SKKN DAO HUYEN NGOC đã sửa MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP 2

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO HÀ NỘI

***************

MÃ SKKN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ
CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP 2

Lĩnh vực : CHỦ NHIỆM
Cấp học : Tiểu học

NĂM HỌC: 2015 - 2016


MỤC LỤC
NỘI DUNG
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ

Trang
1

I. Lý do chọn đề tài.

1

II. Mục đích nghiên cứu.

2

III. Khách thể, đối tượng nghiên cứu.

2

IV. Đối tượng khảo sát thực nghiệm.

2

V. Phương pháp nghiên cứu.

3

VI. Phạm vi nghiên cứu.

3

PHẦN II: NỘI DUNG

4

Chương 1: Cơ sở lý luận

4

1. 1. Những căn cứ khoa học.

4

1.2. Một số khái niệm cơ bản.

7

Chương 2: Cơ sở thực tiễn

12

2.1. Đặc điểm của nhà trường.

12

2.2. Đặc điểm của lớp.

12

2.3. Thực trạng công tác chủ nhiệm của lớp2G.

13

Chương 3: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm
lớp 2.

14

3.1. Tìm hiểu hoàn cảnh học sinh.

14

3.2. Xây dựng đội ngũ cán bộ lớp và tạo uy tín cho đội ngũ
cán bộ lớp.

16

3.3. Phối hợp các biện pháp giáo dục ngoài giờ lên lớp.

19

3.4. Hình thành nhân cách thông qua giờ đạo đức.

23

3.5. Rèn tính tập thể, rèn nếp tự quản.

24


NỘI DUNG

Trang

3.6. Động viên, khích lệ học sinh kịp thời.

27

3.7. Phối hợp chặt chẽ với phụ huynh lớp.

28

3.8. Xây dựng tình cảm cô trò.

30

Chương 4: Kết quả thực hiện

32

4.1. Kết quả giáo dục ba mặt.

32

4.2. Tinh thần tập thể lớp.

33

PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

35

1. Kết luận.

35

2. Khuyến nghị.

35


CÁC TỪ NGỮ VIẾT TẮT
- Giáo viên chủ nhiệm: GVCN
- Đội thiếu niên Tiền phong: Đôi TNTP
- Hoạt động ngoài giờ lên lơp: HĐNGLL

- Giáo dục: GD
- Phụ huynh học sinh: PHHS
- Phương pháp dạy học: PPDH
- Hoạt động: HĐ



Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
“Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai”. Trẻ em là nguồn hạnh phúc của
gia đình, là tương lai của đất nước, là lớp người kế tục sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc. Gia đình và xã hội luôn dành cho trẻ những điều kiện tốt nhất
để cho các em phát triển về thể chất, tinh thần, trí tuệ, tình cảm và đạo đức. Bên
cạnh đó, từ xưa đến nay giáo dục là một vấn đề rất quan trọng trong xã hội và
nhất là trong xã hội ngày nay, một xã hội công nghiệp hóa, hiện đại hóa và đặc
biệt là thời kỳ hội nhập với thế giới. Nó đòi hỏi con người toàn diện có tri thức,
đạo đức. Muốn có một thế hệ con người như vậy thì ngay bậc tiểu học của giáo
dục phải quan tâm trú trọng giáo dục con người phát triển toàn diện (Đức – trí –
thể - mĩ). Chính vì vậy bậc tiểu học được coi là bậc nền tảng của hệ thống giáo
dục quốc dân. Nó đòi hỏi đội ngũ người thầy phải có đủ trình độ hiểu biết về
kiến thức sư phạm, có năng lực quản lý, có lòng say mê với nghề nghiệp. Từ đó
mới giúp các em hình thành những cơ sở ban đầu về nhân cách cũng như ngôn
ngữ giao tiếp, kiến thức cơ bản để sau này vững bước lên các lớp trên. Để có lớp
người như vậy là nhờ một phần lớn do sự giáo dục ở trường tiểu học. Chính vì
vậy ngành giáo dục cần nâng cao trách nhiệm giáo dục để thực hiện tốt nhiệm
vụ Đảng và Nhà nước giao phó. Để thực hiện được vai trò đó thì người giáo viên
phải tiến hành nhiều công việc khác nhau nhưng một trong những công việc
quan trọng của người giáo viên đó là công tác chủ nhiệm lớp nhằm hình thành

và duy trì nếp tự quản, tinh thần tập thể cho học sinh của lớp do mình phụ trách.
Đây là một công việc quan trọng vì nó góp phần không nhỏ quyết định đến kết
quả học tập và rèn luyện của học sinh. Trong giảng dạy, người giáo viên phải
luôn chú ý, quan tâm tích cực đến việc rèn cho lớp nếp tự quản, tinh thần tập thể
để các em có tính tự giác, tích cực trong học tập và sinh hoạt thì kết quả giáo
dục sẽ tốt hơn.
Mặt khác nếu ngay từ đầu một lớp học có nếp tự quản tốt và tinh thần tập
thể tốt sẽ giúp học sinh lớp đó nghiêm túc trong học tập cũng như trong mọi
hoạt động khác của nhà trường. Đồng thời giáo viên chủ nhiệm sẽ “ nhàn” hơn
mỗi khi lên lớp. Từ đó giáo viên sẽ có nhiều thời gian để đầu tư cho việc dạy
học của mình. Thực tế cho thấy khi học sinh trong lớp có nếp tự quản tốt và tinh
thần tập thể tốt thì người GVCN đã phần nào làm tốt công tác chủ nhiệm lớp
(tức là người giáo viên đã hoàn thành tốt việc giảng dạy các bộ môn và tổ chức
1/37


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2
giáo dục, rèn luyện đạo đức cho học sinh). Đặc biệt trong nhà trường Tiểu học
thì vai trò của người giáo viên chủ nhiệm lại càng quan trọng. Bởi lẽ giáo viên
chủ nhiệm thay mặt nhà trường quản lý điều hành lớp, trực tiếp giáo dục tư
tưởng đạo đức, hình thành nhân cách cho học sinh, là cầu nối giữa ba môi
trường giáo dục gia đình, nhà trường và xã hội
Ngoài ra nếu như xây dựng được nếp tự quản và tinh thần tập thể cho lớp
của mình thì sẽ giúp học sinh lớp đó thêm tự lập, tự tin và tích cực trong học tập
cũng như trong lao động. Đây chính là những nhân tố góp phần quyết định đến
kết quả giáo dục của giáo viên. Nói cách khác nếp tự quản và tinh thần tập thể
tốt sẽ làm tăng chất lượng dạy học đồng thời rèn luyện đạo đức, tác phong cho
học sinh góp phần hình thành nhân cách của các em. Vì lí do đó mà ngay từ khi
mới nhận lớp, tôi luôn tâm niệm: Làm thế nào để xây dựng nếp tự quản, tinh
thần tập thể cho học sinh lớp mình ngay từ đầu sao cho tốt. Từ những suy nghĩ,

