Nghỉ hưu trước tuổi có được hưởng BHXH một lần

Nghỉ hưu trước tuổi có được hưởng BHXH một lần?
Ba tôi năm nay 50 tuổi, đã làm việc được 32 năm, tương đương với 32 năm đóng BHXH.
Nay vì lý do sức khỏe, ba tôi muốn được nghỉ hưu trước tuổi. Khi nghỉ hưu trước tuổi như
thế thì chế độ BHXH được hưởng như thế nào: một lần hay hưởng lương hưu hằng tháng?
Trả lời có tính chất tham khảo
Điều 51 Luật bảo hiểm xã hội (Luật BHXH) quy định:
“Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d và e khoản 1 Điều 2 của Luật này đã đóng
BHXH đủ hai mươi năm trở lên, bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên, hưởng
lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại Điều
50 của Luật này khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
1. Nam đủ năm mươi tuổi, nữ đủ bốn mươi lăm tuổi trở lên;
2. Có đủ mười lăm năm trở lên làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy
hiểm thuộc danh mục do Bộ LĐ-TB&XH và Bộ Y tế ban hành".
Dựa vào quy định trên thì ba bạn sẽ thuộc một trong hai trường hợp sau:
1. Nếu ba bạn đã đủ 50 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên thì ba bạn sẽ
được nghỉ hưu trước thời hạn với mức lương hưu được hưởng như sau: 15 năm đầu được
tính bằng bằng 45% mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH, sau đó cứ
thêm mỗi năm đóng BHXH thì tính thêm 2% đối với nam và 3% đối với nữ; mức tối đa bằng
75%. Tiếp đó, cứ mỗi năm ba bạn nghỉ hưu trước tuổi quy định thì bị giảm đi 1%.
Cụ thể: ba của bạn có 32 năm đóng BHXH, 15 năm đầu được tính bằng 45%. 17 năm còn
lại mỗi năm được tính thêm 2%, tổng cộng 17 là 34% (17 năm x 2%). Tổng cộng: 45% +
34% = 79%. Do mức tối đa chỉ được tính là 75% nên ba bạn sẽ được hưởng lương hưu
bằng 75% mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian. Vì
ba bạn nghỉ hưu trước thời hạn 10 năm nên sẽ bị trừ đi 10%. Như vậy, mức lương hưu mà
ba bạn được hưởng sẽ là 75% - 10% = 65%.
2. Trong trường hợp ba bạn chưa đến tuổi nghỉ hưu theo quy định của pháp luật (Điều 50,
Điều 51 Luật BHXH) và không bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên theo quy định
tại Điều 51 Luật BHXH nêu trên mà ba bạn vẫn muốn nghỉ hưu trước 10 năm thì ba bạn
được bảo lưu thời gian đóng BHXH. Khi nào ba bạn đủ tuổi hưởng lương hưu thì ba bạn
liên hệ đến cơ quan BHXH để làm thủ tục hưởng lương hưu.
Do ba bạn đã tham gia đóng BHXH 32 năm nên ngoài lương hưu, ba bạn còn được hưởng

trợ cấp một lần khi nghỉ hưu, cụ thể Điều 54 Luật BHXH quy định như sau:
1. Người lao động đã đóng BHXH trên ba mươi năm đối với nam, trên hai mươi lăm năm
đối với nữ, khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.
2. Mức trợ cấp một lần được tính theo số năm đóng BHXH kể từ năm thứ ba mươi mốt trở
đi đối với nam và năm thứ hai mươi sáu trở đi đối với nữ. Cứ mỗi năm đóng BHXH thì được
tính bằng 0,5 tháng mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH".
Luật sư NGUYỄN VĂN HẬU