BIỆN PHÁP QUẢN lý CHƯƠNG TRÌNH NGOẠI KHÓA CHO học SINH TRƯỜNG TIỂU học AN tảo, THÀNH PHỐ HƯNG yên đáp ỨNG NHU cầu xã hội

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CHƯƠNG
TRÌNH NGOẠI KHÓA CHO HỌC
SINH TRƯỜNG TIỂU HỌC AN
TẢO, THÀNH PHỐ HƯNG YÊN
ĐÁP ỨNG NHU CẦU XÃ HỘI

1


- Nguyên tắc đề xuất các biện pháp
Chương trình ngoại khoá là một cấu phần của chương trình
giáo dục tiểu học. Nó có vai trò quan trọng bổ sung, khắc sâu kiến
thức trong giờ học chính khoá, tạo môi trường cho người học áp
dụng kiến thức vào thực tế, góp phần đào tạo toàn diện học sinh.
Các biện pháp quản lý chương trình ngoại khoá cần được xác định
dựa trên những cơ sở khoa học vững chắc chính vì vậy khi xây
dựng các biện pháp tổ chức cần phải tuân thủ những nguyên tắc
nhất định.
- Đảm bảo tính hệ thống cấu trúc
Trong quá trình tổ chức và thực hiện nhà quản lý và giáo
viên cần phải đảm bảo tính hệ thống. Trước hết cần xác định rõ
vai trò, nhiệm vụ của từng yếu tố, sự tác động của từng yếu tố đến
kết quả hoạt động. Hoạt động HĐNK phải gắn bó với hoạt động
dạy học, bổ trợ cho hoạt động này góp phần thực hiện tốt mực tiêu
giáo dục cấp học. Có sự thống nhất cao, hợp lý giữa mục tiêu, nội
dung, phương pháp, hình thức để HĐNK trở thành một chỉnh thể
thống nhất. Luôn đảm bảo sự cân bằng giữa các yếu tố của HĐNK
để tạo hiệu quả cao nhất, đạt được những mục tiêu mà HĐNK đề
ra.
- Đảm bảo tính thực tiễn
2

Hoạt động HĐNK phải được xây dựng trên hướng đổi mới
để đáp ứng mục tiêu giáo dục, tuy nhiên hoạt động này phải dựa
trên thực tiễn xã hội, đặc điểm vùng dân cư, thực tiễn điều kiện
của trường hiện nay thì biện pháp đó mới mang tính khả thi. Nếu
như không đảm bảo tính thực tiễn, nếu hoạt động đề ra thấp hơn
mức điều kiện của trường có thể làm được thì kết quả hoạt động
không cao, còn nếu vượt điều kiện có thể thì không có tính khả thi
trong hoạt động.
- Đảm bảo tính hiệu quả
Trong quá trình xây dựng kế hoạch, chỉ đạo thực hiện nội
dung các hoạt động HĐNK, các nhà quản lý cần phải đưa ra các
biện pháp cụ thể, hợp lý, để đạt được hiệu quả công việc một cách
cao nhất. Nếu các nhà quản lý không tính đến tính hiệu quả công
việc sẽ dẫn đến lãng phí sức người và sức của. Do vậy tính hiệu
quả là một nguyên tắc nhà quản lý cần xây dựng trong các hoạt
động HĐNK.
- Những biện pháp quản lý chương trình hoạt động ngoại
khóa cho học sinh trường Tiểu học An Tảo, thành phố Hưng
Yên
- Tổ chức điều tra nhu cầu, lấy ý kiến từ giáo viên, học
sinh, phụ huynh và các tổ chức xã hội để xây dựng chương
trình ngoại khoá
3


- Mục tiêu của biện pháp
HS chính là chủ thể của CTNK. CTNK có hiệu quả hay
không thể hiện ở sự tiến bộ về học tập, về kiến thức xã hội, về đạo

đức, cách cư xử... của các em học sinh. Vì vậy, xem phản hồi từ
phia chủ thể của hoạt động - các em học sinh là căn cứ then chốt
cho việc xây dựng chương trình ngoại khóa hiệu quả.
Cha mẹ học sinh là đối tượng gần gũi và kỳ vọng nhất vào
con em mình. Họ sẽ là lực lượng quan trọng tiếp theo đủ năng lực
và quyền hạn để đánh giá về chất lượng của các hoạt động ngoại
khóa của trường.
Giáo viên là người trực tiếp giảng dạy các em, là người trực
tiếp thực hiện các chương trình ngoại khóa, họ được đào tạo
chuyên môn, nghiệp vụ và là người hiểu rất rõ những yếu tố cần,
đủ để có thể xây dựng chương trình ngoại khóa hợp lý, khoa học
hiệu quả về cả nội dung lẫn hình thức thực hiện. Chính vì vậy, thu
thập thông tin của giáo viên là việc không thể thiếu trước khi tiến
hành xây dựng các CTNK, đặc biệt với HSTH.
Biện pháp này nhằm có được những phản hồi chính xác nhất
về mục tiêu, kỳ vọng, về hoạt động ngoại khóa, ngoài ra còn có
thể phản hồi về chất lượng các hoạt động ngoại khóa của nhà
trường và những phản hồi đó chính là cơ sở quan trọng để đưa ra
các biện pháp tiếp theo để nâng cao chất lượng quản lý CTNK
tại trường Tiểu học An Tảo.
- Nội dung và cách thức thực hiện

