsẽđựngđầytrứng.-Ngườibuôntrứngđáp.
-Tạisaothế?
-Bởivìmỗingàysốtrứngtôibỏvàonhiềuhơnsốtrứngtôilấyra.
Arkadqulạinhìnlớphọcvớimộtnụcườihómhỉnh,rồibấtngờhỏi:
-Ởđây,ailàngườiđangsởhữutúitiềnxẹplépnào?
Mọingườiđềungơngácnhìnnhau,sauđóhọcùngcườivàgiơcaonhữngcáitúitrốngrỗngcủa
mình.Arkadnóitiếp:
-Bâygiờ,tôisẽnóichocácbạnrõcáchđầutiêntrongviệcchữatrịnhữngcáitúitiềnxẹplép.Đó
làcácbạnhãylàmđúngtheolờitôiđãgợiýchongườibuôntrứng:“Cứmỗilầnbạnbỏvàotúicủa
mìnhmườiđồngthìchỉnênlấyrachínđồngđểtiêuxài”.Quamộtthờigian,cáitúicủacácbạncũng
sẽgiốngnhưgiỏtrứngvậy.Nósẽchứađầynhữngđồngtiềnvàng.Đólàcáchchữatrịhiệuquảnhất
chomộttúitiềnxẹplépvàcũnglàcáchđơngiảnnhấtđểcácbạntrởnêngiàucó.
Cácbạnđừngnêngiễucợtđiềutôivừanóivìchorằngnóquáđơngiản.Nhưtôiđãnói,tôichỉ
truyềnlạichocácbạnnhữngcáchthứcđãgiúptôilàmgiàu,vàđâylàcáchtôibắtđầulàmgiàucho
chínhbảnthânmình.Tôithựchiệnnghiêmtúcviệcđểdànhmộtphầnmườisốtiềntrongtúivànhận
thấysốtiềntôicódầndầnnhiềulên.Nếucácbạnlàmnhưvậy,thìtôibảođảmrằngtúitiềncủacác
bạnrồicũngsẽcăngphồnglên.
Nhưngcácbạncầnlưuýrằng,mỗikhitúitiềncủamìnhrủngrỉnhđượcmộtíttiền,thìnhững
hammuốnmuasắm,tiêuphacủacácbạnsẽtrỗidậy.Trongtrườnghợpnày,bạnhãycânnhắcthiệt
hơntrướckhimuabấtcứmónhàngnào.Bạnsẽlàmđượcđiềuđóbằngnhữngcâuhỏi:“Mongmuốn
lớnnhấttrongcuộcđờicủamìnhlàgì?Nhữngmónđồtrangsức,nhữngbộáoquầnđẹpđẽ…cólấp
đầynhữngmongmuốnlâudàicủamìnhkhông?Phảichăngchỉcócáchsởhữunhiềuvàngbạc,đấtđai
vànhữngcuộcđầutưmanglạilợitứclâudàimớiđảmbảocuộcsốngsungtúcsaunày?Chắchẳncác
bạnđãnhậnrađâulànhữngtàisảnthựcsựđemlạisựgiàucóchomình.
Nhưtôiđãnói,đâychínhlàphươngthứcchữatrịđầutiênmàtôiđãkhámpháravàápdụngcho
túitiềnxẹplépcủamình:“Bỏvàotrongtúimườiđồng,vàchỉlấyrachínđồngđểchitiêu”.Cácbạn
hãythảoluậnvấnđềnàyvớinhauvànếucóngườinàochứngminhđượcnókhôngđúngthìhãynói
chotôibiếtvàongàymai.
CÁCHTHỨHAI>
KIỂMSOÁTNHỮNGKHOẢNCHITIÊU
Ngàythứhai,mộthọcviênđãchấtvấnArkad:
-Làmthếnàođểgiữlạimộtphầnmườisốtiềntrongtúi,trongkhitấtcảsốtiềnkiếmđượcvẫn
khôngđủđểtôichitiêuvàonhữngkhoảncầnthiếthàngngày?
