Giáo án tích hợp dòng điện trong chất khí

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BẮC NINH
TRƯỜNG THPT NGUYỄN VĂN CỪ
*********

GIÁO ÁN

TIẾT 31. BÀI 15.
DÒNG ĐIỆN TRONG CHẤT KHÍ
(tiết 2)
TỔ: VẬT LÍ – CÔNG NGHỆ
NGƯỜI THỰC HIỆN: LÊ THỊ LUYỆN
ĐIỆN THOẠI: 01688264052
EMAIL:

BẮC NINH, THÁNG 12/2014
Tiết 31. Bài 15.
Dòng điện trong chất khí (tiết 2)
I. Mục tiêu
1. Kiến thức
- Nêu được các cách tạo ra hạt tải điện trong quá trình dẫn điện tự lực.
- Trả lời được câu hỏi tia lửa điện là gì. Điều kiện tạo ra tia lửa điện và
ứng dụng.
- Trả lời được câu hỏi hồ quang điện là gì. Điều kiện tạo ra hồ quang
điện và ứng dụng.
- Ngoài ra học sinh nắm được và vận dụng kiến thức của một số môn
học khác:


+ Môn Hóa học: nêu được các loại ion và sự tạo thành ion; nêu được
thành phần không khí.
+ Môn Địa lí: nêu được đặc điểm địa hình và khí hậu nước ta, nắm

được thời điểm nào thường xảy ra sấm sét.
+ Môn Sinh học: nắm được đặc điểm của cơ thể con người và tác dụng
sinh lí của dòng điện
2. Kỹ năng
- Nhận ra hiện tượng phóng điện trong chất khí trong thực tế.
- Phân biệt được tia lửa điện và hồ quang điện.
- Tìm hiểu sự ảnh hưởng của khí hậu đến sự tạo thành dòng điện trong
chất khí.
- Tìm hiểu những nguy hiểm của hồ quang điện và ảnh hưởng của hồ
quang điện đối với môi trường sống.
3. Thái độ
- Có ý thức với sự ảnh hưởng của sự phóng điện trong chất khí, các hiện
tượng sấm sét, chất thải của hồ quang điện đối với môi trường và đời
sống con người.
- Rèn luyện khả năng làm việc kỉ luật, khoa học, làm việc theo nhóm cho
học sinh
II. Chuẩn bị
1. Giáo viên
- Giáo án và phần trình chiếu về tiết 31
- Tìm hiểu về sấm sét : điều kiện hình thành, ảnh hưởng và cách phòng
tránh
- Tìm hiểu về hồ qung điện và ứng dụng
- Chia nhóm học sinh theo tổ từ tiết trước, giao nhiệm vụ về nhà tìm hiểu.
2. Học sinh
- Ôn tập bản chất dòng điện trong chất khí.
- Đọc trước nội dung bài học
- Chuẩn bị để trình bày , thảo luận vấn đề đã được giao
III. Tổ chức các hoạt động dạy và học
Hoạt động 1: Ổn định lớp

Hoạt động 2: Kiểm tra bài cũ
Nêu bản chất dòng điện trong chất khí.? Nêu quá trình ion hóa chất khí?
Hoạt động 3 : Tìm hiểu quá trình dẫn điện tự lực trong chất khí.
Hoạt động của học Hoạt động của giáo Nội dung cơ bản
sinh

viên
IV. Quá trình dẫn điện tự
lực trong chất khí và

Ghi nhận khái niệm.

Giới thiệu quá trình điều kiện để tạo ra quá
phóng điện tự lực.

Thảo luận và trả lời

Yêu cầu học sinh
tham khảo sách giáo
khoa và thảo luận để

trình dẫn điện tự lực
Quá trình phóng điện tự
lực trong chất khí là quá
trình phóng điện vẫn tiếp
tục giữ được khi không

còn tác nhân ion hoá tác
trả lời.

GV nhắc lại và giải động từ bên ngoài.
Có bốn cách chính để
thích các cách tạo ra
dòng điện có thể tạo ra hạt
hạt tải điện
tải điện mới trong chất khí:
1. Dòng điện qua chất khí
làm nhiệt độ khí tăng rất
cao, khiến phân tử khí bị
ion hoá.
2. Điện trường trong chất
khí rất lớn, khiến phân tử
khí bị ion hoá ngay khi
nhiệt độ thấp.
3. Catôt bị dòng điện nung
nóng đỏ, làm cho nó có


khả năng phát ra electron.
Hiện tượng này gọi là hiện
tượng

phát

xạ

nhiệt

electron.
4. Catôt không nóng đỏ

nhưng bị các ion dương có
năng lượng lớn đập vào
làm bật electron khỏi catôt
trở thành hạt tải điện.
Hoạt động 4 : Tìm hiểu tia lửa điện và điều kiện tạo ra tia lửa điện.
Hoạt động của học Hoạt động của giáo Nội dung cơ bản
sinh

viên
V. Tia lửa điện và điều kiện

Ghi nhận khái
niệm.

Giới thiệu tia lửa
điện.

tạo ra tia lửa điện
1. Định nghĩa
Tia lửa điện là quá trình
phóng điện tự lực trong chất
khí đặt giữa hai điện cực khi
điện trường đủ mạnh để biến

HS trả lời

Hãy nêu các điều phân tử khí trung hoà thành
kiện để tạo ra tia lửa ion dương và electron tự do.
2. Điều kiện để tạo ra tia lửa
điện.