trăn trở như trên bản thân tôi đã mạnh dạn nảy sinh viết sáng kiến kinh nghiệm
để rèn luyện nếp tự quản, tinh thần tự học cho học sinh.
Xuất phát từ những cơ sở lí luận trên, với mong muốn giúp các em hình
thành và duy trì nếp tự quản, tinh thần tập thể , tôi đã tìm hiểu, đúc kết và tìm ra:
“ Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2”. Qua thực
tiễn giảng dạy của bản thân cùng với việc học hỏi kinh nghiệm ở các bạn đồng
nghiệp cũng như tham khảo một số tài liệu, tôi đã mạnh dạn triển khai một số
biện pháp vào công tác chủ nhiệm thực tế của mình.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Đánh giá thực trạng và đề xuất một số biện pháp nâng cao hiệu quả công
tác chủ nhiệm ở lớp 2. Từ đó xây dựng cho mỗi học sinh nếp tự quản và tinh thần
tập thể để từ đó các em có thể học tập tốt hơn để các em có vốn kiến thức vững
vàng, rèn luyện nhân cách đạo đức.
III. KHÁCH THỂ, ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
- Khách thể nghiên cứu: Công tác chủ nhiệm lớp ở trường tiểu học
- Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ
nhiệm lớp 2
IV. ĐỐI TƯỢNG KHẢO SÁT, THỰC NGHIỆM:
Học sinh lớp 2G trường Tiểu học tôi đang công tác.

2/37


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
- Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận:
+ Phương pháp sử dụng tài liệu: Nghiên cứu các tài liệu sư phạm có liên quan
đến vấn đề nghiên cứu
+ Phương pháp phân loại: tham khảo hồ sơ học bạ của từng em, phân loại học
sinh mình phụ trách.

- Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
+ Phương pháp quan sát: Quan sát hoạt động của học sinh.
+ Phương pháp điều tra: Trò chuyện với học sinh, phụ huynh học sinh, các
GVCN của các em ở những năm trước.
- Nhóm phương pháp thực nghiệm:
+ Phương pháp thực nghiệm: áp dụng các biện pháp đã đưa để rèn nề nếp của
lớp mình.
+ Phương pháp thống kê, đánh giá: Tổng kết về tình hình nề nếp của lớp mình
phụ trách theo từng giai đoạn, đưa ra đánh giá của bản thân sau khi đã áp dụng các
biện pháp rèn nề nếp đó.
VI. PHẠM VI, KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU:
Từ tháng 9 năm 2015 đến tháng 4 năm 2016
- Tháng 9 năm 2015: Đăng kí đề tài.
- Tháng 11 năm 2015: Xây dựng đề cương nghiên cứu.
- Tháng 12 năm 2015: Tìm kiếm các tài liệu để xây dựng cơ sở lí luận của đề
tài. Khảo sát thực trạng đề tài.
- Tháng 2 năm 2016: Phân tích, xử lí số liệu.
- Tháng 3 + tháng 4 năm 2016: Viết và hoàn thành đề tài.
- Tháng 4 năm 2016: Nộp SKKN.

3/37


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2

PHẦN II: NỘI DUNG
Chương 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN

1.1. Những căn cứ khoa học:
1.1.1. Quan điểm chỉ đạo của Đảng về giáo dục:

Nhiệm vụ và mục tiêu cơ bản của giáo dục là nhằm xây dựng những con
người và thế hệ thiết tha gắn bó với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã
hội, có đạo đức trong sáng, có ý chí kiên cường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc;
công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước; giữ gìn và phát huy các giá trị văn hoá
của dân tộc, có năng lực tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại; phát huy tiềm năng
của dân tộc và con người Việt Nam, có ý thức cộng đồng và phát huy tính tích
cực của cá nhân, làm chủ tri thức khoa học và công nghệ hiện đại, có tư duy
sáng tạo, có kỹ năng thực hành giỏi, có tác phong công nghiệp, có tính tổ chức
và kỷ luật; có sức khoẻ, là những người kế thừa xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa
“hồng”vừa “chuyên” như lời căn dặn của Bác Hồ.
Thực sự coi giáo dục- đào tạo là quốc sách hàng đầu. Nhận thức sâu
sắc giáo dục- đào tạo cùng với khoa học và công nghệ là nhân tố quyết định
tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội, đầu tư cho giáo dục- đào tạo là đầu tư
phát triển. Thực hiện các chính sách ưu tiên ưu đãi đối với giáo dục- đào tạo, đặc
biệt là chính sách đầu tư và chính sách tiền lương. Có các giải pháp mạnh mẽ để
phát triển giáo dục.
Giáo dục- đào tạo là sự nghiệp của toàn Đảng, của Nhà nước và của
toàn dân. Mọi người đi học, học thường xuyên, học suốt đời. Phê phán thói lười
học. Mọi người chăm lo cho giáo dục. Các cấp uỷ và tổ chức đảng, các cấp
chính quyền, các đoàn thể nhân dân, các tổ chức kinh tế, xã hội, các gia đình và
các cá nhân đều có trách nhiệm tích cực góp phần phát triển sự nghiệp giáo dụcđào tạo, đóng góp trí tuệ, nhân lực, vật lực, tài lực cho giáo dục- đào tạo. Kết
hợp giáo dục nhà trường, giáo dục gia đình và giáo dục xã hội, tạo nên môi
trường giáo dục lành mạnh ở mọi nơi, trong từng cộng đồng, từng tập thể.
Phát triển giáo dục- đào tạo gắn với nhu cầu phát triển kinh tế- xã hội,
những tiến bộ khoa học- công nghệ và củng cố quốc phòng, an ninh. Coi
trọng cả ba mặt; mở rộng quy mô, nâng cao chất lượng và phát huy hiệu quả.
Thực hiện giáo dục kết hợp với lao động sản xuất, nghiên cứu khoa học, lý luận
gắn với thực tế, học đi đôi với hành, nhà trường gắn liền với gia đình và xã hội.
4/37

Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2
Thực hiện công bằng xã hội trong giáo dục- đào tạo. Tạo điều kiện để ai
cũng được học hành. Người nghèo được Nhà nước và cộng đồng giúp đỡ để học
tập. Bảo đảm điều kiện cho những người học giỏi phát triển tài năng.
Giữ vai trò nòng cốt của các trường công lập đi đôi với đa dạng hoá các
loại hình giáo dục- đào tạo, trên cơ sở Nhà nước thống nhất quản lý, từ nội
dung chương trình, quy chế học, thi cử, văn bằng, tiêu chuẩn giáo viên, tạo cơ
hội cho mọi người có thể lựa chọn cách học phù hợp với nhu cầu và hoàn cảnh
của mình. Phát triển các trường bán công, dân lập ở những nơi có điều kiện,
từng bước mở các trường tư thục ở một số bậc học như: mầm non, phổ thông
trung học, trung học chuyên nghiệp, dạy nghề, đại học. Mở rộng các hình thức
đào tạo không tập trung, đào tạo từ xa, từng bước hiện đại hoá hình thức giáo
dục.
Từ những quan điểm cơ bản trên, Đảng và Nhà nước ta đã đề ra những
chủ trương, đường lối, chính sách và những giải pháp lớn nhằm phát triển giáo
dục – đào tạo. Những chủ trương đường lối đã chuyển hóa thành luật và những
cơ chế, chính sách cụ thể nhằm thực hiện những nhiệm vụ và mục tiêu đề ra.
Quan điểm tiếp tục đổi mới sự nghiệp giáo dục – đào tạo của Đảng ta là một
hướng đi đúng đắn, đã tạo nên những chuyển biến tích cực góp phần đáp ứng
yêu cầu phát triển kinh tế xã hội đất nước.
1.1.2. Mục tiêu của giáo dục Tiểu học:
Giáo dục tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu
cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và
các kĩ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học trung học cơ sở.
1.1.3. Nội dung giáo dục Tiểu học:
Giáo dục tiểu học phải đảm bảo cho học sinh có hiểu biết đơn giản, cần
thiết về tự nhiên, xã hội và con người; có kĩ năng cơ bản về nghe, đọc, nói, viết
và tính toán; có thói quen rèn luyện thân thể, giữ gìn vệ sinh; có hiểu biết ban
đầu về hát, múa, âm nhạc, mỹ thuật.

Nội dung giáo dục của cấp học Tiểu học là một bộ phận của nội dung
chương trình phổ thông vốn mang tính chỉnh thể. Phải đảm bảo yêu cầu phối
hợp liên môn nhằm hỗ trợ việc học tập của các môn học tránh chồng chéo, trùng
lặp. Xác định nội dung dạy học theo định hướng lựa chọn những kiến thức cơ sở
cho việc tiếp tục học lên, thiết thực phục vụ cho cuộc sống hiện tại, góp phần
định hướng công việc trong tương lai.
5/37


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2
1.1.4. Đặc điểm của học sinh đầu cấp Tiểu học:
Các em trong giai đoạn đầu cấp tiểu học còn rất non nớt kể cả về thể chất
và nhận thức.
+ Về mặt cơ thể:
- Hệ xương còn nhiều mô sụn, xương sống, xương hông, xương chân,
xương tay đang trong thời kỳ phát triển (thời kỳ cốt hoá) nên dễ bị cong vẹo,
gẫy dập,...
- Hệ cơ đang trong thời kỳ phát triển mạnh nên các em rất thích các trò
chơi vận động như chạy, nhảy, nô đùa,...
- Hệ thần kinh cấp cao đang hoàn thiện về mặt chức năng, do vậy tư duy
của các em chuyển dần từ trực quan hành động sang tư duy hình tượng, tư duy
trừu tượng.
Chính vì vậy tâm lý của các em có những đặc điểm chung:
+ Về nhận thức:
-Từ trực quan đến trừu tượng: Hãy bắt đầu từ cái nhìn thấy, nghe thấy, sau
đó nâng lên tầm “khái quát”, “kết luận”.
- Tự cụ thể đến khái quát: Từ ví dụ cụ thể gần gũi với cuộc sống, nâng lên
thành “lý thuyết chung”.
-Từ làm đến hiểu: hãy cho học sinh được chơi, được tham gia, rồi các em
sẽ hiểu. Cái hiểu như thế sâu sắc và nhớ lâu hơn.

- Từ thích thú đến tự giác: Trẻ chỉ học cái gì chúng thấy thích thú. Nếu vì
bắt buộc mà phải học sẽ chỉ là “học hộ người lớn”. Vì vậy, lớp học phải vui, rộn
rã tiếng cười, không cần “trật tự tuyệt đối”.
- Nghe sẽ quên, nhìn sẽ nhớ, làm sẽ hiểu: Dạy kĩ năng là dạy chọ học sinh
hiểu, từ đó sẽ chủ động luyện tập, dần dần mới hình thành kĩ năng.
+ Về tình cảm:
- Thích làm người lớn: Hãy cho các em cơ hội làm người lớn, được đóng
vai “thầy giáo”, “cha mẹ”. Hãy cho các em những trọng trách lớn: Làm lớp
trưởng, tổ trưởng, nhóm trưởng, đội trưởng để các em được khẳng định bản
thân.
-Thích được tôn trọng: Hãy để các em được tự quyết nhiều điều như thời
gian bắt đầu, giải lao, kết thúc buổi học. Tự các em được xây dựng nội quy, đưa
6/37


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2
ra hình thức kỉ luật đối với người vi phạm. Đừng nói các em sai, hãy nhắc các
em “nghĩ lại”, “xem xét lại”.
-Dễ thay đổi tâm trạng: Vui vẻ, nhiệt tình rồi lại “ỉu xìu” ngay. Phải tạo ra
hứng thú liên tục, điều chỉnh giọng nói, đôi khi phải hài hước… mua vui. Bên
cạnh động viên khuyến khích, đừng ngại “năn nỉ”, vì HS cảm thấy mình được
chú ý, được quan tâm, “có giá”. Dù sao chúng vẫn là “trẻ con”, nên đừng quên
kết hợp DẠY và DỖ.
-Tự ái cao: Hãy công bằng trong nhận xét, đánh giá, hãy sử dụng từ ngữ
mềm dẻo khi nhận xét, chủ yếu là động viên. Ngay cả khi thi đua, cũng nên xem
xét sự cố gắng của cả bên thua.
1.2. Một số khái niệm cơ bản:
1.2.1. Biện pháp:
Biện pháp là cách hành động, lựa chọn sao cho phù hợp với mục đích.
(Theo Từ điển Tiếng Việt)

Biện pháp là cách làm, cách giải quyết một vấn đề cụ thể.(Theo Từ điển
Tiếng Việt phổ thông, Viện ngôn ngữ học)
1.2.2. Hiệu quả:
Hiệu quả là kết quả rõ rệt. (Theo từ điển Tiếng Việt) .
1.2.3. Nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm lớp ở trường tiểu học:
- GVCN là thành viên của tập thể sư phạm và hội đồng sư phạm, là người
thay mặt hiệu trưởng, hội đồng nhà trường và phụ huynh học sinh quản lý và
chịu trách nhiệm về chất lượng toàn diện học sinh lớp mình phụ trách, tổ chức
thực hiện chủ trương, kế hoạch của nhà trường ở lớp chủ nhiệm
- Đối với HS và tập thể lớp, GVCN là nhà giáo dục và là người lãnh đạo
gần gũi nhất, người lãnh đạo, tổ chức, điều khiển, kiểm tra toàn diện mọi hoạt
động và các mối quan hệ ứng xử thuộc phạm vi lớp mình phụ trách dựa trên đội
ngũ tự quản là cán bộ lớp, cán bộ Đội và tính tự giác của mọi HS trong lớp.
GVCN giúp HS bước đầu hình thành các kỹ năng về mọi mặt.
- Trong quan hệ với các lực lượng giáo dục khác trong và ngoài nhà
trường, GVCN là nhân vật trung tâm để hình thành, phát triển nhân cách học
sinh và là cầu nối giữa gia đình, nhà trường và xã hội.