Arkadkhôngtrảlờimàhỏingượclại:
-Ngàyhômnaycóbaonhiêungườitrongsốcácbạnmangtúitiềnxẹplép?
-Tấtcảchúngtôi.-Mọingườicùngtrảlời.
Arkadđiềmtĩnhnói:
-Theotôibiết,nghềnghiệpkhácnhauthìsốtiềnthunhậpcũngkhácnhau.Cóngườihàngtháng
kiếmđượcsốtiềnlớngấpđôi,gấpbathunhậpcủangườikhác.Nhưngtạisaocuốicùngtúitiềncủa
mọingườivẫnxẹplépnhưnhau?Vậycácbạncóbaogiờthắcmắcvềvấnđềchúngtathườnggọilà
“nhữngchitiêucầnthiếttrongcuộcsốnghàngngày"không?
Các bạn đừng nên nhầm lẫn giữa những khoản chi tiêu cần thiết trong cuộc sống, với những
khoảnchitiêubởinhữngsởthíchcủacánhân.Thậtra,bảnthâncácbạnvàcácthànhviênkháctrong
giađìnhcácbạnvẫnthườngmuốnmuanhữngthứmìnhthích,chứkhôngphảilànhữngthứcầnthiết
trongcuộcsống.Vànhữngkhoảnchitiêunàycóthểvượtquákhảnăngchitrảcủacácbạn.
Tôicóthểchắcchắnrằng,cácbạnhầunhưkhôngthểđápứngđượctấtcảnhữnghammuốncủa
bảnthânmình.Vớitàisảncủatôi,cácbạnnghĩtôisẽmuađượctấtcảmọithứmìnhmuốnsao?Đólà
mộtsuynghĩsailầm.Tôivẫncómộtsốhạnchếmàtiềnbạckhôngthểgiúpđược,chẳnghạnnhưthời
gian,sứclực,tuổitrẻ,thậmchímộtsốmónăn,thúvuimàtôirấtthích,giờđâytôicũngkhôngthể
hưởngthụđượcnữa.Theotôihiểuthìnhữnghammuốncủaconngườilàrấtvôtận,vàchúngtachỉcó
thểđápứngđượcmộtsốhammuốnchobảnthânmìnhmàthôi.
Vìvậy,cácbạnhãyxemxétcẩnthậncácthóiquenchitiêucủamạnsẽnhậnramộtsốkhoảnchi
tiêucủamình.Bạnsẽnhậnramộtsốkhoảnchitiêucóthểgiảmhoặcbỏđimàkhôngảnhhưởngđến
cuộcsốnghàngngày.Vàthếlàviệctuânthủnguyêntắcdànhlạimộtphầnmườisốtiềntrongtúicủa
bạnkhôngphảilàviệcquákhó.
Theokinhnghiệmcủatôi,cácbạnnênliệtkênhữngmónhàngđịnhmualêntấmđấtsét,sauđó
hãychọnramộtvàithứthiếtyếudànhchocuộcsốngvàphùhợpvớisốtiềnchínphầnmườicủabạn.
Cònnhữngmónhàngtheosởthích,bạnhãymạnhdạngạchbỏvàxemchúngnhưhàngngànthứkhác
màbạnkhôngthểđápứngchobảnthân.
Arkadnóiđếnđây,bỗngcómộthọcviênmặcchiếcáochoàngmàuđỏkháđẹpđứngdậyvàxin
phépnói:
-Tôilàmộtngườithíchtựdo.Tôitintưởngrằng,mìnhcóquyềnthụhưởngtấtcảnhữngđiềutốt
đẹptrongcuộcsống.Dovậy,tôiphảnđốisựlệthuộcvàoviệcphảilênkếhoạchchitiêuvàbuộcphải
chitiêunhưthếnào,chitiêuchocáigì.Tôithấymìnhcầnphảisốngmộtcáchthoảimái,bằngcách
đápứngtấtcảnhữnghammuốncủabảnthân.Nếukhông,tôisẽluônsốngtrongtâmtrạngkhổsở,dằn
vặt.
