Nghiên cứu giải pháp đánh giá độ chính xác mô hình số độ cao toàn cầu

B ăTĨIăNGUYểNăVĨăMỌIăTR
TR

NGă

NG

IăH CăTĨIăNGUYểNăVĨăMỌIăTR

NGăHĨăN I

NGUY NăTR NGăTHĨNH

NGHIểNăC UăGI IăPHỄPă ỄNHăGIỄ
ăCHệNHăXỄCăMỌăHỊNHăS ă

ăCAOăTOĨNăC U

NgƠnh:ăK ăth tăTr căđ aă- B năđ

LU NăV NăTH CăS ăK ăTHU T

Hà N iăậ N mă2019


B ăTĨIăNGUYểNăVĨăMỌIăTR
TR

NGă

NG

IăH CăTĨIăNGUYểNăVĨăMỌIăTR

NGăHĨăN I

NGUY NăTR NGăTHĨNH

NGHIểNăC UăGI IăPHỄPă ỄNHăGIỄ
ăCHệNHăXỄCăMỌăHỊNHăS ă

ăCAOăTOĨNăC U

Ngành

:ăK ăth tăTr căđ aă- B năđ

Mã ngành

: 60520503

LU N V NăTH CăS ăK ăTHU T

HƠăN iăậ N mă2019


L IăCAMă OAN

Nh ngăk tăqu ănghiênăc uăđ

cătrìnhăbàyătrongălu năv nălàăhoànătoànă

trungăth c,ăc aă h căviên,ăkhôngăviăph mă b tăc ăđi uăgìătrongălu tăs ăh uătríă
tu ă vàă phápă lu tă Vi tă Nam.ă N uă sai,ă h că viên hoànă toànă ch uă tráchă nhi mă
tr

căphápălu t.
TÁCăGI ăLU NăV N
(Ký và ghi rõ h tên)


CỌNGăTRỊNHă
TR
Cánăb ăh

NGă

CăHOĨNăTHĨNHăT I

IăH CăTĨIăNGUYểNăVĨăMỌIăTR

ngăd n: TS. Nguy năXuânăB c

Cánăb ăch măph năbi nă1: TS.ăNguy nă

iă

ng

Cánăb ăch măph năbi nă2: PGS.TS.ăTr năXuânăTr
Lu năv năth căs ăđ

NGă

ng

căb oăv ăt i:

H Iă
TR

NGăHĨăN I

NGăCH MăLU NăV NăTH CăS

IăH CăTĨIăNGUYÊNăVĨăMỌIăTR

NGăHĨăN I

Ngày 19 tháng 01 n mă2019


TịMăT TăLU NăV N
+ăH ăvàătênăh căviên:ă Nguy năTr ngăThành
+ăL p:ăCH3A.T
+ăCánăb ăh

Khoá: 3

ngăd n:ăTS.ăNguy năXuânăB c

+ăTênăđ ătài: Nghiên c u gi i pháp đánh giá đ chính xác mô hình s

đ cao toàn c u
+ăTómăt t:ă

ătàiănghiênăc uăgi iăphápăđánhăgiáăđ ăchínhăxácămôăhìnhă

s ă đ ă caoă toànă c u (Shuttle Radar Topography Mission - SRTM).ă K tă qu ă
nghiênăc u choăth yămôăhìnhăSRTMăcóăs ăphùăh păt tăv iălưnhăth ăVi t Nam.
Doăđó,ămô hình SRTM cóăth ăápăd ngăkhaiăthácătrênălưnhăth ăVi tăNamăv iă
cácă m că phână gi iă 30ă m, 90m và 900m đ ă chínhă xácă (giáă tr ă trungă bìnhă tr ă
tuy tăđ iăđ ăl ch)ăđ tăđ

cătrungăbìnhăl năl

tănh ăh nă36,88ămét,ă40,64ămétă

và 73,77 mét. Ngoài ra, mô hình SRTM c ngăphùăh pă ăTrungăB ,ăNamăB ă ă
m căphânăgi iă30ămăđ ăchínhăxácăđ tăđ

cătrungăbìnhănh ăh nă6,1ămét,ăvùngă

B căTrungăB ăm căphânăgi iă90măđ ăchínhăxácăđ tăđ

cătrungăbìnhănh ăh nă

7,8ă mét,ă vùngă B că Trungă B ă m că phână gi iă 900ă mă đ ă chínhă xácă đ tă đ
trungă bìnhă nh ă h nă 33,3ă mét.ă

că

iă v iă cácă đi mă S ă d ngă to ă đ ,ă đ ă caoă đoă

GNSS - Thu ăchu n vàăs ă li uăđ ăcaoăbócăt ăb năđ ăđ aă hìnhă t ă l ă1/10000ă
vùngăB căTrungăb thìăk tăqu ăđ tăđ

călàăr tăt t.

ătàiăc ngăti nă hànhăđánhă giáăđ ăchínhă xácă c aă mô hình SRTM trên
lưnhăth ăVi tăNamătheoătiêuăchíăsaiăs ătrungăph

ng,ăm căđ ăphùăh păc aămôă

hìnhăSRTMăv iăđ ăphânăgi iă30 m, 90m và 900m cóăsaiăs ătrungăph
l

ng l nă

tăđ t 50,3 m, 50,8 m và 70 m. M c đ ăphùăh păc aămôăhìnhăSRTMăđ

că

th ă hi nă rõă nétă nh tă đ iă v iă vùngă Namă B ,ă vùngă B că Trungă B ă sauă đóă đ nă
vùngăNamăTrungăB ăvàăB căB .ă


M CăL C
L IăCAMă OAN ......................................................................................... 1
M CăL C .................................................................................................... 4
DANHăM CăB NGăBI U .......................................................................... 6
DANHăM CăHỊNHăV ............................................................................... 7
M ă

CH

U ....................................................................................................... 1
NGă1:ăT NGăQUANăV ăMỌăHỊNHăS ă

ăCAO ........................ 6

1.1.ăKháiăni măvàăphânălo iămôăhìnhăs ăđ ăcao ........................................................ 6
1.1.1. Khái ni m mô hình s đ cao ......................................................................... 6
1.1.2. Phân lo i mô hình s đ cao .......................................................................... 8
1.2.ăNgu năs ăli uăxâyăd ngămôăhìnhăs ăđ ăcao ..................................................... 11
1.2.1. Thu th p s li u xây d ng mô hình s đ cao b ng ph

ng pháp đo đ c ngoài

th c đ a ................................................................................................................. 11
1.2.2. Thu th p ngu n s li u xây d ng mô hình s đ cao b ng đo nh ................ 12
1.2.3. Thu th p s li u xây d ng mô hình s đ cao b ng cách s h a b n đ đ a
hình c s n ............................................................................................................ 15
1.2.4. Ph

ng pháp l y m u cho xây d ng mô hình s đ cao b ng cách ng d ng

công ngh Laser đ t trên máy bay (LIDAR)........................................................... 16
1.2.5. Ph

ng pháp l y m u cho xây d ng mô hình s đ cao b ng cách ng d ng

công ngh RADAR đ m t ng h p giao thoa (INSAR) .......................................... 19
1.3.ăT ngăquanăv ămôăhìnhăs ăđ ăcaoătoànăc uăvàăm tăs ăcôngătrìnhănghiênăc uămôă

hìnhăs ăđ ăcaoătoànăc uăt iăVi tăNam..................................................................... 20
1.3.1. T ng quan v mô hình s đ cao toàn c u.................................................... 20
1.3.2. M t s công trình nghiên c u mô hình s đ cao toàn c u t i Vi t Nam ...... 27
1.4.ăV năđ ănghiênăc uăc aăLu năv n .................................................................... 32