7/37


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2
- GVCN là thành viên của tập thể sư phạm và hội đồng sư phạm, là người
thay mặt hiệu trưởng, hội đồng nhà trường và PHHS quản lý và chịu trách
nhiệm về chất lượng toàn diện học sinh lớp mình phụ trách, tổ chức thực hiện
chủ trương, kế hoạch của nhà trường ở lớp chủ nhiệm
- Đối với HS và tập thể lớp, GVCN là nhà giáo dục và là người lãnh đạo
gần gũi nhất, người lãnh đạo, tổ chức, điều khiển, kiểm tra toàn diện mọi hoạt
động và các mối quan hệ ứng xử thuộc phạm vi lớp mình phụ trách dựa trên đội
ngũ tự quản là cán bộ lớp, cán bộ Đội và tính tự giác của mọi HS trong lớp.

- Trong quan hệ với các lực lượng giáo dục khác trong và ngoài nhà
trường, GVCN là nhân vật trung tâm để hình thành, phát triển nhân cách học
sinh và là cầu nối giữa gia đình, nhà trường và xã hội.
1.2.4. Những yêu cầu đối với GVCN lớp trong giai đoạn hiện nay.
Để đảm bảo cho học sinh có cơ hội phát huy hết năng lực của bản thân,
người giáo viên ngoài lòng yêu nghề, yêu trẻ còn cần trang bị cho mình những
kĩ năng giáo dục của thời đại mới.
a. Lập được kế hoạch dạy học; biết cách soạn giáo án theo hướng đổi
mới:
- Xây dựng được kế hoạch giảng dạy cả năm học phù hợp với đặc điểm
của nhà trường và lớp được phân công dạy.
- Lập được kế hoạch tháng dựa trên kế hoạch năm học bao gồm hoạt
động chính khoá và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
- Lập kế hoạch dạy học từng tuần thể hiện lịch dạy các tiết học và các
hoạt động giáo dục học sinh.
- Soạn giáo án theo hướng đổi mới, thể hiện các hoạt động dạy học tích
cực của thầy và trò (soạn giáo án đầy đủ với môn học dạy lần đầu, sử dụng giáo
án có điều chỉnh theo kinh nghiệm sau một năm giảng dạy).
b. Tổ chức và thực hiện các hoạt động dạy học trên lớp phát huy được
tính năng động sáng tạo của học sinh:
- Lựa chọn và sử dụng hợp lý các PPDH và hình thức tổ chức dạy học
theo hướng phát huy tính sáng tạo, chủ động và tích cực trong việc học tập của
HS; làm chủ được lớp học; xây dựng môi trường học tập hợp tác, thân thiện, tạo
sự tự tin cho HS; hướng dẫn HS tự học giúp các em tự tìm tòi kiến thức và rèn kĩ
năng.
8/37


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2
- Đặt câu hỏi kiểm tra phù hợp đối tượng và phát huy năng lực học tập của

HS; chấm, chữa bài kiểm tra một cách cẩn thận để giúp HS học tập tiến bộ.
- Có sử dụng thiết bị, đồ dùng dạy học, kể cả đồ dùng dạy học tự làm; biết
khai thác các điều kiện có sẵn để phục vụ giờ dạy, hoặc có ứng dụng phần mềm
dạy học, hoặc làm đồ dùng DH có giá trị thực tiễn cao.
- Lời nói rõ ràng, rành mạch, phát âm chuẩn khi giảng dạy và giao tiếp
trong phạm vi nhà trường; viết chữ đúng mẫu; biết cách hướng dẫn HS giữ vở
sạch và viết chữ đẹp.
c. Tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp:
- Xây dựng và thực hiện kế hoạch công tác chủ nhiệm gắn với kế hoạch
dạy học; biện pháp GD, quản lý HS một cách cụ thể, phù hợp với đặc điểm HS
của lớp.
- Tổ chức dạy học theo nhóm đối tượng đúng thực chất, không mang tính
hình thức; đưa ra được những biện pháp cụ thể để phát triển năng lực học tập
của HS và thực hiện giáo dục HS cá biệt, học sinh chuyên biệt.
- Phối hợp với gia đình và các đoàn thể ở địa phương để theo dõi, làm
công tác giáo dục học sinh.
- Tổ chức phong phú đa dạng các HĐGDNGLL cho tập thể HS tham gia
(tham quan di tích lịch sử, sinh hoạt dưới cờ; sinh hoạt câu lạc bộ yêu thơ, văn,
toán; HĐ văn nghệ, thể dục thể thao; HĐ tuyên truyền măng non...). Khi tổ
chức các HĐGDNGLL, GVCN cần phối hợp với GV Tổng phụ trách, tạo điều
kiện và cơ hội để Đội thiếu niên, Sao nhi đồng và cán bộ lớp, tổ thực hiện tự
quản các hoạt động của lớp.
d. Thực hiện thông tin hai chiều trong quản lý chất lượng giáo dục; hành
vi trong giao tiếp, ứng xử có văn hoá, mang tính GD:
- Thường xuyên trao đổi góp ý với học sinh về tình hình học tập, tham
gia các HĐGDNGLL và các giải pháp để cải tiến chất lượng học tập sau từng
học kỳ.
- Dự giờ đồng nghiệp theo quy định hoặc tham gia thao giảng ở trường,
huyện, thành phố, sinh hoạt tổ chuyên môn đầy đủ và góp ý xây dựng để tổ, khối
chuyên môn đoàn kết vững mạnh.

