Hợp đồng trong hoạt động xây dựng

Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005


Cục Giám định Nhà nước
về chất lượng công trình xây dựng

Người soạn : Lê Văn Thịnh
Trưởng phòng Quản lý chất lượng công trình xây dựng
---------------









hợp đồng
Trong hoạt động xây dựng

Hà Nội 5/2005

Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

2
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng

Người soạn : Lê Văn Thịnh
Chuyên viên chính Cục Giám định Nhà
nước về chất lượng công trình xây dựng

Chương I
Khái niệm chung về hợp đồng kinh tế

I. KHáI NIệM - CHủ THể - NGUYÊN TắC - HIệU LựC BIệN PHáP
BảO ĐảM THựC HIệN HợP ĐồNG KINH Tể

1. Khái niệm hợp đồng kinh tế (HĐKT)

Hợp đồng kinh tế là sự thỏa thuận bằng văn bản, tài liệu giao dịch giữa các
bên ký kết về việc thực hiện công việc sản xuất, trao đổi hàng hóa, dịch vụ,
nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và các thỏa thuận khác có mục
đích kinh doanh với sự qui định rõ ràng quyền và nghĩa vụ của mỗi bên để xây
dựng và thực hiện kế hoạch của mình.

2. Chủ thể của hợp đồng kinh tế

Theo Pháp lệnh hợp đồng kinh tế, chủ thể của HĐKT bao gồm:

2.1. Pháp nhân với pháp nhân;

2.2. Pháp nhân với cá nhân có đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp
luật.

Trong đó:

a) Pháp nhân phải là một tổ chức có đủ các điều kiện sau:

- Là một tổ chức được thành lập một cách hợp pháp;

- Có tài sản riêng và chịu trách nhiệm một cách độc lập bằng các tài sản
đó;

- Có quyền quyết định một cách độc lập về các hoạt động sản xuất kinh
doanh của mình;

b) Cá nhân có đăng ký kinh doanh:

Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

3
Theo qui định của pháp luật, là người đã được cấp giấy phép kinh doanh
và đã đăng ký kinh doanh tại cơ quan có thẩm quyền theo đúng qui định về
đăng ký kinh doanh.

3. Nguyên tắc ký kết và thực hiện HĐKT

Theo tinh thần của Pháp lệnh HĐKT, khi ký kết và thực hiện HĐKT cần
quán triệt các nguyên tắc sau: "Tự nguyện, cùng có lợi, bình đẳng về quyền và
nghĩa vụ, trực tiếp chịu trách nhiệm tài sản và không trái pháp luật" .

Riêng loại HĐKT theo chỉ tiêu pháp lệnh phải tuân theo nguyên tắc "bình
đẳng, hợp tác cùng có lợi và trực tiếp chịu trách nhiệm tài sản".

4. Hiệu lực pháp lý của HĐKT

4.1.Trường hợp HĐKT được ký kết bằng văn bản

HĐKT được coi là đã hình thành và có hiệu lực pháp lý từ thời điểm các
bên đã ký vào văn bản.

4.2. Trường hợp HĐKT được ký kết bằng tài liệu giao dịch.

HĐKT được coi là đã hình thành và có hiệu lực pháp lý kể từ khi các bên
nhận được tài liệu qui định thể hiện sự thỏa thuận về tất cả những điều khoản chủ
yếu của HĐKT.

5. Các biện pháp bảo đảm thực hiện HĐKT .

5.1. Thế chấp tài sản

Là trường hợp dùng động sản, bất động sản hoặc giá trị tài sản khác thuộc
quyền sở hữu của mình để bảo đảm tài sản cho việc thực hiện HĐKT đã ký kết. .

5.2. Cầm cố tài sản

Là trao động sản thuộc quyền sở hữu của mình cho người cùng quan hệ
hợp đồng giữ để làm tin và bảo đảm tài sản trong trường hợp vi phạm HĐKT đã
ký kết.

5.3. Bảo lãnh tài sản

Là sự bảo đảm bằng tài sản thuộc quyền sở hữu của người nhận bảo lãnh
để chịu trách nhiệm tài sản thay cho người được bảo lãnh khi người này vi phạm
Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

4
HĐKT đã ký kết.

6. Những HĐKT trái pháp luật

6.1. HĐKT vô hiệu toàn bộ

Những HĐKT vô hiệu toàn bộ trong các trường hợp sau đây:

a) Nội dung HĐKT vi phạm điều cấm của pháp luật;

b) Một trong các bên ký kết HĐKT không có đăng ký kinh doanh theo qui
định của pháp luật để thực hiện công việc đã thỏa thuận trong hợp đồng;

c) Người ký HĐKT không đúng thẩm quyền hoặc có hành vi lừa đảo.

6.2. HĐKT vô hiệu từng phần

HĐKT bị coi là vô hiệu từng phần khi nội dung của phần đó vi phạm điều
cấm của pháp luật, nhưng không ảnh hưởng đến nội dung các phần còn lại của
hợp đồng.

II. CƠ CấU CủA VĂN BảN HợP ĐồNG KINH Tế

1. Khái niệm văn bản HĐKT và các loại văn bản HĐKT

1.1. Khái niệm văn bản HĐKT

Văn bản HĐKT lâ một loại tài liệu đặc biệt do các chủ thể của HĐKT tự
xây dựng trên cơ sở những quy định của pháp luật nhà nước về HĐKT; văn bản
này có giá trị pháp lý bắt buộc các bên phải có trách nhiệm thực hiện các điều
khoản mà các bên đã thỏa thuận và ký kết trong HĐKT. Nhà nước thực hiện sự
kiểm soát và bảo hộ quyền lợi cho các bên khi cần thiết và dựa trên cơ sở nội
dung văn bản HĐKT đã ký kết.

1.2. Các loại. văn bản HĐKT trong thực tế sản xuất kinh doanh

- Hợp đồng mua bán hàng hóa;
- Hợp đồng mua bán ngoại thương;
- Hợp đồng ủy thác xuất nhập khẩu ;
- Hợp đồng vận chuyển hàng hóa;
- Hợp đồng kinh tế dịch vụ ;
- Hợp đồng trong hoạt động xây dựng ;
Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

5
- Hợp đồng gia công đặt hàng;

- Hợp đồng nghiên cứu khoa học - triển khai kỹ thuật;
- Hợp đồng hợp tác kinh doanh;
- Hợp đồng liên doanh, liên kết v.v. . .

2. Cơ cấu chung của một vãn bản HĐKT
2.1. Phần mở đầu

Bao gồm các nội dung sau :

a) Quốc hiệu: Đây là tiêu đề cần thiết cho những văn bản mà nội dung của
nó cớ tính chất pháp lý, riêng trong hợp đồng mua bán ngoại thương không ghi
quốc hiệu vì các chủ thể loại hợp đồng này thường có quốc tịch khác nhau.

b) Số và ký hiệu hợp đồng: Thường ghi ở dưới tên văn bản hoặc ở góc trái
của văn bản HĐKT, nội dung này cần thiết cho việc lưu trữ, tra cứu khi cần thiết,
phần ký hiệu hợp đồng thường là những chữ viết tắt của tên chủng loại hợp đồng.
Ví dụ: Hợp đồng số 07/HĐMB (Số ký hiệu của loại hợp đồng mua bán hàng
hóa).

c) Tên hợp đồng: Thường lấy tên hợp đồng theo chủng loại cụ thể ghi chữ
to đậm ở chính giữa phía dưới quốc hiệu.

d) Những căn cứ xác lập hợp đồng: Khi lập hợp đồng phải nêu những văn
bản pháp qui của nhà nước điều chỉnh lĩnh vực HĐKT như các pháp lệnh, nghị
định, quyết định v.v... Phải nêu cả văn bản hướng dẫn của các ngành, của chính
quyền địa phương, có thể phải nêu cả sự thỏa thuận của hai bên chủ thể trong các
cuộc họp bàn về nội dung hợp đồng trước đó.

e) Thời gian, địa điểm ký kết hợp đồng: Phải ghi nhận rõ vấn đề này vì nó
là cái mốc quan trọng đánh dấu sự thiết lập HĐKT xảy ra trong một thời gian,

không gian cụ thể để chứng minh sự giao dịch của các bên, khi cần thiết nhà
nước sẽ thực hiện sự xác nhận hoặc kiểm soát, đồng thời nó cũng là căn cứ quan
trọng dựa vào đó các chủ thể ấn định thời hạn của hợp đồng được bắt đầu và kết
thúc lúc nào, thông thường thời gian ký kết là thời điểm để các thỏa thuận ấn
định cho hợp đồng bắt đầu có hiệu lực. Ví dụ hợp đồng này có hiệu lực 18 tháng
kể từ ngày ký . . . .