CH

NGă2.ăC ăS ăLụăTHUY TăV ăKH OăSỄT ............................... 33
ăCHệNHăXỄCăC AăMỌăHỊNHăS ă

2.1.ăCácăy uăt ă nhăh
2.2.ăM tăs ăph

ăCAO .................................... 33

ngăđ năđ ăchínhăxácăc aămôăhìnhăs ăđ ăcao ...................... 33

ngăphápă

cătínhăđ ăchínhăxácăc aămôăhìnhăs ăđ ăcao ................. 34


2.3.ăC ăs ăkhoaăh căđánhăgiáăđ ăchínhăxácămôăhìnhăs ăđ ăcaoătheoăch ătiêuăđ ăchínhă
xácăđi măđ ăcao ..................................................................................................... 37

CH

NGă3:ăTH CăNGHI MăKH OăSỄTă

HỊNHăS ă

ăCHệNHăXỄCăMỌă

ăCAOăSRTMăTRểNăPH MăVIăLĩNHăTH ăVI TăNAM 40

3.1.ăKháiăquátăchungăv ăkhuăv cănghiênăc uăvàăngu năs ăli u ............................... 40
3.1.2. Vùng B c Trung B ..................................................................................... 42
3.1.3. Vùng Nam Trung B .................................................................................... 42
3.1.4. Vùng Nam B ............................................................................................... 43
3.1.5. Khái quát ngu n s li u đ u vào .................................................................. 44
3.2.ă Kh oă sátă đ ă l n,ă đ ă chínhă xácă c aă đ ă caoă theoă môă hìnhă SRTMă trênă ph mă viă
lưnhăth ăVi tăNam. ................................................................................................ 47
3.2.1.

ng nh t t a đ và đ cao c a các đi m ki m tra v i h t a đ và h đ cao

c a mô hình s đ cao toàn c u. ............................................................................ 48
3.2.2. Xây d ng mô hình s đ cao c c b t s li u t a đ và đ cao c a các đi m
ki m tra ................................................................................................................. 53
3.2.3. Xây d ng mô hình đ chênh đ cao gi a mô hình s đ cao toàn c u và mô
hình s đ cao c c b ............................................................................................ 54
3.3.ă T ngă h p,ă đánhă giáă k tă qu ă kh oă sátă trênă 3ă môă hìnhă SRTM1, SRTM3,
SRTM30................................................................................................................ 56
3.3.1. K t qu kh o sát tính đ l ch gi a các đi m đ cao ki m tra v i các đi m đ
cao trên mô hình đ cao SRTM1, SRTM3, SRTM30 .............................................. 56
3.3.2. ánh giá đ chính xác các vùng .................................................................. 57
3.3.4. Bi u đ th ng kê % s đi m c đ l ch l n h n 3 l n sai s trung ph

ng b n

đ t l 1/50000 . ................................................................................................... 60
3.3.5. Bi u đ th ng kê % s đi m c đ l ch l n h n 2 l n và 3 l n sai s trung
ph

ng b n đ t l 1/10000 vùng B c Trung b . .............................................. 61

K TăLU NăVĨăKI NăNGH .................................................................... 67
DANHăM CăTĨIăLI UăTHAMăKH O ................................................... 65
PH ăL C ................................................................................................... 67


DANHăM CăB NGăBI U
B ngă1.1.ăThôngătinăv ăcácăm nhătrong mô hình GTOPO30 .................................. 21
B ngă1.2.ăThôngătinăv ăcácăm nhătrongămôăhìnhăSRTM30 .................................... 25
B ngă3.1:ăB ngăch ătiêuăk ăthu tăv ăx ălýăl

iăGNSS ............................................ 45

B ngă3.3.ăGiáătr ătrungăbìnhăđ ăl chăvàăgiáătr ătrungăbìnhătr ătuy tăđ iăđ ăl ch đ ăcaoă
gi aăđ ăcaoămôăhìnhăvàăđ ăcaoăb năđ ................................................................... 56
B ngă3.4.ăTh ngăkêăt ngăs ăđi măl nă2ăl năsaiăsôătrungăph

ng: ........................... 59

B ngă3.5.ăTh ngăkêăt ngăs ăđi măl nă3ăl năsaiăsôătrungăph

ng: ........................... 60

B ngă3.6.ăTh ngăkêă%ăs ăđi măl năh nă2ăl n,ă3ăl năsaiăs ătrungăph

ng ............... 66


DANHăM CăHỊNHăV
Hìnhă1.1.ăMôăhìnhăs ăđ ăcaoăbi uădi năb ăm tăđ aăhình............................................ 6
Hìnhă1.2.ăC uătrúcăd ăli uăd ngăRaster .................................................................... 8
MôăhìnhăDEMăd ngăRasterăđ

căbi uădi nătrongăhìnhă1.3. ...................................... 8

Hình 1.3. MôăhìnhăDEMăd ngăRaster ...................................................................... 9
Hìnhă1.5.ăBi uădi nămôăhìnhăDEMăd ngăTIN ........................................................ 10
Môăhìnhăs ăđ ăcaoăd ngăTINăcóănh ngăđ căđi măsau: ............................................ 10
Hình 1.6.ăNguyênălýăc aăcôngăngh ăLIDAR .......................................................... 18
Hìnhă2.1.ăTh ngăkêăk tăqu ăth ănghi mă

cătínhăđ ăchínhăxácăc a ........................ 37

MHS Căthànhăl păb ngăcôngăngh ăLIDAR. .......................................................... 37
Hìnhă3.1.ăQuáătrìnhăth căhi năđánhăgiáăđ ăchínhăxácăc a ....................................... 47
môăhìnhăs ăđ ăcaoătoànăc uăSRTM ........................................................................ 47
Hìnhă3.2ăă i măđ ăcaoăvùngăB căb ...................................................................... 48
Hìnhă3.3ăă i măđ ăcao ........................................................................................... 49
vùngăB căTrungăB ............................................................................................... 49
Hình 3.4 - i măđ ăcao ......................................................................................... 49
vùngăNamăTrungăB .............................................................................................. 49
Hình 3.5 - i măđ ăcaoăvùngăNamăb ................................................................... 49
Hình 3.6 -

nhăd ngăs ăli uăđ uăvàoătrênăB,LăTrans ............................................. 50

Hình 3.7 -

nhăd ngăk t qu ăđ u ra trên B,L Trans............................................... 50

Hình 3.8 -

nhăd ngăs li u đ u vào trên Trans .................................................... 51

Hình 3.9 -

nhăd ngăk t qu ăđ u ra trên Trans ..................................................... 51

Hình 3.10 -

nhăd ngăs ăli uăđ uăvàoătrênăAllTrans ............................................. 52