- Họp PHHS đúng quy định (về thời gian, có chuẩn bị trước nội dung đã
hướng dẫn), có sổ liên lạc thông báo kết quả học tập của từng HS, tuyệt đối
9/37


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2
không phê bình HS trước lớp hoặc toàn thể phụ huynh; lắng nghe và cùng phụ
huynh điều chỉnh biện pháp giúp đỡ HS tiến bộ.
- Biết cách xử lý tình huống cụ thể để giáo dục HS và vận dụng viết sáng
kiến kinh nghiệm giáo dục; ứng xử với đồng nghiệp và cộng đồng luôn giữ đúng
phong cách nhà giáo.
e. Xây dựng, bảo quản và sử dụng hiệu quả hồ sơ chủ nhiệm lớp, hồ sơ
giảng dạy:
- Lập đủ hồ sơ để quản lý quá trình học tập, rèn luyện của HS; bảo quản
tốt các bài kiểm tra của học sinh.
- Lưu trữ tốt hồ sơ giảng dạy bao gồm giáo án, đồ dùng và phương tiện
dạy học tự làm, các tư liệu, tài liệu tham khảo thiết thực liên quan đến giảng dạy
các môn học được phân công dạy.
- Sắp xếp hồ sơ một cách khoa học, đúng thực tế và có giá trị sử dụng
cao;
- Lưu trữ tất cả các bài làm của HS chậm phát triển và HS khuyết tật để
báo cáo kết quả giáo dục vì sự tiến bộ của học sinh.
1.2.5. Vai trò của GVCN đối với việc GD phát triển toàn diện nhân
cách cho HS tiểu học:
Tiểu học là bậc nền tảng, là nền móng cho hệ thống giáo dục, đặt cơ sở
ban đầu cho sự hình thành và phát triển nhân cách của học sinh sau này. Đối với
học sinh tiểu học, hoạt động trong nhà trường là chủ đạo, nhà trường là nơi tổ
chức các hoạt động chuyên biệt, là nơi giáo dục trẻ theo mục tiêu giáo dục của
bậc học. Bởi vậy nhà trường là nơi diễn ra cuộc sống của trẻ, là nơi trẻ bộc lộ
khả năng, năng lực, nhân cách một cách đầy đủ, rõ ràng nhất.Bác Hồ đã từng

nói:
Vì lợi ích mười năm trồng cây
Vì lợi ích trăm năm trồng người.
Để đảm bảo được nhiệm vụ trồng người thì mỗi giáo viên phải có nhiệm
vụ đào tạo nên những con người có đức, có tài cho xã hội. Bởi thế nhiệm vụ của
mỗi người không chỉ cung cấp cho học sinh những kiến thức về tự nhiên, xã hội
mà còn phải xây dựng và hình thành cho các em ý thức tự chủ, tinh thần trách
nhiệm cao ngay từ nhỏ… Nói cách khác, giáo viên vừa dạy chữ, vừa dạy cách
làm người cho các em khi còn ngồi trên ghế nhà trường.
10/37


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2
Từ nhận thức trên, người giáo viên chủ nhiệm lớp đóng vai trò hết sức
quan trọng trong việc hướng dẫn, chỉ đạo học sinh theo mục đích giáo dục toàn
diện. Giáo viên vừa là thầy, vừa là người cha, người mẹ và cũng có lúc phải là
người bạn tốt nhất của các em. Từ đó mới có thể uốn nắn các em đi theo quỹ đạo
của mình. Khi mọi hoạt động của lớp đã đi vào nề nếp thì việc học tập của các
em chắc chắn sẽ tốt hơn.

11/37


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2
Chương 2: CƠ SỞ THỰC TIỄN
2.1. Đặc điểm của nhà trường:
Trường tôi là một trường ven đô còn gặp nhiều khó khăn về mọi mặt.
- Về cơ sở vật chất: Trường tôi đã được xây dựng cách đây khá lâu vì vậy
phòng học đã xuống cấp: phòng nhỏ, tường vôi đã bạc màu. Chính vì vậy trang
thiết bị cho phòng học cũng như cho công tác giảng dạy chưa hiện đại.

- Về dân cư: Nơi đây tập trung các thành phần dân cư khá phức tạp. Do
địa hình ít làm nông nghiệp nên việc làm cũng như thu nhập của các gia đình
không đồng đều. Sự chênh lệch kinh tế giữa các gia đình khá cao. Bên cạnh đó
còn có các gia đình từ địa phương khác chuyển đến sinh sống nên đôi khi cách
sống có phần khác lạ. Chính vì vậy những học sinh đó thường khó hòa đồng với
các bạn.
2.2. Đặc điểm của lớp:
Học sinh lớp 2 do tôi chủ nhiệm, học tập và sinh hoạt ở một ngôi trường
ngoại thành vẫn còn nhiều khó khăn:
+ Hầu hết các em sinh ra trong những gia đình mà bố mẹ chủ yếu làm
nông nghiệp nên kinh tế gia đình còn khó khăn. Vì vậy bố mẹ các em chưa dành
thời gian quan tâm đúng mức đến các em. Mặt khác phần lớn các em trong lớp
đều xuất thân từ gia đình nông dân, trình độ văn hóa của bố mẹ các em còn hạn
chế nên cha mẹ các em không có khả năng kèm cặp con cái học ở nhà cũng như
giáo dục nề nếp đạo đức cho con em mình. Chính vì thế khi đến trường thì nếp
học tập cũng như nếp tự quản, ý thức tập thể của các em chưa tốt.
+ Một số học sinh trong lớp có hoàn cảnh đặc biệt như: không có bố,
nhà nghèo
Tôi nhận thấy bản thân các em còn rất thiếu thốn, thiệt thòi cả về vật chất
lẫn tinh thần. Chính những điều này sẽ hạn chế sự năng nổ, nhiệt tình, khả năng
sáng tạo và sự hồn nhiên của các em khi tham gia vào các hoạt động của trường
của lớp. Đây cũng chính là nguyên nhân ảnh hưởng đến tinh thần tập thể của
mỗi học sinh. Là giáo viên chủ nhiệm tôi hiểu rất rõ vai trò của tập thể trong
việc hình hành nhân cách học sinh. Chỉ có tập thể lớp mới có thể lôi cuốn, hấp
dẫn và cuốn hút các em vào những công việc chung đồng thời đem lại cho các
em niềm vui hồn nhiên, được sống trong tình yêu thương, gắn bó của bạn bè.