2.2. Phần thông tin về chủ thể hợp đồng

Bao gồm các nội dung sau:

a) Tên đơn vị hoặc cá nhân tham gia HĐKT (gọi những là tên doanh
nghiệp)
Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

6

- Để loại trừ khả năng bị lừa đảo các bên phải kiểm tra lẫn nhau về tư cách
pháp nhân hoặc giấy phép đăng ký kinh doanh của đối tác kiểm tra sự hoạt động
thực tế của tổ chức này xem có trong danh sách các tổ chức bị chính quyền
thông báo vỡ nợ, đình chỉ hoạt động hoặc giải thể không.

b) Địa chỉ doanh nghiệp: Trong hợp đồng phải ghi rõ nơi có trụ sở pháp
nhân đồng, khi cần các bên có thể tìm đến nhau để liên hệ giao dịch hoặc tìm
hiểu rõ ràng trước khi ký kết HĐKT, yêu cầu các bên phải ghi rõ số nhà, đường
phố, xóm ấp, phường, xã, quận, huyện. Nếu thực tâm có ý thức phối hợp làm ăn
lâu dài, đàng hoàng họ sẽ khai đúng và đầy đủ. .

c) Điện thoại, Telex, Fax, Email: Đây là những phương tiện thông tin quan

trọng, mỗi chủ thể hợp đồng thông thường họ có số đặc định cho phương tiện
thông tin để giao dịch với nhau, giảm bớt được chi phí đi lại liên hệ, trừ những
trường hợp bắt buộc phải gặp mặt.

d) Tài khoản mở tại ngân hàng: Đây là vấn đề được các bên hợp đồng đặc
biệt quan tâm trong giai đoạn hiện nay, khi đối tác biết số tài khoản lượng tiền
hiện có trong tài khoản mở tại ngân hàng nào, họ tin tưởng ở khả năng được
thanh toán sòng phẳng để yên tâm ký kết và thực hiện hợp đồng, cũng cần đề
phòng trường hợp đối tác chỉ đưa ra những số tài khoản đã cạn tiền nhầm ý đồ
chiếm dụng vốn hoặc lừa đảo; muốn nắm vững số lượng tiền trong tài khoản,
cần có biện pháp kiểm tra tại ngân hàng mà đối tác có mở tài khoản đó trước khì
ký kết.

e) Người đại diện ký kết : Về nguyên tắc phải là người đứng đầu pháp
nhân hoặc người đứng tên trong giấy phép đăng ký kinh doanh, nếu là doanh
nghiệp tư nhân, nhưng pháp luật HĐKT vẫn cho phép họ được ủy quyền cho
người khác với điều kiện họ phải viết giấy ủy quyền.

g) Giấy ủy quyền: Phải ghi rõ số lưu, thời gian viết ủy quyền, chức vụ
người ký giấy ủy quyền, đồng thời phải ghi rõ họ tên; chức vụ số Chứng minh
nhân dân (CMND) của người được ủy quyền, nội dung phạm vi công việc ủy
quyền và thời hạn ủy quyền, pháp luật bắt buộc người thủ trưởng ủy quyền đó
phải chịu mới trách nhiệm như chính bản thân họ đã ký hợp đồng, nhưng dù sao
thì bên đối tác vẫn cần phải kiểm tra kỹ những điều kiện trên của giấy ủy quyền
trước khi đồng ý ký kết hợp đồng.

2.3. Phần nội dung của văn bản HĐKT

Thông thường một văn bản HĐKT có các điều khoản sau đây:

a) Đối tượng của hợp đồng: Tính bằng số lượng, khối lượng, giá trị qui ước
mà các bên thỏa thuận bằng tiền hay ngoại tệ;
Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

7

b) Chất lượng, chủng loại, quy cách, tính đồng bộ của sản phẩm, hàng hóa
hoặc yêu cầu kỹ thuật của công việc;

c) Giá cả;

d) Bảo hành ;

e) Điều kiện nghiệm thu giao nhận;

g) Phương thức thanh toán;

h) Trách nhiệm do vi phạm HĐKT;

i) Các biện pháp bảo đảm thực hiện HĐKT;

k) Các thỏa thuận khác.

Những điều khoản trên có thể phân thành ba loại khác nhau để thỏa thuận
trong một văn bản HĐKT cụ thể :

- Những điều khoản chủ yếu: Đây là những điều khoản bắt buộc phải có
để hình thành nên một chủng loại hợp đồng cụ thể được các bên quan tâm thỏa
thuận trước tiên. nếu thiếu một trong các điều khoản căn bản của chủng loại hợp

đồng đó thì văn bản HĐKT đó không có giá trị. Chẳng hạn trong hợp đồng mua
bán hàng hóa phải có các điều khoản căn bản như số lượng hàng, chất lượng qui
cách hàng hóa, giá cả, điều kiện giao nhận hàng, phương thức thanh toán là
những điều khoản căn bản của chủng loại HĐKT mua bán hàng hóa.

- Những điều khoản thường lệ: Là những điều khoản đã được pháp luật
điều chỉnh, các bên có thể ghi hoặc không ghi vào văn bản HĐKT.

Nếu không ghi vào văn bản HĐKT thì coi như các bên mặc nhiên công
nhận là phải có trách nhiệm thực hiện những qui định đó .Nếu các bên thỏa
thuận ghi vào hợp đồng thì nội dung không được trái với những điều pháp luật đã
qui định. Ví dụ: điều khoản về bồi thường thiệt hại, điều khoản về thuế

- Điều khoản tùy nghi: Là những điều khoản do các bên tự thỏa thuận với
nhau khi cha có qui định của nhà nước hoặc đã có qui định của nhà nước nhưng
các bên được phép vận dụng linh hoạt vào hoàn cảnh thực tế của các bên mà
không trái với pháp luật. Ví dụ: Điều khoản về thưởng vật chất khi thực hiện
hợp đồng xong trước thời hạn, điều khoản về thanh toán bằng vàng; ngoại tệ thay
tiền mặt v.v

2.4. Phần ký hết HĐKT
Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

8

a) Số lượng bản hợp đổng cần ký: Xuất phát từ yêu cầu lưu giữ, cần quan
hệ giao dịch với các cơ quan ngân hàng, trọng tài kinh tế, cơ quan chủ quản cấp
trên v.v... mà các bên cần thỏa thuận lập ra số lượng bao nhiêu bản là vừa đủ, vấn
đề quan trọng là các bản hợp đồng đó phải cố nội dung giống nhau và có giá trị

pháp lý như nhau.

b) Đại diện các bên ký kết: Mỗi bên chỉ cần cử một người đại diện ký kết,
thông thường là thủ trưởng cơ quan hoặc người đứng tên trong giấy phép đăng ký
kinh doanh, pháp luật cho phép họ được ủy quyền bằng giấy tờ cho người khác
ký. Theo tinh thần pháp lệnh hợp đồng kinh tế từ khi nó có hiệu lực người kế
toán trưởng không bắt buộc phải cùng ký vào HĐKT với thủ trưởng như trước
đây nữa. Việc ký hợp đồng có thể thực hiện một cách gián tiếp như : một bên
soạn thảo ký trước rồi gửi cho bên đối tác, nếu đồng ý với nội dung thỏa thuận
bên kia đưa ra và ký vào hợp đồng thì sẽ có giá trị như trường hợp trực tiếp gặp
nhau ký kết. Những người có trách nhiệm ký kết phải lưu ý ký đúng chữ ký đã
đăng ký và thông báo, không chấp nhận loại chữ ký tắt, chữ ký mới thay đổi
khác với chữ ký đã đăng ký với cấp trên, việc đóng dấu cơ quan bên cạnh người
đại diện ký kết có tác dụng tăng thêm sự long trọng và tin tưởng của đối tác
nhưng không phải là yêu cầu bắt buộc trong thủ tục ký kết hợp đồng

