Chủ đề: HÌNH CHIẾU PHỐI CẢNH

Chủ đề: HÌNH CHIẾU PHỐI CẢNH
1. Vấn đề cần giải quyết
Nội dung kiến thức, kĩ năng trong chủ đề này xoay quanh vấn đề nghiên cứu
về cách vẽ hình chiếu phối cảnh ở chương trình môn công nghệ lớp 11 . Để thuận
lợi cho việc áp dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề, có thể thiết kế nội
dung dạy học của vấn đề này thành 01 chủ đề như sau:
- Tên chủ đề: Hình chiếu phối cảnh
- Vấn đề cần giải quyết trong chủ đề này là: Hình chiếu phối cảnh là gì và
phương pháp vẽ hình chiếu phối cảnh.
*Cách thức giải quyết vấn đề:
- Trên cơ sở yêu cầu 4 nhóm học sinh vẽ vào giấy một ngôi nhà đơn giản
dựa trên 2 hình chiếu vuông góc sẵn có để từ đó hình thành khái niệm ban đầu cho
học sinh biết hình chiếu phối cảnh là gì.
- Tiếp tục cho học sinh quan sát quan sát các bản thiết kế kiến trúc xây dựng
và hình chiếu phối cảnh của một số công trình từ đó học sinh có thể biết được vai
trò cũng như ứng dụng của hình chiếu phối cảnh trong thực tế.
- Cuối cùng giáo viên và học sinh sẽ cùng nhau tìm hiểu phương pháp xây
dựng hình chiếu phối cảnh của vật thể đơn giản. Từ đó học sinh có thể tự vẽ được
hình chiếu phối cảnh của những vật thể đơn giản.
*Mỗi nội dung được thiết kế gồm có: Khởi động – Hình thành kiến thức Luyện tập. Phần Vận dụng và Tìm tòi mở rộng được GV giao cho học sinh tự tìm hiểu
ở nhà.
Có thể mô tả chuỗi hoạt động học và dự kiến thời gian như sau:
Các bước

Hoạt động

Khởi động

Hoạt động 1

Hình thành

Hoạt động 2
kiến thức

Thời
lượng dự
Tên hoạt động
kiến và
địa điểm
Tạo tình huống về ứng dụng của hình 3 phútchiếu phối cảnh trong thực tế
Trên lớp
10 phútKhái niệm, phân loại hình chiếu phối Trên lớp
cảnh


Hình thành
Hoạt động 3
kiến thức

Luyện tập

Hoạt động 4

12 phútPhương pháp vẽ phác hình chiếu phối Trên lớp
cảnh

Vẽ hình chiếu phối cảnh

20 phútTrên lớp
Ở nhà

Vận dụng

Hoạt động 4

Hướng dẫn về nhà.

Chuẩn bị
Giáo viên
- Các hình ảnh mô phỏng: hình chiếu phối cảnh
Học sinh
- SGK, vở ghi bài, giấy nháp...
II. Nội dung – chủ đề bài học
Theo chương trình giáo dục phổ thông môn Công nghệ lớp 11, chủ đề :
“Hình chiếu phối cảnh” gồm có 02 nội dung như sau:
- Khái niệm
- Phương pháp vẽ phác hình chiếu phối cảnh.
Nội dung kiến thức nói trên được thể hiện trong sách giáo khoa Vật lí lớp 11
hiện hành gồm 1 tiết: Bài 7: Hình chiếu phối cảnh
Ngoài ra còn phần thông tin bổ xung về các bước vẽ phác hình chiếu phối
cảnh hai điểm tụ. Theo Công văn Hướng dẫn thực hiện điều chỉnh nội dung dạy
học số 5842/BGDĐT-VP ngày 01 tháng 9 năm 2011 của Bộ Giáo dục và Đào tạo,
một số nội dung đã được tinh giảm .
III. Tổ chức các hoạt động học của học sinh
1. Ổn định tổ chức lớp (1 phút)
Hoạt động 1: Tạo tình huống giúp học sinh hình thành ban đầu về hình chiếu
phối cảnh


a) Mục tiêu hoạt động: Giúp học sinh nhớ lại các kiến thức đã học về hình chiếu
vuông góc, về hình chiếu trục đo từ đó giúp hình thành kiến thức mới về hình chiếu