12/37

Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2
Xây dựng tập thể lớp tốt không những giúp các em rèn luyện đạo đức,
nhân cách mà còn là chỗ dựa tinh thần đáng tin cậy cho những học sinh có hoàn
cảnh đặc biệt để các em có thể sống hòa đồng với các bạn trong lớp. Với những
lý do trên nên ngay từ đầu năm học, từ giai đoạn ổn định tổ chức lớp cho đến khi
giảng dạy, tôi luôn chú ý, quan tâm đến việc rèn cho lớp nếp tự quản, tinh thần
tập thể để các em có tính tự giác, tích cực trong học tập và sinh hoạt.
Bên cạnh đó, các em đã bắt đầu được làm quen với tổ chức Đội, tổ chức
Sao từ lớp 1. Tuy còn bỡ ngỡ nhưng các em cũng đã phần nào thấy được những
hoạt động của Đội, của Sao đòi hỏi phải có tính tự giác, tinh thần tập thể cao. Vì
vậy rèn cho các em tính tự quản, tinh thần tập thể sẽ giúp cho các em có tính chủ
động, sáng tạo, mạnh dạn hơn trong học tập và tham gia các hoạt động một cách
tích cực hơn.
Thông qua tập thể lớp kết hợp với các hoạt động của Sao, của Đội dưới sự
hướng dẫn của giáo viên sẽ giáo dục tinh thần tập thể cho các em ngoài ra còn
có tác dụng hình thành nhân cách cho học sinh. Từ đó giúp các em biết học tập
và noi gương những hành vi tốt, những cử chỉ cao đẹp của các bạn trong lớp
mình.
Ngoài ra rèn nếp tự quản, tinh thần tập thể cho học sinh (dưới sự hướng
dẫn của giáo viên) thông qua tập thể lớp kết hợp với các hoạt động của Đội có
tác dụng rất lớn trong việc hình thành nhân cách cho các em: giúp các em biết
học tập và noi gương những hành vi tốt, những cử chỉ đẹp của mọi người xung
quanh mình; các em sẽ không ngững nỗ lực, phấn đấu vươn lên để giành được
kết quả tốt nhất trong học tập cũng như trong rèn luyện đạo đức.
2.3. Thực trạng của công tác chủ nhiệm ở lớp 2G:
Ngay từ ngày đầu nhận lớp tôi đã nhận thấy rằng học sinh trong lớp
không đồng đều cả về mặt thể chất cũng như về học lực. Bên cạnh đó các em
vẫn còn lúng túng trong các giờ tự quản. Nề nếp truy bài đầu giờ chưa tốt. Tuần
đầu tiên tôi thử duy trì đội ngũ cán bộ lớp, nhưng tôi nhận thấy đội ngũ cán bộ
lớp đã rất cố gắng nhưng chưa biết cách quản lý các bạn. Một số học sinh cá biệt

còn tỏ hẳn thái độ chống đối, không nghe theo sự hướng dẫn của cán bộ lớp.
Nhận thấy điều bất cập này tôi quyết định đưa ra các biện pháp nhằm nâng cao
công tác chủ nhiệm để học sinh lớp tôi hoàn thiện hơn về mọi mặt.

13/37


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2
Chương 3: MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ
CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP 2
Như chúng ta đã biết người giáo viên ngoài nhiệm vụ giảng dạy văn hóa
thì một nhiệm vụ quan trọng khác của người giáo viên đó là giáo dục đạo đức
cho học sinh. Nếu người giáo viên xây dựng được tập thể lớp vững mạnh thì sẽ
tạo điều kiện thuận lợi để giáo dục đạo đức, đẩy mạnh phong trào học tập, làm
cho không khí học tập của lớp thêm sôi nổi. Tuy nhiên mỗi một người giáo viên
có những biện pháp rèn nếp tự quản, tinh thần tập thể khác nhau. Song tất cả các
biện pháp mà người giáo viên sử dụng đều nhằm “ rèn ” học sinh, giúp lớp đó
trở thành một lớp đi đầu trong mọi phong trào.
Qua tìm hiểu thực trạng chung về nếp tự quản, tinh thần tập thể của học
sinh tronh trường , qua thực tế giảng dạy và bằng kinh nghiệm của bản thân, tôi
xin đưa ra Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2
như sau:
3.1. Tìm hiểu hoàn cảnh của học sinh:
Trong một lớp học có nhiều học sinh, mỗi em có hoàn cảnh khác nhau:
Có em được gia đình quan tâm đầy đủ nhưng bên cạnh đó có những em chưa
được sự quan tâm của gia đình. Thậm chí có em gặp phải hoàn cảnh khó khăn
(không có bố, nhà nghèo). Nếu người GVCN lớp mà không nắm được hoàn
cảnh của từng học sinh trong lớp mình (đặc biệt là những em có hoàn cảnh khó
khăn thì chắc chắn người giáo viên ấy sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc nâng
cao chất lượng giảng dạy và giáo dục đạo đức cho học sinh). Ngược lại nếu

GVCN lớp mà nắm được hoàn cảnh của từng học sinh thì sẽ có biện pháp, kế
hoạch dạy học phù hợp với từng đối tượng học sinh. Ngoài ra, nếu nắm được
hoàn cảnh của học sinh sẽ giúp GVCN sắp xếp chỗ ngồi phù hợp với mỗi em.
Chính vì thế việc tiến hành tổ chức lớp học và hình thành nếp tự quản ngay từ
đầu cho lớp học là một điều rất quan trọng. Bởi vì bất cứ một tập thể nào cũng
cần phải có tổ chức, quy củ và nề nếp ổn định cho nên công việc đầu tiên khi tôi
bắt đầu nhận lớp đó là làm quen với từng học sinh, tìm hiểu hoàn cảnh gia đình
các em, trình độ học tập của từng em cũng như tính cách của mỗi em.
Để nắm được hoàn cảnh của từng học sinh, ngay từ khi mới nhận lớp, tôi
đã dựa vào phần điều tra cơ bản về học sinh.
Dưới đây là mẫu phiếu điều tra cơ bản đầu năm của tôi.
14/37


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
******
PHIẾU ĐIỀU TRA CƠ BẢN HỌC SINH ĐẦU NĂM

HỌ TÊN HỌC SINH:...........................................................................
Ngày tháng năm sinh:...........................................................................
Chiều cao:......................................

Cân nặng:..................................

Chỗ ở hiện tại:......................................................................................
Hộ khẩu thường trú:.............................................................................
Họ tên bố:..............................................................................................

Sinh năm:.....................................

Nghề nghiệp:............................

Họ tên mẹ:..............................................................................................
Sinh năm:.....................................

Nghề nghiệp:.............................