Hình 3.11 -

nhăd ngăk t qu ăđ u ra trên AllTrans............................................... 52

Hình 3.12 - Giáătr ăđ aăvàoăkh oăsát ...................................................................... 53
Hình 3.13. Môăhìnhăs ăđ ăcaoăc căb ..................................................................... 54
t ăs ăli uăt aăđ ăvàăđ ăcaoăc aăcácăđi măki mătra .................................................. 54
Hìnhă3.14:ăMôăhìnhăs ăđ ăcaoătoànăc uăSRTM1ăvùngăB căb ................................ 54
Hìnhă3.15.ăMôăhìnhăđ ăchênhăđ ăcaoăgi a ............................................................. 55
môăhìnhăs ăđ ăcaoătoànăc uăvàămôăhìnhăs ăđ ăcaoăc căb ...................................... 55
Hìnhă3.16ăăK tăqu ătínhătoánătrênăph năm măAGis................................................. 55

DANHăM CăCỄCăKụăHI U,ăCỄCăCH ăVI TăT T
STT Vi tăt t

Thu tăng ăti ngăAnh

Thu tăng ăti ngăVi t

1

MHS C

Mô hình s ăđ ăcao

2

DEM

Digital Elevation Model

Mô hình s ăđ ăcao

3

DTM

Digital Terrain Model

Môăhìnhăs đ aăhình

4

DSM

Digital Surface Model

Môăhìnhăs ăb ăm t

5

TIN

Triangle Irregular Network

6

SRTM

Shuttle Radar Topography Mission

7

ASTER

Advanced Spaceborne Thermal
Môă hìnhă s ă đ ă caoă toànă c uă
Emission
and
Reflection
Aster
Radiometer

8

GNSS

Global Navigation Satellite System

9

DGPS

Differential
Systems

10

GIS

Geographic Information System

H ăth ngăthôngătinăđ aălý

11

INS

Inertial Navigation System

H th ngăd năđ

12

NSDI

National Spatial Data Infrastructure

C ă s ă h ă t ngă d ă li uă khôngă
gianăqu căgia

13

LIDAR

Light Detection And Ranging

Côngăngh ăđoăLaser

14

INSAR

Interferometric Synthetic Aperture
Radară đ ă m ă t ngă h pă giaoă
Radar
thoa

Global

C uătrúcăm ngătam giác không
đ u c aămôăhìnhăs ăđ ăcao

Mô hình s ă đ ă cao toànă c uă
SRTM

H ă th ngă đ nhă v ă d nă đ
toànăc u

Positioning H ă th ngă
sai

ngă

nhă v ă Toànă c uă viă

ngăquánătính


M ă

U

1. Tínhăc păthi tăc aăđ ătƠi
Môă hìnhă s ă đ ă caoă (MHS C)ă làă s nă ph mă c aă s ă phátă tri nă v ă khoaă
h căcôngăngh ăđ

căt oănênăt ăd ăli uăđ ăcaoăđ aăhình.ă

căraăđ i t ănh ngă

n mă 1950, MHS C ngàyă càngă cóă nhi uă ngă d ngă trongă cácă l nhă v că khácă
nhauănh :ăđoăđ căb năđ ,ăđ aălý,ăxâyăd ng,ăgiaoăthông,ăth yăl i,ănôngănghi p,ă

lâmănghi p,ămôiătr

ng,ăvi năthông,ăquânăs ,...ăDoăcóănhi uă ngăd ngăvàăcóă

nhi u s năph măphongăphú, đaăd ngănênăMHS Căđưăđ

căkh ngăđ nhălàăm tă

thànhăph năquanătr ngăc aăh ăt ngăd ăli uăkhôngăgian.
Ngày nay, cùngăv iăcácăcôngăngh ăthànhăl păb năđ ăhi năđ iănh :ăcôngă
ngh ă nhăs ,ăcôngăngh ăđ nhăv ăd năđ

ngătoànăc uă(GNSS),ăcôngăngh ăvi nă

thám (RS), h ăth ng thông tinăđ aălýă(GIS),..., MHS Căđưăđ

că ngăd ngăkháă

r ngă rưiă trongă nhi u l nhă v că c aă B Tài nguyên và Môiă tr

ng.ă MHS Că

c ngăđưătr ăthànhăm tăph năthi tăy uăc aăGIS vàăđ căbi tălàăc aăc ăs ăh ăt ngă
d ăli uăkhôngăgianăqu căgiaă(NSDI)ăt iănhi uăqu c giaăphátătri n.
ăn
ch ăđ

cătaăhi nănay, MHS Căđ

căthànhăl păth

ngăxuyênănh ngăm iă

căcoiă làă m tăcôngăđo nătrongăđoă v ăthànhă l păb năđ ăch ăch aă đ

coiă làă m tă s nă ph mă chính,ă mangă tínhă đ că l p.ă Trongă t

că

ngă lai,ă nhuă c uă s ă

d ngăs năph măMHS Căchoănhi uăm căđíchăkhácănhauăs ăngàyăcàngăt ngăvàă
đápă ngăyêuăc uăc aănhi uăng

iăs ăd ng.ăVìăv y, c năcóăs ăquanătâmăđúngă

m căđ năv năđ ăki mătraăch tăl

ngă(ki mătraăđ ăchínhăxác)ăc aăMHS Cămà

choăđ nă nayăch aăcóă nhi u côngă trìnhă nghiênăc uă v ă v năđ ă này.ăTrongă các
côngătrìnhănghiênăc uătr

căđó,ăc ăs ăph

ngăphápălu năđ

cătrìnhăbàyăkháă

kháiă quátă vàă ngu nă s ă li uă dùngă đ ă ki mă ch ngă MHS Că cònă kháă h nă ch .

Doăđó, h căviên đưăl aăch năđ ătài: “Nghiên c u gi i pháp đánh giá đ chính
xác mô hình s đ cao toàn c u”.

1


2.ăM cătiêu,ăđ iăt

ngăvƠăph măviănghiênăc u

M cătiêuănghiênăc uăc aăLu năv nălàăkh oăsátăđ ăchínhăxácămôăhìnhăs ă
đ ă caoă toànă c uă SRTM (Shuttle Radar Topography Mission) trênă ph mă viă
lưnhăth ăVi tăNamăd aăvàoăb năđ ăđ aăhìnhăt ăl ă1/50000 ph ătrùmătoànăqu c
vàăb năđ ăđ aăhìnhăt ăl ă1/10000 c a m tăs ăkhuăv căc aăVi tăNam và 7 công
trìnhă đánhă đoă GNSSă - TCă t

ngă đ

ngă l

iă kh ngă ch ă h ngă IV,ă đưă đ

că

nghi măthuătrongăs năxu t.
3.ăN iădungănghiênăc u
T ă m că tiêu,ă đ iă t

ngă vàă ph mă viă nghiênă c uă đ ă ra,ă Lu nă v nă t pă

trungăvàoăbaăn iădungănghiênăc uăchính sauăđây:
- T ngăquanăv MHS C.
- C ăs ălýăthuy tăv kh oăsátăđ ăchínhăxácăMHS C.
- Th cănghi măkh oăsátăMHS C.
4.ăPh