3. Vãn bản phụ lục HĐKT và biên bản bổ sung HĐKT

3.1. Văn bản phụ lục HĐKT

Việc lập và ký kết văn bản phụ lục HĐKT được áp dụng trong hợp các bên
hợp đồng cần chi tiết và cụ thể hóa các điều khoản của HĐKT mà khi ký kết
HĐKT các bên chưa cụ thể hóa được. Chẳng hạn : một HĐ mua bán hàng hóa có
thời hạn thực hiện trong một năm, lúc ký kết các bên chưa qui định cụ thể số
lượng hàng hóa giao nhận hàng tháng. Trong quá trình thực hiện, mỗi tháng hai
bên ký phụ lục để qui định rõ số lượng hàng hóa giao nhận trong tháng đó.

a) Nguyên tắc chung khi xây dựng văn bản phụ lục HĐKT là không được
trái với nội dung của văn bản HĐKT đã ký kết.

b) Thủ tục và cách thức ký kết phụ lục HĐKT: tương tự như thủ tục và
cách thức ký kết HĐKT.

c) Về giá trị pháp lý: phụ lục HĐKT là một bộ phận cụ thể không tách rời
HĐKT, nó có giá trị pháp lý như bản HĐKT .

d) Cơ cấu của văn bản phụ lục HĐKT cũng bao gồm các phần như văn bản
HĐKT (có thể bỏ bớt mục căn cứ xây dựng HĐKT).

3.2. Biên bản bổ sung HĐKT
Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

9

a) Trong quá trình thực hiện HĐKT, các bên có thể xác lập và ký biên bản
bổ sung những điều mới thỏa thuận như thêm bớt hoặc thay đổi nội dung. các
điều khoản của HĐKT đang thực hiện. Biên bản bổ sung có giá trị pháp lý như
HĐKT. Chẳng hạn, khi ký kết HĐKT hai bên thỏa thuận thời gian hoàn thành
công trình là một năm kể từ ngày ký, quá trình thi công gặp nhiều trở ngại
khách quan hai bên bàn bạc thỏa thuận kéo dài thời gian giao nhận công trình
thêm 3 tháng nữa. Trong trường hợp đó hai bên phải lập biên bản bổ sung
HĐKT.

b) Về cơ cấu, biên bản bổ sung HĐKT cần có các yếu tố sau:

- Quốc hiệu;

- Tên biên bản bổ sung;

- Thời gian, địa điểm lập biên bản;

- Những thông tin cần thiết về các chủ thể hợp đồng;

- Lý do lập biên bản bổ sung;

- Nội dung thỏa thuận về sự thêm, bớt hoặc thay đổi một hay một số điều
khoản của hợp đồng đã ký;

- Sự cam kết thực hiện những thỏa thuận trong biên bản bổ sung

- Ký biên bản bổ sung: Những người có quyền hoặc được ủy quyền ký kết
HĐKT thì có quyền ký biên bản bổ sung HĐKT.

III. NGÔN NGữ Và VĂN PHạM TRONG SOạN THảO HợP Đồng
KINH Tế

1. Những yêu cầu khi sử dụng ngôn ngữ trong hợp đồng kinh tế

1.1. Ngôn ngữ trong các văn bản HĐKT phải chính xác, cụ thể, đơn
nghĩa

a) Nguyên tắc sử dụng ngôn ngữ phải chính xác .

Những từ sử dụng trong giao dịch HĐKT phải thể hiện đúng ý chí của các
bên ký kết, đòi hỏi người lập hợp đồng phải có vốn từ vựng trong lĩnh vực kinh tế
phong phú, sâu sắc mới có thể xây dựng được bản HĐKT chặt chữ về từ ngữ,
không gây ra những nhầm lẫn đáng tiếc, phí tổn nhiều tiền bạc và công sức, đặc
Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

10
biệt là trong các hợp đồng dịch vụ và hợp đồng mua bán hàng hóa khi thỏa thuận
về chất lượng công việc dịch vụ và phẩm chất qui cách hàng hóa phải hết sức
thận trọng sử dụng thuật ngữ.

b) Ngôn ngữ hợp đồng phải cụ thể.

Khi thỏa thuận về điều khoản nào các chủ thể ký kết hợp đồng phải chọn
những số liệu, những ngôn từ chỉ đích danh ý định, mục tiêu hoặc nội dung mà
họ đang bàn đến nhằm đạt được, tránh dùng từ ngữ chung chung, đây cũng là
những thủ thuật để trốn tránh trách nhiệm trong quá trình thực hiện hợp đồng
của những kẻ thiếu thiện chí. .

c) Ngôn ngữ hợp đồng phải đơn nghĩa.

Từ ngữ của hợp đồng phải có sự chọn lọc chặt chẽ, thể hiện đúng mục
đích của chủ thể đề nghị ký kết hợp đồng, tránh dùng những từ có thể hiểu hai ba
nghĩa; nó vừa mâu thuẫn với yêu cầu chính xác, cụ thể, vừa có thể tạo ra khe hở
cho kẻ xấu tham gia hợp đồng lợi dụng gây thiệt hại cho đối tác hoặc trốn tránh
trách nhiệm khi có hành vi vi phạm HĐKT, vì họ có quyền thực hiện theo những
ý nghĩa của từ ngữ mà họ thấy có lợi nhất cho họ, dù cho đối tác có bị thiệt hại
nghiêm trọng rồi sau đó họ sẽ có cơ sở để biện luận, để thoái thác trách nhiệm.
Ví dụ : . . . "Bên B phải thanh toán cho bên A bằng ngoại tệ . . . " ý đồ của bên A
là muốn được thanh toán bằng Euro như mọi trường hợp làm ăn với người thiện
chí khác nhưng bên B lại thanh toán bằng USD cũng là ngoại tệ nhưng giá trị
không ổn định, kém hiệu lực so với Euro.

1.2. Chỉ được sử dụng từ thông dụng, phổ biến trong các văn bản
HĐKT, tránh dùng các thổ ngữ (tiếng địa phương) hoặc tiếng lóng

Quan hệ HĐKT là những quan hệ rất đa dạng với nhiều loại cơ quan, đơn
vị và các doanh nghiệp tư nhân ở mọi miền đất nước, trong tình hình hiện nay
nhà nước lại đang mở rộng cửa cho các giao dịch với nhiều cá nhân và tổ chức
nước ngoài, các bên hợp đồng cần phải được hiểu đúng, chính xác ý chí của nhau
thì việc giao dịch mới nhanh chóng thành đạt, phải dùng tiếng phổ thông mới tạo
điều kiện thuận lợi cho các bên cùng hiểu, dễ hiểu, tránh được tình trạng hiểu
lầm, dẫn tới việc thực hiện hợp đồng sai, gây ra thiệt hại cho cả hai bên, đồng
thời trong quan hệ với nước ngoài việc dùng tiếng phổ thông mới tạo ra sự tiện
lợi cho việc dịch thuật ra tiếng nước ngoài, giúp cho người nước ngoài hiểu được
đúng đắn, để việc thực hiện hợp đồng có hiệu quả cao, giữ được mối tương giao
bền chặt lâu dài thì làm ăn mới phát đạt được, đó cũng là yếu tố quan trọng để
gây niềm tin ở đối tác trong các loại hợp đồng. Một hợp đồng được ký kết và
thực hiện còn có thể liên quan đến các cơ quan khác có chức nặng nhiệm vụ phải
nghiên cứu, xem xét nội dung của bản hợp đồng như : ngân hàng, thuế, vụ, hải
quan, trọng tài kinh tế... Các cơ quan này cần phải được hiểu rõ, hiểu chính xác
trong các trường hợp cần thiết liên quan đến chức năng hoạt động của họ để có
Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

11
thể giải quyết được đúng đắn. Tóm lại trong nội dung của bản HĐKT việc dùng
tiếng địa phương, tiếng lóng là biểu hiện của sự tùy tiện trái với tính chất pháp
lý, nghiêm túc mà bản thân loại văn bản này đòi hỏi phải có.