4


Phối kết hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh trong trường
và các tổ chức xã hội khác. Hiệu trưởng chỉ đạo mỗi giáo viên chủ
nhiệm lớp phải chịu trách nhiệm trong việc liên lạc với phụ huynh
của từng lớp. Gắn kết với phụ huynh học sinh, nhà trường sẽ nắm
bắt được yêu cầu của gia đình với nhà trường, nhà trường sẽ có cơ

hội nhiều hơn trong việc tìm hiểu tâm tư, thái độ, cách hành xử
của các em học sinh thông qua trao đổi thường kỳ với cha mẹ học
sinh. Từ đó, các thầy cô giáo sẽ hiểu hơn về đối tượng giáo dục
của mình. Có như thế thì quan điểm lấy người học làm trọng tâm
mới trở thành một quan điểm có cơ sở thực tế và có thể thực hiện
được. Khi đó, nhà trường mới có thể đưa ra cách quản lý học tập
trên lớp cũng như các hoạt động ngoại khóa tốt nhất, hiệu quả
nhất và phù hợp nhất với các đối tượng học sinh khác nhau của
nhà trường.
Đồng thời, cha mẹ cũng có cơ hội nắm bắt được hoạt động
của nhà trường, nắm bắt được tình hình học tập, sinh hoạt ngoại
khóa của con em mình. Từ đó, không chỉ phối hợp với nhà trường,
uốn nắn các bé, cha mẹ còn hỗ trợ nhà trường trong việc quản lý
việc học tập, cũng như CTNK của học sinh.
Để lấy ý kiến phụ huynh, học sinh, hiệu trưởng nhà trường
có thể chỉ đạo các giáo viên chịu trách nhiệm gọi điện trực tiếp để
phỏng vấn hoặc gửi phiếu điều tra, thăm dò cho cha mẹ học sinh
và học sinh. Nội dung các cuộc phỏng vấn, điều tra xoay quanh
những kỳ vọng, mục tiêu của học sinh khi tham gia CTNK, thái
5


độ của học sinh và phụ huynh đối với hoạt động ngoại khóa. Các
CTNK được nhà trường tổ chức đã tác động tới kết quả học tập,
kết quả rèn luyện đạo đức, rèn luyện sức khỏe, phát triển các kỹ
năng khác như thế nào.
Việc lấy ý kiến phụ huynh và học sinh và các tổ chức xã hội có
thể theo định kỳ: hàng tuần, hàng tháng, hàng quý hoặc dài hơn là
hàng năm. Cũng có thể theo từng lần, nghĩa là sau mỗi hoạt động
ngoại khóa con em phụ huynh tham gia, thầy hiệu trưởng sẽ yêu cầu

cha mẹ cho ý kiến luôn. Nếu có thể, phối kết hợp tất cả các hình thức
trên để có được ý kiến cụ thể nhưng khách quan và khái quát được
nhiều mặt của trường, lớp nhất.
Sau khi đã thống kê được ý kiến của phụ huynh học sinh và
chính các em học sinh, hiệu trưởng và các thầy cô giáo, các cán bộ
phụ trách Đoàn, Đội sẽ tổng hợp lại, rút kinh nghiệm những điểm
chưa làm được, phát huy những điểm được đánh giá cao.
- Điều kiện thực hiện biện pháp
Nhà trường phải xây dựng hệ thống thông tin dữ liệu quản lý
nhà trường đầy đủ, phục vụ cho việc đánh giá (thông tin về HS, về
phụ huynh học sinh, về các quy định...).
Các giáo viên cần có mối quan hệ tốt với phụ huynh học
sinh.
Nhà trường cũng cần nhận được sự hợp tác tích cực từ phía
phụ huynh học sinh và học sinh của trường.
Nhà trường cũng thường xuyên liên lạc, giao lưu với các tổ
chức xã hội để chủ động điều tra, thu thập số liệu .
6


Đội ngũ thực hiện việc tiếp nhận ý kiến cũng như hiệu
trưởng nhà trường phải có tinh thần cầu tiến, tự phê bình và phê
bình, tiếp nhận ý kiến 1 cách minh bạc, sẵn sàng lắng nghe.
- Huy động sự tham gia của nhiều bên trong xây dựng kế
hoạch chương trình ngoại khóa
- Mục tiêu của biện pháp
Để bản kế hoạch chương trình ngoại khoá có nội dung phong
phú, hợp khoa học, đáp ứng nhu cầu xã hội và có tính khả thi cao
thì ngay từ khâu lập kế hoạch, thiết kế nội dung cần có sự tham
gia của nhiều bên. Không chỉ bao gồm cán bộ quản lý mà cần có

sự phối hợp của các lực lượng khác như: các khối trưởng chủ
nhiệm, tổ trưởng chuyên môn, giáo viên chủ nhiệm, phụ trách
đội…
- Nội dung và cách thức thực hiện
Để chương trình ngoại khoá đáp ứng được nhu cầu xã hội,
nhu cầu của nhiều bên liên quan thì ngay từ khâu xây dựng
chương trình, hiệu trưởng nhà trường cần chỉ đạo huy động sự
tham gia của nhiều thành phần trong và ngoài nhà trường. Hiệu
trưởng trực tiếp hoặc phân công phó hiệu trưởng phụ trách chuyên
môn có trách nhiệm mời các bên tham gia xây dựng toàn bộ kế