Một số lưu ý của gia đình với GVCN về con:
- Về sức khỏe:.. ...........................................................................
................................................................................................................
- Về tính cách:..............................................................................
...............................................................................................................
- Ý kiến khác:..............................................................................
...............................................................................................................
................................................................................................................
PHỤ HUYNH

GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM

15/37


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2
Ngoài ra, tôi tham khảo ý kiến của GVCN cũ về tình hình chung của lớp
cũng như các trường hợp đặc biệt trong lớp đó. Bên cạnh đó, tôi gần gũi với học
sinh, trực tiếp hỏi các em về gia đình các em, bản thân học sinh để sớm phát
hiện ra những trường hợp học sinh có hoàn cảnh khó khăn, yếu kém về năng lực
trí tuệ, những học sinh cá biệt. Sau đó, tôi đi sâu tìm hiểu từng trường hợp cụ

thể cũng như nguyên nhân dẫn đến tình trạng đó. Trên cơ sở đó tôi ghi chú một
số trường hợp để chuẩn bị sắp xếp chỗ ngồi cho học sinh cụ thể như sau:
Tổng số học sinh của cả lớp: 46 học sinh
+ Về sức khỏe: 1 em sức khỏe yếu, 1 em bị cận thị nặng; 2 em bị loạn thị.
+ Về nhận thức: 4 em đọc, viết còn khó khăn; 1 em là học sinh lên lớp
“vớt” (em này nói ngọng, đọc ngọng, viết sai chính tả nhiều); 9 em nói ngọng,
(phát âm l/n sai, ngọng dấu ngã, dấu hỏi).
+ Về tính cách: 5 em nghịch ngợm, khó bảo; 4 em quá nhút nhát.
+ Hoàn cảnh đặc biệt: 1 em không có cha; 1 em gia đình kinh tế khó khăn
(bố nghiện rượu, thần kinh không ổn định, mẹ đi chợ đồng nát).
Khi xếp chỗ cho học sinh, luôn chú ý những học sinh có sức khoẻ yếu, học
sinh mắc bệnh về tai, mắt, học sinh thấp thì ngồi bàn trên. Những học sinh học
kém, hiếu động được xếp vào hàng giữa để tiện theo dõi. Tôi cũng xếp xen kẽ học
sinh khá giỏi với học sinh trung bình để các em có điều kiện giúp đỡ nhau trong
học tập cũng như trong việc giữ gìn kỉ luật của lớp (xây dựng những đôi bạn cùng
tiến).
3.2. Xây dựng đội ngũ cán bộ lớp và tạo uy tín cho đội ngũ cán bộ lớp:
3.2.1. Tìm hiểu và lựa chọn đội ngũ cán bộ lớp:
Qua những năm làm công tác chủ nhiệm lớp, tôi thấy đội ngũ cán bộ lớp là
một bộ phận quan trọng trong việc giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm của
mình. Nếu một lớp học có được đội ngũ cán bộ lớp tháo vát, nhanh nhẹn, nhiệt
tình với công việc thì chắc chắn tập thể lớp đó sẽ rất vững mạnh.
Việc lựa chọn đội ngũ cán bộ và hướng dẫn các em cách làm việc là một
việc làm có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng và đoàn kết tập thể học sinh
trong lớp. Để có một tập thể lớp vững mạnh thì trước hết phải lựa chọn được đội
ngũ cán bộ lớp tích cực, đáng tin cậy. Thông thường các GVCN thường chọn
những học sinh giỏi làm cán bộ lớp và chỉ định đội ngũ cán bộ lớp thì tôi lại tiến
hành lựa chọn đội ngũ cán bộ lớp theo cách riêng của mình. Tôi chọn cả những
16/37

Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2
em có sức học chưa tốt, nghịch ngợm, khó bảo để làm cán bộ lớp nhưng chỉ giao
cho các em đảm đương những nhiệm vụ nhằm phát huy những mặt mạnh của
các em và hạn chế những khuyết điểm của các em bởi vì mỗi một học sinh đều
có ưu điểm và khuyết điểm riêng của mình. Qua kinh nghiệm của bản thân, tôi
thấy có những em dù sức học chưa tốt, dù em đó có thể chưa ngoan nhưng nếu
em được cô giáo tin tưởng giao cho một giữ một trọng trách trong lớp thì bản
thân em đó sẽ cảm thấy hưng phấn, thích thú và luôn luôn cố gắng sao cho xứng
đáng với vai trò của mình trong tập thể lớp.
Các bước tiến hành:
+ Đầu tiên, ngay từ đầu năm, qua buổi tiếp xúc ban đầu bằng việc tự giới
thiệu về bản thân của các em, kết hợp với việc tôi thử giao việc, trò chuyện với
các em tôi đã có được những nhận xét khách quan của mình về từng em trong
lớp.
+ Tiếp theo, sau khi có nhận xét khách quan về từng em, tôi đã lựa chọn
một số em nhanh nhẹn, thông minh, nhiệt tình để giúp tôi quản lý các học sinh
khác (dưới sự hướng dẫn của GVCN) nhưng tôi chưa phân công vai trò cụ thể
cho các em đó.
+ Sau đó, tôi cho cả lớp lựa chọn, đề cử các bạn mà các em tín nhiệm, tin
tưởng làm cán bộ lớp để biết được nhận xét khách quan của các em.
Nếu nhận xét của các em trùng hợp với nhận xét của tôi thì tôi phân công
trọng trách cụ thể cho từng em. Nếu nhận xét của các em chưa hợp lý, chưa
trùng với nhận xét của bản thân tôi thì tôi định hướng cho các em “ bình chọn ”
- Có sức học vững, đạo đức tốt.
- Có uy tín đối với các bạn.
- Mạnh dạn, nhiệt tình và có trách nhiệm với công việc được giao.
Cụ thể tôi đã lựa chọn được đội ngũ cán bộ lớp như sau:
+ Lớp trưởng: Em Bùi Bảo Ngọc. Em này là một học sinh mạnh dạn, thích
tham gia vào các phong trào chung, nhiệt tình với hoạt động của lớp. Đồng thời

em là một học sinh có sức học tốt, ngoan ngoãn. Ngoài ra em có khả năng khuấy
động phong trào của lớp và có khă năng quan sát tốt.
+ Lớp phó: Em Nguyễn Mai Phương – là một học sinh nam nhưng chữ
viết sạch sẽ, học chắc các môn, ngoan ngoãn, được các bạn trong lớp yêu quý,
tín nhiệm.
17/37


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2
+ Quản ca: Em Phạm Quỳnh Anh. Đây là một học sinh có năng khiếu âm
nhạc, năng nổ, sức học khá.
+ Lớp phó lao động: Em Vũ Văn Hải – là một học sinh nam nghịch ngợm,
khó bảo nhưng năng nổ, thích được tham gia các phong trào của lớp, của trường.
+ 4 tổ trưởng:
Em Nguyễn Minh Đức (Tổ trưởng tổ 1)
Em Nguyễn Thùy Dương (Tổ trưởng tổ 2)
Em Phạm An Khang (Tổ trưởng tổ 3)
Em Nguyễn Thu Trang (Tổ trưởng tổ 4).
Các em được lựa chọn là tổ trưởng đều có sức học tương đối tốt, học đều
các môn, chữ viết rõ ràng, nhanh nhẹn, có tinh thần trách nhiệm.
Sau khi lựa chọn và giao nhiệm vụ cho đội ngũ cán bộ lớp, tôi luôn tôn
trọng công việc của các em nhưng vẫn luôn giám sát để định hướng đúng đắn
cho các em đồng thời cùng trao đổi bình đẳng với các em để tìm hiểu tình hình,
thái độ của các em. Đồng thời để củng cố uy tín của các em trước tập thể lớp, tôi
luôn đặt ra những yêu cầu để tập thể cán bộ lớp bàn bạc, trao đổi tìm ra hướng đi
và đưa ra trước tập thể lớp để thông qua tập thể học sinh.
3.2.2. Huấn luyện, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ:
- Trước tiên tôi hướng dẫn đội ngũ cán bộ theo dõi thành viên của tổ mình
thường xuyên thông qua sở theo dõi của tổ. Tốt đánh “K”, bị nhắc nhở đánh
“C”. Tôi đã kẻ mẫu sổ theo dõi như sau:

Tổ: …….
Học tập
STT

Họ tên

Đồ dùng

Chuẩn bị
bài

18/37

Cô giáo

Kỷ
luật

Vệ
sinh


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2
- Tôi đưa ra phương pháp làm việc phù hợp với từng cán bộ.
- Tiếp theo tôi phân công công việc phù hợp với khả năng của từng em.
- Sau khi các em đã quen việc, để phát huy tính chủ động, tự quản và tinh
thần tập thể của các em, tôi tổ chức giờ sinh hoạt tổng kết và đề ra các biện pháp
thiết thực nhất để hoàn thành tốt các nội dung thi đua của Đội, của nhà trường.
(Lúc đầu tôi hướng dẫn cán bộ lớp tập điều hành giờ sinh hoạt lớp với nội dung
ngắn gọn, đơn giản mà tôi đã vạch sẵn cho các em).

Ví dụ: Tôi cho các em điều hành giờ sinh hoạt lớp tuần 8 với nội dung cụ
thể như sau:
+ Về mặt nề nếp: Các bạn đi học muộn, vi phạm đồng phục, nói chuyện
riêng trong tuần đó.
+ Về mặt học tập: Các bạn được cô khen trong giờ học hoặc trong vở,các
bạn làm bài sai, các bạn bị thầy cô phê bình trong tuần đó.
- Mặt khác khi học sinh lớp tôi đã có nề nếp tương đối ổn định, để rèn
nếp tự quản, tinh thần tập thể cho các em, tôi đã giao nhiệm vụ cho đội ngũ cán
bộ lớp tự quản lý, tự điều hành, tự giải quyết mọi công việc của lớp nhất là khi
không có mặt GVCN. Sau đó tôi kiểm tra và đánh giá công việc của các em.
3.3. Phối hợp với các biện pháp giáo dục ngoài giờ lên lớp:
Trong nhà trường Tiểu học, việc giáo dục học sinh được thực hiện thông
qua hai con đường: dạy học các môn học và tổ chức các hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp. Mỗi con đường có những ưu thế riêng. Song hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp, do đặc trưng của mình có vai trò quan trọng trong việc
giáo dục toàn diện cho học sinh.
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là những hoạt động được tổ chức
ngoài giờ học các môn học văn hoá. Lí luận và thực tế đã chứng minh rằng, các
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có vai trò rất quan trọng trong việc hình
thành nhân cách, phát triển toàn diện cho học sinh.Các hoạt động này sẽ có tác
động đến nhân thức, tình cảm, niềm tin và hành vi của học sinh; tạo cơ hội cho
các em được thể hiện, bộc lộ, tự khẳng định bản thân; được giao lưu, học hỏi
bạn bè.Từ đó các em được phát triển những kĩ năng sống, những phẩm chất tích
cực như: tinh thần đồng đội (tinh thần tập thể), khả năng hợp tác, tính kỷ luật,
tinh thần trách nhiệm, sự cảm thông...góp phần hình thành và phát triển tính tích
cực, tự giác, tinh thần tập thể cho học sinh. Trên cơ sở đó bồi dưỡng cho học
19/37


Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 2

sinh thái độ đúng đắn với các hiện tượng tự nhiên và xã hội, có tinh thần trách
nhiệm với công việc của tập thể. Chính vì thế tôi cũng có biện pháp để giáo dục
học sinh qua hoạt động ngoài giờ lên lớp.
Theo tôi hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có thể tiến hành qua một số
con đường sau:
- Hoạt động giáo dục theo chủ điểm.
- Hoạt động trong giờ sinh hoạt lớp.
- Hoạt động trong buổi sinh hoạt dưới cờ đầu tuần.
- Hoạt động của Đội TNTP và sao nhi đồng Hồ Chí Minh.
- Hoạt động ngoại khóa.
Để thực hiện tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh, theo
tôi người giáo viên có thể tiến hành một số biện pháp sau:
3.3.1. Tổ chức tốt các giờ sinh hoạt lớp:
- Trên cơ sở có được đội ngũ cán bộ lớp đã biết làm việc thì việc tổ chức
giờ sinh hoạt lớp là điều kiện để các cán bộ lớp thể hiện năng lực, tính chủ
động, tự quản, tinh thần tập thể và vai trò của mình đối với lớp. Cụ thể:
+ Cán bộ: Đánh giá được một cách vô tư về ưu khuyết điểm của bạn.
+ Học sinh: Được phát biểu tự do, thoải mái, thể hiện hết tâm tư nguyện
vọng của mình.
+ Trong giờ sinh hoạt thông qua các hoạt động văn nghệ, các em được
nói, được hát, được chơi, được thể hiện hết mình, nên giờ sinh hoạt đã trở thành
sự chờ đợi đối với các em. Nó thực sự lôi cuốn được cả tập thể lớp nên lúc này
tính tự quản, tinh thần tập thể có dịp để phát huy.
- Để tổ chức tốt giờ sinh hoạt lớp, tôi đã tiến hành như sau:
Đối với lớp của tôi, giờ sinh hoạt lớp được thực hiện vào tiết 3 của chiều
thứ sáu hàng tuần. Trong giờ sinh hoạt lớp, trước tiên tôi để cho các cán bộ lớp
lên báo cáo kết quả hoạt động của lớp trong tuần đó. Cán bộ lớp cần nêu rõ
những ưu điểm của từng bạn cũng như những khuyết điểm cần khắc phục
(GVCN chỉ đóng vai trò là người “ trợ lí ” giúp đỡ các em điều hành giờ sinh
hoạt lớp. Tuy nhiên thời gian đầu, khi các em chưa quen, tôi hướng dẫn các cán

bộ lớp cách làm việc, cách điều hành giờ sinh hoạt lớp). Sau khi cán bộ lớp tổng
kết công tác thi đua của cả lớp, tôi cho học sinh trong lớp tự do bày tỏ ý kiến
20/37