1.3. Trong văn bản HĐKT không được tùy tiện ghép chữ, ghép tiếng,
không tùy tiện thay đổi từ ngữ pháp lý và kinh tế

Việc ghép chữ, ghép tiếng dễ dẫn đến sự hiểu nhầm ý chí của các bên chủ
thể, việc thay đổi ngôn từ pháp lý trong hợp đồng có thể dẫn đến tình trạng vận

dụng bị sai lạc, việc thực hiện HĐKT thất bại. Chẳng hạn pháp luật qui định khi
xây dựng HĐKT phải thỏa thuận "về thời hạn có hiệu lực của HĐKT. . . " Không
được tùy tiện ghép chữ và thay đổi ngôn từ pháp lý thành điều khoản "Thời hiệu
của HĐKT" đến đây có thể làm sai lạc ý nghĩa của từ nghĩ ban đầu.

1.4. Trong văn bản HĐKT không được dùng chữ thừa vô ích, không
tùy tiện dùng chữ "v.v..." hoặc dấu "?" và dấu "..."

Xuất phát từ yêu cầu bắt buộc trong bản thân nội dung HĐKT phải chính
xác, chặt chẽ, cụ thể như mọi văn bản pháp qui khác, không thể chấp nhận và
dung nạp chữ thừa vô ích làm mất đi tính nghiêm túc của sự thỏa thuận phục vụ
sản xuất kinh doanh do pháp luật nhà nước điều chỉnh, đó là chưa kể đến khả
năng chữ thừa còn có thể chứa đựng ý sai làm lạc đi mục tiêu của sự thỏa thuận
trong nội dung hợp đồng.

Ví dụ: "Bên A có thể sẽ không nhận nếu bên B đưa loại hàng không đúng
qui cách đã thỏa thuận trên." Trong trường hợp này bên B vẫn còn hy vọng một
khả năng bên A chấp nhận hàng sai quy cách mà bên A thực tế không có ý đó,
nhưng do người lập viết thừa dẫn tới sai lạc ý chí trong thỏa thuận của HĐKT.

Việc dùng loại chữ "v.v. . ." hoặc dấu ". . ." là nhằm liệt kê hàng loạt tạo
điều kiện cho người đọc hiểu một cách trừu tượng rằng còn rất nhiều nội dung
tương tự không cần thiết phải viết ra hết hoặc không có khả năng liệt kê toàn bộ
ra hết, điều này trong văn phạm pháp lý và hợp đồng không thể chấp nhận vì nó
cũng trái với nguyên tắc chính xác, cụ thể của văn bản HĐKT và có thể bị lợi
dụng làm sai đi những nội dung thỏa thuận của hợp đồng, chưa đưa ra bàn bạc,
thỏa thuận trước các bên hợp đồng thì không cho phép thúc hiện nó vì nó chưa
được đủ hai bên xem xét quyết định. Thực tế trong văn phạm của các loại văn
bản pháp qui và hợp đồng hầu như không sử dụng chữ "v.v..." hoặc "..." . '

2- Yêu cầu về văn phạm trong soạn thảo hợp đồng kinh tế

2.1. Văn phạm trong hợp đồng kinh tế phải nghiêm túc, dứt khoát

Tính nghiêm túc, dứt khoát của hành văn trong các văn bản HĐKT thể
hiện ở tính mục đích được ghi nhận một cách trung thực, trong hoàn cảnh các
Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

12
bên bàn luận để tiến hành làm ăn kinh tế rất nghiêm túc, đi tới những nội dung
thỏa thuận rất thiết thực, kết quả của nó là các lợi ích kinh tế, hậu quả của nó là
sự thua lỗ, phá sản, thậm chí bản thân người ký kết và chỉ đạo thực hiện phải
gánh chịu sự trừng phạt bằng đủ loại hình thức cưỡng chế, từ cảnh cáo, cách
chức đến giam cầm, tù tội kèm theo cả sự đền bồi tài sản cho chủ sở hữu giao
cho họ quản lý. Tóm lại HĐKT thực chất là những phương án làm ăn có hai bên
kiểm tra, chi phối lẫn nhau, trong nội dung đó tất nhiên không thể chấp nhận sự
mô tả dông dài, thiếu nghiêm túc, thiếu chặt chẽ và dứt khoát.

2.2. Văn phạm trong hợp đồng kinh tế phải rõ ràng, ngắn gọn và đầy
đủ ý

a) Việc sử dụng từ ngữ chính xác, cụ thể sẽ dẫn tới những hành văn rõ
ràng, ngắn gọn, đòi hỏi việc sử dụng các dấu chấm (.), dấu phẩy (,) phải chính
xác, thể hiện được rõ ý, không được phép biện luận dài dòng, làm sai lạc nội
dung thỏa thuận nghiêm túc của các bên, hoặc làm loãng đi vấn đề cốt yếu cần
quan tâm trong các điều khoản của HĐKT.

b) Đảm bảo yêu cầu ngắn gọn, rõ ràng nhưng phải chứa đựng đầy đủ các
thông tin cần thiết về những nội dung mà hai bên cần thỏa thuận trong hợp đồng;

ngắn gọn dẫn tới phản ảnh thiếu ý, thiếu nội dung là biểu hiện của sự tắc trách,
chú trọng mặt hình thức mà bỏ mặt nội dung, tức là bỏ vấn đề cốt yếu của
HĐKT. Cách lập HĐKT như vậy bị coi là khiếm khuyết lớn, không thể chấp
nhận được.


Chương II
hợp đồng trong hoạt động xây dựng

I. Nhận thức chung về công tác đầu tư và xây dựng

1. Vai trò của ngành xây dựng cơ bản

Xây dựng cơ bản là ngành sản xuất vật chất đặc biệt, có vị trí hết sức quan
trọng trong nền kinh tế quốc dân. Nhiệm vụ công tác xây dựng cơ bản là nhằm
tăng tài sản cố định của nền kinh tế quốc dân với tốc độ nhanh, vừa tái sản xuất
giản đơn, vừa tái sản xuất mở rộng các loại tài sản cố định của các ngành thuộc
lĩnh vực sản xuất vật chất và không sản xuất vật chất, bằng cách xây dựng mới,
xây dựng mở rộng, xây dựng khôi phục và sửa chữa tài sản cố định.

Xây dựng cơ bản là ngành có liên quan hầu hết các ngành kinh tế văn hóa,
xã hội trong nền lĩnh tế quốc dân mà đặc biệt đối với các ngành sản xuất công
nghiệp, nông nghiệp, vận tải, các ngành khoa học - kỹ thuật v.v Xây dựng cơ
bản còn liên quan đến việc xây dựng và củng cố quốc phòng.
Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

13

Thực hiện công tác đầu tư và xây dựng phải tuân thủ nghiêm túc những

qui định về trình tự công tác đầu tư và xây dựng được thể chế hóa bằng các văn
bản pháp qui của Nhà nước.

Sản phẩm đầu tư và xây dựng là những công trình xây dựng thường mang
tính đơn chiếc, đa dạng, giá trị sản phẩm lớn, phải sản xuất trong một thời gian
dài, nhưng thời gian sử dụng cũng rất lâu dài. Sản phẩm xây dựng rất khó sửa
chữa khuyết tật, nếu bị hư hỏng sẽ gây tốn kém rất lớn về tiền của và công sức.