ngăphápănghiênăc u
T ăn iădungănghiênăc u,ăcácăph
Ph

ngăphápănghiênăc uăbaoăg m:ă

ngăphápăthuăth pătàiăli u,ăs ăli u: H căviênăti năhànhăxinăphépăđ nă

v ăch ăqu năđ ăđ căthuăth p b năđ ăđ aăhìnhăt ăl ă1/50000 ph ătrùmătoànăqu c,ă
t ă l ă 1/10000ă ă m tă s ă khuă v că và cácă tàiă li uă chuyênă môn;ă c pă nh tă cácă
thôngă tină trênă m ngă Internet t ă trangă m ngă chínhă th ng;ă cácă s ă li uă t aă đ ă
GNSS,ăđ ăcaoăth yăchu năcóăđ ăđ ăchínhăxácătinăc yăph căv ăchoănghiênăc u.
Ph
ph

ngă phápă phână tích:ă C ă s ă khoaă h că xâyă d ng MHS C; các

ngă phápă xâyă d ngă vàă ngu nă d ă li uă đ uă vào;ă các tiêuă chíă đánhă giáă đ ă

chính xác MHS C;
Ph

ngăphápăth cănghi m:ăTínhăđ ăchênh l ch đ ăcaoătínhăt ăMHS Că

SRTMăcóăđ ăphânăgi iăkhácănhauă30 m, 90 m, 900 măv iăđ ăcaoătínhăraăt ăb nă
đ ăđ aăhìnhăt ăl ă1/50000,ăt ăl ă1/10000.ăT ăđóătínhăgiáătr ătrungăbìnhăđ ăl ch,ă
giáătr ătrungăbìnhătr ătuy tăđ iăđ ăl chăvàăsaiăs ătrungăph

2

ng đ ăchênhăđ ăcao.ă


T ăđóăđ aăraăk tălu năđánhăgiáăs ăphùăh păMHS Cătheoăvùngăhayătheoătoànă
lưnhăth ăVi tăNam.
Ph

ngăphápăt ngăh p:ăT păh păcácăk tăqu ănghiênăc u,ăch năl căcácăk tă

qu ăn iăb tăđ ăti năhànhăđánhăgiá,ăphânătích,ălàm sángăt ăk tăqu ănghiênăc u,ăđ aă
raăcácăk tălu năchínhăxác.
Ph

ngă phápă soă sánh:ă Soă sánhă k tă qu ă đánhă giá s ă phùă h pă c aă môă

hình SRTM v iăcácăđ ăphânăgi iăkhácănhauătheoăvùngăkhácănhauăvàăchoătoànă
lưnhăth ăVi tăNam.

aăra phânătích,ălýăgi iăvaiătròăc aăt ngătácănhânăđ năk tă

qu ăđánhăgiáăMHS C.
5.ăC uătrúcăc aălu năv n
Ch

ngă1.ăT ngăquanăv ămôăhìnhăs ăđ ăcao

1.1.ăKháiăni măvàăphânălo iămôăhìnhăs ăđ ăcaoă
1.2. Ngu năs ăli uăxâyăd ngămôăhìnhăs ăđ ăcao
1.3. T ngăquană v ă môă hìnhăs ăđ ăcaoătoànăc uă vàă m tăs ăcôngă trìnhă nghiênă
c u môăhìnhăs ăđ ăcaoătoànăc uăt iăVi tăNam
1.4. V năđ ănghiênăc uăc aălu năv n
Ch

ngă2.ăC ăs ălýăthuy tăv ăkh oăsátăđ ăchínhăxácăc aămôăhìnhăs ăđ ăcao

2.1.ăCácăy uăt ă nhăh
2.2.ă

ngăđ năđ ăchínhăxácăc aămôăhìnhăs ăđ ăcao

cătínhăđ ăchínhăxácăc aămôăhìnhăs ăđ ăcao

2.3.ăC ăs ăkhoaăh căđánhăgiáăđ ăchínhăxácămôăhìnhăs ăđ ăcao
Ch ngă3.ăTh cănghi măkh oăsátăđ ăchínhăxácămôăhìnhăs ăđ ăcaoăSRTMătrênă
ph măviălưnhăth ăVi tăNam
3.1.ăKháiăquátăchungăv ăkhuăv cănghiênăc uăvàăngu năs ăli uă
3.2.ăKh oăsátăđ ăl n,ăđ ăchínhăxácăc aăđ ăcaoătheoămôăhìnhăSRTMătrênăph mă
viălưnhăth ăVi tăNam
3.3 T ng h p,ăđánhăgiáăk tăqu ăkh oăsát
3


6.ăụăngh aăkhoaăh căvƠăth căti n
Ýăngh aăkhoaăh c:ăLu năv n đưăđ ăxu tăph

ngăphápăki mătraăđ ăchínhă

xác theo tiêu chí giá tr ă đ ă l ch, saiă s ă trungă bình,ă saiă s ă trungă ph
MHS Că đ ă đ aă raă cácă khuy nă cáo,ă đ mă b oă đánhă giáă đ

ngă

c đ ă chínhă xácă

MHS Cătoànăc uătrên lưnhăth ăVi tăNam.
Ýă ngh aă th că ti n:ă Cungă c pă thêmă thôngă tină v ă đ ă chínhă xác c aă
MHS Cătoànăc u t iăVi tănam,ăgiúpăng

iăs ăd ngăd ădàngăraăquy tăđ nhăl aă

ch n khiăgi iăquy tăcácănhi măv ăliênăquanăđ năs ăli uăđ ăcaoăđ aăhìnhăvà ngă
d ngăMHS Cătoànăc u.

4


7.ăL iăc mă n
Tácăgi ăchânăthànhăc mă năs ăh ătr ănghiênăc uăc aă
nguyên và Môi tr

ătàiăc păB ăTàiă

ng:ă“Nghiênăc uăxácăl păc ăs ăkhoaăh căđ ăxâyăd ngămôă

hìnhă Geoidă trênă vùngă bi nă c aă Vi tă Nam;ă th ă nghi mă choă m tă vùngă đi nă
hình”,ămưăs ăTNMT.2019.07.08.
Trongăquáătrìnhăth căhi năđ ătàiăvàăhoànăthànhălu năv n,ătácăgi ăđưănh nă
đ

căs ăgiúpăđ ănhi tătìnhăc aăcácăth y,ăcôăgiáoătrongăKhoaăTr căđ a, B năđ

vàăThôngătinăđ aălýă- tr

ngă

iăh căTàiănguyênăvàăMôiătr

ngăHàăN i cùng

s ă giúpă đ c aă cácă nhàă khoaă h c, b nă bèă đ ngă nghi pă t iă C că B nă đ ,ă B ă
T ngăthamăm u,ăđ căbi tălà TS. Nguy năXuânăB c - Phó tr

ngăb ămôn,ăph ă

tráchăb ămôn Tr căđ aăc ăs .ăXinăbàyăt ălòngăbi tă năchânăthànhăt iăcácăt pă
th ăvàăcáănhânăđưăgiúpăđ ătácăgi ăhoànăthànhăb năLu năv nănày.
Hà N i, ngày

tháng

n m 2019

Tácăgi ălu năv n

5


CH

NGă1:ăT NGăQUANăV ăMỌăHỊNHăS ă

ăCAO

1.1. Kháiăni măvƠăphơnălo i môăhìnhăs ăđ ăcao
1.1.1. Khái ni m mô hình s đ cao
Môăhìnhăs ăđ ăcaoă(Digital Elevation Model) là môăhìnhăbi uădi n b ă
m tăđ aăhìnhătrong không gian 3ăchi uă(3D),ătheoăđóăm iăv ătríă ătrênăm tăđ tă
đ uăđ

căg năv iăgiáătr ă(X,Y,h).