Arkadđáplại:
-Bạnthânmến,ailàngườicóthểlênkếhoạchchitiêuchobạn?
-Tôichỉmuốnchínhtôithôi!
-Ởđây,mụcđíchcủaviệclênkếhoạchchitiêulàhợplýhóacáckhoảnchitiêusaochovừabảo
đảmnhữngnhucầuthiếtyếutrongcuộcsống,vừatiếtkiệmđượctiềnbạc.Kếhoạchnàycòngiúpbạn
nhậnthứcđượcđâulànhữnghammuốnchínhđángvàđâulànhữnghammuốnnhấtthời,đồngthời
chỉranhữngnguyênnhângâythấtthoáttiềnbạcvàngănchặnnóbằngcáchkiểmsoátcáckhoảnchi
tiêu.Nếubạnmuốnsốngmộtcáchthoảimái,thìngaybâygiờbạncầnphảilênkếhoạchchitiêucho
mình.Cònkhông,trongtươnglaibạncànggặpnhiềukhổsởvàdằnvặthơnđấy.
Đâychínhlàphươngthứcchữatrịthứhaichomộttúitiềnlépxẹp:“Kếhoạchhóanhữngkhoản
chitiêungaytừbâygiờsẽgiúpcácbạnđápứngđượcnhữngnhucầucầnthiết,hưởngthụnhững
niềmvuitrongcuộcsống,đápứngnhữnghammuốnchínhđángvàbảođảmmộtcuộcsốngnođủ
trongtươnglai”.
CÁCHTHỨBA
LÀMCHOVÀNGSINHLỢI
Vàongàythứba,Arkadnói:
-Muốngiữtúitiềnluônrủngrỉnh,cácbạncầnnghiêmchỉnhthựchiệnviệcđểdànhmộtphần
mườisốtiềnkiếmrađược.Tiếpđến,cácbạnkiểmsoátnhữngkhoảnchitiêucủamìnhđểbảođảm
rằng,tiềnđượcbỏvàonhiềuhơnkhilấyra.Hômnay,cácbạnsẽxemxétđếnphươngthứclàmcho
vàngsinhlợi.Nếucứđểyêntrongtúithìvàngkhôngthểsinhlợiđược.Vậylàmthếnàođểchovàng
sinhlợi.
Lầnđầutưđầutiêncủatôibịthấtbại,tôiđãmấthếttiềnbạcdànhdụmtrongmộtnăm.Tronglần
đầutưthứhai,tôimaymắnđượcchialợinhuậntừviệcchoAggarvaysốtiềncủamình.Đâylàlần
đầutiêntôibiếtcáchlàmthếnàođểvàngsinhlợi.Đểlàmkhiên,mỗinămôngAggarđềuphảimua
đồngtừnhữngngườiphươngxamangđếnbán.Dokhôngđủtiềnđểtrảchohọngay.Aggarđànhphải
đivay.Tôirấtantâmkhichoôngấyvaytiền,vìAggarlàmộtngườiđứngđắnvàrấtcóuytín,đãvay
thìluôntrảsòngphẳngcảvốnlẫnlãi.
Sauđó, trong những lầntiếptheo, tôi đều choông Aggar vay luôn số tiềngốc và lãi. Do vậy,
khôngchỉsốtiềnvốnsinhlời,màngaycảsốtiềnlãicũngđãthuvềchotôimộtkhoảnkhôngnhỏ.Và
thếlàsốtiềnquayvềtúicủatôingàymộttănglênrấtnhiều.
Ởđây,tôimuốnnhấnmạnhrằngviệcgiàucócủamộtngườikhôngchỉcăncứvàonhữngđồng
tiềnnằmtrongtúicủaanhta,màđiềucầnlưuýhơnchínhlàsốtiềnthunhậphàngnămcủangườiđó.