2 . Yêu cầu đối với dự án đầu tư xây dựng công trình
1. Dự án đầu tư xây dựng công trình phải bảo đảm các yêu cầu chủ yếu
sau đây:
a) Phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch phát triển
ngành và quy hoạch xây dựng;
b) Có phương án thiết kế và phương án công nghệ phù hợp;
c) An toàn trong xây dựng, vận hành, khai thác, sử dụng công trình, an
toàn phòng, chống cháy, nổ và bảo vệ môi trường;
d) Bảo đảm hiệu quả kinh tế - xã hội của dự án.
2. Đối với những công trình xây dựng có quy mô lớn, trước khi lập dự án,
chủ đầu tư xây dựng công trình phải lập báo cáo đầu tư xây dựng công trình để
trình cấp có thẩm quyền cho phép đầu tư.
Nội dung chủ yếu của báo cáo đầu tư xây dựng công trình bao gồm sự cần
thiết đầu tư, dự kiến quy mô đầu tư, hình thức đầu tư; phân tích, lựa chọn sơ bộ
về công nghệ, xác định sơ bộ tổng mức đầu tư, phương án huy động các nguồn
vốn, khả năng hoàn vốn và trả nợ; tính toán sơ bộ hiệu quả đầu tư về mặt kinh tế
- xã hội của dự án.
3. Đối với dự án đầu tư xây dựng công trình có sử dụng vốn nhà nước,
ngoài việc phải bảo đảm các yêu cầu quy định tại khoản 1 mục này việc xác định
chi phí xây dựng phải phù hợp với các định mức, chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật do cơ
quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về xây dựng ban hành và hướng dẫn áp
dụng. Đối với dự án đầu tư xây dựng công trình có sử dụng vốn hỗ trợ phát triển

chính thức (ODA) thì phải bảo đảm kịp thời vốn đối ứng.
3- Quản lý nhà nước đối với dự án đầu tư xây dựng công trình:
1. Việc đầu tư xây dựng công trình phải phù hợp với quy hoạch tổng thể phát
triển kinh tế - xã hội, quy hoạch ngành, quy hoạch xây dựng, bảo đảm an ninh, an
Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

14
toàn xã hội và an toàn môi trường, phù hợp với các quy định của pháp luật về đất
đai và pháp luật khác có liên quan.
2. Ngoài quy định tại khoản 1 mục này thì tuỳ theo nguồn vốn sử dụng cho
dự án, nhà nước còn quản lý theo quy định sau đây :
a) Đối với các dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước kể cả các dự án thành
phần, Nhà nước quản lý toàn bộ quá trình đầu tư xây dựng từ việc xác định chủ
trương đầu tư, lập dự án, quyết định đầu tư, lập thiết kế, tổng dự toán, lựa chọn
nhà thầu, thi công xây dựng đến khi nghiệm thu, bàn giao và đưa công trình vào
khai thác sử dụng. Người quyết định đầu tư có trách nhiệm bố trí đủ vốn theo tiến
độ thực hiện dự án, nhưng không quá 2 năm đối với dự án nhóm C, 4 năm đối với
dự án nhóm B.

Các dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước do cơ quan quản lý nhà nước
có thẩm quyền quyết định theo phân cấp, phù hợp với quy định của pháp luật về
ngân sách nhà nước;

b) Đối với dự án của doanh nghiệp sử dụng vốn tín dụng do Nhà nước bảo
lãnh, vốn tín dụng đầu tư phát triển của nhà nước và vốn đầu tư phát triển của
doanh nghiệp Nhà nước thì Nhà nước chỉ quản lý về chủ trương và quy mô đầu
tư. Doanh nghiệp có dự án tự chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện và quản lý dự
án theo các quy định của Nghị định này và các quy định khác của pháp luật có
liên quan;

c) Đối với các dự án sử dụng vốn khác bao gồm cả vốn tư nhân, chủ đầu tư
tự quyết định hình thức và nội dung quản lý dự án. Đối với các dự án sử dụng
hỗn hợp nhiều nguồn vốn khác nhau thì các bên góp vốn thoả thuận về phương
thức quản lý hoặc quản lý theo quy định đối với nguồn vốn có tỷ lệ % lớn nhất
trong tổng mức đầu tư.

3. Đối với dự án do Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư và dự án nhóm
A gồm nhiều dự án thành phần, nếu từng dự án thành phần có thể độc lập vận
hành, khai thác hoặc thực hiện theo phân kỳ đầu tư được ghi trong văn bản phê
duyệt Báo cáo đầu tư thì mỗi dự án thành phần được quản lý, thực hiện như một
dự án độc lập.

4. Sản phẩm đầu tư xây dựng

Sản phẩm đầu tư xây dựng là các công trình xây dựng đã hoàn chỉnh ( bao
gồm cả việc lắp đặt thiết bị công nghệ ở bên trong ). Sản phẩm đầu tư xây dựng
là kết tinh của các thành quả khoa học công nghệ và tổ chức sản xuất của toàn
xã hội ở một thời kỳ nhất định . Nó là sản phẩm có tính liên ngành , trong đó
những lực lượng tham gia chế tạo sản phẩm chủ yếu : chủ đầu tư; các doanh
nghiệp tư vấn đầu tư xây dựng , các doanh nghiệp nhận thầu xây lắp ; các doanh
nghiệp sản xuất các yếu tố đầu vào cho dự án như thiết bị công nghệ, vật tư thiết
Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

15
bị xây dựng ; các doanh nghiệp cung ứng ; các tổ chức dịch vụ ngân hàng và tài
chính ; các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan.

Quá trình sản xuất sản phẩm đầu tư xây dựng do Chủ đầu tư đứng ra làm

chủ kinh doanh, nhưng phải đi thuê các tổ chức khác như tổ chức tư vấn, nhà
thầu xây lắp, tổ chức cung ứng thiết bị công nghệ thực hiện; còn quá trình sản
xuất sản phẩm ở các ngành công nghiệp thông thường khác thường chỉ do một tổ
chức kinh doanh thực hiện.

Chủ đầu tư tiến hành nghiệm thu công trình
để xây dựng xong và đưa vào sử dụng
Các doanh nghiệp xây dựng và
các doanh nghiệp cung ứng thiết bị công nghệ
được chủ đầu tư thuê thực hiện xây dựng
và cung ứng thiết bị cho dự án
Các doanh nghiệp tư vấn
được chủ đầu tư thuê lập dự án,thiết kế công trình
và giám sát thực hiện xây dựng
Chủ đầu tư khởi xướng lập dự án đầu tư xây dựng
trên cơ sở điều tra nhu cầu thị trường
Quá trình sản xuất sản phẩm đầu tư xây dựng


Hình 1 Quá trình sản xuất sản phẩm đầu tư xây dựng

5. Công trình xây dựng
Công trình xây dựng là sản phẩm được tạo thành bởi sức lao động của con
người, vật liệu xây dựng, thiết bị lắp đặt vào công trình, được liên kết định vị với
đất, có thể bao gồm phần dưới mặt đất, phần trên mặt đất, phần dưới mặt nước và
phần trên mặt nước, được xây dựng theo thiết kế. Công trình xây dựng bao gồm
công trình xây dựng công cộng, nhà ở, công trình công nghiệp, giao thông, thủy
lợi, năng lượng và các công trình khác.
Công trình xây dựng bao gồm một hạng mục hoặc nhiều hạng mục công
trình nằm trong dây chuyền công nghệ đồng bộ, hoàn chỉnh (có tính đến việc

hợp tác sản xuất) để sản xuất ra sản phẩm nêu trong dự án),

6. Những đặc điểm của sản phẩm xây dựng

Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

16
Những đặc điềm của sản phầm xây dựng có ảnh hưởng lớn đến phương
thức tổ chức sản xuất và quản lý kinh tế trong ngành xây dựng, làm cho các công
việc này có nhiều đặc điềm khác biệt so vớt cắc ngành khác. Sản phẩm xây dựng
với tư cách là các công trình xây dựng hoàn cảnh thường có các đặc điểm sau :

a) Sản phầm xây dựng là những công trình, nhà cửa được xây dựng và sử
dụng tại chỗ và phân bố tản mạn ở nhiều nơi trên lãnh thổ. Đặc điềm này làm
cho sản xuất xây dựng có tính lưu động cao và thiếu ổn định.

b) Sản phầm xây dựng phụ thuộc chặt chẽ vào điều kiện địa phương nơi
đặt công trình xây dựng. Do đó, nó có tính đa dạng và cá biệt cao về công dụng,
cách cấu tạo và cách chế tạo.

c) Sản phẩm xây dựng thường có kích thước và chi phí lớn, có thời gian
kiến tạo và sử dụng lâu dài . Do đó, những sai lầm vê xây dựng có thể gây nên
các lãng phí lớn, tồn tại lâu dài và khó sửa chữa.

d) Sản phẩm xây dựng thuộc phần kết cấu xây dựng chủ yếu đóng vai trò
nâng đỡ và bao che, không tác động trực tiếp lên đối tượng lao động trong quá
trình sản xuất, trừ một số loại công trình đặc biệt như đường ống , công trình
thủy lực , lò luyện gang thép ...

e) Sản phẩm xây dựng liên quan đến nhiều ngành cả về phương diện cung
cấp các yếu tố đầu vào, thiết kế và chế tạo sản phẩm cả về phương diện sử dụng
sản phẩm của xây dựng làm ra.

g) Sản phẩm xây dựng có liên quan đến cảnh quan và môi trường tự nhiên,
do đó liên quan nhiều đến lợi ích của cộng đổng, nhất là đến dân cư của địa
phương nơi đặt công trình. .

h) Sản phầm xây dựng mang tính chất tổng hợp về kỹ thuật, kinh tế, xã
hội, văn hoá- nghệ thuật và quốc phòng.