M tăcáchăkháiăquát môăhìnhăs ăđ ăcaoă(MHS C)ăđ

căđ nhăngh aălàămôă

hình môăt ăb ăm tăđ aăhìnhăb iăcácăđi măcóăto ăđ ăX, Y, H tho ămưnăm tăhàmă
đ nătr ăH = f(X, Y) (1.1). V iăb tăc ăm tăv ătríă(X, Y), ch ăcóăm tăgiáătr ăđ ăcaoă
Hđ

căxácăđ nhătrongăm tăMHS C. Hay MHS Călàămôăhìnhăs ăkháiăquátă

vàăbi uădi năb ăm tăđ aăhìnhătrongăkhôngăgiană3ăchi u.

Hình 1.1. Mô hình s đ cao bi u di n b m tăđ a hình.

D

iăgócăđ ătoánăh căMHS Căđ

căđ nhăngh aălàăm tădưyăh uăh năcácă

vect ă 3ă chi uă c aă đ aă hìnhă trênă mi nă D:ă Vi = (Xi, Yi, Hi), i = 1,2,....,n (1.2),
trongăđóă(Xi, Yi)ălàăto ăđ ăm tăph ng,ăHi làăđ ăcaoăc aăđi mă(Xi, Yi) [12]. Khi
hìnhăchi uătrênă m tăph ngăc aăcácă vect ătrongădưyăđ
l

că s pă x păthànhă m tă

iă cóă quyă t că thìă cácă to ă đ ă m tă b ngă (Xi, Yi) cóă th ă gi nă l

c,ă lúcă đóă

MHS Cătr ăthànhădưyăvect ăm tăchi uă(Hi, i =1,2,...,n) [5].
MHS Că môă t ă b ngă ph
đi măvàăđ

ng. Thông th

ngă phápă s ă b ă m tă Tráiă đ tă thôngă quaă cácă

ng,ăb ăm tăđ
6

căbi uădi năb ngăcácăđi măphânăb ă

đ uăho căkhôngăđ u.ăN uăb ăm tănàyăđ

căhoànăthi năthêmăb ngăcácăy uăt ă

đ cătr ngăc aăđ aăhìnhă(cácăđi măghiăchúăđ ăcaoăvàăcácăđ

ngăđ tăgưy)ăthìăg iă

làămôăhìnhăs ăđ aăhình.
MHS C cóă th ă ng d ngă trongă nhi uă l nhă v că khoaă h c,ă côngă ngh ,ă
th

ngă m i,ăd chăv ,ăanăninh,ăqu căphòng,...ăcóăliênăquanăđ năd ă li uăđ aălý

[3, 7, 15]. Víăd nh :
- Trong chi tăxu tăcácăthôngătinăv ăđ aăhình:ăđ ăd c, h

lõmăc aăs

năd c, đ ădàiăs

hình,ăch ăs ăn ngăl

năd c,ăđ ăcong,ăh

ngăd c,ăđ ăl iă

ngăch yăc căb ,ăch ăs ăđ a

ngădòngăch y,ăch ăs ăv năchuy nătr mătích,ăt mănhìn,...

- Trongăđoăv ă nhăhàngăkhôngăvàăvi năthám:ăn năch nhă nhănh mălo iăb ă

cácăsaiăs ăgâyăraădoănguyênălýăhìnhăh căc aămáyăch păvàăchênhăcaoăđ aăhình.
- Trongăđ aăv tălý:ăc iăthi năch tăl

ngăc aăd ăli uătr ngăl căb ngăcáchă

cungă c pă cácă d ă li uă c ă b nă choă vi că t ă đ ngă hi uă ch nhă đ aă hìnhă c aă cácă
thông tin tr ngăl c,ănghiênăc u,ăkh oăsátă nhăh ngăc aăđ aăhìnhălênămôăhìnhăGeoid.
- Trongăxâyăd ng:ătínhătoánăkh iăl

ngăđàoăđ p,ăb ătríăcôngătrình,...

- Trongăvi năthông:ătínhătoánăvùngăph ăsóng,ăl aăch năv ătríăthuăphátăsóng.
- Trongă hàngă không:ă h ă th ngă phòngă tránhă cácă vaă ch mă hàngă không,ă

c nhăbáoăti păc năsânăbayăvàăqu nălýăcácăchuy năbay,ămôăph ngăđ aăhìnhădùngă
trongăvi căhu năluy năphiăcông.
- Trongă đ aă ch t:ă cungă c pă thôngă tină v ă đ aă hìnhă ph că v ă tìmă ki mă

khoángăs n, phânătíchăđ aăm o khuăv c;
- Trongă khaiă thácă m :ă thi tă k ă côngă trìnhă khaiă thác,ă tínhă toánă s ă d chă

chuy năc aăm tăđ tădoăcácăcôngătrìnhăkhaiăthácăgâyăra.
- Trongă duă l ch:ă gi iă thi u,ă qu ngă báă v ă cácă đ aă đi mă duă l ch,ă t ă ch că

cácăchuy năthamăquană o.
- Trongă ană ninh,ă qu că phòng:ă xâyă d ngă môă hìnhă th că đ aă ph că v ă tácă

chi n,ăphânătíchăđ aăhìnhăchoăcácăho tăđ ngăc aăchi nătr
7

ngănh :ăphânătíchă


t mă nhìnă vàă kh ă n ngă c ă đ ngă c aă cácă trangă thi tă b c ă gi i,ă ph că v ă d nă
đ

ngăchoătênăl a,ăthi tăk ăm ngăthôngătinăliênăl c,ăthànhăl păcôngăc ăhi năth ă

hìnhă nhăđ ngătrongăcácămôăhìnhămôăph ngătácăchi năph căv ăcôngătácăhu năluy n.
- Trongăqu nălýăvàăs ăd ngăđ t:ăđánhăgiáăphânăh ngăthíchănghiăđ tăđai,ă

đánh giáăm căđ ăxóiămònăđ t,ăcungăc păd ăli uăđ aăhìnhăc ăb năđ ăgi iăcácăbàiă
toánăquyăho chăs ăd ngăđ t.
- Trongăth yăv n:ăd ăbáoădòngăch y,ătínhătoánăl uăv c.
- Trongăphòngăch ngăthiên tai:ăD ăbáoăl ăl tăvàăđánhăgiáătácăđ ngăc aă

chúng, d ăbáo nhăh

ngăc aăsóngăth n,ăthi tăk ăcácăcôngătrìnhăphòngăch ngă

thiên tai,...
- Trongăsinhăh c:ălàmăt ăli uăph căv ăđánhăgiáăm căđ ăđaăd ngăvàăthíchă

nghiăsinhăh c.
1.1.2. Phân lo i mô hình s đ cao
D aăvàoăki uăs ăli u,ăDEMăđ

căchiaălàmăhaiălo i:ăDEMăd ngăRasteră

vàăDEMăd ngăVector.
*ăDEMăd ngăRaster
TrongămôăhìnhăRasterăDEM:ămaătr năcácăôăvuôngăg măcácăhàngăvàăc t
nh ăhìnhă1.2. M iăm tăôă(cell)ăch aăgiáătr ăđ ăcaoăc aăđi mătrungătâmăc aăô.