phối cảnh.
- Nội dung:
+ Quan sát 2 hình chiếu đứng và hình chiếu bằng của 1 vật thể (cụ thể là hình chiếu
của ngôi nhà đơn giản)
+ Yêu cầu học sinh biểu diễn vật thể đó dựa trên 2 hình chiếu đã cho
b) Gợi ý tổ chức hoạt động:
- Giáo viên chia lớp thành 4 nhóm, mỗi nhóm sẽ được phát 1 tờ giấy để vẽ biểu diễn
vật thể.
- 4 nhóm học sinh thảo luận để vẽ biểu diễn được vật thể dựa trên 2 hình chiếu cho
sẵn.
c) Sản phẩm của hoạt động:
- Hình thành ban đầu về hình chiếu phối cảnh.
Hoạt động 2: Tạo tình huống học tập về ứng dụng của hình chiếu phối cảnh.
a) Mục tiêu hoạt động: Thông qua hình ảnh để tạo ra sự cần thiết của hình
chiếu phối cảnh ở bản vẽ kĩ thuật trong đời sống thực tiễn.
Nội dung: quan sát hình ảnh.
- Cho học sinh quan sát một số hình ảnh bản thiết kế xây dựng của một số công
trình nổi tiếng và yêu cầu học sinh dự đoán các công trình đó.
- Qua các hình ảnh bản thiết kế xây dựng của một số công trình nổi tiếng cho
thấy khá nhiều học sinh không hình dung ra được công trình sau khi xây dựng sẽ
như thế nào. Từ đó, hình chiếu phối cảnh cần thiết được có ngay bên cạnh của bản
thiết kế.
b) Gợi ý tổ chức hoạt động:
GV đặt vấn đề bằng cách cho học sinh quan sát hình ảnh bản vẽ và các em thực
hiện nhiệm vụ học tập theo phiếu học tập.
- Học sinh thảo luận nhóm rút ra vai trò hình chiếu phối cảnh.
- Giáo viên hỗ trợ học sinh hoàn thiện chính xác vai trò của hình chiếu phối
cảnh.

c) Sản phẩm hoạt động: Báo cáo kết quả hoạt động nhóm và nội dung vở ghi
của HS.
Hoạt động 3: Tìm hiểu khái niệm và phân loại hình chiếu phối cảnh.
a) Mục tiêu hoạt động: Tạo tình huống rút ra thế nào là hình chiếu phối cảnh,
cách dựng hình chiếu đó như thế nào?
Nội dung:
- Xây dựng khái niệm hình chiếu phối cảnh
- Phân loại hình chiếu phối cảnh
- Phương pháp vẽ phác hình chiếu phối cảnh một điểm tụ.
b) Gợi ý tổ chức hoạt động:
- Giáo viên cho khoảng 3 học sinh lên bảng tự vẽ một ngôi nhà đơn giản
nhất theo khả năng và tư duy cảu bản thân.
- Giáo viên cho học sinh nhận xét bài vẽ của bạn nào đẹp nhất và dễ hình
dung nhất.
- Sử dụng một hình vẽ ngôi nhà theo hình không gian yêu cầu học sinh nhận
xét các đường thẳng trên cùng một mặt phẳng có song song với nhau hay
không và so sánh với thực tế.
- Bằng hình ảnh giáo viên giúp học sinh hiểu thế nào là điểm nhìn, mặt
tranh, mặt phẳng vật thể, đường chân trời.
c) Sản phẩm hoạt động: Học sinh nắm được khái niệm hình chiếu phối cảnh, khái
niệm điểm nhìn, mặt tranh, mặt phẳng vật thể, đường chân trời.
I. Khái niệm và phân loại:
1. Khái niệm:
- Hình chiếu phối cảnh là hình biểu diễn được xây dựng bằng phép chiếu xuyên
tâm.
- Tâm chiếu là mắt người quan sát gọi là điểm nhìn
- Mặt phẳng hình chiếu là mặt phẳng đứng tưởng tượng gọi là mặt tranh
- Mặt phẳng nằm ngang trên đó đặt vật thể biểu diễn gọi là mặt phẳng vật thể
- Mặt phẳng nằm ngang đi qua điểm nhìn và vuông góc với mặt tranh ( song song
với mặt phẳng vật thể) gọi là mặt phẳng tầm ngắm.