Bắtđầutừmộtsốvốnnhỏ,tôiđãmởrộngvốnchovayvàchonhiềungườivay.Điềuđócũngđồng
nghĩavớiviệcsốtiềntôichovaykhôngngừngpháttriểnlênđếnhàngtrămnguồnvốnkhácnhau,
giốngnhưdòngvàngkhôngngừngtuônchảyvàotúitiềncủatôivậy.Vìthế,hàngnămtôicómột
khoảnlợitứcrấtlớn,lớnđếnmứcchẳngbaolâusautôiđượcgọilàngườigiàucónhấttạiBabylon.
Thếđấy,từmỗimộtđồngtiềnkiếmđượcdùrấtnhỏ,tôiđãbiếnnóthànhmộtđámnôlệbằng
vànglàmviệcchotôi.Vàbởivìchúnglàmviệcchotôi,nênconcủachúng,cháucủachúnglàmviệc
chotôi…Chúngtacóthểnói,mộtđồngtiềnđãthựcsựlàmộthạtmầmpháttriểnthànhcâygiàucó
vàchorahàngvạnquả.
Vềvấnđềlàmgiàu,tôirấttâmđắcvàsẽkểchocácbạnnghemộtcâuchuyệncóthậtsau.Sốlà
khitôicòntrẻ,tôicóquenvớimộtcặpvợchồngnôngdân.Họmớicóđứacontraiđầulòngrấtkháu
khỉnh.Ngườichamuốnconmìnhsaunàylớnlêncómộtsốvốnlàmăn,nênđãchongườivaytiềnvay
mườiđồngbạc.Anhtađềnghịngườinàygiữluônphầnlãicủanóđếnkhiđứaconđượchaimươi
tuổi.Ngườivaytiềnđồngývớithỏathuậncứmỗibốnnăm,sốtiềnlãisẽlàmộtphầntưcủasốtiền
gốc.
Khingườiconđượchaimươituổi,ngườinôngdânđếngặpngườivaytiềnđểhỏithămsốtiền
củamình.Ngườivaytiềnchobiếtlàtừmườiđồngđầutiên,đếnlúcđóngườinôngdânđãcóđượcba
mươiđồngrưỡi,baogồmcảvốnlẫnlãi.
Nghe thế, người nông dân rất hài lòng và bởi vì đứa con vẫn chưa cần đến tiền nên anh ta để
ngườivaytiềnvaytiếpsốtiềnđó.Đếnkhingườicontraiđượcnămmươituổi,ngườinôngdânấyqua
đờithìsốtiềnchovayđãlênđếnmộttrămsáumươibảyđồng.Nhưvậytrongvòngnămmươinăm,
sovớisốtiềnvốnbỏra,sốtiềnthuvềđãlớngấpgầnmườibảylần.
Đây chính là phương thức chữa trị thứ ba: “Mỗimộtđồngbạcvínhưmộttênnôlệlàmviệc
chămchỉchobạn.Sauđócon,cháuvàchắtcủachúngcũnglàmviệcchobạn,khiếntiềnbạccủa
bạnkhôngngừnggiatăng,tàisảncủabạnngàycànglớnmạnh”.
CÁCHTHỨTƯ
BÍQUYẾTGIỮGÌNTÀISẢN
Ngàythứtưcủabuổihọc,Arkadnói:
-Khiđãsởhữuđượctiền,bạnphảibiếtcáchgiữgìncẩnthận,nếukhôngnósẽnhanhchóngvuột
mấtdonhữnghammuốnnhấtthờicủabạn.Trướchết,cácbạnphảihọccáchbảovệnhữngkhoảntiền
nhỏ,sauđómớicóthểgiữđượcnhữngkhoảntiềnlớn.