II. HợP ĐồNG TRONG hoạt động xây dựng

1. Khái niệm , đặc điểm của hợp đồng trong hoạt động xây dựng

1.1. Khái niệm
a) Hoạt động xây dựng bao gồm lập quy hoạch xây dựng, lập dự án đầu
tư xây dựng công trình, khảo sát xây dựng, thiết kế xây dựng công trình, thi công
xây dựng công trình, giám sát thi công xây dựng công trình, quản lý dự án đầu tư
xây dựng công trình, lựa chọn nhà thầu trong hoạt động xây dựng và các hoạt
động khác có liên quan đến xây dựng công trình.
Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

17
b) Thi công xây dựng công trình bao gồm xây dựng và lắp đặt thiết bị đối
với các công trình xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo, di dời, tu bổ, phục hồi; phá
dỡ công trình; bảo hành, bảo trì công trình.
c) Hợp đồng trong hoạt động xây dựng ( sau đây gọi tắt là hợp đồng xây
dựng ) là sự thoả thuận bằng văn bản giữa Bên giao thầu và Bên nhận thầu để

thực hiện toàn bộ hay một hoặc một số công việc trong hoạt động xây dựng. Hợp
đồng xây dựng là văn bản có giá trị pháp lý ràng buộc về quyền và nghĩa vụ của
các bên tham gia hợp đồng phải có trách nhiệm thực hiện các điều khoản đã ký
kết, là căn cứ để thanh toán và phân xử các tranh chấp ( nếu có ) trong quan hệ
hợp đồng;

d) Hồ sơ hợp đồng xây dựng bao gồm hợp đồng xây dựng và các tài liệu
kèm theo hợp đồng xây dựng.

e) Bên giao thầu: là chủ đầu tư (hoặc đại diện hợp pháp của chủ đầu tư )
thực hiện ký kết hợp đồng với nhà thầu được lựa chọn. Trường hợp giao thầu lại
thì Bên giao thầu là tổng thầu xây dựng, nhà thầu chính, hoặc nhà thầu phụ được
phép giao thầu lại.

d) Bên nhận thầu: là nhà thầu được lựa chọn để ký kết hợp đồng và chịu
trách nhiệm thực hiện toàn bộ hoặc một phần công việc theo Thoả thuận hợp
đồng.

e) Giao thầu lại: là việc Bên nhận thầu giao thầu cho một nhà thầu khác
thực hiện một phần công việc của mình theo hợp đồng sau khi đã được sự chấp
thuận của Bên giao thầu.

g) Các điều kiện hợp đồng: là những quy định về quyền lợi, trách nhiệm và
mối quan hệ giữa hai bên ký kết hợp đồng và của các bên có liên quan khác.

h) Chủ đầu tư xây dựng công trình là người sở hữu vốn hoặc là người
được giao quản lý và sử dụng vốn để đầu tư xây dựng công trình, bao gồm :
- Đối với các dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước thì chủ đầu tư xây
dựng công trình do người quyết định đầu tư quyết định trước khi lập dự án đầu
tư xây dựng công trình phù hợp với quy định của Luật Ngân sách Nhà nước.

- Các dự án sử dụng vốn tín dụng thì người vay vốn là chủ đầu tư.
- Các dự án sử dụng vốn khác thì chủ đầu tư là chủ sở hữu vốn hoặc là
người đại diện theo quy định của pháp luật.
- Đối với các dự án sử dụng vốn hỗn hợp thì chủ đầu tư do các thành viên
góp vốn thoả thuận cử ra hoặc là người có tỷ lệ góp vốn cao nhất.

Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

18
1.2. Đặc điểm của hợp đồng trong hoạt động xây dựng

a) Chủ thể của hợp đồng gồm có: Bên giao thầu và Bên nhận thầu.

b) Bên giao thầu là các doanh nghiệp, các cơ quan nhà nước, tổ chức chính
trị, các tổ chức chính trị - xã hội, cá nhân có vốn đầu tư xây dựng và có nhu cầu
xây dựng.

c) Bên nhận thầu là tổ chức tư vấn xây dựng, tổ chức thi công xây dựng
công trình hoặc tư nhân có đủ điều kiện hoạt động kinh doanh và điều kiện năng
lực theo quy định tại Nghị định 16/2005/NĐ-CP ngày 07/02/2005 của Chính phủ
về quản lý dự án đầu tư xây dựng côngtrình .

d) Trong hợp đồng, chủ thể bắt buộc là bên nhận thầu phải có thẩm
quyền kinh tế trong lĩnh vực thầu xây dựng, còn khách thể của hợp đồng là kết
quả xây dựng bao gồm các sản phẩm như báo cáo khảo sát xây dựng, báo cáo
đầu tư xây dựng công trình, dự án đầu tư xây dựng công trình, báo cáo kinh tế kỹ
thuật xây dựng, hồ sơ thiết kế xây dựng công trình, báo cáo kết quả thẩm tra
thiết kế, dự toán và tổng dự toán, bộ phận công trình xây dựng hoàn thành, hạng
mục và công trình xây dựng hoàn thành

2. Nguyên tắc chung ký kết Hợp đồng trong hoạt động xây dựng

2.1. Hợp đồng trong hoạt động xây dựng (sau đây gọi tắt là hợp đồng xây
dựng) được ký kết sau khi Bên giao thầu hoàn thành việc lựa chọn nhà thầu theo
quy định.

2.2. Hợp đồng xây dựng phải được xác lập bằng văn bản theo mẫu do Bộ
Xây dựng quy định.

2.3. Việc ký kết và thực hiện hợp đồng xây dựng phải tuân thủ quy định
của Nghị định này và các quy định pháp luật về hợp đồng khác có liên quan.

2.4. Hợp đồng phải được xác lập bằng văn bản trên cơ sở các nguyên tắc
tự nguyện, cùng có lợi và bình đẳng về các quyền và nghĩa vụ giữa các bên tham
gia.

2.5. Nội dung hợp đồng được ký kết phải nêu rõ trách nhiệm trước pháp
luật đối với:

a) Các cam kết thực hiện công việc của Bên nhận thầu theo mục tiêu đầu
tư của dự án và thời hạn hoàn thành công việc, công trình, hạng mục công trình
xây dựng;

Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

19
b) Việc đảm bảo những điều kiện cần thiết để thực hiện công việc, công
trình, hạng mục công trình xây dựng của Bên giao thầu, kể cả việc đảm bảo đủ

vốn để thanh toán cho các công việc theo hợp đồng;

c) Các thoả thuận, cam kết của các bên có liên quan trực tiếp đến quá trình
thực hiện hợp đồng.

2.6. Nội dung hợp đồng phải được người có thẩm quyền hoặc cấp có thẩm
quyền phê duyệt (chỉ bắt buộc đối với các hợp đồng sẽ ký với nhà thầu nước
ngoài hoặc các hợp đồng sẽ ký với nhà thầu trong nước mà kết quả đấu thầu do
Thủ tướng Chính phủ phê duyệt).

2.7. Việc ký kết hợp đồng giao nhận thầu xây dựng chỉ được thực hiện sau
khi chủ đầu tư đã hoàn thành việc lựa chọn nhà thầu và Bên nhận thầu đã nộp
bảo lãnh thực hiện hợp đồng (nếu có quy định ) cho Bên giao thầu.

2.8. Giá hợp đồng là giá được thoả thuận giữa bên giao thầu và bên nhận
thầu để thực hiện khối lượng công việc theo nội dung của hợp đồng.