- Đường thẳng giao giữa mặt phẳng tầm ngắm với mặt tranh gọi là đường chân
trời


2. Phân loại:
- Có 2 loại: Hình chiếu phối cảnh một điểm tụ và hình chiếu phối cảnh hai điểm tụ
+ Hình chiếu phối cảnh một điểm tụ: có mặt tranh song song với một mặt của vật
thể
+ Hình chiếu phối cảnh hai điểm tụ: có mặt tranh không song song với một mặt
nào của vật thể.
Hoạt động 3: Phương pháp vẽ phác hình chiếu phối cảnh:
a) Mục tiêu hoạt động: Học sinh vẽ phác được hình chiếu phối cảnh của một
số vật thể đơn giản.
Nội dung: Trình bày và hướng dẫn học sinh làm 7 bước cơ bản để vẽ hình.
b) Gợi ý tổ chức hoạt động:
- Yêu cầu học sinh tham khảo sách giáo khoa đưa ra các bước cụ thể.
- Đặt câu hỏi cho học sinh để rút ra những lưu ý khi vẽ ở bước 4: Khi nối
các điểm của hình chiếu với điểm tụ F ’ tại sao không nối tất cả các điểm mà chỉ nối
một số điểm?
- Giáo viên cho học sinh trả lời đồng thời chiếu hoặc vẽ từng bước cụ thể
theo câu trả lời.
c) Sản phẩm hoạt động: Học sinh nắm được các bước và vẽ được hình vẽ phác
của hình chiếu phối cảnh.
II. Phương pháp vẽ phác hình chiếu phối cảnh một điểm tụ:
- Gồm 7 bước cơ bản:
B1: Vẽ một đường thẳng ngang tt dùng làm đường chân trời
B2: Chọn một điểm F’ trên tt làm điểm tụ
B3: Vẽ hình chiếu đứng của vật thể
B4: Nối các điểm của hình chiếu đứng của vật thể với F’
B5: Lấy điểm I’ trên đường nối bất kì giữa hình chiếu đứng của vật thể với F ’ đẻ

xác định chiều rộng vật thể
B6: Từ I’ vẽ các đường thẳng lần lượt song song với các cạnh của hình chiếu đứng
của vật thể
B7: Tô đậm các cạnh thấy của vật thể, hoàn thiện bản vẽ phác.


Hoạt động 5: Hệ thống hóa kiến thức – luyện tập
A. Kiến thức
I. Khái niệm và phân loại:
1. Khái niệm:
- Hình chiếu phối cảnh là hình biểu diễn được xây dựng bằng phép chiếu xuyên
tâm.
2. Phân loại:
- Có 2 loại: Hình chiếu phối cảnh một điểm tụ và hình chiếu phối cảnh hai điểm tụ
II. Phương pháp vẽ phác hình chiếu phối cảnh một điểm tụ:
- Gồm 7 bước cơ bản:
B1: Vẽ một đường thẳng ngang tt dùng làm đường chân trời
B2: Chọn một điểm F’ trên tt làm điểm tụ
B3: Vẽ hình chiếu đứng của vật thể
B4: Nối các điểm của hình chiếu đứng của vật thể với F’
B5: Lấy điểm I’ trên đường nối bất kì giữa hình chiếu đứng của vật thể với F ’ đẻ
xác định chiều rộng vật thể
B6: Từ I’ vẽ các đường thẳng lần lượt song song với các cạnh của hình chiếu đứng
của vật thể
B7: Tô đậm các cạnh thấy của vật thể, hoàn thiện bản vẽ phác.
B. BÀI TẬP VẬN DỤNG
Chia lớp làm 4 nhóm làm bài tập vẽ hình chiếu phối cảnh của các vật có hình dạng
đơn giản.

3. Dặn dò

- Về nhà trả lời các câu hỏi 1, 2, 3 trang 40 SGK và làm bài tập trang 40 SGK


- Chuẩn bị trước bài mới ở nhà
4. RÚT KINH NGHIỆM
a. Nội dung:
………………………………………………………………………………………
………
b. Phương pháp:
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………
c. Đồ dùng dạy học:
………………………………………………………………………………………
………