7


hoạch CTNK cho nhà trường cho cả năm học, GVCN là người
xây dựng kế hoạch hoạt động cho lớp mình.
Xây dựng toàn bộ chương trình của trường phải căn cứ vào
chương trình do sở đề ra và sách giáo viên về CTNK. Xây dựng
chương trình tập huấn các kỹ năng tổ chức CTNK cho GVCN và
cán bộ lớp. Thu thập tài liệu, các thông tin liên quan, cung cấp cho
giáo viên và học sinh kịp thời. Khảo sát nguyện vọng, tâm tư của
các đối tượng tham gia, chú ý đến đối tượng học sinh. Xây dựng
kế hoạch sử dụng nguồn tài chính, vật chất đảm bảo, sự ủng hộ
của các lực lượng ngoài nhà trường. Yêu cầu khi xây dựng kế
hoạch cần chi tiết, cụ thể có phân công công việc, theo dõi, kiểm
tra đánh giá.
Quản lý việc xây dựng kế hoạch năm sẽ giúp cho người quản
lý có cái nhìn bao quát về HĐNK diễn ra trong một năm, từ đó dễ
nhận thấy những điểm khiếm khuyết trong kế hoạch. Cần chỉ đạo
tiểu ban lấy ý kiến của phụ huynh, học sinh về nội dung, hình thức

tổ chức chương trình ngoại khoá để xác định những nội dung cơ
bản của bản kế hoạch. Bản kế hoạch cần nêu rõ tính khả thi, cụ
thể phân công công việc, nhân sự thay thế, cách tiến hành và các
lực lượng cần thiết phối hợp.

Quản lý việc xây dựng kế hoạch

theo tháng, phù hợp với chương trình, chủ đề trong chương trình
HĐNK ở trường tiểu học. Theo phân phối chương trình, mỗi lớp
8


cần thực hiện 2 tiết bắt buộc trong tuần là chào cờ và sinh hoạt
lớp. Tùy theo đặc điểm từng tháng có thể bố trí từ 1 đến 2 tiết
trong tháng xây dựng và thực hiện HĐNK. Việc xây dựng kế
hoạch của từng tháng cũng cần cụ thể về chủ đề, nhưng gợi mở về
hình thức tổ chức. GVCN cần nắm chắc và triển khai cho lớp. Cần
phải xây dựng thành nếp, hàng tuần. Một điều thực tế là GVCN
thường ngại làm kế hoạch nên một số giáo viên giao luôn sách
giáo viên cho học sinh lựa chọn xây dựng và tổ chức.Để tránh
điều này, việc xây dựng kế hoạch của tiểu ban cần có sự quan tâm,
định hướng sát sao từ lãnh đạo nhà trường để đảm bảo hiệu quả
giáo dục của các HĐNK.
Tiểu ban cần định ra kế hoạch cả năm sau đó kế hoạch tháng
theo từng chủ đề đã được hiệu trưởng phê duyệt. GVCN căn cứ
vào kế hoạch của tiểu ban, tình hình cụ thể của lớp mình mà xây
dựng kế hoạch cụ thể về nội dung, phương pháp, các mặt công tác
đảm bảo cho các HĐNK phù hợp với lớp mình, đảm bảo tính
khoa học, hệ thống, tính thực tiễn cao.
Trong quá trình quản lý việc xây dựng kế hoạch HĐNK của

GVCN, nhà quản lý cần chú ý thường xuyên kiểm tra hồ sơ, giáo
án HĐNK của GVCN trong các cuộc họp GVCN hàng tháng.
Trong khi kiểm tra cần chú ý tính phù hợp của hoạt động với điều
kiện cụ thể của lớp mình, chủ đề có phù hợp, có bám sát chương
9


trình hay không. Kiểm tra giáo án HĐNK, trong đó phải thể hiện
được mục tiêu giáo dục của HĐNK, thể hiện nội dung hoạt động,
các khâu chuẩn bị, tiến trình hoạt động, vật chất đảm bảo. Quản lý
xem GVCN đã xây dựng kế hoạch năm chưa? Kế hoạch đã thông
báo tới học sinh chưa, có bám sát kế hoạch mà nhà trường đã xây
dựng gửi xuống không? Các nhà quản lý cần phân công người
trong tiểu ban giám sát, dự giờ, đánh giá kết quả, coi đó là một
tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành công việc của GVCN.
- Điều kiện thực hiện biện pháp
Lãnh đạo nhà trường thực hiện tốt công tác tham mưu.
- Cán bộ quản lý, tổ trưởng chuyên môn có tinh thần tích
cực tự học, tự bồi dưỡng.
- Có tinh thần trách nhiệm với công việc, với ngành, chủ
động đề xuất biện pháp.
- Năng lực quản lý, chỉ đạo của Ban giám hiệu nhà trường.
- Kinh phí hỗ trợ từ chuyên môn cho các hoạt động tập huấn,
kiểm tra.
Nâng cao năng lực lập kế hoạch cho các tổ trưởng bộ môn là
một việc làm hết sức cần thiết trong công tác quản lý hoạt động
ngoại khoá bộ môn trong nhà trường tiểu học. Công việc này
không chỉ khiến cho hoạt động ngoại khoá trong nhà trường đi
vào nền nếp mà còn giúp người hiệu trưởng hoàn toàn chủ động
trong công tác điều hành.