điện
Hiệu

Khoảng

điện

giữa 2 cực (mm)
Cực
Mũi

thế
U(V)

phẵng

cách

nhọn


- Trả lời
- Em hãy nêu một số
Tích hợp: giải thích
sự hình thành sấm

ứng dụng của tia lửa
điện?

sét, các ảnh hưởng

của sấm sét và cách

20 000
40 000
100

6,1
13,7
36,7

15,5
45,5
220

000
200

75,3

410

000
300

114

600

000
3. Ứng dụng

Dùng để đốt hỗn hợp xăng
không khí trong động cơ

phòng chống

- GV yêu cầu HS trả xăng.
Giải thích hiện tượng sét
Phần thứ nhất: Làm lời ngắn gọn về sự
trong tự nhiên.
rõ phần kiến thức hình thành sấm sét
tích hợp, giao nhiệm và nhắc lại nhiệm vụ
vụ

đã chuyển giao từ

tiết trước
- Hs Trả lời
Nhiệm vụ:
+ Nhóm 1: Giải thích
sự hình thành của
sấm sét trong

tự

nhiên.
+Nhóm 2: Nêu sự
ảnh hưởng của sấm
sét tới đời sống, sản
xuất của con người
+Nhóm 3: Nêu các

biện

pháp

phòng


tránh và giảm thiểu - Tổ chức các nhóm
tác hại của sấm sét.

báo cáo phương án

Phần thứ hai: HS nhóm mình đưa ra
trong các nhóm trình và thảo luận.
- Yêu cầu HS các
bày các phương án,
nhóm khác lắng
giải quyết vấn đề
nghe, nhận xét, thảo
(đã được giao chuẩn
luận, đưa ra các ý
bị trước).
kiến bổ sung.
- Các nhóm trình bày - Quan sát, nhắc nhở
phần mình đã chuẩn các nhóm tập trung
bị trước
trong quá trình thảo
- Các thành viên của
luận, trình chiếu
nhóm thực hiện

nhiệm vụ đã được
phân

công:

trình

chiếu, hỗ trợ, ghi
chép.
- Theo dõi phần trình

- Xác nhận những

chiếu của nhóm khác

phương án khả thi.
để lĩnh hội thêm kiến - Kết luận và nêu
thức, đặt câu hỏi về các phương án tối
các vấn đề được trình ưu nhất
bày.
Phần thứ ba: Kết
luận,

giao

nhiệm vụ về nhà

nhận

- Ghi nhận những
kiến thức và các
phương án mà GV đã
xác nhận.
Hoạt động 5 : Tìm hiểu hồ quang điện và điều kiện tạo ra hồ quang điện.
Hoạt động của học Hoạt động của giáo Nội dung cơ bản
sinh

viên
VI. Hồ quang điện và
điều kiện tạo ra hồ

Mô tả việc hàn điện.

Cho học sinh mô tả quang điện
1. Định nghĩa
việc hàn điện.
Ghi nhận khái niệm.
Hồ quang điện là quá
Giới thiệu hồ quang
trình phóng điện tự lực
Nêu các hiện tượng điện.
xảy ra trong chất khí ở áp
kèm theo khi có hồ
Yêu cầu hs nêu các
suất thường hoặc áp suất
quang.điện.
hiện tượng kèm theo
thấp đặt giữa hai điện cực
Ghi nhận điều kiện khi có hồ quang.điện.

có hiệu điện thế không
để có hồ quang điện.
Giới thiệu điều kiện lớn.
Hồ quang điện có thể
để có hồ quang điện.
kèn theo toả nhiện và toả
Nêu các ứng dụng
sáng rất mạnh.
của hồ quang điện.
2. Điều kiện tạo ra hồ
Yêu cầu học sinh nêu
quang điện
các ứng dụng của hồ
Dòng điện qua chất khí
quang điện.
giữ được nhiệt độ cao của
catôt để catôt phát được


electron bằng hiện tượng
Tích hợp: Hồ quang
điện

và

hưởng

sự
tới

trường

phát xạ nhiệt electron.
ảnh
3. Ứng dụng
điện có giải phóng một Hồ quang diện có nhiều
môi
số chất có hại ra môi ứng dụng như hàn điện,
Trong quá trình hàn

trường. Ngoài ra hiện làm đèn chiếu sáng, đun
Nhóm 4 trình bày
tượng hồ quang điện chảy vật liệu, …
Các nhóm còn lại theo
còn ảnh hưởng gì đến
dõi, đặt câu hỏi thảo
môi trường? theo dõi
luận
bài của nhóm 4
GV theo dõi phần trình
bày, điều khiển thảo
luận và kết luận

Hoạt động 6 (5 phút): Học sinh tổng kết bài học và nhận nhiệm vụ
học tập ở nhà.
Hoạt động của học sinh
Trợ giúp của giáo viên
- Tóm tắt nội dung cơ bản của bài - Yêu cầu học sinh tóm tắt nội dung
học
trọng tâm

- Nhận nhiệm vụ về nhà
- Giao nhiệm vụ về nhà
* Trả lời các câu hỏi và bài tập sách
giáo khoa
* Thực hiện hiện nhiệm vụ theo dự
án: các hành động thiết thực để giảm
thiểu ảnh hưởng của sấm sét và hồ
quang điện.


IV. Rút kinh nghiệm tiết dạy