Nhữngngườiđãcómộtítvàngthườngmuốnthửvậnmaycủamìnhbằngcáchthựchiệnnhững
vụđầutưcóthểđemlạilợinhuậnlớn,nhưnglạikhôngchúýđếnnguyêntắcantoànkhiđầutư.Điều
nàycóthểdẫnđếnhậuquảbịmấtcảvốnliếng.Theokinhnghiệmcủatôi,trướckhibắttayvàomột
côngviệcnàođó,tốtnhấtcácbạnphảitìmhiểucẩnthậnvềcôngviệcấyvàluônnhớrằng,mỗimột
quyếtđịnhđềuđòihỏisựantoànchosốvốncủabạn.Đừngđểnhữnghammuốnnhấtthờitrướcmắt
mêhoặc,hayđểtâmtrạngmuốnlàmgiàumộtcáchnhanhchóngchemờlýtrícủabạn,vìđiềunày
đemlạitỷlệrủirorấtcao.
Trướckhichobấtcứaivaymượntàisảncủamình,bạnphảichắcchắnrằngngườiđócókhả
nănghoàntrảlại.Bạnphảilấyuytín,khảnăngthunhậpvàcôngviệccủangườiđóđểđảmbảo.Hoặc
khiquyếtđịnhbỏvốnđầutư,bạnphảilườngtrướcnhữnghiểmnguycóthểxảyravàcáchgiảiquyết
nhưthếnàochothỏađáng.
Việcbỏvốnđầutưlầnđầutiêncủatôilàmộtbikịchlớnvàolúcđó,hậuquảlàtấtcảsốtiềntiết
kiệmtrongmộtnămcủatôiđãbịmấttrắng.Dovậy,tôikhuyêncácbạnnênrútrakinhnghiệmtừbài
họcđầutiêncủatôi.Đừngbaogiờchủquantinvàosựhiểubiếtnửavờicủamìnhđểphótháccủacải
vàocáibẫyđầutưdochínhmìnhgiăngra.Tốthơncácbạnnênhỏiýkiếncủanhữngngườicónhiều
kinhnghiệmtrongviệcvậndụngtiềnbạcsaochosinhlợi.Nhữnglờikhuyênnhưthếkhôngmấttiền
mua,nhưnglạigiúpbạntránhkhỏinhữngvụđầutưthualỗhoặcbịmấtvốn.Nhữnglờikhuyênđócó
giátrịbằngsốtiềnbạnchuẩnbịđầutưđấy.
Đâychínhlàphươngthứcchữatrịthứtưcótầmquantrọngrấtlớntrongviệclàmgiàu.Đốivới
việcđầutưkinhdoanh,phươngthứcnàygiúpbạngìngiữvàpháttriểntiềnbạcthaychonguycơbị
mấttrắng.“Hãybảovệvàpháttriểntàisảncủabạnbằngcáchđầutưvàonhữngnơiantoàn,đáng
tin cậy, với lãi suất cao nhất có thể được”. Bạn nên tham vấn ý kiến của những người giàu kinh
nghiệm và tin tưởng vào lời khuyên đó, sao cho vàng có thể sinh lợi nhiều nhất. Hãy để những lời
khuyêncủahọbảovệtàisảncủabạn,tránhnguycơbịmấtvốnhaykhôngthuđượclợinhuậndođầu
tưsaichỗ.