- Tăng cường liên kết với các tổ chức bên ngoài nhà
trường để tổ chức các CTNK cho học sinh
10


- Mục tiêu của biện pháp
CTNK là hoạt động có tính mở. Vì thế, nếu không kết hợp
với các tổ chức bên ngoài trong việc tổ chức các hoạt động ngoại
khóa cho học sinh thì các hoạt động của nhà trường sẽ hết sức đơn
điệu, phiến diện và không toàn diện. Bởi thế, sẵn sàng mọi nguồn
lực cho CTNK cho học sinh thời kỳ đổi mới giáo dục, tăng cường
liên kết với các tổ chức bên ngoài nhà trường là yêu cầu không thể
thiếu.
- Nội dung và cách thức thực hiện
Tranh thủ sự ủng hộ của chính quyền địa phương, của phòng
GD&ĐT thành phố, của các đơn vị cơ quan có con em học tại
trường, Hội cha mẹ học viên, Hội khuyến học, các nhà hảo tâm để
trang bị CSVC trang biết bị phục HĐNK theo đúng yêu cầu của
chương trình quy định và phù hợp với đặc điểm học sinh tiểu học.
Cũng có thể tranh thủ sự chia sẻ của các dự án giáo dục để đầu tư
CSVC, cung cấp thiết bị dạy học, máy tính cho trường .
Kêu gọi các cơ quan, tổ chức xã hội đóng trên địa bàn cùng
với trường giúp đỡ trường: phòng cảnh sát giao thông, phòng cảnh
sát phòng cháy chữa cháy…để tạo môi trường thống nhất trong
tuyên truyền vận động, tránh tình trạng nhà trường cho các hoạt
động ngoại khóa là quan trọng còn các đơn vị, cơ quan xung
quanh lại coi trường là đơn vị biệt lập, không cần phải quan tâm,
hỗ trợ. Điều đó có thể làm cho giáo viên chán nản, học sinh không
thấy được tầm quan trọng của hoạt động mình cần tham gia và
làm cho hoạt động mất ý nghĩa giáo dục..

11


Phối hợp với các cơ quan, đơn vị khác trên địa bàn thành phố
trao đổi tận dụng cơ sở vật chất của nhau như sử dụng nhà thi đấu,
sân vận động, nhà văn hóa thiếu nhi của thành phố; phối hợp với
các tổ chức giáo dục truyền hình để phục vụ các hoạt động của
nhà trường, trong đó có hoạt động ngoại khóa.
Với đặc thù là trường phát triển theo mô hình quốc tế nên
việc liên kết với các tổ chức nước ngoài càng được chú trọng và
quan tâm hàng đầu: tổ chức các chương trình, sân chơi để HS có
cơ hội được giao lưu, học hỏi, giao tiếp bằng tiếng anh nhiều nhất
có thể.
Đa dạng các hình thức tuyên truyền, linh hoạt phương thức
để thu hút được sự quan tâm và tham gia của các tổ chức bên
ngoài nhà trường.
Mỗi hoạt động ngoại khóa sẽ kết hợp với một hay nhiều các
tổ chức bên ngoài khác nhau. Vì vậy, trước khi tiến hành các hoạt
động ngoại khóa cho học sinh, hiệu trưởng cần yêu cầu các giáo
viên lên kế hoạch cụ thể các hoạt động cũng như những yêu cầu
hỗ trợ về nguồn nhân lực, cơ sở vật chất cụ thể, từ đó mới đưa ra
các tiêu chí về lựa chọn các tổ chức để phối kết hợp cùng nhà
trường trong những hoạt động ngoại khóa đó.
- Điều kiện thực hiện
Nhà trường cần khéo léo tuyên truyền, khuếch trương hình
ảnh của mình để tạo sự tin tưởng, yêu mến cho các tổ chức bên
ngoài. Có như vậy mới dễ dàng nhận được sự ủng hộ của các tổ
chức bên ngoài.
12

Nhà trường cần lựa chọn các tổ chức bên ngoài phù hợp, tránh
tình trạng mời các tổ chức bên ngoài không có liên quan tới hoạt
động ngoại khóa đang được triển khai để tránh sự rườm rà, kệch cỡm
trong khâu tổ chức, đồng thời còn không hiệu quả.
- Kiểm tra, điều chỉnh chương trình ngoại khóa để đáp
ứng tốt hơn nhu cầu xã hội
- Mục tiêu của biện pháp
Kiểm tra đánh giá là một chức năng quan trọng của công tác
quản lý, là khâu quan trọng cuối cùng giúp cán bộ QLGD tạo lập các
mối liên hệ ngược, thường xuyên và bền vững trong một chu trình
vận động khép kín của quá trình QLGD. Đối với công tác quản lý
chương trình ngoại khóa đáp ứng nhu cầu xã hội ở trường tiểu học,
việc kiểm tra đánh mang tính tất yếu còn vì các lực lượng phối hợp
tổ chức thực hiện CTNK có thể cả bên trong và bên ngoài nhà
trường. Trong quá trình chỉ đạo dễ nảy sinh những vấn đề mới cần
rút kinh nghiệm và phải điều chỉnh cho kịp thời. Một khi thấy được
những mặt mạnh, mặt hạn chế của kế hoạch phối hợp, thấy được
những việc đã làm được và chưa làm được trong công tác quản lý từ
lập kế hoạch đến tổ chức thực hiện, chỉ đạo tiến hành kế hoạch phối
hợp mà mình đã xây dựng, cán bộ QLGD mới tìm ra nguyên nhân và
có hướng phát huy hay khắc phục để việc huy động các nguồn lực và
phối hợp giữa các LLGD trong và ngoài trường ngày càng thu được
13


kết quả tốt đẹp hơn, đáp ứng được mục tiêu, yêu cầu của hoạt động
ngoại khóa theo hướng XHH đề ra. Ngoài ra, đổi mới công tác kiểm
tra đánh giá bên cạnh chế độ khen thưởng kịp thời sẽ là động lực
thúc đẩy sự nỗ lực phấn đấu, tự hoàn thiện của mỗi cá nhân, tập thể