Bên giao thầu và Bên nhận thầu phải căn cứ vào khối lượng, tính chất, điều
kiện và thời hạn thực hiện công việc, hình thức hợp đồng và mặt bằng giá cả thị
trường ở thời điểm ký kết hợp đồng để để xác định giá hợp đồng. Riêng đối với
công việc, công trình, hạng mục công trình xây dựng có sử dụng vốn của Nhà
nước thì việc xác định giá hợp đồng còn phải phù hợp với các định mức, chỉ tiêu
kinh tế kỹ thuật và các quy định về quản lý chi phí xây dựng của nhà nước ở từng
thời kỳ.

2.9. Gía hợp đồng giao nhận thầu xây dựng phải được hình thành thông
qua quá trình đàm phán hợp đồng dựa trên cơ sở kết quả đấu thầu được duyệt
(trường hợp đấu thầu ), hoặc các bản chào giá, dự toán thực hiện của Bên nhận
thầu đã được Bên giao thầu chấp thuận (trường hợp chỉ định thầu) và những điều
kiện cụ thể khác của công việc được giao thầu.

G iá hợp đồng giao nhận thầu xây dựng phải được xác định phù hợp với
mặt bằng giá cả thị trường cũng như với các quy định về quản lý giá của Nhà
nước tại thời điểm ký kết hợp đồng. Trong trường hợp có sự điều chỉnh giá hợp
đồng thì việc điều chỉnh giá hợp đồng được thực hiện theo các quy định hiện
hành của nhà nước.

2.10. Việc thanh toán Hợp đồng giao nhận thầu xây dựng được căn cứ vào
giá hợp đồng và các thoả thuận trong hợp đồng, trên cơ sở khối lượng thực hiện,
hai bên có thể thanh toán theo giai đoạn, theo phần công việc đã hoàn thành hoặc
thanh toán một lần khi hoàn thành toàn bộ hợp đồng.

Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

20
Cơ sở thực hiện thanh toán Hợp đồng giao nhận thầu xây dựng là khối
lượng công việc được ghi trong Phiếu giá thanh toán hoặc trong Biên bản nghiệm
thu khối lượng kèm theo các Biên bản nghiệm thu theo các mẫu của Nghị định
số 209/2004/NĐ-CP ngày 16/12/2004 của Chính phủ về quản lý chất lượng công
trình xây dựng.
2.11. Bên giao thầu có thể trực tiếp thanh toán hoặc uỷ thác việc thanh
toán cho Bên nhận thầu thông qua tổ chức tín dụng hoặc ngân hàng do mình lựa
chọn.

3. Quyền và nghĩa vụ của các bên hợp đồng

3.1. Các quyền của Bên giao thầu

a) Kiểm tra và giám sát việc thực hiện hợp đồng của Bên nhận thầu;

b) Quyết định đình chỉ hoặc huỷ bỏ hợp đồng trong các trường hợp được
quy định tại khoản 5 mục IV chương này;

c) Từ chối việc thanh toán trong trường hợp Bên nhận thầu không thực
hiện đúng các cam kết hợp đồng hoặc tạm dừng thanh toán khi Bên nhận thầu
chưa đáp ứng đầy đủ các điều kiện để được thanh toán theo thoả thuận;

d) Lựa chọn tổ chức tài chính, tín dụng để ký hợp đồng uỷ thác thanh toán
vốn;

e) Thoả thuận với Bên nhận thầu về danh sách các nhà thầu phụ được chỉ
định trong trường hợp Bên nhận thầu có dự kiến sử dụng thầu phụ;

f) Các quyền khác theo quy định của Pháp luật.

3.2. Nghĩa vụ của Bên giao thầu

a) Soạn thảo nội dung và tổ chức đàm phán, ký kết hợp đồng;

b) Thực hiện đúng các cam kết hợp đồng với Bên nhận thầu;

c) Bảo đảm các điều kiện để thực hiện hợp đồng: bố trí đủ vốn theo tiến
độ, chuẩn bị mặt bằng xây dựng, cung cấp tài liệu và các điều kiện cần thiết
khác;

d) Phối hợp với Bên nhận thầu để xử lý kịp thời các vướng mắc, phát sinh
trong quá trình thực hiện hợp đồng;

e) Thanh toán kịp thời cho Bên nhận thầu khi đã có đủ các điều kiện để

thực hiện thanh toán theo quy định tại khoản 3 mục V của chương này và theo
Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

21
các cam kết về thanh toán nêu trong hợp đồng. Nếu chậm thanh toán cho Bên
nhận thầu thì phải trả lãi chậm trả cho Bên nhận thầu theo mức lãi suất tín dụng
mà các bên thoả thuận ghi trong hợp đồng tính trên giá trị chậm thanh toán.


f) Kiểm tra, đôn đốc tổ chức nhận uỷ thác thanh toán vốn thực hiện thanh
toán cho Bên nhận thầu theo đúng kế hoạch thanh toán trong hợp đồng;

g) Thanh lý hợp đồng theo khoản 1 mục V của chương này.

h) Các nghĩa vụ khác được cam kết trong hợp đồng.

3.3. Quyền của Bên nhận thầu

a) Đàm phán và ký kết hợp đồng;

b) Đề xuất các yêu cầu về điều chỉnh nội dung hợp đồng đã ký kết với Bên
giao thầu trong một số trường hợp cần thiết: Nhà nước thay đổi chính sách, chế
độ làm ảnh hưởng đến nội dung và giá hợp đồng; thay đổi thiết kế, thay đổi thời
hạn và điều kiện thực hiện công việc theo yêu cầu của Bên giao thầu; phát sinh
khối lượng không do lỗi của nhà thầu và do các nguyên nhân bất khả kháng
khác;

c) Yêu cầu Bên giao thầu tổ chức nghiệm thu khối lượng công việc theo
thời hạn, giai doạn thực hiện, công trình, hạng mục công trình xây dựng hoàn

thành theo thoả thuận hợp đồng;

d) Yêu cầu Bên giao thầu thực hiện tạm ứng, thanh toán đối với khối
lượng công việc, công trình, hạng mục công trình xây dựng hoàn thành theo các
nguyên tắc quy định tại khoản 3 mục V của chương này và kế hoạch thanh toán
của hợp đồng.

e) Lựa chọn và sử dụng các nhà thầu phụ phù hợp với quy mô, tính chất và
yêu cầu của công việc được giao thầu lại theo quy định tại khoản 1 mục IV của
chương này;

f) Đình chỉ, huỷ bỏ hợp đồng theo quy định tại khoản 5 mục IV của
chương này;

g) Khiếu nại, tố cáo đối với các hành vi cản trở, gây khó khăn do Bên giao
thầu gây ra (nếu có) trong quá trình thực hiện hợp đồng;

h/ Các quyền khác theo thoả thuận hợp đồng và theo quy định của pháp
luật.

Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

22
3.4. Nghĩa vụ của Bên nhận thầu

a) Thực hiện đúng các cam kết ghi trong hợp đồng;

b) Chịu trách nhiệm trước Bên giao thầu và trước pháp luật về chất lượng
công việc thực hiện, công trình, hạng mục công trình hoàn thành theo hợp đồng,

đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để Bên giao thầu hoặc tư vấn theo dõi và kiểm
tra giám sát việc thực hiện hợp đồng;

c) Quản lý các tài sản, xe máy dùng trong thi công và an toàn lao động;

d) Phối hợp với Bên giao thầu thực hiện việc nghiệm thu công việc thực
hiện, công trình, hạng mục công trình hoàn thành theo hợp đồng và thanh lý hợp
đồng theo quy định tại khoản 6 mục IV của chương này;

e) Các nghĩa vụ khác được cam kết trong hợp đồng.

4. Các quan hệ hợp đồng trong hoạt động xây dựng
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng được xác lập cho các công việc lập
quy hoạch xây dựng, lập dự án đầu tư xây dựng công trình, khảo sát xây dựng,
thiết kế công trình, giám sát, thi công xây dựng công trình, quản lý dự án xây
dựng công trình và các công việc khác trong hoạt động xây dựng.
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng được xác lập bằng văn bản phù hợp
với quy định của Luật này và các quy định khác của pháp luật có liên quan.
Tùy theo quy mô, tính chất của công trình, loại công việc, các mối quan
hệ của các bên, hợp đồng trong hoạt động xây dựng có thể có nhiều loại với nội
dung khác nhau.
Để thực hiện công tác đầu tư xây dựng, chủ đầu tư phải thực hiện những
quan hệ hợp đồng kinh tế .
4.1. Lập Báo cáo đầu tư xây dựng công trình
Báo cáo đầu tư xây dựng công trình là hồ sơ xin chủ trương đầu tư xây
dựng công trình để cấp có thẩm quyền cho phép đầu tư.
4.2. Lập dự án đầu tư xây dựng công trình
Dự án đầu tư xây dựng công trình là tập hợp các đề xuất có liên quan đến
việc bỏ vốn để xây dựng mới, mở rộng hoặc cải tạo những công trình xây dựng
nhằm mục đích phát triển, duy trì, nâng cao chất lượng công trình hoặc sản

phẩm, dịch vụ trong một thời hạn nhất định. Dự án đầu tư xây dựng công trình
bao gồm phần thuyết minh và phần thiết kế cơ sở.
Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

23
Khi đầu tư xây dựng công trình, chủ đầu tư phải tổ chức lập dự án để làm
rõ về sự cần thiết phải đầu tư và hiệu quả đầu tư xây dựng công trình trừ những
trường hợp sau đây không phải lập dự án:

a) Công trình chỉ yêu cầu lập Báo cáo kinh tế- kỹ thuật xây dựng công
trình , bao gồm :
- Công trình xây dựng cho mục đích tôn giáo;
- Công trình cải tạo, sửa chữa, nâng cấp, xây dựng mới trụ sở cơ quan có
tổng mức đầu tư dưới 3 tỷ đồng;
- Các dự án hạ tầng xã hội có tổng mức đầu tư dưới 7 tỷ đồng sử dụng vốn
ngân sách không nhằm mục đích kinh doanh, phù hợp với quy hoạch phát triển
kinh tế - xã hội, quy hoạch xây dựng và đã có chủ trương đầu tư hoặc đã được bố
trí trong kế hoạch đầu tư hàng năm.

b) Các công trình xây dựng là nhà ở riêng lẻ của dân quy định tại khoản 5
Điều 35 của Luật Xây dựng.

4.2. Thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình

a) Xin giao đất hoặc thuê đất (đối với dự án có sử dụng đất);

b) Xin giấy phép xây dựng (nếu yêu cầu phải có giấy phép xây dựng) và
giấy phép khai thác tài nguyên (nếu có khai thác tài nguyên);

c) Thực hiện việc đền bù giải phóng mặt bằng, thực hiện kế hoạch tái định
cư và phục hồi (đối với các dự án có yêu cầu tái định cư và phục hồi), chuẩn bị
mặt bằng xây dựng (nếu có);

d) Mua sắm thiết bị lắp đặt trong công trình;

e) Thực hiện việc khảo sát, thiết kế xây dựng;

f) Thẩm tra, thẩm định, phê duyệt thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi
công, dự toán và tổng dự toán;

g) Tiến hành thi công xây dựng;

h) Kiểm tra và thực hiện các hợp đồng;

i) Quản lý kỹ thuật, chất lượng thiết bị và chất lượng xây dựng;

k) Vận hành thử, nghiệm thu, quyết toán vốn đầu tư, bàn giao và thực hiện
bảo hành sản phẩm.

Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

24
l) Nghiệm thu, bàn giao công trình.

m) Thực hiện việc kết thúc xây dựng công trình.

n) Vận hành công trình và hướng dẫn sử dụng công trình.

o) Bảo hành công trình.

p) Quyết toán vốn đầu tư.

q) Phê duyệt quyết toán.

- Để thực hiện các việc nêu trên, chủ đầu tư ký các hợp đồng sau

+ Hợp đồng với tổ chức thực hiện khảo sát xây dựng theo yêu cầu và
nhiệm vụ khảo sát phục vụ cho buớc thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản
vẽ thi công.

+ Hợp đồng với các nhà thầu thiết kế hoặc nhà thầu xây dựng để tiến hành
các bước thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công và dự toán xây dựng công
trình.

+ Hợp đồng đặt mua các thiết bị công nghệ, thiết bị thi công, vặt tư kỹ
thuật và mời chuyên gia (nếu cần).

+ Hợp đồng thuê nhà thầu giám sát thi công xây dựng trong trường hợp
chủ đầu tư không đủ điều kiện năng lực theo quy định tại Nghị định
16/2005/NĐ-CP ngày 07/02/2005 của Chính phủ về quản lý dự án đầu tư xây
dựng công trình.

+ Hợp đồng với các tổ chức tư vấn thực hiện các công tác khác : thẩm tra
và nghiệm thu các bước thiết kế, kiểm định chất lượng xây dựng, kiểm tra thiết
bị, kiểm tra và chứng nhận sự phù hợp đối với các công trình được quy định tại
Điều 28 của Nghị định 209/2004/NĐ-CP ngày 16/12/004 của Chính Phủ về quản
lý chất lượng công trình xây dựng.

+ Hợp đồng kiểm toán,

+ Hợp đồng bảo trì công trình .

- Riêng đối với hợp đồng thiết kế cần lưu ý:

+ Việc thiết kế công trình xây dựng do chủ đầu tư ký hợp đồng với các tổ
chức tư vấn thiết kế có đủ điều kiện năng lực theo quy định tại Nghị định
16/2005/NĐ-CP ngày 07/02/2005 của Chính phủ. Các tổ chức tư vấn thiết kế phải
Bài giảng gửi đăng www.ketcau.com
Hợp đồng trong hoạt động xây dựng -5/2005

25
mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp. Phí bảo hiểm được tính vào giá sản phẩm tư
vấn. Việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp tư vấn là một điều kiện pháp lý
trong hoạt động tư vấn đầu tư và xây dựng.

+ Trong trường hợp một công trình có nhiều tổ chức cùng tham gia thiết
kế thì bắt buộc phải có một tổ chức nhận thầu chính về thiết kế. Tổ chức nhận
thầu chính chịu trách nhiệm toàn bộ về việc thực hiện hợp đồng nhận thầu với
chủ đầu tư, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của thiết kế và được hưởng một
khoản phụ phí trả cho công tác nhận thầu chính .

Đối với những công trình có liên quan trực tiếp đã được quyết định đầu tư
riêng, chủ đầu tư những công trình đó có thể ký hợp đồng với các tổ chức thiết
kế chuyên ngành.

+ Các tài liệu về thăm dò, khảo sát địa hình, địa chất, thuỷ văn, khí tượng
và các tài liệu khác khi dùng để thiết kế xây dựng các công trình phải do tổ chức
có tư cách pháp lý về các lĩnh vực nêu trên cung cấp.

+ Việc thiết kế xây dựng phải tuân theo quy chuẩn xây dựng, tiêu chuẩn
kỹ thuật xây dựng do Nhà nước ban hành. Nếu áp dụng quy chuẩn và tiêu chuẩn
kỹ thuật xây dựng của nước ngoài thì phải được Bộ Xây dựng chấp thuận bằng
văn bản.

+ Phải xác định rõ lịch giao thiết kế và trách nhiệm bảo đảm việc thiết kế
theo lịch.

+ Các dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước, vốn tín dụng do Nhà nước
bảo lãnh, vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước có yêu cầu phải thuê tư
vấn nước ngoài thì các tổ chức, chuyên gia tư vấn nước ngoài được thuê phải liên
danh với tư vấn Việt Nam để thực hiện (trừ trường hợp được Thủ tướng Chính
phủ cho phép). Tư vấn trong nước được phép liên danh, liên kết hoặc thuê tổ
chức, chuyên gia tư vấn nước ngoài trong hoạt động tư vấn đầu tư và xây dựng.

5. Các hình thức giao nhận thầu xây dựng

5.1. Chìa khoá trao tay

Đây là hình thức giao nhận thầu cao nhất. Chủ đầu tư giao cho nhà thầu
thực hiện từ việc lập dự án đầu tư , khảo sát thiết kế, mua sắm vật tư, thiết bị, xây
lắp cho đến khi hoàn thành bàn giao công trình cho chủ đầu tư.

5.2. Giao nhận thầu xây dựng toàn bộ công trình ( gọi tắt là Tổng
thầu xây dựng)