CÁCHTHỨNĂM:
QUYẾTTÂMSỞHỮUMỘTNGÔINHÀ
-Nếudànhchínphầnmườisốtiềnkiếmđượcchonhữngnhucầutrongcuộcsốngvàdànhmột
phầncònlạiđểtiếtkiệmthìđólàcáchđầutưkhônngoannhấtnhằmđảmbảomộtnguồnthunhậpổn
địnhtrongtươnglai.–Arkadnóinhưthếvàobuổisángngàyhọcthứnăm.Dừnglạimộtchút,ôngnói
tiếp:
-HầuhếtnhữngngườidânởBabylonchỉcóđủtiềnđểsốngtrongnhữngkhudâncưtồitàn.Và
mặcdùphảitrảnhữngkhoảntiềnthuênhàkhácao,nhưngngôinhàmàhọsinhsốngkhôngđượcrộng
rãivàsạchsẽ.Concáicủahọchỉcóthểđùanghịchtrênnhữnglốiđibẩnthỉuvàcácbàvợkhôngthể
trồngtrọtđượcgìđểcảithiệnnhữngbữaănđạmbạctronggiađình.Cuộcsốngnhưthếkhôngthểgọi
làthoảimáivàhạnhphúcđược.Trongtrườnghợpnày,điềutốiưunhấtmàtôicóthểkhuyêncácbạn
lànêncómộtngôinhàcủariêngmìnhđểmọingườitronggiađìnhthoảimáitrúngụvàtựdothực
hiệnnhữngcôngviệcnhằmhỗtrợchocuộcsốngngàymộttốthơn.
Theotôinghĩ,nhữngngườichovaytiềnthườngsẵnlònggiúpđỡnhữngaimuốncómộtngôinhà
vàđấtđairiêngcủamình.Cácbạncóthểvaytiềnhoặcsửdụngsốtiềntíchgópđểxâynhà.Khiđó,cả
giađìnhbạnđượcsốngyênvui,hạnhphúctrongngôinhàcủachínhmình.Cácbàvợcóthểtrồngtrọt
thêmcâytrái,raucảiđểcảithiệnnhữngbữaăn,concáicủabạnsẽđượcvuichơiởnhữngnơisạchsẽ,
antoàn.Bấygiờ,bạnhoàntoànyêntâmlàmviệcđểtrảnợ,thờigiancóthểhainăm,bốnnămhay
mười năm chẳng hạn. Công việc này cũng giống như bạn đang trả tiền thuê nhà hàng tháng vậy.
Nhưngtừđâytrởđi,cuộcsốngcủabạnđãsangmộttrangmớitốtđẹphơn,bởivìbạnđangsởhữu
mộttàisảncógiátrịvàcóđầyđủmọiquyềnhạncủamìnhđốivớicănnhà.
Khicónhàrồi,mộtmặtnàođóbạncóthểgiảmđượcmộtsốkhoảnchitiêulặtvặtkhác,khiếnsố
tiềnbạnlàmrađượcdưdảhơnvàcóthểđápứngcácyêucầukhác,gópphầnnângcaomứcsống.Ý
nghĩanàychínhlàcáchchữatrịthứnăm:“Hãyquyếttâmsởhữumộtngôinhà,vìnhưthếbạnmới
cóthểtíchlũyđượctiềnbạcvàcóđiềukiệntốthơnđểthựchiệnnhữngcuộcđầutưmanglạilợi
nhuậntrongtươnglai”.
CÁCHTHỨSÁU:
ĐẢMBẢONGUỒNTHUNHẬPLÂUDÀI
-Thôngthường,cuộcđờicủamỗingườiđềuphảitrảiquacácgiaiđoạntừthuởấuthơchođến
bạcđầu.–Arkadnóiởlớphọcvàongàythứsáu.–Vìvậy,tôicóthểnóirằng:“Tráchnhiệmcủamỗi
ngườilàphảibiếtchuẩnbịmộttàisảncầnthiếtkhibạnvềgià.Điềunàykhôngchỉnhằmnuôisống
bảnthânkhibạnanhưởngtuổigià,màcòncóthểchucấpchocácthànhviêntronggiađìnhkhibạn
khôngcònkhảnănglàmviệcđược”.Đâylàbàihọctiếptheo,nhằmđảmbảonguồnthunhậplâudài
khithờigianvàsứclựckhôngchophépbạntiếptụclàmviệc.