cũng như từng tổ chức, đoàn thể
CTNK là một bộ phận quan trọng trong kế hoạch giáo dục ở
nhà trường phổ thông. CTNK đã góp phần thiết thực vào quá trình
nâng cao chất lượng giáo dục học sinh. Đánh giá chất lượng giáo dục
của học sinh bao gồm nhiều vấn đề, trong đó có việc đánh giá thông
qua kết quả CTNK. Đánh giá kết quả hoạt động của học sinh thông
qua HĐNK có ý nghĩa tích cực được thể hiện ở những điểm sau:
+ Đối với học sinh: Đánh giá kết quả hoạt động nhằm xác định
những giá trị về mặt tri thức, kĩ năng, thái độ mà học sinh tiếp nhận
và được thể hiện trong thực tiễn sau một hoạt động hoặc một quá
trình hoạt động. Kết quả đánh giá sẽ giúp cải thiện chương trình,
đưa ra những kiến nghị biện pháp để người học tham gia tích cực
hơn vào các hoạt động. Việc đánh giá nên chú ý mục tiêu giáo dục
và là cơ hội cho học sinh đánh giá và tự đánh giá, tự điều chỉnh để
tiếp tục vươn lên. Do đó, cần phải tiến hành đánh giá kết quả
HĐNK một cách nghiêm túc và khách quan. Đánh giá kết quả
HĐNK là việc làm khó khăn.

14


+ Đối với giáo viên: Kết quả đánh giá chẳng những phản
ánh sự trưởng thành của học sinh trong hoạt động, mà qua đó mỗi
giáo viên còn tự đánh giá khả năng tổ chức hoạt động của mình
cho các em. Kết quả đánh giá học sinh sau hoạt động sẽ tạo cơ sở
cho giáo viên tự rèn luyện trình độ nghiệp vụ sư phạm của mình,
giúp họ hoàn thiện mình cả về trình độ học vấn, trình độ nghệ
thuật sư phạm và nhân cách của người giáo viên.
+ Đối với các nhà quản lý, lãnh đạo nhà trường và ngành
giáo dục - đào tạo: Đánh giá học sinh thông qua HĐNK là biện

pháp để đánh giá kết quả đào tạo cả về định tính và định lượng.
Đó là cơ sở để xây dựng chiến lược giáo dục về mục tiêu, nội
dung giáo dục, về đội ngũ giáo viên, về đổi mới phương pháp và
hình thức tổ chức hoạt động giáo dục. Vì vậy, đánh giá là một
khâu quan trọng không thể tách rời trong quá trình giáo dục ở
trường tiểu học. Cần xác định rõ hơn về cách đánh giá và sử dụng
kết quả đánh giá cho hợp lý và để đánh giá thực hiện đúng chức
năng của nó đối với cả giáo viên và học sinh.
- Nội dung và cách thức thực hiện
Xây dựng kế hoạch kiểm tra cụ thể bao gồm quy trình kiểm
tra, các nội dung và tiêu chí kiểm tra nhằm nâng cao chương trình
đào tạo, trong có có CTNK.
Nội dung, tiêu chí kiểm tra đánh giá cần có sự đóng góp ý
kiến của các bên liên quan. Dựa trên sự tổng hợp ý kiến chuyên
15


gia, nhà trường sẽ xác định được chuẩn đánh giá. Có nhiều cách
xây dựng chuẩn đánh giá nhưng để dễ dàng hơn thì chuẩn đánh
giá cần định lượng được số lượng và chất lượng hoàn thành các
nhiệm vụ của kế hoạch đề ra. Khi đã có nội dung và chuẩn đánh
giá, cán bộ quản lý tiến hành xây dựng kế hoạch kiểm tra đánh
giá; kế hoạch này thực hiện theo tiến trình thời gian tương ứng với
một năm học. Căn cứ trên những tiêu chí đánh giá xác định, cán
bộ quản lý nhà trường có thể đưa ra những quyết định về khen
thưởng, nhằm động viên khích lệ đối với các lực lượng tham gia
tổ chức và thực hiện chương trình ngoại khoá.
Tuy nhiên, để làm tốt công việc này thì trước tiên cán bộ
quản lý phải xây dựng được cơ chế kiểm tra, bao gồm: Một là lực
lượng tham gia vào công tác kiểm tra phải có đủ các thành phần

của các lực lượng giáo dục trong và ngoài trường (thành phần cốt
cán trong nhà trường, các lực lượng xã hội khác); Hai là trong
kiểm tra cần có sự phân công, phân nhiệm một cách rõ ràng, cần
có sự hợp tác, phối hợp nhịp nhàng và thống nhất cao giữa các
thành viên trong đoàn kiểm tra; Ba là trong quá trình tổ chức kiểm
tra đánh giá phải có sự kết hợp chặt chẽ giữa các loại hình kiểm
tra như kiểm tra thường xuyên (định kỳ) với kiểm tra đột xuất,
kiểm tra trực tiếp với kiểm tra gián tiếp, kiểm tra của đoàn kiểm
tra và tự kiểm tra; Bốn là cán bộ quản lý phải đánh giá được quá
trình thực hiện kiểm tra đánh giá đã đúng quy trình hay chưa, đã
16


bám sát vào chuẩn đánh giá hay chưa, có khách quan và phản ánh
đúng thực chất kết quả của hoạt động phối hợp hay không, vai trò
tham gia của các lực lượng giáo dục trong và ngoài trường có tác
động thế nào đến hiệu quả của chương trình ngoại khóa,… Khi đã
có kết quả đánh giá, cán bộ quản lý cần có tổ chức họp rút kinh
nghiệm, đề xuất một số vấn đề cần phát huy, điều chỉnh hoặc uốn
nắn, xử lý để công tác này ngày càng khách quan và hiệu quả hơn.
Cần định hướng các hoạt động kiểm tra đánh giá sao cho kiểm tra
được toàn diện, đánh giá được đầy đủ từ khâu lên kế hoạch đến
kết quả thực hiện dựa trên tiêu chí, chuẩn mực cụ thể cho từng
hoạt động đã thống nhất để tiến hành tự kiểm tra, đánh giá các tổ
chức tự quản của học sinh; kiểm tra đột xuất để đánh giá mức độ
phối hợp thực hiện; kiểm tra, giám sát thường xuyên để đánh giá
sự đồng bộ trong phối hợp.
Để làm tốt công tác kiểm tra đánh giá hoạt động phối hợp
giữa các lực lượng giáo dục trong và ngoài trường trong tổ chức
thực hiện chương trình ngoại khóa đáp ứng nhu cầu xã hội. Trong

bốn yếu tố vừa nêu thì các yếu tố nhân lực, thời gian và kinh phí
là những “điều kiện cần” đảm bảo tính chất quan trọng, quyết định
của biện pháp đưa ra có thể triển khai thực hiện được hay không,
sự thành công của biện pháp đạt được đến đâu và đến mức độ khả
thi như thế nào, còn phương tiện thực hiện là “điều kiện đủ” để
đảm bảo tính hiệu quả của biện pháp đề xuất.
17


Hệ quả tất yếu của công tác kiểm tra đánh giá là công tác thi
đua, khen thưởng; làm tốt công tác này sẽ tạo được không khí thi
đua sôi nổi, tạo động lực cho mọi lực lượng tham gia nỗ lực phấn
đấu. Hoạt động ngoại khóa có điều kiện phát triển và thu được
hiệu quả cao. Muốn vậy, nhà trường cũng cần xây dựng các tiêu
chí thi đua, khen thưởng xuất phát từ kế hoạch thực hiện nội dung
chương trình cụ thể của hoạt động ngoại khóa; xây dựng cơ chế
khen thưởng động viên những cá nhân, tập thể, lực lượng giáo dục
nào có thành tích trong hoạt động. Chính nhờ vào thi đua, khen
thưởng - một hình thức kích thích, động viên cả về mặt vật chất
lẫn tinh thần, có ý nghĩa giáo dục rất cao - đã góp phần thúc đẩy
các cá nhân và các tập thể phấn đấu hoàn thành xuất sắc các
nhiệm vụ được giao; tuy nhiên, thi đua khen thưởng có hai mặt
của nó, nếu hiểu đúng và vận dụng đúng thì thi đua khen thưởng
sẽ đem lại kết quả tích cực, khả quan ngược lại, nếu hiểu sai và
vận dụng nó như một công cụ cạnh tranh không lành mạnh thì thi
đua sẽ trở nên hình thức, mất giá trị giáo dục, làm nẩy sinh “bệnh
thành tích”, còn khen thưởng không đúng lúc, đúng chỗ, đúng đối
tượng có khi gây tác dụng ngược lại với mong muốn của chủ thể
quản lý. Các hình thức và nơi tổ chức thi đua cũng cần đa dạng,
phong phú, có tính chất nêu gương, thể hiện được vai trò phối hợp

giữa NTGĐ - XH như tổ chức ở trường, tổ chức ở địa phương, tổ

18


chức thông qua các dòng họ, gia đình học sinh, tổ chức tại các cơ
quan, đơn vị phối hợp,...
- Điều kiện thực hiện
- Cần đào tạo đỗi ngũ thực hiện công tác kiểm tra, đánh giá
về nghiệp vụ và kỹ năngđể có thể xây dựng kế hoạch kiểm tra,
nội dung và các tiêu chí kiểm tra cũng như phương thức kiểm tra
hiệu quả.
- Phải đảm bảo kết quả đánh giá luôn luôn là chính xác,
phản ánh trung thực những số liệu của thực trạng, đảm bảo công
bằng khách quan trong quá trình kiểm tra, không mắc phải những
lỗi như chủ quan, chạy theo thành tích, tạo cơ hội cho những hành
động không đúng đắn phát triển,
- Cần làm rõ việc kiểm tra đánh giá về nhận thức, tinh thần
thái độ, ý thức tổ chức, kỷ luật, sự chủ động sáng tạo trong từng
hoạt động cụ thể của các lực lượng giáo dục cũng như kiểm tra
đánh giá việc làm cụ thể của giáo viên và học sinh, các công việc
có trong kế hoạch và đánh giá mức độ được hoàn thành nhiệm vụ.
- Các hình thức kiểm trả phải phong phú, đa dạng (thường
xuyên, định kỳ hoặc đột xuất). Nâng cao vai trò tự kiểm tra của
giáo viên, để giáo viên nhận thấy rõ việc kiểm tra là hoạt động
thường xuyên của mỗi chương trình đào tạo cũng như chương
trình ngoại khóa. Kiểm tra sẽ giúp cho chương trình ngoại khóa đi
đúng hướng, rút được những kinh nghiệm để sửa chữa, phát triển
tốt hơn.

19


- Mặc dù kiểm tra nhằm mục đích động viên, khuyến khích
và rút kinh nghiệm những cũng cần có cơ chế kiểm tra rõ ràng về
đánh giá, xếp loại, khen thưởng…
- Tận dụng cơ sở vật chất, thiết bị phục vụ cho việc thực
hiện chương trình ngoại khóa
- Mục tiêu của biện pháp
Hiệu quả của HĐNK không chỉ phụ thuộc vào kế hoạch, nội
dung, hình thức của các hoạt động mà một yếu tố không kém phần
quan trọng đó là cơ sở vật chất trang thiết bị, kinh phí hoạt động.
Các nhà trường có đầy đủ CSVC, trang thiết bị phục vụ cho hoạt
động thì trường đó sẽ rất thuận lợi cho người tổ chức, còn nếu
trường nào thiếu thốn về CSVC trang thiết bị thì trường đó vẫn
tiến hành tổ chức HĐNK nhưng sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong
quá trình tổ chức các hoạt động.
Khi đã biết cơ sở vật chất, thiết bị và kinh phí phục vụ HĐNK
là một thành tố quan trọng của quá trình tổ chức hoạt động thì tăng
cường đầu tư CSVC, tài liệu, trang thiết bị và sử dụng một cách
hiệu quả trong quá trình tổ chức hoạt động sẽ góp phần nâng cao
hiệu quả hoạt động. Vì vậy, cần đầu tư thỏa đáng cho các điều kiện
tổ chức HĐNK Cần huy động được sức mạnh tổng hợp của các
nguồn lực (nhân lực, vật lực, tài lực) dành cho hoạt động chuyên
môn nói chúng, HĐNK nói riêng. Trên tinh thần tận dụng tối đa

20


những gì đã có và tạo điều kiện trang bị tốt nhất trong điều kiện có

thể cho các HĐNK.
Trang bị đủ các điều kiện về CSVC như tài liệu hướng dẫn
các hoạt động cho các em, không gian tổ chức, trang thiết bị âm
thanh, kinh phí tổ chức hoạt động cho các trường và cho từng hoạt
động.
- Nội dung và cách thực hiện
Trước hết, cần tiến hành đánh giá thực trạng CSVC, thiết bị,
tài liệu hiện có để xây dựng kế hoạch mua sắm, sửa chữa. Huy
động các nguồn kinh phí và sử dụng hợp lý các nguồn kinh phí để
trang bị CSVC, trang thiết bị, tài liệu chuyên môn ở các trường.
Tổ chức khai thác, sử dụng có hiệu quả CSVC, trang thiết bị dạy
học hiện có trong các trường. Việc đầu tư thêm CSVC, thiết bị phục
vụ dạy học và giáo dục ngày càng khó khăn nên cần tận dụng triệt
để những gì đang có. Đồng thời tranh thủ tối đa mua sắm thêm khi
có điều kiện. Hàng năm, các trường cần lập kế hoạch tổng thể
những nội dung cần xây dựng, hoàn thiện, mua sắm trang thiết bị,
học liệu và sắp xếp thứ tự ưu tiên để huy động các nguồn lực phục
vụ cho hoạt động chuyên môn nói chung trong đó có phục vụ
HĐNK. Thường xuyên nâng cấp CSVC, sửa chữa và mua sắm mới
thiết thiết bị dạy học nói chung, trang thiết bị cho các HĐNK, sách
giáo khoa, tài liệu tham khảo, sách hướng dẫn cho giáo viên. Trong
phòng tư liệu của trường nên có ngăn riêng cho các loại sách hướng

21


dẫn HĐNK môn học và hướng dẫn tổ chức các hoạt động tập thể
khác.
Tăng cường CSVC và các điều kiện phục vụ cho HĐNK
không phải một năm, hai năm là có thể đủ mà có thể là một quá

trình lâu dài, nhiều năm học. Do vậy hiệu trưởng cần phải có kế
hoạch cụ thể để xây dựng và mua sắm trang thiết bị phù hợp với
yêu cầu cũng như điều kiện kinh phí hàng năm. CSVC phục vụ
HĐNK đòi hỏi lớn, vì vậy cần tận dụng tất cả những CSVC sẵn có
của nhà trường, lớp, đồng thời phải biết khai thác tiềm năng
CSVC của xã hội để tổ chức hoạt động cho HS. Mỗi trường cần
có sự đầu tư một trang thiết bị tối thiểu như: Tài liệu, cờ, đàn,
băng nhạc, dụng cụ thể thao, hệ thống loa đài, máy chiếu đa năng,
đèn bấm chuông, mô hình phù hợp hoạt động… Hiệu trưởng chỉ
đạo cán bộ Đoàn - Đội, GVCN các lớp phát động các phong trào
nhằm gây quỹ đội, quỹ lớp phục vụ cho các hoạt động của đội,
của lớp nằm trong nội dung HĐNK như: tổ chức làm kế hoạch
nhỏ, tranh thủ sự ủng hộ của các nhà hảo tâm là những phụ huynh
có tâm huyết với sự nghiệp GD, các công ty, doanh nghiệp đóng ở
địa phương, các đơn vị kết nghĩa để họ giúp đỡ nhà trường về chi
phí cho HĐNK.
Hiệu trưởng cần lên kế hoạch chi tiêu cụ thể cho phù hợp với
các mảng hoạt động khác, tránh tình trạng không những chi ít cho
HĐNK mà còn chuyển kinh phí của quỹ Đội, quỹ lớp chi sang
công việc khác của nhà trường. Hiệu trưởng cần giao nhiệm vụ
22


cho cán bộ Đoàn - Đội, GVCN có sổ sách ghi chép theo dõi
những trang thiết bị tài sản cũ và mua sắm mới, cuối năm học phải
có ban kiểm kê tài sản phục vụ HĐNKđể quản lý tốt hơn CSVC
trang thiết bị, đồng thời gắn trách nhiệm của cán bộ Đoàn - Đội GVCN và cán bộ thiết bị cất giữ khi tổ chức các hoạt động xong
cần thu dọn và bảo quản trang thiết bị được bền.
Khuyến khích, phát động các tổ chức, lực lượng giáo dục
khác trong xã hội tặng quà, hiện vật, tiền…làm tặng phẩm và giải

thưởng cho các đợt tổng kết học kỳ, năm học... Phát động phong
trào thi làm đồ dùng sử dụng trong HĐNK để toàn thể giáo viên
của nhà trường tham gia. Có chính sách khuyến khích động viên
kịp thời những tập thể, cá nhân làm được những đồ dùng phục vụ
hoạt động có hiệu quả. Đồng thời tranh thủ sự ủng hộ của cha mẹ
học sinh trong việc huy động sự giúp đỡ của cộng đồng trong tổ
chức các hoạt động cho các em. Ví dụ như cha mẹ học sinh mời
giúp người nói chuyện chuyên đề cho học sinh, nhờ địa điểm
tham quan hoặc hướng dẫn học sinh tham quan, thực tế…
Yêu cầu giáo viên đưa mạnh dạn đưa ra các yêu cầu về tài
liệu, thiết bị phục vụ HĐNK theo môn học để trường có cơ sở đề
nghị cấp trên quan tâm. Thường xuyên bồi dưỡng kỹ thuật khai
thác và sử dụng các trang thiết bị phục vụ hoạt động chuyên môn,
HĐNK cho giáo viên qua nhiều hình thức: bồi dưỡng tại chỗ hoặc
gửi đi tập huấn ở các lớp do cấp trên tổ chức. Tổ chức công tác
kiểm tra, đánh giá định kỳ, đột xuất việc sử dụng, bảo quản
23


CSVC, thiết bị phục vụ HĐNK.Thường xuyên động viên, khen
thưởng giáo viên sử dụng có hiệu quả trang thiết bị và nhắc nhở
những giáo viên không sử dụng hoặc sử dụng không hiệu quả
trang thiết bị đã có.
- Điều kiện thực hiện
Để nâng cao khả năng mua sắm trang thiết bị, tài liệu phục vụ
hoạt động ngoại khóa cần tăng cường xã hội hóa giáo dục ở các
trường tiểu học trên địa bàn thành phố Bắc Ninh. Có ý thức tiết
kiệm và khai thác sử dụng hiệu quả những gì đã có.
Gắn việc trang bị cơ sở vật chất cho hoạt động ngoại khóa
với hoạt động chuyên môn nói chung của trường tiểu học. Tránh

tình trạng mua sắm trang thiết bị mà chỉ dung một lần sẽ gây lãng
phí và không hiệu quả.
Cần cập nhật những thiết bị hiện đại và phổ thông như thư
viện điện, mạng Internet để giáo viên và học sinh không bị lạc hậu
với sự tiến bộ của khoa học công nghệ hiện nay.
Cần cho giáo viên học cách sử dụng trang thiết bị, có ý thức
trong việc khai thác sử dụng, bảo vệ tốt thiết bị. Tăng cường công
tác quản lý tránh để tình trạng hư hỏng, thất thoát tài liệu, trang
thiết bị xác định được nguyên nhân và trách nhiệm của những
người được phân công quản lý.
- Mối quan hệ giữa các biện pháp đề xuất
Năm biện pháp quản lý chương trình ngoại khoá mà tác giả
đã nêu ở chương 3 có vai trò hết sức quan trọng nhằm nâng cao
24


chất lượng và hiệu quả quản lý chương trình NK của trường Tiểu
học An Tảo Hưng Yên. Các biện pháp mà tác giả nêu ra chính là
các yếu tố khách quan có tác dụng rất lớn để tăng cường quản lý
chương trình NK của nhà trường.
Các biện pháp quản lý chính là con được giải quyết những
khó khăn bất cập trong thực trạng, thúc đẩy chương trình NK của
học sinh. Nó là một hệ thống các con đường, cách thức quản lý có
mối liên hệ biện chứng với nhau ràng buộc lẫn nhau. Biện pháp
quản lý HĐNK cũng là một hệ thống các biện pháp có mối liên hệ
giàng buộc mật thiết hữu cơ với nhau. Thực hiện biện pháp này
cũng có thể là điều kiện để thực hiện BPQL khác, các biện pháp
có thể bổ sung, hỗ trợ cho nhau, tuỳ từng điều kiện, thời gian và
hoàn cảnh nhất định mà lựa chọn các biện pháp phù hợp để tạo
điều kiện cho quản lý HĐNK đạt mục tiêu đề ra. Các biện pháp

nêu trên cần được tiến hành đồng bộ để phát huy tác dụng tổng
hợp của chúng.
Tóm lại: 5 biện pháp quản lý hoạt động quản lý HĐNK vừa
nêu trên có vai trò hết sức qua trọng nhằm nâng cao chất lượng và
hiệu quả HĐNK của học sinh trường Tiểu học An Tảo Hưng Yên.
Mỗi biện pháp có vai trò riêng, nhưng chúng đều có mối liên hệ
mật thiết, hỗ trợ bổ sung cho nhau. Nếu thiếu một trong các biện
pháp đó thì việc quản lý HĐNK kém hiệu quả.
Các biện pháp nêu trên cần được thực hiện một cách đồng bộ
để tăng cường tính hiệu quả của chương trình ngoại khoá. Việc
25