Hình 1.2. C u trúc d li u d ng Raster
Mô hình DEM d ng Raster đ

c bi u di n trong hình 1.3.
8


Hình 1.3. Mô hình DEM d ng Raster
*ăDEMăd ngăVector
Trongăc uătrúcăVector,ăDEMăcóăth ăđ

căcoiănh ălàăm tăt măl

iătamă

giácă khôngă đ uă (Triangleă Irregulară Neworkă - TIN) [1].ă TINă làă t pă h pă cácă
đ nhăn iăv iănhauăthànhăcácătamăgiác,ăm iătamăgiácăđ

căgi iăh năb iă3ăđi mă

xácăđ nhăv ăgiáătr ăx,ăyăvàăză(ăđ ăcao) nh ăhình 1.4.

Hìnhă1.4.ăC uătrúcăd ăli uăd ngăvécăt .
9


*ăDEMăd ngăTIN
Mô hình DEM d ng TIN đ

căbi uădi nătrongăhìnhă1.5:

Hình 1.5. Bi u di n mô hình DEM d ng TIN
Mô hình s đ cao d ng TIN có nh ngăđ căđi m sau:
-

Mô hình TIN bi uădi năm tăb ăm tăliênăt căt ănh ngăt păh păđi măr iă

r căphânăb ăb tăkì.
-

TIN: g m t pă h pă cácă đi mă n iă v iă nhauă thànhă nh ngă tamă giác - t oă

nênăb ăm tăbaăchi u.ă
-

M tă đi mă b tă kìă thu că vùng bi uă di nă s ă n mă trênă đ nh,ă c nhă ho că

trongă m tătamă giácăc aă l

iătamă giác.ăN uă m tăđi măkhôngăph iă làă đ nhăthìă

giáă tr ă hìnhă chi uă c aă nóă cóă đ

că t ă phépă n iă suyă tuy nă tínhă (c aă haiă đi mă

khácăn uăđi mănàyăn mătrênăc nhăho căc aăbaăđi măn uăđi mănàyăn mătrongă
tam giác). Mô hìnhăTINălàămôăhìnhătuy nătínhătrongăkhôngăgiană3ăchi u.
-

MôăhìnhăTINăhi uăqu ătrongăxâyăd ngăb ăm t.ăM tăđ ăc aăđi mătrênăb ă

m tăt ă l ă v iăđ ă bi năđ iăc aă đ aă hình.ăNh ngă b ă m tăph ngăt
m tăđ ăđi măth păvàănh ngăđ aăhìnhăđ iănúiăcóăm tăđ ăđi măcao.

10

ngă ngă v iă


1.2. Ngu năs ăli uăxơyăd ngămôăhìnhăs ăđ ăcao
Hi nă nayă MHS Că g m cácă ph
ph

ngăphápăđoăđ căth căđ a,ăph

ngă phápă xâyă d ngă c ă b nă sauă đây:ă

ngăphápăđoăv ă nhă(đoăv ă nhăgi iătíchăvàă

nhăs ,ăd ăli uă nhăcóăth ălàă nhăhàngăkhôngăhayă nhăv ătinh),ăph
n iăsuyăt ăcácăđ
s n,ăph

ngăđ ngăm căvàăcácăy uăt ăkhácăđ

căs ăhóaătrênăb năđ ăcóă

ngăphápă ngăd ngăcôngăd ngăcôngăngh ălaserăvàăph

d ngăradarăđ ăm ăt ngăh păgiaoăthoa [1].ăCácăph

ngăphápă

ngăphápă ngă

ngăphápănàyăkhácănhauă ă

ngu nă d ă li uă đ uă vào,ă thi tă b ă máyă mócă s ă d ng,ă giáă thành,ă đ ă chínhă xác,ă
ph mă viă vàă kh ă n ngă ngă d ng...ă Vi că thànhă l pă môă hìnhă s ă đ ă caoă dùă ti nă
hànhătheoăph

ngăphápănàoăc ngăbaoăg măhaiăcông đo nălàăthuăth păcácătr ăđoă

vàăt oăMHS Căt ăcácătr ăđoă nàyăthôngăquaătínhătoánă n iăsuy.ăHaiăph nă nàyă
tuyăth

ngăđ

căth căhi nă m tăcáchăriêngăbi tănh ngăcóăm iăliênăh ăquaăl iă

m tăthi tăv iănhau.ăPh năthuăth păcácătr ăđoăcònăg iălàăquáătrìnhăl yăm uăt oăMHS C.
Hi nănayăh uăh tăMHS Căđ

căt oăt ăn m ngu năd ăli u:ăđoăđ c th că

đ a,ăđoăv ă nh hàngăkhôngăvàă nhăv ătr ă(theoăcácăph

ngăphápăth ăcông,ăbánă

t ăđ ngăvàăt ăđ ng),ăs ăhóaătrênăb năđ ăđưăcóăs n,ăt ăcácăd ăli uăđoăradarăđ ă
m ăt ngăh păgiaoăthoaăvàăđoălaserăđ tătrênămáyăbay [1].ăNgoàiăra,ămôăhìnhăs ă
đ ăcaoăcácăvùngăng păn

căvàăbánăng păn

căcònăđ

căthànhăl păt ăngu năd ă

li uăđoăsâuăh iăâm.
1.2.1. Thu th p s li u xây d ng mô hình s đ cao b ng ph

ng pháp đo

đ c ngoài th c đ a
Trongăph

ngăphápănày,ăđ ăđoăt aăđ ăvàăđ ăcaoăc aăcácăđi măđ aăhìnhă

cóă th ă s ă d ngă máy toàn đ că ho c máy thu GNSS. Cácă đi mă đoă chiă ti tă làă
đi măđ cătr ngăc aăđ aăhình.ăPh

ngăphápănàyăchoăMHS Căcóăđ ăchínhăxácă

r tăcao,ăcóăth ăđ tăt iăvàiăcm. Tuy nhiên, nh

căđi măl năc a ph

ngăphápălà

m tă th iă giană vàă t năkémăkinhăphíă nênăch ăápăd ngătrongăph mă viă nh ă ho c
vùng cóăđ aăhìnhăđ căbi tăph căt p,ăyêuăc uăđ ăchínhăxácăcao [1].
ă chínhă xácă c aă MHS Că thànhă l pă b ngă ph
11

ngă phápă ph ă thu că


vàoăph

ngăpháp,ăquyătrìnhăđo,ămáyămócăđoăđ c,ăthu tătoán n iăsuy vàăm tă

đ ăđi măđo.
1.2.2. Thu th p ngu n s li u xây d ng mô hình s đ cao b ng đo nh
Ph

ngăphápăđoă nhăkh căph căđ

đoă đ că tr că ti p.ă âyă làă ph
Nam. MHS Căcóăth ăđ
nhăcóăth ă ăd ngăt
Trongă ph

ngă phápă đ

căcácănh

căđi măc aăăph

ngăphápă

că dùngă ph ă bi nă hi nă nay ă Vi tă

căthànhăl pătheoănhi uăquyătrìnhăkhácănhau.ăNgu nă

ngăt ăho că nhăs .

ngă phápă này,ă côngă tác l yă m uă đ aă hình cóă th ă đ

hi năm tăcáchăth ăcông,ăbánăt ăđ ngăhayăt ăđ ng.ăTheoăph

că th că

ngăth căth ăcông,ă

toànăb ăs ăli uăt aăđ X, Y và đ ăcaoăZăc aăcácăđi măđ aăhìnhăđ uădoăng
thaoă tácă tr că ti pă đo, theoă ph

ngă th că bánă t ă đ ngă thìă ng

iă

iă thaoă tácă cóă

nhi măv ăđoăđ ăcaoăZăc aăđi măđ aăhìnhăcònăt aăđ ăm tăph ngăX,ăYădoămáyă
tínhăđi uăkhi năt ăđ ng.ăTheoăph

ngăth căt ăđ ngăthìătoànăb ăquáătrìnhăđoă

l păth ăđ uădoămáyătínhăth căhi n [1].
Cáchăđoăth ăcôngă truy năth ngăchoăk tăqu ăcóăđ ăchínhă xácă vàăđ ătină
c yăcaoă nh ngăch mă vàă hi uăqu ăkinhăt ăth p,ăđ căbi tă làă ăcácăkhuă v căđoă
l n.ăCáchăđoăt ăđ ngăth

ngănhanhăvàăr ănh ngăl iăth

ngăchoăk tăqu ăsaiăt iă

cácă vùngă cóă đ aă hìnhă ph că t p,ă ch ngă h nă vùngă đôă th ,ă vùngă r ng,ă hayă cácă
vùngă ítă đ aă v tă nh ă bưiă c ,ă bưiă cátă l n,ă m tă n

că l n.ă Th că t ă choă th yă đ ă

chínhă xácă vàăđ ătinăc yăc aăkh pă nhăt ăđ ngă th pă h nă nhi uăsoă v iăđoăth ă
công.ăăKh pă nhăt ăđ ngăth
caoăđ

căkh păt ăđ ngăth

ngăcóăcácăsaiăs ăh ăth ngălàmăchoăcácăđi măđ ă
ngăn măcaoăh năb ăm tăđ t,ănh tălàăđ iăv iăvùngă

đ aăhìnhăcóăđ ăd căl năvàăcóănhi uăđ iăt

ngăn măcaoăh năb ăm tăđ t.ăDoăđó,ă

sauăkhiăđoăt ăđ ngăMHS Căh uănh ăluônăph iăch nhăs aăth ăcông.ăTrongăm tă
s ăh ăth ngăđoăv ă nhăs ăng

iăthaoătácăcóăth ăxácăđ nhătr

căcácăvùngămàăt iă

đóăkh pă nhăt ăđ ngăkhôngăchoăk tăqu ăchínhăxác,ăph năm măkh pă nhăs ăb ă
quaăcácăvùngănàyăđ ăng
Cácăph

iăthaoătácăt ăđoăth ăcông.ă

ngăphápăl yăm uăg măcó:
12


- Ph

ngăphápăl yăm uătheoăl

S ăli uăđ aăhình đ
chu n. Ph
t

iăquyăchu nă(l

iăđ u)

căxácăđ nhătrênămôăhìnhăl păth ătheoăm tăl

iăquyă

ngă phápă nàyă đ nă gi n,ă cóă đ ă chínhă xácă vàă hi uă su tă côngă tácă

ngăđ iăcao nh ngăkhôngăth ăhi năđ

căcácăđi măđ cătr ngăđ aăhìnhă

ngăphápăl yăm uănhíchăd n

- Ph

Theoăph

ngăphápăl yă m u nhíchăd n, m tăđ ăcácăđi măl yăm uăđ

că

làmăthíchă ngăv iăđ ăph căt păc aăb ăm tăđ aăhình.ăVi căl yăm uăvàăphânătíchă
k tăqu ăl yăm uăluônăđiăđôiăv iănhau.ă

uătiên,ăm uăđ

sauăđóăt ngăd n.ăM tăđ ăc aăcácăđi măl yăm uăth
b

c.ă K t qu ăc aă vi căphânătíchăsauă m iă b

ti pătheo.ăPh
Ph

ngăth cănàyăc ngăcóăth ăđ

căl yăv iăm tăđ ăth aă

ngăt ngăg pă đôiăsau m iă

că s ăquy tăđ nhă b

căt ăđ ngăhóa.

ngă phápă l yă m uă nhíchă d n th

ngă đ

că ápă d ngă khiă trênă nhă

khôngăcóăcácăvùngăb ămâyăcheăho căcácăđ aăv tănhânăt o.ăPh
h iăítăđi măph iăđoăh năsoăv iăph

că l yă m uă

ngăth cănàyăđòiă

ngăth căl yăm uătheoăquyăchu nămàăv nă

cóă th ă t oă raă MHS Că cóă đ ă chínhă xácă caoă h n.ă Tuyă nhiênă doă khiă t ngă dàyă
l

iăv năph iăápăd ngăd ngăl

iăđ uănênă v n đòiăh iăph iăcóănhi uăđi măth ă

hi năchính xácăcácăđ cătr ngăc aăđ aăhình.
Ph

ngăpháp này xácăđ nh m tăđ ăđi măl yăm uăt

ngăđ iăh pălý,ăphùă

h pă v iă th că t ă đ aă hình nh ngă ph iă ti nă hànhă nhi uă l nă tínhă vàă đ iă sánh.ă
Bênhă c nhă đó,ă l uă tr ă vàă qu nă lýă s ă li uă c ngă ph că t pă h nă soă v iă ph
th căl y m uătheoăl
- Ph

ngă

iăquyăchu n.

ngăpháp l yăm uăl aăch năđ cătr ngăđ aăhình

T iăcácăvùngăcóăđ aă hìnhăph căt p,ă ng

iă đoă ph iă l aăch nă vàăđoăđ că

(l yăs ăli u)ăcácăđi măđ cătr ngăđ aăhình đ ăthuănh năcácăthôngătinămiêuăt ăs ă
thayăđ iăđ tăng tăc aăđ aăhình. Ph
ch n.ăCácăđ cătr ngăđ aăhìnhăđ
đ

ngăpháp l yăm uănàyăg iălàăl yăm uăl aă

căch năđ ăl yăm uăbaoăg m:ăđ

ngăt ăth y,ăđi măđ nhănúi,ăđi măyênăng a,ăđ
13

ngăs ngănúi,ă

ngăđ tăgưy...ăPh

ngăphápă


l yăm uănàyăphùăh păv iăvi căxâyăd ngămôăhìnhăs ăđ ăcaoătheoăl
TIN.ăTuyănhiênăcôngăvi căx ălýăvàăl uătr ăs ăli uăc ngăt
- Ph

iătamăgiácă

ngăđ iăph căt p.

ngăpháp l yăm uăh năh p

âyă làă ph

ngă pháp k tă h pă l yă m uă nhíchă d nă vàă l yă m uă l aă ch nă

đ că tr ngă đ aă hình. Ph

ngă pháp l y m uă l aă ch nă dùngă đ ă thuă nh nă cácă

thôngătinămiêuăt ăs ăthayăđ iăđ tăng tăc aăđ aăhình;ăl yăm uănhíchăd nădùngă
đ ă thuă nh nă s ă li uă c aă ph nă cònă l iă c aă đ aă hình.ă Soă v iă ph
m uă l aă ch n,ă kh iă l
d năđ

ngă t ngă dàyă đi mă trongă ph

ngă pháp l yă

ngă pháp l yă m uă nhíchă

căgi măđ năm căt iăthi uăvàăs ăkhôngăliênăt căhayăgiánăđo năc aăđ aă

hìnhăv năđ

căth ăhi năchínhăxácănh ăph

ngăth căl yăm uăl aăch n.ăPh

ngă

pháp l yă m uă h nă h pă choăphépă xácăđ nh s ă li uăđ aă hìnhă v iăđ ăchínhă xácă
cao.ăTuyănhiênădoăvi căl yăm uăcácăđ cătr ngăđ aăhìnhătheoăph

đòiăh iăph iăcóăs ăcanăthi păc aăng
h păch ăcóăth ăđ
- Ph

iăthaoătácănênăph

ngăth cănày

ngăpháp l yăm uăh nă

căt ăđ ngăhóaăm tăph n.

ngăpháp l yăm uăb ngăh ăth ngăt ăđ ngăhóa

Theoă ph

ngă pháp này vi că l yă m uă đ

că ti nă hànhă theoă l

iă quyă

chu năthôngăquaăk ăthu t kh pă nhăt ăđ ng.ăCácăh ăth ngăđoă nhăt ăđ ngăvàă
bánăt ăđ ngăg măcóăph năm măISDCăvàăISMTăc aăhưngăIntergraphă(HoaăK ),ă
moduleă ATEă trongă b ă ph nă m mă SOCETă SETă c aă LHă Systemsă (HoaK ),ă
PHODISăTSăc aăhưngăZeissă(

c),ăIMAGINEăOrthoMAXăc aăERDASă...

ăchínhăxácăc aăMHS Căthànhăl pătheoăph

thu că vàoăch tă l
gi aă đ

ngăphápăđoăv ă nhăph ă

ng,ăt ă l ă vàăđ ăphână gi iăc aă nh,ăđ ăcaoăbayăch p,ăt ăs ă

ngă đáyă vàă đ ă caoă bayă ch p,ă đ ă chínhă xácă c aă cácă máyă đoă v ,ă đ ă

chínhăxácăt ngădàyăkh iă nh,ătínhăch tăhìnhăh căc aămôăhìnhăl păth ,ăđ ăchínhă
xácăvàăm căđ ăchiăti tăc aăcácăy uăt ăđ cătr ngăđ aăhình,ăm tăđ ăvàăphânăb ă
c aăcácăđi măđ

căl yăm u.

Ngoàiăcácăph
theo đ

ngăphápăl yăm uătrênăđâyăcònăcóăph

ngăđ ngăm c và ph

ngăphápăl yăm uă

ngăphápăl yăm uătheoăm tăquét.
14


1.2.3. Thu th p s li u xây d ng mô hình s đ cao b ng cách s h a b n
đ đ a hình c s n

Trongăph
làăcácăđ

ngăphápănày,ăd ăli uăđ uăvàoăđ ăthànhăl păMHS Căch ăy uă

ngăđ ngăm c và cácăđi măđ cătr ngăđ aăhình.ăD ăli uăb năđ ăg că ă

d ngăgi y đ

căchuy năsangăd ngăs ăb ngăbànăs ăhóaăho cămáyăquétăb năđ .ă

ăchínhăxácăc aăvi căs ăhóaătrênăbànăs ăhóaăph ăthu căvàoăkinhănghi m,ăk ă
n ngă vàă tr ngă tháiă tinhă th nă c aă ng

iă thaoă tác,ă doă đóă đ ă chínhă xácă cóă th ă

khôngă nă đ nh,ă khâuă ki mă traă đ ă chínhă xácă k tă qu ă s ă hóaă c ngă khóă kh n.ă
Thêmăvàoăđó,ăcácăy uăt ănh ănhi tăđ ăvàăđ ă măc aăphòngălàmăvi căcóă nhă
h

ngăt iăđ ăbi năd ngăc aăb năđ ăgi y.
Vi că s ă hóaă cácă đ

ph

ngă đ ngă m că trênă b nă đ ă cóă th ă th că hi nă theoă

ngăphápăt ăđ ngăvàăbánăt ăđ ng. Ph

ngă phápă s ă hóaă t ă đ ngă choă đ ă

chínhăxácăvàăn ngăsu tăcaoănh ngăđòiăh iăph iăcóăthi tăb ăquétăcóăđ ăphânăgi iă
cao,ă nhăquétăph iăs ch,ărõăràng,ăđi uănàyăph ăthu cănhi uăvàoăch tăl
li uăs ăhóaăvàăkinhănghi măquét.ăThôngăth

ngătàiă

ngăph iălàmăs chăhìnhă nhătr

că

khiăs ăhóa.
Ph

ngăphápăs ăhóaăbánăt ăđ ngăc ngăchoăđ ăchínhăxácăvàăn ngăsu tă

kháăcao.ă

căbi tălàăvi căs ăhóaăđ năgi năh năvàăkhâuăki mătraătrênămáyătínhă

c ngăthu năti năh năph
Sauăkhiăđ

ngăphápădùngăbànăs ăhóa.

ngăđ ngă m că vàăcácăđ cătr ngăđ aăhìnhăđ

căchuy năsangă

d ng vécăt thì cóăth ăs ăd ngăvàoăvi c xâyăd ngăMHS C.ăCácăđ

m că ph iă đ

că g pă sauă đóă đ

că gánă đ ă caoă tr

ngăđ ngă

că khiă đ aă vàoă xâyă d ngă

MHS C.ăCácăđ cătr ngăđ aăhìnhănh ăđi măghiăchúăđ ăcao,ăđ ăcaoăc aăcácăđi mă
trênăđ

ngăt ăth y,ăđ

ngăs ngănúi,ăcácăđ

xâyă d ngă MHS Că vìă d ă li uă c aă đ
đ

căMHS Căcóăch tăl

đ aăhìnhăvàăcácăđ
l păđ

ngăđ tăgưyăđ uăđ aăvàoăthamăgiaă

ngă đ ngă m că th

ngăcao,ătr ăkhiăđ

ngă khôngă giúpă t oă

căb ăsungăthêmăđi măđ cătr ngă

ngăđ tăgưy.ăN uăcóăs năb năđ ăd

iăd ngăs ăthìăcóăth ănh pă

ng đ ngăm căv iăcácăy uăt ăđ cătr ngăc aăđ aăhìnhăvàăcácăđi măghiăchúă
15