Ngườinàohiểuđượccácquyluậtlàmgiàuvàđãsởhữumộtsốtàisảnthìnênsuynghĩđếnđiều
này.Cácbạnphảilênkếhoạchđầutưhaythựchiệncáccôngviệccóthểbảođảmlâudàichotương
laicủabạn.
Cónhiềucáchkhácnhauđểđảmbảocuộcsốngcủacácbạnsaunày.Vídụnhưcấtgiấutàisản
vàomộtnơikínđáo.Đâylàcáchmàmọingườithườnglàmnhất,nhưngnódễdàngtrởthànhmụctiêu
củanhữngkẻtrộm.Vìvậy,tôikhôngnhấnmạnhđếnkếhoạchnày.
Mộtcáchkháclàmuanhàcửavàđấtđai.Bởivì,nhữngthứnàycóthểtồntạilâudàivàsaunày
nếucần,bạncóthểbánhaychothuêđểthulợi.Đâylàmộtcáchtốtnếubạnbiếtchọnnhữngcănnhà,
nhữngmảnhđấtcógiátrịtrongtươnglai.
Hoặccònmộtcáchkhácnữamàcácbạndễdàngthựchiệnđược,đólàchovaynhữngkhoảntiền
nhỏ.Theothờigian,nósẽphátsinhlợinhuận.Sốtiềntănglêntỷlệthuậnvớithờigian-bạnchovay
cànglâuthìsaunàysốtiềnthuvềcànglớn.Tùytheonhucầutrongtươnglaivàkhảnăngcóđượcở
hiệntại,bạnnêndànhramộtkhoảntiềnnhỏchokếhoạchnàyngaytừbâygiờ.Cáchnàycóthêmmột
ưuđiểmlàvớikhảnăngtínhtoáncủamình,bạncóthểbiếttrướcđượclà10năm,20năm…sau,số
tiềnbạnsẽnhậnđượclàbaonhiêu.
TrướcđâytôicóquenmộtngườithợlàmdéptênAnsan.Ansanchobiết,cứmỗituầnanhtađều
chongườivaytiềnvayhaiđồngbạc.Suốt8nămnhưvậychođếnmộtngàynọ,ngườivaytiềntính
toánvàchoAnsanbiếttổngsốtiềngốcvàlãitínhtheomứclãihôngthườnglúcbấygiờ,đãlênđến
khoản1.040đồng.
Tôirấthoannghênhvàkhíchlệanhtarằngnếutiếptụcgửitiềnđềuđặnnhưvậytrongmườihai
nămnữa,thìsốtiềnthuđượcsẽlênđến4.000đồngbạc.Vớimộtsốtiềnnhưvậy,anhtacóthểđảm
bảocuộcsốngsungtúctrongnhữngnămvềgiàcủamình.
Theotôi,đâylàcáchtốiưunhấttrongkhảnănghiệnthờicủacácbạnnhằmbảođảmcuộcsống
trongtươnglaicủamỗingười.Vớicáchnày,cácbạnkhôngcầnsửdụngnhiềutiềntrongcùngmột
lúc,màchỉtríchramộtphầnnhỏtrongtổngsốtiềnlươngeohẹpcủacácbạnđểthựchiệndầndần.
Tôiđánhgiácaocáchlàmnày,bởivìbấtkỳaicũngcóthểthựchiệnđượcvàcóthểlàmbấtcứlúc
nào.
Đâylàphươngthứcchữatrịthứsáuchomộttúitiềnrỗng,màtheotôinghĩcácbạnnênbắttay
thựchiện ngay bây giờ “Hãy chuẩn bị cuộc sống trong tương lai bằng cách hàng tháng cho vay
nhữngkhoảntiềnnhỏ.Sốtiềnnàytheothờigiansẽgiatăngrấtnhiều,đảmbảosaunàybạnsẽcó
mộtsốtiềncầnthiếtđểnuôisốngbảnthânvàgiađìnhkhimìnhkhôngcònkhảnănglaođộng
nữa”.
CÁCHTHỨBẢY: